gezi dünya Günefl, finans, kumar ve spor krall›¤› Monako, iki saatte dolafl›labilecek kadar küçük bir ülke. Yüzölçümü bu kadar küçük olmas›na karfl›n Monako’da, Formula-1 pisti ile bir stadyum da bulunuyor. Avrupa’n›n jet sosyetesinin u¤rak yeri olan Monako’da, denizin mavisi ve do¤an›n yeflilli¤i hiç peflinizi b›rakm›yor. Monako’da kumar›n adresi ise, kumarhaneleriyle ünlü Monte Carlo… > > Ayflegül Emir M onako.... Özel hayatlar›ndan s›kça söz ettiren prens ve prensesleri, ünlü kumarhaneleri, Formula 1 yar›fllar› ile ak›llara gelen Avrupa’n›n minik ülkesi. Monako Prensli¤i, Avrupa’da Akdeniz k›y›s›nda yer alan bir flehir devleti. Her iki taraf› Fransa’yla çevrili olan ve havalaan›n›n bulunmad›¤› ülke, Fransa’n›n güney flehri Nice’den bir saatlik ulafl›m mesafesinde. Yol boyunca Akdeniz’in mavili¤i peflinizi b›rakm›yor. Yak›c› günefli ve kayal›k da¤lar› ilk baflta gözü kamaflt›rsa da, zamanla al›fl›l›yor. Bir s›n›r› ve gümrü¤ü bulunmayan ülkeye girince, ilk olarak çok katl› binalar dikkatinizi çekiyor. Bir saat ‹SMMMO YAfiAM > Temmuz/A ustos 2007 >50 içinde bütün ülkeyi dolaflabiliyor olmak insana flafl›rt›c› geliyor. ‘Ne kadar küçük bir ülkeymifl’ demekten kendinizi alam›yorsunuz. Hatta yüksek bir alan olan ve Prens Albert’›n saray›n›n bulundu¤u tepeden bak›nca bütün ülkeyi kufl bak›fl› görebilmek mümkün. Vatikan’dan sonra dünyadaki en küçük ikinci ba¤›ms›z devlet olan Monako, nüfus yo¤unlu¤u s›ralamas›nda ise, en bafllarda yer al›yor. Birkaç koydan oluflan ülkede, da¤lar›n kayal›kl› yap›s› nedeniyle sahil fleridinde çok yo¤un bir yap›laflma göze çarp›yor. Yap›laflmada, yer azl›¤› nedeniyle yüksek binalar tercih edilmifl. Balkonlu on, on befl katl› tipik Akdeniz tarz› apartmanlar insana Türkiye’deymifl hissi veriyor. Yeni binalar›n aralar›nda tarihe meydan okuyarak kalm›fl eski Frans›z mimarisi tarz›ndaki evler ise, sizi geçmifle götürüyor. Ülkeye gidenlere tarihi mekanlar›n yer ald›¤› kafelerde oturmalar› öneriliyor. JET SOSYETEN‹N GÖZDES‹ Avrupa’n›n jet sosyetesinin u¤rak yeri olan ülkede, deniz k›y›s›na konufllanm›fl birçok y›ld›zl› otel var. Denizi, Antalya’y› aratmayacak kadar güzel. Ancak Avrupa sosyetesinin gözdesi olmas› nedeniyle de di¤er ülkelere göre her fleyin fiyat› bir hayli yüksek. Ülkede turizm en önemli gelir kaynaklar›ndan biri. Finans ve bankac›l›k sektörü de bir hayli geliflmifl. Bu ülkede, nüfusa oranla on kat daha fazla banka say›s› Monte Carlo Casinosu Prens Albert’in saray› görmek ilginç geliyor. Minik ülke, Monte Carlo semtindeki göflteriflli kumarhaneleriyle ünlü. Yüzölçümü bu kadar küçük olmas›na karfl›n Monako’da, Formula-1 pisti ile bir stadyum da bulunuyor. Fontveille semti ile Monaco Ville'nin bulundu¤u yar›madan›n aras›nda büyük bir yat liman› da var. NÜFUSU 32 BIN Monako'nun uzunlu¤u 3 bin 350 metre, geniflli¤i en genifl yerde bin metreyi bulurken, en dar yeri 245 metre olarak ölçülmüfl. Fontveille semtinin ço¤u sonradan denize beton doldurularak oluflturulmufl. fiu anda hayata geçirilmemifl bu türden baflka bir projenin ise, 2012 y›l›nda bitirilmesi planlan›yor. fiehir ülkenin nüfusu 32 bin. Nüfusun Monako Yat Liman› yüzde 19’u Monakolular, yüzde 32’si Frans›z, yüzde 20’si ise ‹talyanlardan olufluyor. Monako, renkli ve etkiliyeci bir tarihe sahip. Tarihi; kaleler, destans› savafllar ve muazzam zenginlerin hikayesinden olufluyor. Geçmifli Grimaldi Ailesi’ne dayanan Akdeniz’in minik ülkesi, 1297’de kurulmufl. Francois Grimaldi bu tarihte, Monako Kalesi’ni ‹talyan gruplardan ele geçirmifl. Birkaç yüzy›l boyunca flehir, Avrupal› denizcilik güçlerinin stratejik merkezi ve büyük denizcilik ticaret rotas›ndaki bir liman olmas› nedeniyle zenginleflmifl. 1861’de Monako’nun yar›s›, özgürlük ve para karfl›l›¤›nda Frans›zlara b›rak›ld›. O zamanlar tahtta olan Üçüncü Prens Charles, ülkenin pek çok kayna¤›n›n kaybedildi¤ini görerek bir ç›k›fl yolu aram›fl ve çözümü turizm ve kumarda bulmufl. 1863’de, Societe des Bains de Mer’i kurmufl. Bu kurumun alt›nda flimdi bir sürü otel, bir tiyatro ve bir casino var. Zamanla, bu kurum büyüyerek önemli bir bölge haline gelen Monte Carlo’yu yaratm›fl. 1949’da tahta ç›kan Üçüncü Prens Rainier ise, Amerikal› aktris Grace Kelly ile evlenerek dünyan›n ilgisini çekmifl. YÖNET‹M‹ MONARfi‹ Bugün Monako hala güçlü bir monarfli olarak yönetimini sürdürüyor. fiu anda tahtta Prens Rainier’in o¤lu ‹kinci Albert bulunuyor. 1997’de, Grimaldi Ailesi Monako saltanat›ndaki 700’üncü y›llar›n› kutlad›. GÖRÜLMES‹ GEREKEN YERLER Monako denince akla ilk Formula 1 Grand Prix geliyor. Formula 1 severler için yar›fl dönemlerinde ülkeye gitmek keyifli bir deneyim olabilir. Tabii ki, al›flverifl ve Casino de Monte Carlo’da kumar oynamak ülkeye gidenlerin yapmadan dönmedikleri aras›nda. Turistlere yönelik kumarhane turlar›nda hayat›nda hiç oynamayanlar bile küçük paralar karfl›l›¤›nda ruleti ve slot makinelerini deneyebilir. Ya da sadece izlemekle yetinebilirsiniz. Salle Garnier Opera House, müzikseverlerin u¤ramas› gereken bir nokta. Prensin saray›, Monako Katedrali ve Deniz Bilim Müzesi di¤er görülmesi gereken yerler aras›nda. Gece hayat› için de çeflitli alternatifler mevcut. Temmuz/A ustos 2007 < ‹SMMMO YAfiAM 51<