YASEMİN ŞİRAZ 2016 – 2017 EĞİTİM – ÖĞRETİM YILI T.C İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK DERSİ 19.yy Sonlarında Osmanlı Devleti • Bu dönemde Osmanlı Devleti parçalanma sürecine girmişti. • Osmanlı topraklarında yaşayan azınlıklar Fransız İhtilaliyle ortaya çıkan Milliyetçilik akımının etkisiyle ayaklanıp bağımsız olmaya başlamışlardı. Osmanlı Devleti elinde kalan toprakları korumakta zorlanıyordu. Osmanlı Devleti hem askeri hem de ekonomik açıdan zor durumdaydı. Coğrafi keşifler ve Sanayi Devrimi sebebiyle ekonomisi iyice kötüye gitti. • Devlet borçlarını ödeyemeyince alacaklı devletler 1881 yılında Duyun-u Umumiye ‘yi kurdular.( genel borçlar idaresi) ve Osmanlı’nın gelirlerine el koydular. Devletin çöküşüne engel olmak isteyen aydınlar Osmanlıcılık,Batıcılık,İslamcılık ve Türkçülük gibi fikir akımlanın etrafında toplanmışlardır. • Bunlardan Osmanlıcılık fikrini savunanlar padişah II.Abdülhamit’e Meşrutiyet ilan ettirmişlerdi ancak devleti dağılmaktan kurtarmadığını görünce Türkçülük fikrine yöneldiler. • Osmanlıyı kurtarmaya yönelik bu fikir akımları daha çok batıya açık Balkan kentlerinde özellikle Selanikte etkili oluyordu. M.Kemal Atatürk de işte böyle bir durumda Selanikte dünyaya geldi. Osmanlı’da fikir akımları ATATÜRK’ÜN ÇOCUKLUK YILLARI • Aydın Söke’den Selanik’e yerleşen Türklerden “ kırmızı hafız” lakaplı Ahmet Efendi’nin oğludur. • Selanik’te Gümrük memurluğu yapmış ve daha sonra da ticaretle uğraşmıştır. • Konya’da Hacı Sofu ailesinden Feyzullah Ağa’nın kızıdır. • Öğrenimini tamamlayamamış fakat yeniliklere açık bir ev hanımıydı. Babası Ali Rıza Efendi Annesi Zübeyde Hanım Osmanlı Döneminde eğitimde birlik yoktu. 1.Dini eğitim veren Medreseler. 2. Avrupa tarzı modern okullar. 3. Azınlık okulları ve yabancı okullar 4. Askeri okullar.( en iyisi bu okullardı) M.KEMAL ATATÜRK’ÜN ÖĞRENİM HAYATI Hafiz Mehmet Efendi Mahalle Mektebi (mezun olmadı) Şemsi Efendi İlkokulu (mezun oldu) Selanik Mülkiye Rüştiyesi (mezun olmadı) Selanik Askeri Rüştiyesi ( mezun oldu) Manastır Askeri İdadisi ( mezun oldu) İstanbul Harp Okulu ( mezun oldu) İstanbul Harp Akademisi ( mezun oldu) M.KEMAL’İN ASKERLİK HAYATI 1) ŞAM 5. ORDU 2) MANASTIR 3.ORDU 3) 31 MART OLAYI • İstanbul Harp Akademisinden mezun olunca Kurmay Yüzbaşı olarak buraya atandı. Şam Osmanlı Devletinin geri kalmış bir yeriydi.halkın Osmanlıya karşı olumsuz bakışını gördü.ileride buraların elde tutulamayacağını anladı.( ilerigörüşlülüğü) • Burada Vatan ve Hürriyet Cemiyetini kurdu( teşkilatçı özelliği) • Burada kolağası ( kıdemli yüzbaşı oldu.) • Burada İttihat ve Terakki Cemiyetine katıldı. Ancak zamanla fikirleri uyuşmadı ve cemiyetten ayrıldı. • MEŞRUTİYET yönetimini istemeyen gericilerin çıkardığı bir ayaklanmadır. Türk tarihinde devletin rejimini değiştirmeye yönelik ilk ayaklanmadır. • İttihatçiler tarafından isyanı bastırmak için bir ordu kuruldu..HAREKET ORDUSU adlı bu ordunun isim babası M.KEMAL’DİR. • İsyan bastırıldı. ( m.kemal’in bu orduda mücadele etmesi O’NUN demokrasiye önem verdiğini gösterir.) M.KEMAL’İN ASKERLİK HAYATI 4)TRABLUSGARP SAVAŞI • İtalya güçlenip sömürge elde etmek isteyince güçsüz olan Osmanlı’ya saldırdı. Trablusgarp Osmanlı’nın kuzey Afrikadaki son toprağıydı. Osmanlı imkanı olmadığı için karadan ve denizden asker yollayamadı. İçlerinde M.KEMAL inde bulunduğu gönüllü askerler TRABLUSGARP a giderek halkı örgütlediler. ( teşkilatçı özelliği) • M.Kemal ŞERİF takma adıyla gazeteci kılığında gitti. DERNE , TOBRUK ve BİNGAZİ’DE önemli başarılar kazandı. • İtalya Osmanlı’yı barışa zorlamak için ONİKİ ADA yı işgal etti. Bir de BALKAN SAVAŞLARI çıkma tehlikesi olunca Osmanlı barış yapmak zorunda kaldı. • UŞİ ANTLAŞMASI İMZALANDI. Trablusgarp İtalyaya bırakıldı. Oniki ada geçici olarak İtalyaya bırakıldı. Subaylar balkan savaşı tehlikesi sebebiyle istanbula çağırıldı. Savaş sonunda M.Kemal BİNBAŞI oldu. M.KEMAL’İN ASKERLİK HAYATI 5)BALKAN SAVAŞLARI 6) SOFYA ATEŞEMİLİTERLİĞİ • M.Kemal , Geliboluya atandı.(bolayır kolordusu kurmay başkanı) bu görevi Çanakkale Savaşında başarılı olmasın sağlayacak. • Balkan Savaşları ile 1.Dünya Savaşı arasında atandı. Batıyı gözlemledi. Bu sırada YARBAY oldu. M.KEMAL’İN ASKERLİK HAYATI 7)1.DÜNYA SAVAŞI 8)KURTULUŞ SAVAŞI • ÇANAKKALE CEPHESİ : Limon Von Sanders’in komutasındaki 19.tümende görev yaptı. Bir almanın komutasında olmayı eleştirmiştir. ( bağımsızlığına düşkün olduğunu gösterir.) ANAFARTALAR,CONKBAYIRI ve ARIBURNUNDA başarılar göstermiştir. Böylece tüm ülke yeteneğini görmüş ve onu tanımıştır. • Bu cephedeki başarılarından dolayı ALBAY oldu. • KAFKAS CEPHESİ : Ruslar bu cepheden saldırdı. Enver Paşa komutasındaki askerler SARIKAMIŞ’TA donarak öldü. M.kemal buraya atandığında ilk olarak ruslardan Muş ve Bitlis’i aldı. Halkın M.kemal’e olan güveni arttı. • SURİYE CEPHESİ: 1.DÜNYA SAVAŞINDA , M.Kemal’in son görev yeriydi. YILDIRIM ORDULARI GRUP KOMUTANI OLARAK GÖREV YAPTI. Bu cephede Anadolu’nun sınırları kafasında şekillendi ( MİSAK-I MİLLİ kavramı ortaya çıktı.) • Mondros Ateşkes Antlaşması imzalandı ve M.KEMAL , İstanbul’a çağrıldı. “ GELDİKLERİ GİBİ GİDERLER!” sözünü bu cepheden İstanbula dönüşte söyledi. • MONDROS ATEŞKES ANTLAŞMASINDAN SONRA YURDU İŞGALLER BAŞLADI. M.KEMAL SAMSUN’A ÇIKARAK KURTULUŞ SAVAŞI’NI BAŞLATTI. • KARARLI,AZİMLİ VE PLANLI BİR ŞEKİLDE BAĞIMSIZLIK UĞRUNA TÜRK MİLLETİNİN LİDERİ OLDU M.KEMAL’İN ALDIĞI RÜTBELER • ETKİNLİK M.KEMAL’İ ETKİLEYEN 4 ŞEHİR SELANİK - Balkanların gelişmiş bir şehridir.bu yüzden çevre ülkelerden çok etkilenmiştir. -Ticaret ve sanayisi gelişmiştir. - Çok uluslu bir yapısı vardır. Çeşitli dil , din , ırk bir arada yaşıyor. -Avrupa’da basılan gazete , dergi , kitaplara ulaşmak kolay bu yüzden kültürel açıdan gelişmiştir. İSTANBUL - Siyasi faaliyetleri yakından takip etti. -Arkadaşlarıyla toplanarak ülke sorunlarını konuştu. - Günlük gazeteleri takip ederek avrupayı öğrendi. - M.KEMAL’in siyasi devrimcilik yönünün gelişmeye başladığı yerdir. MANASTIR - Konsolosluklar ve ticaret şehridir. - Bu şehirde Namık KEMAL, Mehnet Emin YURDAKUL, Jean Jeac ROUSSAOU gibi yazar ve şairleri okumuş ve fikirlerinden etkilenmiştir. - Tarih ve edebiyata ilgi duydu,Türkçülük ve milliyetçilik düşünceleri oluşmaya başladı. SOFYA - Avrupa ülkelerinin temsilcileriyle görüşme imkanı buldu. - Çünkü ateşemiliter olarak görevliydi. -burada türklerin sorunlarıyla yakından ilgilendi. M.KEMAL’İN ETKİLENDİĞİ YAZARLAR VE OLAYLAR • • • • MEHMET EMİN YURDAKUL ; ULUSÇU,HALKÇI ŞAİR ZİYA GÖKALP; TÜRK MİLLİYETÇİLİĞİNİN BABASI NAMIK KEMAL; “VATAN ŞAİRİ” VE TİYATRO YAZARI JEAN JACGUES ROUSSEAOU : HAK VE HÜRRÜYETLER SAVUNUCUSU • FRANSIZ İHTİLALİ; DEMOKRASİ,CUMHURİYET,LAİKLİK FİKİRLERİ GELİŞTİ. • 31 MART OLAYI ; DEMOKRASİ FİKRİ GÜÇLENDİ. • 1897 OSMANLI-YUNAN SAVAŞI ; “DİPLOMASİ SAVAŞ KAZANMAKTAN DAHA ÖNEMLİ” FİKRİ OLUŞTU.