Atomun Yapısı Atomun Yapısı Madenin Yapısı ve Özellikleri Atom çekirdek elektron proton nötron Atomu oluştura parçacıklar farklı yüklere seiptir.Farklı yüke sahip bu parçacıklar birbirini etkileyerek bir arada bulunur ve atomu oluşturur. Atomda bulunan yükler negatif ve pozitif yük olarak adlandırılır.Negatif yük elektronun , pozitif yük ise protonun yükünü temsil eder. Elektronun yükü( – )protonun yükü (+) işareti ile gösteriir.Nötron ise atomun merkezinde proton ile bulunan yüksüz parçacıktır. Atomun Yapısı Madenin Yapısı ve Özellikleri Belirli sayıda proton , nötron ve elektronlar farklı konumlarda bir arada bulunarak atomları oluşturur.Atomu oluşturan bu parçacıklar arasında sadece boşluk vardır. Elektron(e) Element =>Atom=> proton(p) nötron(n) Atomun bir alt parçacığını oluşturan elektronlar çekirdeğin etrafında sabit bir yerde durmaz.Elektronlar çakrdeken belirli uzaklıklardahem kendi etraflarında hemde çekirdeğin etrafında çok hızlı hareket eder.bu sebeple elektronlar çekirdeğe düşmez , çekirdek tarafından çekildikleri içinde doşarı fırlamazlar.proton ve nötron çekirdeğe göre oldukça yavaş hareket edereler. Atomun Yapısı Madenin Yapısı ve Özellikleri Atom iki kısımdan oluşur : Çekirdek (merkez) ve Katmanlar (yörünge; enerji düzeyi) Çekirdek, hacim olarak küçük olmasına karşın, atomun tüm kütlesini oluşturur.Çekirdeltekiproton ve nötronun kütlesi hemen hemen birbirine eşittir.Elektronun kütlesi ise proton ve nötronun kütlesinde çok çok küçüktür. Aynı atomda bulunan elektronlar çekirdekten farklı uzaklıkta bulunurlar. Elektronların ortalama olarak bulunduğumavi renk ilegösterilen bölgelere katman denir. Atomun Yapısı Madenin Yapısı ve Özellikleri Atomlar birden fazla katmana sahip olabilirler.Gerçekte atomun yapısında böyle bi katman bulunmaz.Bu katmanlar çizimlerle gösterildiği gibi düzbir zemin değildir.çekirdeğin çevresini tamamen saran küresel bi yapıya sahiptir. Katmanlardaki elektron sayıları farklı olabilir.Ancak ilk katmanda en fazla iki elektron bulunur.İkinci ve üçüncü katmanda ise bulunan elektron sayısı 8 ile sınırlıdır.Elektronlar öncelikle çekirdeğe en yakın katmanda bulunur.ikinci katmanda 8 elektron yer aldıktan sonra elektronlar üçüncü katmana geçer. Atomun Yapısı Madenin Yapısı ve Özellikleri Elementlere ait atomların proton ve nötron sayıları birbirine eşit ise yüzsüz (nötr)yapıdadır denilir.Atomun nötr olması atomda bulunan negatif yükleri,n sayısının pozitif yüklerin sayısına eşit olması demektir.Diğer bi ifadeeyle elektron negatif yüklü proton pozitif yüklü olduğu için elektron ve proton sayılarının eşit olması atomun nötr olduğunu gösterir. Nötr 9elektron 10elektron 9 proton 9 proton Nötr değil Atomun Yapısı Madenin Yapısı ve Özellikleri Her bir elemente ait atomun proton nötron ve elektronlarının sayısı aynı değildir.Bir elementin atomunun diğer bir elementin atomunda farklı olması çekirekte bulunan proton sayılarına bağlıdırFarklı elementlerin atomları aynı sayıda elektron veya nötron içerebilir.Ancak farklı atomların proton sayılaları hiçbir zaman aynı olmaz.Bu sebeple atomda bulunan protonların sayısı , o elementin katmanlar kimliğini belirler.Nötr atomlşarda elektron sayısı proton sayısına bağlı çekirdek olduğu için proton sayısı kadar elektron bulunur. elektron Atomun Yapısı Madenin Yapısı ve Özellikleri Elektronların bulunma olasılığının olduğu bölgelere elektron bulutu denir. Kimyasal olaylarda (reaksiyonlarda) yalnızca elektron sayısı değişir. Proton ve nötron, çekirdekte bulunduğu için sayıları değişmez. Nötr bir atom için; elektron sayısı= proton sayısı (A.N.) Atom numarası= proton sayısı Çekirdek yükü= proton sayısı İyon yükü= proton sayısı – elektron sayısı (E.S.) (K.N.) Kütle numarası= proton + (N.S)nötron sayısı (Nükleon sayısı)(atom ağırlığı) Atom Numarası = Proton Sayısı = Elektron Sayısı Atomun Yapısı Madenin Yapısı ve Özellikleri Democritus: Atom hakkında ilk görüş M Ö 400’lü yıllarda Democritus tarafından ortaya konmuştur Democritus, maddenin taneciklerden oluştuğunu savunmuş ve bu taneciklere atom adını vermiştir Democritus, atom hakkındaki görüşlerini deneylere göre değil varsayımlara göre söylemiştir . Madde parçalara ayrıldığında en sonunda bölünemeyen bir tanecik elde edilir ve bu tanecik atomdur Bütün maddeler aynı tür atomlardan oluşur Atom görülemez ve bölünemez Atomun Yapısı Madenin Yapısı ve Özellikleri John Dalton (1766-1844): John Dalton (1766-1844) ilk atom theorisini 1803 te buldu. Her element daha küçük parçalara ayrılamayan atomlardan oluşmuştur. Sabit oranlar ve katlı oranlar yasası üzerindeki clısmalarıylaatom konusundaki dusuncelere nicel bir acıklık getirmiştir. Bir elementin tüm atomlarınınbirbirinin aynısı oldugunu savunmustur Farklı elementleri oluştran atomlar her yönüyle birbirinden farklıdır Atomun Yapısı Madenin Yapısı ve Özellikleri John Joseph Thomson(1856-1940): Atomun yapısı hakkında ilk model 1897 yılında Thomson tarafından ortaya konmuştur. Thomson atom modeli bir karpuza ya da üzümlü keke benzer. Thomson’ a göre; • Atom küre şeklindedir. (Çapı 10–8 cm) • Atomda (+) ve (–) yüklü tanecikler bulunur. • Thomson’a göre atom; dışı tamamen pozitif yüklü bir küre olup negatif yüklü olan elektronlar kek içerisindeki gömülü üzümler gibi bu küre içerisine gömülmüş haldedir. • Atomlar, daha küçük taneciklerden oluştuğu için parçalanabilirler. Atomun Yapısı Madenin Yapısı ve Özellikleri Emest Rutherford(1871-1937): Atomun çekirdeğini ve çekirdekle ilgili birçok özelliğin ilk defa keşfeden bir bilim adamı Rutherforddur. • Atom kütlesinin tamamına yakını merkezde toplanır, bu merkeze çekirdek denir. • Atomdaki pozitif yüklere proton denir. • Çekirdekle elektronlar arasında çekim kuvveti olduğu için elektronların çekirdeğe düşmemeleri için dolanmaları gerekir. • Elektronların bulunduğu hacim çekirdeğin hacminden çok büyüktür. • Çekirdekteki proton (yük) sayısı, elektron sayısına eşittir. Atomun Yapısı Madenin Yapısı ve Özellikleri Niels Bohr(1875-1962): Atomlar çekirdek çevresinde blirli enerji düzeylerinde dolaşırlar. Bu enerji düzeyleri yörüngelerdir. Bir atoma dışarıdan enerji verilirse bir üst enerji seviyesine geçer. Bu atom uyarılmış atom olup, kendi haline bırakılırsa elektron ik durumuna dönerler. Formülü ile bir atomun enerji seviyesi bulunur. Elektronlar çekirdekten sonsuz uzakta iken, çekirdekle elektron arasında çekim kuvveti yoktur.