Cihad Fıkhına Giriş - Guraba-Der

Cihad Fıkhına Giriş
Şeyh Abdullah Yolcu
Hamd, âlemlerin Rabbi Allah’adır. Salât ve selâm, peygamberlerin sonuncusu,
efendisi ve mücahidlerin imamı olan Rasûlullah’ın, ehlinin, sahabesinin ve kıyamete
kadar onları dost edinen ve onların yolunda cihad edenlerin üzerine olsun.
Bu sözler, yeryüzünün doğusunda ve batısında Allah’ın sözünü yüceltmek için
cihad eden herkese sunduğumuz, cihadın faziletinden ve düşmanlara üstün gelmeyi
sağlayan sebeplerden bahsetmektedir. Allah’tan, her yerdeki mücahidlere yardım
etmesini, başarıyı getirecek etkenlerle ve sebeplerle amel etmeyi onlara nasip
etmesini, hepimiz için söz ve amelde ihlaslı olmayı, dünya ve ahiret mutluluğuna ve
katındaki büyük sevaba rağbet duymayı dileriz.
“Şüphesiz Allah, mü‟minlerden canlarını ve mallarını, kendilerine
vereceği cennet karşılığında satın almıştır. Artık, onlar Allah yolunda savaşırlar,
öldürür ve öldürülürler. Allah, bunu Tevrat‟ta, İncil‟de ve Kur‟an‟da kesin olarak
va‟detmiştir. Kimdir sözünü Allah‟tan daha iyi yerine getiren? O hâlde, yapmış
olduğunuz bu alışverişten dolayı sevinin. İşte asıl bu büyük başarıdır.” (Tevbe,
9/111)
Cihad, (sözlük anlamıyla) elden gelen çabayı, söz ve fiil olarak göstermektir.
Cihad, (şer’i anlamıyla) kâfirler, bâğiler/haddi aşanlar, mürtedler vb. ile
savaşırken müslümanların ortaya koyduğu çabanın adıdır.
Allah Yolunda Cihadın Hükmü
Cihad görevini hakkıyla yerine getirecek bir grub Müslüman olduğu vakit bu
görev/sorumluluk diğer Müslümanlardan kalkar. -elhamdülillah“Mü‟minler, topluca cihada çıkmazlar.” (Tevbe, 9/122)
Bu durumda cihad, farz-ı kifâye hükmündedir.
Cihad, şu üç durumda farz-ı ayn olur:
1) Mükellef bir Müslüman cephede olduğunda, İslam ordusu ile küfür
ordusunun safları birbirine girer, savaş başlarsa...
“Ey iman edenler! Bir toplulukla karşı karşıya gelirseniz sebat edin ve
Allah'ı çok anın ki başarıya erişesiniz.” (Enfal, 8/45)
Allah Rasûlü sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur:
“Savaştan kaçmak yedi büyük günahtan biridir.” (Muttefekun Aleyh)
2) Düşman ordusu bir İslam beldesine girerse, belde halkının tümüne düşmanı
çıkarmak vacip olur. Eğer o belde bundan aciz kalırsa oraya en yakın İslam
beldesinde yaşayanlar yardım etmekle mükelleftirler...
“Ey iman edenler! Yanı başınızdaki kâfirlerle savaşın. Onlar, sizde şiddet
ve sertlik bulsunlar.” (Tevbe, 9/123)
3) Müslümanların imamı insanları cihada davet ederse...
“Hafif ve ağır donanmış olarak çıkın. Allah yolunda mallarınız ve
canlarınızla cihad edin. Bilirseniz, bu sizin için daha hayırlıdır.” (Tevbe, 9/41)
Cihad ibadeti, -tür olarak- farzdır. Yani Müslümanın, mutlaka yapmaya gücü
yettiğiyle (kalble, dille, malla veya elle) cihad etmesi farzdır.
Allah Rasûlü sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur:
“Müşriklerle dilleriniz, canlarınız, mallarınız ve ellerinizle cihad edin.” (Ahmed)
Allah Yolunda Cihadın Mertebeleri
1) Nefis İle Cihad:
Kişi, önce dininin gereklerini öğrenerek bunlarla amel edecektir. Amelsiz ilim
fayda vermez. Sonra da basiretli bir şekilde davette bulunacak, bilmeyene öğretecek
ve bu yolda insanlardan gelecek her türlü ezaya ve meşakkate Allah için sabredip
tahammül edecektir.
2) Şeytan ile Cihad:
Kişi, şeytanın ürettiği şüpheyi ve kuruntuları imanına iliştirmeyecek ve yine
şeytanın boyayarak takdim ettiği şehvetleri elinin tersiyle itecektir.
3) Kâfirler ve Münafıklarla Cihad:
Bunlara karşı kişi, kalbiyle, diliyle, hâliyle ve eliyle cihad edecektir. Kâfirlerle
cihad, daha çok elle, münafıklarla cihad ise daha çok dille yapılır.
4) Zulüm, Düşmanlık, Bid‟at ve Kötülük Sahipleriyle Cihad:
Kişi, gücü yetmezse diliyle, buna da gücü yetmezse kalbiyle cihad etmelidir.
Allah Rasûlü sallallahu aleyhi ve sellem’in buyurduğu gibi…
“Sizden kim bir münker görürse onu eliyle değiştirsin. Buna güç yetiremezse
diliyle (mücadele etsin), buna da güç yetiremezse kalbiyle buğzetsin. Bu ise imanın
en zayıf hâlidir.” (Müslim)
Allah katında insanların en mükemmeli, tüm bu aşamaları mükemmel bir
şekilde yerine getirendir.
İnsanların Allah katında en mükemmeli ve en değerlisi, cihad mertebelerinin
tümünü mükemmel bir şekilde yerine getiren ve Allah yolunda hakkıyla cihad eden
Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem’dir.
Cihadın Amacı
Allah azze ve celle, cihadın amacını şöyle açıklamıştır:
“Fitne/şirk kalmayıp din bütünüyle Allah‟ın oluncaya kadar onlarla
savaşın. Eğer (küfre) son verirlerse (onları bırakın). Şüphesiz ki Allah, onların
yaptıklarını çok iyi görendir.” (Enfal, 8/39)
Bu ayet ışığında cihadın amacı şu şekilde özetlenir.
- Allah’ın kelimesini yüceltmek (İ’lâ-i Kelimetullah): Yukarıdaki ayetteki “Fitne”
lafzı, şirkin bütün çeşitlerini kapsamaktadır. Cihadın birinci amacı, şirki yeryüzünden
silmektir. Allah Rasûlü sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur:
“Allah’ın sözü yücelsin diye savaşan kimse Allah yolundadır.” (Buhârî)
- Mazlumlara Yardım Etmek: Allah Teala şöyle buyurmaktadır:
“Erkek, kadın ve çocuklardan oluşan zayıf kimseler, „Rabbimiz! Halkı
zalim olan bu ülkeden bizi çıkar.‟ derken size ne oluyor da Allah yolunda
savaşmıyorsunuz?” (Nisa, 4/75)
- Düşmanları Püskürtmek ve İslam’ı Korumak: Allah azze ve celle şöyle
buyurmaktadır:
“Size saldırana, size saldırdıklarının misliyle siz de saldırın.” (Bakara, 2/194)
Düşmanlarla Cihadın Türleri
a) Kâfirler, münafıklar ve mürtedlerle cihad.
b) Müslüman yöneticilere başkaldıran bağiler/taşkınlık yapanlarla cihad.
c) Dini, canı, aileyi ve malı savunmak için yapılan cihad.
Allah Rasûlü sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur.
“Malı için öldürülen şehiddir. Ailesi için öldürülen şehiddir. Dini için öldürülen
şehiddir. Kanı için öldürülen de şehiddir.” (Nesaî)
Allah Yolunda Cihadın Fazileti
Cihadın fazileti ve sevabının çokluğu hakkında birçok nas vardır. Bunların bir
kısmı şunlardır:
1- Allah Yolunda Nöbet Tutmak:
Düşmanların İslam ülkesine giriş yollarını engellemek hakkında Allah Rasûlü
sallallahu aleyhi ve sellem
şöyle buyurmuştur:
“Geceli gündüzlü bir günlük nöbet, bir aylık nafile oruç ve namazdan daha
hayırlıdır.” (Müslim)
2- Gözcülük Yapmak:
Allah Rasûlü sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur.
“İki göze ateş dokunmaz; Allah korkusundan ağlayan göz ve Allah yolunda
uykusuz kalarak gözcülük yapan göz.” (Tirmizî)
3- Allah Yolunda Gece Gündüz Yürümek:
Allah Rasûlü sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur:
“Kulun Allah yolunda gece veya gündüz yürümesi dünya ve üzerindeki her
şeyden daha hayırlıdır.” (Buhârî)
4- Cennet Kılıçların Gölgesi Altındadır:
Allah Rasûlü sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur.
“Bilin ki cennet, kılıçların gölgesi altındadır.” (Buhârî)
5- Cihadın Dengi Yoktur:
Allah Rasûlü sallallahu aleyhi ve sellem’e cihada denk olabilecek bir amelden
sorulduğunda şu karşılığı vermiştir:
“Böyle bir amel bilmiyorum.” (Buhârî)
6- Şehidlerin, Rableri Katındaki Konukluğu:
Allah Rasûlü sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurmaktadır.
“Allah katında, şehidin altı özelliği vardır. Kanı ilk aktığında tüm günahları
bağışlanır, cennetteki yerini görür, kabir azabından korunur, büyük korkudan
güvende olur, iman hilyesi ile süslenir, hurilerle evlenir, yakınlarından yetmiş kimseye
şefaat eder.” (İbn Mâce)
7- Kıyamet Gününde Şehid:
Allah Rasûlü sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurmaktadır.
“Şehid, kıyamet gününde, kanı kan renginde olduğu halde kokusu misk
kokusu olarak gelir.” (Buhârî)
8- Şehid, Allah Yolunda On Kere Daha Öldürülmeyi Temenni Eder:
Allah Rasûlü sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurur:
“Şehid, Allah katında görmüş olduğu ikramdan dolayı dünyaya dönerek on
kere daha öldürülmeyi diler.” (Buhârî)
9- Şehid, Ölüm Acısı Duymaz:
Allah Rasûlü sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurur:
“Şehid, ölüm esnasında, sizden birinizin bir çimdikten duyduğu acıdan
fazlasını duymaz.” (Buhârî)
10- Allah Yolunda İnfak:
Allah Rasûlü sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurur:
“Allah yolunda infakta bulunan kimseye yedi yüz misli sevap yazılır.” (Tirmizî)
11- Şehidler Diri Olarak Rableri Katında Rızıklandırılırlar:
“Allah yolunda öldürülenleri ölüler sanmayınız. Bilakis diri olarak Rableri
katında rızıklandırılırlar.” (Âl-î İmran, 3/170)
12-Şehidlerin Mertebesine Ulaşma Yolu:
“Kim samimi bir şekilde Allah’tan şehadeti isterse, yatağında ölse bile Allah
onu şehitlerin mertebesine ulaştırır.” (Müslim)
13- Mücahidlerin, Diğer Kimselere Karşı Fazileti:
“Allah,
malları
ve
canlarıyla
cihad
edenleri,
derece
bakımından
oturanlardan üstün kılmıştır.” (Nisa, 4/95)
14- Allah Yolunda Öldürülmek, Borç Dışındaki Her Şeye Keffarettir:
“Şehidin, borçtan başka tüm günahları bağışlanır.” (Müslim)
15- Canı ve Malıyla Cihad Eden, İnsanların En Faziletlisidir:
Allah Rasûlü sallallahu aleyhi ve sellem’e “İnsanların en üstünü kimdir?” diye
sorulunca şu karşılığı vermiştir.
“Allah yolunda canı ve malıyla cihad eden kimse…” (Muttefekun Aleyh)
16- Evinden Cihad İçin Çıkan Kimse Ölürse Ecri Allah’a Aittir:
“Kim evinden Allah ve Rasulüne hicret için çıkar da yolda ölürse onun
ecri Allah‟a düşer. Allah bağışlayıcıdır, merhamet sahibidir.” (Nisa, 4/100)
17- İslam’ın Zirvesi Cihaddır:
“İslam’ın başı ve direği namaz, zirvesi ise cihaddır.” (Tirmizî)
18- Muhammed sallallahu aleyhi ve sellem Ümmetinin Seyahati Cihaddır:
“Ümmetimin seyahati, ancak Allah yolunda cihad etmektir.” (Ebû Dâvûd)
19- Allah Yolunda Ok Atmak, Köle Azad Etmek Gibidir:
“Allah yolunda ok atan kimse, köle azad edenin sevabını alır.” (Tirmizî)
20- Gazaya/Savaşa Gideni Donatan da Gazidir:
“Gazaya gideni donatan gazidir, ardında bıraktığı ailesine bakan kimse de
gazidir.” (Müttefekun Aleyh)
Cihadı Terk Etmekten Sakındırmak
a) “Cihad etmeden veya cihada niyet etmeden ölen kimse, münafıklık
şubelerinden biri üzerine ölür.” (Müslim)
b) “Faiz alır, öküzlerin kuyruklarına yapışarak ziraatle uğraşmayı kabullenir ve
cihadı terk ederseniz Allah sizi öyle bir zillete düşürür ki dininize dönmedikçe
kurtulamazsınız.” (Ahmed)
Savaş Dışında Şehid Olanlar
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem’in bildirdiğine göre;
* “Şehidler beş kısımdır: Vebadan ölen, karın ağrısından ölen, suda boğulan,
enkaz altında kalan ve Allah yolunda şehid olan.” (Muttefekun Aleyh)
* “Veba, her mü’minin şehadetidir.” (Muttefekun Aleyh)
* “Doğum esnasında ölen kadın şehiddir.” (Ebû Dâvûd)
Düşmanlara Üstün Gelip Zafer Kazanmanın Yolları
1) İman ve Salih Amel:
Allah, mü’minlere, düşmanlarına karşı üstün geleceklerini va’detmiştir. Bu,
onların dinlerini üstün kılıp düşmanlarını eninde sonunda helak etmesiyle
gerçekleşecektir.
“Şüphesiz Biz, dünya hayatında elçilerimize ve iman edenlere yardım
edeceğiz.” (Mü’min, 40/51)
“Mü‟minlere yardım etmek Bizim görevimizdir.” (Rum, 30/47)
2) Allah’ın Dinine Yardım Etmek:
Sözle, inançla, amelle ve davetle bu amaca odaklanmak.
“Allah, şüphesiz kendisine yardım edenlere yardım eder. Allah, kuvvet
sahibidir, Aziz‟dir. Onlar öyle kimselerdir ki yeryüzünde onlara iktidar verirsek
namazı dosdoğru kılar, zekâtı verir, iyiliği emredip kötülükten sakındırırlar.
İşlerin sonu Allah‟a varır.” (Hac, 22/40-41)
“Şüphesiz galip olanlar Bizim askerlerimizdir.” (Saffat, 37/173)
3) Allah’a Tevekkül Edip Sebeplere Yapışmak:
“Eğer mü‟min iseniz Allah‟a tevekkül edin.” (Maide, 5/11)
4) Orduyu Düzenlerken Sorumlu Kimselerle İstişare Etmek:
Allah Rasûlü sallallahu aleyhi ve sellem, akılca olgun, görüş açısından da isabetli
bir kimse olduğu halde ashabı ile istişare ederdi.
5) Düşmanla Karşılaşınca Sebat Etmek:
Allah Rasûlü sallallahu aleyhi ve sellem, hiçbir savaşta düşmandan yüzünü çevirip
geri adım atmamıştır. Ashabı da onu örnek almıştır.
6) Cesaret ve Kahramanlık:
Zira cihad, ölümü ne çabuklaştırır ne de erteler. Önderimiz Rasûlullah sallallahu
aleyhi ve sellem,
büyük savaşlarda insanların en cesurlarındandı. Bir sahabînin dediği
gibi: “O, aramızda düşmana en yakın olandı ve savaş günü insanların en
şiddetlilerindendi.” (Ahmed)
7) Çokça Dua ve Zikir:
Galibiyette rol oynayan en kuvvetli etkenlerden biri de Allah’tan yardım
dilemek, düşmanı hezimete uğratmak için O’na el açıp O’nun adını anmaktır.
“Rabbinizden yardım dilemiştiniz de size karşılık vermişti.” (Enfal, 8/9)
Allah Rasûlü sallallahu aleyhi ve sellem, Rabbine dua ederek O’ndan yardım
dilerdi. Allah da Bedir gününde olduğu gibi onu ordularıyla destekler, galip getirirdi.
8) Allah’a ve Rasûlü sallallahu aleyhi ve sellem’e İtaat Etmek:
Bu, zaferi getiren en güçlü etkenlerdendir. Allah yolunda cihad eden her
mücahidin, göz açıp kapayıncaya kadar dahi Allah’a isyan etmemesi gerekir. Allah
Teâlâ şöyle buyuruyor:
“Allah‟a ve Rasulüne itaat edin.” (Nisa, 4/59)
“Kim, Allah‟a ve Rasulüne itaat eder, Allah‟tan korkar ve takvâ sahibi
olursa işte onlar kazananlardır.” (Nûr, 24/52)
9) Birlik Olmak/Ayrılığa Düşmemek:
Özellikle Allah’a dayanıp birlikte hareket etmek, ayrılığa düşmemek çok
önemlidir.
“Aranızda çekişip ayrılığa düşmeyin, yoksa zaafa uğrarsınız, gücünüz
gider.” (Enfal, 8/46)
10) Sabır ve Metanet:
Sabır, her işte olduğu gibi, Allah ve Rasûlü sallallahu aleyhi ve sellem’in
düşmanlarıyla savaşırken de gereklidir. Sabır üç kısımdır:
a) Allah’a itaatte sabır.
b) Allah’ın takdir ettiği eleme sabır.
c) Haramlardan uzak durmada sabır.
“Ey iman edenler! Sabredin, (düşman karşısında) sebat gösterin, (cihad
için) hazırlıklı ve uyanık bulunun ve Allah'tan korkun ki başarıya erişebilesiniz.”
(Âl-i İmran, 3/200)
11) İhlaslı Olmak:
İhlastan kopuk bir cihad anlayışı düşünülemez. Allah yolunda halis bir niyet
taşımak gerekir.
“Allah’ın kelimesi yücelsin diye savaşan var ya işte o, Allah yolundadır.”
(Müttefekun Aleyh)
12) Allah Katındaki Nimetlere Rağbet Duymak:
Allah’ın lütfunu aramak ve nimetlerini arzulamak gerekir. Allah Rasûlü sallallahu
aleyhi ve sellem
cihada çağırırken şöyle buyurmuştur,
“Genişliği gökler ve yer kadar olan cennete koşun.” (Müslim)
13) Komutayı, İman Ehli Kimselere Vermek:
“Allah katında en kıymetliniz, en takvalı olanınızdır.” (Hucurat, 49/13)
Allah, takva sahiplerini sever. Allah’ın kuluna sevgi duyması, kulun
düşmanlarına karşı galip gelmesinde en önemli etkendir.
14) Helake, Hezimete ve Azap İnmesine Karşı Kurtarıcı Etkenlere Sığınmak:
1) Tevbe ve istiğfar: Tevbenin şartları şunlardır.
- Halis bir niyetle günahı terk etmek
- Günahı bir daha işlememe hususunda kararlı olmak
- İşlediği günahtan pişmanlık duymak
2) Allah’tan korkmak: Allah’a itaat etmek, tüm farz ibadetleri yerine getirip
nafilelerle takviye etmek, iyiliği emredip kötülükten sakınmak, tüm inanç, söz ve
fiillerde Allah Rasûlü sallallahu aleyhi ve sellem’i örnek almak ve Allah’a dua edip
yakarmak suretiyle kulun, Allah’ın gazabıyla kendi arasına siper edinmesi gerekir.
Allah’ım! Bize cihadı sevdir, Senin yolunda cihad etmeyi her şeyden üstün
tutanlardan olmamız için yardım et. Bizi, kalbiyle, diliyle, hâliyle ve eliyle cihad
edenlerden eyle. Allah’ım, Senin yolunda cihad etmeyi ve bu uğurda şehid olarak
cennetine kavuşmayı bizlere nasip eyle.