Karbonhidrat metabolizması ve ATP oluşumu

 DİYABETİN TANILANMASI VE
DİYABETTEN KORUNMA
Prof. Dr. Nermin Olgun
Diyabet Nedir?
 İnsülin hormonu yetersiz veya yok
 Kanda şeker yüksek
2
Diyabet neden Önemli bir hastalıktır
 Dünyada çok fazla görülüyor.
 Türkiye de 20 yaş üstünde 5
milyon kişi diyabetli
3
Uluslar arası Diyabet Federasyonun Uyarısı
Nüfusu yaşlanan
Hızlı şehirleşen
Beslenme alışkanlıkları değişen
Fiziksel aktivitesi azalan ve
Şişmanlığın arttığı tüm ülkeler diyabet
açısından risklidir.
4
Diyabet neden Önemli bir hastalıktır
 Diyabet her yaşta görülebilir. Yeni doğmuş bir çocuk da
90 yaşındaki bir kişi de diyabetle karşılaşabilir.
 Önlem alınmazsa ağır organ hasarlarına neden olur.
 Yaşam kalitesini düşüren maliyeti yüksek bir hastalıktır.
5
5
Bu nedenle diyabetin önlenmesi,
diyabet oluşmuşsa kontrol altında
tutulması çok önemlidir.
6
DİYABET TANISI NASIL KONUR?
7
8
Açlık Glisemi Değeri
126 mg/dl
100 - 125 mg/dl
< 100 mg/dl
Tekrar
126 mg/dl
DİYABET
VAR
DİYABET
YOK (?)
Bozulmuş
Açlık Glukozu (IFG)
75 gr glikoz ile
OGTT yapın
Şüphe varsa OGTT
yap
OGTT (75 gr glikoz)
2. Saat KŞ
değeri
KŞ 200 mg/dl
2. saat KŞ
değeri
140 - 199 mg/dl
2. saat KŞ
değeri
< 140 mg/dl
DİYABET
VAR
BOZULMUŞ
GLİKOZ
TOLERANSI
DİYABET
YOK
İZLE
Diyabet
Tip 2 Diyabet
Dislipidemi
Hiperinsulinemi
Obezite
Bozulmuş Glikoz Toleransı
Ateroskleroz
11
Hipertansiyon
Insülin
direnci
Diyabet Açısından Tetkik Edilmesi Gereken Kişiler










45 yaş ve üzerindeki tüm erişkinler
Şişman (BKİ > 25 kg/m2 )olanlar
Hareketsiz olanlar
Akrabalarında diyabet olanlar
4000 gr üzerinde bebek doğurma öyküsü olan
kadınlar
Yüksek tansiyonu olanlar
Yüksek kan yağları olanlar
Yumurtalıklarında kist olanlar
Ha önce kan şekeri 100mg/dl üzerinde) olanlar
Kalp hastalıkları olanlar
12
Diabetes Care 2009, 32 Suppl 1: 15
Tip 2 Diyabetin önemleri
Asemptomatik Dönem
Semptomatik Dönem
İnsülin
Sekresyonu
Reaktif
Hipoglisemi
13
İnsülin
Rezistansı
Glukoz
İntoleransı
Preklinik
Dönem
Erkenik Klinik
Dönem
İleri Klinik
Dönem
Geç Klinik
(Komplikasyonlu)
Dönem
Tip 2 Diyabete Tanı Konulduğunda Komplikasyonlar
14

%20-30 Göz bozukluğu

%10-20 Böbrek bozukluğu

%50-60 Yüksek tansiyon

%70-80 Yüksek kan yağları

%80-100 Damar bozukluğu
Tip 2 Diyabetin Farklı Preklinik Dönemlerinde Tanı Kriterleri (Açlık Kan Şekeri Normal)
İnsülin
Sekresyonu
İnsülin
Rezistansı
Genetk
Yatkınlıki
15
Reaktif
Hipoglisemi
Glukoz
İntoleransı
Preklinik
Diyabet
Klinik
Diyabet
Yıllar
Birinci Dönem: Reaktif Hipoglisemi
. Hızlı Yemek Yemek
. Acıktığı zaman fenalık hissi, başağrısı, sinirlilik
. Zaman zaman aşırı tatlı isteği
. Çabuk acıkma
16
İkinci Dönem: Glukoz İntoleransı
. Açlığa tahammülsüzlük
. Yemekten kısa bir süre sonra tekrar açlık hissi
. Gece uykudan uyanıp yemek yeme isteği
. Ağır yemek sonrası yorgunluk ve uyku hissi
. Hızlı kilo alma
17
Üçüncü Dönem: Preklinik Diabetes Mellitus
. Bel bölgesinde şişmanlama
. Yüksek tansiyon
. Kan yağlarında yükselme
. Karaciğer Yağlanması
. Çabuk yorulma ve halsizlik
18
Diyabetin Belirtileri
Çok su içme
 Çok idrara çıkma
 Gece idrara çıkma
 Çok yemek yeme veya
iştahsızlık
 Halsizlik, çabuk yorulma
Ağız kuruluğu

19
Daha az görülen belirtiler
 Kilo kaybı
 Bulanık Görme
 İnatçı enfeksiyonlar
 Tekrarlayan mantar
enfeksiyonları
DİYABETİN SINIFLAMASI
20
DİYABETİN SINIFLAMASI
I- Tip 1 DM (ß hücre harabiyeti insülin eksikliği)
II- Tip 2 DM (insülin resistansı relatif insülin eksikliği
insülin salgı bozukluğu+insülin direnci )
III- Gestasyonel Diyabet
IV- Diğer spesifik tipler
21
TİP 1 DİYABET
 İnsülin hiç yok.
 Genellikle çocukluk çağında ve genç erişkin yaşlarda
ortaya çıkar.
 Çok su içme, çok idrara çıkma, kilo kaybı
 Tedavide mutlaka insülin kullanılır.
 Tıbbi beslenme tedavisi(TBT), egzersiz, eğitim ve
hastaların kendi kendini takibi önemlidir.
22
TİP 2 DİYABET

En sık görülen diyabet tipidir.

Genellikle 40 yaş 

Kronik komplikasyon belirtileriyle(retinopati,
nefropati, nöropati, aterosklerotik KH) ortaya çıkar.

TBT, egzersiz, OAD ilaçlar / insülin tedavisi, bireysel
takip,eğitim ve eşlik eden hastalıkların tedavisi
23
DİYABETTEN KORUNMA

Tip 1 diyabetten korunmak mümkün değil

Tip 2 diyabetten korunmak mümkün?
NELER YAPILABİLİR?
24
TİP 2 DİYABETTEN KORUNMA
25

Sağlıklı Beslenme

Düzenli Egzersiz

Sağlıklı vücut ağırlığı / Kilo kaybı

İlaç ??
Beni dinlediğiniz için
Teşekkür ederim
26