The Evening Sky Map

4
ar
i
61
M9
ol
Miz lcor
ar
De
an
&A
ne
rC
Thub
b
Co
şli
çin
51
K ke
M
d
İ
ki
e
Cİ
CY
ME
me
S rle
G
İ
ML r.
bil NDİ
NU
ula
S
ER
E
)b I K
BA
ızı
Ş
ıld ASIN
UC
DRACO
pY
U
RİT
utu
V
E
HA
i (K
U
F
aris GÖK
U
K
ν
Pol
A
”).
R
A
K
S
ZEY
u
r.
z
I
ey
N
ünü
Et
D
“KU
e
am
n
A
in
le
i gör
m
Y
KUZEY
l
ER A
ĞİN
e
rinden
ş gib
RNE
LIR
, yıld la
yormu
ı
z
. (Ö
L
r Kuzey Gökkutbu (NCP) etrafında dönü
A
R
. P US
ŞTİR
ULA YÖ
TİLMİ
NLER İ U FU K Ç EM B ER İ BOY U NCA BEL İ R
Geceleyin Gökyüzü Haritası
W
M
CO
M
KUZEY YARIKÜRE
ŞUBAT 2010
GÖKYÜZÜ HARİTASI GECELEYİN
GÖKYÜZÜNÜ GÖSTERİR
KB
L it tl e
r
D ip p e
US
β
μ
g
Bi
e er
Th ipp
D
SA
UR OR
N
MI
NCP
δ
Polaris
CA
S
O
SI
P
EI
A
M8
η
C A M E L O PA R DA L I S
A
γ
OMED
5
S
M8
1
ER
ID
AN
S
ERKE
ıld
TÜ ız kü
M
m
Dip
GÖ esi
hd
25
a
KY Ök
3
ÜZ üz
ÜN yıld
ı
z
Ü
GÖ küm
esi
ST
nd
ER
e
ME
KTE n iki ka
t da
DİR
ha u
.H
zakt
ARİ
a yer
TAN
alır.
IN M
8
CE
TU
Mir
a
e
s
geu
tel
Be
M4
LM
Circlet
M33
γ
Zİ GÖ
KYÜZÜN
M3
Pleiades
6
7
M3
Hamal
8
ARIES
PERSEUS
ella
M3
M3
PISCE
Cap
Algol
ANDR
GA
NI
US
US
Semboller
α
FO
D
http://twitter.com/skymaps
BU
S q u a re
G re a t a su s
o f Pe g
M31
D
Cl oub
us le
te
r
2
AURI
MI
UR
Ü N T EPE NOKTA S IN I (BA Ş
HE
NX
GE
S
NI
CA NOR
n
cyo
MI
Pro
TA
BATI
CE
P
LY
Pollux
Castor
M44
Mars
M67
RA
Nİ
Bizi Twitter ile takip edin
9
M UR
A SA
JO
R
CANCER
Si ck le
de s
ŞUB BAŞI
ŞUB SONU
GÖKYÜZÜ HARİTASI
40° KUZEY ENLEMİ
İÇİN ÇİZİLMİŞTİR
VE BU ENLEMİN
15° KUZEY VE
GÜNEYİNE
KADAR
KULLANI
LABİLİR
M3
V CA
E
N
N
AT E S
IC
I
Hy a
20:00
19:00
)e
da E
me ND
o
r
Ü
d
An YÜZ
ı(
kız GÖK
SUS
A
&
G
.
)
PE
R
eus
DE
eph İL E
S
ı (C
s
M
a
koc Nİ TE
de
İSİ
zün
İZG
ökyü
Ç
g
a
K
’y
a
U
i
F
e
p
ssio
RU
rıça Ca
MBE
Efsanevi tan
Kİ ÇE
DI Ş TA
E
V
)
U
UC
Ay ve Başakçı yakın görünümde (sabah gökyüzü) UT 5'te.
Mars Arkıvanı Kümesi'nin (M44) 3.2° KKD'sunda UT 20'de
(geceyarısı gökyüzü). Bir teleskop veya dürbün için güzel bir
görüntü. Par. –1.2 kadir.
5 Ay sondördün evresinde UT 23:48'de.
7 Ay ve Antares yakın görünümde (sabah gökyüzü) UT 21'de.
O R T H S TA R
A R IS ” T H E N
8 Alfa Erboğa göktaşı yağmuru en yoğun etkinlikte UT 5'te.
“ TO P O L
Başlıca güney yağmuru için bu yıl elverişli. Saatte yaklaşık
6 göktaşı bekleniyor fakat 25'e çıkabilir. Parlak ve hızlı
göktaşları üretmektedir. 28 Ocak ile 21 Şubat arasında
aktiftir. En iyi gün doğmadan önceki saatlerde izlenirler.
13 Ay enöte noktasında (Dünya'ya en uzak konumda)
UT 2'de (uzaklık 406,540 km; açısal büyüklük 29.4').
14 Ay yeniay evresinde UT 2:51'de. Kavuşum ayı
başlangıcı 1078.
14 Venüs, Jüpiter ve Ay 5°'lik bir daire içerisinde UT
22'de (Dikkat: Güneş'in sadece 9° güneyinde).
17 Venüs Jüpiter'in 0.54° GGD'sunda UT 2'de (Dikkat:
EKL
İPTİ
Güneş'in sadece 9° doğusunda). Par. –3.9 ve –2.0 kadir.
K
21 Ay ve Ülker yakın görünümde UT 21'de.
22 Ay ilkdördün evresinde UT 0:42'de.
M1
25 Ay ve Polluks yakın görünümde UT 14'de.
26 Ay ve Mars yakın görünümde UT 2'de. Par. –0.7 kadir.
aran
Aldeb
22
Cr 69
26 Ay ve Arıkovanı Kümesi (M44) yakın görünümde
64
22
(akşamüstü gökyüzü) UT 13'te.
44
M
ON
27 Ay enberi noktasında (Dünya'ya en yakın konumda)
OC
UT 22'de (357,829 km; 33.4').
ER
ORION
22
32
OS
σ
28 Ay ve Regulus yakın görünümde UT 0'da.
M5
M42
β
0
M4
28 Jüpiter Güneş'le kavuşma konumunda UT 11'de. Sabah
7
Rigel
M4
Sir
gökyüzüne geçmektedir (görünür değil).
6
ius
C
28 Ay dolunay evresinde UT 16:38'de.
M AN
AJ IS
OR
Burçlar Işığı güneş sistemi düzlemindeki göktaşı tozlarının
M4
1
yansıttığı güneş ışığı nedeniyle oluşur. Temiz, Ay’ın olmadığı
γ LEPUS
k
bir gece seçin, güneş battıktan 1-2 saat sonra, (ekliptik boyunca)
batı ufkundan genişlemeye başlayan büyük bir üçgen şeklinde
ler
PU
parlaklık bulmaya çalışın. Burçlar Işığını görmek için en iyi aylar
IN i ola
PP
r
I
IS
tutulum düzleminin ufka neredeyse dik olduğu: Mart-Nisan (akşamüstü)
PA ak k
2
a
45
24
RL
bu
1
77
le
AK
ve Ekim-Kasım (sabah) aylarıdır; güney yarıküre için zamanlar tam tersidir.
Bİ dilirl
erd
R
YI
Daha fazla gökyüzü olayı ve bağlantılar http://Skymaps.com/skycalendar/
LD i.
M
IZ
DE uhteş
Tüm zamanlar Evrensel Zaman (UT) ölçeği birimindedir. Türkiye Kış Saati = UT+2 saattir.
SE
em
KD
4
4
D
G
γ
HY
g
Regulus
lek
ard
R ök
y
h
K
L
me AS
EO
Alp
EZ üzün
cu
İT
İ
u
d
E
e
uy
AR
T
r
k
R
u
ko Ü H
z
A
e
F
in
Z
I
ND y-do
ler
YÜ
ğ
ici
A
u
ÖK
em
b
Ç
ö
E
l
.G
V
ge
s, g
İ
R
s
luk KTİR
i
İ
n
N
d
Pol
e
(
CE
y
S
ve
e
İ
r
Z
NE
a
tor
l
B
a
n
RÜ
U
Kas
B
N
ü
GÖ
U
eri,
yü
k
Y
ikizl
K
AP
ep
YNI
ç
A
e
DOĞU
isinin
y
R
EA
i(
K
y
E
itoloj
a
N
ÖNL
d
a Pl
)
o
H
u
Yunan m
g
A
h
ÜZ Y
)
k
Rİ TAN
u
llanın.
Eski zamanlarda,
ĞÜN
IN ALT
DÖNDÜ
I N DA K İ P U
S U LA YÖ N LE R İ YÜ ZÜNÜ Z Ü
Gökyüzü Takvimi – Şubat 2010
W
KY
S.
θ
RN
AX
Gökada
Çift Yıldız
Değişen Yıldız
ry
ke
Ül EN
Dağınık Bulutsu
N
RÜ Gezegenimsi Bulutsu
GÖ
A
r.
K
e
U
Açık Yıldız Kümesi
ed UF
sil
em
AN
Küresel
Yıldız Kümesi
KT
yı t
U
vcı
F
GB
GECELEYİN GÖKYÜZÜNÜ KEŞFETMENİZ, ÖĞRENMENİZ, VE EĞLENMENİZ İÇİN HER AY ÜCRETSİZ*
.S
W
AP
a
bir
Avc
EU
ı gü
olan T LERD
ney
nor)
A
i
AK
g
A
M
ö
kyüzü
İÇİN
ES
GÜNEY
-1 0
1
2
3
4
Canis
ne hü
KUL
İH V
ajor &
kmeder.
TAR
LANM
Takımyıldız, yanında iki köpeği (Canis M
İRLİ
L
AYA B
Copyright
©
2000–2010
Kym
Thalassoudis.
All
Rights
Reserved.
E
B
A Ş L AYI
Rİ TA SI
N.
A Ç I K LA M A LA R : G Ö K H A
* KULLANIM KOŞULLARI: TİCARİ DEĞİLDİR, ÜCRETSİZ VE EĞİTİM AMAÇLI KULLANIN. ASTRONOMİ EĞİTİM GRUPLARI BASILI
KOPYALARINI ÜCRETSİZ OLARAK DAĞITABİLİRLER. TÜM AYRINTILAR http://Skymaps.com/terms.html ADRESİNDEDİR
Çeviren: Arif Solmaz, Çanakkale, Türkiye
Yıldız Parlaklıkları
Geceleyin Gökyüzü Gözlemi için İpuçları
Geceleyin gökyüzünü gözlemlediğinizde, ve özellikle yıldız kümeleri, bulutsular ve
gökadalar gibi derin-uzay cisimleri için, karanlık bir bölgede gözlem yapmak her
zaman en iyisidir. Sokak ışıkları veya diğer kaynaklardan kaynaklanan doğrudan
ışıktan sakının. Mümkünse günümüzde büyük şehirlerin çoğunu etkisi altına alan ışık
kirliliğinden uzak bir yerde gözlem yapın.
Genellikle dışarıya çıktıktan 10 ila 20 dakika sonra gözleriniz karanlığa uyum
sağladığında daha fazla yıldız göreceksiniz. Ayrıca yıldız haritasını görmek için bir
cep fenerine ihtiyacınız varsa ampulu kırmızı şeffaf kağıt ile kaplayın. Bu şekilde
karanlığı görme gücünüz korunmuş olacaktır.
Sonuç olarak, Ay bir teleskopla görülebilecek en çarpıcı gökcisimlerinden biri olsa
da parlak ışığı gökyünüzü aydınlatır ve sönük bir çok gökcismini görmeyi zorlaştırır.
Bu yüzden geceleyin gökyüzü gözlemi için Yeni Ay veya Son Dördün evresi civarındaki
aysız geceleri deneyin.
Astronomi Sözlüğü
Kavuşma konumu – İki gökcisminin sıralanması yani Dünya’dan bakıldığında en küçük
açısal ayrıklıkta bulunmaları.
Takımyıldız – Gökyüzünün yıldız deseni içeren tanımlanmış bir bölgesi.
Dağınık Bulutsu – Yakın yıldızlarca aydınlatılan bir gaz bulutu.
Çift Yıldız – Gökyüzünde birbirine yakın görünen iki yıldız; ya kütleçekimiyle bağlı ve
birbirlerinin etrafında dolanırlar (çift yıldız) ya da Dünya’ya uzaklıkları farklıdır (optik
çift). Yıldızların görünür ayrıklığı açı saniyesi biriminde verilir (").
Ekliptik – Güneş’in gök küre üzerindeki Dünya’dan görülen yörüngesi.
Uzanım – İki gökcisminin açısal ayrıklığı. Merkür ve Venüs için en büyük uzanım Dünya’dan
bakıldığında Güneş’e en uzak açısal konumlarında bulundukları zaman meydana gelir.
Gökada – Bir kaç milyar kadar yıldızın kütleçekimi ile bir arada bulunduğu kütle.
Küresel Yıldız Kümesi – Bir kaç bin yaşlı yıldızdan oluşan top şeklindeki grup.
Işık yılı (ıy) – 300,000 km/s hızla ilerleyen bir ışık demetinin bir yılda katettiği uzaklık.
Kadir (Parlaklık) – Bir gökcisminin gökyüzündeki görünür parlaklığı.
Açık Yıldız Kümesi – Görece genç onlarca veya yüzlerce yıldızdan oluşan grup.
Karşı konum – Bir gökcisminin gökyüzünde Güneş’in tam karşı konumunda olması.
Gezegenimsi Bulutsu – Bir yıldız tarafından savrulan kabuk biçimli gaz kalıntısı.
Evrensel Zaman (UT) – Gökbilimciler tarafından kullanılan zaman sistemi. Greenwich
Ortalama Zamanı olarak ta bilinir. Doğu Standart Zamanı (örneğin New York) UT’den 5
saat geridedir.
Değişen Yıldız – Parlaklığı zamanla değişen yıldız.
ŞUBAT 2010
Çıplak Gözle Kolayca Görülebilir
Capella
Sirius
Procyon
δ Cephei
Deneb
Castor
Pollux
Regulus
Rigel
Betelgeuse
Algol
Pleiades
Hyades
Aldebaran
Polaris
GÖK CİSİMLERİ
Bu ay akşam üstü gökyüzünde bu sayfada listelenmiş gökcisimlerinden bir kaçı daha
ilgi çekici ve parlak olacaktır (aylık gökyüzü haritasına bakınız). Cisimler üç
kategoride gruplandırılmıştır. Çıplak gözle kolayca görülebilenler (optik alet yardımı
olmadan), dürbünle kolayca görülebilenler ve teleskop gerektirenler. Not, bir
teleskop veya büyük bir dürbünle bakıldığında tüm gökcisimleri (tek yıldızlar
hariç) daha etkileyici görünürler. Gökyüzü gözlemcileri için uygun olan optik
ekipmanla görülebilen gökcisimlerini vurgulamak için, bu şekilde gruplar oluşturulur.
KUZEY YARIKÜRE
Gök Cisimleri Hakkında
Aur
CMa
CMi
Cep
Cyg
Gem
Gem
Leo
Ori
Ori
Per
Tau
Tau
Tau
UMi
En parlak 6. yıldız. Sarımsı renkte görünür. Tayfsal çift yıldız. Uz=42 ıy.
Gökyüzündeki en parlak yıldızdır. "Köpek Yıldızı" olarak ta bilinir. Uz=8.6 ıy.
İsmin anlamı Yunanca'da "köpekten önce" dir, Sirius'tan önce doğar (kuzey enlemlerinde). Uz=11.4 ıy.
Sefeid örneği. Parlaklığı 5.366 gün boyunca 3.5 & 4.4 kadir arasında değişim gösterir. Yoldaş yıldız 6 kadir.
Kuğu Takımyıldızı'ndaki en parlak yıldızdır. Bilinen en büyük süperdev yıldızlardan biridir. Uz=1,400±200 ıy.
6 bileşeniyle çoklu yıldız sistemi. Teleskopla 3 yıldız görülebilir. Uz=52 ıy.
Klasik mitolojide ikizi Kastor ile birlikte Leda'nın oğludur. Uz=34 ıy.
Aslan takımyıldızındaki en parlak yıldız. En az 1 yoldaşıyla mavi-beyaz yıldız. Uz=77 ıy.
Avcı takımyıldızındaki en parlak yıldız. Parlaklığı 7 kadir olan yoldaşıyla mavi süperdev yıldız. Uz=770 ıy.
Bilinen en büyük kırmızı süperdev yıldızlardan biridir. Çapı=Güneş'in 300 katı. Uz=430 ıy.
Meşhur örten çift yıldız. Parlaklığı 2.867 gün boyunca 2.1 & 3.4 kadir arasında değişim gösterir.
Yedi Kızkardeş. Muhteşem küme. Dürbünle daha çok yıldız görülebilir. Uz=399 ıy.
Büyük V-şeklinde yıldız kümesi. Dürbünle daha çok yıldız görülür. Uz=152 ıy.
Boğa takımyıldızındaki en parlak yıldız. Öküz yıldız kümesi ile ilişkili değildir. Uz=66.7 ıy.
Kuzey Kutup Yıldızı. Teleskop yardımıyla, ilgili olmayan 8 kadirlik yoldaş görülebilir. Uz=433 ıy.
Dürbünle Kolayca Görülebilir
M31
M38
M36
M37
M44
M41
μ Cephei
Mira
M39
M35
M48
γ Leporis
2232
2244
M50
Cr 69
M42
Double Cluster
M47
M46
Mizar & Alcor
And
Aur
Aur
Aur
Cnc
CMa
Cep
Cet
Cyg
Gem
Hya
Lep
Mon
Mon
Mon
Ori
Ori
Per
Pup
Pup
UMa
Andromeda Galaksisi. Çıplak gözle görülebilen en uzak gökcismi. Uz=2.5 milyon ışık yılı(ıy).
Yıldızlar "pi" veya çapraz şekilde düzenlenmiş gibi görünür. Uz=4,300 ıy.
Büyüklüğü M38'in yaklaşık yarısı kadardır. Samanyolu'nun yıldızlarca zengin bölgesinde yer alır. Uz=4,100 ıy.
Çok ince yıldız kümesi. Messier tarafından 1764'te keşfedilmiştir. Uz=4,400 ıy.
Arıkovanı veya Beehie Kümesi. Çıplak gözle görülebilir. Uz=590±20 ıy.
Kayıtlı ilk gözlemi MÖ 325'te Aristo tarafından "bulanık leke" şeklindedir. Uz=2,300 ıy.
En kırmızı yıldızlardan biridir. Parlaklığı 730 gün boyunca 3.4'den 5.1 kadire kadar değişim gösterir.
Meşhur uzun dönemli değişen yıldız. Parlaklığı 332 gün boyunca 3.0 & 10.1 kadir arasında değişim gösterir.
Şartlar uygun olduğunda çıplak gözle görülebilir. Uz=900 ıy.
Kastor çiftinin ayak bölgesinde yer alan açık küme. Uz=2,800 ıy.
7x dürbünle 12'den fazla yıldız görülebilir. Merkez yakınlarında üçgen yıldız deseni. Uz=1,990 ıy.
Dürbünle görülebilir. Altın & beyaz yıldız. Parlaklıklar 3.6 & 6.2 kadir. Uz=30 ıy. Ay=96.3".
20 yıldızlı büyük dağınık yıldız kümesi. Uz=1,300 ıy.
Oldukça sönük Rozet Bulutsusu ile çevrilidir. Uz=5,540 ıy.
Dürbünle görülebilir. Tek yıldızlar teleskop ile görülebilir. Uz=3,000 ıy.
Lambda Orionis Kümesi. Uz=1,630 ıy.
Büyük Avcı Bulutsusu. Muhteşem parlak bulutsu. En güzel teleskopla gözlenir. Uz=1,300 ıy.
Kahraman takımyıldızındaki Çift Küme. NGC 869 & 884. Dürbünle mükemmel görülür. Uz=7300 ıy.
Parlak yıldız kümesi. 7x dürbünle 15'ten fazla yıldız görülebilir. Uz=1,500 ıy.
Uz=5,400 ıy. NGC 2438 (11 kadir, d=65") gezegenimsi içerir. -- ilişkili değil.
Güzel görüşalanı veya dürbünle 2 yıldız görülebilir. Çift sistem değildir. Mizar parlaklığı 4 kadir bir yoldaşa sahiptir.
Teleskop Yardımıyla Görülen Cisimler
γ Andromedae
γ Arietis
M67
M94
M51
η Cassiopeiae
61 Cygni
θ Eridani
γ Leonis
β Monocerotis
2264
σ Orionis
k Puppis
M1
M33
M81
M82
And
Ari
Cnc
CVn
CVn
Cas
Cyg
Eri
Leo
Mon
Mon
Ori
Pup
Tau
Tri
UMa
UMa
Çekici çift yıldız. Parlaklığı 5 kadir mavi yoldaşa sahip parlak turuncu yıldız. Ayrılık(ay)=9.8".
Etkileyici görünüşüyle mavi-beyaz çift yıldız. Küçük bir teleskopla görülebilir. Ay=7.8".
Parlaklığı 10. kadirden veya daha sönük 500'den fazla yıldız içerir. En yaşlı kümelerden biridir. Uz=2,350 ıy.
Neredeyse tam karşıdan görülen yoğun galaksi. Uz=15 milyon ıy.
Girdap Gökadası. Sarmal yapısı ilk kez tanımlanan gökada. Uz=25 milyon ıy.
Sarı yıldızın parlaklığı 3.4 kadir & turuncu yıldız 7.5 kadir. Uz=19 ıy. Yörünge=480 yıl. Ay=12".
Çekici çift yıldız. Parlaklıkları 5.2 & 6.1 kadir olan turuncu cüce yıldızlar. Uz=11.4 ıy. Ay=28.4".
Çarpıcı mavi-beyaz çift yıldız. Parlaklıkları 3.2 ve 4.3. Küçük bir teleskopla gözlenebilir. Ay=8.2".
Görkemli altın sarısı dev çift yıldız. Parlaklıklar 2.2 & 3.5 kadir. Yörünge=600 yıl. Ay=4.4".
Üçlü yıldız. Parlaklıklar 4.6, 5.0 & 5.4 kadir. Yay şeklini görebilmek için teleskop gereklidir. Ay=7.3".
Yılbaşı ağacı kümesi. Koni Bulutsusu ile ilgilidir. Uz=2,450 ıy.
Görkemli çoklu yıldız. Bir taraftaki 7 yıldızın parlaklığı 2 kadir, diğer taraftaki yıldız 9 kadirdir.
Teleskop neredeyse aynı parlaklıktaki mavi-beyaz yıldızları kolayca gösterir. Ay=9.9".
Yengeç Bulutsusu. 1054 yılında görülen süpernova kalıntısı. Uz=6,500 ıy.
İnce tam karşıdan görülen sarmal gökada. Gözlem için geniş açıklığa sahip teleskop gerekir. Uz=2.3 milyon ıy.
Dürbünle görülebilen güzel bir sarmal gökada. Teleskopla kolayca görülebilir.
M81'e yakın fakat daha sönük ve küçüktür.
Copyright © 2000–2010 Kym Thalassoudis. All Rights Reserved.