Håkan Johansson – ABB Global Smart Grid ISI – Ankara, 27 Nisan 2013 Akıllı Şebekeler - Sürdürülebilir enerji sistemininin temel öğesi Daha fazla elektrik kullanarak enerji tasarrufu! Akıllı Şebeke bulmacası: enerji sistemini zorlayan konular Enerji nakil kapasitesinde artış Büyük boyutlarda Yenilenebilir enerji bağlantıları E-mobilite ve karadan gemiye nakil için Dağıtım sisteminin şarj altyapısı daha iyi kontrolü Giderek artan güç dengeleme ihtiyacı İş Modelleri Şebeke kontrol ve güvenliğinin artırılması Standartlar Aktif müşteriler ve mikro üretim İyileşen güç kalitesi Enerji Verimliliği Akıllı Şebeke Bilgi Teknolojileri Çözüm Tablosu Fiziksel varlıklar & İş yönetimi Mobiş işgücü yönetimi Müşteri yönetimi Varlık yönetimi - Operasyon yönetimi -Tedarik Zinciri -Güvenlik & Uygunluk -İş yönetimi -Varlık değer koruma merkezi Tahmin & Planlama Programlama & Görevlendirme Mobil işgücü uygulama Müşteri bilgisi Faturalama yönetimi Çağrı merkezi yönetimi Şebeke yönetim sistemleri Üretim koordinasyon & kontrol -Otomasyon ile üretim kontrolü -Gerçek zamanlı pazarla iletişim -Kontrol alanı işlevi SCADA: -Güvenlik kontrolü ve değerlendirme -Anahtarlama kontrolü -İletim koordinasyonu -Güvenilirlik yönetimi Ticari Enerji Operasyonları Yük & Rev tahminleri Talep karşılama Enerji ticareti & Risk Yön. Akıllı şebeke operasyonları -Birim optimizasyon & Tekliflendirme -Fiziki programlama -Pazar iletişimi & Mutabakat -Sistem izleme -Anahtarlama kontrolü -Güvenilirlik kontrol -Volt/VAR Optimizasyonu Enerji Planlama & Analizler Tahmin & Analiz -Pazar bilgisi toplama Pazar fiyatları oluşumu -Enerji danışmanlığı -Portföy analizi ve programlama ABB Tropos kablosuz haberleşme sistemleri Uzaktan izleme ve teknik destek Akıllı şebeke uygulama portföyü SA DG DVO DMS OMS VPN Other Güvenlik duvarı DA DNS Data Center(s) AMI Ağ yönetimi (Core) AAA DHCP Tropos Control Ağ hizmetleri ve güvenlik IDS Kademe 1: Dağıtım sistemi çekirdeği IP Ağ Tabakası Kablolu Fiber ve lisanslı mikrodalga üzerinden FOX Kademe 2 Kademe 2: Saha ağı (Yüksek bant genişliği / Düşük gecikme) (FAN) Tropos Mesh Routerları (Akıllı şebeke IED’leri ve AMI kollektörleri) Kademe 3 Kademe 3: AMI İletişim ağı (AMI-NAN) Konutlarda AMI kollektörleri Kademe 4 Kademe 4: Konut ağı (HAN) Evlerde aletler vb. üzerinden görüntüleme Kablolu Kablolu Kablolu Kablolu, kablosuz, Sabit ve mobil iletişim, hizmetleri Kademe 1 Internet Ulaşım Gelişmiş verimliliği Gelişmiş boru hattı akışı Üretim Yakıtın daha verimli kullanımı Düşük hat kayıpları, yüksek şalt verimliliği Ticari Konut Sanayi %30 tasarruf Birincil enerji İletim & dağıtım %80 kayıp Mevcut Enerji Elektrik enerjisinin verimli şekilde üretimi, iletimi ve tüketimi Verimlilik artışı Bina yönetimi Enerji zincirindeki kayıplar yüzde 80’e varan oranlara ulaşabilir Kayıpların bir bölümü enerji üretim sürecinde kaçınılmazdır AB şebeke kayıpları tahmini 50 TWh ulaşabiliyor, bu da 13 milyon konutun yıllık tüketimine eşit* Enerji zinciri boyunca kayıplar yüzde 30 azaltılabilir © ABB Group May 6, 2013 | Slide 5 * Kaynak: Avrupa Komisyonu Akıllı Şebeke – önümüzdeki güçlükler Tüm süreçte verimlilik artışı Talep karşılama Yenilenebilir enerji entegrasyonu © ABB Group May 6, 2013 | Slide 6 Güvenilirlik ve verimlilik Elektrikli araçların entegrasyonu Akıllı Şebeke Yenilenebilir enerjinin entegrasyonu Yeterli miktarda rezerv enerjinin ve şebeke kapasitesinin bulunması uzun mesafe iletimin verimliliği güneş enerjisi çiftliklerinin uzaktan izlenmesi ve kontrolü rüzgar çiftliklerinin uzaktan izleme ve kontrolü şebekede kapasite ve stabilite artışı dağıtık üretimin uzaktan şebeke işletimiyle yönetilmesi talep karşılamada denge yükü Rezerv enerji ile denge türbin ve jeneratörler enerji depolama © ABB Group May 6, 2013 | Slide 7 talep karşılamada rezerv enerji sera gazlarının yönetimi emisyon ticareti emisyon izleme ve kontrol Akıllı Şebeke Güvenilirlik ve verimlilik Şebeke kapasitesinin ve enerji kalitesinin aynı anda artması. Pik yük indirgeme yeraltı enerji kabloları gelişmiş özelliklerle şebeke işletimi: siber güvenlik müşteriye kesinti bildirme şebeke kapasitesinde artış, kayıplarda düşüş pik yük azaltılması ev otomasyonu dağıtık üretim ile şebeke işletimi mikro şebekeler ölçüm bilgileri üzerinden etkili kesinti yönetimi sabit ve mobil enerji depolama acil güç pik güç © ABB Group May 6, 2013 | Slide 8 pik yük azaltma proses otomasyonu etkili kesinti yönetimi yerel seviyede izleme ve kontrol bölgesi konsepti Akıllı Şebeke Elektrikli araçların entegrasyonu Yeterli şebeke kapasitesi ve şarj faturalaması için altyapı şarj edilir araç entegrasyonu şarj faturalama şebeke kapasisinde artış enerji depolama sayesinde stabilite artışı sabit şarj edilebilir araçlar © ABB Group May 6, 2013 | Slide 9 yük yönetimi talep karşılama gerçek zamanlı fiyatlandırma Akıllı Şebeke Talep karşılama İş modeli ve müşterilerle etkileşim iş modeli gerçek zamanlı planlama tarifeler Elektrikli araç talepleri şarj enerji depolama talep karşılama ev otomasyonu talep karşılama enerji depolama © ABB Group May 6, 2013 | Slide 10 talep karşılama proses otomasyonu talep karşılama dağıtık üretim İki tamamlayıcı ABB Akıllı Şebeke Ar-Ge Uygulaması Gotland Akıllı Şebeke Uygulaması • Tam kapsamlı ABB Kent Dışı Akıllı Şebeke ve ada coğrafyası için şebeke işletimi. • Değişken olarak %30 oranında yenilenebilir enerji üretimi gelecekte pek çok ülkede ve bölgede karşılaşılacak güçlükler için bir örnek. Bu iki örnek üzerinden ABB hem kent dışı hem de kentsel şebekelerde sorunların nasıl aşılabileceğini gösterebilir. • Uluslararası boyutta ilgi şimdiden yüksek Stockholm Royal Seaport (Kraliyet Limanı) •Sürdürülebilir bir kent ve liman ortamı için tam kapsamlı ABB Kentsel Akıllı Şebeke • Aktif tüketiciler/müşteriler (konut ve liman) ve pik yük azaltma üzerine odaklı © ABB Group May 6, 2013 | Slide 11 ”Dünya klasmanında” gerçekleştirilen projeler, geliştirme vizyonunu ve paydaşların kararlığınını vurguluyor 12 Yerel sürdürülebilirlik programı Yerel kamusal alanlar Enerji sistemi Yerel geri dönüşüm Su ve atık su işleme Ulaştırma Evler ve altyapı hizmetleri Yaşam tarzları ve işletmeler Bilgi paylaşımı ve çözümlerin ticari ürüne dönüşümü Source: Fortum Stockholm Kraliyet Limanında akıllı şebeke, sürdürülebilirlik hedeflerini için gerekli 7 6 6 1 Konutlarda talep karşılama 2 Yerel olarak üretilen enerjinin entegrasyonu 3 Elektrikli araç ve akıllı şarj kullanımı 4 Müşteriler ve şebeke için enerji depolama 5 Akıllı ve elektrik donanımına sahip liman 6 Akıllı şebeke altyapısı 7 Akıllı şebeke laboratuarı– Yenilikçilik Merkezi 2 6 3 4 1 4 2 5 © ABB Group May 6, 2013 | Slide 13 Time dergisinden yorumlar Stokholm Kraliyet Limanı, dünyanın gelişmiş akıllı şebeke projesi. İsveç’in inovasyon ajansı Vinnova bu işi biliyor! 9 Haziran Sürdürülebilir enerji isteminde yeni roller ve işlevler Yeni teknolojik çözümleri. Yeni işletme modelleri Yeni piyasa düzenlemeleri Yeni müşteri rolleri ve davranışları Odak noktası: Toplum için yeni değer yaratma © ABB Group May 6, 2013 | Slide 14 Sistem ve müşteri beklentilerinin tamamen karşılanması Kentsel bölgelerin akıllı şebekelerinde yenilikçi ve araştırmacı bir platform Stockholm Royal Institute of Technology, araştırmalar için bir ortak merkez Orta ve büyük firmalar Enerji sektörü Smart Grid Yol Haritası Akıllı şebekenin evrimi Konut/Yaşam bölgeleri enerji depolama Olgunluk dönemi (7-15 yıl) Aktif konutlar Talep karşılama Elektrikli araç entegrasyonu Yükselme dönemi (3-5 yıl) Dağıtım otomasyonu Operasyonel sistem ile AMI entegrasyonu Başlangış dönemi (1-3 yıl) Akıllı şebeke Enerji depolama, aktif evler, elektrikli araçlar, talep karşılama, dağıtım otomasyonu, AMI entegrasyonu için pilot projeler Karadan gemiye enerji Büyük boyutlardaki solar/rüzgar çiftliklerinin entegrasyonu Faturalamada akıllı sayaçlar Bina ve ev kontrolü Enerji depolama özelliğiyle SVC Light® Ağ yönetimi Günümüzde işletmeler IEC61850 ile trafo merkezi yönetimi (FACTS) VC ve STATCOM dahil olarak HVDC Light® sistemi Çevre dostu ve verimli cihazlar Time © ABB Group May 6, 2013 | Slide 15 Özetle Akıllı şebeke kavramı günümüz sistemlerinin değerlendirilmesi ve kullanıcıların yönlendirdiği sürdürülebilir bir enerji sistemi ve enerji piyasası oluşturmanın bir aracıdır. Katkıları şöyle özetlenebilir: yenilenebilir kaynaklardan üretilen enerjinin entegrasyonu, enerjinin verimli şekilde tüketimi, OSOS ve diğerleriİletim ve dağıtımında Hem otomasyon/Bilgi teknolojileri, hem de ve güç ürünleri Hem teknoloji, iş modelleri hem de enerji piyasası düzenleme İklim ve çevre üzerindeki ayak izlerini azaltacak yeni siyasi teşvikler, yönetmelikler, yasalar vb. Akıllı şebekeler henüz öğrenme süreci içerisinde. Geleceğin enerji sistemleri için çözümler üretme ve bu çözümlerin, resmi kurumlara, tüketicilere ve her türlü paydaşa sergileneceği önemli bir platform . Uygulama başlamış durumda! Özetle 1888 12 kW Şarj 1906 Gerek duyulan bileşenlerin ve sistemlerin çoğu zaten mevcut fakat yeni standartlar geliştirilmeli Akıllı şebekeler yeni iş sahaları ve uzmanlık alanları yaratacak * İnsanlar bireysel düzeyde enerji tüketim alışkanlıklarını gözden geçirmek zorunda * Tüm dünyada sadece yenilenebilir enerjide 2010 yılında 3.5 mill. Kaynak: Renewable Energy Policy Network (REN 21)