Zeynep KIVILCIM ULUSLARARASI KAMU HUKUKUNDA İNSANLIĞIN ORTAK MİRASI İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ.............................................................................v İÇİNDEKİLER..............................................................vii KISALTMALAR............................................................ix GİRİŞ................................................................................1 A. İnsanlığın Ortak Mirası Kavramının Uluslararası Kamu Hukukunun Yeniden Okunmasına Katkı Sağlamak Yönünde Sağladığı İmkânlar . .................................................................31 1. İnsanlığın Ortak Mirası Kavramının Uluslararası Kamu Düzenini Gerçekleştirmekle Bağlantılı Fonksiyonları..............32 a. Hukukun Üstünlüğü ve Eşitlik...............................42 b. Uluslararası Dayanışma ve İşbirliği.......................48 c. Gelecek Kuşaklara Karşı Sorumluluk...................52 d. Ortak Yarara Yönelik ve Barışçıl Kullanım..........59 2. İnsanlığın Ortak Mirasının Uluslararası Kurumsallaşmaya Katkısı...............................................65 a. İOM Kavramının Temel Güvencesi Olarak Etkin Uluslararası Kurumsallaşma........................67 b. Deniz Yatağı Otoritesi; Maliyet-Etkin Kullanım veya Sosyal Adaletin Küresel Boyutta Gerçekleştirilmesi......................................70 c. Bitki Genetik Kaynakları için Çok Taraflı Erişim ve Fayda Paylaşım Sistemi..........................78 3. Uluslararası Paylaştırmacı Adaletin Fiili ve Kuramsal Gelişimine Katkı . .........................................83 a. Kozmopolit Ahlak Temelinde Uluslararası Paylaştırmacı Adalet . ...............................................86 viii b. Antlaşmalarda İOM’dan Sağlanan Faydanın Paylaşımına İlişkin Düzenlemeler.......92 c. Uluslararası Paylaşım Önünde Engel Olarak Sınaî Mülkiyet Hakları............................ 100 B. İnsanlığın Ortak Mirası Kavramın Uluslararası Hukukun Yeniden Formülasyonuna Katkı Sağlamak Yönünde Sınırlılıkları.........................................113 1. İOM Kavramının Hukuki Temeli Konusundaki Tartışmalar, Anlamı ve Hukuki Sonuçları Konusundaki Belirsizlik.............................113 a. “İnsanlık”ın Uluslararası Hukuk Kişiliği...........114 b. İnsanlığın Ortak Mirasının Teamüli veya Jus Cogens Değeri....................................................118 c. Kavramın Ortaya Koyduğu Hak ve Yükümlülüklerin Belirsizliği................................ 126 2. Sanayileşmiş Ülkelerin Muhalefeti ile Liberal İşletim Modeline Kayış................................................ 128 a. İOM’un Küresel Yönetiminin Ulusal Yasalarla Tahribi...................................................... 129 b. Ortak Mirasın Liberal ve Rekabetçi İşletimi: New York Antlaşması............................ 132 3. Gelişmekte Olan Ülkelerin Muhalefeti; Devletlerin Doğal Kaynakları Üzerindeki Sürekli Egemenliği Kavramıyla Rekabet.................. 138 a. Gen Kaynakları Üzerindeki Sınai Mülkiyet Haklarına Karşı Üçüncü Dünya’nın Direniş Stratejisi olarak İnsanlığın Ortak Mirası......................................................................... 140 b. Üçüncü Dünya’nın Egemenliği Altındaki Bitki ve İnsan Gen Kaynaklarının Ticari Esaslarla İşletimi..................................................... 146 SONUÇ: Ortak Mirasın Geleceği.................................153 KAYNAKLAR.............................................................177