Son aylarda dar bir aralıkta dalgalanan 12 aylık birikimli dış ticaret açığı Ocak 2017’de küçük bir artışla 56.5 milyar dolar oldu… İ C A R E T 28.02.17 Dış ticaret dengesine bu yıl, iç talepteki zayıflık, TL’deki değer kaybına bağlı artan rekabet gücü, AB kaynaklı talep ve ihracat piyasalarını çeşitlendirmedeki esneklik gibi faktörlerin olumlu katkı sağlayacağını düşünüyoruz. Ancak, enerji fiyatlarındaki yön değişikliği işaretleri ve altın ticaretinde yapısal açığa olası dönüş eğilimi bu katkıyı sınırlayacaktır. Bu çerçevede dış ticaret açığının 2017’de sınırlı bir artış kaydedebileceğini, petrol fiyatlarının seyrinin dış açıkta belirleyici olacağını tahmin ediyoruz. -56.5 -60 -40 -31.7 -20 May-16 Eyl-16 Oca-17 Eyl-15 Oca-16 May-15 Eyl-14 Oca-15 May-14 Eyl-13 Oca-14 May-13 Eyl-12 Oca-13 Oca-12 May-12 0 12 Aylık Dış Ticaret Dengesi (milyar dolar) Enerji Hariç* 12 Aylık Dış Ticaret Dengesi (milyar dolar) 100 65% 96 May-16 May-15 May-14 Eyl-13 Eyl-16 69% Oca-17 104 Eyl-15 108 73% Oca-16 77% Oca-15 112 Eyl-14 81% Oca-14 116 May-13 85% Eyl-12 T Geniş ekonomik gruplara göre, daha önceki aylarda ithalatın hızında belirleyici olan ara malları %16.0 puanlık katkıyla bir kez daha öne çıkarken, diğer iki ana gruptan sermaye malları %0.2 puan, tüketim malları ise %-0.5 puanlık katkı sağladı. En çok ticaret yapılan 20 fasıla göre, gerek ihracat gerekse ithalat tarafında yıllık bazda emtia fiyatlarının toparlanmasının etkisiyle mineral yakıtlar ile demir ve çelik artışta ağırlıklı kalemler olarak dikkat çekti. Öte yandan ihracat tarafında gerek TL’deki değer kaybının da desteğiyle otomotiv bir kez daha en fazla katkı sağlayan kalem olurken, altın da ihracatı yukarı çeken bir diğer kalem oldu. Net altın ticaretine bakıldığında; Ocak rakamlarının ardından 12 aylık birikimli bazda %8.7’le ikinci sırada yer alan bu kalemin payı yüksek kalmaya devam etti. Ülke gruplarına göre, dikkat çeken noktalardan biri Ortadoğu ve K. Afrika ülkelerinin payının, Kuzey Afrika ülkelerindeki daralmaya rağmen, özellikle Irak ve BAE’ne olan ihracatın ivmelenmesiyle %26’dan %27.8’e yükselmesi oldu. Toplamda en yüksek ağırlığa sahip AB ülkelerinin payı ise %49.6’dan %47’ye geriledi. Ekim’den bu yana devam eden gerileme eğiliminde son dönemde daha hızlı artan Ortadoğu ve K. Afrika ülkelerine göre AB’ye yapılan ihracat büyümesinin göreli olarak ılımlı seyretmesi önemli rol oynadı. -80 Oca-13 Ş -100 Oca-12 I -120 May-12 D Geçtiğimiz yıl Ağustos ayında 2010 ortasından bu yana gözlenen en düşük rakamı gördükten sonra takip eden aylarda dar bir bantta dalgalanan 12 aylık birikimli dış ticaret açığı Ocak’ta gelen 4.3 milyar dolarlık rakama paralel olarak önceki aya göre sınırlı bir artış kaydetti ve 56.5 milyar dolar oldu. Öte yandan, ithalat büyümesi Ocak’ta yıllık bazda %15.9 olurken (bir önceki aya göre %0.6), ihracat büyümesi ise yüksek hızını korudu ve YY %18.1 (önceki aya göre %4.5) düzeyinde gerçekleşti. Böylece, ihracatın ithalatı karşılama oranı 12 aylık birikimli bazda %71.9 ile önceki aya göre yükseldi. Temmuz sonrasında yukarı yönlü hareket eden altın ve enerji hariç 12 aylık çekirdek ticaret açığı ise Aralık’tan sonra Ocak’ta da hızla geriledi. Dolayısıyla dış ticaret açığında 2016’nın aynı ayına göre kaydedilen %10’luk artışta petrol fiyatlarındaki yukarı yönlü önemli rol oynadı. İhracat/İthalat (Enerji hariç, 12 aylık küm.) Reel Efektif Döviz Kuru (12HO, Sağ ölçek) Dış Ticaret Özet Tablo Oca 16 Değişim (YY%) Oca 17 Değer Pay Değer Pay İHRACAT 9.5 100.0 11.3 100.0 18.1% İTHALAT 13.5 100.0 15.6 100.0 15.9% Sermaye (Yatırım Malları) 2.1 15.7 2.1 13.7 1.4% Ara (Ham madde) Malları 9.7 72.3 11.9 76.3 22.1% Tüketim Malları 1.6 11.8 1.5 9.7 -4.3% Diğerleri 0.0 0.2 0.0 0.3 63.9% Milyar dolar İTHALAT Oca 16 2016 Oca 17 YY puan AB Ülkeleri (27) 34.7% 39.0% 33.1% -1.6% Kuzey Afrika Ülkeleri 1.6% 1.6% 1.6% 0.0% Yakın ve Orta Doğu Ülke. 6.2% 6.9% 8.5% 2.3% MENA Toplam 7.8% 8.5% 10.1% 2.3% İHRACAT Oca 16 2016 Oca 17 YY puan AB Ülkeleri (27) 49.6% 48.0% 47.0% -2.6% Kuzey Afrika Ülkeleri 6.2% 5.4% 4.8% -1.5% Yakın ve Orta Doğu Ülke. 19.8% 22.0% 23.0% 3.2% MENA Toplam 28.0% 27.4% 27.8% -0.2% Kay nak : TUİK Teknoloji Yoğunluğuna Göre İmalat Sanayi Ürünleri Dış Ticareti Oca'16 Değer Oca'17 Pay Değer Pay Değ (y/y) mlyr dolar % mlyr dolar Toplam İhracat 8.9 10.5 % % Yüksek teknoloji 0.3 3.2% 0.3 2.7% -2.4% Orta yüksek teknoloji 2.9 32.8% 3.5 33.6% 20.9% Orta düşük teknoloji 2.3 25.5% 3.1 29.5% 35.9% Düşük teknoloji 3.4 38.5% 3.6 34.2% Toplam İthalat 10.8 Yüksek teknoloji 1.8 16.5% 1.9 15.8% Orta yüksek teknoloji 4.7 43.0% 5.1 42.2% 9.4% Orta düşük teknoloji 2.8 25.6% 3.5 28.7% 24.5% Düşük teknoloji 1.6 14.8% 1.6 13.3% -0.3% 17.8% 12.1 4.8% 11.4% 6.8% Kaynak: TÜİK LÜTFEN ÖNEMLİ AÇIKLAMALAR İÇİN SON SAYFAYA BAKINIZ Muhammet Mercan ING Bank Ekonomik Araştırmalar Grubu Muhammet Mercan Baş Ekonomist + 90 212 329 0751 muhammet.mercan@ingbank.com.tr AÇIKLAMA: Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bu rapor, ING Bank A.Ş. Ekonomik Araştırmalar Grubu tarafından sadece bilgi amaçlı olarak hazırlanmıştır. Sunulan bilgilerin yayım tarihi itibarıyla yanlış/yanıltıcı olmamasına özen gösterilmiş olmasına karşın, ING Bank A.Ş. bilgilerin doğru ve tam olmasından sorumlu değildir. Bu raporda yer alan bilgiler herhangi bir uyarı yapılmadan değişebilir. ING Bank A.Ş. ve kurum çalışanları bu raporda sunulan bilgilerin kullanılmasından kaynaklanabilecek herhangi bir doğrudan ve dolaylı zarardan ötürü hiçbir şekilde sorumluluk kabul etmemektedir. Telif hakkı saklıdır, herhangi bir amaçla ING Bank A.Ş.’nin izni olmadan raporun tamamı veya bir kısmı başka bir yerde yeniden yayımlanamaz, dağıtımı yapılamaz. Tüm hakkı saklıdır. ING Bank A.Ş., bu raporun Türkiye’de yayımlanmasından sorumludur. [ [