İşte 10 Farklı Türde Kişilik Bozukluğu

On5yirmi5.com
İşte 10 Farklı Türde Kişilik Bozukluğu
Kişilik bozuklukları Bazı insanları anlamak, onlarla geçinmek, sağlıklı bir ilişki kurmak
imkansızdır. Problem sandığınızdan daha ciddi olabilir.
Yayın Tarihi : 20 Nisan 2012 Cuma (oluşturma : 10/19/2017)
Klinik Psikoloj Başak Demiriz'in bugünkü yazısı
Danışan: Kız arkadaşımla evlenmeye karar vermiştik ama bazen beni o kadar bezdiriyor ki
evlenmemiz hata mı olur acaba diye düşünüyorum. Çözemediğimiz önemli problemlerimiz var.
- Dr. Başak: Ne gibi problemler?
Danışan: Aşırı kıskanç. Onun güvenini sarsacak hiç bir şey yapmadım ama çok şüpheci, bana hiç
güvenmiyor. Eğer telefonunu duymazsam, örneğin, bana ulaşana kadar en az 20 kere arıyor. Beni
bulunca da hayatımı zindan ediyor, “neredeydin, kiminleydin” gibi bitmeyen sorular ve suçlamalar.
Annem kavgalarımıza çok fazla tanık oldu ve bıktı benim üzülmemden. “Huylu huyundan
vazgeçmez” diyor. Kız arkadaşımın ciddi bir problemi olduğunu düşünüyor. Geçen gün bir yerde
okumuş, “Kesin kişilik bozukluğu” var diyor. Sizce de olabilir mi?
- Dr. Başak: Sizin anlattıklarınıza dayanarak fikir yürütmem doğru olmaz. Eğer kız arkadaşınız da
durumdan şikayetçi ise aranızdaki prob-lemleri halletmek için yardım almanız faydalı olabilir...
Danışan: Haklısınız onunla görüşmeden bir tanı koyamazsınız ama merak ediyorum? Bu kıskançlığı
normal mi?
- Dr. Başak: Kıskançlık herkesin yaşadığı normal bir duygudur ama tabii ki derecesi önemli. Sizin
anlattığınız gibi aşırı kıskançsa, huzurunuzu kaçırıyorsa bu konunun üzerine gitmeniz gerekir. Çünkü
o da bu durumdan memnun olmasa gerek. Devamlı gerginlik onu da mutsuz ediyordur. Peki sadece
sizinle mi problemleri var?
Danışan: Hayır, başkalarıyla da benzer problemler yaşıyor. Çok alıngan ve çok şüpheci. Kimseye
güvenmiyor. Doğru dürüst arkadaşı yok zaten. Bunlar onda kişilik bozukluğu olduğunu mu
gösteriyor? Kişilik bozukluğu nasıl olur?
- Dr. Başak: Kişilik bozuklukları ile ilgili genel bir bilgi verebilirim ama bu bilgilerle ona tanı koymaya
kalkmak doğru olmaz. Problemlerinizin nedenlerini ortaya çıkarmak ve çözmek için profesyonel
birinden yardım almak en doğru adım olacaktır.
10 FARKLI TÜRÜ VAR
“Kişilik Bozukluğu” olan kişiler, başka insanları ve olayları algılamalarında ve yorumlamalarında
sıkıntı yaşarlar. Duygusal tepkilerinin değişkenliği göze çarpacak kadar farklıdır. İlişkileri problemlidir
ve çoğunda dürtü kontrolü sorunu görülür. Mevcut kaynaklara göre, tanımlanmış 10 değişik kişilik
bozukluğu var:
- Paranoid Kişilik Bozukluğu: Diğer insanların davranışlarını kötü niyetli olarak yorumlayıp sürekli
güvensizlik yaşarlar. Ellerinde gerçek bir kanıt olmadan başkalarının kendilerini aldattığını
düşünürler. Böyle kişiler patolojik olarak kıskanç ve öfkeli olabilirler. Sıradan sözlerden anlamlar
çıkarıp aşağılandıklarını düşünebilirler. Söylediklerinin kendilerine karşı kötüye kullanılacağından
korktukları için başkalarına sır vermek istemezler. Sürekli kin beslerler. - Histrionik Kişilik Bozukluğu: Hemen hemen her alanda aşırı duygusallık gösterirler ve ilgi çekme
arayışın-dadırlar. ılgi odağı olmadıkları durumlarda rahatsız olurlar. Bu nedenle baştan çıkarıcı,
yapmacık davranır, fiziki görünümüne aşırı dikkat gösterirler. Hızlı değişen ve yüzeysel duygular
sergilerler, duygularını aşırı bir abartmayla gösterirler. Konuşma tarzları başkalarını etkilemeye
yöneliktir. Başka-larından kolay etkilenirler.
- Şizoid Kişilik Bozukluğu: Sosyal ortamlardan uzakta, kendi başlarına yaşamayı tercih ederler.
Başkalarının bulunduğu ortamlarda duygularını ifadede kısıtlıdırlar. Başka biriyle cinsel deneyim
yaşamaya karşı ilgisi olsa bile bu ilgi çok azdır. Hiç evlenmeyebilirler. Yakınlık kurma isteğinden
yoksun görünürler. Birinci derece akrabaları dışında yakın arkadaşları yoktur. Zevk aldıkları
etkinlikler çok kısıtlıdır. Başkalarının övgü veya eleştirilerine karşı ilgisiz görünürler. Duygusal
soğukluk, kopukluk ya da tekdüze bir ruh hali gösterirler.
- Şizotipal Kişilik Bozukluğu: Acayip ya da çok kendine özel davranış veya görünümleri vardır. Birinci
derece akrabalar dışında yakın arkadaşları yoktur. Konuşma ve düşünüş biçimleri başkalarına acayip
gelebilir. Uygunsuz veya kısıtlı bir ruh hali sergilerler. Kuşkucu ve alıngandırlar. Davranışları ve
duygu durumlarında birçok gariplik vardır.
- Antisosyal Kişilik Bozukluğu: Başkalarının haklarını saymayan, hilekâr, yasalara aykırı
davranışlarda tekrar tekrar bulunurlar. Sürekli yalan söyler ve pişman olmazlar. Sinirli ve saldırgan
kişilerdir. Kendisinin ya da başkalarının güvenliği konusunda umursamazdırlar. Bir işi sürekli
götüremezler ve sorumluluk alamazlar.
- Borderline (sınırda) Kişilik Bozukluğu: Duygularını denetleme ile ilgili temel sorunlar yaşarlar. Terk
edilmeye karşı aşırı korku duyarlar. Kimlik kargaşası yaşar, kendilerini sürekli boşlukta hissederler.
Sık sık kendilerine zarar verici davranışlarda (intihar, aşırı para harcama vb.) bulunurlar. Öfkelerini
kontrol edemezler. Gözünde aşırı büyütme ve yerin dibine sokma uçları arasında gidip gelen, gergin
ve tutarsız ilişkileri vardır.
‘Bağımlı’lar yalnız kalamaz
- Narsisistik Kişilik Bozukluğu: Kendilerinin çok önemli olduğuna inanır, başkalarından daha üstün
olduklarını düşünürler. Çok beğenilmek isterler, karşılık almazlarsa öfkelenirler. Empati yapmakta
güçlük yaşarlar. Kişiler arası ilişkileri kendi çıkarları için kullanırlar. Kendi amaçlarına ulaşmak için
başkalarının zayıf yanlarını kullanırlar. Küstah ve kendini beğenmiş davranış veya tutumlar
sergilerler.
- Çekingen Kişilik Bozukluğu: Eleştirilme, beğenilmeme veya dışlanma korkusuyla kişilerarası
ilişkilerden kaçınırlar. Sevildiğinden emin olmadıkça insanlarla ilişkiye girmek istemezler. Kendilerini
toplumsal yönden beceriksiz, albenisi olmayan biri olarak görürler ve başkalarından daha aşağıda
olduklarına inanırlar.
- Bağımlı Kişilik Bozukluğu: Başkalarından öğüt ve destek almadan günlük kararları vermekte güçlük
çekerler. Başkalarının desteğini almak uğruna hoş olmayan şeyleri yapacak kadar aşırıya giderler.
Tek başlarına kaldıklarında kendilerini rahatsız ya da çaresiz hissederler.
- Obsesif-Kompulsif Kişilik Bozukluğu: Yapılan etkinliğin asıl amacını unutturacak kadar ayrıntı,
kural, sıralama ve liste yaparlar. Mükemmeliyetçidirler. Ahlak, dürüstlük gibi kavramlarda esneklik
göstermez, aşırı vicdanlı davranırlar. Para konusunda cimridirler. Katı ve inatçıdırlar.
Hürriyet
Bu dökümanı orjinal adreste göster
İşte 10 Farklı Türde Kişilik Bozukluğu