Savaşın Gerçek Nedeni: • Sanayileşmiş Devletler arasındaki

Savaşın Gerçek Nedeni:
• Sanayileşmiş Devletler arasındaki
ekonomik ve siyasal çıkar çatışmalarıdır.
(Sömürge Yarışı)
Başlatan Olay:
• 28 Haziran 1914 Avusturya-Macaristan
imparatorluğu veliahdının Saray
Bosna'da Sırp Milliyetçisi tarafından
öldürülmesidir.
• Savaş, Avusturya-Macaristan'ın
İmparatorluğunun Sırbistan'a savaş
ilanıyla başladı.
Üçlü ittifak (Bağlaşma Birleşme)
Devletleri:
• Almanya
• Avusturya-Macaristan
• Bulgaristan 1915
• Osmanlı imparatorluğu (16 Kasım 1914)
Savaşın kaderini değiştiren ülkeler:
• Osmanlı İmparatorluğu, ABD ve Japonya
Üçlü itilaf (Uzlaşma Anlaşma)
Devletleri:
• İngiltere
• Fransa
• Rusya
• İtalya (Bir süre İttifak blok unda 1915'te
saf değiştirdi.)
• ABD
• Japonya
• Romanya
• Yunanistan
• Brezilya
• Belçika
• Karadağ
• Sırbistan
Osmanlı Devleti’nin savaşa girişinin
nedenleri:
• ittihat Terakkinin Alman hayranlığı .
• Almanya'nın savaşı kazanacağına
duyulan inanç.
• Balkan-Trablusgarp Savaşı'nda
kaybedilen yerleri geri alma.
• Turancılık hayallerini gerçekleştirmek.
• Osmanlı'yı düştüğü uluslararası
yalnızlıktan kurtarmak .
• Almanya'nın üstün silah teknolojisinden
yararlanma isteği.
Almanya'nın Osmanlı'yı Kendi
Yanında Savaşa Sokma Nedenleri :
• Osmanlı'nın Jeopolitik Konumu.
• Yeni cepheler açarak iki cephede birden
yüklendiği yükünü hafifletmek istemesi .
• Osmanlı'nın hammadde kaynaklarından
(Bakü, Abadan, Musul, Kerkük Petrolleri)
yararlanmak.
• İngiliz sömürge yollarını kesrnek .(Kanal
Cephesi)
• Osmanlı halifesinin nüfuzundan
yararlanmak. (Amaç: İngiliz sömürgesi
altındaki Müslümanları kışkırtmak)
Osmanlı'nın I. Dünya Savaşı'na
Katılmasına Neden Olan Olay :
• Osmanlı başlangıçta tarafsızlığını ilan
etti. Tek taraflı olarak kapitülasyonları
kaldırdı. I. Dünya Savaşının gelişimi
içinde itilaf devletleri yanında savaşmak
istediyse de; itilaf Devletleri savaş sonu
paylaşmayı düşündükleri Osmanlı'ya
tarafsız kalmasını önerdiler. Hatta
tarafsız kalırsa ekonomik yardımda
bulunup kapitülasyonları kaldıracaklarını
vaat ettiler. Osmanlı'nın Almanya'ya
yaklaşması üzerine İngilizler parasını
peşin aldıkları savaş gemilerini
Osmanlı'ya vermediler.
• Goben (Yavuz) ve Breslaw (Midilli)
adında ki iki Alman gemisinin İngiltere
donanmasından kaçarak Osmanlıya
sığınması üzerine bu gemileri satın
aldığının ilan eden Osmanlı Yavuz ve
Midilli ile Karadeniz'e çıkarak Rus
limanlarını bombaladı. Böylece Osmanlı
Devleti ittifak Devletleri yanında savaşa
girmiş oldu.(16 Kasım 1914)
Savaşı itilaf Devletlerinin kazanmasında
ABD'nin itilaf yanında savaşa girmesi
etkili olmuştur.
Savaşı bir Avrupa savaşı
görüntüsünden dünya savaşına
dönüştüren, savaşı sömürgelere
sıçratan devlet Japonya'dır.
Başlangıçta ittifak bloğunda yer alan
İtalya kendisine Güneybatı Anadolu
kıyıları vaat edilince saf değiştirerek
itilaf yanına geçmiştir.
Osmanlı'nın Savaştığı Cepheler:
1-Kafkas Cephesi (Taarruz)
2-Kanal (Süveyş) Cephesi (Taarruz)
3-Çanakkale Cephesi (Savunma)
4-Irak (Savunma)
Sınırlarımız Dışında Müttefiklerimiz
İçin Savaştığımız Cepheler:
5-Suriye-Filistin -Mısır
6-Hicaz ve Yemen
7-Irak
8-Galiçya
9-Romanya
10-Makedonya
Osmanlı Devleti,Suriye ve Çanakkale
Cephesinde başarılı oldu.
Balkan Savaşı sırasında Osmanlı Devletiyle
savaştığı halde, I. Dünya Savaşı'nda
Osmanlı'yla aynı siyasi grupta savaşan
devlet Bulgaristan'dır.
TAARRUZ CEPHELERİ
KAFKAS CEPHESİ:
• Ruslara karşı 1915 yılında açılmıştır.
(Dikkat; Osmanlının açtığı ilk cephe)
• Açılma Nedeni: Almanya'nın Bakü
petrollerini ele geçirmek istemesi,
Osmanlı'nın da Turancılık hayallerini
gerçekleştirme isteğidir.
SARIKAMIŞ HAREKATI
• Enver Paşa Kafkasya üzerinden saldırıya
geçti.
• Osmanlı Ordusu düşmanla savaşmadan
80.000 askerini doğuda soğuk ve Tifüs
nedeniyle kaybetti.
• Cephede Osmanlı orduları yenildi.
Rusya, Trabzon, Bitlis, Muş, Erzurum ve
Erzincan’a kadar tüm Doğu Anadolu
topraklarını işgal etti.
• M. Kemal 1916'da Muş ve Bitlis'i
Ruslardan geri aldı.
• Rus Çarlığının yıkılıp, SSCB'nin
kurulmasıyla yeni yönetim 3 Mart 1918'de
Osmanlı ile Brest - Litowsk Antlaşmasını
imzalayarak işgal ettiği topraklardan
çekildi. Berlin anlaşmasıyla kaybettiğimiz
Kars - Ardahan – Batum’u geri aldık.
• Brest - Litowsk Antlaşması Osmanlı
Devleti'yle SSCB arasında imzalanan ilk
ve tek anlaşmadır.
• Kafkas Cephesinde Yerli Ermeniler Rus
orduları ile işbirliği yaparak Türk
ordularını arkadan vurdular. Bunun
üzerine Osmanlı 1915'te Tehcir (Göç)
Kanunu çıkartarak Ermenileri göçe
(Lübnan, Suriye, Filistin'e) zorladı.
• ilk kez Ermeni sorunu 93 Harbinde
(1877-1878 Osmanlı Rus Savaşı) ortaya
çıktı.
• Kaybettiğimiz halde en kazançlı
çıktığımız cephedir.
• Turancılık (Pantürkizm) görüşü önemini
kaybetti.
• Rusya’nın, savaştan çekilmesiyle Doğu
Anadolu Bölgesi'nde kurulması
tasarlanan Ermeni Devleti'nin denetimi
ABD.’ye bırakıldı.
KANAL (SÜVEYŞ) CEPHESİ 1916
• İngilizlere karşı açıldı.
• Almanya'nın amacı : İngiliz sömürge
yollarını kesmekti. (Süveyş Kanalını ele
geçirmek)
• Osmanlı'nın amacı : Mısır'ı geri almaktı.
Osmanlı'nın toprak kazanmak amacıyla
açtığı cephedir.
• Osmanlı Kanal Cephesinde başarısız
olarak Filistin-Suriye'de savunma
cepheleri oluşturdu.
• 30 Ekim 1918 Mondros Ateşkes
Antlaşması imzalandığı sırada Yıldırım
Orduları Grup Komutanlığına atanan M.
Kemal dağınık Türk ordularını Halep'te
toparladı.
SAVUNMA CEPHELERİ:
ÇANAKKALE CEPHESİ:
• İtilaf Devletlerinin İstanbul ve Boğazları
ele geçirip Osmanlı'yı savaş dışı
bırakmak istemeleri.
• İngiltere ve Fransa’nın Rusya'ya
ekonomik ve askeri yardım da bulunmak
istemeleri. (Balkan uluslarını kendi
yanlarına çekmek.
• Rusya'nın buğdayından yararlanmak.
(Rusya'nın geniş topraklarındaki tarım
ürünleri itilaf devletlerine hammadde
kaynağı)
• 5. Savaşı kısa sürede bitirmek .
• İngiltere’nin Sömürge Askerleri
(ANZAK): Avustralya, Yeni Zelanda,
Hindu Askerleridir.
• Fransa’nın Sömürge Askerleri: Fas,
Tunus, Cezayir Askerleridir.
• Nusret mayın gemimizin boğaza döktüğü
mayınlardan dolayı İtilaf devletlerinin
savaş gemileri Çanakkale Boğazı'nı
aşamadılar. 18 Mart 1915 tarihimize
deniz zaferi olarak geçti.
• Denizden geçemeyen İtilaf Devletleri
kara yolunu deneyerek Gelibolu
yarımadasına saldırdı.
• Kara zaferlerinde Anafartalar Grup
Komutanı M. Kemal. 9 Şubat 1916'da
emperyalizmin güçlü silahlarını etkisiz
hale getirdi. itilaf donanması geri çekildi.
Çanakkale Zaferinin Sonuçları:
• Savaşın süresi uzadı.
• Osmanlı Devleti bir müddet daha yaşama
hakkı kazandı.
• Yardım alamayan Rusya'da ihtilal çıktı.
• İhtilal sonrası Çarlık yıkıldı , Sosyalist
Devlet kuruldu.
• Vatan savunmasının haklılığı bir kez
daha kanıtlandı.
• M. Kemal'in üstün komuta dehası tüm
dünyaca tanındı.
• M. Kemal Ulusal Kurtuluş Savaşı'nın
lideri olarak ortaya çıktı. (Milli Mücadele
Ruhu) M. Kemal'in tanınması.
• Yarım milyona yakın insan öldü
IRAK CEPHESİ :
• Osmanlı'ya karşı itilaf Devletleri açtı.
Nedenleri:
• Çanakkale'de ulaşamadıkları Ruslara
karayolu ile ulaşmak .
• Türklerin ve Almanların Iran üzerinden
Hindistan'a ulaşmalarına engel olmak.
• Abadan (Iran) Petrolleri, Musul, Kerkük
(Irak) petrollerini ele geçirmek.
Sonuçları :
• Osmanlı orduları· Salmanpak (kut-ul
Amara) Zaferini kazanmasına rağmen
gerekli lojistik destek alamayınca
İngilizler Bağdat ve Kerkük'ü ele
geçirdiler.
• Osmanlı orduları Musul'a kadar geldiler
ama Musul'u alamadılar. Osmanlı 30
Ekim 1918'de barış imzalayınca cephe
kapanmasına rağmen İngilizler 3.Kasım
1918'de Musul’u (Mondros Antlaşmasının
yedinci maddesi gereği güvenlik
gerekçesiyle) işgal ettiler. Asıl amaç
petrolleri ele geçirmek.
• 5 Haziran 1926 Ankara Antlaşması ile
Musul İngiliz mandasındaki Irak
Hükümeti'ne bırakıldı.
• Yemen, Hicaz, Filistin (Suriye)
Cephelerinde İngilizler yerli Araplarla
işbirliği yaparak Türk Kuvvetlerini
arkadan vurdular.
• Bu olaydan sonra ÜMMETÇİLİK akımı
önemini kaybetti.
• Rusya'nın I. Dünya Savaşı'ndan
çekilmesi itilaf Devletlerinin Doğu
kanadını çökertti.
• Alman denizaltlılarının açık denizlerde
Amerikan gemilerine saldırması üzerine
ABD, itilaf yanında savaşa girerek savaşı
ittifak bloğunun kaybetmesine neden
oldu.
DÜNYA SAVAŞI SIRASINDA
iMZALANAN GİZLİ ANTLAŞMALAR
Osmanlı'yı Gizli Paylaşım Tasarıları
• 1915 İstanbul görüşmesi Taraflar:
İngiltere, Fransa, Rusya Konu: Boğazlar.
• 1915 Londra görüşmesi Taraflar:
İngiltere, Fransa, İtalya, Konu:
Anadolu'nun güneybatı kıyıları.(İtalya saf
değiştirdi. )
• 1916 Petrograt görüşmesi. Taraflar:
İngiltere, Fransa, Rus. Konu: Rusya'nın
payının arttırılması. (Anadolu’nun Kuzeyi)
• 1916 Sycet Picot görüşmesi Taraflar:
İngiltere, Fransa. Konu: Osmanlı'nın Arap
topraklarının paylaşımı.
• 1917 Mc Mahon görüşmesi. Taraflar:
İngiltere, Hicaz Emiri. Konu: Arapların
geleceği.
• 1917 St Jean de Maurenne Taraflar:
İngiltere, Fransa, İtalya. Konu: Konya,
Antalya, İzmir üçgeninin İtalya’ya
verilmesi.Rusya’nın savaş dışı
kalmasıyla yerine İtalya’nın alınması .
• 1917 Balfor Deklarasyonu Taraflar:
İngiltere, Mason Cemiyetleri. Konu:
Yahudilerin geleceği.
• Gizli antlaşmalar Wilson ilkelerine göre
geçersiz sayılmıştır. Gizli antlaşmaları ilk
kez Dünya kamu oyuna Rusya
duyurmuştur.
• İtilaf Devletleri Gizli Antlaşmaları temel
alarak Anadolu topraklarını işgale
başladılar.
I. Dünya Savaşı'ndan Sonra Yenilen
Devletlere imzalatılan Ateşkes ve
Barış Antlaşmaları
• Almanya- 11 Kasım 1918 Redhandes,
Versay 28.6.1919
• Avusturya-Macaristan imparatorluğu-4
Ekim 1918 Willaquıste, MacaristanTriyanon 4.6.1920, Avusturya –Sen
Jermen 10.9.1919
• Bulgaristan-28 Eylül 1918 Selanik, Nöyyi
27.11.1919
• Osmanlı İmparatorluğu. -30 Ekim 1918
Mondros , Sevr 10.8.1920
• Macar Komünist Ayaklanması ve Türk
Kurtuluş Savaşı Macaristan ve Osmanlı
Devleti ile yapılan barış anlaşmalarını
geciktirmiştir.
• I.Dünya Savaşından ekonomik gücü
olağanüstü boyutlarda artan ve savaştan
bu açıdan en çok kazanç sağlayan devlet
İNGİLTERE’dir.
I. DÜNYA SAVAŞININ SONUÇLARI
• Avrupa'nın siyasi haritası yeniden çizildi.
(I. Dünya Savaşı sonunda galip
devletlerin politikası üzerinde en çok etkili
olan MANDACILIK düşüncesidir.)
• İmparatorluklar yıkıldı. (AvusturyaMacaristan imp Osmanlı imparatorluğu,
13us Çarlığı Alman Imp.)
• Yeni devletler ortaya çıktı. (Avrupa'da
Macaristan, Avusturya, Yugoslavya,
Çekoslovakya devletleri, Osmanlı
imparatorluğu'ndan ise Türkiye
Cumhuriyeti ve Arap Devletleri, Rus
Çarlığı'ndan.SSCB)
• Yeni rejimler ortaya çıktı. (İtalya’da
Faşizm, Almanya'da Nazizm, Rusya'da
Komünizm)
• Dünya barışını korumak için Cemiyet-i
Akvam kuruldu.(Milletler Cemiyeti 19201945)
• ABD yeni bir güç olarak ortaya çıktı.
(Süper güç oluşu. II. Dünya Savaşından
sonradır.)
WİLSON İLKELERİ (8 OCAK 1918)
• Galip devletler yenik devletlerden toprak
ve savaş tazminatı almayacaktır. (Bu
durum Manda sisteminin ortaya
çıkmasına neden oldu.)
• Devletler arası gizli antlaşmalar
yapılmayacaktır.
• Silahlanma yarışına son verilecek.
• Boğazlar her devlete açık olacak.
• Her ulus kendi geleceğini kendisi
belirleyecektir. (Self determinasyonu)
• Türklerin çoğunlukta bulunduğu bölgelere
mutlak egemenlik hakkı verilecek.
• Türk yönetiminde yaşayan başka uluslara
da kendini yönetme hakkı tanınacak.
• Sorunlar masada barış yoluyla
çözümlenecek.
PARİS BARIŞ KONFERANSI (18 OCAK
1919)
• Taraflar: İngiltere, Fransa, ABD, İtalya,
Yunanistan, Araplar, Ermenistan ve
Japonya Osmanlı azınlıkları (Ermeni,
Rum, Kürt)
Toplantı Nedeni:
• Yenik devletlere imzalatılacak antlaşma
koşulları.
• İzmir’in Yunanistan'a verilmesi.
• Osmanlının paylaşımı
• Cemiyet-i Akvam'ın kurulması.
• Wilson prensiplerinin görüşülmesi.
o İtilaf Devletleri Anadolu'da gizli
antlaşmaları, Wilson ilkelerine göre
uygulayamayınca AZINLIKLARI
DESTEKLEYEREK amaçlarına
ulaşmayı denediler
o Galip Devletler sömürge
düzenlerini devam ,ettirmek için
WİLSON PRENSİPLERİNİ kendi
çıkarları doğrultusunda
uygulamışlardır.
Paris Barış Konferansının Sonuçları:
• İzmir’in Yunanlılar tarafından işgali
kararlaştırıldı.
• Cemiyet-i Akvam (Milletler Cemiyeti)
kuruldu. ABD üye olmayarak yeniden
dışa kapalılık politikasına (MONRE
DOKTRİNİ) geri döndü.
• 3) Versay Sen-Jermen ve Nöyyi
Antlaşmalarının koşulları belirlendi.
• Konferans Yunan Delegesinin sahte
raporları, Türklerin Rumlara yaptığı sahte
katliam belgeleriyle Türklerin aleyhine
gelişti.
• İzmir, İtalya’nın payından alınarak
Yunanlılara verildi.
o İngiltere’nin Batı Anadolu’yu
Yunanistan'a vermekteki amacı
sömürge yolları üstünde güçlü
İtalya yerine zayıf Yunanistan’ı
tercih etmeleridir.
• İtalya, konferansı terk etti. (İtilaf
Devletleri arasında ilk ayrılık)
I.Dünya Savaşından Sonra Barışı
Korumaya yönelik Yapılan
Antlaşmalar:
• Küçük Antant (1921) :
Çekoslovakya, Romanya, Yugoslavya
(Bölge Güvenliği).
• Lokarno Antlaşması (1925) :
Fransa, Almanya. (Aralarındaki sorunları
gidermek)
• Kellog Paktı (1928) : Fransa, ABD
(Genel anlaşmazlıklara çözüm bulmak)
• Cemiyet-i Akvam (1920) : (1939)
merkezi Cenevre. (Dünya barışını
korumak)
• Balkan Antantı (9 Şubat 1934 ):
Türkiye, Yunanistan, Yugoslavya,
Romanya. (Sınırların güvenliği)
• Sadabat Paktı (8 Temmuz 1937)
Türkiye, Irak, İran, Afganistan. (Sınırların
güvenliği)
MONDROS MÜTAREKESİ (30 EKİM
1918)
Taraflar:
İtilaf Temsilcisi : İngiliz Amirali Caltrop
Osmanlı Temsilcisi: Ahmet izzet Paşa
kabinesinden Bahriye Nazırı Rauf (Orbay) Bey
Yer: Limni Adası'nın Mondros Limanı
Agamennon Zırhlısı.
Tamamı 25 madde. En Önemli Maddeleri, 7. ve
24. Maddelerdir.
Maddeleri:
• İstanbul ve Çanakkale Boğazları İtilaf
Donanmasına açılacak.
• Osmanlı ordusu terhis edilecek. Orduya
ait donatım İtilaf Devletlerine teslim
edilecektir.
• Osmanlı Donanması İtilaf Devletlerine
teslim edilecek.
• Toros Tünelleri, telsiz-telgraf istasyonları,
bütün demiryolları İtilaf Devletlerince
kontrol edilecek.
• İtilaf Devletleri, güvenlik gerekçisiyle
herhangi bir stratejik noktayı işgal
edebileceklerdi. (7. MADDE)
• Vilayet-i Site'de (Diyarbakır, Sivas, Bitlis,
Elazığ (Harput), Van, Erzurum) bir
karışıklık çıktığı taktirde itilaf
Devletlerince işgal edilecekti. (24.
MADDE)
• Osmanlı devleti kendi akaryakıt
gereksinimini karşıladıktan sonra artanı
satmayacak, itilaf Devletlerine verecekti.
• Osmanlı iç güvenliğini sağlamak için
Jandarma Birliği bulundurabilecekti.
(Amaç:Türkleri karşı karşıya getirmek. )
• Osmanlı tüm esirleri serbest bırakacak,
Türk esirler ise itilaf Devletlerinin
kontrolünde kalacaktı.
Osmanlı’nın Bu Kadar Ağır Koşullu
Ateşkesi İmzalamasının Nedenleri;
• Wilson İlkelerine güvenilmesi.
• Amiral Caltrop Raporu
o Amiral Bristol Raporu: ABD
Cumhurbaşkanına sunulan bu
raporda Batı Anadolu'da Türklerin
Rumlara göre daha çoğunlukta
olduğu belirtilmiştir.
o General Horbord Raporu: Doğu
Anadolu'da Ermeni'den çok
Türklerin bulunduğu ile ilgili
rapordur.
• VI. Mehmet Vahdettin'in saltanat ve
halifeliği İngilizler sayesinde koruma
isteği.
İtilaf Devletleri 7. Maddeye dayanarak 3 Kasım
1918'de İngilizler Musul'u (Mondros'un
uygulanmasıyla ilk işgal edilen bölge),
işgaller karşısında VI. Mehmet Vahdettin
Meclis-i Mebusan'ı feshetmiştir.
İtilaf Devletlerinin 7. Maddeye
Dayanarak Yaptığı İşgaller:
• Fransızlar : Dörtyol'u (Dikkat: 19 Aralık
1918 işgale karşı ilk direniş), Mersin,
Adana,Afyon'u işgal ettiler.
• İtalyanlar : Kuşadası, Marmaris,
Bodrum, Antalya, Konya.
• İngilizler : Musul, Antep, Urfa, Maraş
Batum, Samsun, Merzifon (Antep, Urfa,
Maraş anlaşma gereği Fransızlara geri
verdi.)
Mondres Ateşkesinden sonra Ahmet
izzet Paşa kabinesi istifa etmiş
Tevfik Paşa hükümeti kurmuştur.
13 Kasım 1918'de ise itilaf Devletleri
İstanbul’u fiilen işgal ettiler.
M. Kemal İstanbul’a geldiği gün itilaf
devletleri İstanbul’u fiilen işgal
etmişlerdi. Bu durum karşısında M.
Kemal "Geldikleri gibi giderler" sözünü
söylemiştir.
Padişah Vahdettin Meclisi dağıttı. Tevfik
Paşa hükümeti görevden ayrıldı.
Damat Ferit Paşa Hükümeti kuruldu.
Mondros'a göre ordularını terhis etmeyen
komutan Kazım Karabekir Paşa'dır