T. B. M. M. B: 24 18 . 2 . 1988 0 : 1 Sayın milletvekilleri, bir bitkiden

T. B. M. M.
B : 24
Sayın milletvekilleri, bir
bitkiden
ilacın elde edilebilmesi için, o bitkide et­
kili olan madde nedir, o araştırılır, bulunur. Eğer, bu ayrılan madde yepyeni
bir madde ise, bunun diğer farmakolojik
etkileri ve toksikolojisi, farmakoloji ve!
toksikoloji laboratuvarlarında tahlil edi­
lir. Eğer bir ümit varsa, bu defa da spe­
sifik bulgular için özel araştırma laboratuvarlarıında, konu, hayvanlar üzerin­
de incelenir. Gerçekten etkili madde bulunur ise, bu defa klinik faz deneme­
lerinle geçilir, yani insanlar üzerinde de­
nemeye geçilir. Bu faz denemeleri, gö­
nüllüler üzerinde yapılır. Bunun için,
Helsinki Deklarasyonunda belirtilen bü­
tün kurallara riayet edilerek, etkisinin
insanlar üzerinde ne gibi bir tepki yarat­
tığı tespit edilir,, Klinik faz denemeleri,
mutlaka modem donatımı haiz klinik
farmakoloji uzmanlarının denetimi ve
gözetiminde yapılır. Bütün bu süreçler
tamamlandıktan sonra, ilaç şekline dö­
nüşebilmesi için Sağlık Bakanlığının bil­
gisinle sunularak ruhsat talep edilir.
Sağlık Bakanlığı bünyesin/de, tıp fa­
kültelerinin bu konudaki bildim adamlaırından oluşan bir bilim kumulunda, ilaç
olarak
ruhsatlandırılması tallep edâen
bu madlde A'dan Ztye ıtititziikle incele­
nir; maddenin emsalleri de dikkate alı­
narak, fayda ve zararları, fayda ve fiyat
analizleri yapılarak, eğer uygun ıgörültürse bu maddeye ilaç ruhsatı verilir.
Sayın milîetvekÜlileri1, bütün bu süreçîeıri geçmeden ve ilaç olmadığı halde bilr
maddeyi bir insan üzerinde nasıl dene­
yebilirsiniz? Haydi bu olayı bilr hekim
yaptı diyel'iım, Tababet Tüzüğüne göre
suç olan bu uyguliama karşısında cuimhuırîyet Hükümetinin bir Sağlık ıBakanı na­
sıltoayıltsızkalabilir? Bu konuda Anaya­
sanın (17 nci ve 56 ncı maddeleri- gayet
18 . 2 . 1988
0: 1
sarihtir. Yine, Sayın özal Hükümetîınih
çıkarmış olduğu Sağlık Hi&metleriı Te­
mel Kanununun 3 üncü maddesinin son
fıkrasında ne deniyor (bir bakalım: «özeli
mevzuatına göre izin veya ıruhsat alınmamıtş ilaç ve terkiplerin üretimi, İthal, sa­
tışı ile ıruhsat veya izıin alhnımış dahi olsa
ilaç ve terkiplerin bilimsel araşjtıırmıa ama­
cıyla Sağlak ve Sosyal' Yardım Bakanlığı
ve ilgili kişinin ozası olmadan linsan üze­
rinde kufanımı yasaktır.»
Zakkum olayımda, Anaıyasaımız gere­
ğince hangi denetim yapılmıştır? Temel
Sağlık Hizmetleri) Kanununa göre, uygu'Janması yasak olan ve hiçbir bilimsel de­
ğeri olmayan bir madde, 'Sayın Bakanını
da bulunduğu bir açık oturumda televiz­
yon ekranından hangi düşünce ve cesaırdtle 55 miıltyon 'insana bir umut kapısı
olarak gösterilmiştik:? Bu umutların ha­
yal kırıklığı âe sonuçlanmasının vebali
fciıme ait olacaktır? İlim yuvalarında der­
dine derman arayan vatandaşlar, TRT
kanal'iyla karşı karşıya bırakılmışlardır.
Korkanım, çok ciddî bir soırun olan diğer
sağlık konularında da bu .yanlışlıklar
yaıpılimış olsun.
Adı geçen maddenin uygulSanması
«onunda 9 vakanın müspet neticelendiği
söyleniliyor; ancak, iyileştiği söylenilen
9 vakanın, kanser uzmanl'ao tarafından
(incelemeleri ve bir ıraporla tespitti yapılımamışıtiır. Haydi bu 9 vaka iyi olldu
diyelim ya ölenlerin sayısı nedir? Bun­
ların sorumluluğu kime ait olacaktır; bu
hesabı kim verecektir? Sayın Sağhk Ba­
kanı, «Efendim, biz bu maddeyi patent
için yabancı fiırmalara gönderdik. Onlar,
bizim bu buluşumuzu çalmasınlar diye
televizyonda açıkladık» (gibilerden bahaneDarJe bu soırumıiulluflöfcan kurtulacağını
sanııyorsa (büyük bir yanılgı içerisine dü­
şüyor.
— 542 —