Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009

advertisement
Dyo Boya
Faaliyet Raporu 2009
içindekiler
2
3
4
5
6
8
12
13
14
20
30
32
Kısaca Dyo Boya
Türkiye’nin İlk Boya Fabrikası Olan Dyo Boya’nın Tarihinden Satırbaşları
Dyo Boya’nın Rekabet Avantajları
Dyo Boya’nın “ilk”leri
Rakamlarla Dyo Boya
Yönetim Kurulu Başkanı’nın Mesajı
Yönetim Kurulu
Üst Yönetim ve Denetim Kurulu
Makroekonomik ve Sektörel Görünüm
2009 Yılı Faaliyetlerinin Değerlendirilmesi
Çevre ve Sürdürülebilirlik
Kurumsal Yönetim Uygulamaları ve Finansal Bilgiler
Yönetim
Makroekonomik ve Sektörel
Görünüm
2009 Yılı Faaliyetlerinin
Değerlendirilmesi
Çevre ve Sürdürülebilirlik
Kurumsal Yönetim Uygulamaları
ve Finansal Bilgiler
yeniliklerin
öncüsü
Türkiye’nin ilk boya fabrikası olarak kurulan
Dyo Boya, sektöründe “yeniliklerin öncüsü”
olarak güçlü bir yer edinmiştir.
Türkiye’deki üretim faaliyetlerini İzmir Çiğli
ve Gebze Dilovası mevkiinde bulunan
tesislerinde sürdüren Dyo Boya; inşaat
boyaları, sanayi boyaları, mobilya boyaları, otomotiv boyaları, deniz boyaları ve
polyester alanlarında geliştirdiği yenilikçi
ürünlerini müşterilerinin beğenisine
sunmaktadır.
Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009 - 1
Kısaca Dyo Boya
Dyo Boya’nın Tarihinden
Satırbaşları
Dyo Boya’nın Rekabet Avantajları
Rakamlarla Dyo Boya
Yönetim Kurulu Başkanı’nın
Mesajı
Kısaca Dyo Boya
Köklü bir geçmiş, yenilikçi bir bakış
açısı…
Türkiye boya sanayisinin en büyük ve
yenilikçi şirketi Dyo Boya’nın temelleri 1927
yılında İzmir Şeritçiler Çarşısı’nda ilk
mağazasını açan Durmuş Yaşar tarafından
atılmıştır.
Dürüstlük ve çalışkanlık değerlerinden taviz
vermeyen Durmuş Yaşar, 1941 yılında ilk
boya imalathanesini kurmuş; Türkiye’nin ilk
yerli boya markası olan “Yaşarin” ve
“Hazırlanmış Boya”yı piyasaya sunarak
önemli bir yeniliğe imza atmıştır.
1954 yılında İzmir Bornova’da Türkiye’nin ilk
boya fabrikası olan ve ilerleyen yıllarda
boya sektöründe “yeniliklerin öncüsü”
olarak bilinecek Dyo Boya kurulmuştur.
1984 yılında büyüme yönünde önemli bir
adım atan Dyo Boya, Yasaş Yaşar Boya ve
Kimya Sanayii ve Ticaret A.Ş. Gebze
Fabrikası’nı hizmete sokmuştur. 1997 yılına
gelindiğinde Şirket, artan talebe bağlı
olarak İzmir Atatürk Organize Sanayi
Bölgesi’nde ülkemizin en büyük boya
üretim tesisini kurmuştur.
Dyo Boya’nın lideri olduğu Yaşar Boya
Grubu, 5 şirketi ile Dyo ve Dewilux
markaları altında 1.000 değişik ürün, 3.200
ambalaj ve 60.000 farklı renk sunmakta,
1.100 kişilik istihdam sağlamakta ve 40
ülkeye ihracat yapmaktadır. Grubun ana
ihracat pazarlarını Orta Asya, Orta Doğu,
Avrupa ve Rusya oluşturmaktadır.
Zengin ürün gamı
Türkiye’deki üretim faaliyetlerini İzmir Çiğli
ve Gebze Dilovası mevkiinde bulunan
tesislerinde sürdüren Dyo Boya;
• inşaat boyaları
• sanayi boyaları
• mobilya boyaları
• otomotiv boyaları
• deniz boyaları
• polyester
alanlarında geliştirdiği yenilikçi ürünlerini
müşterilerinin beğenisine sunmaktadır.
65 bin m2 alan üzerine kurulu Gebze
Fabrikası, yüksek otomasyon düzeyine
sahip modern bir fabrika olup, inşaat
boyaları üretimi yapmaktadır.
İleri teknolojisi ve geniş üretim kapasitesiyle
sektörünün örnek tesislerden biri olan Çiğli
Fabrikası’nda ise mobilya boyaları ve
vernikleri, sanayi boyaları, oto tamir
boyaları, deniz boyaları, polyester ve alkid
üretilmektedir. 67 bin m2 alan üzerine
kurulu tesis, Türk boya sektörünün en
büyük tesisi olma özelliğini taşımaktadır.
Dyo Boya, uluslararası bir marka olma
yolunda güçlü adımlar atıyor.
Mısır, Romanya ve Rusya’daki faaliyetleriyle
uluslararası arenadaki bilinirliğini
artırmakta olan Dyo Boya, söz konusu
bölgelerin önemli tedarikçileri arasında yer
almayı hedeflemektedir.
Dyo Boya, “Sipes Grubu” ile gerçekleştirdiği
işbirliği çerçevesinde Mısır’da Dyo Boya
teknolojisi kullanılarak yapılan oto tamir ve
mobilya boyaları üretim, satış ve
pazarlama faaliyetlerini sürdürmektedir.
Romanya’da ise inşaat boyaları üretilmekte
ve ticari ürün satışı gerçekleştirilmektedir.
Bu fabrikada üretilen Dyo boyaları,
Balkanlar ve Kuzey Avrupa ülkelerinde de
en çok tercih edilen ürünlerden olmuştur.
Rusya’daki Kemipex-Satış Pazarlama
Dağıtım Şirketi, bulunduğu bölgenin etkin
tedarikçilerinden biri olup, hızla
büyümektedir.
Dyo Boya’nın Ortaklık Yapısı (%)
Ödenmiş Sermayesi: 100.000.000,00 TL
Kayıtlı Sermayesi: 300.000.000,00 TL
Diğer
25,84
Hissedarlar
Hisse oranı (%)
Yaşar Holding A.Ş.
74,16
74.160.451,68
Diğer
25,84
25.839.548,32
100,00
100.000.000,00
Toplam
Dyo Boya hisse senetleri İMKB’de DYOBY.IS sembolüyle işlem görmektedir.
Yaşar
Holding A.Ş.
74,16
2 - Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009
Hisse tutarı (TL)
Yönetim
Makroekonomik ve Sektörel
Görünüm
2009 Yılı Faaliyetlerinin
Değerlendirilmesi
Çevre ve Sürdürülebilirlik
Kurumsal Yönetim Uygulamaları
ve Finansal Bilgiler
Türkiye’nin İlk Boya Fabrikası Olan Dyo Boya’nın
Tarihinden Satırbaşları
1927 Durmuş Yaşar ilk boya mağazasını
açar.
1994 Dyo Boya, ISO-9001 Kalite Güvence
Belgesi’ni alır.
1941 Durmuş Yaşar, ilk boya
imalathanesini kurar. “Yaşarin” ve
“Hazırlanmış Boya” markaları, Türkiye’deki
ilk boya markası olma sıfatına sahiptir.
1996 Kemipex, Rus pazarına yönelik
çalışmalar yapmak amacıyla, Moskova’da
bir Yaşar Boya Grubu şirketi olarak kurulur.
1953 Dyo Boya markası ile Türkiye’nin ilk
boya fabrikasının temeli İzmir Bornova’da
atılır.
1964 Mikronize Mineraller Fabrikası’nın
açılışı yapılır.
Dyo Boya Harris Fırça Fabrikası üretime
başlar.
1965 Dyosad Fabrikası kurulur ve ilk bayiler
toplantısı gerçekleştirilir.
1967 Birinci Dyo Resim Yarışması yapılır.
1968 Dyo Boya Matbaa Mürekkepleri
Fabrikası açılır.
1977 Akril Fabrikası açılır.
1978 Akmaden Tesisleri kurulur.
1980 Dyo Boya, satış noktalarında makine
ile renklendirme yapabilme konseptini Türk
tüketicisi ile tanıştırır.
1984 Yasaş Gebze Fabrikası açılır.
1990 Yasaş Boyacılık Okulu kurulur.
1997 Yaşar Boya Grubu, 300 milyon
dolarlık cirosu ile dünyanın 27., Avrupa’nın
10. en büyük boya grubu unvanını alır.
1999 Türk Yıldızları ekibinin gösterilerinde
kullandığı kırmızı ve beyaz boyalar
Türkiye’de ilk kez Dyo Boya tarafından
üretilir.
Sektörde ilk özgün boya satış noktaları olan
Dyo Boya Renk Evleri kurulur ve uygulamacı
bayilik sistemi başlar.
2000 Yaşar Basf, Oyak Renault tarafından
“Lider İkmalci”, Mercedes-Benz Aksaray
fabrikasında ise “Tek Tedarikçi” seçilir.
2002 Yaşar Üniversitesi eğitim ve öğretime
başlar ve Selçuk Yaşar Boyacılık ve Endüstri
Meslek Lisesi açılır.
2003 İlk “Dünya Boya Üreticileri Zirvesi”
Bahamalar’da yapılır ve konuşmacı olarak
zirveye Türkiye’den sadece Yaşar Boya ve
Kimya Grubu davet edilir.
2005 Dyo Boya, Mısır’da üretime başlar.
Mısır inşaat sektörünün lideri Sipes Grubu
ile yapılan ortaklık ile Kuzey Afrika otomobil
ve mobilya boyaları sektöründe yerini alır.
Türk boya sektöründe bir ilke daha imza
atılır ve Dyo Boya, Türkiye’nin nanoteknoloji
ile üretilmiş ilk boyalarını pazara sunar.
2006 Dyo Boya, “Klimatherm” markası ile
ısı yalıtım sektörüne girer.
2007 Dyo Boya, nanoteknolojik ürünleri
Avrupa’ya ihraç etmeye başlar.
2008 Dyo Boya, fotokatalitik boyalarda
solgel yöntemiyle, nanoteknoloji alanında
Avrupa Patent Ofisi’nden ve Türk
Standartları Enstitüsü’nden incelemeli
patent alma başarısını gösteren ilk ve tek
Türk şirketi olur.
Dyo ve Dewilux markaları Turquality
kapsamına alınır.
2009 Avrupa Birliği standartlarında
sertifikalı usta yetiştirmeyi amaçlayan DYO
AKADEMİ açılır.
GSM altyapısı ile oluşturulan DYOLOG usta
bağlılık modeli hayata geçirilir.
2004 Türkiye’nin ilk teflonlu boyası
Teknoplast, Türk boyacılık sektörüne
kazandırılır.
1993 Dyo Boya, boyacılık sektöründeki ilk
ISO-9003 Kalite Güvence Belgesi’ni alır.
Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009 - 3
Kısaca Dyo Boya
Dyo Boya’nın Rekabet Avantajları Rakamlarla Dyo Boya
Dyo Boya’nın Tarihinden
Satırbaşları
Yönetim Kurulu Başkanı’nın
Mesajı
Dyo Boya’nın Rekabet Avantajları
farklılaşma stratejisi
Farklılaşmış ürünler - Sektörün “ilk”leri,
ileri teknoloji ürünü boyalar
Rekabetin en üst seviyede yaşandığı bir
sektörde faaliyet gösteren Dyo Boya,
farklılaşma stratejisi kapsamında hareket
etmekte, sahip olduğu bilgi birikimini ve
teknolojiyi yenilikçi yaklaşımı ile
harmanlayarak katma değeri yüksek
ürünler geliştirmektedir.
Çevreye duyarlı bir üretici
Çevreye karşı duyarlı, düşük solvent
emisyonlu UV kürlendirmeli ve su bazlı
teknolojiler alanında çalışmalarını aralıksız
sürdüren Dyo Boya, müşterilerinin
taleplerine en uygun şekilde cevap
verirken, bütün üretim ve pazarlama
süreçlerinde çevre odaklı bir anlayışla
hareket etmektedir.
Boya sektöründe “ilk”lere imza atan Dyo
Boya, yüksek yağ iticiliği ile kolay
temizlenme özelliğine sahip teflonlu
teknolojik boyaları ile çığır açmıştır. 2009
yılında, iç cephede Teknoplast, dış cephede
Teknotex en çok tercih edilen ürünler
arasında yerini almıştır.
Dyo Boya, çevreyi ve doğayı korumayı
ekonomik misyonunun temel bir öğesi ve
sosyal sorumluluğunun bir tamamlayıcısı
olarak görmektedir.
Nanoteknoloji konusunda yapılan
çalışmalar neticesinde, Türkiye’de bir ilk
olan ve ışıkla kendini temizleyen boyalar
Türk tüketicisinin beğenisine sunulmuştur.
İç cepheler için üretilen Nanomat ve
Nanoipekmat, dış cepheler için üretilen
Nanotex, yangın geciktiricilik özelliği olan
Nanosön ve çizilmeyen vernik Nanolack
ürünler 2007 Nisan ayından itibaren
Hollanda’ya ihraç edilmektedir ve Benelüks
ülkelerinde talep görmektedir.
Dyo Boya, sahip olduğu güçlü teknoloji ve
farklılaşma vizyonu ile gelecekte de Türkiye
boyacılık sektörünü ilklerle tanıştırmaya ve
farklılaşmış ürünleri ile sektörün öncü ve
lider firması olmaya kararlıdır.
4 - Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009
Rakipsiz üretim gücü
Dyo Boya ülkemizin en güçlü boya
üreticilerinden biridir. Gebze ve Çiğli
fabrikalarındaki kapasitesi, ileri teknolojisi,
gelişmiş Ar-Ge yetkinlikleri ve pazarlamasatış gücü Dyo Boya’yı sürdürülebilir
büyümeye odaklı bir üretici olarak
konumlandırmaktadır.
Yönetim
Makroekonomik ve Sektörel
Görünüm
2009 Yılı Faaliyetlerinin
Değerlendirilmesi
Çevre ve Sürdürülebilirlik
Kurumsal Yönetim Uygulamaları
ve Finansal Bilgiler
Dyo Boya’nın “ilk”leri
Türkiye’nin ilk
• boya markası
• boya fabrikası
• satış noktalarında makine ile
renklendirme yapabilme konsepti
• ISO-9003 Kalite Güvence Belgesi alan
boya şirketi
• özgün boya satış noktaları
• teflonlu boyası
• nanoteknoloji ile üretilmiş boyaları
• GSM altyapılı bağlılık sistemi
Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009 - 5
Kısaca Dyo Boya
Dyo Boya’nın Tarihinden
Satırbaşları
Dyo Boya’nın Rekabet Avantajları
Rakamlarla Dyo Boya
Yönetim Kurulu Başkanı’nın
Mesajı
Rakamlarla Dyo Boya
Dyo Boya Çiğli Fabrikası, boya üretim (BV)
ve reçine üretim (SR) bölümleri ile faaliyet
göstermektedir. 2009 yılında BV iki, SR
bölümü ise üç vardiya düzeninde üretime
devam etmiştir.
İnşaat boyaları üretimi alanında faaliyet
gösteren Dyo Boya Gebze Fabrikası
2009’un ilk ve son çeyreğinde iki, diğer
dönemlerde ise üç vardiya düzeninde
üretim faaliyetlerini sürdürmüştür.
Üretim kapasiteleri
Üretim (ton)
2009
2008
%
66.819
69.698
(4,1)
(3,2)
Satış (ton)
67.306
69.559
Fiili kapasite (ton)
138.410
168.136
48
41
Kapasite kullanım oranı (%)
Gebze ve Çiğli fabrikalarındaki kapasitesi,
ileri teknolojisi, gelişmiş Ar-Ge yetkinlikleri
ve pazarlama-satış gücü Dyo Boya’yı
sürdürülebilir büyümeye odaklı bir üretici
olarak konumlandırmaktadır.
Özkaynaklar (milyon TL)
Faaliyet Kârı (milyon TL)
2009
2008
2009
69,4
48,8
-2,3
Brüt Kâr Marjı (%)
2009
2008
6 - Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009
7,7
2008
Faaliyet Kâr Marjı (%)
2009
28,8
27,8
-1,0
2008
Finansal Borçlar/Özkaynaklar (%)
3,6
2009
2008
1,6
2,9
Yönetim
Makroekonomik ve Sektörel
Görünüm
Dyo Boya’da lojistik faaliyetleri
Dyo Boya’nın Çiğli Fabrikası’nda iki ayrı
lojistik birimi faaliyet göstermektedir.
Mal kabul birimi, hammadde ve ambalaj
malzemelerinin kabulünü ve stoklanmasını
gerçekleştirmektedir. Çiğli Fabrikası’nda
solventlerin stoklandığı yer altı ve yer üstü
stok tanklarının toplam kapasitesi 2.000
m3’tür. Yeraltı nitro deposu 500 m2, kapalı
depolama alanları toplam 3.000 m2, açık
depolama alanları ise toplam 1.000 m2’dir.
Fabrikanın toplam 3.000 ton hammadde
depolama kapasitesi bulunmaktadır.
2009 Yılı Faaliyetlerinin
Değerlendirilmesi
Çevre ve Sürdürülebilirlik
Dyo Boya’nın Gebze Fabrikası’nda lojistik
faaliyetleri iki ayrı birim ile yürütülmektedir.
Sevkiyat birimi, 189 m2 ofis alanı,
5.705 m2 kapalı alanda kurulu mamul
depo sahası ile hizmet vermektedir. Mamul
ambarların kapasitesi mevcut raflı sistem
ile 3.450 ton - 7.338 palettir. Şirket
ürünlerinin yurt içinde 81 il, yurt dışında da
25 farklı ülkeye dağıtımı bu noktadan
yapılmaktadır. Yurt içi dağıtımı için 1 adet
lojistik firması ile çalışılmakta ve 355
dağıtım noktasına ulaşılmaktadır.
Kurumsal Yönetim Uygulamaları
ve Finansal Bilgiler
Mal kabul ve iadeler ofisinde,
hammadde, ambalaj ve iade
malzemelerinin kabulü ve stoklanması
yapılmaktadır. Toplam 2.330 m2’lik kapalı
ve 650 m2’lik açık alanda hizmet
verilmektedir. Hammadde stok sahası
1.300 ton, ambalaj ambarı 500 palet
kapasiteye sahiptir. Solvent türü
malzemelerin depolanması için 700 ton
kapasiteli bir tank çiftliği mevcuttur.
Kampüs içinde ayrıca 1.270 m2 alanda
2.100 ton kapasiteli bir fiktif sahası da yer
almaktadır. Müşterilerden gelen iade
ürünlerin toplanması, depolanması ve
yeniden değerlendirilmesi hizmeti bu
birimin sorumluluğundadır.
Sevkiyat ambarı, iç piyasa ve ihracat
ürünlerinin depolanmasına olanak tanıyan
1.200 tonluk bir kapasiteye sahiptir. Dyo
Boya ürünleri raflı sisteme sahip olan,
3.000 m2’lik kapalı alanda muhafaza
edilmektedir. Ürünler yurt içinde 50 farklı
şehir ve yurt dışında 35 farklı ülkede toplam
500’e yakın sevkiyat noktasına
ulaştırılmaktadır. Yurt içinde bu sevkiyatın
gerçekleştirilebilmesi için farklı bölgelerde
olmak üzere üç farklı lojistik firmasından
hizmet alınmaktadır.
Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009 - 7
Kısaca Dyo Boya
Dyo Boya’nın Tarihinden
Satırbaşları
Dyo Boya’nın Rekabet Avantajları
Rakamlarla Dyo Boya
Yönetim Kurulu Başkanı’nın
Mesajı
Yönetim Kurulu Başkanı’nın Mesajı
Büyüme fırsatlarını en doğru
şekilde potansiyelimize
yansıtmaya ve tüm
paydaşlarımız için artan
oranda katma değer
üretmeye kararlıyız.
güçlü marka
ileri teknoloji
2009, ülkemizi pek çok “ilk”le tanıştırma geleneğimizi
sürdürdüğümüz bir yıl olmuş; ileri teknolojimiz ve Ar-Ge yapımız
Dyo Boya markalı yenilikleri Türkiye ve dünya pazarına sunmaya
devam etmemizi sağlamıştır.
Dünyada boya sanayinin trendlerinin hızla değiştiği bir süreçte,
güçlü markamızı ileriye taşımaya ve yurt içinde olduğu kadar yurt
dışında da kimliğimizi ve piyasa varlığımızı güçlendirmeye devam
edeceğiz.
8 - Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009
Yönetim
Makroekonomik ve Sektörel
Görünüm
Değerli paydaşlarımız,
Dyo Boya’nın 2009 yılı faaliyet raporunu ve
mali sonuçlarını incelemelerinize
sunmadan önce içinden geçmekte
bulunduğumuz zor ekonomik koşullar ve
sektörümüzün dünya çapındaki
görünümüne ve trendlere ilişkin tespitlerimi
paylaşmak isterim.
2008 ve 2009 yılları küresel ekonomik
krizin gölgesinde geçmiştir.
2008 yılı Ağustos ayında başlayan ve 2009
yılında etkisi devam eden küresel kriz,
dünya çapında üretim, ihracat, yatırım ve
istihdam gibi temel verilerde meydana
gelen keskin düşüşlerle kendisini
göstermiştir. Çoğu ülke uygulamaya
koydukları önlem paketleriyle, krizin
ekonomileri üzerindeki etkilerini
hafifletmeye odaklanmıştır.
2009 yılı, dünyada son yüzyılın ikinci en
büyük krizi olarak kayıtlara geçmiş; bu
dönemde dünya ekonomisi yaklaşık %1,2
küçülürken, dünya ticareti %12 civarında
azalmıştır. 2009 yılının ilk dokuz aylık
döneminde %8,4 küçülen Türkiye
ekonomisi, son çeyrekteki toparlanma ile
birlikte yılı %4,7 küçülme ile tamamlamıştır.
2009 Yılı Faaliyetlerinin
Değerlendirilmesi
Çevre ve Sürdürülebilirlik
80 milyar dolarlık global bir pazarın
üyesiyiz.
Dünya toplam boya üretimi bugün
33 milyon ton civarında gerçekleşmekte;
pazarın büyüklüğü ise 80 milyar dolara
ulaşmış bulunmaktadır.
Çeşitli bağımsız kaynaklara göre
önümüzdeki beş yılda, yıllık ortalama %5
mertebelerinde büyüyeceği tahmin edilen
boya pazarının, 2012 yılında 40 milyon
tonluk üretim miktarına ve 100 milyar
dolarlık büyüklüğe ulaşacağı tahmin
edilmektedir. Diğer taraftan dünya boya
sanayinde 10 binden fazla firmanın faaliyet
gösterdiği buna karşın, toplam pazarın
yaklaşık %40’ının 3 büyük üretici tarafından
kontrol edildiği bilinmektedir.
Son dönemde dünya boya sanayisi önemli
değişikliklere sahne olmaktadır. Satış
hacimlerindeki düşüşlerin yanında,
hammadde maliyetlerindeki artış kâr
marjlarını önemli oranda baskı altına almış
durumdadır. Bu konjonktür karşısında
üretici firmalar daha düşük kapasite
düzeyinde uzmanlaşma yoluna gitmişlerdir
ve sektörde konsantrasyon ve uzmanlık
ağırlık kazanmıştır. Diğer taraftan dünya
boya sanayinin yeniden yapılanma süreci
içinde olduğu da açıkça görülmektedir. Bu
yapılanmanın temel unsurları bilişim
teknolojisi, çok yönlü ortaklıklar, entegre
performans sistemleri ve çevresel faktörler
olarak ön plana çıkmaktadır.
Kurumsal Yönetim Uygulamaları
ve Finansal Bilgiler
Avrupa’nın 6. büyük tedarikçisi
konumundaki sanayimiz ekonomik
durgunluktan önemli oranda
etkilenmiştir.
Yıllık 800 bin tonluk üretim kapasitesi ile
Türkiye bugün Avrupa’nın 6. büyük boya
üreticisi konumundadır.
Boya sanayimizde 20’ye yakın büyük ölçekli
ve gelişmiş üretim teknolojisi yapısına
sahip işletmenin yanı sıra çok sayıda küçük
ve orta ölçekli işletme de faaliyet
göstermektedir. Türk boya sektörü bugünkü
gelişmişlik düzeyi ile başta AB olmak üzere
yakın pazarlar dikkate alındığında gelişim
düzeyi artan bir sektör olarak ortaya
çıkmaktadır.
Yıllık 2 milyar dolarlık bir katma değer
yaratan boya sanayi, doğrudan ve dolaylı
istihdamla birlikte 200 bin kişilik bir işgücü
alanını temsil etmektedir. Diğer taraftan
son 10 yıllık dönemde Türkiye’nin gelişen
ekonomik parametreleri ile beraber
yükselen yatırım ve üretim gücü, yabancı
sermayenin de ilgisini sektöre çekmiş
bulunmaktadır. Bu sektörde dağıtım kanalı
önemli bir varlık olarak değerini
korumaktadır. Türk boya sanayisinin dünya
pazarlarından aldığı pay ise %2
civarındadır.
Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009 - 9
Kısaca Dyo Boya
Dyo Boya’nın Tarihinden
Satırbaşları
Dyo Boya’nın Rekabet Avantajları
Rakamlarla Dyo Boya
Yönetim Kurulu Başkanı’nın
Mesajı
Kalite Dyo Boya için bir
gelenek, yenilik ise bir
görevdir.
2009 yılında inşaat sektöründe yaşanan
daralma sanayimizi etkilemiştir.
Türk boya sektöründeki toplam satışlar
içerisinde inşaat boyaları %56, ahşap
boyaları %14, sanayi boyaları %10, toz
boyalar %7 ve oto tamir boyaları ise %9
paya sahiptir. Sanayimizin mevcut
kapasitesinin yaklaşık %60’ını inşaat
boyalarının oluşturması, genel anlamda
inşaat sektörü ile entegre ve önemli oranda
bağımlı bir yapıyı ortaya koymaktadır. Bu
durum 2008-2009 gibi istisnai bir
dönemde sanayimiz açısından olumsuz bir
konjonktür olarak ortaya çıkmış; ekonomik
küçülmeden bir kaç katı oranında etkilenen
inşaat sektöründeki daralma, boya
sanayine önemli oranda yansımıştır.
Tüketim harcamalarındaki düşüş,
hanehalkının boya ve benzeri konulardaki
harcamalarını önemli oranda kesmesine
veya ertelemesine neden olurken, ihracat
pazarlarındaki durgunluk sanayicimizin
konumunu zorlaştırmıştır.
10 - Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009
İç piyasamızdaki haksız rekabet koşulları
endüstrimizin bir diğer önemli sorunu
olmayı sürdürmektedir.
Merdiven altı imalathanesi olarak
tanımlanan çok sayıdaki küçük ölçekli boya
üreticisi, piyasaya hem kalite hem de
tüketici sağlığı anlamında yetersizlikler
gösteren ürünler arz etmekte, diğer
taraftan ise büyük ölçekte ve dünya
standartlarında çalışan bizim gibi
üreticilerin zarar gördüğü bir haksız
rekabet ortamının devamında büyük rol
oynamaktadırlar.
Büyüme potansiyeli olan bir sanayi
Türkiye’de 1992 yılında 3,7 kg olan kişi
başına boya tüketimi, 2000’li yıllarda 6 kg’a
yükselmiş bulunmaktadır. Ancak, tüketimin
her yıl yükselmesine rağmen Avrupa ile
karşılaştırıldığında kişi başına tüketim
rakamının halen çok düşük kaldığı
görülmektedir. Türkiye’de 6 kg olan kişi
başına boya tüketiminin Amerika’da 22 kg,
Japonya’da 16,5 kg, Almanya’da 14,2 kg ve
Yunanistan’da da 8 kg olarak gerçekleştiği
istatistiklerden izlenmektedir.
Boya kullanımı alışkanlıkları açısından
gelişmiş pazarlarla karşılaştırıldığında
Türkiye, önemli bir potansiyele işaret
etmektedir. Diğer taraftan ülkemizde halen
önemli miktarda konut açığı bulunması,
pek çok binada boya uygulaması
yapılmamış olması ve özellikle depremden
etkilenen bölgelerde başta konut olmak
üzere yoğun bir şekilde bina ihtiyacı
bulunması gibi etkenlerin önümüzdeki kısa
ve orta vadede boyaya olan talebi
yükseltmesi beklenmektedir. Refah
seviyesindeki gelişme de, diğer ülkeler ile
Türkiye arasındaki kişi başına tüketim
farkının kapanmasında ve boya talebinin
artmasında rol oynayacaktır. Ülkemizdeki
hızlı kentleşme ve yılda ortalama %1,3
oranında artan nüfusun %45’inin 25 yaşın
altında gençlerden oluşması sektörü uzun
vadede de geliştirebilecek faktörlerdir.
Yönetim
Makroekonomik ve Sektörel
Görünüm
2009 Yılı Faaliyetlerinin
Değerlendirilmesi
Çevre ve Sürdürülebilirlik
Gururla ifade etmek isterim ki 1927
yılında boya ticaretiyle başlayan ve 1954
yılında sanayileşme süreciyle devam
eden bu yolculukta Dyo Boya, Türkiye’de
boya sanayinin bayraktarlığını ve
öncülüğünü yapmaktadır.
İzmir’de küçük bir mağaza ile başlayan
kurumsal yolculuğumuz 2010 yılına
girerken ülkemizin lider boya gruplarından
biri olarak devam etmektedir. 81 yılı geride
bırakmanın mutluluğu ve heyecanı içinde
olan Dyo Boya, bu süre zarfında inşa ettiği
yetkinlikleri, üretim gücü ve markasıyla
geleceğe güvenle bakan bir şirket
konumundadır.
Yıl boyunca bir diğer önceliğimiz, başta
bayi ağımız olmak üzere üretim ve ticaret
döngümüzdeki iş ortaklarımıza desteğimizi
kesintisiz sürdürmek ve aynı zamanda
nihai tüketicimize farklılaşmış ürün ve
hizmet sunmaya devam etmek olmuştur.
Sanayimizin olduğu kadar Türkiye
ekonomisinin de geçirdiği çok farklı
evrelere tanıklık etmiş bulunan Dyo Boya,
2009 yılının olumsuz konjonktüründe
piyasa konumunu gerek ürün gamı
gerekse müşteri portföyü anlamında
pekiştirmiş ve 2008 yılı cirosu
mertebelerinde 212 milyon TL’lik bir iş
hacmi kaydetme başarısı göstermiştir.
İşine kendini tam anlamıyla adayarak
çalışan bir şirketiz.
Kalite Dyo Boya için bir gelenek, yenilik ise
bir görevdir. Bugün geldiğimiz noktada,
ülke sınırlarını aşan markalarımız dünyanın
40 ülkesine pazarlanmaktadır. Dyo Boya
ürünleri dünyanın birçok ülkesinde tercih
edilmekte; çevreye saygılı üretim
yaklaşımımız ve hizmetteki kusursuzluğumuz
bizleri bir dünya markası olarak
konumlandırmaktadır.
Maliyet tabanımızı en optimal noktada
dengelemeye sıkıca odaklandığımız 2009
yılında ilk ve en temel önceliğimiz değişken
piyasa koşullarının mali yapımız üzerine
olası etkilerini bertaraf etmek ve krizi
Şirketimizden uzak tutmak olmuştur. Elde
ettiğimiz mali ve operasyonel performans
bu anlamda başarılı olduğumuzu açık
olarak gözler önüne sermektedir.
2009 yılı sonuna doğru gerçekleştirilen
sermaye azaltımı ile Şirketimizin halka
açıklık oranı korunarak, sermaye yeterliliği
ve nakit sermaye artırım imkanları
artırılmış, eşanlı gerçekleştirilen sermaye
artışı ile finansman gideri yaratacak olan
faize duyarlı borçların ve mali borçların bir
kısmı kapatılmıştır.
Dyo Boya, boya sanayinin gelişip
büyümesinde ve ülkemizi pek çok “ilk”le
tanıştırmada hep ilk sırada yer almıştır.
2009, bu geleneğimizi sürdürdüğümüz bir
yıl olmuş; ileri teknolojimiz ve Ar-Ge
yapımız Dyo Boya markalı yenilikleri Türkiye
ve dünya pazarına sunmaya devam
etmemizi sağlamıştır.
Kurumsal Yönetim Uygulamaları
ve Finansal Bilgiler
potansiyelimize yansıtmaya ve tüm
paydaşlarımız için artan oranda katma
değer üretmeye kararlıyız.
Dünyada boya sanayinin trendlerinin hızla
değiştiği bir süreçte, güçlü markamızı
ileriye taşımaya ve yurt içinde olduğu kadar
yurt dışında da kimliğimizi ve piyasa
varlığımızı güçlendirmeye devam edeceğiz.
2009 yılının istisnai piyasa koşullarında bizi
tercih eden değerli müşterilerimize, bayi
ağımıza, yerli ve yabancı tüm iş
ortaklarımıza ve mesai arkadaşlarıma ve
bugüne kadar bizi destekleyen değerli
hissedarlarımıza Yönetim Kurulumuz adına
en samimi teşekkürlerimi sunmak isterim.
Saygılarımla,
İdil Yiğitbaşı
Yönetim Kurulu Başkanı
Kalifiye insan kaynağımız, yüksek kalite ve
teknoloji standartlarımız Yaşar
Topluluğu’nun vizyonu ile birleşmiş ve Dyo
Boya’nın sürdürülebilir başarı öyküsünü
kaleme almamıza imkan tanımıştır.
Bundan sonra da, Türkiye’nin dünyaya
açılan bir yüzü olarak teknolojiyi ve yeniliği
hep ön planda tutmaya ve müşterilerimizin
taleplerini proaktif bir yaklaşımla ürün ve
hizmetlere dönüştürmeye devam edeceğiz.
Bu kapsamda, Dyo Boya’nın yol haritası ve
güç odakları bellidir. Bu güç odakları
üzerinde büyümemizi sürdürerek, gerek
ulusal piyasamızın gerekse bölgesel ve
uluslararası piyasaların ortaya koyacağı
büyüme fırsatlarını en doğru şekilde
Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009 - 11
Kısaca Dyo Boya
Dyo Boya’nın Tarihinden
Satırbaşları
Dyo Boya’nın Rekabet Avantajları
Rakamlarla Dyo Boya
Yönetim Kurulu Başkanı’nın
Mesajı
Yönetim Kurulu
İdil Yiğitbaşı
Yönetim Kurulu Başkanı
Yılmaz Gökoğlu
Yönetim Kurulu Başkan Vekili
Ahmet Fahri Yiğitbaşı
Yönetim Kurulu Üyesi
Mehmet Aktaş
Yönetim Kurulu Üyesi
Hakkı Hikmet Altan
Yönetim Kurulu Üyesi
Ekrem Erdemli
Yönetim Kurulu Üyesi
İrfan Çimen
Yönetim Kurulu Üyesi
12 - Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009
Yönetim
Makroekonomik ve Sektörel
Görünüm
2009 Yılı Faaliyetlerinin
Değerlendirilmesi
Çevre ve Sürdürülebilirlik
Kurumsal Yönetim Uygulamaları
ve Finansal Bilgiler
Üst Yönetim ve Denetim Kurulu
Ercümend Emir Atakay
Mobilya Boyaları Satış Direktörü
Üst Yönetim
Serdar Oran
Genel Müdür
Hasan Garipler
Fabrikalar Direktörü
Fahri Özgür Arıs
Finans ve Mali İşler Direktörü
Mehmet Mutlu Uysal
Sanayi Boyaları ve Oto Tamir Boyaları Satış
Direktörü
Burhan Kuran
İnşaat Boyaları Satış Direktörü
Denetim Kurulu
Kamil Deveci
Denetim Kurulu Üyesi
Onur Öztürk
Denetim Kurulu Üyesi
Özlem Düzyatan
Satınalma Direktörü
Reza Asgari
İhracat Direktörü
Ufuk Çelebisoy
Yurt Dışı Yatırımlar Direktörü
Yönetim Kurulu ve Denetim Kurulu Görev Süreleri
Yönetim Kurulu (21 Mayıs 2009’a kadar)
Denetim Kurulu (21 Mayıs 2009’a kadar)
Adı Soyadı
Unvanı
Adı Soyadı
Ata Murat Kudat
Başkan
Mete Gökalp
B. Safa Ocak
Başkan Vekili
Özge Engin*
Ahmet Fahri Yiğitbaşı
Üye
Mehmet Aktaş
Üye
Yılmaz Gökoğlu
Üye
Taşkın Tuğlular
Üye
Hakkı Hikmet Altan
Üye
* 07 Mayıs 2009’a kadar
Denetim Kurulu (21 Mayıs 2009’dan itibaren)
Adı Soyadı
Kamil Deveci*
Yönetim Kurulu (21 Mayıs 2009’dan itibaren)
Adı Soyadı
Unvanı
İdil Yiğitbaşı
Başkan
Yılmaz Gökoğlu
Başkan Vekili
Ahmet Fahri Yiğitbaşı
Üye
Mehmet Aktaş
Üye
Hakkı Hikmet Altan
Üye
Ekrem Erdemli
Üye
İrfan Çimen
Üye
Onur Öztürk
*07 Mayıs 2009’dan itibaren
Yetki Sınırları:
Şirket ana sözleşmesinin 14. maddesine göre; Denetçilerin görev, yetki ve
sorumlulukları Türk Ticaret Kanunu’nun ilgili maddelerinde belirtilen esaslar
çerçevesindedir.
• 21 Mayıs 2009 tarihinde Taşkın Tuğlular yerine Özge Engin Yönetim Kurulu
Üyeliğine seçilmiştir, ancak 18 Haziran 2009 tarihinde Özge Engin’in
Yönetim Kurulu Üyeliğinden ayrılmasıyla boşalan üyeliğe İdil Yiğitbaşı
seçilmiştir.
• 18 Haziran 2009 tarihinde İdil Yiğitbaşı Yönetim Kurulu Başkanlığına,
Yılmaz Gökoğlu Yönetim Kurulu Başkan Vekilliğine seçilmiştir.
Yetki Sınırları:
Gerek Yönetim Kurulu Başkanı ve gerekse Yönetim Kurulu üyeleri, Türk
Ticaret Kanunu’nun ilgili maddelerinde ve Şirket ana sözleşmesinin 11. ve 12.
maddelerinde belirlenen yetkileri haizdirler.
Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009 - 13
Kısaca Dyo Boya
Dyo Boya’nın Tarihinden
Satırbaşları
Dyo Boya’nın Rekabet Avantajları
Rakamlarla Dyo Boya
Makroekonomik ve Sektörel Görünüm
global ekonomide
iyileşme sinyalleri
Küresel krizin toplam talepte yarattığı
daralma Türkiye ekonomisini de etkilemiştir.
2009 yılı genelinde boya sanayinde iç talepte
yaşanan daralmanın temel nedeni, boya
sanayinin ürün pazarladığı işkollarında
küresel kriz nedeniyle gerçekleşen
talep azalmasıdır.
14 - Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009
Yönetim Kurulu Başkanı’nın
Mesajı
Yönetim
Makroekonomik ve Sektörel
Görünüm
Kademeli geçiş
Ekonomilerde toparlanma başlasa
da krizden çıkış sürecinde hassas
bir zamanlama ve kademeli bir
geçişin gerekliliği çok açıktır.
2009 Yılı Faaliyetlerinin
Değerlendirilmesi
Çevre ve Sürdürülebilirlik
Kurumsal Yönetim Uygulamaları
ve Finansal Bilgiler
Reel GSYH (Yıllık değişim %)
12
10
8
6
4
2
0
-2
-4
-6
-8
-10
2006
2007
Gelişmekte olan ülkeler
2008
Dünya
2009
2010
2011
Gelişmiş ülkeler
Kaynak: IMF
Dünya Ekonomisi
Küresel krize karşı gelişmiş ve gelişmekte
olan ülke hükümetlerince uygulamaya
konulan mali ve parasal önlem paketlerinin
etkisiyle 2009 yılı 3. çeyreğinde global
ekonomide toparlanma süreci başlamıştır.
ABD ve belli başlı gelişmekte olan ülkelerde
güçlü seyreden iç talep ve artan tüketim
harcamaları, stoklu üretime geri dönüş ve
küresel ticaret koşullarının normalleşmesi
gibi pozitif görünümü destekleyen
unsurlara rağmen, küresel ekonomiye dair
öncü göstergelerdeki iyileşme yavaş
seyretmektedir.
Özellikle yüksek işsizlik oranları, kredi
koşullarındaki sıkılığın devam etmesi ve
bütçe dengelerinin önemli ölçüde
bozulması gibi unsurlar, global
ekonomideki toparlanmanın yavaş ve
zaman içinde gerçekleşeceğini işaret
etmektedir. Uluslararası Para Fonu
(IMF)’nun Ocak 2010’da revize ettiği küresel
ekonomi ile ilgili projeksiyonlarına göre
2009 yılı için %0,8 daralma tahmin
edilirken, küresel ekonominin 2010 yılında
%3,9 ve 2011’de %4,3 büyüyeceği
öngörülmektedir.
Global kredi krizine bağlı olarak talep
koşullarının zayıflaması sonucunda
enflasyon kriz süresince aşağı yönlü bir
seyir izlemiştir. Bu gelişme, gerek gelişmiş
gerekse gelişmekte olan ülkelerde merkez
bankalarının ekonomik faaliyetteki
daralmayı sınırlamak üzere para
politikalarını önemli ölçülerde
gevşetmesine olanak tanımıştır.
Genişlemeci para politikalarının etkisiyle
faiz oranları tarihte kaydedilen en düşük
seviyelerde seyretmiştir.
Ekonomilerdeki bozulmanın sona erdiği ve
toparlanmanın başladığı düşüncesi,
uygulanan genişletici maliye ve para
politikalarının ne zaman sona erdirileceği
ve merkez bankalarının faiz artırımlarına ne
zaman başlayacağı tartışmalarını
beraberinde getirmiştir. Bu bağlamda,
krizden çıkış sürecinde hassas bir
zamanlama ve kademeli bir geçişin
gerekliliği çok açıktır.
Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009 - 15
Kısaca Dyo Boya
Dyo Boya’nın Tarihinden
Satırbaşları
Dyo Boya’nın Rekabet Avantajları
Rakamlarla Dyo Boya
Yönetim Kurulu Başkanı’nın
Mesajı
2009 sonu itibarıyla
TÜFE’deki yıllık artış %6,53,
ÜFE’deki artış ise %5,93
düzeyinde gerçekleşmiştir.
Türkiye Ekonomisi
Küresel krizin toplam talep üzerindeki
daraltıcı etkisi Türkiye ekonomisinde de reel
kesime darbe vurmuş, üretimin düşmesi ve
istihdamın azalmasına neden olmuştur.
2008 yılının son çeyreğinde belirginleşen
Türkiye ekonomisindeki daralma, 2009
yılının ilk çeyreğinde etkisini artırmış ve
GSYH geçen yılın aynı dönemine göre
%14,7 oranında küçülmüştür. Yılın ikinci
çeyreğinden itibaren ekonomideki daralma
hız kesmeye başlamış ve ilk dokuz aylık
dönemde %8,4 olarak gerçekleşmiştir.
Yılın son çeyreğinde ise,
• TCMB’nin kısa vadeli faiz oranlarında
gerçekleştirdiği indirimlerin devam eden
gecikmeli etkileri,
• bankaların kredi faiz oranlarını
düşürmesinin tüketimi desteklemesi,
• gelişmiş ülke ekonomilerindeki
canlanma eğiliminin yanı sıra Türk
menşeli malların yeni ihraç pazarlarına
girmesi ve ihracatın olumlu yönde
etkilenmeye başlaması,
• 2008 yılının aynı dönemindeki düşük
ekonomik performanstan kaynaklanan
baz etkisi
ile birlikte ekonominin büyümeye başladığı
düşünülmektedir.
Bu çerçevede, 2009 yılında Türkiye
ekonomisi %4,7 oranında daralmıştır.
16 - Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009
Tüm dünya ülkelerinde en önemli yapısal
etki olarak ortaya çıkan işsizlik oranı yılın ilk
çeyreğinde %16 gibi rekor seviyeye
çıkarken, yılın son çeyreğinde %13’ler
seviyesine inmiştir.
İç ve dış talep koşullarındaki bozulma
paralelinde 2009 yılı genelinde ihracat ve
ithalat hacmi daralmıştır. 2009 yılında
ithalattaki daralma ihracattaki daralmanın
üzerinde gerçekleşmiş; böylece dış ticaret
açığı önemli ölçüde gerilemiştir. 2009
yılında ithalat (CIF) %30,3 oranında
azalarak 140,8 milyar dolara, ihracat (FOB)
%22,6 oranında azalarak 102,2 milyar
dolara ve bavul ticareti %22,9 oranında
azalarak 4,8 milyar dolara gerilemiştir.
Yönetim
Makroekonomik ve Sektörel
Görünüm
2009 Yılı Faaliyetlerinin
Değerlendirilmesi
Çevre ve Sürdürülebilirlik
Hız kesen daralma
Yılın ikinci çeyreğinden
itibaren ekonomideki daralma
hız kesmeye başlamış ve yıl
sonu itibarıyla %4,7 olarak
gerçekleşmiştir.
Dış ticaret hacminde azalma
Küresel krizin etkileri
Türkiye’nin toplam dış ticaret
hacmine yansımış, %27,2’lik
düşüş kaydedilmiştir.
Toplam İhracat (milyar ABD doları)
2009
2007
Toplam İthalat (milyar ABD doları)
2009
102
2008
Kurumsal Yönetim Uygulamaları
ve Finansal Bilgiler
132
105
Cari açık tehlikeli seyrinden uzaklaşmış,
GSYH’ye oranı yıl boyunca düşüş eğilimini
korumuştur. 2009 yılında cari açık, 2008
yılına göre %67 oranında düşüş göstererek
41,9 milyar dolardan 13,8 milyar dolara
gerilemiştir. Ancak enerji fiyatları ve
ithalatta görülen yukarı yönlü hareketlenme
ile yavaş da olsa yükselişe geçmesi
beklenmektedir.
2009 yılı bütçe açığı, Aralık ayındaki
toparlanmaya karşın bir önceki yıl sonuna
göre üç katına çıkarak 52,6 milyar TL olarak
gerçekleşmiştir. Bu gelişmede, harcamalar
tarafında özellikle yılın ilk çeyreğinde yerel
seçimlerin de etkisiyle cari transferlerin hızlı
artış kaydetmesi, gelirler tarafında ise
ekonomik aktivitedeki daralma nedeniyle
vergi gelirlerinin azalması yanında vergi
dışı gelirlerin de 2008 yılı seviyelerinde
kalması etkili olmuştur. Faiz dışı fazla ise
aynı dönemde 33,2 milyar TL’den 571
milyon TL’ye gerilemiştir.
141
-4,7
2008
2007
GSYH Büyüme Oranı (%)
202
2009
2008 0,9
170
Hükümet 2010-2012 dönemine ilişkin orta
vadeli program oluşturmuş, bu çerçevede
ekonomide kalıcı bir şekilde üretim, yatırım
ve ihracatı artırmaya yönelik politikalara
ağırlık verileceği belirtilmiştir. Alınacak
önlemlerin başında, orta-uzun vadede
kamu açığının milli gelire oranının
sürdürülebilir bir borç yapısı ile uyumlu bir
düzeyde gerçekleşmesi amacıyla “mali
kural uygulaması”na geçilmesi yer
almaktadır.
Tüketim eğiliminde ve toplam talepteki sert
daralma, emtia fiyatlarında gözlenen
keskin düşüş ile birleşince, bütün dünyada
olduğu gibi ülkemizde de enflasyon
üzerinde aşağı yönlü baskı oluşturmuştur.
2009 sonu itibarıyla TÜFE’deki yıllık artış
%6,53, ÜFE’deki artış ise %5,93 düzeyinde
gerçekleşmiştir.
2008 yılı son çeyreğinden itibaren
enflasyonda hızlı bir düşüş olacağını
öngören TCMB, ekonomik faaliyet üzerinde
oluşabilecek potansiyel zararı sınırlamaya
odaklanmıştır. Bu süreçte bir yandan kısa
vadeli faiz oranlarını süratle aşağı
çekerken, diğer yandan dengeleyici bir
likidite politikası izlenmiş ve kredi
piyasasındaki tıkanıklığın giderilmesi
hedeflenmiştir. Merkez Bankası’nın 2008
yılı Ekim ayında yapmaya başladığı faiz
indirimleri sonucunda, kısa vadeli faiz
oranları 2009 yılı Kasım ayı itibarıyla %6,50
seviyesine çekilmiştir.
Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009 - 17
Kısaca Dyo Boya
Dyo Boya’nın Tarihinden
Satırbaşları
Dyo Boya’nın Rekabet Avantajları
Rakamlarla Dyo Boya
Yönetim Kurulu Başkanı’nın
Mesajı
Boya sanayi, Türk ekonomisine yıllık 1,1 milyar
dolarlık bir katma değer yaratmakta ve
üretim-ticaret eksenlerinde toplam 200 bin
kişilik bir istihdam imkanı sunmaktadır.
Türkiye Boya Sanayi
2009 yılı itibarıyla Türkiye boya sanayi
büyüklüğünün 520 bin tona ulaştığı
tahmin edilmektedir.
1,1 milyar dolarlık bir hacme sahip olan
Türkiye boya sanayi, 2009 yılını kriz
koşulları ile mücadeleye ve
rasyonalizasyona odaklanarak
tamamlamıştır.
2008 yılının sonundan itibaren küresel
krizin gösterdiği hızlı gelişimi yakından
izlemeye başlayan üreticiler, 2009 yılı
projeksiyonlarını piyasalardaki
dalgalanmayı yönetmek üzerine
kurgulamışlardır. Bu kapsamda maliyet
tabanının ve üretim süreçlerinin
iyileştirilmesi kadar mevcut müşteri ve
dağıtım kanalının korunmasına yönelik
aksiyonlar da, 2009 yılının sektörel
öncelikleri arasında yerini almıştır.
18 - Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009
Çoğunluğunu merdiven altı üreticilerin
oluşturduğu ucuz boyalar segmenti, 2009
yılında krizden etkilenmiştir. Bu durum,
merdiven altı üretici olarak tanımlanan çok
sayıda küçük firmanın sektörden çıkmasına
neden olmuştur.
Gayrimenkul satışları yavaşlarken, yeni
konut projelerinin başlatılması
geciktirilmiştir. Boyanın kolaylıkla
ertelenebilir bir ihtiyaç olması, boya
sektörünü de genel anlamda durgunluğa
sevk etmiştir.
2009 yılında, pazara yeni giren şirketlerle
birlikte rekabet artmış ve kârlılık önemli
oranda azalmıştır. Sektörde arzın talepten
fazla olması, yoğun rekabeti destekleyen
bir diğer unsur olmuştur.
Diğer taraftan olumsuz piyasa koşullarına
rağmen, kriz dönemlerinde insanların ev
değiştirme sıklığının artması yenileme
pazarındaki hareketi bir miktar
canlandırmıştır.
Küresel krize paralel olarak...
2009 yılı genelinde boya sanayinde iç
talepte daralma yaşanmıştır. Bunun temel
nedeni ise, boya sanayinin ürün
pazarladığı işkollarında küresel kriz
nedeniyle gerçekleşen talep azalmasıdır.
Boyacılık sektörünün en önemli
kalemlerinden biri olan mobilya sektörünün
2009 yılında %15-20 oranlarında daraldığı
tahmin edilmektedir. 2009 yılında mobilya
sektöründe yapılan KDV indirimi, kısmi bir
talep artışı sağlamış olsa da bu durum
boya ve vernik tüketimine yansımamış;
ikame ürünlerin (laminat, suntalam, PVC
vb.) tüketimi, ucuz ve kolay üretilmeleri
nedeniyle artarak devam etmiştir.
2008 yılının son çeyreğinde başlayan ve
2009 yılında da hissedilen global finansal
krizin etkileri inşaat sektörünü ve onun alt
sektörlerini derinden etkilemiştir.
Yönetim
Makroekonomik ve Sektörel
Görünüm
600’ü aşkın üreticinin faaliyet gösterdiği
bir sektör
Türkiye boya sektöründe bugün 20’ye
yaklaşan büyük ölçekli ve gelişmiş üretim
teknolojisi yapısına sahip işletmenin yanı
sıra yurt geneline dağılmış 600 civarında
küçük ve orta ölçekli işletme faaliyet
göstermektedir. Kayıt dışı alanda faaliyet
gösteren küçük işletmeler dikkate
alındığında ise firma sayısının 1.000’i aştığı
tahmin edilmektedir. Boya sanayinin kurulu
kapasitesinin yaklaşık 800 bin ton/yıl
olduğu ve bu kapasitenin yaklaşık
%56’sının kullanıldığı tahmin edilmektedir.
Yıllık boya üretiminin yaklaşık %80’i büyük
ve orta ölçekli kuruluşlar, %20’si ise (vernik
ve tiner ağırlıklı olmak üzere) küçük ölçekli
üreticiler tarafından gerçekleştirilmektedir.
Türkiye’de kişi başına yıllık boya tüketimi ise
6-7 kg civarındadır. Bu değer, AB
ülkelerinde ortalama 14 kg seviyelerindedir.
Ticari yapı çoğunlukla geleneksel tarzda
işlemekte olup, üreticiler bayiden
perakendeciye ve boya ustasına kadar
olan zinciri finanse etmektedirler. Sektör
ekonomik istikrarsızlıktan ciddi şekilde
etkilenmekte olup özellikle kriz
dönemlerinde tüketiciler yenileme ihtiyacını
erteleme eğilimindedirler.
Boya sektörünün bugünkü en temel
sorunlarının başında kayıt dışı üretim ve
eksik denetim mekanizmaları gelmektedir.
50 yılı aşkın bir geçmişi olan boya
sektörünün karşı karşıya bulunduğu bu
sorunların, Türkiye’nin AB entegrasyon
süreci ile beraber çözüleceği ve sektörün
çok yönlü bir değişim ve gelişim
sürecinden geçeceği düşünülmektedir.
2009 Yılı Faaliyetlerinin
Değerlendirilmesi
Çevre ve Sürdürülebilirlik
Boya sanayi, Türk ekonomisine yıllık 1,1 milyar
dolarlık bir katma değer yaratmakta ve
üretim-ticaret eksenlerinde toplam 200 bin
kişilik bir istihdam imkanı sunmaktadır.
Tüketici eğilimleri: değişimi destekleyen
temel unsur
Türkiye’de boya markasının tespitinde
birden fazla kişi rol almakla beraber, karar
almadaki en etkili kişi geleneksel olarak
boyacı ustalarıdır. Diğer taraftan, Türkiye’de
tüketici halen boyayı bir temizlik çalışması
olarak algılamakta; 2-3 yılda bir bahar
aylarında evini boyatmaktadır. Bu
geleneksel davranış biçimi, tüketimin düşük
seviyelerde kalmasında büyük rol
oynamakla beraber, son yıllarda boyanın
gün geçtikçe daha karmaşık, renkli ve
projelere özel tasarlanmış önemli bir unsur
olduğu gerçeği daha fazla algılanmaya
başlamış ve tüketici eğilimleri yavaş da
olsa değişmeye başlamıştır. Dekoratif
boyalara olan talep artışı bunun en somut
örneğidir.
Kurumsal Yönetim Uygulamaları
ve Finansal Bilgiler
Renk ve boyanın diğer artı özellikleri,
talep belirleyici bir unsur olmaya devam
etmektedir.
Tüketiciler yeni ve moda renklere rağbet
etmekte ve renk değiştirme isteği ile boya
tüketme eğilimi artmaktadır. Tüketiciler su
esaslı, antibakteriyel, kokmayan, silinebilir
ürünlere rağbet etmekle beraber çevreye
odaklı geliştirilen ürünler talep etmeye
başlamışlardır. Yalıtım sistemlerinin
gelişmesiyle birlikte, ısı yalıtım sistemlerine
olan talep gün geçtikçe ciddi biçimde
artmaktadır.
Gelişmiş pazarlarda boya üreticileri
ürünlerine, tüketicilerinin boyadan
bekledikleri klasik özellikler ötesinde vaatler
yükleyerek ürünlerini tasarlamaktadırlar. Bu
vaatler, ışıkla kendini temizleme, havadaki
kokuyu giderme, elektromanyetik
dalgalardan koruma, yankıyı kesme,
çizilmezlik, yüksek solma direnci gibi
özellikleri içermektedir.
Sektörde artan rekabet koşulları ve
üreticilerin yeni hedefleri, tüketici tercihlerini
artan oranda ön plana çıkartmaktadır.
Boya firmaları tüketici davranışlarını
incelemek ve eğilimlerini tespit etmek için
araştırmalara ağırlık vermekte; bu
kapsamda tanınmış markalar, nihai
tüketiciye, toplu tüketiciye, kamu kesimi
tüketicilerine, mimar, yüklenici gibi karar
vericilere daha sık ve yoğun bir şekilde
ulaşmaya çalışmaktadırlar. Nihai
tüketicilere ulaşmak konusunda her geçen
yıl daha fazla çaba sarf edildiği ve
tüketicilerin boya konusunda artan oranda
ilgili ve seçici konuma geldikleri
görülmektedir.
Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009 - 19
Kısaca Dyo Boya
Dyo Boya’nın Tarihinden
Satırbaşları
Dyo Boya’nın Rekabet Avantajları
Rakamlarla Dyo Boya
Yönetim Kurulu Başkanı’nın
Mesajı
2009 Yılı Faaliyetlerinin Değerlendirilmesi
müşteri odaklı yaklaşım
teknolojik uzmanlık
Dyo Boya, 2009 yılında da müşteri odaklı
bir yaklaşım izleyerek, sahip olduğu güçlü
teknolojik altyapı ile tüm müşterilerine farklı
ürünler sunmaya devam etmiştir.
20 - Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009
Yönetim
Makroekonomik ve Sektörel
Görünüm
Zor piyasa koşullarının egemen olduğu
2009’da...
Kriz koşullarının hakim olduğu 2009 yılında
Dyo Boya, müşteri odaklı bir yaklaşım
izleyerek, sahip olduğu güçlü teknolojik
altyapı ile tüm müşterilerine farklı ürünler
sunmaya devam etmiştir. Bu dönemde
Şirket; ürün, yarı mamul ve hammadde
stoklarını azaltmayı hedeflemiş, üretim
programlarını müşteri siparişlerine uygun
olarak yapılandırmıştır.
2009 yılında ekonomide yaşanan daralma,
tüketim harcamalarını ve dolayısıyla toplam
boya talebini önemli oranda etkilemiştir.
Zor piyasa koşullarına rağmen Dyo Boya,
2009 yılı toplam net satışlarını 2008 yılı
seviyesinde ve 212,9 milyon TL olarak
gerçekleştirmiştir.
İhracat çalışmaları kapsamında...
Dyo Boya’nın 2009 yılı ihracatı 15,1 milyon
dolar olmuştur. Satışların %89’u yurt içi
pazara yapılırken, başlıca ihracat pazarları
arasında Mısır, Romanya, Rusya ve
Azerbaycan yer almıştır.
2009 yılında ihracat organizasyonu
yeniden yapılandırılmış ve Dyo Boya
bünyesinde İnşaat Boyaları İhracat
Müdürlüğü’ne ek olarak Endüstriyel Boyalar
İhracat Müdürlüğü kurulmuştur.
Geliştirilen ve uygulamaya alınan 5 yıllık
ihracat stratejik planına uygun olarak,
kaybedilen pazarlara yeniden giriş için
çalışmalar başlatılmıştır. Bu çerçevede İran,
Makedonya, Bosna Hersek ve Ukrayna için
2009 Yılı Faaliyetlerinin
Değerlendirilmesi
Çevre ve Sürdürülebilirlik
ön görüşmeler yapılmış; 2009 yılında İran
ve Makedonya’ya yeniden sevkiyat
yapılmaya başlanmıştır.
Diğer taraftan Dyo Boya’nın ihracat
stratejileri yeniden belirlenirken, ürün
gruplarının 40 ülkede satışı planlanmış ve
bu ülkeler arasında Suudi Arabistan, Rusya
Federasyonu, Suriye, İran, Irak, Mısır,
Romanya, Arnavutluk, Makedonya, Libya,
Kazakistan ve Azerbaycan öncelikli
bölgeler olarak tespit edilmiştir.
Kurumsal Yönetim Uygulamaları
ve Finansal Bilgiler
miktar anlaşması yapan Dyo Boya, satış
açısından ikame maliyetlerinin daha
istikrarlı seyretmesini ve aynı zamanda
fiyatların ekonomik dalgalanmalardan
mümkün olduğunca etkilenmemesini
sağlamıştır.
Dyo Boya, geliştirdiği teknolojik
ürünleriyle tüketicilerin beklentilerine
etkin bir şekilde cevap vererek artı değer
yaratmaktadır.
Dyo Boya, 2009 yılında 2 markanın yurt
dışında daha etkin tanıtımı ve
tutundurulması amacıyla Turquality desteği
almıştır. Dyo ve Dewilux markalarının yurt
dışı bilinirliğini artırmak üzere pazarlama
çalışmalarına hız veren Dyo Boya, 2010 yılı
için 5 yurt dışı fuara katılma kararı almıştır.
Alımlarda azalma, rasyonalizasyon
politikaları
2009 yılında Dyo Boya’nın toplam alımları,
2008’e oranla gerileme göstermiştir.
Şirket’in, temel alım kalemini oluşturan
solvent ve monomer fiyatlarının %20-25;
reçine fiyatlarının ise %10-15 aralığında
düşüş kaydetmesi, toplam alımlarda
görülen azalmanın en büyük nedeni
olmuştur.
Dyo Boya 2009 yılında, hammadde ve
ambalaj alımlarında tedarikçiler ile
konsinye alım anlaşmaları yaparak stok
maliyetlerini düşürmüş, zamanında ve
doğru teslimat yapılmasını sağlamıştır.
Doğrudan üretici ile dönemsel fiyat ve
55. Yıl
Dyo Boya, 2010 yılı iletişim
kampanyasında; Şirket’in 55 yıldır
Türkiye’ye hizmet verdiğini vurgulamayı,
Dyo markasının tüketiciler ve boyacı
ustaları nezdinde bilinirliğini artırmayı
ve tercih edilmesini sağlamayı
hedeflemektedir.
Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009 - 21
Kısaca Dyo Boya
Dyo Boya’nın Tarihinden
Satırbaşları
Dyo Boya’nın Rekabet Avantajları
Rakamlarla Dyo Boya
Yönetim Kurulu Başkanı’nın
Mesajı
Dyo Boya, farklılaştırılmış portföyü
ile tüketicisine en iyi ürünü, kusursuz
hizmet ile sunmayı hedeflemektedir.
Segmentler bazında kaydedilen
gelişmeler
Sanayi boyalarında başarılı bir yıl
34 yıldan bu yana farklı sektörlerdeki
müşterilerine yüksek kaliteli sanayi boyaları
ile hizmet sunan Dyo Boya, farklılaştırılmış
portföyü sayesinde 2009 yılını rakiplerine
oranla daha kolay ve etkin yönetebilmiştir.
Dyo Boya, yıl boyunca farklı segmentlerdeki
müşterileriyle yoğun temas içinde
bulunmuş; iş hacimlerindeki değişimleri en
optimal şekilde senkronize etmiştir.
Hammadde tedariki ve üretim
kabiliyetlerindeki esneklikler iyi organize
edilerek müşterilerin, krizin etkilerini en aza
indirmek adına ürettikleri çözümlerde
beraber hareket edilmiş ve bu sayede ürün
tedarikinde bir problem yaşanmasına izin
verilmemiştir.
22 - Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009
Sanayi boyalarında, 2009 yılı Mart ayından
sonra artmaya başlayan talebe anında
cevap verilerek müşteri ihtiyaçları
zamanında karşılanmıştır. Belli
müşterilerde mevcut paylar artırılarak ana
tedarikçi pozisyonuna gelinmiş, 2009 yılı
için yapılan bütçe hedeflerine ulaşılmıştır.
Dyo Boya, aynı zamanda, müşterilerine
verimlilik artırıcı yeni ürün ve süreç
çözümleri de sunmayı sürdürmüştür.
Sanayi boyaları üretimini Çiğli Fabrikası’nda
gerçekleştiren Dyo Boya, sahip olduğu ileri
teknoloji, otomasyon ve yüksek kapasite ile
boya sanayinde örnek ve öncü bir
kuruluştur ve farklılaşmayı ana hedefi
olarak benimsemiştir.
Mobilya boyaları ürün gamını
güçlendiren bir yaklaşım
Durgunluğun hakim olduğu 2009 yılında,
ucuz ürün pazarlayan üreticilerin yarattığı
rekabet ortamında, farklılaşmış ürünleri ile
ön plana çıkan Dyo Boya, ürün portföyüne
aşağıdaki ürünlerden oluşan bir ekonomik
set eklemiştir.
• PU Dolgu Vernik
• PU Lake Astar
• Selülozik Astar
• Selülozik Dolgu Vernik
Şirket, 2009 yılında yüksek teknoloji içeren
ve çevreye duyarlı ürünleri pazara sunma
ve pazarı yönlendirme çalışmalarına ağırlık
vermiştir. Bu ürünler arasında
nanoteknolojik ürünler, UV kürlenmeli
sistemler, su bazlı sistemler ve yüksek katı
madde (düşük VOC) içeren sistemler yer
almaktadır. Ürün sadeleştirme çalışmaları
yürütülürken, pazarda kullanımı azalan
ürünler portföyden çıkartılmıştır.
Dyo Boya, pazarlama ve satış
faaliyetlerindeki etkinliği artırmak hedefiyle,
2009 yılının ikinci yarısından itibaren bayi
ve satış teşkilatında yeniden yapılanmaya
gitmiştir. Yapılan çalışmalar sonrasında
doğru noktalar ve aksiyonlar tespit edilmiş;
gerek bayi gerekse doğrudan satışlarda
2008 yılına paralel gerçekleşmeler
sağlanmıştır.
Yönetim
Makroekonomik ve Sektörel
Görünüm
Bayi sayısı 2009 yılında kademeli olarak
artırılırken, özellikle Dyo Boya toptancı
bayilerinin ulaşamadığı illere birer bayilik
verilmiştir. Bu doğrultuda Temmuz-Aralık
döneminde 26 yeni bayilik tesis edilmiştir.
Aynı kapsamda toptancı bayilerin
müşterilere doğrudan satış yapmaları da
teşvik edilmiştir.
Dyo Boya, mevcut doğrudan müşterilerdeki
pazar payını artırmış ve müşteri portföyünü
5 adet yeni doğrudan müşteri katarak
zenginleştirmiştir.
Tüm sektörlerin krizden etkilendiği ve
durgunluğun yaşandığı 2009 yılında,
mobilya boya ve verniklerinde sağlanan
başarı, Dyo Boya’nın mobilya segmentinde
büyüdüğünün ve rakiplerden pay aldığının
en önemli göstergesidir.
İnşaat boyalarında ürün farklılaştırma ve
teknolojik ürün konumlandırma
konusunda pazar lideri
İnşaat boyaları sektöründe Dyo Boya,
pazarın %75’ine hizmet eden 4 büyük
üretici arasında pazar payı itibarıyla ilk 3
2009 Yılı Faaliyetlerinin
Değerlendirilmesi
Çevre ve Sürdürülebilirlik
içindedir. İnşaat boyalarında 2009 yılında
ürün segmenti bazında, iç cephe ve
sentetik ürün gruplarında 2008 yılına göre
artış kaydedilmiş; dış cephe, ahşap ve
diğer ürün gruplarında 2008 yılına paralel
bir satış performansı gerçekleştirilmiştir.
Oto tamir boyalarında daha çok
müşteriye hizmet
Dyo Boya, Türkiye ekonomisinin
gelişiminde söz sahibi olan oto tamir
boyaları sektöründe uzun yıllardır hizmet
vermektedir. Geniş ürün paleti ve teknik
destek faaliyetleri ile yüksek müşteri
memnuniyetini hedefleyen Dyo Boya,
gelişmiş Ar-Ge faaliyetleri ile pazarın
taleplerine uygun yeni ürün geliştirme
çalışmalarını, kullanıcı eğitimlerini ve yeni
ürün tanıtımlarını düzenli bir şekilde
sürdürmektedir.
Dyo Boya, 2009 yılının ikinci yarısı itibarıyla
özellikle satış ve teknik servis kadrolarını
güçlendirmiş; daha fazla müşteri ve bayiye
hizmet sunarak yıllık hedeflerine başarıyla
ulaşmıştır.
Kurumsal Yönetim Uygulamaları
ve Finansal Bilgiler
Otomotiv sektörüne hizmet eden polyester
yan sanayi üreticilerinin krizden çok fazla
etkilenmelerine karşın sektördeki satış
boşluğu diğer müşterilere olan
konsantrasyonun artırılması ile
dengelenmiştir. 2009 yılının ikinci yarısında
ise otomotiv sektörünün toparlamaya
başlamasına paralel olarak Dyo Boya’nın
etkin hizmet ve zamanında ürün sevkleri ile
polyester sektöründe 2009 bütçesinin
üzerine çıkılmıştır.
Deniz boyalarında yeniden yapılanma
Dyo Boya, deniz boyalarında 2009 yılında
yeniden yapılanmaya gitmiş ve ürün setini
pazarın ihtiyacı olan yeni ürünler eklemek
suretiyle zenginleştirmiştir. Dyo Boya, 2009
yılında “Tin Free Antifouling Paint” kodlu
ürünler için gerekli olan Lloyd’s Register
Belgesi’ni de almıştır.
Gerçekleştirilen çalışmalar sonucunda
deniz boyalarında da önceki yılın satış
rakamlarının tekrar etmesi sağlanmıştır.
Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009 - 23
Kısaca Dyo Boya
Dyo Boya’nın Tarihinden
Satırbaşları
Dyo Boya’nın Rekabet Avantajları
Rakamlarla Dyo Boya
Yönetim Kurulu Başkanı’nın
Mesajı
Markasını “teknolojik uzmanlık” üzerine
konumlayan Dyo Boya, teflonlu ve
nanoteknolojik ürünleri pazara sunan
ilk üreticidir.
Dyo Boya’nın ürün ve hizmetleri Dyo lokomotif markası altında konumlandırılmaktadır.
Dyo markası altında yer alan ürün grupları aşağıdaki gibidir:
Dyo Nanoteknolojik Boyalar
• Su Bazlı İç Cephe Boyaları
• Su Bazlı Dış Cephe Boyaları ve Astarları
Dyo Ahşap Dostu
• Ahşap Koruyucular
• Vernikler
Dyo Teknoloji Grubu
• Su Bazlı Teflonlu İç Cephe Boyaları
• Su Bazlı Teflonlu Dış Cephe Boyaları ve
Astarları
Dyo Boya Uygulama Aletleri
Dyo Renk Pınarı
Dyo Klimatherm
Dyo Nanoteknolojik Ahşap Ürünleri
• Ahşap Koruyucular
• Vernikler
• Tiner
Dyo Klasikler
• Su Bazlı İç Cephe Boyaları ve Astarları
• Su Bazlı Dış Cephe Boyaları ve Astarları
• Sentetik Esaslı Boyalar
• Dr. Dyo Ürünleri
• Tutkallar
• Macunlar
• Tiner ve Terebentinler
24 - Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009
Sanayi Boyaları
• Sentetik Sistemler / Dyo –Dewilux
• Selülozik Sistemler / Dyo -Dewilux
• Akrilik Sistemler/ Dyo -Dewilux
• Epoxy Sistemler / Dyo -Dewilux
• Fırın Sistemler / Dyo -Dewilux
• Su Bazlı Sistemler / Dyo -Dewilux
• Nano Teknolojik Sistemler / Dyo -Dewilux
• Yardımcı Malzemeler (Tiner-SertleştiriciMacunlar) / Dyo –Dewilux
Mobilya Boyaları ve Vernik Sistemleri
• Selülozik Sistemler / Dewilux
• Sentetik Sistemler / Dewilux
• Poliüretan Sistemler / Dewilux
• Akrilik Sistemler / Dewilux
• Polyester Sistemler / Dewilux
• UV Sistemler / Dewilux
• Yardımcı Malzemeler (Tiner-Sertleştirici) /
Dewilux
Oto Tamir Boyaları
• Sentetik Sistemler / Dyo
• Selülozik sistemler / Dyo
• Akrilik Sistemler / Dyo
• Yardımcı Malzemeler (Tiner-SertleştiriciMacunlar) / Dyo
Yönetim
Makroekonomik ve Sektörel
Görünüm
2009 Yılı Faaliyetlerinin
Değerlendirilmesi
Çevre ve Sürdürülebilirlik
Kurumsal Yönetim Uygulamaları
ve Finansal Bilgiler
60.000 farklı renk
Dyo Boya’nın lideri olduğu
Yaşar Boya Grubu, 5 şirketi
ile Dyo ve Dewilux markaları
altında 1.000 değişik ürün,
3.200 ambalaj ve 60.000
farklı renk sunmaktadır.
Öngörüsü kuvvetli, müşterilerin
taleplerinin ötesine geçen bir üretici…
Dyo Boya, kurulduğu günden bu yana
pazardaki değişimleri yakından izlemiş;
potansiyel ihtiyaçları daha oluşma
aşamasında ürünleştirebilmiş yenilikçi ve
öncü bir üreticidir.
Dyo Boya, müşterilerinin ihtiyaçlarına
uygun ürünleri piyasaya doğru zamanda
sunmanın ötesinde pazarda henüz talebi
oluşmamış teknolojik ürünleri geliştirmiş ve
bu ürünlere talep yaratarak sektördeki
konumunu pekiştirmiştir.
Tüketicinin aklına gelen ilk marka
Dyo Boya ülkemizin en güçlü ve köklü
markalarından biridir. 3 Nisan 2009
tarihinde Nielsen tarafından yapılan ve
tüketicinin belli bir ürün kategorisi için
aklına gelen ilk markayı ortaya koyan
araştırma kapsamında 120 kategoride
sorgulama yapılmış; duvar boyası
kategorisinde Dyo Boya, %29’luk bir oran
ile lider marka olmuştur.
Markasını “teknolojik uzmanlık” üzerine
konumlayan Dyo Boya, teflonlu ve
nanoteknolojik ürünleri pazara sunan ilk
üreticidir. Şirket’in farklılaşmış ürünleri Dyo
Boya’nın yenilikçi ve teknolojik açıdan
“uzman” bir marka olduğunun kanıtıdır.
Dyo Boya markası altında yaklaşık 500
tescilli isim bulunmaktadır ve bu durum
Şirket’in markaya verdiği önemin bir
göstergesidir.
Dyo Boya, 2005 yılından bu yana farklı
sektörlere yönelik nanoteknolojik ürünleri
piyasaya sunmaktadır.
Güçlü Ar-Ge yapısıyla 2005 yılının ikinci
yarısında nanoteknolojik ürünleri Türkiye’de
ilk defa pazara sunan Dyo Boya, yenilikçi
ve öncü geleneğini bir kez daha ortaya
koymuştur. Sektörde ve nanoteknoloji
alanında bir ilk olarak, Şirket’in
nanoteknolojik ürünleri Türk Patent
Enstitüsü’nden incelemeli patent almıştır.
Dyo Boya’nın bugüne kadar pazara
sunulan nanoteknolojik ürünleri
Nanoipekmat, Nanomat, Nanotex,
Nanosön, Nanolacke, Nano Ahşap Serisi,
Nano Marine Serisi’dir.
Dyo Boya etkin pazarlama kanallarına
sahip bir üreticidir.
DYOLOG: Dyo Boya usta bağlılık sistemi
DYOLOG, usta bağlılık sistemi 2009 yılında
hayata geçmiştir. Yıl sonuna kadar
10.000’in üstünde boya ustası sisteme
kazandırılmıştır. Boyacı ustalarının satın
aldıkları boya üzerindeki şifreleri SMS ile
göndererek puan kazanmalarını sağlayan
bu sistem, sektörde ilk defa GSM altyapısını
kullanarak kurgulanmış bir bağlılık sistemi
özelliği taşımaktadır.
www.dyolog.com.tr
Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009 - 25
Kısaca Dyo Boya
Dyo Boya’nın Tarihinden
Satırbaşları
Dyo Boya’nın Rekabet Avantajları
Rakamlarla Dyo Boya
Yönetim Kurulu Başkanı’nın
Mesajı
verimlilik odaklı
68 kişilik bir Ar-Ge ekibine sahip
olan Dyo Boya, üretimini yaptığı
ürünlerin verimliliğini sürekli
artırmaya odaklı olup farklı pazar
ve branşlar için en uygun boyaları
üretmeyi hedeflemektedir.
444 0 Dyo
Dyo Boya inşaat grubunda, müşterilerin
memnuniyeti için, kurulan çağrı merkezi
aktif olarak hizmet vermektedir.
“444 0 Dyo” hattı ile müşteriler istedikleri
her konuda bilgi ve şikayetlerini
iletebilmektedirler. Dyo Boya müşterileri
ayrıca, fabrika iletişim telefonları ve internet
üzerinden e-posta yoluyla da yetkililere
ulaşabilmektedir. Dyo Boya’ya ulaşan
müşteri şikayet ve istekleri kayda
alınmakta, takibi yapılarak en kısa
zamanda cevap verilmektedir.
Dyo Boya’nın hedefi, gelen bilgi ya da
şikayetin 24 saatten kısa bir sürede
çözüme kavuşması ve müşteri
memnuniyetinin pekiştirilmesidir. 2009 yılı
içinde çağrı merkezine gelen taleplerin
%93,5’ i, 24 saatten kısa sürede
sonuçlandırılmıştır.
Yüksek müşteri memnuniyeti
Dyo Boya, yıllık bazda tüketicilerin ürünlere,
markaya, reklamlara ve benzeri konulara
ilişkin bilgi düzeylerini ve değerlendirmelerini
görmek ve yıllar bazında değişimi takip
edebilmek amacıyla “çok müşterili” anket
çalışması düzenlemektedir.
2009 yılı anket sonuçları irdelendiğinde
Dyo Boya,
• “İlk Akla Gelen Boya Markası”
kategorisinde %62,1 ile 2. sırada,
• “En İyi Boya Markası” kategorisinde
%16,6 ile 2. sıradadır.
Yine aynı anket sonuçlarına göre
• Evini Dyo Boya ile boyatan kişilerin Dyo
Boya markasından memnun kalma
oranı %98,8,
• Dyo Boya markasını başkalarına tavsiye
etme oranı ise %96,8’dir.
Çağrı merkezi üzerinden yapılan
görüşmeler kapsamında da memnuniyet
dereceleri takip edilmektedir: 2009 yılında,
26 - Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009
müşterilerin %87,8’inin Dyo Boya ürünlerinden
memnun olduğu tespit edilmiştir.
2 yılda bir yapılan Sanayici Toplantısı’nda
uygulanan müşteri memnuniyeti anketi
sonuçlarına göre ise, 2009 yılı müşteri
memnuniyeti %80,5 olarak kaydedilmiştir
(2007 yılında %77).
Yalın 6 Sigma uygulamaları
kapsamında…
Dyo Boya’nın 2006 yılı sonunda başlayan
Yalın 6-Sigma çalışmaları başarıyla devam
etmektedir.
Birinci dalgada seçilen projelerin toplam
getirisi yaklaşık 2 milyon TL olarak
gerçekleşirken, toplam altı adet proje ve iki
adet Kaizen tamamlanmıştır. Ekim 2007’de
ikinci dalga projelerinin seçimi yapılmış;
projelerde elde edilen toplam getiri
yaklaşık 2,5 milyon TL olmuştur. Bu
dalgada sekiz adet proje ve iki adet Kaizen
tamamlanmıştır. Şubat 2009’da ise üçüncü
dalga projelerine başlanmıştır. Bu
Yönetim
Makroekonomik ve Sektörel
Görünüm
projelerde hedeflenen toplam getiri
yaklaşık 1 milyon TL’dir. Beş proje halen
devam etmekte olup, 2010 yılı için iki adet
Kaizen’in tamamlanması planlanmıştır.
Bu süreçte toplam 44 kişinin katılımıyla iki
ayrı Yeşil Kuşak eğitimi ve üç kişinin
katılımıyla da bir adet Kara Kuşak eğitimi
gerçekleştirilmiştir.
Dyo Boya’nın elde ettiği kazanımlar Yaşar
Topluluğu bünyesindeki şirketleri de
cesaretlendirmiş ve Yalın 6-Sigma
uygulamaları Topluluk bazına yayılmıştır.
Dyo Boya’da insan kaynağı
2009 yılı içinde projelere ve hedeflere
yönelik kişisel gelişim, verimlilik, kalite ve
Ar-Ge eğitim faaliyetlerine yoğun bir
şekilde devam edilmiş, yıllık eğitimler
7 adam/saat olarak sonuçlandırılmıştır.
Yaşar Topluluğu İş Etiği Kuralları Kılavuzu
oluşturulmuş ve çalışanlara duyurulmuştur.
5746 Sayılı Araştırma ve Geliştirme
Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında
Kanun çerçevesinde Ar-Ge Merkezi
başvurusu kabul görmüş ve yasa hükmü
gereği teşvik ve muafiyetlerden
yararlanmaya hak kazanılmıştır. Sosyal
Güvenlik Kurumu’ndan teşekkür mektubu
alınmıştır.
2009 yılında ortalama 573 kadrolu, 28
geçici olmak üzere toplam 601 personel
istihdam edilmiştir.
Dyo Boya’da iş sağlığı ve güvenliği
Dyo Boya’nın kurumsal hedefi, ülkemizde iş
sağlığını ve iş ortamı güvenliğini
düzenleyen her türlü yasa ve mevzuata
tam uyumu sürdürmek ve bu konulardaki
uygulamalarla örnek bir üretici olmaktır.
Dyo Boya, 2009 yılında da konu ile ilgili
yasal sorumluluklarının tamamını yerine
getirmiştir.
2009 Yılı Faaliyetlerinin
Değerlendirilmesi
Çevre ve Sürdürülebilirlik
Dyo Boya, çalışanların işe girişinden
itibaren yapılmaya başlanan periyodik
sağlık kontrolleri ile sağlık risklerini
yakından takip etmekte ve gerekli önlemleri
almaktadır. 2009 yılında Dyo Boya
işletmelerinde hiçbir meslek hastalığı
bulgusuna rastlanmamıştır.
Dyo Boya’da Ar-Ge çalışmaları
68 kişilik bir Ar-Ge ekibine sahip olan Dyo
Boya, üretimini yaptığı ürünlerin verimliliğini
sürekli artırmaya odaklı olup farklı pazar ve
branşlar için en uygun boyaları üretmeyi
hedeflemektedir. Ar-Ge çalışmalarının bir
diğer hedefi, üretim süreçlerinde sürekli bir
iyileştirme sağlayarak Şirket’in maliyet
tabanını iyileştirmektir.
Dyo Boya’nın farklı ünitelerinde
gerçekleştirilen Ar-Ge çalışmaları
hakkındaki özet bilgiler aşağıda
sunulmuştur.
İnşaat İş Ünitesi Ar-Ge Çalışmaları
Hammadde optimizasyon çalışmaları:
Bu çalışmalar, alternatif hammaddelerin
standart formülasyonlardaki kullanımı
kapsamında benzer etkileri olan farklı
hammaddelerin sayılarını azaltmayı ve
hammadde optimizasyonunu yapmayı
öngörmektedir.
Ürün optimizasyon çalışmaları:
Bu kapsamda, ürünlerin hammadde
maliyetlerini ya da ürün proseslerinin
iyileştirme çalışmaları gerçekleştirilmiş;
öncelikli olarak Nanomat (N01), Nanoipek
Mat (N04) ve Dinamik Silikonlu İpek Mat
(260) ürünlerinde maliyet iyileştirme
yapılmıştır. 2010 yılı için Nanotex (N02),
Dyosil (230), Nanosön (N03) ve Dyolux (084)
ürünlerinde çalışma devam etmektedir.
Kurumsal Yönetim Uygulamaları
ve Finansal Bilgiler
Reçetelerin %100 üretilebilirliğini
sağlamak: Bu grup Ar-Ge çalışmaları,
üretim sırasında reçetede kısılan suyun
veya ilave edilen hammaddelerin
azaltılmasını amaçlamaktadır. Bu
doğrultuda 2009 yılında, Dyoplast (303) ve
Dyopa (262) ürünlerinde çalışma
başlatılmıştır.
Benchmarking çalışmaları: Gerek iç
piyasa gerekse dış piyasada yer alan
rakiplerin boyaları, belli periyotlarda Dyo
Boya’nın standart ürünleriyle karşılaştırmalı
testlere tabi tutulmaktadır.
Yarı mamulden üretim: Ürün
formülasyonlarında yer alan dolgu
maddelerini yarı mamul (slurry) haline
getirerek ürün geliştirmeyi öngören Ar-Ge
çalışmalarıdır. Bu çalışmalar ile birden
fazla ürünün üretiminin sadece yarı mamul
stoklayarak yapılmasını sağlayarak, üretim
esnekliği ve üretime hız kazandırmak
amaçlanmaktadır.
Ürün performansı iyileştirme çalışmaları
kapsamında Dyo Boya, Nanoteak yağı
kuruma süresinin iyileştirilmesi projesine
devam etmiştir.
Haziran 2009 tarihinden itibaren Dyo Boya
Çiğli Ar-Ge Merkezi, Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı’nın destek programı kapsamına
alınmıştır.
Dyo Boya, aktif olarak yer aldığı Romanya
pazarına yönelik Ar-Ge çalışmalarını da
yürütmektedir.
Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009 - 27
Kısaca Dyo Boya
Dyo Boya’nın Tarihinden
Satırbaşları
Dyo Boya’nın Rekabet Avantajları
Rakamlarla Dyo Boya
Yönetim Kurulu Başkanı’nın
Mesajı
Dyo Boya, yenilik ilkesinin
bütünleyici öğesi olan teknolojik
altyapısını önümüzdeki yıllarda
artan oranda geliştirmeye ve
“yeniliklerin öncüsü” unvanını
korumaya odaklıdır.
2009 yılındaki Ar-Ge faaliyetleri ve yeni
çıkan ürünler
• Dual Cure (2K) UV Ürünler: Mobilya
pazarında artan UV ürün trendine
yönelik, pigmentli ve pigmentsiz (vernik)
olarak, silindir ve sprey edilebilir 2
komponentli UV ürünlerin çalışmaları
yapılmaktadır.
• Mono Cure (1K) UV Ürünler: Mobilya
pazarında artan UV ürün trendine
yönelik, pigmentli olarak, silindir ve sprey
edilebilir 2 komponentli UV ürünlerin
çalışmaları yapılmaktadır.
• Su Bazlı Sistemler: Çevre ve insan
sağlığına olan duyarlılıklar
doğrultusunda, farklı sistemler olarak 1K
ve 2K su bazlı ürünlerin çalışmaları
tamamlanmıştır.
• Yangın Geciktirici Ürünler: Artan yangın
geciktirici ürün talepleri doğrultusunda,
su bazlı ve solvent bazlı ürünler olarak
çalışmaları tamamlanmıştır.
28 - Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009
• Akrilik 2K Tek Kat Parlak Boya: İki
bileşenli akrilik izosiyanat esaslı
parlaklığı, parlaklık kalıcılığı, mekanik ve
kimyasal direnci yüksek bir sonkattır.
Plastik, ABS ve beyaz eşya yan sanayi
sektörü için özel geliştirilmiştir.
• Su Bazlı Yüksek Katılı Antikorosif Boya:
Vinil akrilik kopolimer reçine özelliği ile
yüksek korozyon dayanımı veren bir
boyadır. Özellikle oto yan sanayi sektörü
için özel olarak geliştirilmiştir.
• Su Bazlı Bazkat Boya: Özellikle
televizyon kabin plastikleri için, sonkat
UV vernik öncesi baz kat olarak
tasarlanmış ve geliştirilmiş su bazlı
boyadır. Plastik hatalarını kapatması,
plastiğe yapışması mükemmeldir.
• 1K Su Bazlı Astar: Korozyon dayanımı
yüksek, tek komponentli, akıtma
uygulama yapılabilen su bazlı bir
astardır. Trafo sektöründe kullanılmak
üzere geliştirilmiştir.
• 1K Su Bazlı Sonkat: UV dayanımı
yüksek, tek komponentli akıtma
uygulama yapılabilen su bazlı bir
sonkattır. Trafo sektöründe kullanılmak
üzere geliştirilmiştir.
• Zinc Flake Epoxy Primer: Çift
komponentli solvent bazlı epoksipoliamid esaslı bir üründür. Trafo ve çelik
yapılarda ilk kat astar olarak
kullanılmaktadır.
• Epoksi Shop Primer: Çift komponentli
solvent bazlı epoksi-poliamid esaslı bir
üründür. Hızlı kuruma en tipik özelliğidir.
Çelik yapıların montaj süresince
paslanmaması için geçici koruma
sağlamak amacı ile kullanılır.
• Isıya Dirençli Boya: Silikon reçine esaslı,
fırın kurumalı olarak kullanılabilen parlak
bir sonkattır. Yüksek ısıya direnç istenen
yerlerde 10-15 mikron film kalınlığında
uygulanarak parlaklık ve sararmazlık
sağlar.
Yönetim
Makroekonomik ve Sektörel
Görünüm
• Yüksek Katılı Su Bazlı Sonkat (591-Seri):
Modifiye akrilik emülsiyon esaslı, 60°C’de
15 dakikada kürlenen, havada da 2
saatte kuruyabilen bir sonkattır. Yapışma
ve elastikiyeti iyi olan bu son katın yüksek
katı madde özelliği ile istenen kalınlık
sağlanabilir.
• Yüksek Katılı Akrilik Sonkat: Dyo HS
Akrilik 2K Sonkat, Beyaz iki bileşenli PU
akrilik/izosiyanat esaslı, yüksek katılı,
parlaklık kalıcılığı, elastikiyeti, mekanik ve
kimyasal direnci yüksek bir sonkattır. Dyo
Akrilik 2K Sonkat ticari ve binek araçlar
için geliştirilmiş bir sonkattır.
2009 Yılı Faaliyetlerinin
Değerlendirilmesi
Çevre ve Sürdürülebilirlik
• Silk Touch Vernik: İki bileşenli, polyester/
izosiyanat esaslı, elastikiyeti, mekanik ve
kimyasal direnci yüksek, dokunulduğunda
ipeksi bir kayganlık veren verniktir.
Özellikle cep telefonu kapakları için
geliştirilmiştir.
Dyo Boya, rekabet gücünü ileri bilgi
teknolojilerinden alıyor.
Dyo Boya’nın bilgi teknolojileri alanındaki
hedefi teknoloji, süreç ve yöntemleri
kullanarak Şirket’in teknoloji altyapısını
güçlendirmek; Dyo Boya’nın rekabet
avantajı kazanmasına ve hedeflerine
ulaşmasına katkıda bulunmaktır.
Bilgi sistemleri bu hedefe yönelik
çalışmalarını gerçekleştirirken uyumluluk,
Kurumsal Yönetim Uygulamaları
ve Finansal Bilgiler
kaynak optimizasyonu, ihtiyacı tam
karşılama, sürat, iş sürecinin etkinliği,
bakım yükü, maliyet ve risklerin yönetimi
kriterlerini göz önünde bulundurmaktadır.
Dyo Boya, yenilik ilkesinin bütünleyici öğesi
olan teknolojik altyapısını önümüzdeki
yıllarda artan oranda geliştirmeye ve
“yeniliklerin öncüsü” unvanını korumaya
odaklıdır.
Yurt Dışındaki Dyo Boya
Kemipex Joint-Stock Co., Rusya Federasyonu
Kemipex, 1996’dan bugüne Yaşar Boya Grubu’na
ait grup ürünlerinin Rusya ve çevre coğrafyada
satış, pazarlama ve dağıtım faaliyetlerini
yürütmektedir. Şirket, bayileri aracılığıyla ve
sanayicilere doğrudan satış olarak inşaat
boyaları, mobilya boyaları, sanayi boyaları ve
matbaa mürekkeplerinden oluşan zengin ürün
yelpazesiyle Rusya pazarında dağıtım hizmeti
vermektedir.
Rusya’da yapılan tüm fuarlara katılımla, Dyo ve
Dewilux markaları ve yeni ürünlerin tanıtımı etkin
şekilde yapılmaktadır. Kemipex, bugün Türk boya
ürünlerinin Rusya’daki en büyük ithalatçısı
özelliğini korumaktadır. 2010 yılı içerisinde su
bazlı boya üretimine başlanması
planlanmaktadır.
S.C. Dyo Balkan SRL, Romanya
Dyo Balkan SRL, 2003 yılında kurulmuştur. İnşaat
boyaları ve ahşap vernikleri içeren ürün
yelpazesinin çoğunu Oltenita’daki tesislerinde
üretmekte olan Şirket, Bükreş’teki satış ve
pazarlama teşkilatını kullanarak ülke geneline
satmaktadır.
2009 yılında gerçekleştirilen yeniden yapılanma
sonrasında Romanya şartlarına uygun yeni ürün
formülleri portföye katılmış; dış cephe
kaplamaları üretimi ve renklendirme sistemleri
devreye alınmıştır.
Şirket’in hedefi, 2010 yılında satış, pazarlama ve
dağıtım organizasyonlarını Romanya geneline
yaymaya yönelik faaliyetlerini hızlandırmaktır. Bu
proje çerçevesinde, Transilvanya ve Moldova
bölgelerinde depo ve satış organizasyonlarının
kurulması ve satış ekibinin güçlendirilmesi
çalışmaları yürütülmektedir. Dyo Boya
markasının, AB üyesi Romanya’da güçlenmesi ve
kısa vadede Balkanlar üzerinde etkin olması
hedeflenmektedir.
Mediterranean Trade for Paints Co. (MTP Co.),
Mısır
MTP Co., 2004 yılında, Mısır inşaat boyaları
sektörünün lideri olan Sipes Grubu ile Dyo
Boya’nın teknolojisi kullanılarak oto tamir ve
mobilya boyaları üretim, satış ve pazarlaması
alanında yapılan işbirliği sonucunda
kurulmuştur.
MTP Co., büyümesini 2009 yılında da başarıyla
sürdürerek Mısır pazarının lider şirketlerinden biri
olmuştur. Mobilya boya ve vernikleriyle, oto tamir
boyası sektörleri için geliştirilen ürünlerin kalitesi
ve çeşitliliğinde farklılık yaratılmış, ürünler Mısır
boya sektöründe ve çevre ülkelerde büyük ilgi
görmüştür. Dyo Boya teknolojisi ile üretim
yapmakta olan DYOSIPES üretim tesisi 2009
yılında ISO 9001 Kalite Belgesi almıştır.
Arap ülkeleri ve Kuzey Afrika’ya ihracattaki
etkinliğini artıran MTP Co., beş yıllık gelecek
planında tüm Afrika kıtasına ihracat yapmayı
hedeflemektedir.
Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009 - 29
Kısaca Dyo Boya
Dyo Boya’nın Tarihinden
Satırbaşları
Dyo Boya’nın Rekabet Avantajları
Çevre ve Sürdürülebilirlik
Dyo Boya, yalnızca ekonomik
katma değer üretmeyi değil,
aynı zamanda içinde bulunduğu
toplumun sosyal anlamda
kalkınmasına da katkıda
bulunmayı hedeflemektedir.
30 - Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009
Rakamlarla Dyo Boya
Yönetim Kurulu Başkanı’nın
Mesajı
Yönetim
Makroekonomik ve Sektörel
Görünüm
Kaliteden ödün vermeyen bir üretici
Dyo Boya, yasalara ve ahlaki kurallara
uygun davranan, çevresine ve doğaya
saygılı, tüketiciyi koruyan, bilinçlendiren,
müşterisiyle bütünleşen, insan kaynağını
en iyi biçimde değerlendiren, “toplam
kalite” felsefesini ve katılımcı yönetim şeklini
benimseyen, her zaman daha kaliteli
ürünler sunmayı hedefleyen yenilikçi bir
şirkettir.
Dyo Boya, kalite yolculuğuna 90’lı yılların
başında ISO 9000 serisi ile başlamış olup,
değişen ve gelişen müşteri beklentileri ve
ihtiyaçları doğrultusunda, otomotiv ve yan
sanayiye yönelik olarak 2008 yılı içinde
TS ISO/TS 16949 belgesi ile belgelendirilmiştir.
Şirket, 2009 yılında da sürekli iyileştirme
çalışmaları kapsamında sistem
iyileştirmelerine tabi olmuştur.
Dyo Boya, geliştirmekte olduğu Çevre ile İş
Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemlerini,
Çiğli ve Gebze Fabrikalarında eş zamanlı
olarak, ISO 14001 ve OHSAS 18001 belgeleri
ile belgelendirmek için 2009 yılında
çalışmalara başlamıştır.
Çevreye olan duyarlılığın kanıtı olarak,
2009 yılında mevcut ürün portföyünde
bulunan ürünlere yönelik TSE/TSEK
belgelerine ek olarak Dyo Boya Deniz
Boyaları serisinde bulunan “Tin Free
Antifouling Paint” kodlu ürünün belirtilen
yasal düzenlemelere uygunluğu Lloyd’s
Register tarafından belgelenmiştir.
Dyo Boya, boya pazarının birçok farklı
branşında sürdürdüğü faaliyetlerinde,
ürünlerinin tasarımından kullanımına kadar
olan tüm süreçlerde, müşterilerinin
beklentilerini ve müşteri memnuniyetini en
üst seviyede karşılamayı hedeflemektedir.
Bu amaca yönelik olarak, 2009 yılında Dyo
Boya’da ISO 10002-Müşteri Memnuniyeti
Standardı çalışmalarına başlanmıştır.
2009 Yılı Faaliyetlerinin
Değerlendirilmesi
Çevre ve Sürdürülebilirlik
Ülkemizde ilk endüstriyel arıtma tesisi
kuran boya fabrikası
Dyo Boya, 1984’te kurduğu arıtma tesisini
verimli bir şekilde kullanmaya devam
etmektedir.
Dyo Boya, ürünlerine gösterdiği özen ve
ileri seviyedeki kalite anlayışını çevreye olan
duyarlılığı ile de desteklemektedir. Her yıl
on binlerce ton boya üreten Dyo Boya,
güçlü arıtma sistemlerine sahip, daha iyi
bir çevre için çalışan bir üreticidir. Bu
tesisler, atıkları kimyasal ve biyolojik
arıtmadan geçirerek, çevre kirliliğinin
önlenmesini sağlamaktadır.
Üretimde kullanılan kimyasalların tamamı
AB’de kullanımına izin verilen kimyasallar
olup AB’de uygulanmakta olan tehlikeli
kimyasalların kontrol altına alınması ile ilgili
REACH uygulamaları takip edilmekte ve
ilgili yasal zorunluluklar yerine
getirilmektedir.
Dyo Boya’da, solvent bazlı sistemlerden su
bazlı sistemlere geçişle ilgili Ar-Ge
çalışmaları ve üretim faaliyetleri devam
etmektedir. Şirket, ayrıca boyada VOCs
(volatile organic compounds) düşürülmesi
ile ilgili Ar-Ge çalışmalarına da ağırlık
vermektedir.
Faaliyet gösterdiği topluma duyarlı bir
kurumsal vatandaş…
Yaşar Holding’in köklü kurumsal sosyal
sorumluluk kültüründen beslenen Dyo
Boya, yalnızca ekonomik katma değer
üretmeyi değil, aynı zamanda içinde
bulunduğu toplumun sosyal anlamda
kalkınmasına da katkıda bulunmayı
hedeflemektedir. Bu çerçevede her yıl
eğitim ve spor gibi alanlarda topluma
destek sağlayan Dyo Boya, birçok kurum
ve kuruluşa boya tedarik ederek bu
kurumların fiziki şartlarının iyileştirilmesine
olanak sunmaktadır.
Kurumsal Yönetim Uygulamaları
ve Finansal Bilgiler
2009 yılında sosyal sorumluluk projeleri
kapsamında;
• İstanbul Huzurevi ve İzmir Karşıyaka
Öğretmen Evi, Dyo Boya’nın katkıları ile
boyanmıştır.
• Türkiye Gazeteciler Cemiyeti’nin
Cağaloğlu’ndaki binası Dyo Boya’nın
katkıları ile boyanmış ve Dyo Boya’ya
teşekkür plaketi verilmiştir.
• İzmir Kemeraltı’ndaki Milli Kütüphane
Dyo Boya’nın desteği ile boyanmıştır.
• 08-16 Ocak 2009 tarihinde 33. Geleneksel
Dyo Resim Yarışması düzenlenmiştir.
820 öğrencinin 1.368 eserle katıldığı
yarışmada sergilenmeye değer bulunan
eserler yıl boyunca sanatseverlerle
buluşturulmuştur.
• AIESEC İzmir Şubesi tarafından 12-15 Aralık 2009 tarihleri arasında
gerçekleştirilecek olan ve yaklaşık 800
kişinin katılımı ile gerçekleşen AIESEC
Türkiye Eğitim ve Motivasyon Kongresi’ne
sponsorluk desteği verilmiştir.
• Erdek Belediyesi tarafından organize
edilen ilköğretim öğrencilerine belirlenen
alanların duvarlarını boyattırdıkları,
çocukların çeşitli resimler yaptıkları
etkinliğe sponsor olunmuştur.
• Bursa Nilüfer Atatürk Endüstri Meslek
Lisesi’ne Elektronik Bölümü tadilatı için
ücretsiz boya temin edilmiş ve Dyo
Boya’ya teşekkür plaketi verilmiştir.
• 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk
Bayramı’nda İzmir Çakabey İlkokulu’nda
yapılan etkinliklere destek olunmuştur.
Topluma katkıyı en önemli
misyonlarından biri olarak
konumlandıran Dyo Boya, gelecek
yıllarda da daha iyi bir hayat için sosyal
sorumluluk projelerini sürdürmeye
kararlıdır.
Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009 - 31
Kısaca Dyo Boya
Dyo Boya’nın Tarihinden
Satırbaşları
Dyo Boya’nın Rekabet Avantajları
Rakamlarla Dyo Boya
Kurumsal Yönetim Uygulamaları ve Finansal Bilgiler
33 34 43
44
112
20.05.2010 Tarihli Olağan Genel Kurul Toplantısı Gündemi
Kurumsal Yönetim İlkeleri Uyum Raporu
Denetçi Raporu
Finansal Tablolar ve Bağımsız Denetim Raporu
Yatırımcılara Bilgiler
32 - Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009
Yönetim Kurulu Başkanı’nın
Mesajı
Yönetim
Makroekonomik ve Sektörel
Görünüm
2009 Yılı Faaliyetlerinin
Değerlendirilmesi
Kurumsal Yönetim Uygulamaları
ve Finansal Bilgiler
Çevre ve Sürdürülebilirlik
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 20.05.2010 Tarihli Olağan Genel Kurul Toplantısı Gündemi
GÜNDEM
1. Başkanlık Divanı seçimi,
2. Zabıtların imzalanması için Başkanlık Divanına yetki verilmesi,
3. Yönetim Kurulu raporu, Murakıp raporu ve Bağımsız Dış Denetim Kuruluş raporunun okunması ve müzakeresi,
4. Sermaye Piyasası Kurulu’na ve İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’na gönderilen 2009 yılı kâr/zarar hesabı ve şirket bilançosunun tasdiki,
Yönetim Kurulu Üyeleri ve Murakıpların ibrası,
5. Yönetim Kurulunca seçilen Bağımsız Dış Denetim Kuruluşunun ve görev süresinin tasvibi,
6. Boşalan Yönetim Kurulu Üyeliğine seçilen Yönetim Kurulu Üyesinin üyeliğinin tasvibi ve görev süresinin tesbiti,
7. Yönetim Kurulu Üyelerine ödenecek ücretin tesbiti konusunda müzakere ve karar,
8. Şirket ana sözleşmesinin 14. maddesi uyarınca murakıp adedinin tesbiti, görev süreleri dolan murakıplar yerine yeniden seçim yapılması
ve görev sürelerinin tesbiti,
9. Murakıp ücretinin tesbiti konusunda müzakere ve karar,
10. Yıl içinde yapılan bağışlara ilişkin ortaklara bilgi sunulması,
11. Sermaye Piyasası Kurulu’nun 09.09.2009 tarih ve 28/780 sayılı ilke kararı uyarınca; Şirketimiz tarafından 3. kişiler lehine verilmiş olan
teminat, rehin, ipotek ile bu kapsamda elde edilmiş olan gelir ve menfaatler hususunda ortaklara bilgi sunulması,
12. Yıl kârı konusunda müzakere ve karar,
13. T.T.K. 334. ve 335. maddeleri uyarınca Yönetim Kuruluna yetki verilmesi,
14. Dilekler.
Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009 - 33
Kısaca Dyo Boya
Dyo Boya’nın Tarihinden
Satırbaşları
Dyo Boya’nın Rekabet Avantajları
Rakamlarla Dyo Boya
Yönetim Kurulu Başkanı’nın
Mesajı
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş.
Kurumsal Yönetim İlkeleri Uyum Raporu
1) Kurumsal Yönetim İlkeleri Uyum Beyanı:
DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A.Ş. (“Şirket”) 31 Aralık 2009 tarihinde sona eren faaliyet döneminde, aşağıda belirtilen hususlar
dışında Sermaye Piyasası Kurulu (“SPK”) tarafından yayımlanan Kurumsal Yönetim İlkeleri’ne uymaktadır ve bunları uygulamaktadır.
a) Birikimli oy kullanma yöntemi
b) Bağımsız üye
c) Azınlık paylarının Yönetim Kurulu’nda temsili
Kısmen veya tamamen uyulmayan söz konusu hususların nitelikleri ve gerekçeleri raporun ilgili bölümlerinde açıklanmıştır.
Tam olarak uyum sağlayamadığımız SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri’ne uyum konusunda gerekli değerlendirme ve çalışmalar yapılmakta
olup, mevcut durum itibariyle söz konusu uyumsuzlukların önemli bir çıkar çatışmasına yol açmadığı düşünülmektedir.
BÖLÜM I - PAY SAHİPLERİ
2) Pay Sahipleri ile İlişkiler Birimi:
Şirketimizde Pay Sahipleri ile İlişkiler birimi oluşturulmuş ve söz konusu birimin yöneticiliğine Sn. Senem Demirkan atanmıştır.
İletişim bilgisi
Tel
Faks
E-posta
: 0 232 482 22 00
: 0 232 489 15 62
: yatirimci@dyo.com.tr
Pay sahipleri ile ilişkiler biriminin görevleri aşağıda yer almaktadır:
a) Pay sahiplerine ilişkin kayıtların sağlıklı, güvenli ve güncel olarak tutulmasını sağlamak,
b) Şirket ile ilgili kamuya açıklanmamış, gizli ve ticari sır niteliğindeki bilgiler hariç olmak üzere, pay sahiplerinin şirket ile ilgili yazılı bilgi
taleplerini yanıtlamak,
c) Genel kurul toplantısının yürürlükteki mevzuata, ana sözleşmeye ve diğer şirket içi düzenlemelere uygun olarak yapılmasını sağlamak,
d) Genel kurul toplantısında, pay sahiplerinin yararlanabileceği dokümanları Şirketin diğer birimleri ile iletişime geçerek hazırlamak,
e) Oylama sonuçlarının kaydının tutulmasını ve sonuçlarla ilgili raporların pay sahiplerine yollanmasını sağlamak,
f) Mevzuat ve şirketin bilgilendirme politikası dahil, kamuyu aydınlatma ile ilgili her türlü hususu gözetmek ve izlemek.
g) Yatırımcı İlişkileri faaliyetinin yürütülmesini sağlamak.
Pay Sahipleri İle İlişkiler Birimi, gerektiğinde diğer birimlerden görüş alarak ve bu birimlerle koordinasyon içerisinde pay sahiplerinin
ve potansiyel yatırımcıların, gizli ve ticari sır niteliğindeki bilgiler hariç olmak üzere ve bilgi eşitsizliğine yol açmayacak şekilde Şirket’in
faaliyetleri, finansal durumu ve stratejileri hakkında bilgilendirilmesinden ve pay sahipleri ile şirket yöneticileri arasındaki çift yönlü iletişimin
yönetilmesinden sorumludur.
Bu görevler çerçevesinde birim 2009 yılı içerisinde pay sahiplerinden gelen 500’den fazla soruya telefon veya e-posta yoluyla cevap vermiştir.
34 - Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009
Yönetim
Makroekonomik ve Sektörel
Görünüm
2009 Yılı Faaliyetlerinin
Değerlendirilmesi
Çevre ve Sürdürülebilirlik
Kurumsal Yönetim Uygulamaları
ve Finansal Bilgiler
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş.
Kurumsal Yönetim İlkeleri Uyum Raporu
3) Pay Sahiplerinin Bilgi Edinme Haklarının Kullanımı:
Pay sahiplerinin bilgi alma ve inceleme hakkının kullanımında ana prensip pay sahipleri arasında ayrım yapılmamasıdır. Pay sahipliği
haklarının sağlıklı olarak kullanılabilmesi için gerekli olan bütün bilgi ve belgeler web sitemiz vasıtasıyla pay sahiplerinin kullanımına eşit bir
şekilde sunulmaktadır. 2009 faaliyet yılı içerisinde pay sahiplerinden gelen bilgi taleplerinin “Pay Sahipleri İle İlişkiler Birimi”nin gözetiminde;
Sermaye Piyasası Mevzuatı hükümleri dahilinde ve geciktirilmeksizin cevaplanmasına gayret gösterilmiştir.
Söz konusu bilgi talepleri genellikle Genel Kurul tarihi, sermaye azaltım ve artırımları vb. konulara ilişkin olmuştur. Tüm bilgi alma talepleri,
ticari sır veya korunmaya değer bir şirket menfaati kapsamında olanlar dışında, pay sahipleri arasında ayrım yapılmaksızın kamuya daha
önce sermaye piyasası mevzuatı çerçevesinde yapılan açıklamalar paralelinde cevaplanmaktadır. TTK ve SPK düzenlemelerinin gerekli kıldığı
pay sahipliği haklarının kullanımını etkileyecek gelişmeler özel durum açıklamaları, gazete ilanları ve posta vasıtası ile duyurulmaktadır.
Özel denetçi atanması talebi şirket ana sözleşmesinde bireysel bir talep hakkı olarak tanımlanmamakla birlikte 2009 yılı içerisinde pay
sahiplerinden bu yönde bir talep gelmemiştir.
4) Genel Kurul Bilgileri:
2009 yılı içerisinde 21.05.2009 tarihinde 2008 yılı Olağan Genel Kurul Toplantısı ile 02.11.2009 tarihinde Olağanüstü Genel Kurul Toplantısı
düzenlenmiştir. Olağanüstü Genel Kurul toplantısında sermayenin 226.027.699,46 TL’den 50.000.000 TL’ye azaltılmasına ve ayrıca ana
sözleşmenin “Kayıtlı Sermaye” başlıklı 6. ve “Maksat ve Mevzuu” başlıklı 3. maddelerinin tadiline karar verilmiştir. Şirket ana sözleşmesinin
19. maddesine göre, Olağan ve Olağanüstü Genel Kurul Toplantıları’nda nisap Sermaye Piyasası Kanunu ve Türk Ticaret Kanunu’nun ilgili
hükümlerine tabidir. 2008 yılı Olağan Genel Kurul Toplantısı’nda toplantı ve karar nisabı şirket sermayesinin %74,45’idir.Toplantı esnasında
toplantıya asaleten ve vekaleten iştirak eden pay sahiplerinden herhangi bir öneri gelmemiş, sorulan tüm sorulara ise genel kurul esnasında
Divan heyeti tarafından cevap verilmiştir.
Toplantıya menfaat sahipleri ve medya katılmamıştır. Genel Kurul Toplantısı’na davet Yönetim Kurulu tarafından yapılmıştır. Pay sahiplerinin
yanı sıra toplantılara bağımsız denetim şirketi yetkilileri de yazılı olarak davet edilmektedir. Şirket Genel Kurulu’nun toplantıya davetine ilişkin
ilan ve toplantı günü hariç olmak üzere toplantı gününden 15 gün önce Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi’nde (“TTSG”) yapılmıştır. Bununla birlikte
toplantı ilanı Web sitemizde ve mahalli gazetede de ilan edilmiş ve adresi kayıtlı pay sahiplerine mektup gönderilmesi suretiyle toplantı günü,
yeri ve gündemi bildirilmiştir. Nama yazılı pay sahiplerinin Genel Kurul’a katılımını teminen pay defterine kayıt için bir süre öngörülmemiştir.
Genel Kurul Toplantısı öncesi toplantı yeri, tarihi ve gündemi, Yönetim Kurulu’nun Genel Kurul’a sunacağı kâr dağıtım teklifi, Yönetim
Kurulu’nca seçilen bağımsız denetim şirketi özel durum açıklamaları ile kamuya duyurulur. Şirket faaliyet raporu, şirket merkezinde ve
internet sitesinde Genel Kurul’dan 15 gün önce ortakların bilgisine açık bulundurulur. Genel Kurul Toplantısı’nda, gündemde yer alan konular
tarafsız ve ayrıntılı bir şekilde, açık ve anlaşılabilir bir yöntemle aktarılır; pay sahiplerine eşit şartlar altında düşüncelerini açıklama ve soru
sorma imkanı verilir ve sağlıklı bir tartışma ortamı yaratılır. Ana sözleşmede bölünme, önemli tutarda malvarlığı alımı, satımı, kiralanması
vb. önemli nitelikteki kararların Genel Kurul’da alınması konusunda bir hüküm yoktur. Bu tür kararlar Şirket faaliyetlerinin olağan akışında
devamını sağlamak amacıyla ortakların %74’ünün temsil edildiği Yönetim Kurulu tarafından SPK düzenlemeleri, TTK ve vergi mevzuatı göz
önünde bulundurularak alınmakta ve kararın alınmasını takiben özel durum açıklaması vasıtasıyla kamuoyuna duyurulmaktadır. Genel
Kurul Toplantıları’na pay sahiplerinin katılımının kolaylaştırılmasına yönelik olarak yukarıda bahsedilen iletişim kanallarının etkin bir şekilde
kullanımının yanında pay sahiplerinin Genel Kurul’un yapılacağı yere ulaşımının gerçekleşmesi için çeşitli kolaylıklar sağlanmaktadır. Genel
Kurul tutanakları Şirket merkezinde pay sahiplerine sürekli açık tutulmaktadır. Ayrıca Şirket’in son 3 yıla ilişkin Genel Kurul tutanaklarına,
internet sitemizin (www.dyo.com.tr) Yatırımcı İlişkileri Bölümü’nden de ulaşılabilmektedir.
5) Oy Hakları ve Azınlık Hakları:
Yönetim Kurulu’na aday gösterme konusunda ve oy hakkında aşağıdaki imtiyazlar mevcuttur.
Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009 - 35
Kısaca Dyo Boya
Dyo Boya’nın Tarihinden
Satırbaşları
Dyo Boya’nın Rekabet Avantajları
Rakamlarla Dyo Boya
Yönetim Kurulu Başkanı’nın
Mesajı
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. Kurumsal Yönetim İlkeleri Uyum Raporu
Madde 7: “Şirket’in işleri ve idaresi Umumi Heyet tarafından ortaklar arasından TTK hükümleri dairesinde seçilecek 3 ila 7 azadan teşkil
edilecek bir İdare Meclisi tarafından idare olunur. İdare Meclisi 5 kişiden teşekkül etmesi halinde 3, 7 kişiden teşekkül etmesi halinde 4 üye ’A‘
grubu hissedarlar tarafından gösterilecek adaylar arasından, diğer üyeler de ’B’ grubu hissedarlar tarafından gösterilecek adaylar arasından
seçilir. İdare Meclisi karar verdiği takdirde Murahhas Aza seçilebilirler. Ancak İdare Meclisi Reisi ve Murahhas Aza ’A‘ grubunu temsil eden
üyeler arasından seçilir.”
Madde 20: “Adi ve Fevkalade Umumi Heyet toplantılarında (A) grubu nama yazılı hisseler sahiplerine (3’er) rey bahşeder. T.T.K. ve sair ilgili
mevzuatın amir hükümleri saklıdır. (B) grubu hamiline yazılı hisseler sahiplerine (1’er) rey bahşeder. Bunların dışında herhangi bir imtiyaz
mevcut değildir.”
Oy hakkının kullanımına ilişkin olarak Şirket ana sözleşmesinde pay sahibi olmayan kişinin temsilci olarak vekaleten oy kullanmasını
engelleyen hükümler yer almamaktadır. Mevzuat ve ana sözleşmede yer alan hükümler saklı kalmak üzere Genel Kurul Toplantısı’nda
oylama açık ve el kaldırmak suretiyle yapılır. Pay sahiplerinin talep etmesi halinde oylamanın şekli Genel Kurul tarafından belirlenir. Şirketin
karşılıklı iştirak içinde olduğu bir şirket bulunmamaktadır. Yönetim Kurulu’nda bağımsız üye bulunmamaktadır. (Yönetim Kurulu üyelerine
ilişkin açıklamalar için 18 no’lu maddeye bakınız.) Azınlık hakları Yönetim Kurulu’nda temsil edilmemektedir. Şirketimiz bünyesinde azınlık
hakları ve kullanımı tüm halka açık şirketlerin tabi olduğu Sermaye Piyasası Kanunu 11. maddesi ile paralel olarak uygulanmaktadır. Şirketimiz
ana sözleşmesinde şu an için birikimli oy sisteminin kullanılmasına olanak veren bir hüküm yer almamaktadır.
6) Kâr Dağıtım Politikası ve Kâr Dağıtım Zamanı:
Kâr payı hususunda, ana sözleşmenin 27. maddesinde; 1. temettü payının ayrılmasından sonra kalan safi kârın Bayraklı Boya ve Vernik
Sanayii A.Ş.’nin kuruluş sermayesi olan 750.000 TL’ye isabet eden kısmın %10’u kurucu senet sahiplerine kurucu senetlerle orantılı olarak
dağıtılmak üzere ayrılır ifadesiyle bir imtiyaz yer almaktadır. Şirket’in kâr dağıtım konusundaki genel politikası Şirket’in finansal pozisyonu,
yapılacak yatırımlar ile diğer fon ihtiyaçları, sektörün içinde bulunduğu koşullar, ekonomik ortam, Sermaye Piyasası Mevzuatı ve Vergi
Mevzuatı göz önünde bulundurularak kâr dağıtımı yapılması yönündedir. Ancak her yıl itibariyle fiili kâr dağıtım oranlarının tespiti yukarıda
anılan hususlar dikkate alınarak gerçekleştirilecektir. SPK’nın 27 Ocak 2006 tarihli İlke kararı doğrultusunda, Şirketimiz kâr dağıtım politikasını
belirlemiş ve genel kurulun da bilgisine sunarak kamuya açıklamıştır.
Şirketimizin 2008 ve izleyen yıllara ilişkin kâr dağıtım politikası 14 Mayıs 2008 tarihli genel kurul toplantısında ortakların bilgisine sunulmuş
olup, ayrıca web sitemizde de kamuya duyurulmaktadır.
Şirket ana sözleşmesine göre; Yönetim Kurulu, Genel Kurul tarafından yetkilendirilmiş olmak ve Sermaye Piyasası Kanunu’nun 15. maddesi ve
SPK’nın konuya ilişkin düzenlemelerine uymak şartı ile temettü avansı dağıtabilir.
Kâr dağıtım yöntem ve süreçleri Türk Ticaret Kanunu, Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri ve Şirket ana sözleşmesinde yer alan
hükümlerle belirlenmiştir. Belirlenen kâr dağıtım politikası paralelinde her faaliyet döneminde Yönetim Kurulu tarafından konuya ilişkin karara
varılmasının akabinde özel durum açıklaması vasıtasıyla kamuoyuna duyuru yapılır.
Yönetim Kurulu’nun kâr dağıtım tutarına ilişkin kararı Genel Kurul’un onayına sunulur ve onaylanan temettü tutarının pay sahiplerine dağıtımı
Genel Kurul Toplantısı’nda, SPK’nın Seri: IV, No: 27 Tebliği çerçevesinde, belirlenen süre içerisinde yapılır. Şirket’in 2008 yılına ilişkin olarak
dağıtılabilir kârı çıkmaması dolayısıyla herhangi bir kâr dağıtımı söz konusu olmamıştır.
7) Payların Devri:
Şirket ana sözleşmesinde pay devrini kısıtlayan herhangi bir hüküm bulunmamaktadır.
36 - Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009
Yönetim
Makroekonomik ve Sektörel
Görünüm
2009 Yılı Faaliyetlerinin
Değerlendirilmesi
Çevre ve Sürdürülebilirlik
Kurumsal Yönetim Uygulamaları
ve Finansal Bilgiler
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. Kurumsal Yönetim İlkeleri Uyum Raporu
BÖLÜM II - KAMUYU AYDINLATMA VE ŞEFFAFLIK
8) Şirket Bilgilendirme Politikası:
Şirketimiz kamuyu aydınlatmaya ilişkin tüm uygulamalarda Sermaye Piyasası Mevzuatı’na ve İstanbul Menkul Kıymetler Borsası
düzenlemelerine uyum göstermektedir.
Kamunun aydınlatılması ile ilgili olarak hazırlanan ve Yönetim Kurulumuzun onayından geçen “Bilgilendirme Politikası” 2008 yılına ilişkin
olağan genel Kurul Toplantısında ortakların bilgisine sunulmuş ve ayrıca web sitemiz (www.dyo.com.tr) vasıtasıyla kamuya açıklanmıştır.
Bilgilendirme Politikası’nın oluşturulması, takibi, gözden geçirilmesi ve geliştirilmesinden Şirketimiz Yönetim Kurulu yetkili ve sorumludur.
Kurumsal yönetim Komitesi ve yatırımcı İlişkileri Birimi Şirketimiz Yönetim Kurulu’na Bilgilendirme Politikası ile ilgili konularda bilgi verir ve
önerilerde bulunur.
Yazılı ve görsel medyaya ve veri dağıtım kanallarına yapılacak basın açıklamaları, Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdür veya söz konusu
kişilerin uygun göreceği diğer yetkililerce yapılabilir. Sermaye piyasası katılımcıları tarafından Şirket’e yöneltilen sorular Yatırımcı İlişkileri Birimi
tarafından yazılı ve/veya sözlü olarak cevaplandırılır.
Geleceğe yönelik bilgilerin kamuya açıklanmasına ilişkin esaslar Bilgilendirme Politikamızda yer almaktadır.
9) Özel Durum Açıklamaları:
Şirket tarafından 2009 faaliyet yılı içerisinde yapılan özel durum açıklamalarının sayısı 45’dir. Söz konusu açıklamalardan 1 tanesi İMKB’nin
açıklama talebine istinaden gönderilmiştir. Şirket’in kamuyu aydınlatma ihlali olmamıştır. Özel durum açıklamalarımız Yatırımcı İlişkileri Birimi
tarafından hazırlanır ve Bilgilendirme Politikamızda belirtilen yetkililer tarafından imzalanarak kamuya duyurulur. Yabancı borsalarda kote
sermaye piyasası aracımız bulunmadığından ilave kamuyu aydınlatma yükümlülüğümüz bulunmamaktadır.
10) Şirket İnternet Sitesi ve İçeriği:
Şirketin internet sitesi (www.dyo.com.tr) Kurumsal Yönetim İlkeleri, Kamuyu Aydınlatma Esasları ve Araçları Bölümü, 1.11.5 maddesinde
öngörülen şekil ve içerikte Türkçe ve İngilizce olarak yapılandırılmış olup, aktif olarak kullanılmaktadır. Web sitemizin daha iyi hizmet
vermesine yönelik çalışmalarımız ise sürekli olarak devam edecektir.
11) Gerçek Kişi Nihai Hakim Pay Sahibi/Sahiplerinin Açıklanması:
Şirket’in 31 Aralık 2009 tarihi itibariyle sermaye yapısı aşağıdaki gibidir:
Hissedarlar Yaşar Holding A.Ş. Diğer Toplam TL 74.160.451,681 25.839.548,319
100.000.000,00 Hisse (%)
74,16
25,84
100,00
Yukarıda görüldüğü üzere, Yaşar Holding A.Ş. sermayenin %74,16’sına sahiptir. Yaşar Holding A.Ş.’nin doğrudan/dolaylı olarak kontrolü
Yaşar Ailesi’ne aittir.
Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009 - 37
Kısaca Dyo Boya
Dyo Boya’nın Tarihinden
Satırbaşları
Dyo Boya’nın Rekabet Avantajları
Rakamlarla Dyo Boya
Yönetim Kurulu Başkanı’nın
Mesajı
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş.
Kurumsal Yönetim İlkeleri Uyum Raporu
12) İçeriden Öğrenebilecek Durumda Olan Kişilerin Kamuya Duyurulması:
Rapor tarihi itibariyle içeriden öğrenebilecek durumda olan kişiler aşağıda gösterilmiştir. Bu kapsamdaki kişiler her yıl faaliyet raporlarında ve
web sitemizde de kamuya duyurulmaktadır.
• Tüm Yönetim Kurulu Üyeleri ve Murakıplar
• Serdar Oran (Genel Müdür)
• Fahri Özgür Arıs (Finans ve Mali İşler Direktörü)
• Deniz G. Türkelli (Muhasebe Müdürü)
• Adnan Akan (Sorumlu Ortak Başdenetçi Bağımsız Denetim)
• Bağımsız Denetim Firmasının ilgili çalışanları.
BÖLÜM III - MENFAAT SAHİPLERİ (PAYDAŞLAR)
13) Menfaat Sahiplerinin Bilgilendirilmesi:
Menfaat sahipleri, SPK düzenlemeleri, TTK, Rekabet Kanunu, vergi kanunları, Borçlar Kanunu çerçevesinde SPK’nın Özel Durum Açıklamaları
vasıtasıyla Şirket’in ticari sır niteliğinde bulunan bilgileri haricinde bilgilendirilmektedir.
14) Menfaat Sahiplerinin Yönetime Katılımı:
Şirket çalışanlarının yönetime katılımlarını sağlamak ve yaygınlaştırmak amacıyla Şirketimiz Kalite Sistemi çerçevesinde düzenlenmiş
Öneri Yönetmeliğimiz mevcuttur. Bu yönetmelik çerçevesinde çalışanlardan gelen öneriler değerlendirilerek yapılacak faaliyetler belirlenir.
Şirketimizde öneri kaynakları şu şekilde sıralanabilir.
1 Bireysel Öneriler,
2 Grup Önerileri,
3 Diğer Kaynaklar,
3.1 İletişim Toplantıları,
3.2 Çalışanların Görüşü Anketleri
3.3 Müşteri Anketleri
3.4 İç Kalite Tetkikleri,
3.5 İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Toplantıları
Ayrıca çalışanlarımızla elektronik ortamda iletişimi sağlayan intranet ortamı mevcuttur.
15) İnsan Kaynakları Politikası:
İnsan Kaynakları’nın temel misyonu yenilikçi, toplam kalite anlayışını ilke edinmiş, değişime ve gelişime kolaylıkla ayak uydurarak Global
anlamda rekabet avantajı sağlayan İnsan Kaynakları Yönetimi’ni sürdürebilmektir. İnsan Kaynakları ile ilgili temel politikalar tüm kapsam
dışı çalışanlara imza karşılığında verilen Personel Yönetmeliği’nde açıkça yer almaktadır. Personel Yönetmeliği, temel politikalar ile birlikte
çalışma süreleri, işe alımdaki süreç ve prensipler, is sözleşmesinin sonlandırılması ve disiplin yönetmeliği hakkındaki bilgileri içerir. Kapsam
içi çalışanlarla ilgili insan kaynakları politika ve uygulamaları Toplu İş Sözleşmesi’nde yer almaktadır.
38 - Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009
Yönetim
Makroekonomik ve Sektörel
Görünüm
2009 Yılı Faaliyetlerinin
Değerlendirilmesi
Çevre ve Sürdürülebilirlik
Kurumsal Yönetim Uygulamaları
ve Finansal Bilgiler
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş.
Kurumsal Yönetim İlkeleri Uyum Raporu
Temel politikalarımız:
a) Şirket’te personel kadroları, işletme ekonomisi kriterleri ile tespit edilmektedir ve onurlu çalışmanın ancak verimli çalışma ile mümkün
olduğunu tüm çalışanlar kabul eder.
b) Personelin Gelişmesini sağlamak amacıyla her kademede tespit edilen plan çerçevesinde Şirket içi ve dışı eğitim programları uygulanır.
c) Organizasyon içindeki terfi ve atamalarda fırsat eşitliği gözetilir, atamalar prensip olarak Şirket içi personel arasından yapılır.
d) Gelişim planları uygulanarak, kariyer planlama sistemiyle potansiyeli olan personele yükselme olanakları en geniş biçimde sağlanır.
e) Personelin performans değerlendirmesi, hedeflerin gerçekleştirilmesi ve yetkinlik baz alınarak yapılır.
f) En üst kademeden başlayarak en alt kademeye kadar her pozisyon için iş tanımları ve performans standartları dokümanlaştırılır ve
personel değerlendirmesinde bu sistem baz olarak kullanılır.
g) Çalışan Görüşü Anketi periyodik olarak her yıl uygulanarak çalışma koşulları, yönetim, sosyal aktiviteler, ücret, eğitim, performans
değerlendirme, kariyer planlama, katılımcı yönetim ve Şirket memnuniyeti konularında çalışanların fikirleri alınır. Alınan geribildirimler
doğrultusunda iyileştirme çalışmaları yapılır.
h) Güvenli çalışma ortam ve koşullarının sağlanması Şirketimizin çok önem verdiği bir konudur. İşçi Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği
çerçevesinde mesleki risklerin önlenmesi, sağlık ve güvenliğin korunması, risk ve kaza faktörlerinin ortadan kaldırılabilmesi için tüm yasal
tedbirler alınır. Düzenli toplantılarla iyileştirme çalışmaları sürekli devam eder.
ı) Şirketimizde çalışanların dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasî düşünce, felsefî inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım gözetilmeksizin eşit
uygulama görmesi prensibi esastır. Çalışanların bu temel anayasal hakkının korunması için gerekli tedbirler alınmıştır.
Şirketimizde 3 çalışan temsilcisi bulunmaktadır. Bu temsilciler;
a) İşçilerle iletişim ve koordinasyonun sağlanması,
i) İşverenin mesajlarını çalışanlara ve sendikaya iletmek,
ii) Sendikanın mesajlarını çalışanlara ve sendikaya iletmek,
b) Disiplin Kurulu üyeliği,
c) Günlük nöbet uygulamasıyla çalışanlara danışmanlık hizmeti vermekle görevlidir.
Tüm çalışanlar Şirket prosedürleri, organizasyon değişiklikleri, hak ve menfaatlerdeki değişiklikler ve çalışanları ilgilendiren uygulamalar ve
kararlar hakkında yazılı olarak hazırlanmış Bildiri Yönetmeliği çerçevesinde hazırlanan Yönetmelik ve Bildiriler ile intranet ve duyuru panoları
aracılığıyla çeşitli konularda bilgilendirilirler. Bugüne kadar Dyo Boya Fabrikaları yönetimine ve insan kaynakları departmanına, çalışanlardan
ayrımcılık konusunda herhangi bir şikayet gelmemiştir.
16) Müşteri ve Tedarikçilerle İlişkiler Hakkında Bilgiler:
Müşterilerin ihtiyaç ve beklentilerinin doğru olarak anlaşılması, kuruluş içinde ilgili noktalara iletilmesi için gereken organizasyonlar
yapılmış, yöntemler oluşturulmuş ve uygulanmaktadır. Müşteri memnuniyeti ölçülmekte ve sonuçlarına göre Kalite Yönetim Sistemi sürekli
iyileştirilmektedir. Mal ve hizmetlerin pazarlanması ve satışında müşteri memnuniyetini sağlamaya yönelik olarak müşteri memnuniyeti
anketleri yapılmaktadır. Ayrıca periyodik olarak yaptığımız bayi toplantılarıyla müşterilerimizin öneri ve görüşleri alınmaktadır. Müşterilerle
ürünlere ait bilgilerin aktarılması, siparişlerin, şikayetlerin alınması, isteklerinin anlaşılması için Bölge Müdürlükleri’nde Satış Yöneticileri/Teknik
Servis Temsilcileri görev yapmaktadır. Müşteri şikayetlerinin bölgelerden iletilmesi ve cevaplandırılması elektronik ortamda sağlanmaktadır.
Müşteri isteklerinin/şikayetlerinin, direkt olarak alınabilmesi için ücretsiz Tüketici Danışma Hattı oluşturulmuştur.
Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009 - 39
Kısaca Dyo Boya
Dyo Boya’nın Tarihinden
Satırbaşları
Dyo Boya’nın Rekabet Avantajları
Rakamlarla Dyo Boya
Yönetim Kurulu Başkanı’nın
Mesajı
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş.
Kurumsal Yönetim İlkeleri Uyum Raporu
17) Sosyal Sorumluluk:
Şirketimiz belirlediği kalite politikası çerçevesinde yasalara, mevzuat şartlarına uyan, tüketicinin bilinçlendirilmesine önem veren, çevreye
değer veren bir firmadır. Selçuk Yaşar Boyacılık Endüstri Meslek Lisesi 2002-2003 öğretim yılında eğitime başlamıştır. Okulun en önemli
bölümleri olan uygulama laboratuvarlarının oluşumunda, gerekli teknik bilgi desteği Şirketimiz tarafından verilmiş, laboratuvarlara ait
ekipmanların seçiminde yardımcı olunmuştur. Boyacılık Endüstri Meslek Lisesi’nin öğrencileri ile yakından ilgilenen Şirketimiz çalışanları belirli
periyodlarda öğrenciler ile toplantılar gerçekleştirerek, öğrenciler ile genel bir değerlendirme yapmaktadır. Şirket hedeflerimiz arasında,
tehlikeli kimyasallardan daha az tehlikeli kimyasallara geçilmesi, çalışanlarımızın sağlığının korunması ve çevre dostu ürünlerin geliştirilmesi
bulunmaktadır. Hedeflerin gerçekleştirilmesine yönelik ARGE çalışmaları ve çevre yatırımları genel giderler arasında önemli bir kısım
oluşturur.
BÖLÜM IV - YÖNETİM KURULU
18) Yönetim Kurulu Yapısı, Oluşumu ve Bağımsız Üyeler:
Yönetim Kurulu, Genel Kurul’da pay sahiplerinin kendisine vermiş olduğu yetki doğrultusunda, mevzuat, ana sözleşme, Şirket içi
düzenlemeler ve politikalar çerçevesinde yetki ve sorumluluklarını kullanır ve Şirket’i temsil eder.
Şirket Yönetim Kurulu’ndaki üyeler aşağıda yer almaktadır:
İdil YiğitbaşıYönetim Kurulu Başkanı
Yılmaz GökoğluYönetim Kurulu Başkan Vekili
Ahmet Fahri Yiğitbaşı Yönetim Kurulu Üyesi
Mehmet Aktaş Yönetim Kurulu Üyesi
Hakkı Hikmet Altan Yönetim Kurulu Üyesi
Ekrem Erdemli Yönetim Kurulu Üyesi
İrfan ÇimenYönetim Kurulu Üyesi
Şirket’in Yönetim Kurulu’nda bağımsız üye bulunmamaktadır. Yönetim Kurulu üyelerinin TTK’nın 334 ve 335. maddelerinde belirtilen
faaliyetleri yerine getirmeleri Genel Kurul onayına bağlıdır. Bahsi geçen faaliyetler haricinde Yönetim Kurulu üyelerinin faaliyetlerine ilişkin
herhangi bir kısıtlama mevcut değildir.
19) Yönetim Kurulu Üyelerinin Nitelikleri:
Yönetim Kurulu üyelerinin seçiminde kurulun en üst düzeyde etki ve etkinlik sağlayacak şekilde yapılandırılmasına özen gösterilir. Bu amaçla
genel esasları Şirket ana sözleşmesinde yer almamakla birlikte Yönetim Kurulu üyeliğine prensip olarak, SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri IV.
Bölümü’nün 3.1.1, 3.1.2 ve 3.1.3 no’lu maddelerinde belirlenen kriterlerde üyelerin seçimine özen gösterilmektedir. Şirket Yönetim Kurulu’nun
13.03.2006 tarihli toplantısında Kurumsal Yönetim Komitesi oluşturulmuş olup, güncel gelişme ve değişimler paralelinde Yönetim Kurulu
Üyeleri için eğitim ve uyum programları uygulanmaktadır.
20) Şirket’in Misyon ve Vizyonu ile Stratejik Hedefleri:
Şirket’in misyonu “yaygın satış teşkilatı ve bayilik ağı ile boya sektöründe lider ve öncü olmak”. Bu misyonun gerçekleşmesini sağlayan temel
stratejiye ilişkin faaliyet ve sonuçlar, Yönetim Kurulu’nca düzenli olarak izlenip değerlendirilmektedir.
40 - Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009
Yönetim
Makroekonomik ve Sektörel
Görünüm
2009 Yılı Faaliyetlerinin
Değerlendirilmesi
Çevre ve Sürdürülebilirlik
Kurumsal Yönetim Uygulamaları
ve Finansal Bilgiler
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. Kurumsal Yönetim İlkeleri Uyum Raporu
21) Risk Yönetimi ve İç Kontrol Mekanizması:
Yönetim Kurulu, risk yönetimine ilişkin faaliyetleri esas itibariyle denetimden sorumlu komite vasıtasıyla gözetir. Denetimden sorumlu komite
söz konusu fonksiyonu yerine getirirken, Finans ve Mali İşler Direktörlüğünün, bağımsız denetim ve yeminli mali müşavirlik kapsamında
tasdik işlemlerini gerçekleştiren kuruluşların bulgularından faydalanır.
22) Yönetim Kurulu Üyeleri ile Yöneticilerin Yetki ve Sorumlulukları:
Yönetim Kurulu ile yöneticilerin faaliyetlerini eşitlikçi, şeffaf, hesap verebilir ve sorumlu bir şekilde yürütür. Bunun sağlanabilmesi adına TTK’nın
amir hükümleri geçerli olmakla beraber Yönetim Kurulu yetki ve sorumluluklarının esasları Şirket ana sözleşmesinde madde 11 ve madde
12’de şu şekilde düzenlenmiştir:
Madde 11: “Şirketin idaresi ve dışarıya karşı temsil ve ilzamı İdare Meclisi’ne aittir. İdare Meclisi İdare Meclisi Üyeleri arasından Murahhas
Aza/azalar atayabilir. İdare Meclisi kendisine ait olan idare ve temsil yetkisini Murahhas Aza/azalara veya pay sahibi olmaları zorunlu
olmayan müdürlere devredebilir. Şirket tarafından verilecek bütün belgelerin ve yapılacak sözleşmelerin geçerli olabilmesi için bunların
Şirketin resmi unvanı altına konmuş ve Şirketi ilzam selahiyetli İdare Meclisi Başkanı veya Murahhas Aza’nın münferit veya iki İdare Meclisi
Üyesi’nin müşterek veya İdare Meclisi’nce tayin ve tespit edilecek kişilerin İdare Meclisi’nce tayin ve tespit edilecek şekildeki imzalarını
taşımaları şarttır.”
Madde 12: “İdare Meclisi, Şirketi resmi daireler, mahkemeler ve üçüncü şahıslara karşı temsil etmek, Şirketin maksat ve mevzuuna dahil olan
her nev’i işleri ve hukuki muameleleri Şirket adına yapmak, Şirket mevzuuna dahil gayrimenkul alım ve satımı ve ipotek vesair ayni hak tesis
ve fek etmek, sulh olmak ve hakem tayin etmek, Umumi Heyet’e arz olunacak yıllık rapor ve yıllık hesapları tanzim ve tevzi olunacak temettü
miktarını Umumi Heyet’e teklif etmek ve kanun ve mukavelenamenin tahmil eylediği vazifeleri ifa eder.”
23) Yönetim Kurulu’nun Faaliyet Esasları:
Yönetim Kurulu çalışma esasları Şirket ana sözleşmesi Madde 9’da aşağıdaki şekliyle düzenlenmiştir: “İdare Meclisi Şirket işleri ve
muameleleri lüzum gösterdikçe toplanır. Ancak en az ayda bir defa toplanması mecburidir.”
Yönetim Kurulu çalışma esasları ve 2009 yılı faaliyet dönemi çalışmalarına ilişkin detaylar şunlardır:
Yönetim Kurulu toplantı gündemi Yönetim Kurulu Başkanı tarafından, diğer Yönetim Kurulu üyeleri ve genel müdür ile görüşerek belirlenir.
Faaliyet dönemi içinde Yönetim Kurulu 43 defa toplanmıştır. Toplantıya davet Yönetim Kurulu Başkanı tarafından veya herhangi bir Yönetim
Kurulu üyesinin yazılı isteğiyle yapılır. Toplantı tarihinden asgari iki hafta evvel taahhütlü mektupla toplantı gündemi üyelere gönderilmektedir.
Toplantılara genellikle bütün üyeler katılmaktadır. 2009 yılı faaliyet dönemi içerisinde herhangi bir muhalif kalınan konu olmamıştır. Yönetim
Kurulu Kurumsal Yönetim İlkeleri’nin IV.2.17.4 hükümlerinde yer alan konularda toplantılara fiili katılımda bulunmuştur. Toplantı esnasında
sorulan sorular zapta geçmemektedir. Yönetim Kurulu üyelerine ağırlıklı oy ve/veya veto hakkı tanınmamıştır.
24) Şirketle Muamele Yapma ve Rekabet Yasağı:
Şirket’in 2009 yılı içerisinde gerçekleştirilen 2008 yılına ilişkin Genel Kurulu’nda, Yönetim Kurulu’na Türk Ticaret Kanunu’nun 334. ve 335.
maddesini ilgilendiren konularda yetki verilmiş olmakla beraber, dönem içerisinde Yönetim Kurulu üyelerinden herhangi biri, kendi veya
başkası namına bizzat veya dolayısıyla Şirket’le Şirket konusuna giren herhangi bir ticari muamele yapmamıştır.
Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009 - 41
Kısaca Dyo Boya
Dyo Boya’nın Tarihinden
Satırbaşları
Dyo Boya’nın Rekabet Avantajları
Rakamlarla Dyo Boya
Yönetim Kurulu Başkanı’nın
Mesajı
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. Kurumsal Yönetim İlkeleri Uyum Raporu
25) Etik Kurallar:
Şirket tüm Yaşar Grubu Şirketlerinde benimsenmiş olan yasalara ve ahlaki kurallara uygun davranan, aktif politikaya girmeden ülke
sorunlarına kayıtsız kalmayan, çevreye ve doğaya değer veren bir yaklaşımla hizmet ve mal üretimini benimseyen temel değerler
çerçevesinde faaliyetlerini sürdürmektedir. Söz konusu değerler tüm çalışanlar tarafından bilinmektedir. Bunun yanı sıra Yaşar Topluluğu’nun
2009 yılında yayımlanan İş Etiği Kuralları Kılavuzu tüm çalışanlarımız için geçerli olmakla birlikte, Kurumsal Yönetim anlayışı çerçevesinde
Şirket’in etik kurallarının oluşturulması için gerekli çalışmalara da devam edilmektedir.
26) Yönetim Kurulu’nda Oluşturulan Komitelerin Sayı, Yapı ve Bağımsızlığı:
Şirketimizde denetimden sorumlu komite ve kurumsal yönetimden sorumlu komite olmak üzere iki adet komite oluşturulmuştur.
2009 faaliyet yılı içerisinde Denetim Komitesi dört defa toplanmış ve üçer aylık dönemlerde Şirket yöneticilerinden faaliyetler ve iç kontrol
sistemlerine ilişkin bağımsız denetçilerden de denetim bulgularına ilişkin bilgiler alınmıştır. Komite ortaklığın muhasebe sistemi, finansal
bilgilerin kamuya açıklanması, bağımsız denetimi ve iç kontrol sisteminin işleyişinin ve etkinliğinin gözetimini yapar; bağımsız denetim
kuruluşunun seçimi, bağımsız denetim sürecinin başlatılması ve bağımsız denetim kuruluşunun çalışmaları komitenin gözetiminde
gerçekleştirilir; kamuya açıklanacak yıllık ve ara mali tabloların gerçeğe uygunluğuna ve doğruluğuna ilişkin olarak Yönetim Kurulu’na bildirir.
Denetim Komitesi üyeleri Sayın Mehmet Aktaş ve Sayın Ekrem Erdemli’dir.
Şirket Yönetim Kurulu’nda bağımsız üye bulunmamasından dolayı Denetim Komitesi icracı olmayan üyelerden oluşmaktadır. Yönetim
Kurulu’nun hiçbir üyesi birden fazla komitede yer almamaktadır. Şirket Kurumsal Yönetim Komitesi 13.03.2006 tarihli Yönetim Kurulu kararı
ile kurulmuştur. Kurumsal Yönetim Komitesi’nin Başkanlığı’na Sayın İrfan Çimen ve üyeliğine Yılmaz Gökoğlu seçilmiştir. Kurumsal Yönetim
Komitesi Şirket’te Kurumsal Yönetim İlkeleri’nin uygulanıp uygulanmadığı ve bu prensiplere tam olarak uymama dolayısıyla meydana gelen
olumsuzlukları belirler ve Yönetim Kurulu’na iyileştirici önlemler alınmasını önerir, pay sahipleri ile ilişkilere ilişkin çalışmaları koordine eder,
Yönetim Kurulu’na uygun adayların saptanması, değerlendirilmesi, eğitilmesi ve ödüllendirilmesi konularında şeffaf bir sistemin oluşturulması
ve bu hususta politika ve stratejiler belirlenmesi konularında çalışmalar yapar, Yönetim Kurulu üyelerinin ve yöneticilerin sayısı konusunda
öneriler geliştirir.
27) Yönetim Kurulu’na Sağlanan Mali Haklar:
Şirket ana sözleşmesi Madde 13’de yer aldığı gibi Şirket Yönetim Kurulu üyeleri Genel Kurul’ca belirlenen tutarda huzur hakkı almaktadır.
2009 yılı faaliyetleri için belirlenen huzur hakkı tutarı aylık brüt 650 TL’dir. Şirket Yönetim Kurulu üyeleri için ayrıca performansa dayalı bir
ödüllendirme mekanizması bulunmamaktadır. Şirketimiz herhangi bir Yönetim Kurulu üyesine ve yöneticisine doğrudan veya dolaylı olarak
borç vermemekte ve kredi kullandırmamaktadır.
42 - Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009
Yönetim
Makroekonomik ve Sektörel
Görünüm
2009 Yılı Faaliyetlerinin
Değerlendirilmesi
Çevre ve Sürdürülebilirlik
Kurumsal Yönetim Uygulamaları
ve Finansal Bilgiler
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş.
Denetçi Raporu
DYO BOYA FABRİKALARI SANAYİ VE TİCARET A.Ş. GENEL KURULU’NA
Unvanı Merkezi :
Sermayesi : Faaliyet Konusu :
Denetçilerin adı, görev süreleri, ortak olup olmadıkları
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş.
Şehit Fethi Bey Caddesi No.120 İZMİR
100.000.000,00 TL.
Boya imali ve satışı
Kamil Deveci (21.05.2009 Bir yıl) ortak değil
Onur Öztürk (21.05.2009 Bir yıl) ortak değil
Katılınan Yönetim Kurulu ve yapılan Denetleme Kurulu Yönetim Kurulu toplantısı
43
Toplantı Sayısı : Denetleme Kurulu Toplantısı 12
Ortaklık hesapları, defter ve belgeleri üzerinde yapılan Her ayın sonunda nakit, çek, senet, makbuz sayımı yapılmış, kayıt ve
incelemenin kapsamı, hangi tarihlerde inceleme yapıldığı belgeler örnekleme yöntemiyle taranmış, herhangi bir usulsüzlüğe
ve varılan sonuç
rastlanmamıştır.
Türk Ticaret Kanunu’nun 353’ncü maddesinin 1’nci fıkrasının 12 defa sayım yapılmış herhangi bir usulsüzlük görülmemiştir.
3 numaralı bendi gereğince ortaklık veznesinde yapılan sayımların sayısı ve sonuçları :
Türk Ticaret Kanunu’nun 353’ncü maddesinin 1’nci fıkrasının Her ayın sonunda inceleme yapılmış, tereddüt edilen hususlarda mütalaa
4 numaralı bendi gereğince yapılan inceleme tarihleri verilmiş, herhangi bir usulsüzlük görülmemiştir.
ve sonuçları İntikal eden şikayet ve yolsuzluklar ve bunlar hakkında İntikal etmemiştir.
yapılan işlemler Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin 01.01.2009-31.12.2009 dönemi hesap ve işlemlerini, Türk Ticaret Kanunu, ortaklığın
esas sözleşmesi ve diğer mevzuat ile genel kabul görmüş muhasebe ilke ve standartlarına göre incelemiş bulunmaktayız.
Görüşümüze göre içeriğini benimsediğimiz ekli 31.12.2009 tarihi itibari ile düzenlenmiş bilanço, ortaklığın anılan tarihteki mali durumunu;
01.01.2009- 31.12.2009 dönemine ait gelir tablosu, anılan döneme ait faaliyet sonuçlarını gerçeğe uygun ve doğru olarak yansıtmaktadır.
Bilançonun ve gelir tablosunun onaylanmasını ve Yönetim Kurulu’nun aklanmasını oylarınıza arz ederiz.
Saygılarımızla,
Denetçi
Kamil Deveci
Denetçi
Onur Öztürk
Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009 - 43
Kısaca Dyo Boya
Dyo Boya’nın Tarihinden
Satırbaşları
Dyo Boya’nın Rekabet Avantajları
Rakamlarla Dyo Boya
Yönetim Kurulu Başkanı’nın
Mesajı
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. Bağımsız Denetçi Raporu
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş.
Yönetim Kurulu’na
1.Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve bağlı ortaklıklarının (hep birlikte “Grup” olarak anılacaktır) 31 Aralık 2009 tarihi itibariyle hazırlanan ve
ekte yer alan konsolide bilançosunu, aynı tarihte sona eren yıla ait konsolide kapsamlı gelir tablosunu, konsolide özkaynaklar değişim tablosunu ve
konsolide nakit akım tablosunu, önemli muhasebe politikalarının özetini ve dipnotlarını denetlemiş bulunuyoruz.
Finansal Tablolarla İlgili Olarak Grup Yönetiminin Sorumluluğu
2.Grup yönetimi konsolide finansal tabloların Sermaye Piyasası Kurulu’nca kabul edilen finansal raporlama standartlarına göre hazırlanması
ve dürüst bir şekilde sunumundan sorumludur. Bu sorumluluk, konsolide finansal tabloların hata ve/veya hile ve usulsüzlükten kaynaklanan
önemli yanlışlıklar içermeyecek biçimde hazırlanarak, gerçeği dürüst bir şekilde yansıtmasını sağlamak amacıyla gerekli iç kontrol sisteminin
tasarlanmasını, uygulanmasını ve devam ettirilmesini, koşulların gerektirdiği muhasebe tahminlerinin yapılmasını ve uygun muhasebe
politikalarının seçilmesini içermektedir.
Bağımsız Denetim Kuruluşunun Sorumluluğu
3.Sorumluluğumuz, yaptığımız bağımsız denetime dayanarak bu konsolide finansal tablolar hakkında görüş bildirmektir. Bağımsız denetimimiz,
Sermaye Piyasası Kurulu’nca yayımlanan bağımsız denetim standartlarına uygun olarak gerçekleştirilmiştir. Bu standartlar, etik ilkelere uyulmasını
ve bağımsız denetimin, finansal tabloların gerçeği doğru ve dürüst bir biçimde yansıtıp yansıtmadığı konusunda makul bir güvenceyi sağlamak
üzere planlanarak yürütülmesini gerektirmektedir.
Bağımsız denetimimiz, finansal tablolardaki tutarlar ve dipnotlar ile ilgili bağımsız denetim kanıtı toplamak amacıyla, bağımsız denetim tekniklerinin
kullanılmasını içermektedir. Bağımsız denetim tekniklerinin seçimi, finansal tabloların hata ve/veya hileden ve usulsüzlükten kaynaklanıp
kaynaklanmadığı hususu da dahil olmak üzere önemli yanlışlık içerip içermediğine dair risk değerlendirmesini de kapsayacak şekilde, mesleki
kanaatimize göre yapılmıştır. Bu risk değerlendirmesinde, Grup’un iç kontrol sistemi göz önünde bulundurulmuştur. Ancak, amacımız iç kontrol
sisteminin etkinliği hakkında görüş vermek değil, bağımsız denetim tekniklerini koşullara uygun olarak tasarlamak amacıyla, Grup yönetimi
tarafından hazırlanan finansal tablolar ile iç kontrol sistemi arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. Bağımsız denetimimiz, ayrıca Grup yönetimi
tarafından benimsenen muhasebe politikaları ile yapılan önemli muhasebe tahminlerinin ve finansal tabloların bir bütün olarak sunumunun
uygunluğunun değerlendirilmesini içermektedir.
Bağımsız denetim sırasında temin ettiğimiz bağımsız denetim kanıtlarının, görüşümüzün oluşturulmasına yeterli ve uygun bir dayanak
oluşturduğuna inanıyoruz.
Görüş
4.Görüşümüze göre, ilişikteki konsolide finansal tablolar, Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve bağlı ortaklıklarının 31 Aralık 2009 tarihi
itibariyle finansal durumunu, aynı tarihte sona eren yıla ait finansal performansını ve nakit akımlarını, Sermaye Piyasası Kurulu’nca kabul edilen
finansal raporlama standartları (bkz. Dipnot 2) çerçevesinde doğru ve dürüst bir biçimde yansıtmaktadır.
Görüşü etkilemeyen husus
5.2 no’lu konsolide finansal tablo dipnotunda belirtildiği üzere, Grup’un ilişikteki konsolide finansal tabloları işletmenin sürekliliği ilkesi uyarınca
hazırlanmıştır. Bununla birlikte, Grup’un 31 Aralık 2009 tarihi itibariyle sona eren yıla ait konsolide net dönem zararı ve 31 Aralık 2009 tarihi itibariyle
geçmiş yıllar zararları sırasıyla 29.284.396TL ve 98.145.914TL olarak gerçekleşmiştir. Bu koşullar Grup’un sürekliliğini devam ettirme kabiliyeti
üzerinde önemli bir belirsizliğin varlığına işaret etmektedir. Buna istinaden, Grup yönetimi, Grup’un sürekliliğini devam ettirmesi konusunda 41 no’lu
konsolide finansal tablo dipnotunda açıklandığı üzere detaylı bir değerlendirme yapmış ve bir takım önlemler almıştır. Ayrıca, Grup’un ana ortağı
durumunda olan Yaşar Holding A.Ş., Grup’un mali yapısının güçlenmesi, Grup’un mevcut ticari ve ticari olmayan borçlarını ödemekte herhangi bir
güçlükle karşılaşmaması ve ödemelerini zamanında gerçekleştirmesi için Grup’a gerekli kaynak ve desteğin sağlanacağını taahhüt etmiştir.
Başaran Nas Bağımsız Denetim ve
Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik A.Ş.
a member of
PricewaterhouseCoopers
Adnan Akan, SMMM
Sorumlu Ortak Başdenetçi
İstanbul, 8 Nisan 2010
44 - Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009
Yönetim
Makroekonomik ve Sektörel
Görünüm
2009 Yılı Faaliyetlerinin
Değerlendirilmesi
Çevre ve Sürdürülebilirlik
Kurumsal Yönetim Uygulamaları
ve Finansal Bilgiler
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş.
1 Ocak- 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait Finansal Tablolar
İÇİNDEKİLER
SAYFA
KONSOLİDE BİLANÇOLAR
46
KONSOLİDE KAPSAMLI GELİR TABLOLARI
48
KONSOLİDE ÖZKAYNAKLAR DEĞİŞİM TABLOLARI
49
KONSOLİDE NAKİT AKIM TABLOLARI
50
KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR
DİPNOT 1 - ŞİRKET’İN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU
51
DİPNOT 2 - KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR
51
DİPNOT 3 - İŞLETME BİRLEŞMELERİ
65
DİPNOT 4 - İŞ ORTAKLIKLARI
66
DİPNOT 5 - BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA
66
DİPNOT 6 - NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ
66
DİPNOT 7 - FİNANSAL YATIRIMLAR
66
DİPNOT 8 - FİNANSAL BORÇLAR 67
DİPNOT 9 - DİĞER FİNANSAL YÜKÜMLÜLÜKLER 70
DİPNOT 10 - TİCARİ ALACAKLAR VE BORÇLAR
70
DİPNOT 11 - DİĞER ALACAKLAR VE BORÇLAR
72
DİPNOT 12 - FİNANS SEKTÖRÜ FAALİYETLERİNDEN ALACAKLAR VE BORÇLAR
73
DİPNOT 13 - STOKLAR
73
DİPNOT 14 - CANLI VARLIKLAR
73
DİPNOT 15 - DEVAM EDEN İNŞAAT SÖZLEŞMELERİNE İLİŞKİN VARLIKLAR 73
DİPNOT 16 - ÖZKAYNAK YÖNTEMİYLE DEĞERLENEN YATIRIMLAR 73
DİPNOT 17 - YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLER 73
DİPNOT 18 - MADDİ DURAN VARLIKLAR 74
DİPNOT 19 - MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR
77
DİPNOT 20 - ŞEREFİYE
77
DİPNOT 21 - DEVLET TEŞVİK VE YARDIMLARI
77
DİPNOT 22 - KARŞILIKLAR, ŞARTA BAĞLI VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER
77
DİPNOT 23 - TAAHHÜTLER
79
DİPNOT 24 - ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR
80
DİPNOT 25 - EMEKLİLİK PLANLARI
81
DİPNOT 26 - DİĞER VARLIKLAR VE YÜKÜMLÜLÜKLER
81
DİPNOT 27 - ÖZKAYNAKLAR
81
DİPNOT 28 - SATIŞLAR VE SATIŞLARIN MALİYETİ
84
DİPNOT 29 - ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERLERİ, PAZARLAMA, SATIŞ VE DAĞITIM GİDERLERİ, GENEL YÖNETİM GİDERLERİ
85
DİPNOT 30 - NİTELİKLERİNE GÖRE GİDERLER
86
DİPNOT 31 - DİĞER FAALİYETLERDEN GELİRLER/(GİDERLER)
87
DİPNOT 32 - FİNANSAL GELİRLER
87
DİPNOT 33 - FİNANSAL GİDERLER
88
DİPNOT 34 - SATIŞ AMACIYLA ELDE TUTULAN DURAN VARLIKLAR VE DURDURULAN FAALİYETLER
88
DİPNOT 35 - VERGİ VARLIKLARI VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ
88
DİPNOT 36 - HİSSE BAŞINA KAYIP
93
DİPNOT 37 - İLİŞKİLİ TARAFLAR AÇIKLAMALARI
94
DİPNOT 38 - FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ
100
DİPNOT 39 - FİNANSAL ARAÇLAR (GERÇEĞE UYGUN DEĞER AÇIKLAMALARI VE FİNANSAL RİSKTEN KORUNMA MUHASEBESİ
ÇERÇEVESİNDEKİ AÇIKLAMALAR)
109
DİPNOT 40 - BİLANÇO TARİHİNDEN SONRAKİ OLAYLAR
110
DİPNOT 41 - KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARI ÖNEMLİ ÖLÇÜDE ETKİLEYEN YA DA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN AÇIK,
YORUMLANABİLİR VE ANLAŞILABİLİR OLMASI AÇISINDAN AÇIKLANMASI GEREKEN DİĞER HUSUSLAR
110
Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009 - 45
Kısaca Dyo Boya
Dyo Boya’nın Tarihinden
Satırbaşları
Dyo Boya’nın Rekabet Avantajları
Rakamlarla Dyo Boya
Yönetim Kurulu Başkanı’nın
Mesajı
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş.
31 Aralık 2009 ve 2008 Tarihleri İtibariyle Konsolide Bilançolar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
Dipnot Referansları
31 Aralık 2009
31 Aralık 2008
Dönen Varlıklar
104.894.433
111.261.704
Nakit ve Nakit Benzerleri
6
Ticari Alacaklar
- İlişkili Taraflardan Ticari Alacaklar
37
- Diğer Ticari Alacaklar
10.a
Diğer Alacaklar
11.a
Stoklar
13
Diğer Dönen Varlıklar
26.a
524.627
75.975.840
197.172
75.778.668
576.730
25.087.317
2.729.919
1.128.743
76.715.752
300.991
76.414.761
1.874.483
29.045.466
2.497.260
Duran Varlıklar
202.795.548
205.938.295
10.b
11.b
7
18
19
4.027.049
958.575
8.783.559
188.675.859
350.506
1.664.266
9.537.959
194.379.573
356.497
TOPLAM VARLIKLAR
307.689.981
317.199.999
VARLIKLAR
Ticari Alacaklar
Diğer Alacaklar
Finansal Yatırımlar Maddi Duran Varlıklar
Maddi Olmayan Duran Varlıklar
1 Ocak - 31 Aralık 2009 hesap dönemine ait konsolide finansal tablolar yayınlanmak üzere Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş.
Yönetim Kurulu tarafından 8 Nisan 2010 tarihinde onaylanmıştır.
İzleyen dipnotlar finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluşturur.
46 - Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009
Yönetim
Makroekonomik ve Sektörel
Görünüm
2009 Yılı Faaliyetlerinin
Değerlendirilmesi
Çevre ve Sürdürülebilirlik
Kurumsal Yönetim Uygulamaları
ve Finansal Bilgiler
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş.
31 Aralık 2009 ve 2008 Tarihleri İtibariyle Konsolide Bilançolar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
Dipnot Referansları
31 Aralık 2009
31 Aralık 2008
Kısa Vadeli Yükümlülükler
94.182.990
121.308.098
Finansal Borçlar
8
Diğer Finansal Yükümlülükler
9
Ticari Borçlar
- İlişkili Taraflara Ticari Borçlar
37
- Diğer Ticari Borçlar
10.c
Diğer Borçlar
- İlişkili Taraflara Diğer Borçlar
37
Borç Karşılıkları
22.a
Diğer Kısa Vadeli Yükümlülükler 26.b
24.306.837
1.725.085
52.743.584
11.072.017
41.671.567
5.205.795
5.205.795
1.983.788
8.217.901
37.191.220
3.716.833
58.650.397
14.701.998
43.948.399
13.339.551
13.339.551
615.285
7.794.812
Uzun Vadeli Yükümlülükler
144.062.597
147.052.258
Finansal Borçlar
8
Diğer Borçlar
- İlişkili Taraflara Diğer Borçlar
37
Kıdem Tazminatı Karşılığı
24
Borç Karşılıkları
Ertelenmiş Vergi Yükümlülüğü
35
86.412.000
32.284.301
32.284.301
4.105.485
80.061
21.180.750
102.758.400
19.976.906
19.976.906
3.230.104
21.086.848
TOPLAM YÜKÜMLÜLÜKLER
238.245.587
268.360.356
ÖZKAYNAKLAR
69.444.394
48.839.643
Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar
69.458.388
48.829.110
Ödenmiş Sermaye
27
Hisse Senetleri İhraç Primleri
27
Değer Artış Fonları
- Yeniden Değerleme Fonu
18
Yabancı Para Çevrim Farkları
2.4
Geçmiş Yıllar Zararları
27
Net Dönem Zararı
100.000.000
48.141
95.995.253
95.995.253
845.304
(98.145.914)
(29.284.396)
226.027.699
98.596.663
98.596.663
979.771
(224.381.761)
(52.393.262)
2.4
(13.994)
10.533
TOPLAM YÜKÜMLÜLÜKLER VE ÖZKAYNAKLAR
307.689.981
317.199.999
YÜKÜMLÜLÜKLER
Azınlık Payları
İzleyen dipnotlar finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluşturur.
Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009 - 47
Kısaca Dyo Boya
Dyo Boya’nın Tarihinden
Satırbaşları
Dyo Boya’nın Rekabet Avantajları
Rakamlarla Dyo Boya
Yönetim Kurulu Başkanı’nın
Mesajı
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş.
1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Konsolide Kapsamlı Gelir Tabloları
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
Dipnot
Referansları
1 Ocak -
31 Aralık 2009
1 Ocak 31 Aralık 2008
Satış Gelirleri
Satışların Maliyeti
28
28
212.879.900
(151.547.441)
222.288.267
(160.526.202)
BRÜT KÂR
28
61.332.459
61.762.065
29.a
29.b
29.c
31.a
31.b
(29.021.695)
(17.119.267)
(5.100.008)
2.307.560
(4.680.686)
(37.636.865)
(15.108.193)
(5.809.659)
1.185.363
(6.720.078)
FAALİYET KÂRI/(ZARARI)
7.718.363
(2.327.367)
32
33
15.018.591
(51.951.304)
37.286.873
(89.968.066)
SÜRDÜRÜLEN FAALİYETLER VERGİ ÖNCESİ ZARARI
(29.214.350)
(55.008.560)
35
35
35
(93.902)
-
(93.902)
2.588.600
(34.390)
2.622.990
NET DÖNEM ZARARI
(29.308.252)
(52.419.960)
Yeniden değerleme fonu artışı-net
Yabancı para çevrim farkları
-
(135.138)
20.551.051
305.575
VERGİ SONRASI DİĞER KAPSAMLI (GİDER)/GELİR
(135.138)
20.856.626
TOPLAM KAPSAMLI GİDER
(29.443.390)
(31.563.334)
Ana Ortaklık Payları
Azınlık Payları
(29.284.396)
(23.856)
(52.393.262)
(26.698)
(29.308.252)
(52.419.960)
Ana Ortaklık Payları
Azınlık Payları
(29.418.863)
(24.527)
(31.536.636)
(26.698)
(29.443.390)
(31.563.334)
(0,1450)
(0,2318
Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri
Genel Yönetim Giderleri
Araştırma ve Geliştirme Giderleri
Diğer Faaliyet Gelirleri
Diğer Faaliyet Giderleri
Finansal Gelirler
Finansal Giderler
Vergiler
- Dönem Vergi Gideri
- Ertelenmiş Vergi (Gideri)/Geliri
Diğer Kapsamlı (Gider)/Gelir:
Net dönem zararının dağılımı:
Toplam Kapsamlı Giderin Dağılımı:
Ana Ortaklığa Ait Zarar Üzerinden Hesaplanan Hisse Başına Kayıp
İzleyen dipnotlar finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluşturur.
48 - Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009
36
Yönetim
Makroekonomik ve Sektörel
Görünüm
2009 Yılı Faaliyetlerinin
Değerlendirilmesi
Kurumsal Yönetim Uygulamaları
ve Finansal Bilgiler
Çevre ve Sürdürülebilirlik
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş.
1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Konsolide Özkaynaklar Değişim Tabloları
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
Hisse
senetleri
Yeniden
Yabancı
Ana
para
ortaklığa
Ödenmiş
ihraç
değerleme
çevrim
Geçmiş yıllar
Net dönem
ait toplam
Azınlık
Toplam
sermaye
primleri
fonu
farkları
zararları
zararı
özkaynaklar
payları
özkaynaklar
226.027.699
-
80.694.831
674.196
(203.601.314)
(23.429.666)
80.365.746
37.231
80.402.977
1 Ocak 2008
Transferler
-
-
-
-
(23.429.666)
23.429.666
-
-
-
Amortisman transferi (Dipnot 18)
-
-
(2.649.219)
-
2.649.219
-
-
-
-
Toplam kapsamlı gider
-
-
20.551.051
305.575
-
(52.393.262)
(31.536.636)
(26.698)
(31.563.334)
226.027.699
-
98.596.663
979.771
(224.381.761)
(52.393.262)
48.829.110
10.533
48.839.643
31 Aralık 2008
Transferler
Sermaye azaltımı (Dipnot 27)
Sermaye artışı -nakit (Dipnot 27)
-
-
-
-
(52.393.262)
52.393.262
-
-
-
(176.027.699)
-
-
-
176.027.699
-
-
-
50.048.141
50.000.000
48.141
-
-
-
-
50.048.141
-
Maddi duran varlık satışı – net (Dipnot 18)
-
-
(144.042)
-
144.042
-
-
-
-
Amortisman transferi (Dipnot 18)
-
-
(2.457.368)
-
2.457.368
-
-
-
-
Toplam kapsamlı gider
-
-
-
(134.467)
-
(29.284.396)
(29.418.863)
(24.527)
(29.443.390)
100.000.000
48.141
95.995.253
845.304
(98.145.914)
(29.284.396)
69.458.388
(13.994)
69.444.394
31 Aralık 2009
İzleyen dipnotlar finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluşturur.
Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009 - 49
Kısaca Dyo Boya
Dyo Boya’nın Tarihinden
Satırbaşları
Dyo Boya’nın Rekabet Avantajları
Rakamlarla Dyo Boya
Yönetim Kurulu Başkanı’nın
Mesajı
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş.
1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Konsolide Nakit Akım Tabloları
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
Dipnot
Referansları
1 Ocak -
31 Aralık 2009
1 Ocak 31 Aralık 2008
Vergi öncesi zarar
(29.214.350)
(55.008.560)
Vergi öncesi zarar ile işletme faaliyetlerinden
sağlanan net nakit mutabakatı için gerekli düzeltmeler:
Amortisman ve itfa payları
18-19
Kıdem tazminatı karşılığı 24
Maddi duran varlık satış kârı
31
Yabancı para çevrim farkı
2.4
Faiz giderleri
33
Faiz gelirleri
32
Finansal borçların kur farkı (kazancı)/kaybı
Ödenen vergi
35
7.124.694
1.213.411
(135.892)
(135.138)
28.263.079
(108.165)
(22.217)
-
6.770.323
1.350.126
(230.310)
305.575
30.203.875
(48.258)
6.970.273
(84.430)
İşletme faaliyetleri:
Varlık ve yükümlülüklerdeki değişimler:
Ticari alacaklardaki (artış)/azalış
10-37
Stoklardaki azalış
13
Diğer alacaklardaki azalış/(artış)
11
Diğer dönen varlıklardaki (artış)/azalış
26
Uzun vadeli diğer alacaklardaki azalış/(artış)
11
Ticari borçlardaki (azalış)/artış
10-37
Borç karşılıklarındaki artış
22
Diğer kısa vadeli yükümlülüklerdeki artış
26
Ödenen kıdem tazminatı
24
Nakit ve nakit benzerleri üzerindeki kur farkı gideri 6.985.422
(9.771.386)
(3.287.137)
3.958.149
1.297.753
(232.659)
705.691
(5.906.813)
1.448.564
423.089
(338.031)
4.972
5.891.451
2.127.973
(721.696)
646.759
(854.802)
9.897.353
325.130
1.127.016
(2.107.104)
-
İşletme faaliyetlerinden sağlanan net nakit
5.059.000
6.560.694
Yatırım faaliyetleri:
Maddi ve maddi olmayan duran varlık alımları
18-19
Tahsil edilen faiz
32
Maddi ve maddi olmayan duran varlık satış hasılatı
Finansal yatırımlardaki sermaye artış
7.a
(1.795.058)
108.165
515.961
-
(1.798.504)
48.258
298.532
(185.373)
Yatırım faaliyetlerinde kullanılan net nakit
(1.170.932)
(1.637.087)
Finansman faaliyetleri:
Sermaye artışı
27
Hisse senetleri ihraç primleri
Finansal borçlarda geri ödeme
8-9
İlişkili taraflardan ticari olmayan alacaklardaki azalış
37
İlişkili taraflara ticari olmayan borçlardaki artış 37
Ödenen faiz
50.000.000
48.141
(26.343.460)
-
4.173.639
(32.365.532)
(21.939.903)
14.411.883
32.485.286
(29.642.182)
Finansman faaliyetlerinde kullanılan net nakit (4.487.212)
(4.684.916)
Nakit ve nakit benzeri değerlerdeki net (azalış)/artış
(599.144)
238.691
Nakit ve nakit benzerleri üzerindeki kur farkı değişimi etkisi
Nakit ve nakit benzeri değerlerin dönem başı bakiyesi
6
(4.972)
1.128.743
890.052
Nakit ve nakit benzeri değerlerin dönem sonu bakiyesi
524.627
1.128.743
İzleyen dipnotlar finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluşturur.
50 - Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009
6
Yönetim
Makroekonomik ve Sektörel
Görünüm
2009 Yılı Faaliyetlerinin
Değerlendirilmesi
Çevre ve Sürdürülebilirlik
Kurumsal Yönetim Uygulamaları
ve Finansal Bilgiler
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 1 - ŞİRKET’İN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin (“Dyo Boya” veya “Şirket”) ana faaliyet konusu, İstanbul-Gebze ve İzmir-Çiğli tesislerinde üretilen
her türlü boya, vernik, reçine ve sair yüzey kaplama ve yapı malzemelerinin, bunların hammaddeleri ve tatbikinde kullanılan araç ve gereçler
ile birlikte ticareti, pazarlaması, ithali ve ihracıdır. Şirket’in nihai müşterileri ağırlıklı olarak inşaat, mobilya ve metal boyaları sektörlerinde yer
almaktadır. Şirket bağlı ortaklığı konumundaki ZAO Kemipex JSC (“Kemipex”) ve DYO Balkan S.R.L (“DYO Balkan”) aracılığıyla, sırasıyla, Rusya
Federasyonu ile Romanya’da, satış faaliyetlerini gerçekleştirmektedir (Dipnot 2.4). Şirket ve bağlı ortaklıkları (bundan sonra “Grup” olarak
adlandırılacaktır) DYO markalı ürünler için net satış değerleri üzerinden değişen oranlarda Durmuş Yaşar ve Oğulları Boya, Vernik ve Reçine
Fabrikaları A.Ş.’ye (“DYO A.Ş.”) marka kullanım ücreti (Dipnot 29.a), DYO Matbaa Mürekkepleri Sanayi ve Ticaret A.Ş.’ye (“DYO Matbaa”) ise
lisans bedeli ödemektedir (Dipnot 37.ii-e).
Şirket, Sermaye Piyasası Kurulu’na (“SPK”) kayıtlı olup hisseleri, İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda (“İMKB”) işlem görmektedir. Şirket’in 31
Aralık 2009 tarihi itibariyle, İMKB’ye kayıtlı %25,45 (2008: %25,55) oranında hissesi mevcuttur. Şirket’in nihai ana ortağı Yaşar Holding A.Ş.’dir
(“Yaşar Holding”) (Dipnot 27).
Şirket Türkiye’de kayıtlı olup kayıtlı ofis adresi aşağıdaki gibidir:
Şehit Fethi Bey Caddesi No: 120
Alsancak- İzmir
DİPNOT 2 - KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR
2.1 İşletmenin sürekliliği
Global piyasalarda yaşanan ekonomik kriz ve Grup’un içinde bulunduğu boya sektöründe yurtiçi ve yurtdışı pazarlarda yaşanan talep
düşüşü nedeni ile Grup’un operasyonlarında 2008 yılının son çeyreğinde önemli daralma yaşanmıştır. Grup’un 2008 yılının son çeyreğinde
satışları bir önceki çeyreğe göre %46, bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %34, 2009 yılında ise satışları bir önceki yıla göre %4 azalmıştır.
Grup’un 31 Aralık 2009 tarihli konsolide mali tabloları işletmenin sürekliliği esasına göre hazırlanmıştır. Bununla birlikte, 31 Aralık 2009
tarihinde sona eren yıla ait konsolide net dönem zararı ve 31 Aralık 2009 tarihi itibariyle geçmiş yıllar zararları sırasıyla 29.284.396 TL ve
98.145.914 TL olarak gerçekleşmiştir. Buna istinaden, Dipnot 41’de detaylı olarak açıklandığı üzere Grup yönetimi, Grup’un sürekliliğini devam
ettirme konusunda kapsamlı bir değerlendirme yapmış ve konuyla ilgili olarak bir takım önlemler almıştır.
Bu önlemlerin yanı sıra, Grup’un ana ortağı durumunda olan Yaşar Holding, Grup’un mali yapısının güçlenmesi, Grup’un mevcut olan ticari
ve ticari olmayan borçlarını ödemekte herhangi bir güçlükle karşılaşmaması ve ödemelerini zamanında gerçekleştirmesi için Grup’a gerekli
kaynak ve desteğin sağlanacağını taahhüt etmiştir. Bu doğrultuda, Grup yönetimi, Grup’un öngörülebilecek geleceği için faaliyetlerine devam
edebileceğine inanmaktadırlar.
2.2 Sunuma İlişkin Temel Esaslar
Grup’un konsolide finansal tabloları, SPK tarafından kabul edilen finansal raporlama standartlarına uygun olarak hazırlanmıştır.
SPK, Seri: XI, No: 29 sayılı “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği” (“Tebliğ”) ile işletmeler tarafından düzenlenecek
finansal raporlar ile bunların hazırlanması ve ilgililere sunulmasına ilişkin ilke, usul ve esasları belirlemektedir. Bu Tebliğ, 1 Ocak 2008
tarihinden sonra başlayan hesap dönemlerine ait ilk ara dönem finansal tablolardan geçerli olmak üzere yürürlüğe girmiş olup, SPK’nın Seri:
XI, No: 25 “Sermaye Piyasasında Muhasebe Standartları Hakkında Tebliğ”i yürürlükten kaldırılmıştır.
Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009 - 51
Kısaca Dyo Boya
Dyo Boya’nın Tarihinden
Satırbaşları
Dyo Boya’nın Rekabet Avantajları
Rakamlarla Dyo Boya
Yönetim Kurulu Başkanı’nın
Mesajı
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 2 - KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)
Bu tebliğe istinaden, işletmelerin finansal tablolarını Avrupa Birliği tarafından kabul edilen haliyle Uluslararası Finansal Raporlama
Standartları (“UMS/UFRS”)’na göre hazırlamaları gerekmektedir. Ancak Avrupa Birliği tarafından kabul edilen UMS/UFRS’nin Uluslararası
Muhasebe Standartları Kurulu (“UMSK”) tarafından yayımlananlardan farkları Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu (“TMSK”) tarafından ilan
edilinceye kadar UMS/UFRS’ler uygulanacaktır. Bu kapsamda, benimsenen standartlara aykırı olmayan, TMSK tarafından yayımlanan Türkiye
Muhasebe/Finansal Raporlama Standartları (“TMS/TFRS”) esas alınacaktır.
SPK, 17 Mart 2005 tarihinde almış olduğu bir kararla, Türkiye’de faaliyette bulunan ve SPK tarafından kabul edilen muhasebe ve raporlama
ilkelerine (“SPK Finansal Raporlama Standartları”) uygun finansal tablo hazırlayan şirketler için, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak
üzere enflasyon muhasebesi uygulamasının gerekli olmadığını ilan etmiştir. Dolayısıyla konsolide finansal tablolarda, 1 Ocak 2005 tarihinden
başlamak kaydıyla, UMSK tarafından yayımlanmış 29 No’lu “Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama” standardı (“UMS 29”)
uygulanmamıştır.
Konsolide finansal tabloların hazırlanış tarihi itibariyle, Avrupa Birliği tarafından kabul edilen UMS/UFRS’nin UMSK tarafından
yayımlananlardan farkları TMSK tarafından henüz ilan edilmediğinden, konsolide finansal tablolar SPK’nın Seri: XI, No: 29 sayılı tebliği
ve bu tebliğe açıklama getiren duyuruları çerçevesinde, UMS/UFRS’nin esas alındığı SPK Finansal Raporlama Standartları’na uygun
olarak hazırlanmıştır. Konsolide finansal tablolar ve dipnotlar, SPK’nın 2008/16, 2008/18, 2009/02, 2009/04 ve 2009/40 sayılı haftalık
bültenlerindeki duyuruları ile uygulanması tavsiye edilen formatlara uygun olarak ve zorunlu kılınan bilgiler dahil edilerek sunulmuştur.
SPK’nın Seri: XI, No: 29 sayılı tebliği ve ona açıklama getiren duyuruları uyarınca, işletmelerin toplam döviz yükümlülüğünün hedge edilme
oranı ile toplam ihracat ve toplam ithalat tutarlarını finansal tablo dipnotlarında sunmaları zorunludur (Dipnot 38.c).
Konsolide finansal tablolar, makul değerleri ile gösterilen arazi ve arsalar, binalar, yeraltı ve yerüstü düzenleri ile makine, tesis ve cihazlar ile
yine makul değerleri ile gösterilen finansal varlık ve yükümlüklülerin dışında, tarihi maliyet esası baz alınarak Şirket’in fonksiyonel para birimi
olan Türk Lirası (“TL”) cinsinden hazırlanmaktadır. Rusya Federasyonu’nda ve Romanya’da kayıtlı olan ve konsolide edilen bağlı ortaklıklar
ise finansal tablolarını bulundukları ülkelerin standart, kanun ve düzenlemelerine göre hazırlamakta olup, finansal tabloları SPK Finansal
Raporlama Standartları’na uygun olarak yasal kayıtlarına, gerekli düzeltme ve sınıflandırmalar yansıtılarak yeniden düzenlenmiştir.
2.3 Uluslararası Finansal Raporlama Standartları’ndaki değişiklikler
a) Grup tarafından uygulanmış, mevcut standartlardaki değişiklikler ile yeni standartlar:
Grup, mevcut standartlardaki değişiklikler ile yeni standartları 1 Ocak 2009 tarihi itibariyle uygulamıştır:
-UFRS 7 “Finansal Araçlar - Dipnotlar (değişiklik) - 1 Ocak 2009 tarihinden itibaren geçerlidir. Değişiklik makul değer ve likidite riskine istinaden
daha detaylı ve geniş bir açıklama gerektirmektedir. Değişiklik, makul değer ölçümlerinin makul değer hiyerarşisi kapsamında dipnotlarda
açıklanmasını zorunlu kılmaktadır. Değişiklik, sadece ek açıklamalar gerektirdiğinden, hisse başına kayıp üzerinde herhangi bir etki söz
konusu değildir.
-UMS 1 (Revize), “Finansal Tabloların Sunumu” - 1 Ocak 2009 tarihinden itibaren geçerlidir. İşletmeler tek bir tablo (kapsamlı gelir tablosu) ya
da iki tablo (gelir tablosu ve kapsamlı gelir tablosu) sunmak konusunda serbest bırakılmıştır. Grup, tek bir konsolide kapsamlı gelir tablosu
sunulması seçeneğini benimsemiştir.
52 - Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009
Yönetim
Makroekonomik ve Sektörel
Görünüm
2009 Yılı Faaliyetlerinin
Değerlendirilmesi
Çevre ve Sürdürülebilirlik
Kurumsal Yönetim Uygulamaları
ve Finansal Bilgiler
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 2 - KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)
-UMS 23 (Değişiklik), “Borçlanma Maliyetleri” (aktifleştirme tarihleri 1 Ocak 2009 tarihinde veya sonrasında başlayan özellikli varlıklar için
geçerlidir). Değişiklik, özellikli bir varlığın (amaçlandığı şekilde kullanıma ve satışa hazır hale getirilmesi uzun bir süreyi gerektiren varlığı ifade
eder) iktisabı, yapımı ya da üretimi ile doğrudan ilişkilendirilebilen borçlanma maliyetlerinin söz konusu varlığın maliyetinin bir parçası olarak
aktifleştirilmesini öngörmektedir. Söz konusu bu değişiklik, UMS 23, “Borçlanma Maliyetleri” (2007)’ye uyum kapsamındaki geçiş hükümlerine
göre hazırlanmış olup, geçmiş döneme ait karşılaştırmalı finansal tablolar yeniden düzenlenmeyecektir. Grup’un herhangi bir özellikli varlığı
bulunmamasından ötürü, değişikliğin konsolide finansal tablolar üzerinde herhangi bir etkisi bulunmamaktadır.
-UMS 16 (Değişiklik), “Maddi Duran Varlıklar”, (1 Ocak 2009 tarihinde ve sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerlidir). Değişikliğin
konsolide finansal tablolar üzerinde herhangi bir etkisi söz konusu değildir.
-UMS 36 (Değişiklik), “Varlıklarda Değer Düşüklüğü”, (1 Ocak 2009 tarihinde ve sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerlidir).
Değişiklik, gerçekleşebilir değerin tespitinde kullanılan yönetim tahminlerinin dipnotlardaki açıklamalarına yöneliktir.
-UFRS 8 (Revize), “Faaliyet Bölümleri”, (1 Ocak 2009 tarihinde ve sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerlidir). Grup’un tek bir
faaliyet bölümü olmasından dolayı bu değişikliğin Grup’un konsolide finansal tabloları üzerinde herhangi bir etkisi yoktur.
b) Dipnot 2.3.a’da belirtilenler dışında 1 Ocak 2009 tarihi itibariyle geçerli olan ve burada sözü edilmeyen diğer tüm yeni standartlar, mevcut
standartlardaki değişiklikler ve yorumlar, Grup faaliyetleri ile ilgili olmadığından listelenmemiştir.
c)2009 yılında henüz geçerli olmayan ve Grup tarafından uygulanmamış, mevcut standartlardaki değişiklikler, yeni standartlar ve
yorumlar:
Aşağıdaki standartlar, yorumlar ve değişiklikler, Grup’un 1 Ocak 2010 tarihinde veya sonrasında başlayan muhasebe dönemleri için geçerli
olup Grup tarafından geçerlilik tarihinden önce uygulanmamıştır:
-UFRS 3 (Revize), “İşletme Birleşmeleri” (1 Temmuz 2009 tarihinde veya sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerlidir). Revize
edilen standart, iktisap yöntemi uygulamasına devam etmekle birlikte önemli değişiklikler getirmektedir. Örneğin, iktisap için yapılan tüm
ödemelerin iktisap tarihindeki gerçeğe uygun değerleri ile kaydedilmeleri, borç olarak sınıflandırılan iktisap sonrası yeniden değerlemeye tabi
tutulan şarta bağlı ödemelerin de kapsamlı gelir tablosu ile ilişkilendirilmesi gerekmektedir. İktisap ile iktisap yapılması durumunda iktisap
edilen varlıkta kontrol gücü olmayan paylar, gerçeğe uygun değerleri ya da iktisap edilen varlığın net varlıkları içindeki paylarının değeri
üzerinden ölçülebilir. İktisap ile ilişkilendirilen tüm harcamaların giderleştirilmesi gerekmektedir. Grup, UFRS 3 (Değişiklik)’i
1 Ocak 2010’dan itibaren gerçekleşen tüm işletme birleşmeleri için ileriye dönük uygulayacaktır.
-UMS 38 (Değişiklik), “Maddi Olmayan Duran Varlıklar”. Değişiklik UMSK’nın yıllık geliştirme projesi kapsamında olup Nisan 2009 içerisinde
yayımlanmıştır. Değişiklik, işletme birleşmeleri sonucunda elde edilen maddi olmayan varlıkların makul değerlerinin ölçümüne istinaden
detaylı bir rehber içermekte olup, faydalı ömürleri benzer olan maddi olmayan duran varlıkların da gruplandırılmasına izin vermektedir.
Söz konusu değişikliğin, Grup’un konsolide finansal tabloları üzerinde önemli bir etkisinin olması beklenmemekte olup; Grup, UMS 38
(Değişiklik)’i, UFRS 3 (Revize)’yi uygulamaya başladığı tarihten itibaren uygulayacaktır.
-UMS 38 (Değişiklik), “Maddi Olmayan Duran Varlıklar”, (1 Ocak 2010 tarihinde veya sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerlidir).
İşletme birleşmeleri sonucunda elde edilen ve aktif bir piyasada işlem görmeyen maddi olmayan duran varlıkların makul değerinin ölçümü
için kullanılacak değerleme tekniklerinin tanımının daha net bir şekilde açıklanması için, UMS 38’in 40 ve 41 nolu paragraflarında birtakım
değişiklikler yapılmıştır. Söz konusu değişikliklerin, Grup’un konsolide finansal tablolarında herhangi bir etkisinin olması beklenmemektedir.
Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009 - 53
Kısaca Dyo Boya
Dyo Boya’nın Tarihinden
Satırbaşları
Dyo Boya’nın Rekabet Avantajları
Rakamlarla Dyo Boya
Yönetim Kurulu Başkanı’nın
Mesajı
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 2 - KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)
-UMS 36 (Revize), “Varlıklarda Değer Düşüklüğü” (1 Ocak 2010 tarihinde veya sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerlidir).
Değişiklik, değer düşüklüğü testi için şerefiyenin dağıtılması gereken en büyük nakit üreten birimin (veya birimlerden oluşan grubun),
operasyonel faaliyet bölümü olduğunu net bir şekilde belirtir. Söz konusu değişikliğin, Grup’un değer düşüklüğü testleri üzerinde önemli bir
etkisi olmayacaktır.
-UMS 7 (Revize), “Nakit Akım Tablosu”, (1 Ocak 2010 tarihinde veya sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerlidir). Değişiklik,
sadece finansal durum tablosunda varlıklar olarak muhasebeleştirilecek giderlerin yatırım harcaması olarak sınıflandırılmasını gerekli kılar.
Söz konusu değişiklik, Grup’un konsolide nakit akım tablosunda önemli bir etkiye neden olmayacaktır.
-UFRS 8 (Revize), “Faaliyet Bölümleri” (1 Ocak 2010 tarihinde veya sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerlidir). Grup’un UFRS
8’e göre raporlanacak herhangi bir faaliyet bölümü bulunmadığından, Grup’un konsolide finansal tabloları üzerinde herhangi bir etkisi
beklenmemektedir (Dipnot 5).
-UMS 39 (Değişiklik), “Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçme” - Finansal Riskten Korunma İşlemi – (1 Temmuz 2009 tarihinde ve
sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerli olup geriye dönük olarak uygulanır). Söz konusu değişikliğin Grup’un konsolide
finansal tabloları üzerinde önemli bir etkisinin olmaması beklenmektedir.
-UMS 32 (Değişiklik), “Finansal Araçlar: Sunum”, (1 Şubat 2010 tarihinde veya sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerlidir).
Grup’un konsolide finansal tabloları üzerinde herhangi bir etkisinin olması beklenmemektedir.
-UMS 24, (Değişiklik), “İlişkili Taraf Açıklamaları”, (1 Ocak 2011 tarihinde veya sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerlidir). Söz
konusu değişiklik, dipnot açıklamalarında birtakım değişiklikler gerektirdiğinden hisse başına kayıpta herhangi bir etkisi bulunmamaktadır.
-UFRS 9, “Finansal Araçlar”, (Kasım 2009’da yayınlanmış olup 1 Ocak 2013 tarihinde veya sonrasında başlayan raporlama dönemleri için
geçerlidir).
-Uluslararası Finansal Raporlama Standartları’nın Geliştirilmesi (1 Temmuz 2009 tarihinde veya sonrasında başlayan raporlama dönemleri
için geçerli olmak üzere Nisan 2009’da yayınlanmıştır; UFRS 2, UMS 38, UFRYK 9 ve UFRYK 16’ya istinaden birtakım değişiklikler ile; 1
Ocak 2010 tarihinde ve sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerli olmak üzere UFRS 5, UFRS 8, UMS 1, UMS 7, UMS 17, UMS
36 ve UMS 39’a istinaden değişiklikler bulunmaktadır.) Söz konusu değişiklerin Grup’un konsolide finansal tabloları üzerindeki etkileri
değerlendirilmekte olup bu etkilerin önemli olmayacağı beklenmektedir.
d)2009 yılında henüz geçerli olmayan ve Grup faaliyetleriyle ilgili olmayan, mevcut standartlardaki değişiklikler, yeni standartlar ve
yorumlar:
-UFRS 5 (Revize), “Satış Amacıyla Elde Tutulan Duran Varlıklar ve Durdurulan Faaliyetler”, Nisan 2009’da yayımlanan UMSK’nın yıllık geliştirme
projesi kapsamındadır. Değişiklik, satış amacıyla elde tutulan duran varlıklar ve durdurulan faaliyetlerle ilgili olarak sunulması gereken
açıklamaları netleştirmektedir. Ayrıca, değişiklik, UMS 1’in genel gerekliliklerinin (özellikle doğru ve dürüst gösterime istinaden 15 nolu
paragraf ile tahminlerdeki belirsizliğin kaynaklarına istinaden 125 nolu paragraf) uygulanması konusuna da açıklık getirmektedir. Grup, UFRS
5 (Revize)’yi 1 Ocak 2010 tarihinden itibaren uygulayacak olup, Grup’un konsolide finansal tabloları üzerinde bir etkiye neden olmayacağı
tahmin edilmektedir.
54 - Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009
Yönetim
Makroekonomik ve Sektörel
Görünüm
2009 Yılı Faaliyetlerinin
Değerlendirilmesi
Çevre ve Sürdürülebilirlik
Kurumsal Yönetim Uygulamaları
ve Finansal Bilgiler
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 2 - KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)
-UMS 1 (Değişiklik), “Finansal Tabloların Sunumu”. Değişiklik, Nisan 2009’da yayımlanan UMSK’nın yıllık geliştirme projesi kapsamında
olup sermaye enstrümanları kullanılarak yükümlülüklerin ödenecek olmasının, söz konusu yükümlülüğün uzun veya kısa vadeli olarak
sınıflandırılması açısından herhangi bir etkisinin olmadığına açıklık getirmiştir. Kısa vadenin tanımının değiştirilmesi sonucunda, üçüncü
taraflarca işletmenin ilgili yükümlülüğü kısa vadede ödemesinin gerekli kılınabileceğine bakılmaksızın, değişiklik yükümlülüğün uzun vadeli
olarak sınıflandırılmasına izin vermektedir (işletmenin koşulsuz olarak nakit veya diğer varlıkların transfer edilmesi yoluyla yükümlülüğü,
raporlama döneminden itibaren 12 ay süresince erteleme hakkı olması durumunda). Grup, UMS 1 (Değişiklik)’i 1 Ocak 2010 tarihinden itibaren
uygulayacaktır. Değişikliğin, Grup’un konsolide finansal tabloları üzerinde herhangi bir etkisinin olması beklenmemektedir.
-UFRS 2 (Değişiklik), “Grup İçi Nakit Olarak Ödenen Hisse Bazlı Ödemeler” (1 Ocak 2010 tarihinden itibaren geçerlidir). UFRYK 8, “UFRS
2’nin Kapsamı”, UFRYK 11, “UFRS 2- “Grup İçi ve İşletmenin Geri Satın Alınan Kendi Hisselerine İlişkin İşlemler”’in birleştirilmesinin yanı sıra;
değişiklikler, UFRYK 11 içerisinde yer almayan grup içi sözleşmelerin sınıflandırılmasına istinaden olan rehber de geliştirmiştir. Söz konusu
değişiklerin Grup’un konsolide finansal tabloları üzerindeki etkileri değerlendirilmekte olup herhangi bir etkinin olması beklenmemektedir.
-UFRS 2 (Revize), “Hisse Bazlı Ödemeler”(1 Temmuz 2009 tarihinde veya sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerlidir). Değişiklik,
UFRS 3 “İşletme Birleşmeleri”nde tanımlandığı şekliyle işletme birleşmelerinin yanı sıra, müşterek yönetime tabi işletmelerin kuruluşuna
yapılan katkılar ile ortak kontrol altındaki işlemlerin, UFRS 2 “Hisse Bazlı Ödemeler” kapsamında olmadıkları netlik kazanmıştır. Söz konusu
değişiklerin Grup’un konsolide tabloları üzerindeki etkileri değerlendirilmekte olup herhangi bir etkinin olması beklenmemektedir.
-UFRYK 17, “Nakit Dışı Varlıkların Ortaklara Dağıtımı” (1 Temmuz 2009 tarihinde veya sonrasında başlayan raporlama dönemleri için
geçerlidir). Bu yorum, Nisan 2009’da yayımlanan UMSK’nın yıllık geliştirme projesi kapsamındadır. Bu yorum, yedeklerin veya temettünün
dağıtımı gibi nakit dışı varlıkların ortaklara dağıtımının olduğu sözleşmelerin muhasebeleştirilmesine istinaden detaylı bir rehber sunmaktadır.
UFRS 5’te yapılan değişiklik de, bir varlığın dağıtım amacıyla elde tutulan varlıklar olarak sınıflandırılması için söz konusu varlığın mevcut
durumunda dağıtıma hazır olmasıyla birlikte bu işlemin de kuvvetle muhtemel olmasını gerektirmektedir. Grup, UFRYK 17’yi 1 Ocak 2010
tarihinden itibaren uygulayacak olup, söz konusu uygulamanın Grup’un konsolide finansal tabloları üzerinde herhangi bir etkisinin olması
beklenmemektedir.
-UFRYK 9 (Revize), “Saklı Türev Ürünlerinin Yeniden Değerlendirilmesi” (30 Haziran 2009 tarihinde veya sonrasında başlayan raporlama
dönemleri için geçerlidir). Grup’un herhangi bir saklı türev ürünü bulunmadığından, söz konusu değişikliğin etkisinin olmaması
beklenmektedir.
-UFRYK 9 ve UFRS 3 (Revize), (1 Temmuz 2009 tarihinde ve sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerlidir). UMSK, müşterek
yönetime tabi iş ortaklıklarının kurulması, ortak kontrol altındaki işletmeler arasında veya işletmeler arasındaki işletme birleşmeleri sırasında
elde edilen sözleşmelerin içerisindeki gömülü türev ürünlerinin, satın alma tarihi itibariyle yeniden değerlendirilmesi konusunun, UFRYK 9’un
kapsamında olmadığının netleştirilmesi amacıyla gerekli değişikliği yapmıştır. Söz konusu uygulamanın Şirket’in konsolide finansal tabloları
üzerinde herhangi bir etkisinin olması beklenmemektedir.
-UFRYK 18, “Müşterilerden Varlık Transferi” (1 Temmuz 2009 tarihinde veya sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerlidir). Grup’un
konsolide finansal tabloları üzerinde herhangi bir etkisinin olmaması beklenmektedir.
-UMS 17 (Revize), “Kiralama İşlemleri” (1 Ocak 2010 tarihinde veya sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerlidir). Grup’un önemli
bir kiralama işlemi bulunmadığından ötürü, söz konusu değişikliğin Grup’un konsolide finansal tabloları üzerinde herhangi bir etkisinin
olmaması beklenmektedir.
Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009 - 55
Kısaca Dyo Boya
Dyo Boya’nın Tarihinden
Satırbaşları
Dyo Boya’nın Rekabet Avantajları
Rakamlarla Dyo Boya
Yönetim Kurulu Başkanı’nın
Mesajı
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 2 - KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)
-UMS 39 (Revize), “Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçme”, (1 Ocak 2010 tarihinde veya sonrasında başlayan raporlama dönemleri
için geçerlidir). İşletme birleşmeleri sözleşmeleri ile nakit akım riskinden korunma muhasebesinin kapsam dışında tutulmasına istinaden
birtakım değişiklikler bulunmaktadır. Grup’un herhangi bir işletme birleşmesi sözleşmesi ve nakit akım riskinden korunma işlemi
bulunmadığından, Grup’un konsolide finansal tabloları üzerinde herhangi bir etkisinin bulunmaması beklenmektedir.
-UFRYK 16, “Yurtdışındaki İşletmede Bulunan Net Yatırımın Finansal Riskten Korunması”, (1 Temmuz 2009 tarihinde veya sonrasında başlayan
raporlama dönemleri için geçerlidir). Söz konusu değişikliğin Grup’un konsolide finansal tabloları üzerinde önemli bir etkisinin olmaması
beklenmektedir.
2.4 Konsolidasyon Esasları
Konsolide finansal tablolar ana ortalık olan Dyo Boya ve kontrolün başlamasından sona erene dek, bağlı ortaklıkların hesaplarını
içermektedir. Konsolidasyon kapsamına giren şirketlerin finansal tabloları, konsolide finansal tablo tarihi itibariyle ve yeknesak muhasebe
politikaları esas alınarak SPK Finansal Raporlama Standartları’na uygun olarak hazırlanmış ve konsolidasyona dahil edilmiştir.
a) Bağlı ortaklıklar
Bağlı ortaklıklar doğrudan Şirket tarafından kontrol edilen işletmelerdir. Kontrol gücü, Şirket’in doğrudan veya dolaylı olarak şirketlerin
finansal ve faaliyet politikalarını yönetmesini ve bundan yarar elde etmesini ifade eder. Bu kontrol gücünün kaynağı, Şirket’in doğrudan
ya da dolaylı yoldan sahip olduğu hisse senetleri yoluyla Grup’ta %50’nin üstünde oy hakkına sahip olmasıdır. Bağlı ortaklıklar, kontrolün
Grup’a transferinden itibaren konsolidasyona dahil edilmekte ve kontrolün ortadan kalktığı tarihten itibaren de konsolidasyon kapsamından
çıkarılmaktadır. Buna istinaden, bağlı ortaklıklar, tam konsolidasyon yöntemi kullanılarak konsolide edilmiş ve Şirket’in sahip olduğu bağlı
ortaklıkların kayıtlı değerleri ile özkaynakları karşılıklı olarak netleştirilmiştir. Şirket’in, bağlı ortaklıkları ile arasındaki grup içi işlemleri ve
bakiyeleri konsolidasyon sırasında karşılıklı olarak silinmiştir. Grup’un sahip olduğu hisselerin kayıtlı değerleri ve bunlardan kaynaklanan
temettüler, ilgili konsolide özkaynaklar ve gelir tablosu hesaplarında netleştirilmiştir.
Azınlık paylarına ilişkin, bağlı ortaklıkların net varlık ve cari dönem kâr ya da zararındaki payı, konsolide bilanço ve gelir tablosunda “azınlık
payları” adıyla ayrıca sınıflandırılmıştır.
Aşağıdaki tablo, Şirket’in doğrudan veya dolaylı olarak ortak kontrolü altında toplanmış bütün bağlı ortaklıklarındaki 31 Aralık 2009 ve 2008
tarihleri itibariyle toplam doğrudan ve dolaylı hisse oranlarını göstermektedir:
Kemipex (Rusya Federasyonu’nda yerleşik)
Dyo Balkan (Romanya’da yerleşik)
Şirket ve bağlı ortaklıklarının
doğrudan ve dolaylı
kontrol payları (%)
31 Aralık 2009
31 Aralık 2008
100
98,39
100
98,39
b) Yabancı para çevrimi
i) Fonksiyonel ve raporlama para birimi
Grup’un her bir şirketinin finansal tablo kalemleri, söz konusu şirketin içinde bulunduğu ve operasyonlarını sürdürdüğü ana ekonomide
geçerli olan para birimi cinsinden ölçülmüştür (“fonksiyonel para birimi”). Konsolide finansal tablolar ana şirketin fonksiyonel ve raporlama
para birimi olan TL cinsinden sunulmuştur.
56 - Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009
Yönetim
Makroekonomik ve Sektörel
Görünüm
2009 Yılı Faaliyetlerinin
Değerlendirilmesi
Çevre ve Sürdürülebilirlik
Kurumsal Yönetim Uygulamaları
ve Finansal Bilgiler
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 2 - KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)
ii) İşlemler ve bakiyeler
Yabancı para cinsinden yapılan işlemler, işlemin yapıldığı günkü döviz kurlarından fonksiyonel para birimine çevrilmiştir. Bu işlemlerin
gerçekleşmesinden ve yabancı para cinsinden olan parasal varlık ve yükümlülüklerin yıl sonu döviz kurlarından çevrilmesinden kaynaklanan
kur farkı gelir ve giderleri nakit akım ve net yatırımın koruması olarak değerlendirilip özkaynaklar altında takip edilenler dışında konsolide
kapsamlı gelir tablosuna dahil edilir. Yabancı para cinsinden ölçülen satılmaya hazır finansal yatırım gibi parasal olmayan finansal varlıkların
yabancı para değerlemesinden kaynaklanan kur farkı gelir ve giderleri söz konusu varlık konsolide finansal tablolardan çıkarılmadığı sürece,
özkaynaklar altında takip edilmektedir.
iii) Yabancı ülkelerdeki bağlı ortaklıkların finansal tablolarının çevrimi
Yabancı ülkelerde kayıtlı bulunan bağlı ortaklıkların finansal tabloları bulundukları ülkelerin standart, kanun ve düzenlemelerine göre
hazırlanmış olup, ana ortaklık finansal tabloları ile uyumlu bir sunum ve içerik için SPK tarafından kabul edilen finansal raporlama
standartları’na uyarlanmıştır. Yabancı ülkelerde faaliyet gösteren söz konusu şirketlerin varlık ve yükümlülükleri bilanço tarihindeki döviz
kurları kullanılarak TL’ye çevrilmiştir. Bu ortaklıkların gelir tablosu kalemleri ise ortalama kurlar kullanılarak TL’ye çevrilmiştir. Yabancı ülkelerde
faaliyet gösteren bağlı ortaklığın açılış net varlıklarının yeniden çevrilmesi ve ortalama kurlar ile bilanço tarihindeki kurlardan doğan farklılıklar
özkaynaklar altındaki “yabancı para çevrim farkları” içerisinde takip edilmektedir.
Bilanço tarihlerindeki ve gelir tablosu kalemleri için kullanılan ortalama kurlar aşağıdaki gibidir:
Dönem sonu:
Türk Lirası/Rus Rublesi
Türk Lirası/Rumen Leyi
Ortalama:
Türk Lirası/Rus Rublesi
Türk Lirası/Rumen Leyi
31 Aralık 2009
31 Aralık 2008
19,9962
1,9648
19,3636
1,8563
1 Ocak -
31 Aralık 2009
1 Ocak 31 Aralık 2008
20,4406
1,9604
19,1466
1,9371
2.5 Netleştirme/Mahsup
İçerik ve tutar itibariyle önem arz eden her türlü kalem, benzer nitelikte dahi olsa, konsolide finansal tablolarda ayrı gösterilir. Önemli
olmayan tutarlar, esasları veya fonksiyonları açısından birbirine benzeyen kalemler itibariyle toplulaştırılarak gösterilir. İşlem ve olayın
özünün mahsubu gerekli kılması sonucunda, bu işlem ve olayın net tutarları üzerinden gösterilmesi veya varlıkların, değer düşüklüğü
düşüldükten sonraki tutarları üzerinden izlenmesi, mahsup edilmeme kuralının ihlali olarak değerlendirilmez. Grup’un normal iş akışı içinde
gerçekleştirdiği işlemler sonucunda, elde ettiği gelirler, işlem veya olayın özüne uygun olması şartıyla, net değerleri üzerinden gösterilir.
2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti
Konsolide finansal tabloların hazırlanmasında izlenen önemli muhasebe politikaları aşağıda özetlenmiştir:
Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009 - 57
Kısaca Dyo Boya
Dyo Boya’nın Tarihinden
Satırbaşları
Dyo Boya’nın Rekabet Avantajları
Rakamlarla Dyo Boya
Yönetim Kurulu Başkanı’nın
Mesajı
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 2 - KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)
2.6.1 Hasılat
Satış gelirleri, ürünün teslimi veya hizmetin verilmesi, ürünle ilgili önemli risk ve getirilerin alıcıya nakledilmiş olması, gelir tutarının güvenilir
bir şekilde ölçülebilmesi ve işlemle ilgili ekonomik faydaların Grup tarafından elde edileceğinin kuvvetle muhtemel olması üzerine alınan
veya alınabilecek bedelin makul değeri üzerinden tahakkuk esasına göre kayıtlara alınır. Net satışlar, satılmış ürün yada tamamlanmış
hizmetin satış vergisi hariç faturalanmış değerinden, iadeler ve iskontoların indirilmiş şeklini gösterir (Dipnot 28). Faiz geliri etkin faiz yöntemi
uygulanarak dönemsel olarak kaydedilir. Ticari alacaklarla ilgili değer düşüklüğü, ticari alacağın taşınan değeriyle tahsil edilebilir tüm nakit
akımlarının orijinal etkin faiz oranı kullanılarak indirgenmesi sonucunda elde edilen net gerçekleşebilir değer arasındaki farktır. Hesaplanan
faiz geliri ise, faiz geliri olarak kaydedilir. Krediler üzerindeki faiz geliri etkin faiz oranı yöntemi kullanılarak kaydedilir. Temettü gelirleri ise
tahsil etme hakkının oluştuğu tarihte gelir yazılırlar.
2.6.2 Stoklar
Stoklar, maliyetin veya net gerçekleşebilir değerin düşük olanı ile değerlenir. Net gerçekleşebilir değer, tahmini satış fiyatından tahmini
tamamlama maliyeti ve satışı gerçekleştirmek için gerekli tahmini satış maliyeti toplamının indirilmesiyle elde edilen tutardır. Stokların
maliyeti tüm satın alma maliyetlerini, dönüştürme maliyetlerini ve stokların mevcut durumuna ve konumuna getirilmesi için katlanılan diğer
maliyetleri içerir. Stok maliyeti hesaplama sistemi aylık safha maliyeti olup, Grup stoklarını aylık ağırlıklı ortalama maliyet yöntemine göre
değerlemektedir (Dipnot 13).
2.6.3 Maddi duran varlıklar
Arazi ve arsalar, binalar, yeraltı ve yerüstü düzenleri ile makine tesis ve cihazlar 31 Aralık 2008 tarihi itibariyle bağımsız profesyonel
değerleme şirketi Elit Gayrimenkul Değerleme A.Ş. ve Güneybatı Gayrimenkul Değerleme ve Danışmanlık A.Ş. tarafından yapılan değerleme
çalışmalarında tespit edilen makul değerlerden hesaplanan müteakip amortisman tutarları indirilmek suretiyle, Grup tarafından bu
değerlerin 31 Aralık 2009 tarihli makul değerlere yaklaşık olacakları varsayımıyla yeniden değerlenmiş değerleri üzerinden konsolide finansal
tablolara yansıtılmıştır. Arazi ve arsalar, binalar ve yerüstü düzenleri ile makine, tesis ve cihazlar dışındaki, 1 Ocak 2005 tarihinden önce
elde edilen diğer bütün maddi duran varlıklar 31 Aralık 2004 tarihindeki alım gücü ile ifade edilmiş maliyetlerinden, 1 Ocak 2005 tarihinden
sonra elde edilen kalemler ise elde etme maliyetlerinden bilanço tarihine kadar olan birikmiş amortismanları ve varsa değer düşüklüğünün
indirilmesi sonrasında oluşan net değeri ile konsolide finansal tablolara yansıtılmaktadır (Dipnot 18).
Maddi duran varlıklarda, yeniden değerleme sonucu meydana gelen artışlar, konsolide bilançoda özkaynaklar grubunda yer alan karşılık
yeniden değerleme fonu hesabına alacak kaydedilmektedir. Aynı varlığın bir önceki dönemdeki artışlarına gelen azalışlar fondan düşülmüş;
diğer tüm azalışlar ise konsolide kapsamlı gelir tablosuna yansıtılmıştır. Her dönem, yeniden değerlenmiş varlık üzerinden hesaplanan
amortisman (konsolide kapsamlı gelir tablosuna yansıtılan amortisman) ile varlığın maliyeti üzerinden ayrılan amortisman arasındaki fark
yeniden değerleme fonundan geçmiş yıllar zararlarına transfer edilmiştir.
Maddi duran varlıklar, kapasitelerinin tam olarak kullanılmaya hazır olduğu ve fiziksel durumlarının belirlenen üretim kapasitesini
karşılayacağı durumlarda aktifleştirilir ve amortismana tabi tutulmaya başlanırlar. Maddi duran varlıkların hurda değerinin önemli tutarda
olmadığı tahmin edilmektedir. Maddi duran varlık alımları için verilmiş olan avanslar, ilgili varlık aktifleştirilene kadar diğer duran varlıklar
kalemi altında takip edilmektedir.
58 - Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009
Yönetim
Makroekonomik ve Sektörel
Görünüm
2009 Yılı Faaliyetlerinin
Değerlendirilmesi
Çevre ve Sürdürülebilirlik
Kurumsal Yönetim Uygulamaları
ve Finansal Bilgiler
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 2 - KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)
Yeniden değerlenmiş ya da bilanço tarihindeki satın alma gücü ile ifade edilmiş maddi duran varlıkların üzerinden doğrusal amortisman
yöntemi uygulanarak amortisman hesaplanmıştır (Dipnot 18). Arazi ve arsalar sonsuz ömre sahip oldukları varsayılarak amortismana tabi
tutulmamıştır. Maddi duran varlıkların yaklaşık ekonomik ömürlerine göre yıllık amortisman oranları aşağıdaki gibidir:
Binalar, yeraltı ve yerüstü düzenleri
Makine, tesis ve cihazlar
Taşıt araçları (finansal kiralama yoluyla edilmiş olanlar dahil)
Döşeme ve demirbaşlar
Oran (%)
2-10
4-20
20-28
10-20
Bir maddi duran varlığın taşıdığı değerin, varlığın satışı için katlanılacak giderler düşüldükten sonraki net satış fiyatı ile kullanım değerin
yüksek olanı olarak tanımlanan varlığın geri kazanılabilir değerinden daha yüksek olduğu durumlarda maddi duran varlık geri kazanılabilir
değerine indirilir (Dipnotlar 2.6.5 ve 18). Söz konusu değer düşüklüğüne uğrayan maddi duran varlık yeniden değerlenmişse, değer
düşüklüğü önceki dönemlerdeki yeniden değerleme fonundaki artışlara karşılık gelecek tutarda fondan düşülür ve geri kalan tutar kapsamlı
gelir tablosuyla ilişkilendirilir.
Maddi duran varlıkların elden çıkarılmasında elde edilen kâr ya da zarar, maddi duran varlığın taşıdığı değere göre belirlenir ve ilgili gelir
ve gider hesaplarına kaydedilir (Dipnot 31). Yeniden değerlenmiş maddi duran varlığın elden çıkarılmasında, elden çıkarılan maddi duran
varlıkla ilgili yeniden değerleme fonu geçmiş yıllar kârları hesabına aktarılmıştır.
Bakım ve onarım giderleri oluştukları dönemin konsolide kapsamlı gelir tablosuna gider olarak kaydedilirler. Aktifleştirmeden sonraki
harcamalar, maddi duran varlığın, söz konusu varlıkla ilgili gelecekte ekonomik faydanın Grup’a aktarılmasının kuvvetle muhtemel olması ve
maliyetinin güvenilir bir şekilde ölçülebildiği durumlarda maliyetine eklenir veya ayrı bir varlık olarak konsolide finansal tablolara kaydedilir.
Grup, aktifleştirmeden sonraki harcamalar kapsamındaki değiştirilen parçaların diğer bölümlerden bağımsız bir şekilde amortismana
tabi tutulup tutulmadığına bakmaksızın taşınan değerlerini bilançodan çıkarır. Varlığın maliyetine eklenen söz konusu aktifleştirme sonrası
harcamalar, ekonomik ömürleri çerçevesinde amortismana tabi tutulurlar.
2.6.4 Maddi olmayan duran varlıklar
Maddi olmayan duran varlıklar bilgi işlem sistemleri, yazılımlar ve bazı diğer haklardan oluşmaktadır. Bunlar, 1 Ocak 2005 tarihinden önce
iktisap edilen kalemler için TL’nin 31 Aralık 2004 tarihindeki alım gücüyle ifade edilen düzeltilmiş elde etme maliyetleri üzerinden, 1 Ocak 2005
tarihinden sonra iktisap edilen kalemler için ise elde etme maliyetleri üzerinden, birikmiş itfa payları ve mevcutsa kalıcı değer düşüklüğünün
indirilmesi sonrasında oluşan net değeri ile konsolide finansal tablolara yansıtılmaktadır. İtfa payları alış yılından itibaren beş yıllık ekonomik
ömürleri üzerinden doğrusal itfa yöntemiyle hesaplanmıştır. Maddi olmayan duran varlıkların hurda değerinin önemli tutarlarda olmadığı
tahmin edilmiştir. Değer düşüklüğünün olması durumunda maddi olmayan duran varlıkların kayıtlı değeri, geri kazanılabilir tutara indirilir.
2.6.5 Varlıklarda değer düşüklüğü
Grup, ertelenmiş vergi varlıkları, raporlama tarihi itibariyle değerleme çalışması yapılarak yeniden değerlenmiş tutarlar üzerinden gösterilen
maddi duran varlıklar ve yatırım amaçlı gayrimenkulleri (Dipnot 18) dışında kalan her varlık için her bir bilanço tarihinde, söz konusu varlığa
ilişkin değer kaybının olduğuna dair herhangi bir gösterge olup olmadığını değerlendirir. Eğer böyle bir gösterge mevcutsa, o varlığın geri
kazanılabilir tutarı tahmin edilir. Varlığın geri kazanılabilir değeri, ilgili varlığın satış için katlanılacak giderler düşüldükten sonraki net satış
fiyatı ile kullanım değerinin yüksek olanıdır.
Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009 - 59
Kısaca Dyo Boya
Dyo Boya’nın Tarihinden
Satırbaşları
Dyo Boya’nın Rekabet Avantajları
Rakamlarla Dyo Boya
Yönetim Kurulu Başkanı’nın
Mesajı
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 2 - KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)
Değer düşüklüğünün saptanması için varlıklar, nakit üreten birimler olan en alt seviyede gruplanırlar. Kullanıma hazır olmayan maddi
olmayan duran varlıklarda ise geri kazanılabilir tutar her bir bilanço tarihinde tahmin edilir. Eğer söz konusu varlığın veya o varlığa ait
nakit üreten herhangi bir biriminin kayıtlı değeri, kullanım veya satılması için gerekli olan giderler düşüldükten sonraki satış yoluyla geri
kazanılacak tutarından yüksekse değer düşüklüğü meydana gelmiştir. Değer düşüklüğü kayıpları konsolide kapsamlı gelir tablosuna
gider olarak yansıtılır. Söz konusu değer düşüklüğüne uğrayan varlık, yeniden değerlenmiş bir maddi duran varlık ise, değer düşüklüğü
önceki dönemlerdeki yeniden değerleme fonundaki artışlara karşılık gelecek tutarda fondan düşülür ve geri kalan tutar konsolide kapsamlı
gelir tablosuyla ilişkilendirilir. Bir varlıkta oluşan değer düşüklüğü kaybı, o varlığın geri kazanılabilir tutarındaki müteakip artışın, değer
düşüklüğünün kayıtlara alınmalarını izleyen dönemlerde ortaya çıkan bir olayla ilişkilendirilebilmesi durumunda daha önce değer düşüklüğü
ayrılan tutarı geçmeyecek şekilde geri çevrilir.
Grup tüm finansal varlıkların değer düşüklüğü testi için aşağıdaki kriterleri göz önünde bulundurmaktadır:
-Borçlu tarafın önemli ölçüde finansal açıdan zorluk içinde olup olmaması,
-Anaparanın veya faizin ödenmemesi veya geç ödenmesi gibi sözleşme hükümlerine borçlu tarafın uymaması,
-Ekonomik veya yasal nedenlerden ötürü, borçlu olan tarafa herhangi bir imtiyazın tanınıp tanınmadığı,
-Borçlu olan tarafın finansal açıdan yeniden yapılandırmaya gitmesinin beklenmesi veya gitmesi,
-Bağımsız veriler kullanılarak, finansal varlıkların gelecekte Grup’a sağlayacakları nakit akışlarında önemli düşüşlerin olup olmayacağı.
2.6.6 Borçlanma maliyetleri ve alınan krediler
Alınan krediler alındıkları tarihlerde, alınan kredi tutarından işlem masrafları çıkartıldıktan sonraki değerleriyle kaydedilir (Dipnotlar 8 ve 9).
Alınan krediler, sonradan etkin faiz yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş maliyet değeri üzerinden gösterilir. İşlem masrafları düşüldükten
sonra kalan tutar ile iskonto edilmiş maliyet değeri arasındaki fark, konsolide kapsamlı gelir tablosuna kredi dönemi süresince finansal
maliyet olarak yansıtılır. Alınan kredilerden kaynaklanan finansal maliyet oluştuğunda konsolide kapsamlı gelir tablosuna yansıtılır (Dipnot
33). Alınan kredilerin vadeleri bilanço tarihinden itibaren 12 aydan kısa ise, kısa vadeli yükümlülükler içerisinde, 12 aydan fazla ise uzun vadeli
yükümlülükler içerisinde gösterilmektedir (Dipnotlar 8 ve 9).
2.6.7 Finansal varlıklar
Finansal varlıkların sınıflandırılması, yatırımların hangi amaç için elde edilmesine bağlı olarak belirlenmektedir. Grup yönetimi, finansal
varlığın sınıflandırılmasını ilk elde edildiği tarihte yapmakta ve bu sınıflandırmayı her bilanço döneminde tekrar değerlendirmektedir. Grup,
finansal varlıklarını aşağıdaki gibi sınıflandırmıştır:
a) Krediler ve alacaklar
Krediler ve alacaklar, etkin bir piyasada kote olmayan ve sabit veya belirli ödemelerden oluşan türev olmayan finansal varlıklardan
oluşmaktadır. Krediler ve alacaklar, alım-satım amacıyla tutulmadan, Grup’un herhangi bir borçluya doğrudan para, mal veya hizmet tedarik
ettiğinde ortaya çıkmaktadır. Vadeleri bilanço tarihinden itibaren 12 aydan kısa ise, bu varlıklar dönen varlıklar içinde, 12 aydan fazla ise
duran varlıklar içinde gösterilmektedir. Krediler ve alacaklar, bilançoda ticari alacaklar ve diğer alacaklar içerisine dahil edilmiştir. Krediler
ve alacaklar, ilgili tutarların işlem masrafları çıkarıldıktan sonraki değerleri ile kaydedilir. Krediler ve alacaklar sonradan etkin faiz yöntemi
kullanılarak iskonto edilmiş maliyet değeri üzerinden gösterilir.
60 - Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009
Yönetim
Makroekonomik ve Sektörel
Görünüm
2009 Yılı Faaliyetlerinin
Değerlendirilmesi
Çevre ve Sürdürülebilirlik
Kurumsal Yönetim Uygulamaları
ve Finansal Bilgiler
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 2 - KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)
b) Satılmaya hazır finansal varlıklar
Likidite ihtiyacının karşılanmasına yönelik olarak veya faiz oranlarındaki değişimler nedeniyle satılabilecek olan ve belirli bir süre
gözetilmeksizin elde tutulan ve başka bir sınıflandırmaya tabi tutulamayan finansal araçlar, satılmaya hazır finansal varlıklar olarak
sınıflandırılmıştır. Bunlar, yönetimin bilanço tarihinden sonraki 12 aydan daha kısa bir süre için finansal aracı elde tutma niyeti olmadıkça veya
işletme sermayesinin arttırılması amacıyla satışına ihtiyaç duyulmayacaksa, ki bu durumda dönen varlıklar içine dahil edilir, duran varlıklara
dahil edilmiştir. Grup yönetimi, bu finansal araçların sınıflandırmasını satın aldıkları tarihte uygun bir şekilde yapmakta olup düzenli olarak bu
sınıflandırmayı gözden geçirmektedir.
Tüm finansal varlıklar, ilk olarak bedelin makul değeri olan ve varlıkla ilgili satın alma masrafları da dahil olmak üzere maliyet bedelleri,
sonraki dönemlerde ise makul değerleri üzerinden gösterilmektedir. Şirket’in %20’nin altında sermaye payına sahip olduğu ve satılmaya
hazır finansal varlık olarak sınıflandırdığı finansal varlıklar, borsada işlem görmesi durumunda piyasa fiyatları üzerinden finansal tablolara
yansıtılmakta olup aktif bir piyasanın bulunmaması durumlarında, Şirket ilgili finansal varlığın gerçeğe uygun değerini genel kabul görmüş
değerleme yöntemleri kullanarak hesaplamaktadır. Satılmaya hazır finansal varlıkların borsaya kayıtlı herhangi bir rayiç değerinin olmadığı,
makul değerin hesaplanmasında kullanılan diğer yöntemlerin uygun veya tatbik edilebilir olmaması nedeniyle makul bir değer tahmininin
yapılamaması ve makul değerin güvenilir bir şekilde ölçülemediği durumlarda finansal varlığın kayıtlı değeri, 1 Ocak 2005 tarihinden önce
iktisap edilen kalemler için TL’nin 31 Aralık 2004 tarihindeki alım gücüyle ifade edilen düzeltilmiş elde etme maliyeti üzerinden, 1 Ocak
2005 tarihinden sonra iktisap edilen kalemler için ise elde etme maliyeti üzerinden, mevcutsa, değer düşüklüğünün çıkarılması suretiyle
değerlenmiştir (Dipnot 7). Grup, satılmaya hazır finansal varlıklara ilişkin kazanç ve kalıcı olmayan kayıpları, bu varlıklar konsolide finansal
tablolardan çıkarılana kadar doğrudan özkaynaklar altında muhasebeleştirmektedir. Satılmaya hazır finansal varlık olarak sınıflandırılmış
olan menkul kıymetlerin makul değer değişikliği bu finansal varlıkların bilanço tarihindeki makul değerleri ile iskonto edilmiş maliyet bedelleri
arasındaki fark olarak hesaplanmaktadır. Grup söz konusu satılmaya hazır finansal varlıklardan temettü almaya hak kazandığında,
satılmaya hazır finansal varlıklardan elde edilen temettü geliri, diğer gelirlerin altında muhasebeleştirilerek konsolide kapsamlı gelir
tablosuna yansıtılır.
Satılmaya hazır finansal varlıklar finansal tablolardan çıkarıldıklarında, özkaynaklarda takip edilen ilgili kazanç veya kayıplar konsolide
kapsamlı gelir tablosuna transfer edilir. Satılmaya hazır finansal varlıkların elde etme maliyeti ile makul değerleri arasında oluşan olumsuz
farklar ise kalıcı olması halinde (önemli tutarlarda ve uzun süreli olarak) konsolide kapsamlı gelir tablosu ile ilişkilendirilir. Bu durumda
özkaynaklardaki makul değer kaybı, elde etme maliyeti ile mevcut makul değer arasındaki farktan, mevcutsa, daha önce konsolide kapsamlı
gelir tablosuna yansıtılmış değer düşüklüğü düşüldükten sonraki tutar kadar olmalı ve konsolide kapsamlı gelir tablosuna yansıtılmalıdır.
Konsolide kapsamlı gelir tablosuna yansıtılmış satılmaya hazır finansal varlıklardaki değer düşüklükleri ise konsolide kapsamlı gelir tablosu
üzerinden geri çevrilemez.
2.6.8 Hisse başına kayıp
Konsolide kapsamlı gelir tablosunda belirtilen hisse başına kayıp, net dönem zararının, dönem boyunca bulunan hisse senetlerinin ağırlıklı
ortalama sayısına bölünmesi ile bulunmuştur (Dipnot 36).
Şirketler, mevcut hissedarlara birikmiş kârlardan hisseleri oranında hisse dağıtarak (“Bedelsiz Hisseler”) sermayelerini arttırabilir. Hisse başına
kayıp hesaplanırken, bu bedelsiz hisse ihracı çıkarılmış hisseler olarak sayılır. Dolayısıyla hisse başına kayıp hesaplamasında kullanılan
ağırlıklı hisse adedi ortalaması, hisselerin bedelsiz olarak çıkarılmasını geriye dönük olarak uygulamak suretiyle elde edilir.
2.6.9 Bilanço tarihinden sonraki olaylar
Bilanço tarihinden sonraki olaylar; kâra ilişkin herhangi bir duyuru veya diğer seçilmiş finansal bilgilerin kamuya açıklanmasından sonra
ortaya çıkmış olsalar bile, bilanço tarihi ile bilançonun yayımı için yetkilendirilme tarihi arasındaki tüm olayları kapsar (Dipnot 40).
Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009 - 61
Kısaca Dyo Boya
Dyo Boya’nın Tarihinden
Satırbaşları
Dyo Boya’nın Rekabet Avantajları
Rakamlarla Dyo Boya
Yönetim Kurulu Başkanı’nın
Mesajı
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 2 - KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)
Grup, bilanço tarihinden sonraki düzeltme gerektiren olayların ortaya çıkması durumunda, konsolide finansal tablolara alınan tutarları bu
yeni duruma uygun şekilde düzeltir. Bilanço tarihinden sonra ortaya çıkan düzeltme gerektirmeyen hususlar, finansal tablo kullanıcılarının
ekonomik kararlarını etkileyen hususlar olmaları halinde konsolide finansal tablo dipnotlarında açıklanır.
2.6.10 K
arşılıklar, şarta bağlı yükümlülükler ve şarta bağlı varlıklar
Herhangi bir karşılık tutarının konsolide finansal tablolara alınabilmesi için; Grup’un geçmiş olaylardan kaynaklanan mevcut bir hukuki veya
kurucu yükümlülüğün bulunması, bu yükümlülüğün yerine getirilmesi için ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkmasının kuvvetle
muhtemel olması ve söz konusu yükümlülük tutarının güvenilir bir biçimde tahmin edilebiliyor olması gerekmektedir.
Paranın zaman değerinin etkisinin önemli olduğu durumlarda, karşılık tutarı; yükümlülüğün yerine getirilmesi için gerekli olması beklenen
giderlerin bugünkü değeri olarak belirlenir. Karşılıkların bugünkü değerlerine indirgenmesinde kullanılacak iskonto oranının belirlenmesinde,
ilgili piyasalarda oluşan faiz oranı ile söz konusu yükümlülükle ilgili risk dikkate alınır. Söz konusu iskonto oranı vergi öncesi orandır. İskonto
oranı, gelecekteki nakit akımlarının tahminiyle ilgili riski içermez. Dönemler itibariyle paranın zaman etkisinin önemli olduğu karşılıkların
tahmin edilen gerçekleşme tarihine yakınlaşılması sonucunda, karşılıklarda artış oluşurken söz konusu bu fark faiz gideri olarak konsolide
kapsamlı gelir tablosuna yansıtılmaktadır.
Geçmiş olaylardan kaynaklanan ve mevcudiyeti Grup’un tam olarak kontrolünde bulunmayan gelecekteki bir veya daha fazla kesin olmayan
olayın gerçekleşip gerçekleşmemesi ile teyit edilebilmesi mümkün yükümlülükler ve varlıklar, şarta bağlı yükümlülükler ve varlıklar olarak
değerlendirilmekte ve konsolide finansal tablolara dahil edilmemektedir (Dipnot 22). Gelecek dönemlerde oluşması beklenen operasyonel
zararlar için herhangi bir karşılık ayrılmamaktadır.
2.6.11Muhasebe politikaları, muhasebe tahminlerinde değişiklik ve hatalar
Muhasebe politikalarında yapılan önemli değişiklikler ve tespit edilen önemli muhasebe hataları geriye dönük olarak uygulanır ve önceki
dönem konsolide finansal tabloları yeniden düzenlenir. Muhasebe tahminlerindeki değişiklikler, yalnızca bir döneme ilişkin ise, değişikliğin
yapıldığı cari dönemde, gelecek dönemlere ilişkin ise, hem değişikliğin yapıldığı dönemde hem de gelecek dönemde, ileriye yönelik olarak
uygulanır.
2.6.12 İlişkili taraflar
Bu konsolide finansal tablolar açısından Grup üzerinde kontrolü, müşterek kontrolü veya önemli etkinliği olan ortaklar, Yaşar Holding Grubu
şirketleri, üst düzey yönetim kadrosu ve yönetim kurulu üyeleri, yakın aile üyeleri ve bunlar tarafından kontrol edilen veya bunların üzerinde
önemli etkinlikleri olan şirketler ilişkili taraflar olarak kabul ve ifade edilmişlerdir (Dipnot 37).
2.6.13 Finansal bilgilerin bölümlere göre raporlanması
Faaliyet bölümleri, Grup’un faaliyetlerine ilişkin karar almaya yetkili organlara veya kişilere sunulan iç raporlama ve stratejik bölümlere paralel
olarak değerlendirilmektedir. Söz konusu bölümlere tahsis edilecek kaynaklara ilişkin kararların alınması ve bölümlerin performansının
değerlendirilmesi amacıyla Grup’un faaliyetlerine ilişkin stratejik karar almaya yetkili organlar ve kişiler, Grup’un üst düzey yöneticileri olarak
tanımlanmıştır.
Grup’un üst düzey yöneticileri Grup faaliyetlerini ana ürün grubu bazında ve yurt içi ve yurt dışı faaliyetler olarak takip etmektedir. Grup, boya
ve boya malzemeleri satışı ve dağıtımının tanzimi olmak üzere sadece bir ana endüstriyel alanda faaliyet göstermesinden ve satışlarının
%94’ünün yurtiçi satışlardan oluşmasından dolayı finansal bilgilerini bölümlere göre raporlamamıştır.
62 - Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009
Yönetim
Makroekonomik ve Sektörel
Görünüm
2009 Yılı Faaliyetlerinin
Değerlendirilmesi
Çevre ve Sürdürülebilirlik
Kurumsal Yönetim Uygulamaları
ve Finansal Bilgiler
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 2 - KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)
2.6.14 Kiralama İşlemleri
(1) Grup - kiracı olarak
Grup’un esas olarak mülkiyetin tüm risk ve ödüllerini üstüne aldığı maddi duran varlık kiralaması, finansal kiralama şeklinde sınıflandırılır.
Finansal kiralamalar, kiralama döneminin başında kiralanmış olan varlığın rayiç değerinden veya asgari kira ödemelerinin o günkü
indirgenmiş değerinden düşük olanı üzerinden kaydedilir. Her bir kira ödemesi, bakiye borç üzerinde sabit bir oranın elde edilmesi amacıyla
borç ve finansal masraflar arasında tahsis edilir. Finansal masraflar düşüldükten sonra ilgili finansal kiralama borçları, finansal kiralama
borçları olarak kayıtlara alınır. Finansal maliyetin faiz unsuru, kira dönemi boyunca konsolide kapsamlı gelir tablosuna gider olarak yansıtılır.
Finansal kiralama yolu ile satın alınan maddi duran varlıklar, sahipliğin kiralama sözleşmesi sonunda Grup’a geçeceği varsayımıyla, varlığın
tahmini faydalı ömrü ya da kira süresinin kısa olanı üzerinden amortismana tabi tutulur.
Mülkiyete ait risk ve ödüllerin önemli bir kısmının kiralayana ait olduğu kiralama işlemi, faaliyet kiralaması olarak sınıflandırılır. İşletme kiraları
(kiralayandan alınan teşvikler düşüldükten sonra) olarak yapılan ödemeler, kira dönemi boyunca doğrusal yöntem ile konsolide kapsamlı
gelir tablosuna gider olarak kaydedilir.
(2) Grup - kiralayan olarak
Faaliyet kiralamasında, kiralanan varlıklar, konsolide bilançoda maddi duran varlıklar altında sınıflandırılır ve elde edilen kira gelirleri
kiralama dönemi süresince, eşit tutarlarda konsolide kapsamlı gelir tablosuna yansıtılır. Kira geliri kira dönemi boyunca doğrusal yöntem ile
konsolide kapsamlı gelir tablosuna yansıtılmaktadır.
2.6.15 Kurum kazancı üzerinden hesaplanan vergiler
Dönemin kâr ve zararı üzerindeki gelir vergisi yükümlülüğü, cari yıl vergisi ve ertelenmiş vergiyi içermektedir. Cari yıl vergi yükümlülüğü,
dönem kârının vergiye tabi olan kısmı üzerinden ve bilanço tarihinde geçerli olan vergi oranları ile hesaplanan vergi yükümlülüğünü
içermektedir (Dipnot 35).
Ertelenmiş vergi yükümlülüğü veya varlığı, varlıkların ve yükümlülüklerin konsolide finansal tablolarda gösterilen değerleri ile yasal vergi
matrahı hesabında dikkate alınan tutarları arasındaki geçici farklılıkların bilanço yöntemine göre vergi etkilerinin bilanço tarihi itibariyle
yasalaşmış vergi oranları dikkate alınarak hesaplanmasıyla belirlenmektedir (Dipnot 35).
Ertelenmiş vergi varlığı veya yükümlülüğü, söz konusu geçici farkların ortadan kalkacağı ilerideki dönemlerde ödenecek vergi tutarlarında
yapılacağı tahmin edilen artış ve azalış oranlarında konsolide finansal tablolara yansıtılmaktadırlar. Ertelenmiş vergi yükümlülüğü, tüm
vergilendirilebilir geçici farklar için hesaplanırken ertelenmiş vergi varlığı gelecekte vergiye tabi kâr elde etmek suretiyle indirilebilir geçici
farklardan yararlanmanın kuvvetle muhtemel olması şartıyla konsolide finansal tablolara alınır. Ertelenmiş vergi varlığının bir kısmının veya
tamamının sağlayacağı faydanın elde edilmesine imkan verecek düzeyde mali kâr elde etmenin muhtemel olmadığı durumlarda, ertelenmiş
vergi varlığının kayıtlı değeri azaltılır (Dipnot 35).
2.6.16 Çalışanlara sağlanan faydalar/kıdem tazminatları
Yürürlükteki kanunlara göre, Grup, emeklilik dolayısıyla veya istifa ve İş Kanunu’nda belirtilen davranışlar dışındaki sebeplerle istihdamı sona
eren çalışanlara belirli bir toplu ödeme yapmakla yükümlüdür. Kıdem tazminatı karşılığı, tüm çalışanların emeklilikleri dolayısıyla ileride
doğacak yükümlülük tutarlarının aktüeryal varsayımlar uyarınca net bugünkü değerine göre indirgenmiş ve konsolide finansal tablolara
yansıtılmıştır (Dipnot 24).
Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009 - 63
Kısaca Dyo Boya
Dyo Boya’nın Tarihinden
Satırbaşları
Dyo Boya’nın Rekabet Avantajları
Rakamlarla Dyo Boya
Yönetim Kurulu Başkanı’nın
Mesajı
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 2 - KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)
2.6.17 Nakit akım tablosu
Nakit akım tablosunda, döneme ilişkin nakit akımları işletme, yatırım ve finansal faaliyetlerine dayalı bir biçimde sınıflandırılarak raporlanır.
İşletme faaliyetlerden kaynaklanan nakit akımları, Grup’un faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akımlarını gösterir. Yatırım faaliyetleriyle ilgili
nakit akımları, Grup’un yatırım faaliyetlerinde (duran varlık yatırımları ve finansal yatırımlar) kullandığı ve elde ettiği nakit akımlarını gösterir.
Finansman faaliyetlerine ilişkin nakit akımları, Grup’un finansman faaliyetlerinde kullandığı kaynakları ve bu kaynakların geri ödemelerini
gösterir. Nakit ve nakit benzeri değerler, nakit ve banka mevduatı ile tutarı belirli nakde kolayca çevrilebilen kısa vadeli, yüksek likiditeye sahip
ve vadesi 3 ay veya daha kısa olan yatırımları içermektedir.
2.6.18 Ticari alacaklar ve değer düşüklüğü
Doğrudan bir borçluya mal veya hizmet tedariki ile oluşan Grup kaynaklı ticari alacaklar, makul değerleriyle konsolide finansal tablolara
kaydedilir ve sonraki dönemlerde etkin faiz yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş maliyetinden, mevcutsa değer düşüklüğü karşılığı düşülerek
değerlendirilmektedir. Belirtilmiş bir faiz oranı bulunmayan kısa vadeli ticari alacaklar, etkin faiz oranının etkisinin önemsiz olması durumunda
fatura tutarından değerlendirilmiştir (Dipnot 10.a).
Grup’un, ödenmesi gereken meblağları tahsil edemeyecek olduğunu gösteren bir durumun söz konusu olması halinde ticari alacaklar için
bir alacak risk karşılığı oluşturulur. Söz konusu bu karşılığın tutarı, alacağın kayıtlı değeri ile tahsili mümkün tutar arasındaki farktır. Tahsili
mümkün tutar, teminatlardan ve güvencelerden tahsil edilebilecek meblağlar da dahil olmak üzere tüm nakit akışlarının, oluşan ticari
alacağın orijinal etkin faiz oranı esas alınarak iskonto edilen değeridir.
Değer düşüklüğü tutarı, zarar yazılmasından sonra oluşacak bir durum dolayısıyla azalırsa, söz konusu tutar, cari dönemde diğer gelirlere
yansıtılır (Dipnot 31).
2.6.19 Sermaye ve temettüler
Adi hisseler, sermaye olarak sınıflandırılır. Adi hisseler üzerinden dağıtılan temettüler, beyan edildiği dönemde birikmiş kârlardan indirilerek
kaydedilir. Alınan temettüler ise tahsil etme hakkının ortaya çıktığı tarihte gelir olarak kaydedilir.
2.6.20 Türev finansal araçlar
Türev finansal araçlar ilk olarak kayda alınmalarında ve kayda alınmalarını izleyen dönemlerde makul değerleri üzerinden değerlenmektedir.
Grup’un türev finansal araçlarını yabancı para swap işlemleri oluşturmaktadır (Dipnot 8 - 9).
Grup, türev sözleşmesi yapıldığı tarihte, kayıtlı bir varlığın veya yükümlülüğün veya belirli bir riskle ilişkisi kurulabilen ve gerçekleşmesi
muhtemel olan işlemlerin rayiç değer değişikliği riskinden kaynaklanan ve kâr/zararı etkileyebilecek değişmelere karşı korunmayı sağlayan
işlemleri (rayiç değer değişikliği riskinden korunma) olduğunu belirlemektedir.
Grup, her dönem sonunda türev finansal araçların makul değeri ile kayda alındığı tarihteki değeri arasında oluşan kur farkları ve faiz giderini
konsolide kapsamlı gelir tablosunda finansal gelirler (Dipnot 32) ile finansal giderler (Dipnot 33) içerisinde muhasebeleştirilmektedir.
2.7 Önemli muhasebe değerlendirme, tahmin ve varsayımları
Konsolide finansal tabloların hazırlanması, bilanço tarihi itibariyle raporlanan varlıklar ve yükümlülüklerin tutarlarını, şarta bağlı varlıkların
ve yükümlülüklerin açıklamasını ve hesap dönemi boyunca raporlanan gelir ve giderlerin tutarlarını etkileyebilecek tahmin ve varsayımların
kullanılmasını gerektirmektedir. Bu tahmin ve varsayımlar, Grup yönetiminin mevcut olaylar ve işlemlere ilişkin en iyi bilgilerine dayanmasına
rağmen, fiili sonuçlar varsayımlardan farklılık gösterebilir. Grup’un önemli muhasebe varsayım ve tahminleri şunlardır:
64 - Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009
Yönetim
Makroekonomik ve Sektörel
Görünüm
2009 Yılı Faaliyetlerinin
Değerlendirilmesi
Çevre ve Sürdürülebilirlik
Kurumsal Yönetim Uygulamaları
ve Finansal Bilgiler
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 2 - KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)
a) Gelir vergileri
Nihai vergi tutarına olan etkileri kesinleşmeyen ilgili bir çok işlem ve hesaplama normal iş akışı sırasında gerçekleşmekte olup bu gibi
durumlar gelir vergisi karşılığı belirlenmesi sırasında önemli muhakemelerin kullanılmasını gerektirmektedir. Grup, vergisel olayların
sonucunda ödenmesi tahmin edilen ek vergilerin oluşturduğu vergi yükümlüklerini kayıtlarına almaktadır. Bu çerçevede, Grup önümüzdeki
dönemlerde faydalanabileceği, mali zararlardan ve diğer bazı indirilebilir geçici farklardan doğan ertelenmiş vergi alacaklarının tamamını
bu varlıkların gelecekteki kullanımlarının kuvvetle muhtemel olmaması nedeniyle kayıtlarına almamıştır (Dipnot 35). Bu konular ile ilgili oluşan
nihai vergisel sonuçların, başlangıçta kaydedilen tutarlardan farklı olduğu durumlarda, bu farklar belirlendiği dönemlerdeki gelir vergisi
karşılığı ve ertelenmiş vergi bakiyelerini etkileyebilecektir.
b) Arazi ve arsalar, binalar, yeraltı ve yerüstü düzenleri ile makine, tesis ve cihazların yeniden değerlenmesi
Grup’un faaliyetlerinde kullanılan binalar ve yerüstü düzenleri ile makine, tesis ve cihazlar 31 Aralık 2008 tarihi itibariyle bağımsız profesyonel
değerleme şirketleri tarafından yapılan değerleme çalışmalarında tespit edilen makul değerlerden hesaplanan müteakip amortisman tutarı
indirilmek suretiyle, bu değerlerin 31 Aralık 2009 tarihli makul değerlere yaklaşık olacakları varsayımıyla yeniden değerlenmiş değerleri
üzerinden finansal tablolara yansıtılmıştır.
Arazi ve arsalar ile binalar ve yerüstü düzenleri için bağımsız profesyonel değerleme şirketi tarafından yapılan değerleme çalışmalarında
birtakım yöntem ve varsayımlar kullanılmıştır.
-Çevrede emsal teşkil edebilecek bir alım/satımın gerçekleşmemesi nedeniyle ilgili makul değer hesaplamalarında arazi ve arsalar için
emsal karşılaştırma yöntemi, binalar ve yerüstü düzenleri için maliyet yaklaşımı yöntemi kullanılmıştır.
-Emsal karşılaştırma yönteminde mevcut pazar bilgilerinden faydalanılmış, bölgede yakın dönemde pazara çıkarılmış benzer gayrimenkuller
dikkate alınarak, pazar değerini etkileyebilecek kriterler çerçevesinde fiyat ayarlaması yapılmış ve rapora konu arsaları için ortalama m2
satış değeri belirlenmiştir. Bulunan emsaller, konum, büyüklük, imar durumu, fiziksel özellikleri gibi kriterler dahilinde karşılaştırılmış, emlak
pazarının güncel değerlendirilmesi için emlak pazarlama firmaları ile görüşülmüş, ayrıca bağımsız profesyonel değerleme şirketinin mevcut
bilgilerinden faydalanılmıştır.
-Maliyet yaklaşımı yönteminde ise arsa üzerindeki yatırım maliyetlerinin amortize edildikten (herhangi bir çıkar veya kazanç varsa eklendikten
sonra, yıpranma payının çıkartılması) sonra arsa değerine eklenmesi ile gayrimenkulün değeri belirlenmiştir. Maliyet yaklaşımı yönteminde
ele alınan bileşenlerden arsa değerinin hesaplanmasında da yukarıda açıklanan emsal karşılaştırma yöntemi kullanılmıştır. Makine, tesis
ve cihazların değerleme çalışmasında, söz konusu maddi duran varlıkların teknolojik durumları, fiili yıpranmaları, ticari özellikleri, sektörel
durumları ve demonte ile monte masrafları da dikkate alınmıştır.
-Değer tespiti, bir bütün olarak entegre sanayi tesisi değerlemesi olması nedeni ile makine, tesis ve cihazların değerlemesinde ikinci el
piyasa verileri yerine; entegre tesisin bütünü içerisindeki aktif ve çalışır haldeki değerler üzerinden yapılmış olup söz konusu makine, tesis ve
cihazlar hat bazında incelenmiştir.
Alım/satım işlemlerinin gerçekleşmesi esnasında oluşabilecek değerler, bu değerlerden farklılık gösterebilir.
DİPNOT 3 - İŞLETME BİRLEŞMELERİ
Yoktur (2008: Yoktur).
Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009 - 65
Kısaca Dyo Boya
Dyo Boya’nın Tarihinden
Satırbaşları
Dyo Boya’nın Rekabet Avantajları
Rakamlarla Dyo Boya
Yönetim Kurulu Başkanı’nın
Mesajı
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 4 - İŞ ORTAKLIKLARI
Yoktur (2008: Yoktur).
DİPNOT 5 - BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA
Faaliyet bölümleri, Grup’un faaliyetlerine ilişkin karar almaya yetkili organlara veya kişilere sunulan iç raporlama ve stratejik bölümlere paralel
olarak değerlendirilmektedir. Söz konusu bölümlere tahsis edilecek kaynaklara ilişkin kararların alınması ve bölümlerin performansının
değerlendirilmesi amacıyla Grup’un faaliyetlerine ilişkin stratejik karar almaya yetkili organlar ve kişiler, Grup’un üst düzey yöneticileri olarak
tanımlanmıştır.
Grup’un üst düzey yöneticileri Grup faaliyetlerini ana ürün grubu bazında ve yurt içi ve yurt dışı faaliyetler olarak takip etmektedir. Grup, boya
ve boya malzemeleri satışı ve dağıtımının tanzimi olmak üzere sadece bir ana endüstriyel alanda faaliyet göstermesinden ve satışlarının
%94’ünün yurtiçi satışlardan oluşmasından dolayı finansal bilgilerini bölümlere göre raporlamamıştır.
DİPNOT 6 - NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ
31 Aralık 2009
31 Aralık 2008
Nakit
Bankalar
- TL vadesiz mevduat
- Yabancı para vadesiz mevduat
- TL vadeli mevduat
65.249
459.378
325.383
133.995
-
200.728
928.015
628.886
49.129
250.000
524.627
1.128.743
31 Aralık 2009 itibariyle vadeli mevduat bulunmamaktadır (2008: TL vadeli mevduatın vadesi bir aydan az olup etkin faiz oranı yıllık %15’tir).
DİPNOT 7 - FİNANSAL YATIRIMLAR
31 Aralık 2009
31 Aralık 2008
Satılmaya hazır finansal varlıklar
Diğer finansal yatırımlar (Dipnot 9)
331.559
8.452.000
331.559
9.206.400
8.783.559
9.537.959
a) Satılmaya hazır finansal varlıklar:
31 Aralık 200931 Aralık 2008
TL
Pay (%)
TL
Pay (%)
Mediterranean Trade for Paints Company (“MTP”)
Ataer Enerji A.Ş.
DYO Matbaa 331.284
275
-
15,00
0,01
0,14
331.284
275
-
331.559
331.559
66 - Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009
15,00
0,01
0,14
Yönetim
Makroekonomik ve Sektörel
Görünüm
2009 Yılı Faaliyetlerinin
Değerlendirilmesi
Kurumsal Yönetim Uygulamaları
ve Finansal Bilgiler
Çevre ve Sürdürülebilirlik
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 7 - FİNANSAL YATIRIMLAR (Devamı)
Grup’un satılmaya hazır finansal varlıkları, aktif sermaye piyasalarında işlem görmediklerinden ve şirketlerin makul değerleri güvenilir bir
şekilde ölçülemediğinden, maliyet bedellerinden, varsa, değer düşüklüğü arındırılmış olarak taşınmaktadır.
Satılmaya hazır finansal varlıkların hareket tablosu aşağıdaki gibidir:
1 Ocak
Sermaye artışı - MTP
31 Aralık
2009
2008
331.559
146.186
-
185.373
331.559
331.559
b) Diğer finansal yatırımlar:
31 Aralık 2009 ve 2008 tarihleri itibariyle, diğer finansal yatırımlar türev finansal araçlardan doğan alacaklardan oluşmakta olup Dipnot 8’de
detaylı olarak açıklanmıştır.
DİPNOT 8 - FİNANSAL BORÇLAR
31 Aralık 2009
31 Aralık 2008
Kısa vadeli krediler
Türev finansal araçlardan doğan borçlar
24.306.837
1.725.085
37.191.220
3.716.833
Kısa vadeli finansal borçlar ve
diğer finansal yükümlülükler
26.031.922
40.908.053
Uzun vadeli krediler
Türev finansal araçlardan doğan alacaklar (Dipnot 7)
86.412.000
(8.452.000)
102.758.400
(9.206.400)
Uzun vadeli finansal borçlar
ve diğer finansal yükümlülükler
77.960.000
93.552.000
Toplam finansal borçlar ve
diğer finansal yükümlülükler
103.991.922
134.460.053
Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009 - 67
Kısaca Dyo Boya
Dyo Boya’nın Tarihinden
Satırbaşları
Dyo Boya’nın Rekabet Avantajları
Rakamlarla Dyo Boya
Yönetim Kurulu Başkanı’nın
Mesajı
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 8 - FİNANSAL BORÇLAR (Devamı)
Kısa vadeli krediler:
TL krediler (1)
ABD Doları krediler (2)
Euro krediler (3)
Ağırlıklı ortalama
yıllık etkin faiz oranı (%) Orijinal para birimi değeri 31 Aralık
31 Aralık
31 Aralık
31 Aralık
2009
2008
2009
2008 11,03
5,51
-
23,78
10,43
11,72
14.689.000
5.400.000
-
TL karşılığı
31 Aralık
31 Aralık
2009
2008
2.343.979
12.911.225
5.764.821
14.689.000
8.130.780
-
2.343.979
19.525.645
12.341.328
Uzun vadeli kredilerin kısa vadeli kısımları:
Euro krediler (4)
6,62
10,88
688.357
1.392.128
22.819.780
34.210.952
1.487.057
2.980.268
24.306.837
37.191.220
Türev finansal araçlardan doğan borçlar:
Yabancı paradan TL’ye swap işlemleri
-
-
1.725.085
3.716.833
Toplam kısa vadeli finansal borçlar
ve diğer finansal yükümlülükler
Uzun vadeli krediler:
Euro krediler (4)
6,62
10,88
40.000.000
48.000.000
1.725.085
3.716.833
26.031.922 40.908.053
86.412.000 102.758.400
Türev finansal araçlardan doğan borçlar:
Yabancı paradan TL’ye swap işlemleri -
-
(8.452.000)
(9.206.400) (8.452.000) (9.206.400)
Toplam uzun vadeli finansal borçlar
ve diğer finansal yükümlülükler 77.960.000 93.552.000
(1)TL krediler, sabit faiz oranlı rotatif banka kredilerinden oluşmaktadır.
(2)ABD Doları krediler, sabit faiz oranlı rotatif banka kredilerinden oluşmaktadır.
(3) 31 Aralık 2009 itibariyle Grup’un kısa vadeli Euro kredisi bulunmamaktadır (2008: Sabit faiz oranlı rotatif banka kredileri).
(4) Uzun vadeli Euro krediler, faiz oranı yıllık Euribor+%5,60’a göre altı ayda bir değişen (Mart ve Eylül) faiz oranlı kredileri içermektedir (2008:
Euribor+%5,60).
Grup ile Morgan Stanley Bank International Limited, Morgan Stanley & Co. International Limited ve garantör Yaşar grubu şirketleri, Yaşar
Holding, Yaşar Birleşik Pazarlama Dağıtım Turizm ve Ticaret A.Ş. (“YBP”), Çamlı Yem Besicilik Sanayi ve Ticaret A.Ş. (“Çamlı Yem”), Pınar Süt
Mamülleri Sanayi A.Ş. (“Pınar Süt”), Pınar Entegre Et ve Un Sanayi A.Ş. (“Pınar Et”), Viking Kağıt ve Selüloz A.Ş. (“Viking Kağıt”), Pınar Su Sanayi ve
Ticaret A.Ş. (“Pınar Su”) arasında 27 Eylül 2006 tarihinde imzalanan ve 27 Eylül 2013 vadeli 48 milyon Euro tutarındaki kredi anlaşmasına ilişkin
olarak Morgan Stanley & Co. International Limited ile International Swaps and Derivatives Association (“ISDA”) master anlaşması, ekleri ve
swap teyit dokümanlarını imzalamak suretiyle, Euribor + %5,60 faiz oranına sahip 48 milyon Euro tutarındaki krediyi, TL swap eğrisi + %8,50
faiz oranına sahip 93.552.000 TL ile “swap” etmiştir. Bu swap ve kredi işlemlerinden kaynaklanan kayıp ve kazançlar, cari dönem konsolide
kapsamlı gelir tablosunda, finansal gelirler (Dipnot 32) ile finansal giderler (Dipnot 33) içerisinde muhasebeleştirilmiştir.
68 - Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009
Yönetim
Makroekonomik ve Sektörel
Görünüm
2009 Yılı Faaliyetlerinin
Değerlendirilmesi
Çevre ve Sürdürülebilirlik
Kurumsal Yönetim Uygulamaları
ve Finansal Bilgiler
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 8 - FİNANSAL BORÇLAR (Devamı)
Grup 2009 yılı içerisinde, 28 Eylül 2013 vadeli 48 milyon Euro tutarındaki uzun vadeli krediyi, finansal kuruluşa yaptığı ödemeler neticesinde ve
2.448.400 TL tutarında anapara erken ödeme iskontosu kazanarak (Dipnot 32), 40 milyon Euro’ya indirmiştir.
31 Aralık 2009 tarihi itibariyle swap işlemlerinin toplam kontrat tutarı 164.372.000 TL’dir (2008: 196.310.400 TL).
Grup’un söz konusu finansal kuruluştan almış olduğu 40 milyon Euro (2008: 48 milyon Euro) tutarındaki kredi ile ilgili olarak, Şirket’in ana
ortağı olan Yaşar Holding’in uyması gereken bazı finansal oranlar bulunmaktadır. Yaşar Holding’in 31 Aralık 2009 tarihinde sona eren yıla
ilişkin konsolide finansal tabloları bu konsolide finansal tabloların hazırlandığı tarih itibariyle, henüz bağımsız denetimden geçmemiş olmakla
birlikte, Yaşar Holding yönetimi yaptığı ön çalışmalar neticesinde söz konusu kriterlerin karşılanabileceğini öngörmektedir.
Grup’un finansal borçlar ve diğer finansal yükümlülükler ile ilgili vermiş olduğu teminatlar Dipnot 22’de açıklanmıştır.
Uzun vadeli kredilerin anapara yükümlülüklerinin geri ödeme planı aşağıdaki gibidir:
2013 yılı
31 Aralık 2009
31 Aralık 2008
77.960.000
93.552.000
31 Aralık 2009 ve 2008 tarihleri itibariyle, Grup’un değişken ve sabit faiz oranlı finansal borçlar ve diğer finansal yükümlülüklerinin faiz oranı
yenileme tarihlerine göre hazırlanmış vade kırılımı aşağıdaki gibidir:
3 aya kadar
Toplam
81.172.142
-
81.172.142
22.819.780
103.991.922
- 31 Aralık 2009:
Değişken faiz oranlı finansal borçlar ve
diğer finansal yükümlülükler
Sabit faiz oranlı finansal borçlar
- 31 Aralık 2008:
Değişken faiz oranlı finansal borçlar ve
diğer finansal yükümlülükler
Sabit faiz oranlı finansal borçlar
100.249.101
-
100.249.101
34.210.952
134.460.053
Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009 - 69
Kısaca Dyo Boya
Dyo Boya’nın Tarihinden
Satırbaşları
Dyo Boya’nın Rekabet Avantajları
Rakamlarla Dyo Boya
Yönetim Kurulu Başkanı’nın
Mesajı
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 8 - FİNANSAL BORÇLAR (Devamı)
Finansal borçlar ve diğer
finansal yükümlülükler
Taşınan Değer
31 Aralık 2009
31 Aralık 2008
103.991.922
134.460.053
Makul Değer
31 Aralık 2009
31 Aralık 2008
97.304.203
144.705.261
Finansal borçlar ve diğer finansal yükümlülüklerin makul değerleri, ABD Doları ve TL krediler için sırasıyla yıllık %0,17 ve %17,56 ağırlıklı
ortalama etkin faiz oranları kullanılarak iskonto edilmiş nakit akım yöntemi ile belirlenmiştir (2008: ABD Doları, Euro ve TL krediler için sırasıyla
yıllık %1,07, %2,66 ve %16,53).
DİPNOT 9 - DİĞER FİNANSAL YÜKÜMLÜLÜKLER
Bakınız Dipnot 8.
DİPNOT 10 - TİCARİ ALACAKLAR VE BORÇLAR
31 Aralık 2009
31 Aralık 2008
74.054.412
11.296.428
57.139.310
29.573.622
85.350.840
86.712.932
(7.859.992)
(7.220.432)
(1.712.180)
(3.077.739)
75.778.668
76.414.761
a) Kısa vadeli ticari alacaklar:
Vadeli çekler ve alacak senetleri
Müşteri cari hesapları
Eksi: Şüpheli alacak karşılığı
Vadeli satışlardan kaynaklanan kazanılmamış
finansal gelir
31 Aralık 2009 tarihi itibariyle kısa vadeli ticari alacaklar için hesaplanan tahakkuk etmemiş finansal gelir için kullanılan ağırlıklı ortalama etkin
faiz oranı TL, ABD Doları ve Euro cinsinden ticari alacaklar için sırasıyla yıllık %7,27, %0,24 ve %0,47 (2008: sırasıyla yıllık %16,58, %0,85 ve
%2,59) olup kısa vadeli ticari alacakların ağırlıklı ortalama vadesi 4 ay içerisindedir (2008: 3 ay).
70 - Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009
Yönetim
Makroekonomik ve Sektörel
Görünüm
2009 Yılı Faaliyetlerinin
Değerlendirilmesi
Çevre ve Sürdürülebilirlik
Kurumsal Yönetim Uygulamaları
ve Finansal Bilgiler
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 10 - TİCARİ ALACAKLAR VE BORÇLAR (Devamı)
31 Aralık 2009 ve 2008 tarihleri itibariyle ticari alacakların vadeleri aşağıdaki gibidir:
Vadesi geçen alacaklar
0-30 gün vadeli
31-60 gün vadeli
61-90 gün vadeli
91-180 gün vadeli
181-360 gün vadeli
31 Aralık 2009
31 Aralık 2008
6.899.105
10.768.219
9.396.025
10.968.250
31.554.151
6.192.918
7.632.626
13.823.927
14.176.934
12.238.264
24.041.849
4.501.161
75.778.668
76.414.761
31 Aralık 2009 ve 2008 tarihleri itibariyle vadesi geçen ticari alacakların yaşlandırması ve kredi riski analizi Dipnot 38.a’da detaylı olarak
açıklanmıştır.
Şüpheli alacaklar karşılığının dönem içerisindeki hareketleri aşağıdaki gibidir:
1 Ocak
Dönem içerisinde tahsil edilenler (Dipnot 31.a)
Dönem içerisinde ayrılan karşılık
31 Aralık
(7.220.432)
(4.445.370)
638.406
(1.277.966)
441.619
(3.216.681)
(7.859.992)
(7.220.432)
Grup’un ticari alacaklarını tahsil etmedeki geçmiş deneyimi göz önünde bulundurularak gerekli karşılık ayrılmıştır. Bu nedenle yönetim
ayrılmış olan şüpheli alacakların dışında herhangi bir ek şüpheli alacak riskinin Grup’un ticari alacaklarında yer almadığına inanmaktadır.
b) Uzun vadeli ticari alacaklar:
Vadeli çekler
Eksi: Vadeli satışlardan kaynaklanan tahakkuk
etmemiş finansal gelir
4.429.650
-
(402.601)
-
4.027.049
-
31 Aralık 2009 tarihi itibariyle uzun vadeli ticari alacaklar 2011 vadeli olup, bu alacaklar için hesaplanan tahakkuk etmemiş finansal gelir için
kullanılan ağırlıklı ortalama etkin faiz oranı yıllık %8,19’dur (2008: Yoktur).
Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009 - 71
Kısaca Dyo Boya
Dyo Boya’nın Tarihinden
Satırbaşları
Dyo Boya’nın Rekabet Avantajları
Rakamlarla Dyo Boya
Yönetim Kurulu Başkanı’nın
Mesajı
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 10 - TİCARİ ALACAKLAR VE BORÇLAR (Devamı)
31 Aralık 2009
31 Aralık 2008
28.213.321
13.644.577
34.054.109
10.170.920
41.857.898
44.225.029
(186.331)
(276.630)
41.671.567
43.948.399
c) Kısa vadeli ticari borçlar:
Satıcılar cari hesapları
Vadeli çekler ve borç senetleri
Tenzil: Vadeli alışlardan kaynaklanan tahakkuk
etmemiş finansal gider
31 Aralık 2009 tarihi itibariyle kısa vadeli ticari borçlar için hesaplanan tahakkuk etmemiş finansal gider için kullanılan ağırlıklı ortalama etkin
faiz oranı TL, ABD Doları ve Euro cinsinden ticari borçlar için sırasıyla yıllık %7,06, %0,25 ve %0,57 (2008: sırasıyla yıllık %16,62, %0,94 ve %2,71)
olup ticari borçların ortalama vadesi 2 aydır (2008: 2 ay).
31 Aralık 2009
31 Aralık 2008
31 Aralık 2009 ve 2008 tarihleri itibariyle vadesi geçen ticari borçların yaşlandırması aşağıdaki gibidir:
0-3 ay arası
3-6 ay arası
6-12 ay arası
9.428.999
1.082.229
-
14.640.928
3.436.601
124.430
10.511.228
18.201.959
31 Aralık 2009
31 Aralık 2008
Verilen depozito ve teminatlar
Diğer
474.560
102.170
1.389.378
485.105
576.730
1.874.483
958.575
1.664.266
DİPNOT 11 - DİĞER ALACAKLAR VE BORÇLAR
a) Kısa vadeli diğer alacaklar:
b) Uzun vadeli diğer alacaklar:
Verilen depozito ve teminatlar 72 - Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009
Yönetim
Makroekonomik ve Sektörel
Görünüm
2009 Yılı Faaliyetlerinin
Değerlendirilmesi
Çevre ve Sürdürülebilirlik
Kurumsal Yönetim Uygulamaları
ve Finansal Bilgiler
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 11 - DİĞER ALACAKLAR VE BORÇLAR (Devamı)
Verilen depozito ve teminatların 934.637 TL’lik kısmı, Grup’un ithal hammadde alımlarında iade almak üzere ilgili gümrük müdürlüklerine
peşin ödediği Özel Tüketim Vergisi (“ÖTV”) teminatlarından oluşmaktadır (2008: Gümrük müdürlüklerine peşin ödenen ÖTV’nin 1.388.305 TL’si
kısa vadeli diğer alacakların, 1.660.097 TL’si ise uzun vadeli diğer alacakların içerisinde gösterilmiştir).
DİPNOT 12 - FİNANS SEKTÖRÜ FAALİYETLERİNDEN ALACAKLAR VE BORÇLAR
Yoktur (2008: Yoktur).
DİPNOT 13 - STOKLAR
Hammaddeler - Stoklarda
Hammaddeler - Yoldaki
Yarı mamuller
Mamuller
Ticari mallar
Diğer
31 Aralık 2009
31 Aralık 2008
6.560.929
3.905.909
2.734.912
10.506.817
897.015
481.735
6.516.392
4.350.409
2.947.669
13.283.907
1.616.566
330.523
25.087.317
29.045.466
31 Aralık 2009 tarihi itibariyle mamuller içerisinde yer alan 939.838 TL tutarındaki stok 725.469 TL tutarında stok değer düşüklüğü ayrılmak
suretiyle net gerçekleşebilir değerleriyle (Dipnot 31.b); geri kalan stok kalemleri ise maliyet bedeli ile değerlenmiştir (2008: 2.336.735 TL
tutarındaki stok 852.668 TL tutarında stok değer düşüklüğü ayrılmak suretiyle net gerçekleşebilir değerleriyle). Ayrıca, 1 Ocak - 31 Aralık
2009 hesap dönemi içerisinde tespit edilen 431.687 TL (2008: 628.792 TL) tutarındaki hasarlı stok ise diğer faaliyetlerden giderler içerisinde
muhasebeleştirilmiştir (Dipnot 31.b).
Cari dönem içerisinde giderleştirilen ve satışların maliyeti ile ilişkilendirilen hammadde, yarımamul, mamul ve ticari malların toplam tutarı
129.512.876 TL’dir (2008: 139.671.187 TL) (Dipnot 30).
DİPNOT 14 - CANLI VARLIKLAR
Yoktur (2008: Yoktur).
DİPNOT 15 - DEVAM EDEN İNŞAAT SÖZLEŞMELERİNE İLİŞKİN VARLIKLAR
Yoktur (2008: Yoktur).
DİPNOT 16 - ÖZKAYNAK YÖNTEMİYLE DEĞERLENEN YATIRIMLAR
Yoktur (2008: Yoktur).
DİPNOT 17 - YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLER
Yoktur (2008: Yoktur).
Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009 - 73
Kısaca Dyo Boya
Dyo Boya’nın Tarihinden
Satırbaşları
Dyo Boya’nın Rekabet Avantajları
Rakamlarla Dyo Boya
Yönetim Kurulu Başkanı’nın
Mesajı
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 18 - MADDİ DURAN VARLIKLAR
1 Ocak - 31 Aralık 2009 hesap dönemi içindeki maddi duran varlık hareketleri aşağıdaki gibidir:
1 Ocak 2009
Açılış
İlaveler
Çıkışlar
31 Aralık 2009
Kapanış
Maliyet değeri/yeniden değerlenmiş değer:
Arazi ve arsalar
Binalar, yeraltı ve yerüstü düzenleri
Makine, tesis ve cihazlar Taşıt araçları
Döşeme ve demirbaşlar
Yapılmakta olan yatırımlar
46.824.916
85.989.178
206.703.548
3.323.603
37.273.389
-
-
215.530
311.333
46.085
1.079.258
95.425
(151.623)
(204.092)
(70.449)
(488.755)
(1.406.461)
-
46.673.293
86.000.616
206.944.432
2.880.933
36.946.186
95.425
380.114.634
1.747.631
(2.321.380)
379.540.885
(35.922.051)
(112.742.112)
(3.109.578)
(33.961.320)
(1.449.943)
(4.793.423)
(63.565)
(764.345)
87.926
37.960
418.541
1.396.884
(37.284.068)
(117.497.575)
(2.754.602)
(33.328.781)
(185.735.061)
(7.071.276)
1.941.311
(190.865.026)
194.379.573
188.675.859
Tenzil: Birikmiş amortisman:
Binalar, yeraltı ve yerüstü düzenleri
Makine, tesis ve cihazlar
Taşıt araçları
Döşeme ve demirbaşlar
Net defter değeri
74 - Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009
Yönetim
Makroekonomik ve Sektörel
Görünüm
2009 Yılı Faaliyetlerinin
Değerlendirilmesi
Kurumsal Yönetim Uygulamaları
ve Finansal Bilgiler
Çevre ve Sürdürülebilirlik
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 18 - MADDİ DURAN VARLIKLAR (Devamı)
1 Ocak - 31 Aralık 2008 hesap dönemi içindeki maddi duran varlık hareketleri aşağıdaki gibidir:
1 Ocak 2008
Yeniden
Açılış
İlaveler
Çıkışlar
Transfer değerleme
31 Aralık 2008
Kapanış
Maliyet değeri/yeniden değerlenmiş değer:
Arazi ve arsalar
Binalar, yeraltı ve yerüstü düzenleri
Makine, tesis ve cihazlar
Taşıt araçları
Döşeme ve demirbaşlar
Yapılmakta olan yatırımlar
34.724.916
83.975.567
197.958.268
3.744.021
36.390.983
47.334
356.841.089
-
57.452
597.551
69.538
1.056.633
-
-
(137.545)
(463.660)
(489.956)
(174.227)
-
1.781.174 (1.265.388)
-
47.334
-
-
-
(47.334)
12.100.000
2.046.370
8.611.389
-
-
-
46.824.916
85.989.178
206.703.548
3.323.603
37.273.389
-
- 22.757.759
380.114.634
Tenzil: Birikmiş amortisman:
Binalar, yeraltı ve yerüstü düzenleri
Makine, tesis ve cihazlar
Taşıt araçları
Döşeme ve demirbaşlar
(34.570.493) (1.442.629)
(108.784.797) (4.417.024)
(3.507.848)
(91.534)
(33.385.029)
(732.873)
91.071
459.709
489.804
156.582
-
-
-
-
-
-
-
-
(35.922.051)
(112.742.112)
(3.109.578)
(33.961.320)
(180.248.167) (6.684.060)
1.197.166
-
-
(185.735.061)
Net defter değeri
176.592.922
194.379.573
Dönemin amortisman ve itfa payı giderlerinin 5.261.161 TL tutarındaki kısmı (2008: 4.618.112 TL) satışların maliyetine, 298.915 TL (2008:
262.380 TL) tutarındaki kısmı stokların maliyetine, 934.818 TL tutarındaki kısmı (2008: 921.969 TL) pazarlama, satış ve dağıtım giderlerine
(Dipnot 29.a), 420.103 TL tutarındaki kısmı (2008: 553.750 TL) genel yönetim giderlerine (Dipnot 29.b); 209.697 TL tutarındaki kısmı ise (2008:
414.112 TL) araştırma ve geliştirme giderlerine (Dipnot 29.c) verilmiştir.
Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009 - 75
Kısaca Dyo Boya
Dyo Boya’nın Tarihinden
Satırbaşları
Dyo Boya’nın Rekabet Avantajları
Rakamlarla Dyo Boya
Yönetim Kurulu Başkanı’nın
Mesajı
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 18 - MADDİ DURAN VARLIKLAR (Devamı)
31 Aralık 2009 ve 2008 tarihleri itibariyle arazi ve arsalar, binalar, yeraltı ve yerüstü düzenleri ile makine, tesis ve cihazların yeniden
değerleme hareket tablosu aşağıdadır:
1 Ocak
Geçmiş yıllar zararlarına sınıflandırılan yeniden değerleme
fonundan doğan amortisman -net
Maddi duran varlık satışından kaynaklanan fon çıkışı
Yeniden değerleme artışı
Yeniden değerleme fonu artışı üzerinden
hesaplanan ertelenmiş vergi (*)
31 Aralık
2009
2008
98.596.663
80.694.831
(2.457.368)
(144.042)
-
(2.649.219)
22.757.759
-
(2.206.708)
95.995.253
98.596.663
(*) Bakınız Dipnot 35.
Arazi ve arsalar, binalar, yeraltı ve yerüstü düzenleri ile makine, tesis ve cihazların 31 Aralık 2009 ve 2008 tarihleri itibariyle maliyet değerleri
ve ilgili birikmiş amortismanları aşağıdaki gibidir:
Arazi ve
arsalar
Binalar, yeraltı
ve yerüstü düzenleri Makine, tesis
ve cihazlar
2.117.032
-
38.833.171
(19.052.453)
152.012.122
(147.923.338)
2.117.032
19.780.718
4.088.784
31 Aralık 2008:
Araziler
Binalar, yeraltı
ve yerüstü düzenleri
Makine, tesis
ve cihazlar
2.117.032
-
38.627.821
(18.398.685)
151.745.904
(146.949.525)
2.117.032
20.229.136
4.796.379
31 Aralık 2009:
Maliyet
Tenzil: Birikmiş amortisman
Net defter değeri
Maliyet
Tenzil: Birikmiş amortisman
Net defter değeri
76 - Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009
Yönetim
Makroekonomik ve Sektörel
Görünüm
2009 Yılı Faaliyetlerinin
Değerlendirilmesi
Çevre ve Sürdürülebilirlik
Kurumsal Yönetim Uygulamaları
ve Finansal Bilgiler
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 19 - MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR
1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 hesap dönemlerindeki maddi olmayan duran varlık hareketleri aşağıdaki gibidir:
Haklar
Tenzil: birikmiş itfa payları
Net defter değeri
1 Ocak 2009
İlaveler 31 Aralık 2009
27.433.080
(27.076.583)
47.427
(53.418)
27.480.507
(27.130.001)
356.497
350.506
1 Ocak 2008
İlaveler 31 Aralık 2008
Haklar
Tenzil: birikmiş itfa payları
27.415.750
(26.990.320)
17.330
(86.263)
27.433.080
(27.076.583)
425.430
356.497
Net defter değeri
DİPNOT 20 - ŞEREFİYE
Yoktur (2008: Yoktur).
DİPNOT 21 - DEVLET TEŞVİK VE YARDIMLARI
Yoktur (2008: Yoktur).
DİPNOT 22 - KARŞILIKLAR, ŞARTA BAĞLI VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER
31 Aralık 2009
31 Aralık 2008
671.488
496.281
268.380
267.220
12.531
267.888
244.939
112.957
114.539
16.121
126.729
1.983.788
615.285
a) Kısa vadeli borç karşılıkları:
Promosyon gider karşılığı (1)
İşe iade davaları tazminat karşılığı (2)
Ciro primi karşılığı (3)
Vergi borçları gecikme zammı karşılığı (4)
Lisans gider karşılığı
Diğer
(1)31 Aralık 2009 tarihi itibariyle promosyon gider karşılığı 2009 yılında başlatılan Dyo ürünlerinden kazanılan “Dyolog” puanlarından ve
seyahat kampanyası kapsamında yapılan satışlardan kaynaklanan tahmini maliyetlerden oluşmaktadır. Promosyon gider karşılığı, UFRYK
13, “Müşteri Sadakat Programları” kapsamında değerlendirilmiş olup Şirket yönetiminin bu kampanyalarda geçmiş tecrübesi olmaması
sebebiyle temkinli bir politika izlemeyi tercih etmesi sebebiyle ilgili tutarların tamamına karşılık ayırmak suretiyle satış indirimleri içerisinde
gösterilmiştir (Dipnot 28).
Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009 - 77
Kısaca Dyo Boya
Dyo Boya’nın Tarihinden
Satırbaşları
Dyo Boya’nın Rekabet Avantajları
Rakamlarla Dyo Boya
Yönetim Kurulu Başkanı’nın
Mesajı
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 22 - KARŞILIKLAR, ŞARTA BAĞLI VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER (Devamı)
(2)31 Aralık 2009 tarihi itibariyle işe iade davaları tazminat karşılığı, 2008 ve 2009 yılı içerisinde işten ayrılan çalışanların açmış olduğu işe
iade davalarına istinaden Grup yönetimi tarafından hesaplanan karşılık tutarından oluşmakta olup ilgili tutar diğer faaliyetlerden giderler
içerisine dahil edilmiştir (Dipnot 31.b).
(3) Ciro prim karşılıkları, Grup’un bayilerinin dönem içerisinde yapmış olduğu satışlar sonucu belirlenen satış limitlerine ulaşması durumunda
elde edecekleri primlere ilişkin yapılan tahakkukları içermekte olup ilgili tutar satış indirimleri kalemine dahil edilmiştir.
(4)31 Aralık 2009 tarihi itibariyle vergi borçları gecikme zammı karşılığı, Eylül-Kasım 2008 ve Ocak - Nisan 2009 dönemlerine ait tahakkuk
edip 2009 yılı içerisinde taksitlendirilmiş 886.883 TL tutarındaki vergi anapara borçları (Dipnot 26.b) üzerinden hesaplanan gecikme faizinden
oluşmakta olup ilgili tutar diğer faaliyetlerden giderler içerisine dahil edilmiştir.
31 Aralık 2009
31 Aralık 2008
12.337.477
8.157.425
3.584.600
676.965
8.416.239
875.820
723.790
2.383.148
24.756.467
12.398.997
532.058.127
11.012.046
1.065.000
540.075
294.000
580.156.800
2.802.181
535.200
15.417.000
544.969.248
598.911.181
b) Alınan teminatlar:
İpotekler
Teminat senetleri
Teminat mektupları
Teminat çekleri
c) Verilen teminatlar:
Kefaletler
Teminat mektupları
Maddi duran varlık teminatları
Teminat çekleri
Teminat senetleri
78 - Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009
Yönetim
Makroekonomik ve Sektörel
Görünüm
2009 Yılı Faaliyetlerinin
Değerlendirilmesi
Çevre ve Sürdürülebilirlik
Kurumsal Yönetim Uygulamaları
ve Finansal Bilgiler
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 22 - KARŞILIKLAR, ŞARTA BAĞLI VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER (Devamı)
31 Aralık 2009 ve 31 Aralık 2008 tarihleri itibariyle Grup’un teminat/rehin/ipotek (“TRİ”) pozisyonuna ilişkin tabloları aşağıdaki gibidir:
31 Aralık 2009
31 Aralık 2008
A. Kendi tüzel kişiliği adına vermiş olduğu TRİ’ler
12.911.121
B. Tam konsolidasyon kapsamına dahil edilen ortaklıklar lehine vermiş olduğu TRİ’ler
-
C. Olağan ticari faaliyetlerinin yürütülmesi
amacıyla diğer 3. kişilerin borcunu temin
amacıyla vermiş olduğu TRİ’leri
-
D. Diğer verilen TRİ’ler
532.058.127
- i. Ana ortak lehine vermiş olduğu TRİ’ler
391.638.627
- ii. B ve C maddeleri kapsamına girmeyen diğer
grup şirketleri lehine vermiş olduğu TRİ’ler
140.419.500
- iii. C Maddesi kapsamına girmeyen 3. kişiler
lehine vermiş olduğu TRİ’ler
-
18.754.381
Grup Tarafından Verilen TRİ’ler:
Grup’un vermiş olduğu diğer TRİ’lerin Grup’un özkaynaklarına oranı -
580.156.800
428.160.000
151.996.800
-
544.969.248
598.911.181
%766,2
%1.187,9
31 Aralık 2009 tarihi itibariyle verilen kefaletler, Yaşar Holding, YBP, Çamlı Yem, Pınar Süt, Pınar Et, Viking Kağıt ve Pınar Su’nun uluslararası
piyasalardan ve finansal kuruluşlardan sağlamış olduğu toplam 246.289.000 Euro karşılığı 532.058.127 TL (2008: 271 milyon Euro karşılığı
580.156.800 TL) tutarındaki kredilere, Şirket’in sayılan grup şirketleriyle birlikte garantör olmasından kaynaklanmaktadır.
d) Devam etmekte olan önemli davalar:
i)31 Aralık 2009 tarihi itibariyle, bir Grup bayisi tarafından 2007 yılında satılan malın ayıplı olması iddiası ile davacının uğramış olduğu zararın
tazmini amacıyla 577.753 TL (2008: 577.753 TL) tutarında Grup aleyhine bir dava açılmış olup Grup yönetimi söz konusu davanın Grup lehine
sonuçlanacağı kanaatinde olduğundan herhangi bir karşılık ayrılmamıştır.
ii) İzmir Hasan Tahsin Vergi Dairesi müdürlüğü tarafından 1999-2005 yıllarına yönelik olarak Grup aleyhine yapılan 1.483.093 TL anapara ve
3.390.951 TL gecikme cezası olmak üzere toplam 4.874.044 TL tutarındaki KDV, kurumlar vergisi ve geçici vergi tarhiyatlarına karşı Grup’un
vergi mahkemelerinde açmış olduğu davalar Grup lehine sonuçlanmış olup, bu davalardan İzmir Hasan Tahsin Vergi Dairesi müdürlüğü
tarafından Danıştay’da temyiz edilen 2.324.241 TL tutarındaki kısım ise Grup lehine kesinleşmiştir. İlgili davaların İzmir Hasan Tahsin Vergi
Dairesi müdürlüğü tarafından temyiz edilip henüz sonuçlanmayan 2.549.803 TL tutarındaki kısmının ise benzer içtihatler doğrultusunda Grup
lehine sonuçlanması kuvvetle muhtemel olduğu için herhangi bir gider karşılığı ayrılmamıştır.
DİPNOT 23 - TAAHHÜTLER
Yoktur (2008: Yoktur).
Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009 - 79
Kısaca Dyo Boya
Dyo Boya’nın Tarihinden
Satırbaşları
Dyo Boya’nın Rekabet Avantajları
Rakamlarla Dyo Boya
Yönetim Kurulu Başkanı’nın
Mesajı
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 24 - ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR
Kıdem tazminatı karşılığı
31 Aralık 2009
31 Aralık 2008
4.105.485
3.230.104
4.105.485
3.230.104
Türk İş Kanunu’na göre, Şirket bir senesini doldurmuş olan ve Şirket’le ilişkisi kesilen veya emekli olan 25 hizmet (kadınlarda 20) yılını dolduran
ve emekliliğini kazanan (kadınlar için 58 yaşında, erkekler için 60 yaşında), askere çağrılan veya vefat eden personeli için kıdem tazminatı
ödemekle mükelleftir.
Ödenecek tazminat her hizmet yılı için bir aylık maaş kadardır ve bu tutar 31 Aralık 2009 tarihi itibariyle 2.365,16 TL (2008: 2.173,18 TL)
ile sınırlandırılmıştır. Kıdem tazminatı yükümlülüğü yasal olarak herhangi bir fonlamaya tabi değildir ve herhangi bir fonlama şartı
bulunmamaktadır. Kıdem tazminatı karşılığı çalışanların emekliliği halinde ödenmesi gerekecek muhtemel yükümlülüğün bilanço tarihindeki
değerinin aktüeryal öngörüler doğrultusunda hesaplanır.
Temel varsayım, her yıllık hizmet için belirlenen tavan karşılığının enflasyon ile orantılı olarak artmasıdır. Böylece uygulanan iskonto oranı
enflasyonun beklenen etkilerinden arındırılmış gerçek oranı gösterir. Şirket’in kıdem tazminatı karşılığı, kıdem tazminatı tavanı her altı ayda bir
ayarlandığı için, 1 Ocak 2010 tarihinden itibaren geçerli olan 2.427,04 TL (1 Ocak 2009: 2.260,05 TL) üzerinden hesaplanmaktadır.
Toplam karşılığın hesaplanmasına yönelik aşağıdaki aktüeryal öngörüler kullanılmıştır:
Yıllık iskonto oranı (%)
Emeklilik olasılığı (%)
31 Aralık 2009
31 Aralık 2008
5,92
98
6,26
97
2009
2008
3.230.104
3.987.082
191.222
274.665
(338.030)
747.524
249.591
516.507
(2.107.104)
584.028
4.105.485
3.230.104
Kıdem tazminatı karşılığının yıl içindeki hareketleri aşağıdaki gibidir:
1 Ocak
Faiz maliyeti
Aktüeryal zarar
Dönem içinde ödenen (*)
Dönem içindeki artış
31 Aralık
Faiz maliyeti, aktüeryal zarar ile yıl içindeki artış toplam 1.213.411 TL (2008: 1.350.126 TL) tutarında olup genel yönetim giderlerine dahil
edilmiştir (Dipnot 29.b).
80 - Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009
Yönetim
Makroekonomik ve Sektörel
Görünüm
2009 Yılı Faaliyetlerinin
Değerlendirilmesi
Çevre ve Sürdürülebilirlik
Kurumsal Yönetim Uygulamaları
ve Finansal Bilgiler
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 25 - EMEKLİLİK PLANLARI
Yoktur (2008: Yoktur).
DİPNOT 26 - DİĞER VARLIKLAR VE YÜKÜMLÜLÜKLER
31 Aralık 2009
31 Aralık 2008
1.941.577
449.000
281.694
57.648
1.983.096
143.964
265.659
104.541
2.729.919
2.497.260
Alınan sipariş avansları
Ödenecek vergi, fon ve sosyal güvenlik kesintileri
Vadesi geçmiş vergi borçları (Dipnot 22.a)
Diğer
6.142.847
1.044.731
886.883
393.575
3.686.292
966.969
2.640.044
611.677
8.468.036
7.904.982
(250.135)
(110.170)
8.217.901
7.794.812
a) Diğer dönen varlıklar:
Devreden KDV
Peşin ödenen giderler
Peşin ödenen vergiler
Diğer
b) Diğer kısa vadeli yükümlülükler:
Tenzil: Tahakkuk etmemiş finansal gider
Alınan sipariş avansları, Grup’un müteakip dönemlerde yapacağı satışlara yönelik olarak bayi ve müşterilerinden almış olduğu vadesi 1
yıldan az (2008: 1 yıldan az) olan çekleri içermektedir. Alınan TL avanslar için hesaplanan tahakkuk etmemiş finansal gideri için kullanılan
ağırlıklı ortalama etkin faiz oranı yıllık %7,78’dir (2008: %16,56). Alınan avansların makul değerleri taşınan değerlerine yaklaşıktır.
DİPNOT 27 - ÖZKAYNAKLAR
Şirket, SPK’ya kayıtlı olan şirketlere tanınan kayıtlı sermaye sistemini uygulamakta olup, 1 TL nominal değere sahip kayıtlı hisselerini temsil
eden kayıtlı sermayesi için bir tavan belirlemiştir. Şirket’in onaylanmış ve ödenmiş nominal değerdeki sermayesi, 31 Aralık tarihleri itibariyle
aşağıdaki gibidir:
Kayıtlı sermaye tavanı (tarihi değeri ile)
Nominal değeri ile onaylanmış ve ödenmiş sermaye
31 Aralık 2009
31 Aralık 2008
300.000.000
100.000.000
300.000.000
226.027.699
Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009 - 81
Kısaca Dyo Boya
Dyo Boya’nın Tarihinden
Satırbaşları
Dyo Boya’nın Rekabet Avantajları
Rakamlarla Dyo Boya
Yönetim Kurulu Başkanı’nın
Mesajı
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 27 - ÖZKAYNAKLAR (Devamı)
Şirket’in 31 Aralık 2009 ve 2008 tarihlerindeki hissedarları ve sermaye içindeki payları tarihi değerlerle aşağıdaki gibidir:
Yaşar Holding (A, B)
Halka arz (A, B)
DYO A.Ş. (A, B)
Diğer (A, B)
Toplam ödenmiş sermaye
31 Aralık 200931 Aralık 2008
TL
Hisse (%)
TL
Hisse (%)
74.160.452
25.452.943
370.815
15.790
74,16
25,45
0,37
0,02
167.397.170
57.756.694
838.144
35.691
74,06
25,55
0,37
0,02
100.000.000 226.027.699
Yönetim Kurulu’nun 10 Temmuz 2009 tarihli kararına istinaden, Şirket’in 31 Aralık 2008 tarihli bağımsız denetimden geçmiş ve Yönetim
Kurulu’nca onaylanmış konsolide finansal tablolarında yer alan 224.381.761 TL tutarındaki geçmiş yıl zararlarından kaynaklanan bilanço
açığının 176.027.699 TL’lik kısmının sermayenin azaltılması yoluyla kapatılmasını teminen, SPK’nın 2009/18 sayılı Haftalık Bülteni’nde
yayımlanan “Halka Açık Anonim Ortaklıkların Fon Çıkışı Gerektirmeyen Sermaye Azaltımı İşlemlerinde Uyulacak İlke ve Esaslar” duyurusu
kapsamında; çıkarılmış sermayenin 226.027.699 TL’den 50.000.000 TL’ye azaltılmasına, eşanlı olarak çıkarılmış sermayenin 100.000.000
TL’ye artırılmasına karar verilmiştir. 2 Kasım 2009 tarihinde bahsi geçen sermaye azaltımına ilişkin olarak akdedilen Olağanüstü Genel
Kurul kararı 9 Kasım 2009 tarihinde İzmir Ticaret Sicil Memurluğu’nca tescil edilmiştir. Yönetim Kurulu’nun 10 Temmuz 2009 tarihli kararına
istinaden, Şirket sermayesinin 50.000.000 TL nakden artırılarak 50.000.000 TL’den 100.000.000 TL’ye çıkarılması hususu 23 Aralık 2009
tarihinde İzmir Ticaret Sicil Memurluğu’nca tescil edilmiştir.
Şirket, sermaye artışı sırasında ihraç ettiği hisse senetlerini nominal değerinin üstünde bir bedelle ihraç ettiği için ihraç bedeli ile nominal
değer arasında oluşan farklar hisse senetleri ihraç primleri hesabına kaydedilmiştir.
31 Aralık 2009 tarihi itibariyle beheri 1 TL olan 100.000.000 (2008: 226.027.699) adet hisse bulunmaktadır.
Şirket sermayesi A grubu nama, A grubu hamiline ve B grubu hamiline paylardan oluşmakta olup, B grubu hamiline hisse senetleri
İMKB’de işlem görmektedir. Şirket Yönetim Kurulu, Genel Kurul tarafından seçilecek 3 ila 7 üyeden oluşmaktadır. Yönetim Kurulu 5 kişiden
oluşması halinde 3, 7 kişiden oluşması halinde 4 üye “A” grubu hissedarlar tarafından gösterilecek adaylar arasından, diğer üyeler de “B”
grubu hissedarlar tarafından gösterilecek adaylar arasından seçilir. Olağan ve Olağanüstü Genel Kurul toplantılarında “A” grubu hisseler
sahiplerine “3’er” oy, “B” grubu hisseler ise sahiplerine “1’er” oy hakkı verir.
Kanuni defterlerdeki birikmiş kârlar, aşağıda belirtilen kanuni yedeklerle ilgili hüküm haricinde dağıtılabilirler:
Türk Ticaret Kanunu’na göre, yasal yedekler birinci ve ikinci tertip yasal yedekler olmak üzere ikiye ayrılır. Türk Ticaret Kanunu’na göre birinci
tertip yasal yedekler, şirketin ödenmiş/çıkarılmış sermayesinin %20’sine ulaşılıncaya kadar, yasal kayıtlara göre net dönem kârından yine
yasal kayıtlara göre geçmiş yıl zararları düşülerek bulunan matrahın %5’i olarak ayrılır. İkinci tertip yasal yedekler ise ödenmiş sermayenin
%5’ini aşan dağıtılan kârın %10’udur. Öte yandan, net dağıtılabilir dönem kârının tamamının temettü olarak dağıtılmasına karar verilmesi
durumunda, sadece bu durumda sınırlı olmak üzere; ikinci tertip yasal yedek akçe net dağıtılabilir dönem kârından ödenmiş/çıkarılmış
sermayenin %5’ini aşan kısım için %9 oranında ayrılır. Türk Ticaret Kanunu’na göre, yasal yedekler ödenmiş sermayenin %50’sini geçmediği
sürece sadece zararları netleştirmek için kullanılabilir, bunun dışında herhangi bir şekilde kullanılması mümkün değildir.
82 - Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009
Yönetim
Makroekonomik ve Sektörel
Görünüm
2009 Yılı Faaliyetlerinin
Değerlendirilmesi
Çevre ve Sürdürülebilirlik
Kurumsal Yönetim Uygulamaları
ve Finansal Bilgiler
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 27 - ÖZKAYNAKLAR (Devamı)
Yukarıda bahsi geçen yasal yedeklerin, SPK Finansal Raporlama Standartları uyarınca “Kârdan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler” içerisinde
sınıflandırılması gerekmektedir. Şirket’in 31 Aralık 2009 tarihi itibariyle kârdan ayrılan kısıtlanmış yedeklerinin nominal tutarı 11.944.781 TL
(2008: 11.944.781 TL) olup özleri itibariyle kısıtlanmamış olan 160.465 TL tutarındaki “Olağanüstü Yedekler” (2008: 160.465 TL), “Geçmiş Yıllar
Zararları” içerisine sınıflandırmıştır.
1 Ocak 2008 itibariyle yürürlüğe giren Seri: XI No: 29 sayılı tebliğ ve ona açıklama getiren SPK duyurularına göre “Ödenmiş Sermaye”, “Kârdan
Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler” ve “Hisse Senedi İhraç Primleri”nin yasal kayıtlardaki tutarları üzerinden gösterilmesi gerekmektedir. Söz konusu
tebliğin uygulanması esnasında değerlemelerde çıkan farklılıkların (enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan farklılıklar gibi):
-“Ödenmiş Sermaye”den kaynaklanmaktaysa ve henüz sermayeye ilave edilmemişse, “Ödenmiş Sermaye” kaleminden sonra gelmek üzere
açılacak “Sermaye Düzeltmesi Farkları” kalemiyle;
-“Kârdan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler” ve “Hisse Senedi İhraç Primleri”nden kaynaklanmakta ve henüz kâr dağıtımı veya sermaye artırımına
konu olmamışsa “Geçmiş Yıllar Kâr/Zararıyla”, ilişkilendirilmesi gerekmektedir. Diğer özkaynak kalemleri ise SPK Finansal Raporlama
Standartları çerçevesinde değerlenen tutarları ile gösterilmektedir.
Sermaye düzeltmesi farklarının sermayeye eklenmek dışında bir kullanımı yoktur.
Şirket’in yasal kayıtlarına göre kâr dağıtımına baz olan özkaynak kalemleri aşağıdaki gibidir:
Olağanüstü yedekler
Diğer kâr yedekleri
Geçmiş yıllar zararları
Net dönem zararı
31 Aralık 2009
31 Aralık 2008
160.465
496.781
(139.158.758)
(31.536.720)
160.465
496.781
(264.680.963)
(50.505.494)
(170.038.232)
(314.529.211)
Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009 - 83
Kısaca Dyo Boya
Dyo Boya’nın Tarihinden
Satırbaşları
Dyo Boya’nın Rekabet Avantajları
Rakamlarla Dyo Boya
Yönetim Kurulu Başkanı’nın
Mesajı
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 28 - SATIŞLAR VE SATIŞLARIN MALİYETİ
1 Ocak-
31 Aralık 2009
1 Ocak31 Aralık 2008
Mamul satışları
Ticari mal satışları
Diğer satışlar
334.945.555
4.424.136
594.128
337.885.950
6.866.598
443.517
339.963.819
345.196.065
22.727.797
22.306.253
362.691.616
367.502.318
Tenzil: İndirimler
İadeler
(141.886.907)
(7.924.809)
(138.135.770)
(7.078.281)
Satış gelirleri
212.879.900
222.288.267
Satışların maliyeti:
(151.547.441)
(160.526.202)
61.332.459
61.762.065
Satış gelirleri:
Yurt içi satışlar:
Yurt dışı satışlar
Toplam brüt satışlar
Brüt kâr
84 - Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009
Yönetim
Makroekonomik ve Sektörel
Görünüm
2009 Yılı Faaliyetlerinin
Değerlendirilmesi
Çevre ve Sürdürülebilirlik
Kurumsal Yönetim Uygulamaları
ve Finansal Bilgiler
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 29 - A
RAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERLERİ, PAZARLAMA, SATIŞ VE DAĞITIM GİDERLERİ, GENEL YÖNETİM GİDERLERİ
1 Ocak -
31 Aralık 2009
1 Ocak 31 Aralık 2008
6.818.473
6.216.297
5.325.665
3.787.642
1.538.024
1.286.218
1.051.758
934.818
168.940
1.893.860
7.612.080
6.640.443
9.079.839
6.370.686
1.302.903
1.640.484
1.438.339
921.969
104.454
2.525.668
29.021.695
37.636.865
a) Pazarlama, satış ve dağıtım giderleri:
Personel giderleri
Nakliye ve navlun giderleri
Reklam ve tanıtım giderleri
Lisans giderleri (*)
Kira Dışarıdan sağlanan hizmetler
Seyahat giderleri
Amortisman ve itfa payı (Dipnot 18)
Enerji
Diğer
(*)Grup 1 Ocak – 30 Haziran 2009 dönemine ilişkin DYO A.Ş.’ye 2.441.075 TL tutarında lisans bedeli ödemiştir (2008: 2008 yılına ilişkin DYO
A.Ş.’ye 5.180.614 TL tutarında lisans bedeli ödemiştir). Grup’un, DYO A.Ş.’nin 28 Eylül 2009 tarihinde aldığı karara istinaden 2009 yılının
tamamı için lisans bedeli oranı azaltılmıştır.
b) Genel yönetim giderleri:
Personel giderleri
Danışmanlık ve istişare
Kıdem tazminatları (Dipnot 24)
Dışarıdan sağlanan hizmetler
Amortisman ve itfa payı (Dipnot 18)
Enerji
Bağış ve yardımlar
Haberleşme
Vergi, resim ve harçlar
Seyahat
Diğer
6.799.665
3.959.896
1.213.411
1.078.746
420.103
341.858
323.170
315.421
295.798
286.321
2.084.878
6.056.507
2.714.836
1.350.126
1.161.926
553.750
369.022
170.267
441.365
230.956
299.227
1.760.211
17.119.267
15.108.193
Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009 - 85
Kısaca Dyo Boya
Dyo Boya’nın Tarihinden
Satırbaşları
Dyo Boya’nın Rekabet Avantajları
Rakamlarla Dyo Boya
Yönetim Kurulu Başkanı’nın
Mesajı
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 29 - A
RAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERLERİ, PAZARLAMA, SATIŞ VE DAĞITIM GİDERLERİ, GENEL YÖNETİM GİDERLERİ (Devamı)
1 Ocak -
31 Aralık 2009
1 Ocak 31 Aralık 2008
Personel giderleri
Dışarıdan sağlanan fayda ve hizmetler
Amortisman ve itfa payı (Dipnot 18)
Seyahat
Enerji
Diğer
3.547.465
324.955
209.697
132.735
70.734
814.422
3.865.591
336.647
414.112
178.703
123.974
890.632
5.100.008
5.809.659
51.240.970
58.554.717
1 Ocak -
31 Aralık 2009
1 Ocak 31 Aralık 2008
129.512.876
25.486.351
7.088.159
6.618.924
5.325.665
4.820.534
3.994.490
3.872.361
3.806.457
2.014.536
1.487.244
1.213.411
7.547.403
139.671.187
26.281.122
7.065.509
7.021.726
9.079.839
5.775.911
2.714.836
6.370.686
3.878.753
1.394.651
1.931.507
1.350.126
6.545.066
202.788.411
219.080.919
c) Araştırma ve geliştirme giderleri:
DİPNOT 30 - NİTELİKLERİNE GÖRE GİDERLER
Stoklar (Dipnot 13)
Personel
Amortisman ve itfa payı (Dipnotlar 18 ve 19)
Nakliye ve navlun
Reklam ve tanıtım
Dışarıdan sağlanan hizmetler
Danışmanlık ve istişare
Lisans giderleri
Enerji
Kira
Seyahat
Kıdem tazminatları (Dipnot 24)
Diğer
86 - Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009
Yönetim
Makroekonomik ve Sektörel
Görünüm
2009 Yılı Faaliyetlerinin
Değerlendirilmesi
Çevre ve Sürdürülebilirlik
Kurumsal Yönetim Uygulamaları
ve Finansal Bilgiler
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 31 - DİĞER FAALİYETLERDEN GELİRLER/(GİDERLER)
1 Ocak -
31 Aralık 2009
1 Ocak 31 Aralık 2008
638.406
164.196
135.892
134.285
123.086
15.256
1.096.439
441.619
23.714
230.310
168.705
58.510
262.505
2.307.560
1.185.363
(1.479.366)
(801.172)
(725.469)
(431.687)
(251.342)
(207.920)
(83.626)
(75.191)
(624.913)
(3.318.373)
(114.539)
(852.668)
(628.792)
(244.939)
(302.555)
(107.429)
(303.578)
(847.205)
(4.680.686)
(6.720.078)
1 Ocak -
31 Aralık 2009
1 Ocak 31 Aralık 2008
Kur farkı geliri
Vade farkı geliri
Kredi anapara erken ödeme iskontosu (Dipnot 8)
Kefalet geliri (Dipnot 37.ii.h)
Swap işleminden kaynaklanan kur farkı geliri
Faiz geliri
6.810.254
3.239.890
2.448.400
1.233.482
1.178.400
108.165
11.231.329
4.172.086
1.166.400
20.668.800
48.258
15.018.591
37.286.873
a) Diğer faaliyet gelirleri:
Şüpheli alacak tahsilatı (Dipnot 10.a)
Sigorta hasar bedelleri tahsilatı
Maddi duran varlık satış kârı
Stok sayım farkları
Hurda satış kârı
Kira geliri
Diğer
Diğer gelirlerin 746.142 TL’si lehte mutabakat farklarından oluşmaktadır (2008: Yoktur).
b) Diğer faaliyet giderleri:
Şüpheli alacak gideri (Dipnot 10.a ve 37.i.a)
Vergi gecikme zammı
Stok değer düşüklüğü (Dipnot 13)
Hasarlı stok maliyeti (Dipnot 13)
İşe iade davaları gideri (Dipnot 22)
Ödenen iş fesih dava tazminatları
Özel işlem vergileri
Vergi cezaları
Diğer
DİPNOT 32 - FİNANSAL GELİRLER
Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009 - 87
Kısaca Dyo Boya
Dyo Boya’nın Tarihinden
Satırbaşları
Dyo Boya’nın Rekabet Avantajları
Rakamlarla Dyo Boya
Yönetim Kurulu Başkanı’nın
Mesajı
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 33 - FİNANSAL GİDERLER
Faiz gideri
Kur farkı gideri
Swap işleminden kaynaklanan faiz gideri
Vade farkı gideri
Kefalet gideri (Dipnot 37.ii.g)
Banka komisyon giderleri
Diğer
1 Ocak -
31 Aralık 2009
1 Ocak 31 Aralık 2008
(17.701.418)
(11.830.356)
(10.561.661)
(7.974.891)
(2.385.774)
(1.386.080)
(111.124)
(15.678.030)
(50.286.451)
(14.525.845)
(6.650.985)
(1.864.056)
(913.763)
(48.936)
(51.951.304)
(89.968.066)
DİPNOT 34 - SATIŞ AMACIYLA ELDE TUTULAN DURAN VARLIKLAR VE DURDURULAN FAALİYETLER
Yoktur (2008: Yoktur).
DİPNOT 35 - VERGİ VARLIKLARI VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ
31 Aralık 2009 ve 2008 tarihleri itibariyle peşin ödenen kurumlar vergisi ve kurumlar vergisi karşılığı aşağıdaki gibidir:
31 Aralık 2009
31 Aralık 2008
Ödenecek kurumlar vergisi
Tenzil: Peşin ödenen vergiler
-
-
34.390
(34.390)
Vergi karşılığı
-
-
Türk vergi mevzuatı, ana ortaklık olan şirketin bağlı ortaklıkları ve iştiraklerini konsolide ettiği mali tabloları üzerinden vergi beyannamesi
vermesine olanak tanımamaktadır. Bu sebeple bu konsolide finansal tablolara yansıtılan vergi karşılıkları, tam konsolidasyon kapsamına
alınan tüm şirketler için ayrı ayrı hesaplanmıştır.
31 Aralık 2009 tarihi itibariyle cari dönemde oluşan cari vergi gideri bulunmamaktadır (31 Aralık 2008 tarihi itibariyle 34.390 TL tutarındaki cari
vergi gideri, ZAO Kemipex JSC’nin döneme ilişkin vergisinin Rusya Federasyonu vergi mevzuatına göre hesaplanmasından oluşmuştur).
Türkiye’de, kurumlar vergisi oranı 2009 yılı için %20’dir (2008: %20). Kurumlar vergisi oranı kurumların ticari kazancına vergi yasaları
gereğince indirimi kabul edilmeyen giderlerin ilave edilmesi, vergi yasalarında yer alan istisna (iştirak kazançları istisnası, yatırım indirimi
istisnası vb.) ve indirimlerin (ar-ge indirimi gibi) indirilmesi sonucu bulunacak vergi matrahına uygulanır. Kâr dağıtılmadığı takdirde başka
bir vergi ödenmemektedir. Rusya Federasyonu’nda ve Romanya’da yürürlükte bulunan gelir vergisi oranları sırasıyla %20 ve %16’dır (2008:
sırasıyla %24 ve %16).
88 - Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009
Yönetim
Makroekonomik ve Sektörel
Görünüm
2009 Yılı Faaliyetlerinin
Değerlendirilmesi
Çevre ve Sürdürülebilirlik
Kurumsal Yönetim Uygulamaları
ve Finansal Bilgiler
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 35 - VERGİ VARLIKLARI VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ (Devamı)
Türkiye’deki bir işyeri ya da daimi temsilcisi aracılığı ile gelir elde eden dar mükellef kurumlar ile Türkiye’de yerleşik kurumlara ödenen kâr
paylarından (temettüler) stopaj yapılmaz. Bunların dışında kalan kişi ve kurumlara yapılan temettü ödemeleri %15 (2008: %15) oranında
stopaja tabidir. Kârın sermayeye ilavesi, kâr dağıtımı sayılmaz.
Şirketler üçer aylık mali kârları üzerinden %20 (2008: %20) oranında geçici vergi hesaplar ve o dönemi izleyen ikinci ayın 14 üncü gününe
kadar beyan edip 17’nci günü akşamına kadar öderler. Yıl içinde ödenen geçici vergi o yıla ait olup izleyen yıl verilecek kurumlar vergisi
beyannamesi üzerinden hesaplanacak kurumlar vergisinden mahsup edilir. Mahsuba rağmen ödenmiş geçici vergi tutarı kalmış ise bu tutar
nakden iade alınabileceği gibi devlete karşı olan herhangi bir başka mali borca da mahsup edilebilir.
Türkiye’de ödenecek vergiler konusunda vergi otoritesi ile mutabakat sağlamak gibi bir uygulama bulunmamaktadır. Kurumlar vergisi
beyannameleri hesap döneminin kapandığı ayı takip eden dördüncü ayın 25 inci günü akşamına kadar bağlı bulunulan vergi dairesine
verilir.
Vergi incelemesine yetkili makamlar beş yıl zarfında muhasebe kayıtlarını inceleyebilir ve hatalı işlem tespit edilirse yapılacak vergi tarhiyatı
nedeniyle vergi miktarları değişebilir. Türk vergi mevzuatına göre beyanname üzerinde gösterilen mali zararlar 5 yılı aşmamak kaydıyla
dönem kurum kazancından indirilebilirler. Ancak, mali zararlar, geçmiş yıl kârlarından mahsup edilemez.
Kurumlar Vergisi Kanunu’nda kurumlara yönelik birçok istisna bulunmaktadır. Bu istisnalardan Şirket’e ilişkin olanları aşağıda açıklanmıştır:
Kurumların tam mükellefiyete tabi bir başka kurumun sermayesine iştirakten elde ettikleri temettü kazançları (yatırım fonlarının katılma
belgeleri ile yatırım ortaklıkları hisse senetlerinden elde edilen kâr payları hariç) kurumlar vergisinden istisnadır.
Kurumların rüçhan hakkı kuponlarının satışından elde ettikleri kazançlarının %75’lik kısmı ile anonim şirketlerin kuruluşlarında veya
sermayelerini artırdıkları sırada çıkardıkları hisse senetlerinin itibari değerlerinin üzerinde elden çıkarılmasından sağlanan emisyon primi
kazançları kurumlar vergisinden istisnadır.
Dolayısı ile ticari kâr/(zarar) rakamı içinde yer alan yukarıda sayılan nitelikteki kazançlar/(kayıplar) kurumlar vergisi hesabında dikkate
alınmıştır.
Kurumlar Vergisi matrahının tespitinde yukarıda yer alan istisnalar yanında ayrıca Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 8. maddesi ve Gelir Vergisi
Kanunu’nun 40. madde hükmünde belirtilen indirimler ile birlikte Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 10. maddesinde belirtilen diğer indirimler de
dikkate alınır.
Transfer fiyatlandırması
Kurumların ilişkili kişilerle yaptıkları mal veya hizmet alım ya da satımlarında emsallerine uygun olarak tespit edecekleri bedel veya fiyat
kullanmaları gerekmektedir. Emsallere uygunluk ilkesi, ilişkili kişilerle yapılan mal veya hizmet alım ya da satımında uygulanan fiyat veya
bedelin, aralarında böyle bir ilişkinin bulunmaması durumunda oluşacak fiyat veya bedele uygun olmasını ifade etmektedir. Kurumlar,
ilişkili kişiler ile gerçekleştirdiği işlemlerde uygulanacak emsaline uygun fiyat veya bedelleri ilgili kanunda belirtilen yöntemlerden işlemin
mahiyetine en uygun olanını kullanmak suretiyle tespit edeceklerdir. Emsaline uygunluk ilkesi doğrultusunda tespit edilen fiyat ve
bedellere ilişkin hesaplamalara ait kayıt, cetvel ve belgelerin ispat edici kağıtlar olarak kurumlar tarafından saklanması zorunlu kılınmıştır.
Ayrıca, kurumlar bir hesap dönemi içerisinde ilişkili kişiler ile yaptıkları işlemlere ilişkin olarak bilgi ve belgeleri içerecek şekilde bir rapor
hazırlayacaklardır.
Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009 - 89
Kısaca Dyo Boya
Dyo Boya’nın Tarihinden
Satırbaşları
Dyo Boya’nın Rekabet Avantajları
Rakamlarla Dyo Boya
Yönetim Kurulu Başkanı’nın
Mesajı
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 35 - VERGİ VARLIKLARI VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ (Devamı)
Emsallere uygunluk ilkesine aykırı olarak tespit edilen bedel veya fiyat üzerinden mal veya hizmet alım ya da satımında bulunulması
halinde kazancın tamamen veya kısmen transfer fiyatlaması yoluyla örtülü olarak dağıtılmış sayılacaktır. Tamamen veya kısmen transfer
fiyatlandırması yoluyla örtülü olarak dağıtılan kazanç 13 üncü maddede belirtilen şartların gerçekleştiği hesap döneminin son günü itibariyle
dağıtılmış kâr payı veya dar mükellefler için ana merkeze aktarılan tutar sayılacaktır. Transfer fiyatlandırması yoluyla dağıtılmış kâr payının
net kâr payı tutarı olarak kabul edilmesi ve brüte tamamlanması sonucu bulunan tutar üzerinden ortakların hukuki niteliğine göre belirlenen
oranlarda vergi kesintisi yapılacaktır. Daha önce yapılan vergilendirme işlemleri, taraf olan mükellefler nezdinde buna göre düzeltilecektir.
Ancak, bu düzeltmenin yapılabilmesi için örtülü kazanç dağıtan kurum adına tarh edilen vergilerin kesinleşmiş ve ödenmiş olması
gerekmektedir.
Örtülü kazanç dağıtılan kurum nezdinde yapılacak düzeltmede dikkate alınacak tutar, kesinleşen ve ödenen tutar olacaktır.
Rusya Federasyonu
Rusya Federasyonu’nda yürürlükte bulunan gelir vergisi oranı %20’dir (2008: %24). Rusya Federasyonu vergi sistemine göre mali zararlar,
gelecekteki vergiye tabi gelirlerden mahsup edilmek üzere 10 yıl ileriye taşınabilir. Herhangi bir yılda mahsup edilebilecek azami tutar ilgili
yılın vergiye tabi toplam kârının %30’u (2008: %30) ile sınırlıdır. Söz konusu dönemlerde mahsup edilmeyen zararlarla ilgili haklar kaybedilir.
Öte yandan, Rusya Federasyonu’nda vergi, para ve gümrük mevzuatları çeşitli yorumlara ve sık sık ortaya çıkan değişikliklere tabidir.
Şirket’in işlemlerinde ve faaliyetlerinde uygulanan mevzuatla ilgili yönetimin yorumu, ilgili bölgesel ve federal otoritelerce değişik şekillerde
yorumlanabilir. Rusya Federasyonu’nda yakın geçmişte yaşanan olaylar, vergi otoritelerinin mevzuat ile ilgili değerlendirmelerindeki
yorumların neticesinde geçmişte onaylanan işlemlerin ve faaliyetlerin ileriki dönemlerde onaylanmayacağı riskinin mümkün olabileceğini
göstermektedir. Vergiler ile ilgili inceleme vergi incelemesine yetkili makamlarca son incelemeden önceki üç yılı kapsar. Kimi durumlar altında
bu tür incelemeler daha uzun dönemleri de kapsayabilir.
1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 hesap dönemlerine ait konsolide kapsamlı gelir tablolarında yer alan vergi (gideri)/geliri aşağıda
özetlenmiştir.
1 Ocak -
31 Aralık 2009
1 Ocak 31 Aralık 2008
Cari dönem kurumlar vergisi gideri
Ertelenmiş vergi (gideri)/geliri
-
(93.902)
(34.390)
2.622.990
(93.902)
2.588.600
90 - Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009
Yönetim
Makroekonomik ve Sektörel
Görünüm
2009 Yılı Faaliyetlerinin
Değerlendirilmesi
Çevre ve Sürdürülebilirlik
Kurumsal Yönetim Uygulamaları
ve Finansal Bilgiler
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 35 - VERGİ VARLIKLARI VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ (Devamı)
1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 hesap dönemlerine ait vergi gider mutabakatı aşağıdaki gibidir:
Vergi öncesi zarar
Vergi öncesi zarar üzerinden ana ortaklık vergi oranıyla
hesaplanan vergi
Farklı vergi oranına sahip bağlı ortaklıkların etkisi
İndirilecek gelirler
Kanunen kabul edilmeyen giderler
Üzerinden ertelenmiş vergi varlığı hesaplanmayan
mali zarar
Diğer
Vergi (gideri)/geliri
1 Ocak -
31 Aralık 2009
1 Ocak 31 Aralık 2008
(29.214.350)
(55.008.560)
5.842.870
14.398
588.330
(1.131.420)
11.001.712
128.481
1.155.004
(1.307.683)
(5.058.288)
(349.792)
(7.846.494)
(542.420)
(93.902)
2.588.600
Ertelenmiş vergiler
Grup, ertelenmiş vergi varlık ve yükümlülüklerini, varlık ve yükümlülüklerin bilançodaki kayıtlı değerleri ile vergi değerleri arasında oluşan
geçici farklar üzerinden bilanço tarihi itibariyle yasalaşmış vergi oranlarını kullanarak hesaplamaktadır. İleriki dönemlerde gerçekleşecek
geçici farklar üzerinden yükümlülük metoduna göre hesaplanan ertelenmiş vergi varlıkları ve yükümlülükleri için uygulanan oran %20’dir
(2008: %20).
Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009 - 91
Kısaca Dyo Boya
Dyo Boya’nın Tarihinden
Satırbaşları
Dyo Boya’nın Rekabet Avantajları
Rakamlarla Dyo Boya
Yönetim Kurulu Başkanı’nın
Mesajı
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 35 - VERGİ VARLIKLARI VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ (Devamı)
31 Aralık 2009 ve 2008 tarihleri itibariyle birikmiş geçici farklar ve ertelenmiş vergi varlık ve yükümlülüklerinin bilanço tarihleri itibariyle
yürürlükteki vergi oranları kullanılarak hesaplamalarının dökümü aşağıdaki gibidir:
Ertelenmiş vergi varlığı/
Birikmiş geçici farklar (yükümlülüğü)
31 Aralık
31 Aralık
31 Aralık
31 Aralık
2009
2008
2009
2008
Faydalı ömür düzeltmesi
31.039.013
25.846.407
Makine, tesis ve cihazların yeniden değerlemesi
39.981.026
42.144.651
Binalar, yeraltı ve yerüstü düzenlerinin
yeniden değerlemesi
27.122.477
28.030.563
Arazi ve arsaların yeniden değerlemesi
44.539.421
44.691.044
Kıdem tazminatı karşılığı (Dipnot 24)
(4.105.485)
(3.230.104)
Diğer
(6.207.803)
(7.996.205)
(5.169.281)
(8.428.930)
(5.424.495)
(2.226.971)
821.097
(146.373)
(5.606.113)
(2.234.552)
646.021
(293.993)
Ertelenmiş vergi varlığı
Ertelenmiş vergi yükümlülüğü
821.097
(22.001.847)
646.021
(21.732.869)
Ertelenmiş vergi yükümlülüğü-net
(21.180.750)
(21.086.848)
Grup, müteakip yıllarda kullanılabilecek taşınabilir mali zararlardan kaynaklanan 31.678.023 TL (2008: 28.646.580 TL) tutarlarındaki
ertelenmiş vergi varlığını gelecekte faydalanılması kuvvetle muhtemel görülmediği için kayıtlarına almamıştır.
31 Aralık 2009 ve 2008 tarihleri itibariyle Şirket’in finansal tablolarına yansıtılmayan ve üzerinden ertelenmiş vergi varlığı hesaplanmayan
mahsup edilebilecek mali zararların en son kullanım yıllarına göre dağılımı aşağıdaki gibidir:
En son kullanım yılı
2009
2010
2011
2012
2013
2014
92 - Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009
31 Aralık 2009
31 Aralık 2008
-
21.572.415
41.501.456
20.665.792
49.359.014
25.291.438
10.134.223
21.572.415
41.501.456
20.665.792
49.359.014
-
158.390.115
143.232.900
Yönetim
Makroekonomik ve Sektörel
Görünüm
2009 Yılı Faaliyetlerinin
Değerlendirilmesi
Kurumsal Yönetim Uygulamaları
ve Finansal Bilgiler
Çevre ve Sürdürülebilirlik
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 35 - VERGİ VARLIKLARI VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ (Devamı)
Ertelenmiş vergi hareket tablosu aşağıda belirtilmiştir:
1 Ocak
Yeniden değerleme fonuna verilen (*)
Cari dönem gelir tablosuna yansıtılan 31 Aralık
2009
2008
(21.086.848)
(21.503.130)
-
(93.902)
(2.206.708)
2.622.990
(21.180.750)
(21.086.848)
(*)Grup, 1 Ocak 2009 tarihinden önce hazırladığı finansal tablolarda, geçmiş yıllar kârları ile ilişkilendirdiği, amortisman transferi üzerinden
hesaplanan, 31 Aralık 2009 tarihi itibariyle 614.342 TL (2008: 529.844 TL) ertelenmiş vergi etkisini (Dipnot 18) 2009 yılı içerisinde konsolide
kapsamlı gelir tablosuna yansıtmıştır. Önemlilik kavramı dahilinde 2008 yılına ilişkin finansal tablolar yeniden düzenlenmemiştir.
DİPNOT 36 - HİSSE BAŞINA KAYIP
Kâr dağıtımı için, öncelikle Türk Ticaret Kanunu düzenlemeleri uyarınca yasal kayıtlar üzerinden yedek akçe ayrılması, Tebliğ uyarınca
düzeltilmiş konsolide finansal tablolarda bulunan net dağıtılabilir kâr üzerinden dağıtılacak tutarın tamamı, yasal net dağıtılabilir kârdan
karşılanabiliyorsa bu tutarın tamamı, yasal kayıtlarda yer alan tutardan karşılanamıyorsa yasal kayıtlardaki net dağıtılabilir tutarın tamamının
dağıtılması gerekmektedir.
Hisse başına esas kayıp, hissedarlara ait net zararın çıkarılmış adi hisselerin söz konusu dönemdeki ağırlıklı ortalama adedine bölünmesi ile
hesaplanır.
1 Ocak -
31 Aralık 2009
1 Ocak 31 Aralık 2008
Net dönem zararı
A
29.284.396
52.393.262
Adi hisselerin ağırlıklı ortalama adedi B
201.979.786
226.027.699
A/B
0,1450
0,2318
Nominal değeri 1 TL olan hisse başına kayıp
1 Ocak- 31 Aralık 2009 ve 2008 hesap dönemlerinde hisse başına kayıp ile seyreltilmiş hisse başına kayıp arasında herhangi bir fark
bulunmamaktadır.
Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009 - 93
Kısaca Dyo Boya
Dyo Boya’nın Tarihinden
Satırbaşları
Dyo Boya’nın Rekabet Avantajları
Rakamlarla Dyo Boya
Yönetim Kurulu Başkanı’nın
Mesajı
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 37 - İLİŞKİLİ TARAFLAR AÇIKLAMALARI
31 Aralık 2009 ve 2008 tarihleri itibariyle ilişkili taraflardan alacaklar ve ilişkili taraflara borçlar bakiyeleri ile dönem içlerinde ilişkili taraflarla
yapılan önemli işlemlerin özeti aşağıda sunulmuştur:
i) İlişkili tarafların bakiyeleri:
a) İlişkili taraflardan kısa vadeli ticari alacaklar:
31 Aralık 2009
31 Aralık 2008
710.900
134.492
47.217
658.266
137.412
-
892.609
795.678
Tenzil: Şüpheli alacak karşılığı
Vadeli satışlardan kaynaklanan
kazanılmamış finansal gelir
(694.196)
(492.796)
(1.241)
(1.891)
197.172
300.991
Yataş
DYO A.Ş.
DYO Matbaa
Yataş’tan olan alacaklar ihracat amacıyla yapılan satışlardan kaynaklanmaktadır. 31 Aralık 2009 tarihi itibariyle, Grup DYO A.Ş.’den olan
alacağının mutabakat farklarından kaynaklanması sebebiyle tamamını giderleştirmiştir.
31 Aralık 2009 tarihi itibariyle ilişkili taraflardan kısa vadeli ticari alacaklar için hesaplanan tahakkuk etmemiş finansal gelir için kullanılan
ağırlıklı ortalama etkin faiz oranı TL ve Euro cinsinden alacaklar için sırasıyla yıllık %6,87 ve %0,52 (2008: TL, ABD Doları ve Euro cinsinden
alacaklar için sırasıyla yıllık %16,63, %1,42 ve %2,77) olup ilişkili taraflardan kısa vadeli ticari alacakların ağırlıklı ortalama vadesi 1 ay
içerisindedir (2008: 2 ay).
31 Aralık 2009 ve 2008 tarihleri itibariyle ilişkili taraflardan ticari alacakların vadeleri aşağıdaki gibidir:
Vadesi geçen alacaklar
0-30 gün vadeli
31-60 gün vadeli
61-90 gün vadeli
31 Aralık 2009
31 Aralık 2008
30.072
34.117
96.788
36.195
84.175
40.946
33.534
142.336
197.172
300.991
31 Aralık 2009 ve 2008 tarihleri itibariyle vadesi geçen ilişkili taraflardan ticari alacakların yaşlandırması ve kredi riski analizi Dipnot 38.a’da
detaylı olarak açıklanmıştır.
94 - Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009
Yönetim
Makroekonomik ve Sektörel
Görünüm
2009 Yılı Faaliyetlerinin
Değerlendirilmesi
Kurumsal Yönetim Uygulamaları
ve Finansal Bilgiler
Çevre ve Sürdürülebilirlik
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 37 - İLİŞKİLİ TARAFLAR AÇIKLAMALARI (Devamı)
Şüpheli alacak karşılığının dönem içerisindeki hareketleri aşağıdaki gibidir:
2009
2008
(492.796)
(391.104)
(201.400)
(101.692)
(694.196)
(492.796)
31 Aralık 2009
31 Aralık 2008
Yadex Export Import und Spedition GmbH (“Yadex”)
Yaşar Holding
Yataş
DYO A.Ş.
DYO Matbaa
Birmaş Tüketim Malları Ticaret A.Ş. (“Birmaş”)
Diğer
4.892.368
1.708.854
1.589.016
824.269
821.647
350.504
896.097
7.909.823
3.615.621
1.375.489
763.346
607.304
155.966
298.208
Tenzil: Vadeli alışlardan kaynaklanan
tahakkuk etmemiş finansal gider
11.082.755
14.725.757
(10.738)
(23.759)
11.072.017
14.701.998
1 Ocak
Dönem içerisinde ayrılan karşılıklar (Dipnot 31.b)
31 Aralık
b) İlişkili taraflara kısa vadeli ticari borçlar:
İlişkili taraflara borçların önemli bir kısmı Yadex aracılığıyla gerçekleştirilen yurtdışı hammadde alımlarından, Yaşar Holding’den alınan
danışmanlık ve istişare hizmetlerinden ve DYO A.Ş. ile Dyo Matbaa’dan yapılan lisans hizmeti alımlarından kaynaklanmaktadır.
31 Aralık 2009 tarihi itibariyle ilişkili taraflara kısa vadeli ticari borçlar için hesaplanan tahakkuk etmemiş finansman maliyeti için kullanılan
ağırlıklı ortalama etkin faiz oranı TL ve Euro cinsinden ticari borçlar için sırasıyla yıllık %6,88 ve %0,48’dir (2008: sırasıyla yıllık %16,70 ve %2,84).
31 Aralık 2009 ve 2008 tarihleri itibariyle vadesi geçen ilişkili taraflara kısa vadeli borçların yaşlandırması aşağıdaki gibidir:
0-3 ay arası
3 aydan uzun
2.966.798
5.985.242
1.486.726
8.922.284
8.952.040
10.409.010
Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009 - 95
Kısaca Dyo Boya
Dyo Boya’nın Tarihinden
Satırbaşları
Dyo Boya’nın Rekabet Avantajları
Rakamlarla Dyo Boya
Yönetim Kurulu Başkanı’nın
Mesajı
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 37 - İLİŞKİLİ TARAFLAR AÇIKLAMALARI (Devamı)
c) İlişkili taraflara kısa vadeli diğer borçlar:
Çamlı Yem
Yaşar Holding
Pınar Süt
Yataş
DYO Matbaa
YBP
Diğer
31 Aralık 2009
31 Aralık 2008
2.303.158
1.147.899
479.405
404.382
298.206
98.324
474.421
493.034
5.878.342
149.238
346.570
171.421
5.753.838
547.108
5.205.795
13.339.551
31 Aralık 2009 tarihi itibariyle Çamlı Yem’e olan borçların 993.875 TL tutarındaki kısmı Çamlı Yem tarafından uluslararası bir finans
kuruluşundan temin edilip Grup’a aynı koşullarda devredilen uzun vadeli kredi borcunun faiz tahakkukundan, 1.283.118 TL tutarındaki kısmı
vade farkı ve kefalet faturalarından ve 26.165 TL tutarındaki kısmı ise (2008: 493.034 TL) Grup’un dönem içerisinde söz konusu ilişkili taraftan
temin ettiği fon ve bunun üzerinden hesaplanan faiz tahakkukundan oluşmaktadır.
31 Aralık 2009 tarihi itibariyle Yaşar Holding’e olan borçların 337.297 TL tutarındaki kısmı Yaşar Holding tarafından uluslar arası bir finans
kuruluşundan temin edilip Grup’a aynı koşullarda devredilen uzun vadeli kredi borcunun faiz tahakkukundan, 810.602 TL tutarındaki kısmı ise
(2008: 5.878.342 TL) Grup’un dönem içerisinde söz konusu ilişkili taraftan temin ettiği fon ve bunun üzerinden hesaplanan faiz
tahakkukundan oluşmaktadır.
İlişkili taraflara ticari olmayan borçlara uygulanan faiz oranı ortalama yıllık %14’tür (2008: %21).
31 Aralık 2009
31 Aralık 2008
24.115.372
8.168.929
14.922.406
5.054.500
32.284.301
19.976.906
d) İlişkili taraflara uzun vadeli diğer borçlar:
Çamlı Yem
Yaşar Holding
31 Aralık 2009 ve 2008 tarihleri itibariyle, ilişkili taraflara uzun vadeli diğer borçlar bakiyesi, Yaşar Holding ve Çamlı Yem tarafından
uluslararası bir finans kuruluşundan temin edilip Grup’a aynı koşullarda devredilen kredi borçlarının anaparalarından oluşmaktadır. Yıllık TL
Libor + %8,50 faiz oranına sahip söz konusu anapara borçlarının geri ödeme vadesi 27 Eylül 2013 olup makul değeri 30.855.765 TL’dir (2008:
21.930.167 TL).
96 - Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009
Yönetim
Makroekonomik ve Sektörel
Görünüm
2009 Yılı Faaliyetlerinin
Değerlendirilmesi
Çevre ve Sürdürülebilirlik
Kurumsal Yönetim Uygulamaları
ve Finansal Bilgiler
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 37 - İLİŞKİLİ TARAFLAR AÇIKLAMALARI (Devamı)
ii) İlişkili taraflar ile olan işlemler:
1 Ocak -
31 Aralık 2009
1 Ocak 31 Aralık 2008
2.538.030
111.552
3.230.581
500.739
2.649.582
3.731.320
217.947
55.887
61.368
126.627
332.617
99.648
335.202
558.892
Yadex
Bornova Matbaa Mürekkepleri San. ve Tic. A.Ş.
DYO Matbaa
Yaşar Basf Otomotiv Boyaları Pazarlama ve Tic. Ltd. Şti.
361.144
159.006
48.962
-
1.487.747
145.917
44.856
2.296.684
569.112
3.975.204
Yaşar Holding
Bintur Turizm ve Catering Hizmetleri Tic. A.Ş.
Yataş
Diğer
3.522.424
917.759
71.291
269.745
2.452.454
613.239
581.293
412.173
4.781.219
4.059.159
a) Mal satışları:
Yataş
Diğer
b) Hizmet satışları:
Yaşar Holding
DYO Matbaa
Diğer
c) Mal alımları:
Yadex’ten yapılan mal alımları ağırlıklı olarak hammadde alımlarından kaynaklanmaktadır.
ç) Hizmet alımları:
Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009 - 97
Kısaca Dyo Boya
Dyo Boya’nın Tarihinden
Satırbaşları
Dyo Boya’nın Rekabet Avantajları
Rakamlarla Dyo Boya
Yönetim Kurulu Başkanı’nın
Mesajı
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 37 - İLİŞKİLİ TARAFLAR AÇIKLAMALARI (Devamı)
Yaşar Holding’den yapılan hizmet alımları kurumsal finansman ve fon yönetimi ile danışmanlık ve istişare hizmet bedellerinden oluşmaktadır.
1 Ocak -
31 Aralık 2009
1 Ocak 31 Aralık 2008
DYO Matbaa
Diğer
31.050
300
1.474
23.336
31.350
24.810
2.441.075
1.200.315
5.180.614
810.215
3.641.390
5.990.829
4.736.882
4.617.810
331.784
219.932
186.943
171.320
97.382
6.713
161.899
928.432
518.438
121.911
170.602
101.850
128.258
162.865
193.654
10.530.665
2.326.010
d) Maddi duran varlık alımları:
e) Lisans bedeli:
DYO A.Ş. (Dipnot 29.a)
DYO Matbaa
f) Finansal giderler:
Yaşar Holding
Çamlı Yem
Yadex
Pınar Süt
Yataş
Birmaş
DYO Matbaa
YBP
Diğer
98 - Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009
Yönetim
Makroekonomik ve Sektörel
Görünüm
2009 Yılı Faaliyetlerinin
Değerlendirilmesi
Çevre ve Sürdürülebilirlik
Kurumsal Yönetim Uygulamaları
ve Finansal Bilgiler
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 37 - İLİŞKİLİ TARAFLAR AÇIKLAMALARI (Devamı)
Finansal giderlerin tamamı grup şirketlerine olan ticari ve ticari olmayan borçlara işletilen vade farkı ile devir alınan kredilerin finansal
maliyetinden oluşmakta olup söz konusu giderler dönemin finansal giderleri içerisinde muhasebeleştirilmiştir (Dipnot 33).
1 Ocak -
1 Ocak 31 Aralık 2009
31 Aralık 2008
g) Kefalet giderleri:
Çamlı Yem
Yaşar Holding
YBP
Pınar Et
Viking Kağıt
Pınar Su
Pınar Süt
DYO Matbaa
Diğer
615.419
372.794
214.284
214.284
214.284
214.284
214.284
67.095
259.046
264.128
248.694
202.662
202.662
202.662
202.662
202.662
58.502
279.422
2.385.774
1.864.056
Kefalet giderleri, Dipnot 22’de açıklandığı üzere Grup’un uluslararası piyasalardan ve finansal kuruluşlardan sağlamış olduğu ve Yaşar grubu
şirketlerinin garantör olarak katıldığı kredilerin kefalet giderinden oluşmakta olup (Dipnot 33) ilgili hesaplamalarda kullanılan finansman
temini ve kefalet komisyon oranları her bir işlem için %0,75’dir (2008: %0,75).
h) Kefalet gelirleri:
Yaşar Holding
DYO A.Ş.
Diğer
930.770
-
302.712
869.758
22.204
274.438
1.233.482
1.166.400
Kefalet gelirleri, Yaşar grubu şirketlerinden Yaşar Holding, YBP, Çamlı Yem, Pınar Süt, Pınar Et, Viking Kağıt ve Pınar Su’nun Morgan Stanley
Bank International Limited’den temin ettiği 7 yıl vadeli 40.000.000 Euro (2008: 48.000.000 Euro) tutarında krediye Grup’un garantör olarak
katılması sonucunda ilgili şirketlere kesilen kefalet bedellerinden oluşmakta olup (Dipnot 32) ilgili hesaplamalarda kullanılan finansman
temini ve kefalet komisyon oranları her bir işlem için %0,75’dir (2008: %0,75).
Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009 - 99
Kısaca Dyo Boya
Dyo Boya’nın Tarihinden
Satırbaşları
Dyo Boya’nın Rekabet Avantajları
Rakamlarla Dyo Boya
Yönetim Kurulu Başkanı’nın
Mesajı
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 37 - İLİŞKİLİ TARAFLAR AÇIKLAMALARI (Devamı)
ı) Üst düzey yöneticilere sağlanan faydalar:
Üst düzey yöneticiler, genel müdür ve direktörlerden oluşmakta olup bu yöneticilere sağlanan faydalar ile yönetim kuruluna ödenen huzur
hakları aşağıdaki gibidir:
Çalışanlara sağlanan kısa vadeli faydalar
İşten çıkarılma nedeniyle sağlanan faydalar
İşten ayrılma sonrası faydalar
Hisse bazlı ödemeler
Diğer uzun vadeli faydalar
2009
2008
1.804.110
674.181
-
-
31.309
1.883.628
42.475
2.509.600
1.926.103
i) İlişkili taraflara verilen kefaletler:
Grup, 31 Aralık 2009 tarihi itibariyle Yaşar grubu şirketlerinden Yaşar Holding, YBP, Çamlı Yem, Pınar Süt, Pınar Et, Viking Kağıt ve Pınar Su’nun
uluslararası piyasalardan ve finansal kuruluşlardan sağlamış olduğu toplam 246.289.000 Euro karşılığı 532.058.127 TL (2008: 271 milyon
Euro karşılığı 580.156.800 TL) tutarındaki kredilere sayılan grup şirketleriyle birlikte garantör sıfatıyla kefalet vermiştir (Dipnot 22).
DİPNOT 38 - FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ
Grup, faaliyetlerinden ötürü, kur, nakit akım ve faiz oranı risklerinden oluşan piyasa riskine, sermaye riskine, kredi riskine ve likidite riskine
maruz kalmaktadır. Grup’un riskleri yönetim politikası, finansal piyasalardaki beklenmedik değişimlere odaklanmıştır.
Finansal risklerin yönetim politikası Grup’un üst düzey yönetimi ve finans bölümü tarafından Yönetim Kurulu tarafından onaylanan politika ve
stratejileri doğrultusunda yapılmaktadır. Yönetim Kurulu özellikle kur, faiz ve sermaye risklerinin yönetilmesi için genel kapsamda prensip ve
politika hazırlamakta, finansal ve operasyonel riskleri yakından takip etmektedir.
Grup’un finansal riskleri yönetmek için belirlediği amaçlar şu şekilde özetlenebilir;
• Grup’un faaliyetlerinden ve ana varlıklarından sağlanan nakit akışının, kur ve faiz riskleri göz önünde bulundurularak etkin bir şekilde,
devamlılığının sağlanması,
• Etkin ve verimli kullanmak üzere yeterli miktarda kredi kaynağının tür ve vade olarak en uygun koşullarda gerektiğinde kullanılmak üzere
hazır tutulması
• Karşı taraftan kaynaklanan riskin asgari düzeyde tutulması ve etkin takibi.
100 - Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009
Yönetim
Makroekonomik ve Sektörel
Görünüm
2009 Yılı Faaliyetlerinin
Değerlendirilmesi
Kurumsal Yönetim Uygulamaları
ve Finansal Bilgiler
Çevre ve Sürdürülebilirlik
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 38 - F İNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (Devamı)
a) Kredi riski:
Kredi riski bankalardaki mevduat, ilişkili taraflardan alacaklar ve diğer ticari alacaklardan kaynaklanmakta olup finansal varlıkları elinde
bulundurmak, karşı tarafın anlaşmanın gereklerini yerine getirememe riskini de taşımaktadır. Grup yönetimi bu riskleri, her anlaşmada
bulunan karşı taraf (ilişkili taraflar hariç) için ortalama riski kısıtlayarak ve gerektiği takdirde teminat alarak karşılamaktadır. Grup, bayilerinden
ve direkt müşterilerinden doğabilecek bu riski, belirlenen kredi limitlerini alınan teminatlar ile sınırlayarak ve teminat tutarlarını güncelleyerek
yönetmektedir. Kredi limitlerinin kullanımı Grup tarafından izlenmekte ve müşterinin finansal pozisyonu, geçmiş tecrübeler ve diğer faktörler
göz önüne alınarak müşterinin kredi kalitesi değerlendirilmektedir. Ticari alacaklar, Grup yönetimince geçmiş tecrübeler ve cari ekonomik
durum göz önüne alınarak değerlendirilmekte ve şüpheli alacak karşılığı ayrıldıktan sonra bilançoda net olarak gösterilmektedir. 31 Aralık
2009 ve 2008 tarihleri itibariyle finansal araç türleri itibariyle maruz kalınan kredi riski analizi izleyen sayfadaki gibidir:
31 Aralık 2009
Alacaklar
Ticari Alacaklar (1)
Diğer Alacaklar
İlişkili
İlişkili Bankalardaki
Taraf Diğer Taraf
Taraf Diğer Taraf
Mevduat
Raporlama tarihi itibariyle maruz kalınan azami
kredi riski (A+B+C+D+E) (2)
197.172
- Azami riskin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı
-
A. Vadesi geçmemiş yada değer düşüklüğüne uğramamış
finansal varlıkların net defter değeri (3)
167.100
B. Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan , aksi takdirde
vadesi geçmiş veya değer düşüklüğüne uğramış
sayılacak finansal varlıkların defter değeri (3)
-
C. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış
varlıkların net defter değeri (3)
30.072
- Teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı
-
D. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların
net defter değerleri -
- Vadesi geçmiş (brüt defter değeri)
694.196
- Değer düşüklüğü (-)
(694.196)
- Net değerin teminat, vs ile güvence altına
alınmış kısmı
-
- Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri)
-
- Değer düşüklüğü (-)
-
-Net değerin teminat, vs ile güvence altına
alınmış kısmı
-
E. Bilanço dışı kredi riski içeren unsurlar -
Toplam
79.805.717
11.834.255
-
-
1.535.305
-
459.378 81.997.572
- 11.834.255
72.906.612
-
1.535.305
459.378
75.068.395
-
-
-
-
-
4.781.725
2.081.184
-
-
-
-
-
-
4.811.797
2.081.184
2.117.380
9.977.372
(7.859.992)
-
-
-
-
-
-
-
-
-
2.117.380
10.671.568
(8.554.188)
2.117.380
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
2.117.380
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009 - 101
Kısaca Dyo Boya
Dyo Boya’nın Tarihinden
Satırbaşları
Dyo Boya’nın Rekabet Avantajları
Rakamlarla Dyo Boya
Yönetim Kurulu Başkanı’nın
Mesajı
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 38 - F İNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (Devamı)
31 Aralık 2008
Alacaklar
Ticari Alacaklar (1)
Diğer Alacaklar
İlişkili
İlişkili Bankalardaki
Taraf Diğer Taraf
Taraf Diğer Taraf
Mevduat
Raporlama tarihi itibariyle maruz kalınan azami
kredi riski (A+B+C+D+E) (2)
300.991
- Azami riskin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı
-
A. Vadesi geçmemiş yada değer düşüklüğüne uğramamış
finansal varlıkların net defter değeri (3)
216.816
B. Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan , aksi
takdirde vadesi geçmiş veya değer düşüklüğüne
uğramış sayılacak finansal varlıkların defter değeri (3)
-
C. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış
varlıkların net defter değeri (3)
84.175
- Teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı
-
D. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların
net defter değerleri -
- Vadesi geçmiş (brüt defter değeri)
492.796
- Değer düşüklüğü (-)
(492.796)
- Net değerin teminat, vs ile güvence altına
alınmış kısmı
-
- Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri)
-
- Değer düşüklüğü (-)
-
-Net değerin teminat, vs ile güvence altına
alınmış kısmı
-
E. Bilanço dışı kredi riski içeren unsurlar -
Toplam
76.414.761
5.445.846
-
-
3.538.749
-
928.015
-
81.182.516
5.445.846
68.782.135
-
3.538.749
928.015
73.465.715
-
-
-
-
-
6.516.516
1.724.733
-
-
-
-
-
-
6.600.691
1.724.733
1.116.110
8.336.542
(7.220.432)
-
-
-
-
-
-
-
-
-
1.116.110
8.829.338
(7.713.228)
1.116.110
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
1.116.110
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
(1)Grup’un ticari alacakları temel olarak boya, vernik, reçine ve sair yüzey kaplama ve yapı malzemeleri satışlarından doğmaktadır.
(2)İlgili tutarların belirlenmesinde, alınan teminatlar gibi kredi güvenilirliğinde artış sağlayan unsurlar dikkate alınmamıştır.
(3)Grup yönetimi geçmiş deneyimi göz önünde bulundurarak ilgili tutarların tahsilatında herhangi bir sorun ile karşılaşılmayacağını
öngörmektedir.
102 - Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009
Yönetim
Makroekonomik ve Sektörel
Görünüm
2009 Yılı Faaliyetlerinin
Değerlendirilmesi
Çevre ve Sürdürülebilirlik
Kurumsal Yönetim Uygulamaları
ve Finansal Bilgiler
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 38 - F İNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (Devamı)
31 Aralık 2009 ve 2008 tarihleri itibariyle vadesi geçmiş finansal araçların yaşlandırması aşağıdaki gibidir:
31 Aralık 2009
İlişkili Taraflar
Alacaklar
Diğer Taraflar
Toplam
Vadesi üzerinden 1-30 gün geçmiş
Vadesi üzerinden 1-3 ay geçmiş
Vadesi üzerinden 3-12 ay geçmiş
Vadesi üzerinden 1-5 yıl geçmiş
-
-
-
30.072
2.544.234
1.602.308
1.360.144
1.392.419
2.544.234
1.602.308
1.360.144
1.422.491
30.072
6.899.105
6.929.177
-
(4.198.564)
(4.198.564)
30.072
2.700.541 (*)
2.730.613
Teminat ile güvence altına alınmış kısmı
(*)Konsolide finansal tabloların onaylandığı tarih itibariyle söz konusu vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış ticari alacakların
1.960.184 TL tutarındaki kısmı tahsil edilmiştir.
31 Aralık 2008
İlişkili Taraflar
Alacaklar
Diğer Taraflar
Toplam
Vadesi üzerinden 1-30 gün geçmiş
Vadesi üzerinden 1-3 ay geçmiş
Vadesi üzerinden 3-12 ay geçmiş
Vadesi üzerinden 1-5 yıl geçmiş
10.117
3.657
70.401
-
4.037.500
2.015.000
1.229.072
351.054
4.047.617
2.018.657
1.299.473
351.054
84.175
7.632.626
7.716.801
-
(2.840.843)
(2.840.843)
84.175
4.791.783
4.875.958
Teminat ile güvence altına alınmış kısmı
b) Likidite riski:
İhtiyatlı likidite riski yönetimi, yeterli ölçüde nakit ve menkul kıymet tutmayı, yeterli miktarda kredi işlemleri ile fon kaynaklarının
kullanılabilirliğini ve piyasa pozisyonlarını kapatabilme gücünü ifade eder.
Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009 - 103
Kısaca Dyo Boya
Dyo Boya’nın Tarihinden
Satırbaşları
Dyo Boya’nın Rekabet Avantajları
Rakamlarla Dyo Boya
Yönetim Kurulu Başkanı’nın
Mesajı
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 38 - F İNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (Devamı)
Mevcut ve ilerideki muhtemel borç gereksinimlerinin fonlanabilme riski, Grup’un ana ortağı Yaşar Holding ile birlikte, yeterli sayıda ve yüksek
kalitedeki kredi sağlayıcılarının erişilebilirliğinin ve operasyonlardan yaratılan fonun yeterli miktarlarda olmasının sürekli kılınması suretiyle
yönetilmektedir. Grup yönetimi, kesintisiz likiditasyonu sağlamak için müşteri alacaklarının vadesinde tahsil edilmesi konusunda yakın
takip yapmakta, tahsilatlardaki gecikmenin Grup’a finansal herhangi bir yük getirmemesi için yoğun olarak çalışmakta ve de bankalarla
yapılan çalışmalar sonucunda Grup’un ihtiyaç duyması halinde kullanıma hazır nakdi ve gayrinakdi kredi limitleri belirlemektedir. Ayrıca,
Şirket’in ana ortağı durumunda olan Yaşar Holding, Grup’un mevcut olan ticari ve ticari olmayan borçlarını ödemekte herhangi bir güçlükle
karşılaşmaması ve zamanında ödemelerini gerçekleştirmesi için Grup’a gerekli kaynak ve desteğin sağlanacağını taahhüt etmiştir (Dipnot
41).
31 Aralık 2009
Sözleşme
Uyarınca
Nakit Çıkışlar
Defter
Toplamı
3 aydan
3 - 12 ay
Değeri
(=I+II+III)
kısa (I)
arası (II)
1 - 5 yıl
arası
(III)
Sözleşme uyarınca vadeler:
Türev olmayan finansal
yükümlülükler:
Finansal Borçlar
Ticari Borçlar
Diğer Borçlar
110.718.837
52.743.584
37.490.096
132.180.705
52.940.653
57.978.422
25.744.020
45.064.710
7.794.442
2.860.669 103.576.016
7.875.943
2.584.038 47.599.942
200.952.517 243.099.780 78.603.172 (*)
13.320.650 151.175.958
Türev finansal araçlar:
Finansal (yatırımlar)/
yükümlülükler (Dipnot 8)
(6.726.915)
18.041.400
3.369.915 (*)
3.303.355
11.368.130
(*)Grup yönetimi, işletme faaliyetlerinden sağlanacak nakit akışı ve dönen varlıkları göz önünde bulundurarak, söz konusu finansal
yükümlülüklerin ödenmesinde herhangi bir güçlükle karşılaşılmayacağını öngörmektedir.
104 - Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009
Yönetim
Makroekonomik ve Sektörel
Görünüm
2009 Yılı Faaliyetlerinin
Değerlendirilmesi
Çevre ve Sürdürülebilirlik
Kurumsal Yönetim Uygulamaları
ve Finansal Bilgiler
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 38 - F İNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (Devamı)
31 Aralık 2008
Sözleşme
Uyarınca
Nakit Çıkışlar
Defter
Toplamı
3 aydan
3 - 12 ay
Değeri
(=I+II+III)
kısa (I)
arası (II)
1 - 5 yıl
arası
(III)
Sözleşme uyarınca vadeler:
Türev olmayan finansal
yükümlülükler:
Finansal Borçlar
Ticari Borçlar
Diğer Borçlar
139.949.620
58.650.397
33.316.457
231.916.474 312.286.14788.005.949 (*) 35.389.596 188.890.602
194.198.506
58.950.786
59.136.855
30.448.595
56.187.065
1.370.289
16.287.497 147.462.414
2.763.721
16.338.378 41.428.188
Türev finansal araçlar:
Finansal (yatırımlar)/
yükümlülükler (Dipnot 8)
(5.489.567)
60.716.524
7.201.364
6.969.062 46.546.098
c) Piyasa riski:
i) Döviz kuru riski
Grup, döviz cinsinden borçlu veya alacaklı bulunulan meblağların TL’ye çevrilmesinden dolayı kur değişiklerinden doğan döviz kuru riskine
maruz kalmaktadır. Grup, kur riskini azaltabilmek için döviz pozisyonunu dengeleme amaçlı bir politika izlemektedir. Mevcut riskler Şirket’in
Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu’nca yapılan düzenli toplantılarda izlenmekte ve Grup’un döviz pozisyonu takip edilmektedir. Söz konusu
riskten ötürü, Grup gerekli gördüğü ölçüde türev enstrümanlarını kullanmaktadır (Dipnot 8 ve 9).
Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009 - 105
Kısaca Dyo Boya
Dyo Boya’nın Tarihinden
Satırbaşları
Dyo Boya’nın Rekabet Avantajları
Rakamlarla Dyo Boya
Yönetim Kurulu Başkanı’nın
Mesajı
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 38 - F İNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (Devamı)
1. Ticari Alacaklar
2a. Parasal Finansal Varlıklar (Kasa,
Banka hesapları dahil)
2b. Parasal Olmayan Finansal Varlıklar
3. Diğer
4. Dönen Varlıklar (1+2+3)
5. Ticari Alacaklar
6a. Parasal Finansal Varlıklar
6b. Parasal Olmayan Finansal Varlıklar
7. Diğer
8. Duran Varlıklar (5+6+7)
9. Toplam Varlıklar (4+8)
Yabancı Para Pozisyonu Tablosu
3
1 Aralık 2009
TL
ABD
Diğer (TL
TL
Karşılığı
Doları
Euro
Karşılığı)
Karşılığı
31 Aralık 2008
ABD
Doları
Euro
Diğer (TL
Karşılığı)
1.201.298
739.019
40.993
-
824.768
451.835
66.077
-
-
-
-
1.201.298
-
-
-
-
-
1.201.298
-
-
-
739.019
-
-
-
-
-
739.019
-
-
-
40.993
-
-
-
-
-
40.993
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
49.129
-
-
873.897
-
-
-
-
-
873.897
30.165
-
-
482.000
-
-
-
-
-
482.000
1.640
-
-
67.717
-
-
-
-
-
67.717
-
10. Ticari Borçlar
(23.067.819) (5.427.351)
11. Finansal Yükümlülükler
(9.617.838) (5.400.000)
12a. Parasal Olan Diğer Yükümlülükler
-
-
12b. Parasal Olmayan Diğer Yükümlülükler
-
-
13. Kısa Vadeli Yükümlülükler
(10+11+12)
(32.685.657) (10.827.351)
14. Ticari Borçlar
-
-
15. Finansal Yükümlülükler
(86.412.000)
-
16a. Parasal Olan Diğer Yükümlülükler
-
-
16b. Parasal Olmayan Diğer Yükümlülükler
-
-
17. Uzun Vadeli Yükümlülükler (14+15+16) (86.412.000)
-
18. Toplam Yükümlülükler (13+17)
(119.097.657) (10.827.351)
(6.895.272)
(688.357)
-
-
-
-
-
-
(28.805.598)
(34.847.241)
-
-
(5.747.175)
(12.911.225)
-
-
(9.395.621)
(7.156.949)
-
-
-
- (63.652.839) (18.658.400)
-
-
-
- (102.758.400)
-
-
-
-
-
-
- (102.758.400)
-
- (166.411.239) (18.658.400)
(16.552.570)
-
(48.000.000)
-
-
(48.000.000)
(64.552.570)
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
(18.176.400) (64.484.853)
-
(18.176.400) (64.484.853)
-
(7.583.629)
-
(40.000.000)
-
-
(40.000.000)
(47.583.629)
19. Bilanço Dışı Döviz Cinsinden
Türev Araçların Net Varlık/
(Yükümlülük) Pozisyonu (19a-19b)
-
-
-
-
-
19a. Aktif Karakterli Bilanço Dışı
Döviz Cinsinden
Türev Ürünlerin Tutarı
-
-
-
-
-
19b. Aktif Karakterli Bilanço Dışı
Döviz Cinsinden
Türev Ürünlerin Tutarı
-
-
-
-
-
20. Net Yabancı Para Yükümlülük
Pozisyonu (9+18+19)
(117.896.359)(10.088.332) (47.542.636)
- (165.537.342)
21. Parasal Kalemler Net Yabancı
Para Yükümlülük Pozisyonu
(=1+2a+5+6a-10-11-12a-14-15-16a) (117.896.359)(10.088.332) (47.542.636)
- (165.537.342)
22. Döviz Hedge’i İçin Kullanılan
Finansal Araçların
Toplam Gerçeğe Uygun Değeri
-
-
-
-
-
23. Döviz Varlıkların Hedge Edilen
Kısmının Tutarı
-
-
-
-
-
24. Döviz Yükümlülüklerin Hedge
Edilen Kısmının Tutarı
87.899.058
- 40.688.357
- 105.738.668
25. İhracat 22.727.797 3.438.823
937.400 15.524.896 22.306.253
26. İthalat
66.990.323 15.357.381 20.204.879
- 72.448.915
106 - Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009
-
-
-
-
-
-
-
3.630.149
21.838.545
49.392.128
878.537 16.036.216
24.114.941
-
Yönetim
Makroekonomik ve Sektörel
Görünüm
2009 Yılı Faaliyetlerinin
Değerlendirilmesi
Çevre ve Sürdürülebilirlik
Kurumsal Yönetim Uygulamaları
ve Finansal Bilgiler
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 38 - F İNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (Devamı)
31 Aralık 2009Döviz Kuru Duyarlılık Analizi Tablosu
Kâr/Zarar
Özkaynaklar
Yabancı paranın
Yabancı paranın
Yabancı paranın
Yabancı paranın
değer kazanması değer kaybetmesi değer kazanması değer kaybetmesi
ABD Doları’nın TL karşısında %10 değerlenmesi halinde:
1- ABD Doları net yükümlülük
2- ABD Doları riskinden korunan kısmı (-)
3- ABD Doları Net Etki (1+2)
(1.519.000)
-
(1.519.000)
1.519.000
-
1.519.000
-
-
-
-
4- Euro net yükümlülük
5- Euro riskinden korunan kısım (-)
6- Euro Net Etki (4+5)
(10.270.636)
8.789.906
(1.480.730)
10.270.636
(8.789.906)
1.480.730
-
-
-
-
TOPLAM (3+6)
(2.999.730)
2.999.730
-
-
Euro’nun TL karşısında %10 değerlenmesi halinde:
31 Aralık 2008Döviz Kuru Duyarlılık Analizi Tablosu
Kâr/Zarar
Özkaynaklar
Yabancı paranın
Yabancı paranın
Yabancı paranın
Yabancı paranın
değer kazanması değer kaybetmesi değer kazanması değer kaybetmesi
ABD Doları’nın TL karşısında %20 değerlenmesi halinde:
1- ABD Doları net yükümlülük
2- ABD Doları riskinden korunan kısmı (-)
3- ABD Doları Net Etki (1+2)
(5.497.634)
-
(5.497.634)
5.497.634
-
5.497.634
-
-
-
-
4- Euro net yükümlülük
5- Euro riskinden korunan kısım (-)
6- Euro Net Etki (4+5)
(27.609.835)
21.147.734
(6.462.101)
27.609.835
(21.147.734)
6.462.101
-
-
-
-
TOPLAM (3+6)
(11.959.735)
11.959.735
-
-
Euro’nun TL karşısında %20 değerlenmesi halinde:
Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009 - 107
Kısaca Dyo Boya
Dyo Boya’nın Tarihinden
Satırbaşları
Dyo Boya’nın Rekabet Avantajları
Rakamlarla Dyo Boya
Yönetim Kurulu Başkanı’nın
Mesajı
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 38 - F İNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (Devamı)
ii) Faiz riski
Grup, faiz oranlarındaki değişmelerin faiz unsuru taşıyan varlık ve yükümlülükler üzerindeki etkisinden dolayı faiz oranı riskine maruz
kalmaktadır.
Sabit faizli finansal araçlar
Finansal varlıklar
Finansal yükümlülükler
Faiz Pozisyonu Tablosu
31 Aralık 2009
31 Aralık 2008
-
22.819.780
250.000
34.210.952
80.002.889
171.405.822
76.715.752
192.215.955
Değişken faizli finansal araçlar
Finansal varlıklar
Finansal yükümlülükler
Grup’un yapmış olduğu faiz duyarlılık analizine göre, 31 Aralık 2009 tarihi itibariyle, faiz oranlarında %1’lik bir artış söz konusu olsaydı ve diğer
tüm değişkenler sabit kalsaydı, değişken faiz oranlı kredilerden kaynaklanan faiz gideri sonucu net dönem zararı 64.749 TL (2008: 91.734 TL)
daha fazla olurdu.
iii) Fiyat riski
Grup’un operasyonel kârlılığı ve operasyonlarından sağladığı nakit akımları, faaliyet gösterilen boya sektöründeki rekabet ve hammadde
fiyatlarındaki değişime göre değişkenlik gösteren boya ve kimyasal madde fiyatlarından etkilenmekte olup, Grup yönetimi tarafından
söz konusu fiyatlar yakından takip edilmekte ve maliyetlerin fiyat üzerindeki baskısını indirgemek amacıyla maliyet iyileştirici önlemler
alınmaktadır. Mevcut riskler Şirket’in Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu’nca yapılan düzenli toplantılarda izlenmektedir.
108 - Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009
Yönetim
Makroekonomik ve Sektörel
Görünüm
2009 Yılı Faaliyetlerinin
Değerlendirilmesi
Kurumsal Yönetim Uygulamaları
ve Finansal Bilgiler
Çevre ve Sürdürülebilirlik
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 38 - F İNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (Devamı)
d) Sermaye riski yönetimi:
Sermayeyi yönetirken Grup’un hedefleri, ortaklarına getiri ve fayda sağlamak ile sermaye maliyetini azaltmak amacıyla en uygun sermaye
yapısıyla ve Grup’un ana ortağı durumunda olan Yaşar Holding’in de desteğiyle faaliyetlerinin devamını sağlayabilmektir (Dipnot 41).
Grup sermayeyi borç/özsermaye oranını kullanarak izler. Bu oran net borcun toplam özsermayeye bölünmesiyle bulunur. Net borç, nakit
ve nakit benzeri değerlerin toplam borç tutarından (bilançoda gösterildiği gibi kredileri, ticari ve ilişkili taraflara borçları içerir) düşülmesiyle
hesaplanır.
Toplam borçlar
Eksi: Nakit ve nakit benzeri değerler (Dipnot 6)
31 Aralık 2009
210.895.503
(524.627)
31 Aralık 2008
243.428.119
(1.128.743)
Net borç
210.370.876
242.299.376
Toplam özkaynaklar
69.444.394
48.839.643
%303
%496
Borç/özsermaye oranı (Dipnot 41)
DİPNOT 39 - F İNANSAL ARAÇLAR (GERÇEĞE UYGUN DEĞER AÇIKLAMALARI VE FİNANSAL RİSKTEN KORUNMA MUHASEBESİ
ÇERÇEVESİNDEKİ AÇIKLAMALAR)
Makul değer, finansal araçların, zorunlu bir satış veya tasfiye işlemi dışında gönüllü taraflar arasındaki bir cari işlemde, el değiştirebileceği
tutar olup, eğer varsa teşkilatlanmış bir piyasada işlem gören fiyatı ile en iyi şekilde belirlenir.
Finansal araçların tahmini makul bedelleri, Grup tarafından mevcut piyasa bilgileri ve uygun değerleme yöntemleri kullanılarak tespit
olunmuştur. Ancak makul değer tahmini amacıyla piyasa verilerinin yorumlanmasında muhakeme kullanılır. Buna bağlı olarak burada
sunulan tahminler, Grup’un cari bir piyasa işleminde elde edebileceği değerlerin göstergesi olmayabilir.
Aşağıdaki yöntem ve varsayımlar, makul değeri belirlenebilen finansal araçların makul değerinin tahmininde kullanılmıştır:
Finansal varlıklar
Yıl sonu kurlarıyla çevrilen dövize dayalı olan bakiyelerin makul değerlerinin, kayıtlı değerlerine yaklaştığı kabul edilmektedir. Nakit ve
nakit benzerleri makul değerleri ile gösterilmektedir. Ticari alacakların, ilgili şüpheli alacak karşılıklarının kayıtlı değerleri ile birlikte ve diğer
alacaklar ile ilişkili taraflardan kısa vadeli alacakların makul değerlerine yaklaşık tutarlar üzerinden gösterildiği tahmin edilmektedir.
Borsaya kayıtlı olmayan satılmaya hazır finansal varlıkların genel maliyet değerlerinden değer düşüklüğü çıkarılmış değerlerinin makul
değerlerinden önemli ölçüde farklı olmadığı kabul edilmektedir.
Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009 - 109
Kısaca Dyo Boya
Dyo Boya’nın Tarihinden
Satırbaşları
Dyo Boya’nın Rekabet Avantajları
Rakamlarla Dyo Boya
Yönetim Kurulu Başkanı’nın
Mesajı
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 39 - F İNANSAL ARAÇLAR (GERÇEĞE UYGUN DEĞER AÇIKLAMALARI VE FİNANSAL RİSKTEN KORUNMA MUHASEBESİ
ÇERÇEVESİNDEKİ AÇIKLAMALAR) (Devamı)
Finansal yükümlülükler
Ticari borçlar ve diğer borçların iskonto edilmiş kayıtlı değerleri ile birlikte makul değerlerine yaklaşık tutarlar üzerinden gösterildiği tahmin
edilmekte olup yıl sonu kurlarıyla çevrilen dövize dayalı olan bakiyelerin makul değerlerinin, kayıtlı değerlerine yaklaştığı kabul edilmektedir.
İlişkili taraflara uzun vadeli diğer borçların makul değeri Dipnot 37.i.d’de finansal borçlar ve diğer finansal yükümlülüklerin taşınan ve makul
değerleri ise Dipnot 8’de açıklanmıştır.
DİPNOT 40 - BİLANÇO TARİHİNDEN SONRAKİ OLAYLAR
Yönetim Kurulu’nun 22 Aralık 2009 tarihli toplantısında, Grup’un %15 oranında ortağı bulunduğu Mısır’da mukim “Mediterranean Trade for
Paints Co”nun yapacağı 600.000 Amerikan Doları tutarındaki nakit sermaye artırımına hissesi oranında katılmasına karar verilmiş, 22 Ocak
2010 tarihinde sermaye artırım bedeli 90.750 Amerikan Doları ödenmiştir.
DİPNOT 41 - K
ONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARI ÖNEMLİ ÖLÇÜDE ETKİLEYEN YA DA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN AÇIK,
YORUMLANABİLİR VE ANLAŞILABİLİR OLMASI AÇISINDAN AÇIKLANMASI GEREKEN DİĞER HUSUSLAR
Global piyasalarda yaşanan ekonomik kriz ve Grup’un içinde bulunduğu boya sektöründe yurtiçi ve yurtdışı pazarlarda yaşanan talep
düşüşü nedeni ile Grup’un operasyonlarında 2008 yılının son çeyreğinde önemli daralma yaşanmıştır. Bu bağlamda 2009 yılı söz konusu
krizin etkilerinin özellikle ilk iki çeyrek boyunca devam ettiği, devamında ise sektörün kademe kademe hareketlendiği bir dönem olmuştur.
Buna istinaden, Grup’un 31 Aralık 2009 tarihinde sona eren yıla ait konsolide net dönem zararı ve 31 Aralık 2009 tarihi itibariyle konsolide
geçmiş yıllar zararları, sırasıyla, 29.284.396 TL ve 98.145.914 TL olarak gerçekleşmiştir. Bunlara istinaden Grup yönetimi, işletmenin sürekliliği
ile ilgili oluşan belirsizliği ortadan kaldırmak amacıyla bir dizi önlem almış ve bir plan oluşturmuş durumdadır. Buna göre;
i)Grup’un finansal borçlarının 2006 yılının son çeyreğinde yeniden yapılandırılması neticesinde, Grup’un kısa vadeli yükümlülüklerinin, kısa
vadeli varlıklara oranı (cari oran) ciddi şekilde düzelmiş olup bu yapılandırmaya paralel olarak Grup’un döviz pozisyon açığı da hissedilir
şekilde azalmıştır. Grup’un finansal borçlarının çok önemli bir kısmı uzun vadeye ötelenmiş ve bu sayede Grup üzerindeki kısa vadeli borç
baskısı azaltılmıştır.
ii)Grup 2 Kasım 2009 tarihinde gerçekleştirdiği Olağanüstü Genel Kurul toplantısında alınan karara istinaden finansal yapısının
güçlendirilmesi amacıyla ödenmiş sermayesini 226.027.699 TL’den 50.000.000 TL’ye indirilmesine karar vermiştir. Hemen akabinde 23 Aralık
2009 tarihinde kamuoyuna açıklandığı üzere 50.000.000 TL tutarında nakdi sermaye artırımında bulunarak ödenmiş sermayesini 50.000.000
TL’den 100.000.000 TL’ye çıkarmıştır.
110 - Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009
Yönetim
Makroekonomik ve Sektörel
Görünüm
2009 Yılı Faaliyetlerinin
Değerlendirilmesi
Çevre ve Sürdürülebilirlik
Kurumsal Yönetim Uygulamaları
ve Finansal Bilgiler
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 ve 2008 Hesap Dönemlerine Ait
Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 41 - K
ONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARI ÖNEMLİ ÖLÇÜDE ETKİLEYEN YA DA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN AÇIK,
YORUMLANABİLİR VE ANLAŞILABİLİR OLMASI AÇISINDAN AÇIKLANMASI GEREKEN DİĞER HUSUSLAR (Devamı)
i,ii)Grup, 28 Eylül 2013 vadeli 48 milyon Euro tutarındaki uzun vadeli kredisini, finansal kuruluşa yaptığı ödemeler neticesinde ve 2.448.400 TL
tutarında anapara erken ödeme iskontosu kazanarak (Dipnot 32), 40 milyon Euro’ya indirmiştir.
iv)Grup, 2005 yılının başından itibaren piyasaya sürmüş olduğu yeni ürünler sayesinde satış ve kârlılık artışları hedeflemiş, 2009 yılında bu
hedeflerin önemli bir kısmını gerçekleştirmiştir. 2010 yılında da yeni ürünlerin devam etmesi planlanmaktadır.
v)Grup 2006 yılında ürünlerini verimlilik ve kâr faktörlerini dikkate alarak gözden geçirmiş ve ürün eliminasyonu ve kârlı ürünlere yönelme
politikalarını geliştirmiştir. Bunun neticesinde 2008 yılında brüt satış katkısı ve operasyon kârlılığı anlamında gözle görülür iyileşmeler
yaşanmıştır. Özellikle maliyet düşürücü verimlilik çalışmalarının 2010 yılında da etkisini sürdürmesi beklenmektedir.
vi)Grup 2006 yılından itibaren, kaliteyi arttırmak ve maliyeti düşürmek hedefleri çerçevesinde, en güncel ve uygulanan yöntemlerden biri olan
6 sigma projelerini hayata geçirmiştir. 2007 yılında hayata geçirilen birinci dalga 6 sigma çalışmaları Grup’a ciddi anlamda maliyet avantajı
sağlamıştır. 2008 yılı ile beraber başlayan ikinci dalga 6 sigma çalışmaları 2009 yılında devam etmiş ve söz konusu çalışmaların 2010 yılı için
de benzer sonuçlar vermesi planlanmaktadır.
Grup yönetiminin işletmenin sürekliliğinin sağlanması amacı ile almış olduğu, yukarıda açıklanan önlemlerin yanı sıra, Grup’un ana ortağı
durumunda olan Yaşar Holding de, Grup’un mali yapısının güçlenmesi ve Grup’un mevcut olan ticari ve ticari olmayan borçlarını ödemekte
herhangi bir güçlükle karşılaşmaması ve zamanında ödemelerini gerçekleştirmesi için Grup’a gerekli kaynak ve desteğin sağlanacağını
taahhüt etmiştir. Bu koşullar altında, Grup yönetimi Grup’un öngörülebilecek gelecek için faaliyetlerine devam edebileceğine inanmaktadır.
Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009 - 111
Kısaca Dyo Boya
Dyo Boya’nın Tarihinden
Satırbaşları
Dyo Boya’nın Rekabet Avantajları
Rakamlarla Dyo Boya
Yönetim Kurulu Başkanı’nın
Mesajı
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. Yatırımcılara Bilgiler
Borsa
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. hisseleri, İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) Ulusal Pazarı’nda DYOBY sembolü altında
işlem görmektedir.
Halka Arz Tarihi: 12.08.1987 (İlk İşlem Tarihi)
Olağan Genel Kurul Toplantısı
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. Yönetim Kurulunca alınan karar doğrultusunda, Şirket’in Olağan Genel Kurul Toplantısı
20 Mayıs 2010 günü saat 14.00’da Efes İşhanı 1379 Sok. No.57/1-A K.7 Alsancak İzmir adresinde yapılacaktır.
Kâr Dağıtım Politikası
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin kâr dağıtımı konusundaki genel politikası kamuya açıklanmış olup, söz konusu bilgiye Şirket’in
kurumsal internet sitesinde (www.dyo.com.tr) yer alan Yatırımcı İlişkileri sayfasından Türkçe ve İngilizce olarak ulaşılabilmektedir. Şirket’in
04.05.2010 tarihli Yönetim Kurulu Toplantısında, Yönetim Kurulu, 2009 yılı faaliyetlerinin zarar ile sonuçlanmış olması nedeniyle kâr dağıtımı
yapılmamasının Olağan Genel Kurul’un tasvibine sunulmasına karar vermiştir.
Yatırımcı İlişkileri
Dyo Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş.
Pay Sahipleri İle İlişkiler Birimi
Şehit Fethi Bey Caddesi No:120 35210 İzmir
Tel: (232) 482 22 00
Faks: (232) 489 15 62
E-posta: yatirimci@dyo.com.tr
Dyo Boya Hisse Senedinin 2009 Yılı Performansı (İMKB Genel Endeksi ile Kıyaslı)
180
2
160
1,8
140
1,6
120
1,4
1,2
100
1
80
0,8
60
0,6
40
0,4
20
0,2
0
0
01/01/2009
30/06/2009
IMKB Tüm’e Göre (Sol eksen)
* Grafikte geriye dönük düzeltilmiş hisse fiyatları kullanılmıştır.
112 - Dyo Boya Faaliyet Raporu 2009
31/12/2009
DYOBY (Sağ eksen)
Bu raporun baskısında atık kağıttan
imal edilen, uluslararası geri dönüşüm
sertifikalı Freelife kağıt kullanılmıştır.
Produced by Tayburn Kurumsal
Tel: (90 212) 227 04 36 Fax: (90 212) 227 88 57
www.tayburnkurumsal.com
Şehit Fethi Bey Cad. No: 120 35210 İzmir
Tel : 0 232 482 22 00 (10 hat)
Faks: 0 232 484 17 89 - 483 46 59
www.dyo.com.tr
Download