avrasya incelemeleri merkezi center for eurasıan studıes

AVRASYA
İNCELEMELERİ
MERKEZİ
CENTER
FOR
EURASIAN STUDIES
BAKÜ'NÜN DÜŞMAN İŞGALİNDEN KURTULUŞUNUN 99. YILDÖNÜMÜ
-
15.09.2017
14 Eylül 2017
TRT
Azerbaycan'da, Bakü'nün 1918'de Nuri Paşa (Killigil) komutasındaki Kafkas İslam Ordusunca
Ermeni ve Bolşevik çetelerinden kurtarılmasının 99. yıl dönümü kutlanıyor.
Türkiye'nin Bakü Büyükelçiliği ve Azerbaycanlı sivil toplum kuruluşları, Bakü'nün kurtarılmasının
99. yıl dönümü dolayısıyla çeşitli etkinlikler düzenlerken Azerbaycan halkı, Bakü Türk Şehitliği ve
diğer bölgelerde bulunan Osmanlı askerlerinin mezarlarını ziyaret ediyor.
- Bakü'nün kurtuluşu
Azerbaycan Cumhuriyeti'nin bağımsızlığı, 28 Mayıs 1918'de Gürcistan'ın Tiflis şehrinde, Mehmet
Emin Resulzade başkanlığındaki Azerbaycan Milli Şurası tarafından ilan edildi. Bakü, Ermeni ve
Bolşevik çetelerinin işgali altında olduğu için Fethali Han Hoyski başkanlığında oluşturulan geçici
Azerbaycan Hükümeti faaliyetini bir süre Gence şehrinde sürdürdü.
Azerbaycan'ın bağımsızlığı, ilk olarak Osmanlı Devleti tarafından tanındı. İki ülke arasında 4
Haziran 1918'de Batum'da, siyasi, hukuki, ticari ve askeri alanlarda dostane ilişkiler kurulması
amacıyla anlaşma imzalandı.
Anlaşmanın 4. maddesine istinaden Azerbaycanlı yetkililer, Osmanlı Hükümeti'nden askeri yardım
talebinde bulundu. Enver Paşa'nın kardeşi Nuri Paşa'nın çabasıyla kurulan Kafkas İslam Ordusu,
daha sonra Filistin Cephesi'nden getirilen 106. ve 107. piyade ve 56. topçu alaylarıyla takviye
edilerek Bakü ve Azerbaycanın diğer illerinin Ermeni ve Bolşevik çetelerden kurtarılması için
görevlendirildi.
Gence'ye 25 Mayıs 1918'de ulaşan Kafkas İslam Ordusu'ndaki asker sayısı, Azerbaycan
kolordusundan yapılan bin kişilik takviyeyle 12 bine ulaştı. Güzergahındaki Göyçay, Salyan, Ağsu
ve Kürdemir'i de Bolşevik birlikleri ve Ermeni çetelerinden temizleyen ordu, 15 Eylül 1918'de
Bakü'yü kurtardı.
Kafkas İslam Ordusu, Bakü'nün kurtuluşu için yaptığı savaşlarda bin 130 şehit verdi.
Birinci Dünya Savaşı'nda alınan yenilgi dolayısıyla Kafkas İslam Ordusu bir süre sonra Bakü'yü terk
etmek zorunda kaldı, Azerbaycan, 28 Nisan 1920'de Sovyet ordusu tarafından işgal edildi.
Azerbaycan'ın birçok bölgesinde, Bakü ve civarında, Şeki, Şamahı, Göyçay, Kürdemir, Neftçala ve
Guba'da Kafkas İslam Ordusu şehitlerinin anıt mezarları bulunuyor.
Azerbaycanlılar, Sovyet döneminin baskılarına rağmen kendilerini kurtaran Osmanlı askerlerinin
mezarlarını bugüne kadar korudu.
Kaynak/Source: