TSKB GYO Faaliyet Raporu 2011 Sunuş Genel Müdür Vekili’nin Mesajı Hüseyin Tiken Genel Müdür Vekili Global gayrimenkul sektörü ticari gayrimenkul ağırlıklı bir yapılanmaya sahip olduğundan, 2011 yılında Avrupa’daki krizden ciddi oranda etkilenmiştir. Türkiye gayrimenkul sektörü ise konut projeleri odaklı bir yaklaşım izlediğinden, sektör global piyasaya oranla daha iyi bir performans sergilemiştir. Sayfa 12 TSKB GYO Faaliyet Raporu 2011 TSKB GYO’nun değerli hissedarları, 2011 yılı TSKB GYO’nun yatırım portföyünü geliştirmek adına önemli bir adım attığı, Adana Divan Oteli’nin inşaat çalışmalarına başladığı bir yıl olmuştur. Stratejisini İstanbul çevresinde ve Anadolu’nun potansiyel barındıran illerinde sürdürülebilir ticari gayrimenkul yatırımları yapmak ana hedefinde şekillendiren Şirketimiz, olası fırsatları detaylı bir planlama ve araştırma süreci ile değerlendirmeye devam etmektedir. 2011 yılında global ekonominin gündemine Avrupa borç krizi hakim olmuştur. Euro Bölgesi’nden yayılan kamusal borç, küresel ekonomi açısından en etkileyici faktör olmuştur. Ekonomiye durgunluğun hakim olduğu bu dönemde, makroekonomik göstergeler aşağı yönlü revize edilmiştir. Risk yönetimi, sektörü her ne olursa olsun, şirketlerin önem atfettikleri başlıca konulardan biri olmaya devam etmiş; riske hassas politikaların uygulanması piyasadaki varlığın sürdürülebilirliği adına büyük önem taşımıştır. Bu gelişmelere paralel olarak tüm dünyada yatırımcıların görece riskli varlıklara yaptıkları yatırım miktarının azaldığı gözlenmiştir. Sunuş Küresel ekonominin aksine Türkiye ekonomisi güçlü bir performans sergilemiştir. 2001 yılı sonrası yeniden yapılandırılan Türkiye bankacılık sektörü, hane halkının düşük borçlanma seviyesi ve bu süreçte gerçekleştirilen yapısal ekonomik reformlar; Türkiye ekonomisinin 2011 yılında başarılı sonuçlar elde etmesini sağlamıştır. 2011’in 3. çeyreğinde %8,2 oranında büyüyen Türkiye ekonomisi, bir kez daha büyük potansiyel barındıran ekonomilerden biri olarak işaret edilmiştir. İnşaat, konut ve gayrimenkul sektörlerindeki faaliyetler gelişmiş ülkelerde durağanlığını korurken, gelişen ülkelerde göreceli bir yavaşlama yaşanmaktadır. GYO sektörüne global ölçekte bakıldığında, ABD’de üçüncü çeyrekte inşaat faaliyetlerinin durağan seyrini koruduğu ve zayıf kaldığı konut sektöründe yeni ve mevcut ev satışlarının üçüncü çeyrekte de düşük seyrettiği görülmüştür. ABD’de ticari gayrimenkul sektöründe de durgunluk hakim olmuştur. Euro Bölgesi’nde ise borç krizine ve yatırımcıların temkinli yaklaşımlarına rağmen inşaat sektöründe 12 çeyrektir süren küçülme sona ermiş ve inşaat faaliyetlerinde ilk kez büyüme kaydedilmiştir. Sayfa 13 Konut kredi faizlerindeki artış, gayrimenkul sektörünü olumsuz yönde etkilese dahi Türkiye gayrimenkul sektörü global arenaya kıyasla yılı olumlu sonuçlar ile kapatmıştır. Risk algısının yüksek olduğu bu dönemde, gayrimenkule yatırım iştahı azalan yatırımcılar daha az riskli olduğunu öngördükleri bölgelere yatırım yapmayı tercih etmişlerdir. Global gayrimenkul sektörü ticari gayrimenkul ağırlıklı bir yapılanmaya sahip olduğundan, 2011 yılında Avrupa’daki krizden ciddi oranda etkilenmiştir. Türkiye gayrimenkul sektörü ise konut projeleri odaklı bir yaklaşım izlediğinden, sektör global piyasaya oranla çok daha iyi bir performans sergilemiştir. Yılın özellikle son çeyreğinde sektörde meydana gelen büyümede yeni konut projelerinin payı büyük olmuştur. 2011 yılında konut kredisi faizlerinin yükselmesi ve ekonomik beklentilerin dış kaynaklı bozulması sebebiyle konut kredisi kullanımında yavaşlama gözlenmiştir. Türkiye ticari gayrimenkul sektörüne baktığımızda ise yatırımların 2011 yılında da devam ettiği görülmektedir. Bu dönemde İstanbul ve diğer belli başlı şehirlerde birçok yeni AVM ve ofis projesi hayata geçirilmiştir. TSKB GYO Faaliyet Raporu 2011 Sunuş Sayfa 14 Genel Müdür Vekili’nin Mesajı Türkiye’de GYO’lar gelişmesini sürdürmektedir. Türkiye GYO sektörü, yasal düzenlemeler çerçevesinde faaliyet göstermekte olduğundan mevcut mevzuat ve yönetmelikler sektörün şekillendirilmesinde önemli bir rol oynamaktadır. Bu kapsamda mevcut GYO’ların sektör içindeki payını artıracak ve yeni GYO’ların oluşumunu destekleyecek nitelikteki yasal düzenlemelerin sektöre canlılık getirmesi beklenmektedir. Böylesi bir gelişmenin, yatırımcı açısından GYO’ları daha cazip kılması, büyük ölçekli yatırımlara gücü yetmeyen yatırımcıların GYO’lardan hisse senedi almak suretiyle sistemde artan oranda pay sahibi olmaya yönelmesi olası görülmektedir. Mütekabiliyet yasasının sınırlı da olsa sektör üzerinde olumlu etkisi olacaktır. Türkiye’ye yapılacak yabancı yatırımları artıracağı öngörülen mütekabiliyet yasasının, GYO’ların yatırımlarını değerlendirme sürecine başka bir boyut katması, daha dikkatli ve daha odaklı analiz yaklaşımının sektöre hakim olması beklenmektedir. Ancak yabancı yatırımcılar için belli başlı merkezlerin cazibe noktası olacağı öngörüsüyle, yasal düzenlemenin etkisinin sınırlı kalması muhtemeldir. GYO’ların daha temkinli olacağı öngörülen 2012 yılında ticari gayrimenkul yatırımlarının süreceğine inanıyoruz. Türkiye’nin sürdürülebilir ekonomik istikrarı ile desteklenen GYO sektörünün 2012 yılında da ticari gayrimenkul yatırımlarına devam edeceği öngörülmektedir. 2011 yılının en önemli gelişmesi Adana Otel Projesi olmuştur. TSKB GYO’nun Bilici Yatırım ortaklığıyla yürüttüğü Adana Otel Projesi’nin işletmeciliğini Türkiye’nin lider ulusal otelcilik zinciri Divan Grubu gerçekleştirecektir. İnşaat çalışmalarına başlanan projenin kaba inşaat ihalesine çıkılmıştır. Hedefimiz 2013 yılının ilk yarısında otel inşaatını tamamlayarak faaliyete geçirmektir. Konut sektöründe geliştirilen yeni projeler ile bireysel satışlarda 2011 yılında yaşanan artışın korunmaya çalışılacağı tahmin edilmektedir. Bugünlerde ülkemizin gündeminde yer alan ve 2012 yılında uygulamaya alınması olası kentsel dönüşüm projeleriyle de sektörde ciddi bir canlılığın yaşanması beklenmektedir. GYO sektörünün en temel ve vazgeçilmez yapıtaşı paydaşlarla kurulan güven ilişkisidir. Bu kapsamda sektörde var olan güven duygusunu korumak ve geliştirmek sektörde faaliyet gösteren şirketlere yarar sağlayacaktır. 2011 yılının en önemli gelişmesi Adana Otel Projesi olmuştur. TSKB GYO’nun Bilici Yatırım ortaklığıyla yürüttüğü Adana Otel Projesi’nin işletmeciliğini Türkiye’nin lider ulusal otelcilik zinciri Divan Grubu gerçekleştirecektir. TSKB GYO Faaliyet Raporu 2011 İnşaat çalışmalarına başlanan projenin kaba inşaat ihalesine çıkılmıştır. Hedefimiz 2013 yılının ilk yarısında otel inşaatını tamamlayarak faaliyete geçirmektir. Beş yıldızlı bir otel olan Adana Divan Oteli, yaklaşık 200 odalı bir şehir oteli olarak planlanmıştır. Adana’nın en merkezi noktalarından birinde yer alan Adana Divan Oteli, yalnızca şehir dışından gelenlerin barınacağı konforlu bir mekan olarak değil; şehir yaşamının ayrılmaz bir parçası olarak da tasarlanmıştır. Otelin içinde yer alacak olan balo salonu, toplantı salonu ve restoranlar Adana halkının hizmetinde olacak ve şehrin iş dünyasına katkı sağlayacaktır. Son yıllarda iş hacminin de arttığı Adana ilinde yapılan böylesi büyük bir otel yatırımının mevcut ihtiyacı başarıyla karşılayacağını düşünmekteyiz. Adana’nın çehresine uygun bir mimarinin temel alındığı proje, şehrin yapısına uygun olarak tasarlanmıştır. Sunuş Pendorya AVM gelişmeye devam ediyor. 2011 yılını %93 doluluk oranı ile tamamlayan Pendorya Alışveriş Merkezi’nde işletmenin etkinliğini artırma yönündeki çalışmalara devam edilmiştir. İstanbul Anadolu Yakası’nın en önemli alışveriş merkezlerinden biri haline gelme yönünde emin adımlarla ilerleyen Pendorya AVM’de yeni bir oyun/eğlence parkı oluşturmaya yönelik çalışmalara başlanmıştır. 1.000 m2 kapalı ve 1.000 m2 açık alan olmak üzere, toplam 2.000 m2’de hizmet sunacak olan oyun/eğlence parkı, geniş bir kitleye hitap edecek şekilde planlanmaktadır. 2012 yılının bahar aylarında kademeli olarak faaliyete geçmesi beklenen oyun/eğlence parkının tümü yıl sonuna kadar hizmete alınmış olacaktır. Maliyet avantajı sağlayacak ve üzerine değer inşa edebileceğimiz bir portföy yaratmayı amaçlamaktayız. Stratejisini, sürdürülebilir bir yatırım portföyü geliştirmek ana hedefi etrafında şekillendiren TSKB GYO, 2012 yılında da mevcut projeleri iyi analiz etmeye ve riske duyarlı bir yaklaşım ile projeleri tüm yönleriyle incelemeye devam edecektir. Sayfa 15 Sürekli kira geliri sağlayacak gayrimenkul yatırımları yapma prensibinden ödün vermeden, Türkiye’nin potansiyel barındıran bölgelerinde ticari gayrimenkul projelerini değerlendirmeyi hedeflemekteyiz. TSKB GYO adına sonsuz güvenleri için hissedarlarımıza ve özverili çalışmaları için tüm çalışanlarımıza teşekkür ederim. Saygılarımla, Hüseyin Tiken Genel Müdür Vekili