künye IX - Cerrahpaşa Tıp Fakültesi

Cerrahpafla T›p Dergisi 2006; 37: IX - XII
ISSN:1300-5227
ED‹TÖRDEN
Yeni Bir Bafllangݍ: Bu Dergi Hepimizin !
Yüz k›rk y›ll›k geçmifli olan ‹stanbul Üniversitesi T›p Fakültesi 1967 y›l›nda adeta mitotik bir bölünme fleklinde iki t›p fakültesine ayr›ld›: ‹stanbul T›p ve Cerrahpafla T›p Fakülteleri.
‹stanbul Üniversitesi T›p Fakültesinin bilimsel yay›n organ› olan “‹stanbul Üniversitesi T›p Fakültesi Mecmuas›”, yay›n hayat›na ‹stanbul T›p Fakültesinin bilimsel yay›n organ› olarak devam etti. Bugün 69. y›l›nda “‹stanbul T›p Fakültesi Dergisi” olarak
yay›mlanmaktad›r.
1967 y›l›nda yeni bir heyecanla kurulan Cerrahpafla T›p Fakültesi, kendine ait bir dergiyi 1970 y›l›nda “Cerrahpafla T›p
Fakültesi Dergisi” olarak bilim dünyam›za sundu. 1990'l› y›llarda “Cerrahpafla T›p Dergisi” olarak ad› de¤iflerek bugün 37’nci
y›l›na ulaflm›flt›r.
1970 ile 2005 y›llar› aras›nda dergimizin yay›mlanmas›nda öncülük yapm›fl, hizmet etmifl Tüm Dekanlar›m›za, Editörlere
ve Yay›n Kurulu üyelerine teflekkür ederiz. 36 y›l içinde aram›zdan ayr›lanlar› sayg› ve flükranla hat›rl›yoruz.
Özellikle 1970 y›l› Temmuz ay›nda derginin ç›kmas›nda emekleri olan Yay›n Kuruluna ve Editör Prof. Dr. Selçuk Aybar
(1970-1974)'a flükran duygular›m›z› bir kez daha belirtmek isteriz. Kuruluflundan bu yana öz veriyle çal›flm›fl Önceki Editörlerimize de derginin geliflmesinde ve kalitesinin artmas›nda, bas›l› hale gelmesinde verdikleri yo¤un çaba için minnettar›z.
Prof. Dr. Selçuk Aybar'dan sonra Editörlük görevini üstlenen Prof. Dr. Altan Onat (1974-1982) “Cerrahpafla T›p Fakültesi
Dergisi”ni ülke çap›nda hakl› bir flöhrete ulaflt›rm›fl ve çok önemli bir yer edindirmifltir. Daha sonraki Editörlerimiz
Prof. Dr. Bülent Berkarda (1983-1984) ve özellikle Prof. Dr. Vural Solok (1985-1994) Üniversitelerin o y›llarda içinde bulundu¤u
akademik ve maddi s›k›nt›lara ra¤men derginin sürdürülmesinde yo¤un emekleri geçmifltir. Prof. Dr. Yalç›n Tüzün (1995-2003)
döneminde dergimiz “Cerrahpafla T›p Dergisi“ ad›n› alarak internet ortam›na tafl›nm›fl, TÜB‹TAK-ULAKB‹M taraf›ndan haz›rlanan
“Türk T›p Dizini” kapsam›na al›nm›flt›r. Bu hizmetlerinden dolay› kendisine de teflekkür ederiz.
Dergimiz ilk y›llardan itibaren ülkemizde bilimsel çevrelerin arad›¤› bir dergi halini alm›fl, yay›mlanmak üzere kabul edilen makaleler bas›m için y›llarca bekler hale gelmifltir. Dergide 1970 -1974 y›llar›nda (Editör Prof. Dr. Selçuk Aybar) toplam
251 makale, 1975-1982 y›llar›nda (Editör Prof. Dr. Altan Onat) 454 makale, 1983-1984 y›llar›nda (Editör Prof. Dr. Bülent Berkarda) 182 makale, 1985-1994 y›llar›nda (Editör Prof. Dr. Vural Solok) 707 makale, 1995-2003 y›llar›nda (Editör Prof. Dr. Yalç›n Tüzün) 341 makale, 2004-2005 y›llar›nda (Editörler Prof. Dr. H. Oktay Seymen-Prof. Dr. N. Ahmet Erözenci) 64 makale
bas›lm›flt›r.
Bafllang›çtaki yo¤un makale olmas›nda, o y›llarda Türkiye'de Türkçe yay›n organlar›n›n ve uzmanl›k derneklerinin s›n›rl›
say›da olmas›, her hangi bir dizine ba¤l› k›s›tlay›c› önlemlerin olmamas›na ra¤men derginin ciddi akademik yay›n politikas›n›n
varl›¤›, çal›flmalar›n akademik s›nav ve kadro kayg›s›ndan uzak olarak haz›rlanmas› önemli etkenlerdir.
Son 10-15 y›l içinde akademik yükseltilme ve atanma ifllemlerinde uluslararas› dergilerde yer alan, dizinlere giren ve at›f
alan makalelerin önem kazanmas›yla ulusal dergilere, Türkçe yay›nlara daha az itibar edilmesi hem yay›n say›s›nda, hem de
kalitesinin azalmas›nda etken olmufltur. Ülkemiz aç›s›ndan uluslar aras› ortamda de¤erlendirilmek çok önemli bir olgudur,
fakat ulusal yay›nc›l›¤›m›z›n da bir nebze olsun dikkate al›nmas› gerekir.
TÜB‹TAK-ULAKB‹M taraf›ndan 1993'de uygulamaya konulan, 1996 y›l›ndan itibaren elektronik ortama tafl›nan “Türk T›p
Dizini” kapsam›na girmek, bir kalite ve disiplin aray›fl›n›n sonucudur. Y›llar içinde dizinin arad›¤› flartlar geliflmifl, uluslararas›
dizin kurallar› seviyesine ulaflm›flt›r. Buna ra¤men ulusal t›p dergilerimizin bu dizinde yer almas›, akademik yükseltilme ve
atanma ifllemlerinde bir ayr›cal›k getirmemektedir. Bunun akademik ifllemlerde bir ölçüde de olsa ifllevsel olmas›, hem Türkçe
bilimsel yay›n hayat›m›z› ve dergicili¤imizi gelifltirecek, hem de ulusal t›p bilimine olumlu katk› sa¤layacakt›r. Bir dönem uygulanan, en az 5 ayr› üniversiteden üyelerle yay›n kurulu oluflturulmas›yla “Hakemli Dergi” olarak kabul edilme, yay›nlar›n akademik de¤erlendirilmesi aç›s›ndan yeterli olmam›flt›r.
Günümüzde araflt›rma, derleme, literatür fleklinde de¤iflik özelliklere sahip 300 civar›nda t›p dergisi yay›n hayat›m›zda yer
almaktad›r. Bunlar›n baz›lar› T›p Fakültesi veya Hastane dergisi fleklinde, baz›lar› uzmanl›k dernekleri yay›n organlar›, baz›lar›
ise özel sektör taraf›ndan yürütülen bilimsel dergilerdir.
Bu dergilerin bir k›sm› “Türk T›p Dizini” kapsam›ndad›r. Baz›lar› ayr›ca uluslararas› dizinlerde de yer almaktad›r. Ulusal
dergilerimizin 12'si PUBMED kapsam›ndad›r ve hepsi uzmanl›k bilim dal› odakl›d›r. Hiç biri T›p Fakültesi veya Hastane dergisi
de¤ildir. EMBASE / Excerpta Medica dizinlerinde yer alan 23 derginin ancak 4'ü T›p Fakültesi dergisidir. Bu ulusal dergiler
Türkçe, baz›lar› ‹ngilizce yay›nlamas›na ra¤men yay›n ak›fl› aç›s›ndan daha flansl› olmaktad›rlar.
Ulusal dergilerin bir sorunu da bask› ve da¤›t›m maliyetleridir. Uzmanl›k dernekleri ve özel sektör taraf›ndan yönetilen dergiler d›fl›nda kurumsal kaynakl› Fakülte ve Hastane dergileri, bu maliyet etkisiyle daha da zor durumda kalmaktad›rlar. Son
y›llarda bu dergilerin ço¤u t›p sektörüne ait reklamlar alarak bu maliyeti azaltmaya çabalamaktad›rlar. Gelecekte dokümantasyon
IX
sisteminin uygun hale gelmesi ve okuyucular›n elektronik ortama taleplerinin artmas›yla dergilerin internet ortam›nda daha çok
yer almas›yla bask› say›s›n›n azalt›lmas› veya tamamen yay›na haz›rl›k, online hakemlik, bask› ve da¤›t›m›n internet ortam›nda
oldu¤u elektronik dergiye geçilerek maddi s›k›nt›lar›n giderilmesi maliyet konusunda çözüm olabilir.
2006 y›l› ilkbahar›nda Fakültemizin Yöneticileri “Cerrahpafla T›p Dergisi” Editörlü¤ünü üstlenmemi istediler. Bu flerefli görevi
kabul ederken Cerrahpafla T›p Fakültesi'nde bulundu¤um 30 y›l içinde, 37.y›l›na ulaflan dergimizin geçirdi¤i geliflmeleri yak›ndan takip etmifl biri olarak, flanl› geçmiflinin yan›nda mevcut ve gelecekteki sorunlar›n› da bilmekteydim.
‹lk editörü Prof. Dr. Selçuk Aybar'›n yan›nda asistan, baflasistan ve doçent olarak bulundum. Hocam Selçuk Aybar'dan bir
çok konuda oldu¤u gibi dergi ve yay›n hakk›nda bir çok hususu ö¤rendim. Daha sonraki editör Prof. Dr. Altan Onat döneminde
dergi ülke çap›nda efsanevi bir dergi olarak ün salm›flt›. ‹lk isim olmasam da yaz›lar›m yay›mland›¤›nda Hocan›n dikkatini çekmiflti;
1982 y›l›na kadar olan dönemde baflka yay›nlar›n incelenmesi aflamas›nda da bir çok kez gönüllü dan›flman olarak ça¤›rm›flt›.
Editörlük konusunda ilk bilgilerimi kendisinden alm›fl›md›r. Daha sonraki y›llarda dergideki geliflmeleri, baflka dergilerde yay›n
dan›flman›, Editör Yard›mc›s› ve Editör olarak takip ediyor ve çekilen s›k›nt›lar› hissediyordum.
‹lk olarak her biri de¤iflik dergilerde editörlük ve yay›n kurulu üyeli¤i yapm›fl, sürekli t›p e¤itimi ve etik kurullarda görev
alm›fl meslektafllar›mdan kurulu yay›n kurulu tesis ederek ifle koyulduk. Burada temel, dahili ve cerrahi t›p bilimlerinin temsiliyeti
göz önünde bulundurulmufltur. Son y›llarda yay›nlarda büyük önem kazanan bir husus da biyoistatistik, etik-deontoloji ve deney hayvanlar› - etik gibi konular olmaktad›r. Yay›n kurulunda bu konulara vak›f üyeler ayr›ca yer alm›fllard›r. Dergide dokümantasyon, dizinler taraf›ndan istenen özellikte anahtar kelimelerin kontrolü ve kütüphanecilik gibi standardizasyonu sa¤layacak
özelliklerle u¤raflmak için de Editör Dan›flman› tayin edilmifltir. Türkçe ve ‹ngilizce yaz›m kontrolüyle ilgili Editör Dan›flmanlar›
daha sonra yer alacakt›r.
Çal›flma arkadafllar›mla öncelikle 2005 y›l›na ait bask› aflamas›na gelmifl son say›lar›n bas›l›p da¤›t›lmas› sa¤lanm›flt›r. Burada
Fakültemiz Dekan› Prof. Dr. Halil Yanarda¤, Dekan Yard›mc›s› Prof. Dr. Turgut ‹pek ve dönemin Vekil Dekan› Prof. Dr. Erhun
Eyübo¤lu'na, y›llardan beri deste¤ini esirgemeyen Cerrahpafla T›p Fakültesi Vakf›’na teflekkürü borç biliriz. Y›llardan beri derginin
dizgisi Dergi Sekreterimiz Emine Bitifl taraf›ndan yürütülmekteydi; kendisine özellikle teflekkür ederiz.
Bafllang›çta belirtti¤im sorunlar nedeniyle derginin art›k daha profesyonel olarak haz›rlanmas› gerekti¤i kaç›n›lmazd›r. Ancak böyle bir ortamda ulusal ve uluslar aras› dizinlerde yer al›nabilir. Dizgi, bask›, da¤›t›m›n›n ulusal ve uluslararas› olarak
genifl çapta yap›lmas› -bir anlamda derginin duyurulmas›-, elektronik ortamda istenen standartlara ulaflmas› yüklü bir maliyet
gerektirmektedir. Bu hususla ilgili olarak yay›n kurulu olarak yaz aylar›na kadar yapt›¤›m›z bir çok toplant›yla maddi yük teflkil
etmeyecek çözüm arad›k. Daha kaliteli bir dergi ç›karabilmek, tasar›m ve bask› için zaman harcad›k. Bundan dolay› da biraz
gecikmeyle sonuca ulaflt›k. Bu konuda bize destek olan Tenedoks Yay›nc›l›k Organizasyon Limited fiirketi’ne ve GlaxoSmithKline
‹laç Firmas›’na teflekkür ederiz.
Dergiye ait mevcut durum, geliflmeler, yapt›klar›m›z ve konu hakk›ndaki düflüncelerimizin bafll›calar› flunlard›r:
Derginin dış görünümü başlangıç yıllarındaki haline döndürülmüştür. Burada kullanılan renkler aslında Cerrahpaşa
Tıp Fakültesi ambleminden kaynaklanmaktadır. Bu değişim gelecek yıl Fakültemizin kuruluşunun 40 (+140)’ncı yılını
kutlamasına hazırlık olarak düşünülmüştür. Arka kapak her zamanki gibi, değişmeden içindekileri içeren bir görünümdedir.
TÜBİTAK-ULAKBİM Türk Tıp Dizini tarafından kapsamındaki dergilerden 2006 yılından itibaren istediği “Dergi Değerlendirme Kriterleri” çerçevesindeki koşulların, önerilerin ve teknik gerekliliğin hemen hemen tamamı yerine getirilmiştir.
Dergilerde araştırma yazılarının bir yıl için en az 15 olması, bunun da tüm yazıların % 50'sini oluşturması kuralına
yıllardan beri uyulduğu gibi bundan sonra da devam edilecektir. Giderek araştırma yazılarının azalması nedeniyle,
derleme tipi yazılar olarak derginin okunmasını da artırmak için daha çok güncel konularla ilgili Davetli Yazı, Tıp
Tarihi ve Fakültemizin tarihiyle ilgili yazılar yer alacaktır.
Derginin yazılar hakkında tartışma ortamını sağlamak amacıyla “Editöre Mektup” konusunu önemsemekteyiz. Okurların
eleştiri ve katkılarını beklemekteyiz. Ayrıca daha önceki yıllarda olduğu gibi “Fakültemizden Haberler” bölümünü tesis
etmemiz, gelecekte yazılacak Fakültemizin tarihi açısından çok önemli bir husustur. Öğretim üye ve yardımcılarının,
öğrencilerin mezuniyet, akademik yükseltilme ve atanmaları, emeklilik ve vefatları, ulusal ve uluslar arası başarıları
burada mutlak yer almalıdır.
Basınla ilgili 5187 sayılı yasa ve uyulmaması halinde TCK'na göre yaptırımı, bir çok dergi yönetimi tarafından bilinmediğinden gözden kaçmaktadır. Dergimizde bununla ilgili olarak, istenen özellikte eksiksiz KÜNYE sayfası hazırlanmıştır.
Dergimizin internet sayfasına (www.ctf.edu.tr/dergi) daima ulaşılabilir olması amacıyla ek bir adres daha alınmıştır
(www.ctfdergisi.org). 1998 yılından itibaren dergide yayamlanan tüm makalelere, daha kolay erişim sağlanacaktır.
Türk Tıp Dizini tarafından istenen elektronik ortama ait koşul ve öneriler tamamlanma aşamasındadır.
Yazılar hakemlerin dışında etik, biyoistatistik, anahtar kelimeler v.b. yönlerinden Yayın Kurulunda konuyla ilgili üyeler
ve Editör Danışmanları tarafından form oluşturularak incelenmektedir. Ayrıca Editör ve Editör Yardımcıları tarafından
da değerlendirilmekte, her sayı için Yayın Kurulu toplanarak baskıya hazırlık aşamasına kadar takip edilmektedir.
Özellikle araştırma yazılarının sayıları kısıtlı olsa da, yayın kalitesinin artırılması ve derginin okunur hale gelmesi böylelikle mümkün olabilir.
Yayın Danışma Kurulu iki bölümden olan yapısını korumaktadır. Fakültemiz Öğretim Üyeleri doğal üyelerdir. Danışmanlık görevi yapanlar yıl sonunda ayrıca belirtilecektir. Fakültemiz dışından değişik üniversitelerden 2005 yılında
davet edilen üyeler, 2005-2006 dönemi olarak görevlerine devam edeceklerdir. Yayın Kurulu Danışma Üyeleri’nin
elektronik ortamda ulaşılabilir olmaları ve bu yöntemle yayın değerlendirmesi, özellikle tavsiye edilmektedir. Dergimizde
X
yazılar mutlak üç danışman tarafından değerlendirilmekte olmaları, deontolojik olarak yazar veya yazarlarla aynı
kurumdan olmamalarına özen gösterilmektedir.
Derginin bağımsız çalışarak etik, deontolojik ve bilimsel yayın ilkelerini tatbik etmesi, editör, yayın ve danışma kurullarının atanması ve çalışma yöntemleri konusunda bir iç yönergeye ihtiyaç vardır. Bir süre sonra hazırlanarak, işlerlik kazandırılacaktır.
Telif haklarıyla ilgili hukuki ayrıntılar giriş sayfalarında detaylı olarak belirtilmiştir. Sorumluluk ve telif açısından yazar veya yazarlar için “Yayın Hakkı Devir Formu” hazırlanmıştır.
Böyle bir dergi sadece kurum yöneticileri, editör ve yay›n kurulunun eme¤iyle geliflmez ve bir noktaya gidemez. Bilimsel
ortam›n temsilcileri taraf›ndan da desteklenmesi gerekir. Öncelikle Fakültemizin ö¤retim üyelerinin makaleleriyle, “Editöre
Mektup“ fleklinde bas›lm›fl yay›nlarla ilgili elefltirileriyle dergimizi canl› tutmalar› gerekir. Do¤al üyeleri oldu¤u Yay›n Dan›flma
Kurulu olarak, kendilerine gönderilen yaz›lar› de¤erlendirmeleri, haklar› ve görevleri aras›ndad›r. Ayr›ca dergiye ait di¤er konularla
ilgili tüm eksiklikleri ve tavsiyeleri bizler için önemlidir. Buradaki ilkem, yetki ve baflar›y› yay›n kuruluyla paylafl›rken, sorumluluk
ve baflar›s›zl›¤› editör olarak üstlenmemdir; bu benim için daima “condicio sine qua non“ olmufltur.
Bu sorumluluk isteyen flerefli görevi kabul ederken dergiyi gelifltirmek, ulusal ve uluslararas› seviyeye ulaflt›rmak ülküsüdür.
Fakültemiz d›fl›nda bulunan araflt›rmac›lara,yazarlara da aç›k bulunan bu dergi için elefltiri ve katk› bekliyoruz. Cerrahpafla
T›p Dergisi sadece Fakültenin yani bizim de¤il, hepimizindir. Hepimizin sahip ç›kaca¤› bir dergiyle ulusal ve uluslararas› dizinlere girme ve orada kal›c› olma mümkün olabilir.
Hepimiz bilimin hakim oldu¤u, bilimsel de¤erlerin fark›nda olan bir toplumu özlemekteyiz. Dergimizin 2006 y›l› say›lar›n›,
bize bu hedefi gösteren Ulu Önderimiz Atatürk'ün Do¤umunun 125. Y›l› için ithaf ediyoruz. Bu sunufl yaz›m› Ata’m›z›n flu sözleriyle bitirmek istiyorum: “En hakiki mürflit ilimdir, fendir.“
Prof. Dr. Ertu¤rul GÖKSOY
Cerrahpafla T›p Dergisi Editörü
TEfiEKKÜR
Kuruluflundan bu yana, 1970-2005 y›llar›nda Dergi Editörü ve Yay›n Kurulu Üyesi olarak görev alm›fl Hocalar›m›za, Tüm Ö¤retim Üyelerine
teflekkür ederiz. Aram›zdan ayr›lanlar› sayg› ve minnetle an›yoruz.
Önceki Editörler:
Selçuk AYBAR (1970-1974), Altan ONAT (1975-1982), Bülent BERKARDA (1983-1984), Vural SOLOK (1985-1994), Yalç›n TÜZÜN (19952003), H.Oktay SEYMEN - N.Ahmet ERÖZENC‹ (2004-2005).
Yay›n Kurulu Üyeleri (Soyad›na göre):
Gökhan AKKAN, Nuran AKMAN, Sevil ATASOY, Selçuk AYBAR, Talia Bali AYKAN, Nazif BA⁄RIAÇIK, Ayd›n BARLAS, Ifl›k BAfiAR, Bülent
BERKARDA, Fikret B‹YAL, Nur DAN‹fiMEND, U¤ur DERMAN, Sabri ERGÜNEY, Müzeyyen ERK, N.Ahmet ERÖZENC‹, Vedat HAMURYUDAN,
H. Hüsrev HATEM‹, Hürol ‹NSEL, Altan ONAT, Erdo¤an ÖZDAMAR, Huri ÖZDO⁄AN, Ali PUSANE, Haluk SANER, H.Oktay SEYMEN, Vural
SOLOK, Mustafa fiENOCAK, Nükhet TÜZÜN, Yalç›n TÜZÜN, Orhan ULUT‹N, Ekrem Kadri UNAT, Nurhayat YILDIRIM.
XI