3/14/12 BİLİMİN ÖZELLİKLERİ Teorik kavramlarımızla gerçek dünyayı anlamanın olanaklı olduğu inancı olmaksızın, dünyamızın iç uyumuna inanmaksızın, bilim denen şeyin ortaya çıkması beklenemezdi. Bu inanç her türlü bilimsel buluşun itici gücüdür ve daima öyle kalacaktır. Einstein BİLİMİN ÖZELLİKLERİ Bilim Genelleyicidir Bilim Olgusaldır ! Bilim Mantıksaldır ! Bilim Nesneldir ! Bilim Eleştireldir ! Bilim Seçicidir ! Doğru Ölçü Kullanma (Güvenirlik, Geçerlilik) ! Bilimde Birikimsellik vardır ! ! Bilim Genelleyicidir. Bilim Olgusaldır Bilim tek tek olgularla değil, olgu türleri ile uğraşır. Bir gazın hacmi, sıcaklık sabit tutulduğunda, basınçla ters orantılı olarak değişir. Metaller elektriği iletir ! Bilim ayrıca geneli arayıcıdır. ! Tek bir kişiye ait olan, kimseyle paylaşılmayan görüşler bilimsel değildir. ! Bilim Mantıksaldır Bilim Nesnel (Objektif) dir. ! ! ! ! ! Bilimsel sonuçlar her türlü çelişkiden uzak, kendi içerisinde bir tutarlılığa sahip olmak zorundadır. Bilimde birbiriyle çelişen iki önerme doğru kabul edilmez. Yüksek rakımlarda su düşük sıcaklıklarda kaynar Su Trabzon'da Erzurum a göre daha düşük sıcaklıklarda kaynar Bilimsel önermelerin tümü ya doğrudan ya da dolaylı olarak gözlenebilen olguları dile getirir. Basınç yükseklere çıkıldıkça azalır Bilimsel Yeşil renkli nesneler güzeldir Bilimsel değil ! Bilimin; edebiyat, sanat ve felsefe gibi bir insan uğraşısı olduğu unutulmamalıdır. ! Bilim insanları bilimin gereği olarak ancak objektif olmaya çalışırlar. Ancak bunu her zaman başaramayabilirler. 1 3/14/12 Bilim Eleştireldir. Bilim Seçicidir. Bilim ne kadar akla ve mantığa uygun görünürse görünsün her önerme, teori ve bilimsel bilgiler eleştiriye açıktır. ! Bilimde her görüş veya önerme olgular ve kanıtlar tarafından desteklendiği sürece kabul görür. Bilimde hiçbir doğru değişmez değildir. Newton yasalarından Einstein yasalarına geçiş. ! Evrende olup biten olgular çeşit ve sayı yönünden sonsuzdur. ! Bütün bu olguların bilime konu olması zaman ve imkanlar açısından olanaksızdır. ! Bilimde seçicilik hipotezlerle sağlanır. ! Doğru Ölçü Kullanma (Güvenirlik, Geçerlik) ! Bilimsel bilgilerin üretilmesinde uygun ölçme araçları kullanılır. ! Bilimsel bilgilerin tekrarlanabilir olması önemlidir. Bilimde Birikimsellik vardır. ! Bilimsel bilgiler birbiriden bağımsız değildir. ! Bilimdeki birikimsellik, duvar yapımındaki tuğlaların üst üste koyulması şeklinde de değildir. 2