uluslararası doğrudan yatırım verileri bülteni

T.C.
EKONOMİ BAKANLIĞI
ULUSLARARASI
DOĞRUDAN YATIRIM VERİLERİ
BÜLTENİ
Ağustos 2017
TEŞVİK UYGULAMA VE YABANCI SERMAYE GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
İÇİNDEKİLER
Sayfa no
Tablolar Listesi
ii
1) Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi
1
-2017 Yılı Haziran Ayı Gelişmeleri
1
-2017 Yılı Ocak-Haziran Dönemi Gelişmeleri
3
2) Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısı
5
-2017 Yılı Haziran Ayı Gelişmeleri
5
-2017 Yılı Ocak-Haziran Dönemi Gelişmeleri
5
-Türkiye’deki Uluslararası Sermayeli Şirketler
7
3) Yatırım Projeleri
11
4) Ek Tablolar
12
i
TABLOLAR
Sayfa no
Tablo-1:
Tablo-2:
Tablo-3:
Tablo-4:
Tablo-5:
Tablo-6:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi Bileşenleri-2017 Aylık
Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı 2017Aylık
Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı 2017 Aylık
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi Bileşenleri- (2016-2017 Haziran)
Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı (2016-2017)
Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı (2016-2017)
1
2
2
3
4
4
Tablo-7:
Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketler – (2016-2017 Aylık)
5
Tablo-8:
Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketler – (2016-2017)
5
Tablo-9:
Tablo-10:
Tablo-11:
Tablo-12:
Tablo-13:
Tablo-14:
Tablo-15:
Tablo-16:
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Sektörlere
Göre Dağılımı - (2016-2017)
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Ülkelere Göre
Dağılımı - (2016-2017)
Yıllar İtibariyle Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısı
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı - (20162017)
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının Ülkelere Göre Dağılımı - (20162017)
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının İllere Göre Dağılımı
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Faaliyette Bulundukları İllerin Sektörlere Göre
Dağılımı
Uluslararası Sermayeli Firmaların Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri – (2017
Aylık)
6
7
7
8
9
10
10
11
Tablo-ek1:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişleri (Fiili Girişler)
13
Tablo-ek2:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı
14
Tablo-ek3:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı
15
Tablo-ek4:
Uluslararası Sermayeli Firmaların Kuruluş Türleri Açısından Sektörlere Göre
Dağılımı - (2016 – 2017)
16
Tablo-ek5:
Uluslararası Sermayeli Firmaların Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı
17
Tablo-ek6:
Uluslararası Sermayeli Firmaların Sayısının Ülkelere Göre Dağılımı
18
Tablo-ek7:
Uluslararası Sermayeli Firmaların Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri -(2012
– 2017 Haziran)
19
ii
ULUSLARARASI DOĞRUDAN YATIRIM VERİLERİ
BÜLTENİ
1) Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi1
2017 Yılı Haziran Ayı Gelişmeleri
2017 Yılı Haziran ayında eksi 282 milyon ABD Doları düzeyinde uluslararası doğrudan
yatırım girişi (fiili giriş/net) gerçekleşmiştir. (Tablo-1)
Tablo 1- Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi Bileşenleri – 2017 Aylık*
(Milyon $)
Şubat
Ocak
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi (Net Yükümlülük Oluşumu)
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran
658
547
1.636
966
1.377
-282
Sermaye
284
205
1.653
476
797
-1.053
Yatırım
284
233
1.734
478
915
464
Tasfiye
0
28
81
2
118
1.517
3
25
-390
100
96
282
371
317
373
390
484
489
Diğer Sermaye (Net)**
Gayrimenkul (Net)
* Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişleri, T.C. Merkez Bankası tarafından “Net Yükümlülük Oluşumu” adı altında ifade edilmektedir.
** Uluslararası Sermayeli Firmaların Yabancı Ortaklarından Aldıkları Kredi
Geçici Veriler, Kaynak : T.C.Merkez Bankası
Uluslararası doğrudan yatırım girişi, 4875 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu’na göre Türkiye’de faaliyette
bulunan şirketlerin yurtdışından yaptıkları, TCMB ödemeler dengesi istatistiklerinde sermaye ve diğer sermaye olarak
sınıflandırılan kalemlere ilişkin transferlerin net tutarı ile yabancıların gayrimenkul edinimlerine istinaden transfer
edilen tutarı içermektedir.
1
Ağustos 2017
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Uluslararası yatırımcıların Türkiye’deki yeni veya mevcut şirketleri ile iştirak ettikleri yerli
sermayeli şirketlerdeki ortaklık paylarına ilişkin transferleri içeren sermaye girişi, 2017 Haziran
ayında 464 milyon ABD Doları düzeyinde gerçekleşmiştir (Tablo-2).
Tablo 2- Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Sektörlere Göre
Dağılımı (2017 Aylık)
(Milyon $)
Sektörler
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
ElektrikliKara
OptikTaşıtı
Aletler
İmalatıve YarıMotorlu
, Römork
Römork İmalatı
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Sağlık İşleri ve Sosyal Hizmetler
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet
Toplam
Ocak
0
0
48
4
0
11
1
3
1
28
10
17
36
0
95
55
4
3
16
284
Şubat
Mart
0
0
116
13
18
3
0
0
1
81
11
3
4
6
67
6
1
2
17
233
Nisan
1
0
54
1
0
4
20
6
1
22
124
17
36
0
72
934
3
5
488
1.734
0
3
263
1
0
34
0
0
15
213
22
22
82
0
2
59
2
4
19
478
Mayıs
5
44
95
1
0
46
4
25
1
18
643
5
61
0
6
11
7
2
36
915
Haziran
0
0
68
12
3
9
1
0
3
40
108
29
27
0
79
121
3
0
29
464
Geçici Veriler, Kaynak: T.C. Merkez Bankası
464 milyon dolar olan nakit sermaye girişinin; 198 milyon dolarlık bölümü AB ülkeleri
kaynaklıdır (Tablo-3).
Tablo 3- Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı -2017 Aylık
(Milyon $)
Ülkeler
AB Ülkeleri
Almanya
Avusturya
Fransa
Hollanda
İngiltere
İtalya
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Afrika Ülkeleri
A.B.D.
Kanada
Orta -Güney Amerika ve Karayipler
Asya
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Körfez Ülkeleri
Diğer Yakın ve Ortadoğu Ülkeleri
Diğer Asya Ülkeleri
Diğer Ülkeler
Toplam
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran
137
25
143
27
1.090
18
363
54
788
18
198
28
2
0
66
0
2
42
26
0
9
15
0
97
84
4
80
13
0
284
53
5
25
10
6
17
2
0
11
0
0
77
62
12
50
15
0
233
40
0
17
13
9
993
1
19
6
12
0
606
567
501
66
39
0
1.734
19
15
14
2
10
249
1
0
9
8
3
91
74
33
41
17
3
478
2
38
629
49
25
27
1
5
53
0
0
66
38
2
36
28
2
915
2
24
70
17
11
46
35
0
5
0
0
206
46
9
37
160
20
464
Geçici Veriler, Kaynak : T.C. Merkez Bankası
2
Ağustos 2017
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2017 yılı Ocak-Haziran Dönemi Gelişmeleri
2017 yılı Ocak-Haziran döneminde net doğrudan uluslararası yatırım girişi (fiili giriş), 4,9
milyar ABD doları düzeyinde gerçekleşmiştir. (Tablo - 4).
Uluslararası doğrudan yatırım girişleri kaleminde yer alan sermaye girişi 2017 yılında
toplam 4,1 milyar ABD dolarına ulaşmıştır (Tablo-4).
Tablo 4 : Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi Bileşenleri - (2016 -2017/Haziran)*
(Milyon $)
Ocak-Haziran
2016
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi
(Net Yükümlülük Oluşumu)
Sermaye
Yatırım
Tasfiye
Diğer Sermaye (Net)**
Gayrimenkul (Net)
%Değişim
2017
5.328
4.902
-8,0
2.316
2.736
420
1.207
1.805
2.362
4.108
1.746
116
2.424
2,0
50,1
315,7
-90,4
34,3
* Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişleri, T.C. Merkez Bankası tarafından “Net Yükümlülük Oluşumu” adı altında ifade edilmektedir.
** Uluslararası Sermayeli Firmaların Yabancı Ortaklarından Aldıkları Kredi
Geçici Veriler, Kaynak : T.C.Merkez Bankası
3
Ağustos 2017
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2017 yılı Ocak-Haziran döneminde 4,1 milyar ABD Doları olan uluslararası doğrudan
yatırım girişinin 1,2 milyar doları mali aracı kuruluşların faaliyetleri sektöründen, 918 milyon doları
enerji sektöründen ve 644 milyon doları imalat sektörlerinden kaynaklanmıştır (Tablo 5).
Tablo 5- Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin
Sektörlere Göre Dağılımı (2016-2017/Haziran)
(Milyon $)
Sektörler
Ocak-Haziran
2016
2017
Tarım, Avcılık , Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
24
18
653
6
47
644
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Elektrikli Optik Aletler İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork ve YarıRömork İmalatı
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Sağlık İşleri ve Sosyal Hizmetler
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet
Toplam
203
20
134
20
39
32
21
107
26
34
14
22
223
545
90
103
58
216
485
198
252
94
2.736
402
918
93
246
6
321
1.186
20
16
605
4.108
Geçici Veriler, Kaynak : T.C.Merkez Bankası
2017 yılı Ocak-Haziran döneminde nakit sermaye girişinin % 66’sı AB ülkeleri kaynaklıdır
(Tablo 6).
Tablo 6- Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye
Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı (2016-2017/Haziran)
(Milyon $)
Ülkeler
AB Ülkeleri
Almanya
Avusturya
Fransa
Hollanda
İngiltere
İtalya
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Afrika Ülkeleri
A.B.D.
Kanada
Orta -Güney Amerika ve Karayipler
Asya
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Körfez Ülkeleri
Diğer Yakın ve Ortadoğu Ülkeleri
Diğer Asya Ülkeleri
Diğer Ülkeler
Toplam
Ocak-Haziran
2016
1.692
181
293
14
403
219
59
523
461
0
87
9
1
481
338
133
204
143
5
2.736
2017
2.719
170
118
82
821
91
63
1.374
66
24
93
35
3
1.143
871
561
310
272
25
4.108
Geçici Veriler, Kaynak: T.C. Merkez Bankası
4
Ağustos 2017
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2) Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısı2
2017 Yılı Haziran Ayı Gelişmeleri
2017 Yılı Haziran ayında 229 adet uluslararası sermayeli şirket ve şube kurulmuş olup, 12
adet yerli sermayeli şirkete de uluslararası sermaye iştiraki gerçekleşmiştir (Tablo 7).
Tablo 7- Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketler - (2016-2017 Aylık)
( Şirket Sayısı)
2016
Yeni
550
514
505
481
488
488
257
415
311
432
481
354
5.276
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran
Temmuz
Ağustos
Eylül
Ekim
Kasım
Aralık
Toplam
İştirak
18
12
19
13
21
18
16
19
15
11
28
22
212
Şube
6
7
7
10
19
6
9
3
6
5
8
13
99
Toplam
574
533
531
504
528
512
282
437
332
448
517
389
5.587
Yeni
412
454
462
477
370
227
------2.402
2017/Haziran
İştirak
Şube
20
6
14
5
15
5
20
6
12
3
12
2
------------93
27
Toplam
438
473
482
503
385
241
------2.522
% Değişim
-23,7
-11,3
-9,2
-0,2
-27,1
---------
Geçici Veriler, Kaynak: Ekonomi Bakanlığı
2017 yılı Ocak-Haziran Dönemi Gelişmeleri
2017 Yılı Haziran ayı sonu itibariyle 2.429 adet uluslararası sermayeli şirket ve şube
kurulmuş olup, 93 adet yerli sermayeli şirkete de uluslararası sermaye iştiraki gerçekleşmiştir
(Tablo 8).
Tablo 8- Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketler (2016 - 2017/Haziran)
( Şirket Sayısı)
Ocak- Haziran
2016
Yeni
% Değişim
2017
3.026
2.402
-20,6
İştirak
101
93
-7,9
Şube
55
27
-50,9
3.182
2.522
-20,7
Toplam
Geçici Veriler, Kaynak: Ekonomi Bakanlığı
Uluslararası sermayeli şirket sayıları tasfiye, %100 yerli sermayeli şirket statüsüne geçiş gibi nedenlerle
değişmektedir. Bu rakamlar belli dönemlerde revize edilmektedir.
2
5
Ağustos 2017
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2017 yılı Ocak-Haziran döneminde; 2.522 adet uluslararası sermayeli şirketin, başta toptan
ve perakende ticaret sektörü olmak üzere, gayrimenkul kiralama ve iş faaliyetleri ile inşaat
sektörlerinde faaliyette bulundukları görülmektedir (Tablo 9).
2017 yılı Ocak-Haziran döneminde kayıtlı sermayesi 500.000 doların üzerinde olan 63 adet
uluslararası sermayeli şirket, şube kuruluşu ile yabancı ortak iştiraki gerçekleşmiştir. Bu şirketlerin
26 adedi toptan ve perakende ticaret sektöründe faaliyette bulunmaktadır (Tablo 9).
Tablo 9- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Sektörlere Göre Dağılımı- (2016-2017/Haziran)
( Şirket Sayısı)
2016
Sektörler
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork,Yarı-Römork İm.
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faa.
Toplam
<50.000$
50.000$ 200.000$
200.000$ 500.000$
58
14
292
10
50
21
15
11
185
99
387
1.797
118
446
7
769
228
16
2
92
2
16
6
4
6
58
20
125
482
14
90
5
121
46
4
3
23
0
3
1
2
0
17
7
28
70
2
16
1
23
10
4.215
1.013
187
Geçici Veriler, Kaynak: Ekonomi Bakanlığı
6
2017/Haziran
Toplam
<50.000$
50.000$ 200.000$
4
2
17
0
1
1
2
1
12
14
16
56
2
16
6
25
14
82
21
424
12
70
29
23
18
272
140
556
2.405
136
568
19
938
298
17
6
86
2
3
5
5
0
71
49
160
864
59
173
6
358
135
4
1
25
1
1
4
0
0
19
7
65
235
7
35
1
55
19
3
0
9
2
0
1
1
0
5
3
13
42
1
5
0
13
3
1
0
9
0
0
0
0
0
9
6
8
26
0
2
2
6
3
25
7
129
5
4
10
6
0
104
65
246
1.167
67
215
9
432
160
172
5.587
1.913
454
92
63
2.522
>500.000$
200.000$ >500.000$
500.000$
Toplam
Ağustos 2017
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2017 yılı Ocak-Haziran döneminde kurulan 2.522 adet uluslararası sermayeli şirketin 1.507
adedi Yakın ve Ortadoğu ülkeleri, 410 adedi AB ülkeleri, 186 adedi ise diğer Asya ülkeleri ortaklı
şirketlerdir (Tablo-10).
Tablo 10- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Ülkelere Göre Dağılımı (2016 - 2017/Haziran)
( Şirket Sayısı)
2016
Ülkeler
AB Ülkeleri (27)
Almanya
Hollanda
İngiltere
İtalya
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Kuzey Afrika Ülkeleri
Diğer Afrika Ülkeleri
Kuzey Amerika
A.B.D.
Kanada
Orta ve Güney Amerika, Karayipler
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Diğer Asya
Diğer Ülkeler
Toplam
<50.000$
50.000$ 200.000$
883
322
88
71
44
358
218
251
58
114
82
32
9
2.343
311
28
4.215
125
47
18
9
9
42
35
62
10
21
15
6
4
717
35
4
1.013
2017/Haziran
200.000$>500.000$
500.000$
47
15
3
7
6
16
14
15
1
6
3
3
0
86
18
0
187
71
18
18
7
5
23
7
5
1
7
7
0
3
57
16
5
172
Toplam
<50.000$
1.126
402
127
94
64
439
274
333
70
148
107
41
16
3.203
380
37
5.587
312
91
37
27
17
140
127
136
34
40
29
11
2
1.109
146
7
1.913
50.000$ 200.000$
200.000$>500.000$
500.000$
53
19
6
6
1
21
14
27
2
6
4
2
1
326
24
1
454
20
7
5
1
1
6
6
6
1
1
1
0
1
49
8
0
92
25
7
4
2
1
11
4
0
0
2
2
0
0
23
8
1
63
Toplam
410
124
52
36
20
178
151
169
37
49
36
13
4
1.507
186
9
2.522
Geçici Veriler , Kaynak : Ekonomi Bakanlığı
Türkiye’deki Uluslararası Sermayeli Şirketler
2017 Yılı Haziran ayı sonu itibariyle 48.873 adet uluslararası sermayeli şirket ve şube
kurulmuş olup, 6.766 adet yerli sermayeli şirkete de uluslararası sermaye iştiraki gerçekleşmiştir.
Toplamda 55.639 adet uluslararası sermayeli şirket ülkemizde faaliyette bulunmaktadır (Tablo 11).
Tablo 11- Yıllar İtibariyle Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısı
( Şirket Sayısı)
Yıl
1954-2011 ( Birikimli )
Yeni
İştirak
Şube
Toplam
23.221
5259
735
29.215
2012
3.594
570
87
4.251
2013
3.478
204
93
3.775
2014
4.412
206
78
4.696
2015
5.286
222
85
5.593
2016
5.276
212
99
5.587
2017/Haziran
2.402
93
27
2.522
Genel Toplam
47.669
6.766
1.204
55.639
Geçici Veriler, Kaynak : Ekonomi Bakanlığı
7
Ağustos 2017
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
55.639 adet uluslararası sermayeli şirketin, başta toptan ve perakende ticaret olmak üzere,
gayrimenkul kiralama ve iş faaliyetleri ve imalat sanayi sektörlerinde faaliyette bulundukları
görülmektedir. İmalat sanayiinde faaliyette bulunan uluslararası sermayeli şirketlerde kimyasal
madde ve ürünleri imalatı birinci sırada yer alırken, bunu tekstil ürünleri imalatı ve gıda ürünleri,
içecek ve tütün imalatı izlemektedir (Tablo 12).
Tablo 12- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı (2016 - 2017/Haziran)
( Şirket Sayısı)
Ocak- Haziran
Sektörler
2016
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
49
13
263
4
54
18
15
14
158
79
302
1.361
85
316
13
548
153
3.182
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork,Yarı-Römork İm.
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
Toplam
Geçici Veriler, Kaynak: Ekonomi Bakanlığı
8
1954-2017/Haziran
2017
Toplam
25
7
129
5
4
10
6
104
65
246
1.167
67
215
9
432
160
2.522
780
739
6.752
580
681
717
546
324
3.904
1.478
5.018
20.772
2.364
5.373
426
9.047
2.890
55.639
Ağustos 2017
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
55.639 adet uluslararası sermayeli şirketin ülke gruplarına göre dağılımına bakıldığında ise
AB ülkeleri ortaklı girişim sayısının 22.145 adet ile birinci sırada yer aldığı görülmektedir. AB
ülkeleri ortaklı uluslararası sermayeli şirketlerin içinde Almanya 6.998 adet şirket ile birinci sırayı
alırken, Almanya’yı İngiltere (3.026 adet) ve Hollanda (2.755 adet) izlemektedir (Tablo 13).
Tablo 13- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısının Ülkelere Göre Dağılımı
(2016-2017/Haziran)
( Şirket Sayısı)
19542017/Haziran
Ocak- Haziran
Ülkeler
2016
AB Ülkeleri (27)
Almanya
Hollanda
İngiltere
İtalya
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Afrika Ülkeleri
Kuzey Amerika
A.B.D.
Kanada
Orta ve Güney Amerika, Karayipler
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Diğer Asya
Çin Halk Cum.
Güney Kore Cum.
Diğer
Diğer Ülkeler
Toplam
2017
681
244
82
61
45
249
151
189
93
67
26
14
1.812
213
48
6
159
29
3.182
Geçici Veriler, Kaynak : Ekonomi Bakanlığı
9
Toplam
410
124
52
36
20
178
151
206
49
36
13
4
1.507
186
35
11
140
9
2.522
22.145
6.998
2.755
3.026
1.397
7.969
5.118
2.269
2.147
1.769
378
262
19.184
3.996
876
302
2.818
518
55.639
Ağustos 2017
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
55.639 adet uluslararası sermayeli şirketin illere göre dağılımına bakıldığında; İstanbul ilinin
33.812 adet ile birinci sırada yer aldığı görülmektedir. İstanbul ilini Antalya (5.109 adet), Ankara
(3.026 adet) ve İzmir (2.477 adet) illeri takip etmektedir (Tablo 14).
Tablo 14- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin
Sayılarının İllere Göre Dağılımı (İlk 10 İl)
Şirket Sayısı
(1954-2017/Haziran)
İl
İSTANBUL
33.812
ANTALYA
5.109
ANKARA
3.026
İZMİR
2.477
MERSİN
1.843
MUĞLA
1.623
GAZİANTEP
1.365
HATAY
842
BURSA
684
AYDIN
668
Diğer İller
4.190
Toplam
55.639
Geçici Veriler, Kaynak : Ekonomi Bakanlığı
İstanbul ilinde faaliyette bulunan 33.812 adet uluslararası sermayeli şirketin başta toptan ve
perakende ticaret (13.122 adet) olmak üzere, gayrimenkul kiralama ve iş faaliyetleri (5.805 adet) ve
imalat sanayi (4.099 adet) sektörlerinde faaliyette bulundukları görülmektedir (Tablo 15).
Tablo 15- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Faaliyette Bulundukları İllerin Sektörlere Göre Dağılımı
(1954-2017/Haziran)
( Şirket Sayısı)
Sektörler
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork, Yarı-Römork İm.
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet
Toplam
İstanbul
Antalya
Ankara
İzmir
Mersin
234
326
4.099
283
474
483
331
136
2.392
872
2.559
13.122
998
3.443
367
5.805
1.987
33.812
138
35
294
60
29
39
45
21
258
73
784
1.076
658
671
10
1.113
257
5.109
34
130
346
28
11
25
38
11
233
247
330
928
91
157
16
497
250
3.026
90
62
452
39
8
29
13
2
203
96
183
902
81
185
11
298
117
2.477
48
21
167
25
13
19
13
10
87
16
148
1.023
35
188
0
163
34
1.843
Geçici Veriler, Kaynak : Ekonomi Bakanlığı
10
Ağustos 2017
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
3) Yatırım Projeleri3
2017 Haziran ayında Ekonomi Bakanlığı tarafından yatırım teşvik belgesi düzenlenen 25
adet proje kapsamında yaklaşık 742,1 milyon ABD doları tutarında yatırım yapılması
öngörülmüştür. Böylece 2017 yılında belgelendirilen yatırım projesi sayısı 158 adede, belge
kapsamındaki yatırımların tutarı ise 2,9 milyar ABD dolarına ulaşmıştır (Tablo 16).
Tablo 16- Uluslararası Sermayeli Firmaların Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri 2017 Aylık
Şubat
Ocak
Belge Adedi
Nisan
Mayıs
Haziran
18
22
33
30
30
25
517,0
274,8
800,5
344,1
205,7
742,1
1.931,0
1.011,0
2.940,0
1.257,2
733,0
2.611,5
Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon $)
Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon TL)
Mart
* Yabancı sermayeli firmalara düzenlenen yatırım teşvik belgelerinin öngörü değerleridir.
Kaynak: Ekonomi Bakanlığı
158 adet Yatırım Teşvik Belgesinin 114 adedi imalat, 20 adedi hizmetler ve 19 adedi
elektrik, gaz ve su, 3 adedi madencilik ve 2 adedi tarım sektörlerinde düzenlenmiştir.
3
Uluslararası yatırımcıların, yatırım teşvik mevzuatı kapsamında belgelendirilen Türkiye’deki yatırım projeleri
11
Ağustos 2017
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
EK TABLOLAR
12
Ağustos 2017
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 1- Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişleri (Fiili Girişler)*
(Milyon $)
2012
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi (Net Yükümlülük Oluşumu)
2013
2014
2015
2016
Ocak- Haziran
2016
2017
13.628
12.896
12.828
17.550
12.307
5.328
4.902
Sermaye
10.128
9.322
8.370
11.710
6.278
2.316
2.362
Yatırım
10.761
9.890
8.631
12.074
6.899
2.736
4.108
Tasfiye
633
568
261
364
621
420
1.746
864
525
137
1.684
2.139
1.207
116
2.636
3.049
4.321
4.156
3.890
1.805
2.424
Diğer Sermaye (Net)**
Gayrimenkul (Net)
* Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişleri, T.C. Merkez Bankası tarafından “Net Yükümlülük Oluşumu” adı altında ifade edilmektedir.
** Uluslararası Sermayeli Firmaların Yabancı Ortaklarından Aldıkları Kredi
Geçici Veriler, Kaynak : T.C.Merkez Bankası
13
Ağustos 2017
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 2- Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı
(Milyon $)
Sektörler
Ocak- Haziran
2012
2013
2014
2015
2016
2016
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
43
47
61
31
188
717
382
207
4.519
2.209
2.742
4.225
2.201
400
451
Tekstil Ürünleri İmalatı
376
60
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
579
272
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
26
2017
24
6
18
47
1.712
653
644
983
586
203
32
137
433
36
20
21
491
340
288
134
107
149
32
5
4
34
23
20
26
143
607
926
142
223
39
34
121
97
78
147
62
14
22
1.067
768
655
2.146
494
223
402
773
1.831
1.134
1.340
742
545
918
1.427
178
232
106
307
90
93
221
379
1.136
598
602
103
246
16
59
24
11
235
58
6
130
364
594
1.524
614
216
321
2.084
3.415
1.470
3.516
1.713
485
1.186
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
174
128
252
171
277
198
20
Sağlık İşleri ve Sosyal Hizmetler
546
106
204
58
273
252
16
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
640
457
400
287
249
94
605
10.761
9.890
8.631
12.074
6.899
2.736
4.108
ElektrikliKara
OptikTaşıtı
Aletler
İmalatıve Yarı-Römork
Motorlu
, Römork
İmalatı
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Toplam
Geçici Veriler, Kaynak: T.C. Merkez Bankası
14
Ağustos 2017
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 3- Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı
(Milyon $)
Ülke
AB Ülkeleri
Almanya
Avusturya
Fransa
Hollanda
İngiltere
İtalya
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Afrika Ülkeleri
A.B.D.
Kanada
Orta -Güney Amerika ve Karayipler
Asya
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Körfez Ülkeleri
Diğer Yakın ve Ortadoğu Ülkeleri
Diğer Asya Ülkeleri
Diğer Ülkeler
Toplam
Ocak- Haziran
2012
7.305
491
1.519
86
1.381
2.044
154
1.630
622
0
439
32
20
2.337
1.593
940
653
744
6
10.761
2013
5.296
1.970
667
217
918
300
148
1.076
1.128
221
326
16
1
2.899
2.286
880
1.406
613
3
9.890
2014
5.328
606
31
286
2.022
1.051
488
844
1.041
42
334
0
0
1.886
1.336
364
954
550
0
8.631
2015
7.014
355
80
164
1.184
585
180
4.466
966
0
1.619
0
11
2.464
1.317
460
850
1.147
0
12.074
Geçici Veriler, Kaynak: T.C. Merkez Bankası
15
2016
3.788
437
361
88
955
950
80
917
615
0
390
66
2
2.009
1.252
444
804
757
29
6.899
2016
2017
1.692
181
293
14
403
219
59
523
461
0
87
9
1
481
338
133
204
143
5
2.736
2.719
170
118
82
821
91
63
1.374
66
24
93
35
3
1.143
871
561
310
272
25
4.108
Ağustos 2017
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 4- Uluslararası Sermayeli Firmaların Kuruluş Türleri Açısından Sektörlere Göre Dağılımı - (2016 - 2017/Haziran)
( Şirket Sayısı)
Sektörler
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork ve Yarı-Römork İm.
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul
Kiralama
veve
İş Kişisel
Faaliyetleri
Diğer Toplumsal,
Sosyal
Hizmet
Faaliyetleri
Toplam
2016
2017/Haziran
Yeni
İştirak
Şube
77
19
409
12
69
29
22
18
259
125
541
2.253
136
538
15
887
276
4
2
10
0
1
0
0
0
9
12
8
104
0
24
4
28
16
5.276
212
Geçici Veriler, Kaynak: Ekonomi Bakanlığı
16
Toplam
Yeni
İştirak
Şube
1
0
5
0
0
0
1
0
4
3
7
48
0
6
0
23
6
82
21
424
12
70
29
23
18
272
140
556
2.405
136
568
19
938
298
23
5
124
5
4
9
5
0
101
57
237
1.109
66
206
7
419
149
2
1
4
0
0
1
0
0
3
7
9
46
1
8
1
11
3
0
1
1
0
0
0
1
0
0
1
0
12
0
1
1
2
8
25
7
129
5
4
10
6
0
104
65
246
1.167
67
215
9
432
160
99
5.587
2.402
93
27
2.522
Toplam
Ağustos 2017
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 5- Uluslararası Sermayeli Firmaların Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı
( Şirket Sayısı)
Sektörler
Ocak- Haziran
1954-2011
2012
2013
2014
2015
2016
( Birikimli )
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork ve Yarı-Römork İmalatı
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
Toplam
2016
2017
19542017/Haziran
Toplam
464
625
4.707
499
466
520
396
253
2.573
660
2.727
9.121
1.772
2.665
316
4.670
1.488
53
19
324
20
19
37
28
12
208
153
335
1.883
93
437
28
692
234
39
24
323
16
18
37
28
11
213
141
304
1.634
83
394
25
638
170
70
17
381
13
40
48
37
10
233
141
358
2.166
100
505
12
714
232
47
26
464
15
64
36
28
20
301
178
492
2.396
113
589
17
963
308
82
21
424
12
70
29
23
18
272
140
556
2.405
136
568
19
938
298
49
13
263
4
54
18
15
14
158
79
302
1.361
85
316
13
548
153
25
7
129
5
4
10
6
0
104
65
246
1.167
67
215
9
432
160
780
739
6.752
580
681
717
546
324
3.904
1.478
5.018
20.772
2.364
5.373
426
9.047
2.890
29.215
4.251
3.775
4.696
5.593
5.587
3.182
2.522
55.639
Geçici Veriler, Kaynak: Ekonomi Bakanlığı
17
Ağustos 2017
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 6- Uluslararası Sermayeli Firmaların Sayısının Ülkelere Göre Dağılımı
( Şirket Sayısı)
Ülkeler
1954-2011
Ocak- Haziran
2012
2013
2014
2015
2016
2016
( Birikimli )
AB Ülkeleri (27)
Almanya
Hollanda
İngiltere
İtalya
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Afrika Ülkeleri
Kuzey Amerika
A.B.D.
Kanada
Orta ve Güney Amerika, Karayipler
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Diğer Asya
Çin Halk Cum.
Güney Kore Cum.
Diğer
Diğer Ülkeler
Toplam
15.134
4.765
1.952
2.275
910
5.232
3.265
606
1.401
1.190
211
160
6.212
2.109
441
184
1.484
328
29.215
1.538
483
173
170
110
602
416
151
150
113
37
18
1.636
303
55
29
219
39
4.251
1.349
415
157
163
102
512
341
207
135
106
29
24
1.372
316
71
28
217
31
3.775
Geçici Veriler, Kaynak : Ekonomi Bakanlığı
18
1.307
376
143
136
101
551
321
306
112
92
20
17
2.263
325
95
25
205
45
4.696
1.281
433
151
152
90
455
350
390
152
125
27
23
2.991
377
95
14
268
29
5.593
1.126
402
127
94
64
439
274
403
148
107
41
16
3.203
380
84
11
285
37
5.587
681
244
82
61
45
249
151
189
93
67
26
14
1.812
213
48
6
159
29
3.182
2017
410
124
52
36
20
178
151
206
49
36
13
4
1.507
186
35
11
140
9
2.522
19542017/Haziran
Toplam
22.145
6.998
2.755
3.026
1.397
7.969
5.118
2.269
2.147
1.769
378
262
19.184
3.996
876
302
2.818
518
55.639
Ağustos 2017
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 7- Uluslararası Sermayeli Firmaların Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri (2012-2017/Haziran)
2012
Belge Adedi
2013
2014
2015
2016
2017/Haziran
221
229
259
227
225
158
Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon $)
4.426,2
9.108,5
5.579,7
12.740,1
10.234,3
2.884,2
Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon TL)
7.969,0
17.376,3
12.091,3
34.728,1
30.969,1
10.483,6
* Yabancı sermayeli firmalara düzenlenen yatırım teşvik belgelerinin öngörü değerleridir.
Kaynak : Ekonomi Bakanlığı
19