0. Senatosu B : 90 ayrı unsuru teşhis etmek gereklidir. Bunlardan ilki

0. Senatosu
B : 90
ayrı unsuru teşhis etmek gereklidir. Bunlardan
ilki, ortaklık ilişkilerimizin ilk gelişme safhasını
Bağlıyacak geçiş dönemi şartlarına müteveccih­
tir.
Üzerinde ziyadesiyle durulan ve daha çok
teknik mevzuları ilgilendiren bu cins tenkidler
üzermdie durmıyacağım. Bunîllar çeşitli çevreler­
de ve nihayet Yüce Meclislerde yapılmış ve
yetkili Hükümet temsilcileri tarafından icabetitıiğ] şekilde eevaplanjdınlmıştır.
işaret ettiğim ikinci unsuru, ortaklığımızın
mahiyet, şümuil ve değeri üzerinde yapılan tenkid ve münakaşalar teşkil etmektedir. Bunlar­
dan tamamen dofctriner bir mesnetten hareket
edenleri münakaşa mevzuu yapmak bizi bir ne­
ticeye ulaştıramaz. Hür, demokratik rejime ve
Türkiye'nin bu vasat içinde ekonomik ve sosyal
kalkınmasını gerçekleştirmesi zaruretine itibar
etmiyen inanış sahipleriyle mevzu üzerinde fay­
dalı ve verimli bir diyalog kurmak mümkün
değildir.
Bunun dışında bu lâzimeye kanaat getirmiş
olmakla beraber, ortaklığımızın ve onun geliş­
mesinin, gerek mahiyet, gerek derpiş olunan
şartlar bakımından Türkiye'ye zarar getireceği­
ne •samimiyetle inananlar kaömaktadır
Bu çeşit tenkidlerin sahipleri ya aşırı bir itiyalkârlık ve kötümserlik, ya Avrupalı ortakla­
rımızla mevcut ekonomik gelişme farkının ilham
ettiği bir şüphecilik, ya da izahsız bir kompleks
içinde itirazlarını ileri sürmektedirler.
Bu itirazlara en veciz cevabı, Türkiye'nin
içinde bulunduğu politik ve ekonomik şartların
değerlendirilmesiyle, Türk Milletinin gerekliğin­
de tahmin ve hesapları her zaman aşabilen ha­
yatiyeti vermektedir.
Millî 'bünyeler ve büyük hizmetler, ne çok
fazla iyimser ve ne de az da olsa kötümser insanlîarın elinde mesut neticelere varamamakta­
dırlar. Muhterem arkadaşlarım, İkinci Cihan Har­
binden sonra mensubolduğumuz Avrupa, hızlı
ve geniş bir ekonomik ve sosyal kalkınma ham­
lesine girmiştir. Bu hamle kısa denecek bir sü­
rede başarıya ulaşmıştır. Bugün artık harbin sa­
rar ve çöküntüleri tamamen kaybolmuş, iktisadi
gü-jlenme gerçekleşmiş, Avrupalılar daha ileri
Lir yarının hazırlıklarına koyulmuşlardır.
20 . "7 . 1971
O : i
Türkiye bu mesut gelişmeden kendine düşen
payı almayı elbette arzu etmektedir. Bu mak­
satla Avrupa'da doğan ve büyüyen her türlü
politik ve ekonomik harekete katılmayı zaruri
addetmiştir.
Ortak Pazarla politik mesnetten hareket
eden, fakat ekonomik zaruretleri hedef tutan
ilişkilerimizin kökünü bu tutumda bulmak ge­
rekir.
Avrupa Ekonomik Topluluğu ile ortaklığı­
mızı bir partinin, bir Hükümetin politik görü­
şünün neticesi değil, millî ve partiierüstü bir
politikanın başarılı eseri olarak değerlendirme­
miz şarttır. Bu hususta mutabık olmayı bizi hâ­
diselerin cereyan tarzı da mecbur etmektedir.
Ortak Pazarla ilişki kurmak üzere ilk mü­
racaatı Temmuz 1959 da Demokrat Parti Hükü­
meti yapmıştır. Bunu takibeden; Millî Birlik
Hükümeti ortaklık müzakerelerini yeniden ve
önemle ele alarak yürütmüş ve muayyen bir
safhaya getirmiştir.
1961 sonu ile 1985 arasında C.H.P. sinin koa­
lisyon hükümetleri mevzua lâyık olduğu hassa­
siyet ve itinayı göstermişler ve ortaklığımızı
gerçekleştiren Ankara Anlaşmasının akdini sağ­
lamışlardır.
Bu anılaşmanın hazırltık döneminin tahkikatı
ve geçiş dönemi müzakerelerinin neticelendirilmesi A.P. si hükümetlerinin iktidarı sırasında
olmuştur,
Halen görev başında bulunan Hükümet de
işe başından beri hâkim olan görüş ve anlayışa
katılmış, Ortak Pazarla ilişkilerimizi sürdürmek
ve geliştirmek hedefini benimsediğini progra­
mında ilân etmiştir. Bugün, de huzurunuzda bu
gelişmeyi tahakkuk ettirecek belgelerin uygun
bulunmasını bizlerden istemektedir.
Demek oluyor ki, Ortak Pazarla ilişkilerimiz
Türkiye çapında, sadece aşırı uçların katılma­
dığı, millî bir dâva mahiyetini çoktan iktisabetmiştir. Bu mesele etrafında ortaya sık sık atı­
lan ehemmiyeti küçümsenmiyecek bir iddia mev­
cuttur : «Türkiye munhas:ran politik gayeler ve
zaruretler göz önünde tutularak Ortak Pazarla
ilişki kurmaya sürüklenmiştir.»
Bu iddia varit ise, tabiatiyls işin sorumlıü::ğıı baştan beri bu mevzuda karar almış ve ic­
raata .g:bişmiş bütün hükümetlere racidir An-