Çok Uluslu İşletmeler Doç.Dr. Barış Baraz Kavramlar • Uluslararası İş: İşletmeler tarafından ulusal sınırların dışında yürütülen faaliyetlerin bütünüdür. Bu kavram yalnızca uluslararası ticareti değil, uluslararası bankacılık, reklamcılık, turizm vb. hizmet faaliyetlerini de kapsamaktadır. Kavramlar • Uluslararası İşletmecilik: Bir işletmenin iki veya daha çok bağımsız ülke içinde ya da arasında yer alan her türlü işleme faaliyetidir. Özel veya kamu sektörüne ait girişimlerin çeşitli ülke sınırları arasında kaynak, mal, hizmet vb. hareketlerini kapsayan bir işletme faaliyetidir. Kavramlar • Uluslararası Yönetim: Örgütün maddi ve beşeri kaynaklarının tedarik, dağıtım ve kullanımını etkili bir şekilde koordine ederek, global çevre içinde dinamik denge durumunu korumasını sağlayarak, global amaçlarına ulaşması sürecidir Kavramlar • Uluslararası İşletme: Örgütün maddi ve beşeri kaynaklarının tedarik, dağıtım ve kullanımını etkili bir şekilde koordine ederek, global çevre içinde dinamik denge durumunu korumasını sağlayarak, global amaçlarına ulaşması sürecidir Kavramlar • Çokuluslu İşletme: İki veya daha fazla ülkede mülkiyeti kısmen veya tamamen kendisine ait olarak üretim ve pazarlama faaliyetleri yürüten, kendisine ait işletme stratejileri olan ve bu stratejileri tüm bağlı kuruluşları veya şubelerinde uygulayan işletmelerdir. Kavramlar • Global İşletme: Faaliyetlerini dünya çapında sürdüren, ileri teknoloji kullanan, global ürün, fiyat vb. politikalar yürüten, dünya vatandaşı yöneticiler tarafından işletmeler. Kavramlar • Ana Ülke: Çok uluslu işletmenin menşeinin bulunduğu ülkedir. Fiat-İtalya, Microsoft: ABD • Ev Sahibi Ülke: Çok uluslu işletmenin yatırım yaptığı ülke. TOYOTA’nın Adapazarı, Hyundai, Renault vb • Üçüncü Ülke: Ana ülke ve ev sahibi ülke dışında kalan ve çok uluslu işletmelerin faaliyetlerine çeşitli şekillerde katılan ülkelerdir. Tedarik, imalat, yönetici transferi vb. Uluslararası Ticaret Tarihi Gelişim • • • • • 1.Dönem: 1500-1850: Ticaret Dönemi 2.Dönem: 1850-1914: Sömürgecilik Dönemi 3.Dönem: 1914-1945: İmtiyazlar Dönemi 4.Dönem: 1945-1995: Uluslararası Dönem 5. Dönem: 1995 sonrası: Küreselleşme Küreselleşmenin Nedenleri 1. Sınırlar ötesi giderek artan iletişim ve seyahat 2. Yeni ürün ve hizmet fikirlerini daha geniş bir coğrafi alanda test etme isteği 3. Değişik kaynak kullanma fırsatlarını değerlendirme isteği 4. Küresel rekabetin artması 5. Çeşitlendirmeye gitme ve riski daha geniş bir coğrafi alana yayma isteği Küreselleşmenin Nedenleri 6. Bilişim teknolojilerindeki gelişmeler 7. Taşımacılık sistemleri ve lojistikte yaşanan gelişmeler 8. Kültürel etkiler Dış Çevre Faktörleri-ÇU ya da yerel 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. Rekabet Dağıtım Ekonomi Sosyo ekonomi: Demografi Finansal Yasal Fiziksel Politik Sosyo kültürel Emek Teknoloji