MAT1152 GENEL MATEMATI·K-II FI·NAL SINAVI SORULARININ CEVAP ANAHTARI 1.SORU a) Verilen integralde 2x = t dönüşümü yapal¬m. 2x = t =) 2x ln 2dx = dt olur.Dolay¬s¬yla; Z 2x p dx = 1 + 4x = Z 1 dt p ln 2 1 + t2 p 1 ln t + 1 + t2 + c ln 2 olur. son olarak t = 2x ifadesi yerine yaz¬l¬rsa Z p 2x 1 p ln 2x + 1 + 22x + c dx = x ln 2 1+4 olarak elde edilir. b) Verilen integrale k¬smi integrasyon yapal¬m. xdx = dv =) u = x2 =v 2 arcsin x =) du = p 1 x2 1 dx olmak üzere Z x2 x arcsin xdx = arcsin x 2 1 2 Z p x2 dx 1 x2 olur.Bu integralde x = sin t dönüşümü yap¬l¬rsa Z Z x2 p dx = sin2 tdt 1 x2 Z 1 cos 2t dt = 2 1 1 = t sin 2t + c 2 4 1 1 = arcsin x sin 2(arcsin x) + c 2 4 1 olur.Dolay¬s¬yla verilen integral Z x2 x arcsin xdx = arcsin x 2 1 1 arcsin x + sin 2(arcsin x) + c 2 4 şeklkinde elde edilir. c) Verilen integralde verilmiş olan fonksiyonun pay¬n¬n derecesi paydas¬n¬n derecesinden küçük oldu¼ gundan ilk önce basit kesirlerine ay¬rma işlemi yap¬l¬r. x2 + 1 x3 + 2x2 + x = = =) x2 + 1 2 x (x + 1) A B C + + x x + 1 (x + 1)2 2 x2 + 1 = A (x + 1) + Bx (x + 1) + Cx işlemi yap¬l¬rsa A=1,B=0,C= olarak elde edilir.Ohalde Z Z 1 x2 + 1 dx = dx x3 + 2x2 + x x = ln jxj + 2 2 Z 1 2 dx (x + 1) 2 +c x+1 şeklinde elde edilir. 2.SORU a) Verilen integralin karakterini belirlemek için limit testi uygulayal¬m. lim (1 x!1 1 p=1 x) x2 1 = 1 =c 2 şeklinde olur. 1 <1 2 oldu¼ gundan verilen integral limit testinden ¬raksak olur. p = 1 ve c = Ayr¬ca ikinci bir yol olarak integral hesaplanarakta sonucun sonlu oldu¼ gu dolay¬s¬yla integralin yak¬nsak oldu¼ gu gösterilebilir. b)Verilen integralin karakterini belirlemek için limit testi uygulayal¬m. 4 lim xp= 3 p 3 x!1 1 x4 2 +x =1=c şeklinde olur. 4 ,c=1 3 oldu¼ gundan verilen integral limit testinden yak¬nsakt¬r. p= Ayr¬ca ikinci bir yol olarak Binom integrali hesaplanarakta sonucun sonlu oldu¼ gu dolay¬s¬yla integralin yak¬nsak oldu¼ gu gösterilebilir. p grisi , x y = 2 ve x + y = 0 do¼ grular¬ taraf¬ndan 3.SORU : x = y e¼ s¬n¬rlanan bölgenin alan¬ A = Z0 j(x + 2) ( x)j dx + 1 = Z2 (x + 2) x2 dx 0 13 3 olarak elde edilir. 4.SORU: xy = 5 e¼ grisi ile x + y = 6 do¼ grusu taraf¬ndan s¬n¬rlanan bölgenin Oy ekseni etraf¬nda döndürülmesiden elde edilen dönel cismin hacmi kabuk metodu ile V = 2 Z5 x (6 x) 5 dx x 1 V işaret tablosunda mutlak de¼ ger içindeki ifade incelenip gerekli düzenlemeler yap¬l¬rsa Z5 6x x2 5 dx = 2 1 = 64 3 olarak elde edilir. 5.SORU: 8 2 > < x (t) = t 2 3 > : y (t) = 1 (2t + 1) 2 3 3 e¼ grisinin 0 t 1 aral¬g¼¬ndaki yay uzunlu¼ gu l Z1 q 2 2 = (x0 ) + (y 0 ) dt 0 Z1 r 1 = t2 + (2t + 1) 4dt 4 0 = Z1 q 2 (t + 1) dt = (t + 1) dt 0 0 = Z1 3 2 olarak elde edilir. 6.SORU: a) Verilen serinin karakterini incelemek için oran testini kullanal¬m. lim n!1 10n+1 n! an+1 = lim =0<1 n!1 (n + 1)! 10n an oldu¼ gundan verilen seri oran testinden mutlak yak¬nsakt¬r. Ayr¬ca mutlak yak¬nsak her seri yak¬nsak olaca¼ g¬ndan verilen seri yak¬nsakt¬r.Ayr¬ca Leibnitz testinden de yak¬nsakl¬k gösterilebilir. b) Verilen serinin karakterini incelemek için oran testini kullanal¬m. an+1 n!1 an lim = = 2 3n (n!) n!1 3n+1 [(n + 1)!]2 (n + 2)! (n + 3)! lim lim n!1 1 (n + 3) =0<1 3 (n + 1)2 oldu¼ gundan verilen seri oran testinden yak¬nsakt¬r. c) Verilen serinin karakterini incelemek için limit testini kullanal¬m. 3 lim np= 2 p n!1 1 n3 +1 =1=c olur. Dolay¬s¬yla 3 ve c = 1 2 oldu¼ gundan verilen seri limit testinden yak¬nsakt¬r. p= 4 7.SORU: Verilen serinin yak¬nsakl¬k aral¬g¼¬n¬bulmak için Cauchy H’Adamart formülünü kullan¬rsak 1 cn = (n + 1) 5n olmak üzere yak¬nsakl¬k yar¬çap¬ p n cn = 1 =) R = 5 5 2j < 5 yani 3<x<7 L = lim n!1 olarak elde edilir.Ohalde jx için verilen seri yak¬nsakt¬r. Uç noktalarda inceleme yapacak olursak x= 3 için serisi X ( 1)n n+1 1 1 monoton azalan ve lim =0 n!1 n + 1 n+1 oldu¼ gundan Leibnitz testinden yak¬nsakt¬r. an = x = 7 için X 1 n+1 serisi ¬raksakt¬r. Dolay¬s¬yla verilen serinin yak¬nsakl¬k aral¬g¼¬ [ 3; 7) şeklinde elde edilir. 1 8.SORU: Soruda verilen A matrisinin tersini A = ekA formülü ile hesapl¬yal¬m. jAj 1 1 0 2 1 1 1 2 1 1 =1 ( 1) + 0 0 1 1 2 0 1 2 = 3 + 4 = 1 olur. Öteyandan Minörler 2 1 1 1 1+2 1+1 = 3 , A12 = ( 1) A11 = ( 1) 0 2 1 2 2 1 1+3 ( 1) =2 0 1 jAj = 2+1 A21 = ( 1) 2+3 ( 1) 1 0 1 1 1 1 = 3+3 ( 1) 1 2 1 1 2+2 1 0 0 2 3+2 1 2 0 1 = 2 , A22 = ( 1) 4 , A13 = = 2 , A23 = 1 1 1 3+1 A31 = ( 1) 0 2 = 0 1 = 1 , A32 = ( 1) =1 5 = 1 , A33 = şeklindedir.Dolay¬s¬yla A 1 3 2 1 ekA 1 = = jAj 1 A 1 3 4 2 = 4 2 1 2 2 1 2 1 1 T 1 1 1 şeklinde elde edilir. 9.SORU: Verilen denkelm sisteminin çözümünü Cramer metodu ile bulal¬m. 3 1 2 jAj = = 3 = 5 3 5 3 3 2 3 3 5 2 63 + 40 + 3 ( 5) 1 2 3 2 +3 =) jAj = 20 olarak elde edilir. Buradan x= 10 2 6 5 3 5 jAj 3 3 2 = 19 5 = 2 5 = 1 5 olur. y= 3 1 2 10 3 2 3 6 2 jAj 3 1 2 5 10 3 2 5 6 jAj olur.Ve benzer şekilde z= şeklinde elde edilir. 6 1 2 3 5