Guatr riski taşıyor musunuz?

advertisement
Guatr riski taşıyor musunuz?
Erkeklerden çok kadınlarda görülen tiroit bezi sorunları, bir çok rahatsızlığa neden olabiliyor.
Guatr hastalığının sebeplerini ve tedavisini anlatan Memorial Hastanesi Genel Cerrahi
Bölümü'nden Doç. Dr. Gürsel Soybir, guatr hastalığı riskinin saptanması için bir de test
hazırladı.
Boyunda hemen gırtlağın altına yerleşmiş bir salgı bezi olan tiroit bezi, besinlerden alınan iyotu
toplayarak T3 ve T4 denen tiroit hormonlarını yapıyor. Vücuttaki hücre ve dokuların
fonksiyonlarını düzenleyen tiroit hormonlarının az miktarda salgılanması vücut fonksiyonlarının
yavaşlamasına, fazla miktarda salgılanması ise vücut fonksiyonlarının hızlanmasına neden
oluyor. Tiroit bezinin büyümesi ise guatr hastalığına yol açıyor.
Guatr hastalığının sebeplerini Memorial Hastanesi Genel Cerrahi Bölümü'nden Doç. Dr. Gürsel
Soybir anlattı:
'Tiroit bezinin büyümesine guatr denir. Guatr değişik şekillerde bulunabilir. Nodülsüz guatrda
her iki tirod bezi simetrik olarak büyümüştür. Nodüler guatrda ise tiroit bezi büyümekle beraber
içinde bir veya daha fazla nodülü oluşturmuştur. Nodülsüz guatr, tiroit hormonlarının vücut için
yeterli miktarda tiroit hormonu üretmemesi sonucu oluşur.
Vücutta yapılan tiroit hormonları düşünce, tiroid bezi hücreleri, beyin tarafından daha fazla
hormon yapmak üzere uyarılır.Uyarılan tiroit hücreleri daha fazla hormon yapımını sağlamak
için çoğalır ve büyür. Nodüler guatrın oluşumunu ise şöyle özetleyebiliriz, beyinden gelen
uyarılar bazen tiroit icindeki bir kisim hücreler tarafından daha fazla algılanır ve bunun sonucu
olarak diğer hücrelere nazaran daha fazla çoğalır. Çoğalan bu hücreler nodül dediğimiz tiroit
içindeki yumruları oluşturur.'
TİROİT NODÜLÜ KANSER RİSKİ TAŞIR MI?
Tiroit nodüllerinin % 4 ile 20'sinin tiroit kanseri riski taşıdığını belirten Doç. Dr. Gürsel Soybir,
özellikle küçük tek bir nodülün giderek büyümesi, sert ve çevresine yapışık olmasının kanser
kuşkusunu artırdığını söyledi. Tiroid nodüllerinin değerlendirilme sürecini Doç. Dr. Soybir şöyle
anlattı:
'Tiroit nodülleri ultrasonografi ile incelenmeli böylece kanser riski taşıyıp taşımadığı tespit
edilmelidir, bir yandan da nükleer tıp ünitesi tarafından sintigrafik inceleme yapılmalıdır. Kanda
1/3
Guatr riski taşıyor musunuz?
bakılan hormon değerleri ile nodüllerin fonksiyon görüp görmedikleri saptanmalı. Riski olmayan
ufak nodüllerde gereksiz cerrahi uygulama yerine ilaçla tedavi ve takip seçeneği
uygulanmalıdır.'
TİROİT BEZİNİN FAZLA ÇALIŞMASI (HİPERTİROİDİ) NEDİR?
Tiroit bezinin kendi başına, devamlı ve vücut gereksinimden fazla olacak şekilde tiroit hormonu
üretmesine hipertirodi denir. Hipertiroidinin sık rastalanan bir durum olduğunu belirten Doç. Dr.
Soybir hastalığın belirtilerini şöyle sıraladı:
'Hipertiroidi; ellerde titreme, çarpıntı, sıcağa tahammülsüzlük, sinirlilik, aşırı heyecan,
duygusallık, kilo kaybı, aşırı terleme, saç dökülmesi, ishal, gözlerin ileri doğru çıkması gibi göz
bulguları, kuvvet azalması, kadınlarda adet düzensizlikleri yapabilir. Menopoz döneminde
nispeten sık görülen hipertiroidi, bu dönemde zaten artan kemik erimesi riskini daha da artırır.
Hipertiroit tedavisinde ilk etapta vücutta fazla üretilen hormonun dengelenmesi gerekir. Bunun
için tiroit hormonlarının dokulara etkisini gideren ilaçlardan faydalanabilinir. Ama ideal tedavi
yöntemi hormon üretimini azaltan ilaçlarla yapılır. Nodülsuz hipertiroidilerde aşırı hormon üretimi
dengelendikten sonra kesin tedavi nükleer tıp ünitesinde, atom tedavisi olarak bilinen radyoaktif
iyot ile ya da cerrahi yöntemlerle yapılır. Nodülü olan olgularda ise kesin tedavi cerrahi
yöntemdir.
Doç.Dr. Gürsel Soybir, guatr hastalığı riskinin saptanması için test hazırladı.
KENDİNİZİ TEST EDİN
Guatr hastalığı riski taşıyor musunuz?
1. Kalp atımlarınızın çok yüksek veya çok düşük olduğunu saptadınız mı?
(60 altı veya 100 üstü)
2. Boynunuzda sıkışma ve gerilme hissi var mı?
3. Terleme ve saç dökülmesini sıklıkla yaşıyor musunuz?
4. Son zamanlarda aniden aşırı kilo aldınız mı ya da verdiniz mi?
5. Cildinizde dökülme, kuruma veya mat bir görünüm var mı?
6. Ani sinir atakları veya gün içinde uyuklama yaşıyor musunuz?
7. Bacaklarınızda şişlik oluyor mu?
8. Soğuğa veya sıcağa karşı tahammülsüzlüğünüz son zamanlarda arttı mı?
9. Kabızlık, ishal veya karında ağrı atakları yaşıyor musunuz?
10. Unutkanlık yaşıyor musunuz? Ya da kendinizi depresyona meyilli hissediyor musunuz?
2/3
Guatr riski taşıyor musunuz?
Yukarıdaki sorulardan en az 4 tanesine ve üstüne evet diyorsanız guatr hastalığı riski taşıyor
olabilirsiniz.
3/3
Download