AKDENI·Z ÜNI·VERSI·TESI· MATEMATI·K BÖLÜMÜ BI·TI·RME ÖDEVI· I ARASINAV SORULARININ ÇÖZÜMLERI· 2015 - 2016 GÜZ DÖNEMI· ADI SOYADI : ............................................................... NO : ...................................... A A A A A A A SINAV TARI·HI· VE SAATI· : Bu s¬nav 40 sorudan oluşmaktad¬r ve s¬nav süresi 90 dakikad¬r. SINAVLA I·LGI·LI· UYULACAK KURALLAR 1. Cevap ka¼ g¬d¬n¬za soru kitapç¬g¼¬n¬z¬n türünü işaretlemeyi unutmay¬n¬z. 2. Her soru eşit de¼ gerde olup, puanlama yap¬l¬rken do¼ gru cevaplar¬n¬z¬n say¬s¬ndan yanl¬ş cevaplar¬n¬z¬n say¬s¬n¬n dörtte biri düşülecektir. 3. S¬navda pergel, cetvel, hesap makinesi gibi yard¬mc¬araçlar ve müsvedde ka¼ g¬d¬kullan¬lmas¬yasakt¬r. Tüm işlemlerinizi soru kitapç¬g¼¬üzerinde yap¬n¬z. 4. S¬nav süresince görevlilerle konuşulmayacak ve onlara soru sorulmayacakt¬r. Yanl¬ş oldu¼ gunu düşündü¼ günüz sorularla ilgili, görevlilere soru sormay¬n¬z. Bu çok küçük bir olas¬l¬k olsa da, jüri bu tür durumlar¬daha sonra de¼ gerlendirecektir. 5. Ö¼ grencilerin birbirlerinden kalem, silgi vb. şeyler istemeleri yasakt¬r. 6. D¬şar¬ya ç¬kan bir aday tekrar s¬nava al¬nmayacakt¬r. 7. Cep telefonuyla s¬nava girmek yasakt¬r. Cep telefonunuzu görevliye teslim ediniz. 8. Soru kitapç¬klar¬toplanacakt¬r. 1 A A x2 +1 fonksiyonu aşa¼ g¬daki aral¬klar¬n hangisinde azaland¬r? x A) ( 1; 0) B) ( 2; 1) C) ( 1; 0) D) (0; 2) E) (0;1) 1. f (x) = Çözüm : f 0 (x) < 0 oldu¼ gu aral¬kta fonksiyon azaland¬r: x2 1 < 0 ise x 6= 0, x2 1 < 0 eşitsizli¼ gine göre, ( 1; 0) [ (0; 1) elde edilir. Yan¬t x2 C. f fonksiyonu ( 1; 0) aral¬g¼¬nda azaland¬r. f 0 (x) = 2. f (x) = x (x2 1) (x2 4) olmak üzere f 0 (x) = 0 denkleminin kaç reel kökü vard¬r. A) 0 B) 1 Çözüm : f (x) = x (x2 C) 2 1) (x2 D) 3 E) 4 4) = (x + 2) (x + 1) x (x f (k) = f (k + 1) ; k = 1) (x 2) fonksiyonu için, 2; 1; 0; 1 oldu¼ gundan Rolle teoremi gere¼ gi, her k = 2; 1; 0; 1 için f 0 (c) = 0 olacak şekilde en az bir 0 c 2 (k; k + 1) vard¬r. f (x) fonksiyonu 4. dereceden bir polinom oldu¼ gundan f 0 (x) = 0 denkleminin 4 reel kökü vard¬r. 4. Yanda gra…¼ gi verilmiş fonksiyonun hangi noktas¬nda birinci türevi negatif, ikinci türevi pozitiftir? A) P B) Q C) R D) S E) T Çözüm : f 0 (x) < 0 oldu¼gu aral¬kta fonksiyon azalan, f 00 (x) > 0 oldu¼ gu aral¬kta fonksiyon konvekstir. Bu koşullar¬sa¼ glayan tek nokta P noktas¬d¬r. 4. f (x) = A) 1 X xn n! n=0 1 X ( x)n n! n=0 1 X ( 1)n x2n+1 2 (2n + 1) ! n=0 sinh x sin x B) sinh x 2 sin x oldu¼ guna göre, f (x) =? C) sin x sinh x D) sin x cosh x x x2 x x2 + + ,e x=1 + 1!x 2!x 1! 2! e e aç¬l¬mlar¬ile, sinh x = eşitli¼ gi gözönüne al¬n¬rsa, 2 ex e x sinh x f (x) = = 2 sin x sin x elde edilir. Çözüm : ex = 1 + 2 E) sin x 2 sinh x , sin x = 1 x3 x5 + 3! 5! seri 1 X 3n 2n 5. toplam¬aşa¼ g¬dakilerden hangisidir? 2n 3n n=1 A) 1 2 Çözüm : 6. 1 X B) 3 2 C) 1 1 X X 3n 2n n n = 2 3 n=1 n=1 1 2n 2 3 4 3 D) 1 33 = E) 1 1 1=2 3 4 1 1 = : 1 1=3 2 an serisi yak¬nsak ise aşa¼ g¬dakilerden hangisi her zaman do¼ gru olmayabilir? n=1 A) lim an = 0 ’d¬r. x!1 B) (an ) dizisi yak¬nsak bir dizidir. C) Yeteri kadar büyük her k için ak > ak+1 ’dir. D) (an ) dizisi s¬n¬rl¬bir dizidir. E) Öyle bir c > 0 vard¬r ki, her k için, ja1 +a2 + Çözüm : 1 X + ak j < c’dir. an serisi yak¬nsak ise, n=1 i) Genel teriminin limiti s¬f¬r olmal¬d¬r. (A do¼ gru) ii) Genel teriminin limiti s¬f¬rsa, yak¬nsakt¬r. (B do¼ gru) 1 X ( 1)n = n n=1 iii) Her zaman do¼ gru de¼ gildir. Örne¼ gin alterne seri. ( ln 2): iv) Genel terimin limiti s¬f¬rsa, an dizisi s¬n¬rl¬d¬r. (Yak¬nsak her dizi s¬n¬rl¬d¬r.) v) Seri yak¬nsak oldu¼ gundan, lim (a1 + a2 + + an ) limiti var ve sonludur. Dolay¬s¬yla, Sn = n!1 a1 + a2 + + an k¬smi toplamlar dizisi de s¬n¬rl¬d¬r. belirli bir k de¼ gerinden sonra, ak+1 < ak olacakt¬r. R e p 3 x dx integralinin sonucu aşa¼ g¬dakilerden hangisidir? p p p p p p p p 3x 3x 3x 3x 3 3 3 2e 3 x A) 3 x 6 xe +6e +C B) xe +e +C p p p p p 3 3x 3 x x x 2 3x 3 2 C) x e xe +e +C D) x e xe +2e x +C 3 3 3 E) x2 ex +5xex +ex +C R p R 3 Çözüm : I·lk olarak t3 = x de¼gişken de¼giştirmesi ile e x dx = 3t2 et dt bulunur. Şimdi, k¬smi integrasyon ile, P (x) polinomu için, Z P (x) ex dx = ex (P (x) P 0 (x) + P 00 (x) P 000 (x) + )+c 7. oldu¼ gu kullan¬l¬rsa, elde edilir. t = Z 3t2 et dt = 3t2 6t + 6 et + C p p R p p 3 3 3 3 x oldu¼ gundan e x dx = 3 x2 e x 3 p p p 3 3 6 3 xe x + 6e x + C bulunur. 1 X xn 8. serisi yak¬nsakl¬k aral¬g geri için aşa¼ g¬dakilerden hangisine ¼¬ndaki bir x de¼ 2n+1 n=0 eşittir? 1 1 2 2 1 A) B) C) D) E) 2 x 2+x 1 x 1+x 1 + 2x Çözüm : jxj < 2 için x 2 < 1 olaca¼ g¬ndan 1 1 X xn 1X x = 2n+1 2 n=0 2 n=0 n = 1 2 1 1 x 2 = 1 2 x bulunur. 1 9. 1 6 x 6 4 olmak üzere y = 2 e¼ grisi alt¬nda ve x-ekseni üstünde kalan bölgeyi x iki eşit parçaya bölen dikey do¼ gru aşa¼ g¬dakilerden hangisidir. 3 4 8 A) x = 1 B) x = 2 C) x = D) x = E) x = 2 5 5 4 4 R dx 1 3 Çözüm : Söz konusu bölgenin alan¬A = x2 = x = 4 oldu¼gundan 1 1 A 3 = = 2 8 Za 1 dx = x2 1 x a = 1 1 1 5 8 +1) = )a= a a 8 5 elde edilir. 10. 7. Hacmi R 2 (4 x) sin4 xdx ile verilen dönel cisim aşa¼ g¬dakilerden hangisidir? 0 A) y = sin4 x e¼ grisi, x-ekseni, x = 0 ve x = do¼ grular¬ ile s¬n¬rl¬ bölgenin y-ekseni etraf¬nda döndürülmesi ile oluşan dönel cisim B) y = 4 x do¼ grusu, x-ekseni, x = 0 ve x = do¼ grular¬ile s¬n¬rl¬bölgenin 4 y = sin x e¼ grisi etraf¬nda döndürülmesi ile oluşan dönel cisim C) y = sin4 x e¼ grisi, y-ekseni, y = 0 ve y = do¼ grular¬ ile s¬n¬rl¬ bölgenin xekseni etraf¬nda döndürülmesi ile oluşan dönel cisim D) y = sin x e¼ grisi, x-ekseni, x = 0 ve x = do¼ grular¬ ile s¬n¬rl¬ bölgenin xekseni etraf¬nda döndürülmesi ile oluşan dönel cisim E) y = sin2 x e¼ grisi, y-ekseni, x = 0 ve x = do¼ grular¬ ile s¬n¬rl¬ bölgenin yekseni etraf¬nda döndürülmesi ile oluşan dönel cisim Çözüm : Verilen formüldeki 4 x çarpan¬ndan dolay¬dönme y-ekseni etraf¬ndad¬r. Yan¬t A seçene¼ gidir. 4 11. f (x) = (sin x A) 5 1)(sin x + 2)fonksiyonunun alabilece¼ gi en büyük de¼ ger kaçt¬r? B) 0 C) 1 D) 5 Çözüm : f (x) fonksiyonunu f (x) = sin2 x + sin x E) 7 2 şeklinde yazal¬m. f 0 (x) = 2 sin x cos x + cos x = 0 1 olur. Buradan cos x = 0 icin f 2 p (x) = sin2 x + sin x 2 = (1 cos2 x) + 1 cos2 x eşitli¼ ginden cos x = 0 ve sin x = 2=0 bulunur. 12. Bir dikdörtgenin üç kenar¬n¬n uzunlu¼ gu 80cm ise alan¬en çok kaç olabilir. A)800cm2 B)600cm2 C) 400cm2 D) 200cm2 Çözüm : y + 2x = 80 ve alan A(x) = xy = x(80 A0 (x) = 80 E)100cm2 2x) oldu¼ gundan, 4x = 0 ) x = 20 ve A00 (x) = 4 < 0 (maksimum) olur. A(x) = 800 cm2 bulunur. 13. Taban yar¬çap¬4 cm olan silindir şeklindeki bir lastik borunun yüksek s¬cakl¬k alt¬nda boyu uzamaktad¬r. Silindirin yüksekli¼ ginin art¬ş h¬z¬ 0; 1 cm=sn oldu¼ guna göre silindirin hacminin de¼ gişim h¬z¬kaç cm=sn dir? A) 1; 5 B) 1; 6 C) 2 D) 4 E) 9 Çözüm : Silindirin hacmi V = r2 h ’d¬r. Buna göre, dh dV = r2 dt dt dV 1 = 16 = 1; 6 dt 10 ) bulunur. 14. Aşa¼ g¬da serilerden kaç tanesi yak¬nsakt¬r? 1 1 1 X n X X ( 1)n n p I) II) III) 2 3 n +1 n +1 n n=1 n=1 n=1 A) 5 Çözüm : B) 4 C) 3 IV) 1 X n=1 1 3 1=n D) 2 V) 1 X n 1000 + n n=1 E) 1 n n = 1 6= 0 ve lim = 1 6= 0: n!1 n + 1 n!1 n + 1000 I ve V) ¬raksakt¬r. lim P 1 ; > 1 için yak¬nsakt¬r. n Buna göre, III) yak¬nsakt¬r. Ayr¬ca, IV) bir geometrik seri oldu¼ gundan yine yak¬nsakt¬r. II) Iraksakt¬r. Çünkü, 5 15. 0 1 Z0 d @ dx dt A =? 1 + 4t2 x3 A) 3x2 tan Çözüm : d dx F (t) = 1 3x2 (2x) B) 1 + 4x6 ! b(x) R a(x) F (t) dt 1 1 + 4x6 C) = F (b (x)) b0 (x) (2x) E) 3x2 1 + 4x6 1 , a (x) = x3 ve b (x) = 0 oldu¼ gundan, +1 0 0 1 Z d @ dt A = F (0) b0 (x) F (x3 ) 3x2 = dx 1 + 4t2 4t2 elde edilir. 16. 1 F (a (x)) a0 (x) eşitli¼ gini kullanal¬m. x3 Zx D) 3x2 tan 3x2 1 2 3x = 1 + 4x6 4 (x3 )2 + 1 sin t dt ifadesi x’in kuvvetlerine göre yaz¬l¬rsa, aşa¼ g¬dakilerden hangisi elde t 0 edilir? 1 X 1 X x2n+1 ( 1) A) (2n + 1)! n=0 D) x2n+1 ( 1) B) (2n + 2)! n=0 n 1 X x2n+1 (2n + 1)! n=0 Çözüm : E) ( 1)n n=0 8x 2 R için sin x = olur. O halde Zx 1 X n 1 X ( 1)n n=0 C) x2n+1 (2n + 1)!(2n + 1) 1 X x2n+1 (2n + 1)!(2n + 1) n=0 x2n+1 oldu¼ gundan (2n + 1)! sin x X x2n = ( 1)n x (2n + 1)! n=0 sin t dt = t 0 Zx 0 1 X 1 t2n ( 1)n (2n + 1)! n=0 ! dt = 1 X ( 1)n n=0 x2n+1 (2n + 1)!(2n + 1) elde edilir. 17. x2 + (y 1)2 = 1 çemberinin y-ekseni boyunca döndürülmesi ile oluşan dönel cismin hacmi aşa¼ g¬dakilerden hangisidir? 2 4 A) B) 2 C) D) E) 3 3 3 Çözüm : V = R2 0 1 I·stenilen hacim (y 2 1) dy = R2 ( y 2 + 2y) dy = 0 6 y3 + y2 3 2 0 ! = 4 olur. 3 18. Z1 f (1 x)dx aşa¼ g¬dakilerden hangisine eşittir? 0 Z1 A) 2 f (x)dx B) 0 Çözüm : Z1 f (x)dx C) 0 1 f (1 x)dx = 0 f (t)dt D) 1 x = t dönüşümünü uygularsak, Z1 Z0 Z0 f (x)dx E) 0 0 dx = dt olur. f (t)dt = 1 Z1 Z1 f (t)dt = 0 Z1 f (x)dx 0 elde edilir. Do¼ gru yan¬t E ş¬kk¬d¬r. 19. Aşa¼ g¬daki diferansiyel denklemlerin türleri hangisinde do¼ gru verilmiştir? I (2x3 +y 3 )dx + x2 ydy = 0 II (y sin x sin y)dx x2 )dx + xdy = 0 III ((x + 1)y IV (5xy (x cos y + cos x)dy = 0 y 4 )dx + dy = 0 A) I: Tam II: Bernoulli III: Homojen IV: Lineer B) I: Homojen II: Tam III: Bernoulli IV: Lineer C) I: Tam II: Homojen III: Lineer IV: Bernoulli D) I: Bernoulli II: Lineer III: Tam IV: Homojen E) I: Homojen II: Tam III: Lineer IV: Bernoulli Çözüm : denklemi için M (x; y) = 2x3 + y 3 ; N (x; y) = x2 y olup bu iki fonksiyon ayn¬dereceden (2. dereceden) homojen fonksiyonlar oldug̃undan homojen diferansiyel denklemdir. II denklemi için M (x; y) = y sin x sin y; N (x; y) = (x cos y + cos x) seçimi ile My = sin x cos y = Nx oldug̃undan tam diferansiyel denklemdir. III denklemi, dy dx + x+1 y x = x şeklinde yaz¬labilir. Bu da lineer diferansiyel denklemdir. dy IV denklemi, dx + 5xy = y 4 olarak Bernoulli diferansiyel denklemi biçiminde yaz¬labilir. Yani denklem Bernoulli diferansiyel denklemidir. 7 20. (Aex y 4 +x2 )dx + (2Bex y 3 +2y 3 )dy = 0 diferansiyel denklemi tam ise A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 B =? A E) 5 Çözüm : Denklem için M (x; y) = Aex y 4 + x2 ; N (x; y) = 2Bex y 3 + 2y 3 olup denklem tam B = 2 bulunur. oldug̃undan My = Nx olacag̃¬ndan 4Aex y 3 = 2Bex y 3 olur ve burdan A 21. y 00 +2y 0 +y = 0 diferansiyel denklemi için y(0) = 1 ve y 0 (0) = 3 ise y 00 (0) =? A) 7 B) 3 C) 7 D) 3 E) 5 Çözüm : Diferansiyel denklemin karakteristik polinomu olan L(m) = m2 +2m+1 polinomunun kökleri m1 = m2 = 1’dir. O zaman 2. mertebeden sabit katsay¬l¬homojen denklemin genel çözümü y(x) = c1 e x + c2 xe x olup y(0) = 1 ve y 0 (0) = 3 koşullar¬ için y(x) = e x + 4xe x bulunur. Böylece, y 00 (0) = 7 bulunur. 4x + 1; 0 < x 1 3x2 +m; 1 < x < 2 olmas¬için m kaç olmal¬d¬r? 22. f (x) = A) Çözüm : 9 B) 8 R1 0 (4x + 1) dx + eşitli¼ ginden, m = fonksiyonunun olas¬l¬k yo¼ gunluk fonksiyonu C) R2 1 8 D) 10 E) 10 (3x2 + m) dx = 1 olmal¬d¬r. Buna göre, 1 1 = 2x2 + x 0 + x3 + mx 2 1 = m + 10 9 bulunur. 23. 60 kişilik bir s¬n¬ftaki ö¼ grencilerden 12 tanesinin yaş¬17’den küçük, 15 tanesinin kilosu 60 kg’dan fazla ve 20 tanesinin boyu 165 cm’den uzundur. Bunlardan 9 tanesinin hem boyunun 165 cm’den uzun, hem de kilosunun 60 kg’dan fazla oldu¼ gu biliniyor. 3 tanesinin de hem yaş¬n¬n 17’den küçük, hem kilosunun 60 kg’dan fazla, hem de boyunun 165 cm’den uzun oldu¼ gu biliniyor. Bu durumda bu s¬n¬ftan rastgele seçilen bir ö¼ grencinin boyunun 165 cm’den uzun ve kilosunun 60 kg’dan fazla oldu¼ gu bilindi¼ gine göre yaş¬n¬n 17’den küçük ç¬kma olas¬l¬g ¼¬kaçt¬r? 1 1 3 2 3 B) C) D) E) A) 17 2 3 4 3 Çözüm : S¬n¬ftan rastgele seçilen ö¼ grenciyle ilgili aşa¼ g¬daki olaylar tan¬mlans¬n: Yaş¬n¬n 17’den küçük olmas¬ Kilosunun 60 kg’dan fazla olmas¬ Boyunun 165 cm’den fazla olmas¬ 3 9 Buna göre, P (A1 \ A2 \ A3 ) = ve P (A2 \ A3 ) = olur. Buradan 60 60 3 P (A1 \ A2 \ A3 ) 1 P (A1 (A2 \ A3 )) = = 60 elde edilir. 9 = P (A2 \ A3 ) 3 60 A1 : A2 : A3 : 8 24) X rastgele de¼ gişkeninin olas¬l¬k yo¼ gunluk fonksiyonu x f (x) = e ; x > 0 olmak üzere 0 şeklinde verilmiştir. X ’in beklenen de¼ geri nedir? 1 1 A) 1 B) 2 C) D) 2 Çözüm : X ’in beklenen de¼ geri E (X) = R1 x x e E) dx bulunur. K¬smi integrasyon ile 0 E (X) = Z1 x xe 1 dx = 2 = 1 0 bulunur. Cevap C. 25) X rastgele de¼ gişkeninin olas¬l¬k yo¼ gunluk fonksiyonu f (x) = 3 2 x +1 ; 8 x 1 1 şeklinde verilmiştir. X ’in standart sapmas¬n¬bulunuz. p p p 2 2 10 C) D) E) A) 0 B) 2 5 5 5 1 R Çözüm : X ’in beklenen de¼geri E (X) = = x 83 (x2 + 1) dx = 0 bulunur. V ar (X) = 1 E (X 2 ) oldu¼ gundan V ar (X) = E X 2 = Z1 x2 2 3 2 x + 1 dx = 8 5 1 olur. O halde standart sapma X p = V ar (X) = r 2 = 5 p 10 elde edilir. 5 26. Aşa¼ g¬daki kaç tanesi lineer dönüşümdür? I. T (x; y; z) = (2x + y; x z; x + y + z) III. T (x; y; z) = (2x + y; 0; x) V. T (x; y; z) = (x; (sin 3) y; e2 z + y) A) 4 B) 3 C) 2 II. T (x; y; z) = (2x + y; x; 2) IV. T (x; y; z) = e xyz D) 1 Çözüm : E) 5 Bir lineer dönüşüm, s¬f¬r vektörünü s¬f¬r vektörüne götürür. Di¼ ger yandan, katsay¬lar reel say¬olabilir, ama de¼ gişkenler sadece birinci dereceden terimler ile bunlar¬n toplam ve farklar¬ndan oluşabilir. De¼ gişkenler üstel, köklü, logaritmik, trigonometrik, çarp¬m, ikinci veya daha büyük dereceden polinom fonksiyonlar olarak bulunamaz. Buna göre, sadece II lineer dönüşüm de¼ gildir. 9 2 0 1 4 27. A = 1 0 0 0 (I·pucu : Cayley - 3 0 0 5 ise, aşa¼ g¬dakilerden hangisi bu matrisin tersini verir? 1 Hamilton Teoremi) A) A2 4A + 4I D) B) A2 A + I A2 +A + I C) A2 4I A2 +4I E) Çözüm : Cayley - Hamilton teoremini kullanal¬m. Her matris kendi karakteristik polinomunu sa¼ glar. A matrisinin, karakteristik polinomu : det ( I3 A) = 0 d¬r. Hesaplan¬rsa, 0 2 3 1 0 0 det @ 4 0 1 0 5 0 0 1 oldu¼ gundan, A3 2 31 0 1 0 4 1 0 0 5A = 0 0 1 A2 + A + I = 0 eşitli¼ gi, A 1 3 2 ile çarp¬l¬rsa, A 1 = +1 A2 + A + I elde edilir. 28. G = Q olmak üzere, hangi H için G grubunun işlemi G=H ye taş¬namaz? 7 D) H = 7Z E) H = 3Z \ 5Z A) H = f0g B) H = Z6 C) H = Z 3 Çözüm : Z6 , Q nun normal altgrubu de¼ gildir, işlemleri farkl¬d¬r. Q=Z6 grup de¼ gildir. 29. Aşa¼ g¬dakilerden hangisi devirli gruptur.? A) Q B) Z C) R D) C E) Q Çözüm : Z dir. Q veQ devirli de¼ gildir, asal say¬lar kümsesi üreteç kümesi olarak al¬nabilir. Bir devirli grubun her alt grubu da devirlidir. Buna göre R ve C devirli olamaz. 30. Aşa¼ g¬dakilerden hangisi (Q; +) grubunun altgrubu olamaz? 7 A) H = f0g B) H = Z6 C) H = Z D) H = 7Z E) H = 3Z \ 5Z 3 Çözüm : Z6 grubunun işlemi farkl¬d¬r. Örne¼ gin, Q kümesinde 2 + 5 = 7 iken, Z6 grubuna göre 2 + 5 = 1’dir. 31. Aşa¼ g¬dakilerden hangisi bir yönüyle di¼ gerlerinden farkl¬d¬r? A) C Çözüm : B) 5Z [ 2Z C) R 5Z [ 2Z grup de¼ gildir, di¼ gerleri gruptur. 10 D) Q E) Q 32. ~ x = (1; 0; 1) ve y ~ = (1; 1; k) vektörleri için, A) 3 Çözüm : B) 2 C) 2 1 1 (~ x+y ~ ) == (2; 1; k + 1) vektörü birim ise normu 1 olmal¬d¬r. Buna göre, 3 3 1 1 1 (~ x+y ~ ) = k(~ x+y ~ )k = 3 3 3 eşitli¼ ginden, k 2 + 2k A) 4 q 4 + 1 + (k + 1)2 = 1 3 = 0 olur. O halde, k = 1 veya k = 33. ~ x = (1; 1; 3) ; y ~ = (1; Çözüm : 1 (~ x+y ~ ) birim vektör ise k =? 3 D) 0 E) 1 3’tür. Yan¬t E. 2; 3) ve ~ z = (2; 1; k) vektörleri lineer ba¼ g¬ml¬ise k nedir? B) 6 C) 2 1 1 2 det (~x; ~y ; ~z) = 0 olmal¬d¬r. D) 5 1 3 2 3 1 k E) 1 = 0 ise, 18 3k = 0 ) k = 6 bulunur. 34. Aşa¼ g¬dakilerden hangisi lineer ba¼ g¬ms¬zl¬g ¼¬n taban olma koşulu için tek baş¬na yeterli olmad¬g ¼¬na bir örnektir? A) R2 , f(1; 2) ; (0; 0)g B) R3 , f(1; 2; 1) ; (2; 1; 1)g D) R2 ,f(1; 2) ; (2; 1) ; (1; 1)g Çözüm : C) R2 , f(1; 2) ; (2; 1)g E) R3 , f(1; 0; 0) ; (2; 0; 0)g B) seçene¼ gindeki küme lineer ba¼ g¬ms¬zd¬r ama R3 iki vektörle gerilemeyece¼ ginden taban de¼ gildir. Di¼ gerlerine bakal¬m. A) Lineer ba¼ g¬ml¬d¬r. C) Lineer ba¼ g¬ms¬zd¬r ve R2 yi 2 2 gererler. R nn taban¬d¬rlar. D) R yi gererler ama lineer ba¼ g¬ms¬z de¼ gildirler. E) Lineer ba¼ g¬ml¬d¬rlar. 35. Aşa¼ g¬daki vektörlerden hangisi ~ x = (1; 2; 3) ve y ~ = (3; 3; 4) vektörleri taraf¬ndan üretilen (gerilen) uzaydad¬r? A) (2; 1; 1) Çözüm : B) (1; 1; 1) C) (2; 5; 1) D) (2; 5; 4) E) (1; 3; 1) ~ x = (1; 2; 3) ve y ~ = (3; 3; 4) vektörleri ile üretilen (gerilen) uzay¬n denklemi : x y 1 2 3 3 oldu¼ gundan, bu denklemi sa¼ glayan z 3 = x + 5y 3z = 0 4 tek vektörün A) seçene¼ ginde oldu¼ gu görülebilir. 36. Aşa¼ g¬dakilerden hangisi R2 nin bir ortogonal taban¬d¬r? A) f(1; 0) ; (1; 1)g B) f(1; D) f(1; 1) ; (0; 1)g E) f(1; 0) ; (0; 1) ; (0; 0)g Çözüm : 1) ; (1; 2)g C) f(1; 1) ; ( 1; 1)g Ortogonal tabanda, vektörler birbirine dik olmal¬d¬r. Yan¬t C. 11 37. ~ x = (1; 2; 3; 1) ve y ~ = (3; 1; 2; 1) vektörleri aras¬ndaki aç¬n¬n kosinüsünü bulunuz. 14 11 13 4 3 A) B) C) D) E) 15 15 15 5 5 Çözüm : cos = 3+2+6+1 h~x; ~y i 4 = p p = bulunur. k~xk k~y k 5 15 15 38. Aşa¼ g¬dakilerden hangisi A(1,1,1); B(1,2,3), C(2,3,1) noktalar¬n¬n bulundu¼ gu düzleme dik bir vektördür? A) (2; 0; Çözüm : ! AB B) (4; 1) 2; 1) ! AC vektörü, ( ! AB) = (0; 1; 2) göre, ) ! AC = (1; 2; 0) C) ( 3; 2; 1) D) (1; 1; 2) E) (1; 2; bu noktalar¬n bulundu¼ gu düzleme diktir. i j k 0 1 2 1 2 0 1) Buna = ( 4; 2; 1) vektörü, A; B; C’nin bulundu¼ gu düzleme diktir. 39. Köşelerinin koordinatlar¬ A(1,1,1); B(1,2,3), C(2,3,1) olan üçgenin alan¬n¬ bulunuz. p p p p 23 17 21 C) D) E) 5 A) 2 5 B) 2 2 2 ! gunu kullanal¬m. Bir önceki soruda, AC oldu¼ p ! 1p 21 AC = ( 4; 2; 1) bulmuştuk. O halde, Alan(ABC) = elde edilir. 16 + 4 + 1 = 2 2 Çözüm : ! AB Alan(ABC) = 1 ! AB 2 40. AX = B formundaki bir lineer denklem sisteminde, [A : B] genelleştirilmiş katsay¬lar matrisi 2 3 1 2 3 0 4 0 m m m2 m 5 0 0 m2 +2m m+2 matrisine denktir. Bu sistemin 1 parametreye ba¼ gl¬sonsuz çözümü oldu¼ guna göre, m kaçt¬r? A) 0 B) 2 C) 1 D) 2 E) 1 Çözüm : Bu sistemin 1 parametreye ba¼ gl¬sonsuz çözümü olmas¬için, Rank (A : B) = Rank (A) = 2 olmas¬gerekir. m = 0 olursa, Rank(A : B) = 2; Rank(A) = 1 oldu¼ gundan çözüm olmaz. m = 2 olursa, Rank(A : B) = 2 =Rank(A) = 2 oldu¼ gundan, sistemin 1 parametreye ba¼ gl¬ sonsuz çözümü olur. Yan¬t B) Matematik Bölümü - 2015 ........ Haz¬rlayan : Doç.Dr. Mustafa Özdemir 12