KONYA TİCARET ODASI KAMERUN CUMHURİYETİ ÜLKE RAPORU Dış Ticaret Servisi Mayıs 2012 KAMERUN ÜLKE RAPORU İÇİNDEKİLER BİRİNCİ BÖLÜM KAMERUN HAKKINDA GENEL BİLGİLER 1.1. Ülke Kimliği ........................................................................................................................ 2 1.2. Coğrafi Konum………………...….....................................................................................3 1.3. Siyasi ve İdari Yapı ............................................................................................................ 3 1.4. Nüfus ve İşgücü Yapısı ....................................................................................................... 3 1.5. Doğal Kaynaklar ve Çevre………………………………………………………………...3 1.6. Ekonomik Yapı……………………………………………………………………………4 İKİNCİ BÖLÜM SEKTÖRLER 2.1. Tarım ................................................................................................................................... 5 2.2.Sanayi………………...…………………………………………………………………….5 2.3.Madencilik ............................................................................................................................ 5 2.4.Bankacılık............................................................................................................................. 5 2.5. İnşaat .................................................................................................................................. 5 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM ÜLKENİN DIŞ TİCARETİ 3.1. Dış Ticaret Göstergeleri ...................................................................................................... 6 3.2. İhraç Ettiği Başlıca Ürünler................................................................................................. 6 3.3 İthal Ettiği Başlıca Ürünler .................................................................................................. 7 3.4. Başlıca Ülkeler İtibariyle Dış Ticaret.................................................................................. 7 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM TÜRKİYE-KAMERUN TİCARİ VE EKONOMİK İLİŞKİLER 4.1. Genel Durum ....................................................................................................................... 8 4.2. Türkiye-Kamerun Dış Ticaret Değerleri ............................................................................. 9 4.3 Türkiye’nin Kamerun’ dan İthal Ettiği Başlıca Ürünler ..................................................... 9 4.4. İş Adamlarının Pazarda Dikkat Etmesi Gereken Hususlar ............................................... 10 BEŞİNCİ BÖLÜM TÜRKİYE-KAMERUN TİCARİ İLİŞKİLERİ 5.1. KTO Verilerine Göre Kamerun’a İhracat Yapan Firmalar ............................................... 10 5.2. KTO Verilerine Göre Kamerun’a İhraç Edilen Ürünler ................................................... 10 5.3. Konya-Kamerun İhracat Rakamları .................................................................................. 10 5.4. Konya-Kamerun İthalat Rakamları ................................................................................... 11 5.5. Konya-Kamerun İthalat Ürünleri ...................................................................................... 11 i KAMERUN ÜLKE RAPORU BİRİNCİ BÖLÜM KAMERUN HAKKINDA GENEL BİLGİLER 1.1. ÜLKE KİMLİĞİ Resmi Adı: Kamerun Cumhuriyeti Yönetim Biçimi: Cumhuriyet (Başkanlık Sistemi) Devlet Başkanı: Paul Biya Başbakan: Philemon Yang Başkent: Yaoundé (1.812 bin) Önemli Şehirleri : Douala (2.132 bin), Garoua (574 bin), Bamenda (546 bin), Maroua (437 bin) Nüfusu: 20 milyon (2010 Tahmini) Yüzölçümü: 475.442 km² Resmi Din: Yerel inançlar (% 40), Hristiyan (% 40), Müslüman(% 20) Resmi Dil: Fransızca ve İngilizce (Resmi), 200 kadar yerel dil Etnik Yapısı: Dağlarda yaşayanlar %31, Ekvator Bantu %19, Kirdi %11, Fulani %10, Kuzeybatı Bantu %8, Doğu Nigritic %7, diğer Afrikalılar %13, Afrikalı olmayanlar %1’den az Doğal kaynakları: Boksit, kobalt, demir filizi, altın, petrol ve doğal gaz Para Birimi: Kamerun Frankı (XAF) 2 KAMERUN ÜLKE RAPORU 1.2.Coğrafi Konum Atlas Okyanusu’na kıyısı bulunan Kamerun, güneyde Ekvator Ginesi ve Gabon; doğuda Orta Afrika Cumhuriyeti; kuzeyde ise Çad ve Nijerya ile komşudur. Yüzölçümü 475 bin km2’dir. 1.3.Siyasi ve İdari Yapı 1884-1916 yılları arasında Alman kolonisi olarak kalan Kamerun I. Dünya Savaşı sonunda İngiltere ve Fransa arasında paylaşılmıştır. Fransız yönetimindeki Kamerun 1960’ta bağımsızlığını kazanarak Kamerun Cumhuriyeti adını almıştır. Kamerunlar olarak adlandırılan İngiliz yönetimindeki bölgenin Kuzey’i 1961’de Nijerya’ya katılmıştır. Güney Kamerunlar ise yine aynı yıl Kamerun Cumhuriyeti’ne dahil olmuş ve ülke Kamerun Federal Cumhuriyeti adı altında federal bir yapıya dönüşmüştür. 1972 yılında, ülke Kamerun Cumhuriyeti adı altında tek bir merkeze bağlanarak üniter bir yapıya kavuşmuştur. Kamerun başkanlık sistemi ile yönetilmektedir. Devlet başkanı yedi yıllığına halk oylaması ile seçilmektedir. 1.4.Nüfus ve İşgücü Yapısı Oldukça genç bir nüfusa sahip olan Kamerun’un toplam nüfusu 2010 yılı tahminlerine göre 20 milyondur. Nüfus çok etnikli, hızlı büyüyen ve kentlileşme oranı hızla artan bir yapıya sahiptir. Douala, başkent Yaoundé ve Garoua en büyük şehirlerdir. Douala ülkenin ekonomik başkenti konumundadır. Nüfusun yaklaşık %40’i aktif işgücü çağındadır. Çalışanların yaklaşık %66’sı çiftçilik, hayvancılık, avcılık ve balıkçılıkla uğraşmaktadır. %14’lük kısım vasıfsız işçi olarak yine tarım sektöründe istihdam edilmektedir. 1.5. Doğal Kaynaklar ve Çevre Kamerun toprakları kuzeyde Sahra yarı çöllerinden güneye inildikçe çayırlara ve ekvatoral ormanlara kadar uzanır. Genel olarak ülkenin kuzeyi dışında doğa koşulları uygundur ve bol su kaynaklarına sahiptir. Doğal koşulların çeşitliliği ekonomik ve tarımsal faaliyetlerin çeşitlenmesini sağlamıştır. Orman ürünleri ülke için önemli geçim 3 KAMERUN ÜLKE RAPORU kaynaklarından birini oluşturmaktadır. Bu ürünlerin ihracatı da petrolden sonra ikinci sırada yer almaktadır. Ülkedeki en önemli ekonomik faaliyetlerden biri de madenciliktir. Petrol üretimi sektörde ilk sırada yer almaktadır. Boksit, kobalt, demir filizi, altın, petrol ve doğal gaz alanlarında uluslararası madencilik firmalarının arama, işletme ve üretim faaliyetleri hızla artmaktadır. 1.6.Ekonomik Yapı Kamerun’un GSYİH’sı cari fiyatlarla 23 milyar dolar civarında bulunmaktadır. Satınalma gücü paritesine göre kişi başı gelir ise 2.200 dolar civarında seyretmektedir. Ülke nüfusunun yaklaşık %70’i geçimini tarımsal faaliyetlerden temin etmektedir. Tarımsal üretim temel gıda ihtiyacını karşılamak ve ihracat geliri elde etmek amacıyla yapılmaktadır. İhracata yönelik olarak üretilen başlıca tarım ürünleri; kakao, kahve, pamuk, muz ve kauçuktur. Ülkedeki en önemli endüstriyel faaliyet alüminyum üretimidir. Alüminyum, kamuözel sektör ortaklığında işletilen Alucam tarafından üretilmektedir. İnşaat sektörü; ulaşım altyapısı, tarım, sağlık ve eğitim alanlarına yapılan kamu yatırımları sayesinde hızla büyümektedir. Hizmetler sektöründe telekomünikasyon ve ulaşım hizmetleri en önemli faaliyetlerdir. Ülkedeki en önemli ekonomik faaliyetlerden biri de madenciliktir. Birincil ürün petrol yanında boksit, kobalt, demir filizi, altın, petrol ve doğal gaz alanlarında uluslararası madencilik firmalarının arama, işletme ve üretim faaliyetleri hızla artmaktadır. 4 KAMERUN ÜLKE RAPORU 2.BÖLÜM SEKTÖRLER 2.1.Tarım Ülke nüfusunun yaklaşık %70’i geçimini tarımsal faaliyetlerden temin etmektedir. Tarımsal üretim temel gıda ihtiyacını karşılamak ve ihracat geliri elde etmek amacıyla yapılmaktadır. İhracata yönelik olarak üretilen başlıca tarım ürünleri; kakao, kahve, pamuk, muz ve kauçuktur. Ağaç ve ağaç ürünlerinin ihracatı petrolden sonra ikinci sırada gelmektedir. 2.2.Sanayi Ülkedeki en önemli endüstriyel faaliyet alüminyum üretimidir. Alucam, yaklaşık olarak ülkedeki endüstriyel faaliyetlerin %7’sini, ihracatın %5’ini ve GSYİH’nın %3’ünü tek başına gerçekleştirmektedir. Alucam ayrıca, ülkede üretilen elektriğin de üçte birini tek başına tüketmektedir. 2.3.Madencilik Ülkedeki en önemli ekonomik faaliyetlerden biri de madenciliktir. Petrol üretimi sektörde ilk sırada yer almaktadır. Ülke ihracatının yarıdan fazlası petrolden elde edilmektedir. Kamerun diğer maden kaynakları bakımından da çok zengin olmasına karşın, henüz bu kaynaklar yeterince işletilememektedir. 2.4.Bankacılık Bankacılık kurumlarının özerkleştirilmesi ve gözetim ve denetim faaliyetlerinin etkinleştirilmesi ile bankacılık sektörü de yeniden yapılandırılmış durumdadır. Ülkedeki bankaların gittikçe güçlenmesine karşın bankacılık hizmetlerine erişim kısıtlı kalmaya devam etmektedir. 2.5.İnşaat İnşaat sektörü; ulaşım altyapısı, tarım, sağlık ve eğitim alanlarına yapılan kamu yatırımları sayesinde hızla büyümektedir. Önemli projelerden sayılan iki tane derin deniz 5 KAMERUN ÜLKE RAPORU limanının inşasına ilişkin fizibilite çalışmaları devam etmektedir. İnşaat faaliyetlerinin artması ile oluşan çimento talebi, ülkedeki tek çimento fabrikası olan Cimencam’ın kapasitesini aşmış durumdadır. Dolayısıyla Kamerun yerli üretimle karşılayamadığı çimento talebini ithalat yolu ile karşılamaktadır. Türkiye’nin de Kamerun’a en çok ihraç ettiği ürün hali hazırda çimentodur. 3.BÖLÜM ÜLKENİN DIŞ TİCARETİ 3.1. Dış Ticaret Göstergeleri (Milyon Dolar) İhracat FOB İthalat FOB Dış ticaret hacmi Dış ticaret dengesi 2009 4.170 4.559 8.729 -389 2010 4.485 4.663 9.148 -177 2011 5.713 5.900 11.613 -187 2012 6.280 6.193 12.473 87 2013 7.079 6.955 14.034 124 3.2. İhraç Ettiği Başlıca Ürünler (Milyon Dolar) Ürünler Ham petrol Kakao Uzunlamasına kesilmis,bicilmis ağaçlar Muz (taze, kurutulmuş ) Yuvarlak ağaçlar Tabii kauçuk Petrol yağları ( ham hariç) İşlenmemiş alüminyum Pamuk Kahve Kaplamalık ve kontrplak için yapraklar Kakao yağı 2008 2.888 364 558 366 166 141 222 161 71 83 73 31 2009 1.388 659 314 296 164 94 142 71 65 60 45 39 2010 1.503 657 347 242 203 154 146 99 91 71 48 48 6 KAMERUN ÜLKE RAPORU 3.3. İthal Ettiği Başlıca Ürünler (Milyon Dolar) Ürünler Ham petrol Pirinç Tedavi-koruma ilaclari-doze edilmis,perakende satilabilir Bugday,cavdarla karisik bugday Kullanilmis giyim esyasi,kullanilmis diger esya Esya tasimaya mahsus motorlu tasitlar Binek otomobilleri,steysin vagonlar,yaris arabalari Ağır is makina ve cihazlarinin(84.25-84.30)aksami,parcalari Telli telefon-telgraf icin elektrikli cihazlar Balıklar (dondurulmus) Traktörler Seker (kamis,pancar sekeri) kimyaca saf sakkaroz Portland cimentosu,sapli cimento,curuf cimentosu,hidrolik vb Demir-celikten(dokme haric)dikissiz tup,boru,ici bos profil Dozerler,grayder,skreyper,ekskavator,kureyici,yukleyici vb Demir-celikten insaat ve aksami 2008 427 123 122 12 2009 490 137 121 80 2010 500 126 120 92 77 78 102 91 77 28 38 13 47 40 29 22 81 53 80 93 68 57 23 11 60 49 25 21 81 80 64 64 58 51 49 48 48 42 40 38 3.4. Başlıca Ülkeler İtibarı ile Dış Ticareti Başlıca Ülkeler İtibarı ile İhracat (Milyon Dolar) ÜLKELER İspanya Hollanda Çin İtalya Fransa ABD İngiltere Belçika Almanya Portekiz Brezilya Malezya Türkiye 2008 1.208 337 479 820 546 642 143 245 151 29 3 38 25 2009 532 558 398 507 280 268 169 189 67 116 3 45 21 2010 749 620 461 452 349 312 161 142 100 87 65 53 40 7 KAMERUN ÜLKE RAPORU Başlıca Ülkeler İtibarı ile İthalat (Milyon Dolar) ÜLKELER 2008 2009 Fransa 848 747 Çin 379 416 Nijerya 478 491 Belçika 246 236 Almanya 151 121 ABD 125 154 Tayland 85 100 Brezilya 133 103 İtalya 119 100 Hollanda 98 102 Güney Afrika 57 59 İspanya 68 62 İngiltere 55 46 Türkiye 33 50 2010 791 541 501 232 168 132 119 110 109 89 74 71 63 49 4.BÖLÜM TÜRKİYE-KAMERUN TİCARİ VE EKONOMİK İLİŞKİLER 4.1.Genel Durum Türkiye ile Kamerun arasındaki ticari ilişkilere bakıldığında genel olarak iki ülke arasındaki ticaretin düşük olduğu gözlemlenmektedir. Ülkemiz Kamerun’la yapılan ticarette 2003-2007 döneminde açık, 2008-2011 döneminde ise fazla vermeye başlamıştır. Kamerun’a ihracatımız 2007 yılından itibaren yükselmeye başlamış ve 2009 yılında yaklaşık %55’lik artışla 50 milyon dolara ulaşmış, 2010 yılında da bu seviyeye yakın miktarda gerçekleşmiştir. 2011 yılında ise ihracatımız bir önceki yıla göre %116 artarak 105 milyon dolara yükselirken, Kamerun’dan gerçekleştirilen ithalat ise %20 civarında artarak 47,7 milyon dolar civarında gerçekleşmiştir. Bu da iki ülke arasındaki ticaretin gelişmeye açık olduğunu göstermektedir. 8 KAMERUN ÜLKE RAPORU 4.2. Türkiye-Kamerun Dış Ticaret Değerleri (1 000 Dolar) YILLAR 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2011 İHRACAT İTHALAT DENGE HACİM 15.281 19.615 21.076 16.897 14.815 24.385 32.535 50.261 48.613 105.486 7.793 12.242 20.659 34.557 35.495 25.833 52.437 25.117 21.162 39.911 47.720 5.392 3.039 -1.045 -13.481 -18.597 -11.018 -28.052 7.419 29.099 8.702 57.766 2.401 27.523 40.274 55.632 52.392 40.648 76.822 57.652 71.423 88.524 153.205 13.185 13.308 4.176 9.132 17.484 (Ocak-Şubat) 2012 (Ocak-Şubat) 4.3. Türkiye'nin Kamerun'dan İthal Ettiği Başlıca Ürünler (1000 Dolar) ÜRÜNLER %Değişim (2010-2011) 2010 2011 9.183 11.244 13.992 24 6.269 0 4.844 10.206 4.079 12.617 13.956 7.155 5.355 37 75 -58 0 350 2.906 729 496 1.111 2.269 104 280 46 1.482 3119 Kaplamalık ve kontrplak için yapraklar; kalın Taklit mücevherci eşyası Ayakkabı; yüzü deri, tabanı kauçuk, plastik, tabii, suni vb kösele 0 0 0 0 435 99 - 0 0 20 - Kenarına, yüzüne şekil verilmiş ağaçlar Ayakkabı; dış tabanı, yüzü kauçuk ve plastik diğer Diğerleri TOPLAM 0 0 0 0 19 16 - 90 21.162 257 39.911 17 47.720 -93 20 Uzunlamasına kesilmiş, biçilmiş ağaç; kalın >=6 mm Yuvarlak ağaçlar Pamuk (kardesiz, taranmamış) Kakao dane ve kırıkları (ham/kavrulmuş, Yoğunluğu b /k k) artırılmış ağaç (bloklar, levhalar, şeritler/profil halinde) Ağaç yünü; ağaç unu Tabii kauçuk, balata, güta-perka, guayül vb tabii sakızlar 2009 9 KAMERUN ÜLKE RAPORU 4.4. İşadamlarının Pazarda Dikkat Etmesi Gereken Hususlar Pasaport ve Vize İşlemleri Mart 2010’da Türkiye ile Kamerun arasında resmi pasaportlara karşılıklı vize muafiyeti getiren anlaşma imzalanmıştır. Kamerun’un umumi pasaportlara uyguladığı vize ise devam etmektedir. Yerel Saat Greenwich saatinden bir saat ileridir. 5.BÖLÜM KONYA-KAMERUN TİCARİ İLİŞKİLERİ 5.1.KTO Verilerine Göre Kamerun’a İhracat Yapan Firmalar 1 2 3 4 5 Tunçlar Gıda Sanayi İç ve Dış Ticaret Ltd. Şti. Agrıonal Dış Ticaret Limited Şirketi Ekeryum Hayvancılık Gıda Otomotiv Nakliye İnşaat San. Tic. Ltd. Şti. Büyük Eker Bijon Sanayi ve Ticaret A.Ş. Yılmazlar Day. Tük. Mal. San. Tic. Ltd. Şti. 5.2.KTO Verilerine Göre Kamerun’a İhraç Edilen Ürünler Ürün Adı 1 2 3 4 Süt ürünleri, yumurta, bal. Kazanlar,makinalar,mekanik cihaz,aksamı. Motorlu kara taşıtı, aksamı,parçaları. Mobilya,ışık cihazı,prefabrik yapılar. Döviz Toplamı 58.778 25.586 21.440 3.976 5.3.Konya-Kamerun İhracat Rakamları 10 KAMERUN ÜLKE RAPORU 2009 2010 2011 1.534.159 1.939.370 2.676.795 5.4.Konya-Kamerun İthalat Rakamları *İthalatı Bulunmamaktadır. 5.5.Konya Kamerun İhracat Ürünleri SEKTÖR Esasını hububat,un,nişasta,süt teşkil eden müstahzarlar Değirmencilik ürünleri,malt,nişasta,inülin,buğday gluteni Kazan:makina ve cihazlar,aletler,parçaları Mobilyalar,aydınlatma,reklam lambaları,prefabrik yapılar Motorlu kara taşıtları,traktör,bisiklet,motosiklet ve diğer Şeker ve şeker mamulleri Elektrikli makina ve cihazlar,aksam ve parçaları Demir veya çelikten eşya Kakao ve kakao müstahzarları TOPLAM USD 1.267.464 754.736 338.949 114.699 114.242 79.899 51.100 7.901 5.445 11