YETİŞKİN ENGELLİ BİREYLERE MESLEKİ EĞİTİMDE BİR UYGULAMA ÖRNEĞİ: MONTAJ İŞÇİLİĞİ MESLEKİ EĞİTİM PROGRAMI (MİMEP)* Prof. Dr. Atilla CAVKAYTAR - Arş. Gör. Gözde TOMRİS - Arş. Gör. Gizem YILDIZ - Arş. Gör. D. Merve TUNA - Arş. Gör. Mustafa ULUYOL - Arş. Gör. V. Emre KURTÇA - Arş. Gör. Ahmet Turan ACUNGİL Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Özel Eğitim Bölümü Projenin Amacı Bu çalışmanın amacı; hazırlanan montaj işçiliği mesleki eğitim programıyla üst düzey bilişsel ve psiko-motor beceri gerektirmeyen işlerde özel bir firma tarafından sağlanan mekanik ve plastik parçaların nasıl montajlanacağını yetişkin engelli bireylere öğreterek onların iş hayatına katılmalarını sağlamaktır. Ortam Bu proje, Eskişehir Tepebaşı Belediyesi Sosyal Yaşam Merkezi’ne ait montaj işçiliği atölyesinde gerçekleştirilmektedir. Yerel yönetim tarafından kurulan bu atölye iki katlı iki binanın birleşmesinden oluşmaktadır. Atölye’nin ilk katında montaj çalışmalarını yürütmek üzere kullanılan materyaller, büyük bir tezgah ve masa etrafında çalışanların oturacağı sandalyeler yer almaktadır. İkinci katında ise boş zaman salonu yer almaktadır. Yürütülen Diğer Çalışmalar Akademik Eğitimler Katılımcılar Grup ve Bireysel Destek Eğitimler Proje kapsamındaki programa Eskişehir Tepebaşı Belediyesi’ne bağlı Sosyal Yaşam Merkezi’ne devam eden yetişkin engelli bireyler katılmaktadır. Katılımcıları 18-41 yaş aralığında 15 yetişkin engelli birey oluşturmaktadır. Montaj İşçiliği Mesleki Eğitim Programı (MİMEP) Montaj işçiliği mesleki eğitim programı, engelli yetişkinlere bir atölyede montaj işçisi olarak hizmet verebilecek becerileri kazandırmaya yönelik bir mesleki eğitim programıdır. Programın amacı özel gereksinimi olan yetişkinleri, montaj işçiliği mesleğinin gerektirdiği davranışları sergileyebilir duruma getirmektir. Bu genel amaç doğrultusunda katılımcıdan beklenen yeterlikler izleyen şekilde sıralanmıştır. Montaj işçiliği mesleğini özellikleriyle birlikte tanımlayabilme. Montaj işçisinin çalışma için yapacağı ön hazırlıkları betimleyebilme. İşlem basamaklarına göre beceriyi yerine getirme. Gerçek ortamda (ilgili firmanın atölyesinde) belirtilen becerileri gösterebilme. Firmanın atölyesinde, diğer işçilerin de çalıştığı bir ortamda beceriyi sergileme. Aile Eğitimi Spor etkinlikleri Boş Zaman Etkinlikleri Drama Çalışmaları Araç-Gereçler Projede, montaj becerilerinin öğretimi için bir beyaz eşya markasının ürettiği ve birbirine insan eliyle montajlanması gereken metal ve plastik parçalar kullanılmaktadır. Proje Çalışmaları Projede engellilerin mesleki eğitiminde görev alan iki belediye çalışanı, bir eğitimci, bir montaj ustası ve Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Özel Eğitim Bölümü’nden yedi öğretim üyesi çeşitli çalışmalar yürütmektedir. Proje kapsamında montaj ustası ve üniversite personeli işbirliği ile çalışanlara beyaz eşyaların metal ve plastik parçalarının montajının öğretimi yapılmaktadır. Projenin amacı dışında üniversite personeli tarafından, atölyede çalışma kuralları, yemek kuralları, hijyen, sosyal beceriler, akademik beceriler, aile eğitimi gibi konularda öğretimler yürütülmektedir. Program yeterliklerinde de görüleceği gibi, Montaj İşçiliği Mesleği Eğitimi Programı dört bölümden oluşmaktadır. Birinci bölüm ön eğitim, ikinci bölüm işe hazırlık becerileri, üçüncü bölüm montaj işçiliği becerilerinin öğretimi, dördüncü bölüm ise gerçek ortamda kalıcılık ve genelleme uygulamalarını içermektedir. Proje başladıktan sonra ilk olarak hijyen, iletişim, serbest zaman, yemek zamanı, iş zamanı ve işe giriş-çıkış konu başlıklarına göre atölye kuralları oluşturulmuştur. Bu kurallar poster şeklinde hazırlanarak atölyenin çeşitli yerlerine asılmıştır. Ayrıca kuralların öğretimine ilişkin profesyonel video çekimleri yapılarak, ana salondaki televizyonda sürekli video gösterimi yapılması planlanmaktadır. * Eskişehir Tepebaşı Belediyesi tarafından yürütülen bu proje, İŞKUR tarafından desteklenmekte ve Anadolu Üniversitesi Özel Eğitim Bölümü işbirliğiyle gerçekleştirilmektedir.