8 7 Eylül 2007 İçindekiler Çin`de Gelişmeler ABD ile İlişkiler A

TÜSİAD Dış İlişkiler Bölümü&TÜSİAD International
ULUSLARARASI KURUMLARDA VE TÜRKİYE’DE
ÇİN BAĞLANTILI GELİŞMELER
TÜRK SANAYİCİLERİ
VE İŞADAMLARI
DERNEĞİ
Sayı :8
7 Eylül 2007
İçindekiler
Çin’de Gelişmeler
ABD ile İlişkiler
AB ile İlişkiler
Diğer Ülkelerle İlişkiler
Türkiye’deki Kamu ve
Özel Kuruluşların
Çalışmaları
Yabancı ve
işletmelerde
gelişme
özel
hızlı
Özel işletmelerin, sanayi
işletmeleri toplam geliri
içindeki payı %26
Çin'in ithalat-ihracat
hacmi,
1.1
trilyon
doları buldu
Sayfa 1 /9
1980’ler itibariyle komünist sistemin kapalı yapısından açık piyasa
ekonomisine geçişiyle hızlı bir büyüme sürecine giren Çin, uluslararası
ticaret sistemine entegrasyonu sürecinde önemli bir basamak olan 2001
yılı Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) üyeliğiyle de tüm dünyanın dikkatlerini
üzerine çekmiştir. Çin’in DTÖ üyeliği, dünya ekonomileri için büyük bir
fırsat olmasının yanı sıra bazı tehditleri de beraberinde getirmesi,
devletleri ve ilgili kurumları bu ülkeye yönelik bazı stratejiler oluşturmaya
yöneltmiştir. Bu bültende, Çin’deki gelişmeler başta olmak üzere, çeşitli
devlet ve kurumların Çin üzerine yaptıkları çalışma ve faaliyetler ele
alınmıştır.
I.
Çin’de Gelişmeler:
a. Ekonomik Büyüme
Çin Sanayi ve Ticaret Genel İdaresi tarafından açıklanan son istatistiklere
göre, Haziran ayı sonu itibariyle yabancı sermayeli işletmelerin sayısı düşük
oranda artmaya devam ederek ülkedeki toplam işletme sayısının %3'ünü
oluşturdu. Buna karşın, kayıtlı yabancı sermaye hızla artarak 1 trilyon doları
geçti. Özel işletmelerin sayısının 5 milyon 200 bini bularak toplam işletme
sayısının % 60'ını oluşturduğu, toplam kayıtlı sermayesi 8 trilyon yuanı aşan
bu işletmelerde istihdam edilen kişi sayısının da 70 milyona yaklaştığı
bildirildi. Bunun yanı sıra, yerli işletmelerin toplam işletmeler içindeki oranı
%37'ye gerilemesine rağmen, boyutları ve güçleri giderek arttı. Bu
işletmelerin ortalama kayıtlı sermayesinin geçen yılın sonuna göre %4.7
oranında arttığı öğrenildi.1
2006 yılında Çin'deki özel bilim ve teknoloji işletmelerinde elde edilen gelir
8 trilyon yuana (1 trilyon dolar) yaklaşarak, ülkenin sanayi işletmelerinin
toplam gelirinin %26'sını oluşturdu. Bu oran, özel bilim ve teknoloji
işletmelerinin, Çin'in ekonomik gelişmesinin önemli bir gücü haline
geldiğini gösteriyor. Çin Özel Bilim ve Teknoloji İşletmeleri Derneği
Başkanı Duan Yongji, şu an Çin'de bulunan 150 binden fazla özel bilim ve
teknoloji işletmesinde yaklaşık 13 milyon kişinin çalıştığını belirtti. Son
yıllarda, Çin'deki özel bilim ve teknoloji işletmelerinin iş alanları elektronik
bilgi, biyoteknoloji, yeni malzeme ve yeni enerjiden; kimya sanayii, demirçelik, otomotiv, havacılık, ağır makine, renkli metal gibi alanlara doğru
genişledi.2
b. Dış Ticaret
Çin Gümrük Genel Müdürlüğü tarafından yayınlanan rakama göre, 2007
yılının ilk 7 ayında Çin'in dış ticareti, 1.1 trilyon doları bularak geçen yılın
aynı dönemine göre %20 arttı. İstatistiklere göre, 2007 yılının ilk 7 ayında,
Çin'deki ticaret fazlası, 130 milyar doları buldu. Temmuz ayındaki ticaret
Sayı: 2007-5
06 Haziran 2007
TÜSİAD Dış İlişkiler Bölümü&TÜSİAD International
fazlası, 24 milyar dolarla Haziran ayına göre biraz azaldı. Son birkaç yıl
içinde Çin'deki ticaret fazlasının hızla büyümesi, Çin'in dış ticaret ortamını
kötüleştirerek ticari sürtüşmeleri artırdı. Çin hükümeti, ticaret fazlasını
azaltmak için, enerji tüketimi ve kirlilik oranı yüksek olan ürünlerin
ihracatına sınır konulması ve ithalatın güçlendirilmesi gibi birçok önlem
aldı. İlgili uzmanlar, 2007 yılının ikinci yarısından itibaren, ticaret
fazlasındaki artışın gerileyeceğini öngörmekte.3
Çin'deki kalite
skandalları ihracat
rüyasını bitirebilir
İhracatıyla ilgili ciddi standart sorunları yaşamaya başlayan Çin
hükümeti de, bu durumun ülkenin genel ihracat rakamlarına yansımasından
korkarak, standartları karşılayamayan ihracatçı firmaları kara listeye almaya
başlamış durumda. Çin Ticaret Bakanlığı Müsteşarı Gao Hucheng,
düzenlediği bir basın toplantısında, tüm ihracatçı firmaların uluslararası
sağlık standartlarına uyması gerektiğini önemle vurguladı ve Çin'de şu ana
kadar 400'den fazla şirketin sağlık konusunda uluslararası ticaret kurallarını
ihlal ettiği gerekçesiyle kara listeye alındığını açıkladı. Çin Ticaret
Bakanlığı tarafından kara listeye alınan şirketlerin isimleri açıklanıyor ve
Bakanlık bu şirketlerle ticaret yapılmasının riskli olabileceğini söylüyor.
Çin, bu sistem sayesinde giderek daha fazla itibar kaybeden dış ticaretini
tekrar saygın bir konuma oturtmayı amaçlıyor.4
Çin tekstili de
soruşturma altında...
Yeni Zelandalı bilimadamları, Çin'den ithal edilen çocuk pijamalarında küfü
önleyici formaldehit maddesinin güvenli seviyeden 900 kat daha fazla
olduğunu tespit etti. Çin'e dış ticareti açısından bir hafta içinde ikinci darbe
yaşatan olay sonrası Yeni Zelanda Hükümeti, Çin'den ithal ettiği kıyafetleri
incelemeye alacağını açıkladı. Tüketici Hakları Bakanlığı, konuyu çok
ciddiye aldıklarını belirterek, araştırma başlattıklarını söyledi. The
Warehouse adlı parakende satış firması, pazen pijamalarının alev almasıyla
2 çocuğun yanması üzerine, hafta sonunda Çin'de üretilen pijamaları
piyasadan toplama kararı almıştı.5
Yüksek teknoloji
ticaretinde rekor
artış
Çin'in yüksek teknoloji içeren ürünlerin dış ticaret hacminin yıl sonunda 600
milyar doları aşması bekleniyor. Çin Ticaret Bakanlığı sözcüsü Wang
Xinpei 16 Ağustos’ta yaptığı açıklamada, yüksek teknoloji içeren ürünlerin
dış ticaret hacminin bu yılın ikinci yarısında, ilk yarısından daha yüksek bir
hızla artacağını belirtti. Çin'in yüksek teknoloji içeren ürünlerinin dış ticaret
hacmi, Ocak-Temmuz döneminde %21 oranında artarak ülkenin toplam dış
ticaret hacminin üçte birini oluşturdu.6
Çin ASEAN’dan ithal
edilen 5375 çeşit ürüne
gümrük vergilerini
indirdi.
Çin Ticaret Bakanlığı basın sözcüsü Wang Xinpei, 16 Ağustos’ta Pekin'de
yaptığı konuşmada, Çin'in son iki yılda, Güney Doğu Asya Ülkeleri
Birliği'nden (ASEAN) gelen 5375 çeşit ürüne yönelik gümrük vergisini
indirdiğini, ortalama gümrük vergisi seviyesinin %9.9'dan %5.8'e
düşürüldüğünü belirtti.7
Tekstil ihracatındaki
artış hızı daha da
yavaşlayacak
Çin'in tekstil ve konfeksiyon ihracatındaki artış hızının bu yılın ikinci
yarısında yavaşlamaya devam edeceği tahmin ediliyor. Çin Tekstil
Ekonomisi Araştırma Merkezi Başkanı Sun Haibin, ülkenin tekstil ve
Sayfa 2 /9
Sayı: 2007-5
06 Haziran 2007
TÜSİAD Dış İlişkiler Bölümü&TÜSİAD International
konfeksiyon ihracatının Renminbi'nin (RMB) değer artışının hızlanması,
faiz oranlarında ve başta pamuk olmak üzere ham madde fiyatlarındaki
artışlar ve artan ticari anlaşmazlık riskleri gibi olumsuz etkilerle karşı
karşıya bulunduğuna dikkat çekti. Çin Tekstil Sanayicileri Derneği
tarafından açıklanan son istatistiklere göre, Çin'in tekstil ve konfeksiyon
ihracatı hacmi, bu yılın ilk beş ayında 58 milyar 900 milyon dolara ulaşarak,
geçen yılın aynı dönemine oranla %15 arttı. Artış oranının 9 puan gerilediği
bildirildi.8
Çin mevduat faiz
oranını 27 baz puan
artırdı...
Çin’de banka faiz
vergisi oranı düştü…
Çin’de sabit sermaye
yatırımı %26 arttı.
Dünyadaki inşaatların
yarısı Çin'de...
Sayfa 3 /9
c. Enflasyon ve Para Politikası
Temmuz ayı enflasyon rakamlarının son 3 yılın zirvesine çıktığı Çin'de
Merkez Bankası, enflasyon beklentilerini kontrol etmek için bir yıllık
gösterge niteliğindeki mevduat ve borçlanma faiz oranlarını artırdı.
Bankanın internet sitesinden yapılan açıklamada bir yıllık mevduat faiz
oranlarının 27 baz puan artırılarak % 3,33'ten % 3,60'a çıkarıldığı bildirildi.
Banka aynı zamanda bir yıllık borçlanma faiz oranlarını da 18 baz puan
artırarak %6,84'ten %7,02'ye çıkardı. Açıklamanın ardından yen daha önceki
kazançlarını geri verirken, sterlin kayıplarını telafi etti ve euroda da küçük
bir yükselme meydana geldi. Çin Merkez Bankası, ekonomiyi soğutmak ve
enflasyonu dizginleyebilmek için bu yıl 3 kez faiz oranlarını artırmıştı.9
Çin'de mevduat işlemleri yapan finans kuruluşlarında uygulanan faiz vergisi
oranı 15 Ağustos’tan itibaren %5'e indirildi. Bununla birlikte finans
kuruluşlarının Renminbi bazındaki munzam karşılığı da 0.5 puan artırıldı.
Çin Merkez Bankası yetkilileri, ekonomide dolaşım fazlalığının görüldüğü
bir ortamda faiz vergisi oranının düşürülmesi ve munzam karşılığın
yükseltilmesinin, yatırımlardaki artış hızının kesilmesi ve fiyat istikrarının
sağlanması için yararlı olduğunu savundu. Ekonomideki hızlı gelişmenin
aşırı ısınmaya dönüşmesini önlemek, Çin'in makro ayarlama çalışmalarının
başlıca hedefidir.10
d.Yatırımlar
Çin Devlet İstatistik Müdürlüğü tarafından kısa süre önce yayınlanan son
verilere göre, Çin'in şehir ve kasabalarında sabit sermaye yatırımı, bu yılın
ilk 7 ayında 5,6 trilyon yuana ulaşarak, geçen yılın aynı dönemine göre %26
arttı. İstatistikler, emlak, kömür işleme, demir dışı metaller ve metalurji,
elektrik üretimi ve tedariki gibi sektörlerde büyük artış görüldüğünü
gösteriyor. Yatırımdaki hızlı artış, şu anda Çin ekonomisinde görülen en
ciddi sorun niteliğindeyken, Çin'in makro ayarlama çalışmalarının öncelikli
alanını oluşturuyor. Aşırı yatırım artışını önlemek için Çin hükümeti geçen
yılın Nisan ayından itibaren, kredi faiz oranlarını yükseltme ve yeni
başlayan projeleri sırayla denetleme gibi bir dizi önlem uyguladı. Kısa süre
önce düzenlenen Çin Devlet Konseyi toplantısında Çin'in yeni başlayan
projeleri kontrol etmeye devam edeceği, piyasaya giriş standartlarını
ciddiyetle uygulayacağı, enerji tüketimi ve kirlilik oranı yüksek projelere
arazi ve kredi sınırlaması getireceği bildirildi.11
Çin İmar Bakanlığı, şu an dünyada inşa edilmekte olan yapıların yaklaşık
yarısının Çin'de bulunduğunu belirtti. Verilen istatistiklere göre, son 10 yıl
Sayı: 2007-5
06 Haziran 2007
TÜSİAD Dış İlişkiler Bölümü&TÜSİAD International
içinde, Çin'deki konut inşasındaki hızlı artış korunuyor. Çin'de her yıl inşa
edilen konutların yüzölçümü 2-4 milyar metrekare, tamamlanan konutların
yüzölçümü ise 1.6-2.2 milyar metrekareye ulaşarak, bu iki konudaki yıllık
artış oranı % 8 ve % 10 oldu. 2005 yılının sonuna kadar, ülkede bulunan
konutların toplam yüzölçümü 43 milyar metrekareyi buldu.12
Chery, İran'da ortak
otomobil fabrikası
kuracak
Çin'in otomobil üreticisi Chery Şirketi, İran ve Kanada'daki iki şirketle
işbirliği yaparak, İran'da ortak otomobil fabrikası kuracağını açıkladı. 370
milyon dolara mal olan ortak şirketin yılda 200 bin adet otomobil üretmesi
bekleniyor. Chery Şirketi Genel Müdürü Yin Tongyao, ortak şirketin
hizmete girmesinden sonra Chery ürünlerinin yerlileştirilmesinin
hızlandırılacağını, ayrıca Chery Sanayi Parkı kurularak, yedek parça üreten
daha fazla işletmenin İran'a çekileceğini belirtti. Çin'in An'hui eyaletindeki
Wuhu şehrinde bulunan Chery Şirketi'nin ürünleri dünyadaki 50'den fazla
ülke ve bölgeye ihraç ediliyor.13
II.
ABD ile ilişkiler
"Çin-ABD ekonomik
işbirliği, halklara yarar
getirdi"
Çin Ticaret Bakan Yardımcısı Gao Hucheng, Çin-ABD ekonomik ve ticari
işibirliğinin iki ülkenin halklarına somut yarar getirdiği gibi, dünya
ekonomisine de katkıda bulunduğunu belirtti. Gao Hucheng, 23 Ağustos’ta
Pekin'de düzenlenen basın toplantısında, Çin ve ABD arasında diplomatik
ilişkilerin kurulmasından bu yana geçen 28 yıl içinde, ekonomik ve ticari
işbirliğinin hızla geliştiğini, ikili ticaret hacminin 100 kattan fazla arttığını
kaydetti. Gao Hucheng, ABD-Çin Ticaret Komitesi'nin araştırma sonucuna
göre, ikili ekonomik ve ticari işbirliği sayesinde 2010 yılına kadar ABD'nin
gayri safi yurt içi hasılasının %0.7 artacağı, mal fiyatlarının %0.8 düşeceği,
her ABD ailesinin gelirinin 1000 dolar civarında artacağı ve imalat
sektöründeki üretim oranının %0.3 yükseleceğini dile getirdi. Gao Hucheng,
yılda %24'lük hızla Çin'in üst üste beş yıldır ABD'nin en hızlı gelişen ihracat
piyasası haline geldiğini ve bu yılın sonunda veya önümüzdeki yılın başında
Japonya'yı geçerek, ABD'nin üçüncü büyük ihracat piyasası olmasının
beklendiğini de ifade etti.14
Çin ABD tahvillerini
elden çıkarıyor, resesyon
beklenenden önce
gelebilir
ABD'nin hem reel sektörde hem de finans piyasalarındaki en büyük korkulu
rüyası Çin, elindeki 300 milyar dolara yaklaşan ABD tahvillerini satmaya
başladı. İngiliz gazetesi Daily Telegraph'ta yer alan habere göre son 5 hafta
içinde yabancıların elindeki ABD Hazine tahvillerinde ciddi bir azalma
görüldü. FED tarafından açıklanan verilere göre yabancı merkez bankaları
temmuz ayının sonundan bu yana ellerindeki 48 milyar dolarlık ABD
tahvilini sattı. Sadece son 2 haftada yabancı merkez bankalarının ellerinden
çıkardıkları tahvillerin büyüklüğü ise 32 milyar dolar oldu. Çin Devlet
Başkanı Hu Jintao'nun çevresindeki isimlerin bir süredir ülkenin elindeki
zengin döviz rezervinin ABD tahvili ve dolardan farklı alanlara kaydırılması
için baskıyı artırdığı biliniyor.
Çin hem elindeki ABD tahvillerinin büyüklüğü, hem de düşük değerli para
birimi yuan nedeniyle ABD ekonomisinde rayları yerinden çıkarabilecek bir
güç olarak algılanıyor. Bu nedenle de ABD şimdilerde Çin ile yakın teması
koruyor. ABD Hazine Bakanı Henry Paulson'ın Çin'in para birimini revalüe
Sayfa 4 /9
Sayı: 2007-5
06 Haziran 2007
TÜSİAD Dış İlişkiler Bölümü&TÜSİAD International
etmesi konusunda ABD'den kalkıp bizzat Pekin'de görüşmeler yapmasının
ardından Bush da 6 Eylül’de Hu ile görüştü. Bush, Çin Devlet Başkanı Hu
Jintao ile Asya-Pasifik Ekonomik İşbirliği (APEC) zirvesi sırasında yaptığı
görüşmede Çin'in döviz kurları konusunu ele aldıklarını söyledi. Çinli lider
Hu, ay sonuna doğru ABD'yi ziyaret ederek Bush'la bir görüşme daha
yapacak.15
III. AB ile İlişkiler
Mandelson: Toksik Çin
malları ticari değil
sağlıkla ilgili bir
sorundur
Avrupa Komisyonu ticaretten sorumlu üyesi Mandelson, korumacı
politikalara bahane olarak toksik madde kullanımının ileri sürüldüğü
yönündeki iddiaları kabul etmediğini belirterek, küçük çocuklar da dahil
tüm tüketiciler için tehlikeli olan malları reddeden Avrupalı şirketlere destek
vereceğini ifade etti. Bunu ticaretin değil sağlığın bir sorunu olarak
gördüğünü belirten Mandelson “Eğer Çinde bazı kişiler misilleme yapmak
için bahane yaratmak isterse, Avrupa Birliği bununla en sert şekilde
mücadele edecektir. Eylemin gerekli olduğu yerde harekete geçilmelidir
ama aksi takdirde ticaretimizin hacmi normal şekilde devam etmelidir.’’
şeklinde konuştu.16
AB anti-dumping
vergisini 1 yıl daha
uzatıyor
Avrupa Komisyonu 29 Ağustos’ta aldığı bir kararla Çin’den ithal edilen
enerji tasarrufu sağlayan aydınlatma lambaları üzerindeki anti-dumping
vergisini kaldırmak için 1 yıl daha bekleyeceğini bildirdi. Komisyon, %66
oranındaki anti-dumping vergilerini yerli üreticinin uyum sağlayabilmesi
için 1 yıl daha uzatacağını bildirdi.17
IV. Diğer ülkeler ile ilişkiler
SİÖ Genel
Sekreteri'nden Asya
Enerji Stratejisi
önerisi
Shanghai İşbirliği Örgütü (SİÖ) Genel Sekreteri Bolat Nurgaliyev, SİÖ'nün
bir enerji kulübü oluşturma yönündeki hazırlıklara başlayarak "Asya Enerji
Stratejisi"ni belirleyeceğini, ancak her şeyden önce örgüt üyelerinin enerji
çıkarları arasında denge sağlanması gerektiğini söyledi. Nurgaliyev Pekin'de
düzenlenen basın toplantısında, Shanghai İşbirliği Örgütü'ne üye ülkeler
arasında enerji üreticilerinin yanı sıra tüketicilerin de olduğunu hatırlatarak,
çıkarlar arasında denge sağlanmasının acil çözüm bekleyen bir konu
olduğunu kaydetti.18
Xinjiang ile Orta Asya
ülkeleri arasındaki
işbirliği yoğunlaşıyor
Çin'in batıya açılma sürecinde, ülkenin kuzeybatısındaki Xinjiang Uygur
Özerk Bölgesi ile Orta Asya ülkeleri arasındaki bilimsel ve teknolojik
işbirliği yoğunlaşıyor. Xinjiang'ın ilgili birimlerinden alınan bilgiye göre,
1988 yılından bu yana Xinjiang ve Orta Asya ülkeleri arasında tarım,
hayvancılık ve çevre koruma gibi 20 alanda yapılan işbirliğinde somut
gelişmeler kaydedildi. Çin-Kazakistan petrol boru hattının hizmete
açılmasıyla, Xinjiang ve Orta Asya ülkeleri arasında petrokimya sanayii
alanındaki işbirliği daha da güçlendirildi. Son yıllarda Xinjiang ve Orta
Asya ülkeleri arasındaki işbirliği, sektörlerin temelini oluşturmaya başladı.
2005 yılında Xinjiang'ın önerisiyle "Çin Yeni ve Yüksek Teknoloji
Sektörünü Geliştirme-Orta Asya Piyasası Stratejik İşbirliği Örgütü" kuruldu.
2006 yılında kurulan Urumçi Devlet Yüksek ve Yeni Teknoloji Sektörünü
Kalkındırma Bölgesindeki Orta Asya Bilimsel ve Teknolojik İşbirliği
Sayfa 5 /9
Sayı: 2007-5
06 Haziran 2007
TÜSİAD Dış İlişkiler Bölümü&TÜSİAD International
Merkezi, şu an Orta Asya'nın bilim ve teknoloji çevrelerinden birçok
yatırımcı çekiyor.19
Çin, 30 ülkeyle gıda
güvenliği
anlaşması
imzaladı
Gıda güvenliği alanındaki uluslararası işbirliğine büyük önem veren Çin'in
bugüne kadar 30 ülke ve bölgeyle gıda güvenliği konusunda işbirliği
anlaşması veya protokol imzaladığı bildirildi. Çin'de 17 Ağustos’ta
yayımlanan "Çin'de Gıda Kalitesi ve Güvenilirliği" adlı beyaz kitapta, Çin
Kalite Kontrol ve Denetim Genel Müdürlüğü'nün, ABD ve AB gibi 30 ülke
ve bölgeyle gıda güvenliğini ilgilendiren 33 işbirliği anlaşması veya
protokol, ayrıca ithal ve ihraç gıda malzemelerine yönelik denetim ve
kontrolle ilgili protokol de imzalayarak, uzun vadeli işbirliği mekanizmaları
kurduğu hatırlatıldı. Bunun yanı sıra, Çin Kalite Kontrol ve Denetim Genel
Müdürlüğü'nün gıda güvenliği işbirliği mekanizması kapsamında birçok
ülke ve bölgeyle yıllık toplantı mekanizması da oluşturduğuna işaret
edildi.20
V. Türkiye’deki Kamu ve Özel Kuruluşların Çalışmaları
Goldaş'ın patronu
Yalınkaya Çin'de
inşaat işine giriyor
İnşaat projelerini Yalınkaya Holding'in çatısı altında hayata geçirmeyi
planlayan Yalınkaya, Çin’de ayrıca madencilik ve perakende sektörlerinde
de büyümeyi hedefliyor. Yalınkaya, "Çin’de ilk göze çarpan şey ülkenin
değişik köşelerinden yükselen inşaatlar. Uzun vadeli bir yapılanma için çok
müsait bir ülke. Ayrıca kapasitesi de Türkiye’nin 50 misli" diyor. İnşaat
sektörüne ilişkin projeleri Türkiye'de hayata geçirmeyi düşünmediklerini de
vurgulayan Yalınkaya, bunun nedenini ise şöyle açıklıyor: "Türkiye’de
inşaat sektöründe istikrarlı bir yapı olduğunu söylemek pek mümkün değil.
Örneğin, uzun süren bir durgunluğun ardından son birkaç yıldır büyük bir
canlanma yaşanıyor. Herkes bu olumlu havayı görerek sektörde bir şeyler
yapmaya çalışıyor. Yurtdışında ise Türk inşaat sektörünün aksine sert iniş ve
çıkışlar yaşanmıyor."
İthal oyuncakta artan
tonaj bedeli %35'lik
kaçağa davetiye çıkardı
Mattel firmasının piyasaya zehirli oyuncak sürmesiyle gündeme gelen Türk
oyuncak sektöründe, satılan her 100 oyuncaktan 35'i kaçak. Ağırlıklı olarak
Şanlıurfa ve Mersin gibi illerden giriş yapan ve hiçbir denetimden geçmeyen
bu oyuncaklar sağlık açısından da büyük tehlike taşıyor. Kaçak oyuncakların
menşei ise Çin ve Uzakdoğu. Oyuncak devi Mattel'in Çin'de ürettiği 18
milyon 200 bin oyuncağını "tehlikeli mıktanısları ve zehirli boyaları"
gerekçesiyle geri çekmesi akıllara "Çin ve Uzakdoğu'dan gelen diğer
oyuncaklar ne kadar güvenli" sorusunu getirdi. İstatistiklere göre, Türkiye'de
satılan her 100 oyuncaktan 90'ı Çin ya Uzakdoğu menşeili. Pazardaki Çin
hakimiyetine bir de kaçak oyuncak gerçeği eklendiğinde Türkiye'deki
oyuncak pazarının ne kadar güvenli olduğu sorusu önemini daha da
artırıyor. Oyuncakçılar Derneği Başkanı Ahmet Alioğlu, ithal oyuncakta
tonaj bedelini 2006 sonunda 4 binden 15 bin dolara çıkaran Dış Ticaret
Müsteşarlığı'nın (DTM) kaçak oyuncağa da davetiye çıkardığını söyledi.21
Pakistan'la ticaret
anlaşması, Türk
mallarının Çin'e girişini
kolaylaştırır
İran ve Pakistan'la 2008 yılında uygulanmaya başlaması beklenen ve
gümrük vergilerini düşürecek olan ticaret anlaşması, Türk ürünlerinin
Pakistan
üzerinden
Çin'e
girmesini
kolaylaştıracak.
Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Pakistan İş Konseyi Türk Tarafı
Sayfa 6 /9
Sayı: 2007-5
06 Haziran 2007
TÜSİAD Dış İlişkiler Bölümü&TÜSİAD International
Başkanı Ali Irvalı, Ekonomik İşbirliği Ticaret Anlaşması'yla (ECOTA) ortak
ticaret hacminin önemli ölçüde artmasını beklediklerini söylerken, bu
ortaklığın Pakistan'ın Türk ürünlerini Çin pazarında desteklemesi sonucunu
doğurabileceğini belirtti. Türk ürünlerinin Pakistan üzerinden Çin pazarına
girebileceğini söyleyen Irvalı, bu 2 ülke arasında bir süredir yürürlükte olan
serbest ticaret anlaşmasına (STA) dikkat çekti. STA gereğince 2 ülke
arasında bazı ürünlerde gümrük vergileri kaldırılıyor. Pakistan ile Çin
arasında coğrafi yakınlığın yanı sıra iş dünyaları arasında da yoğun temaslar
olduğunu vurgulayan Irvalı, "Her 2 ülke işadamları birbirlerinin ülkesinde
yaygın olarak çalışıyor. Pakistanlı işadamlarıyla Türk işadamları ortak
hareket edebilir, Çin'in bazı ihtiyaçları Türkiye'den karşılanabilir" dedi.22
Hazırgiyimde
Çin'e
karşı yeni strateji
Hazırgiyim ürünlerinde ithalatın son dört yılda 250 milyon dolardan 1.1
milyar dolara tırmanması ve bunun sonucunda yerli tedarikçilerin iş kaybına
uğraması, sektörün temsilcilerini harekete geçirdi. Türkiye Giyim
Sanayicileri Derneği (TGSD) öncülüğünde Birleşmiş Markalar Derneği
(BMD) desteği ile oluşturulacak proje kapsamında, ucuza üretim yapan Çin
başta olmak üzere Uzakdoğu'dan her geçen gün artarak yapılan ithalat
kalemlerinin iç piyasadan tedarik edilmesi hedefleniyor. Buna göre ekim
ayında 200 civarında Türk markası ve yerli tedarikçi bir araya getirilecek.
Görüşmelerde yerli tedarikçilerin teknoloji, üretim esnekliği ve serviste
geldiği noktanın Türk markalara anlatılması ve bu sayede markaların da
siparişlerini iç piyasa üreticilerine kaydırması hedefleniyor. TGSD ve BMD,
projenin yürütülmesi için ortak bir çalışma grubu oluşturdu. Çalışma
Grubu'nun başkanlığını ise YKM Yönetim Kurulu Üyesi Saruhan Tan
yürütecek. TGSD Başkanı Ahmet Nakkaş, tarafları ilk olarak ekim ayında
bir otelde buluşturacaklarını, sonrasında yılda iki kez bu toplantıları tekrar
etmeyi planladıklarını söyledi.23
Çinli yatırımcı
gözde şehir
için
Çinli yatırımcılar İzmir'i, dünyada yatırım yapılabilecek en uygun
şehirlerden biri olarak seçti. Ödül töreni için Pekin'e davet edilen İzmir
Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu, Fortuna 200 şirketleri ile
Çin'in en büyük şirketlerinin üst yöneticilerine İzmir'i ve EXPO 2015'i
anlatacak. Çin'de yatırımcılara yol göstermek amacını taşıyan “Dünyada
Yatırım Yapılabilecek En İyi 70 Şehir ve En İyi 40 Yatırım Bölgesi” başlıklı
çalışmada İzmir, geleceğin kentleri listesine girdi. Ege Serbest Bölgesi de
(ESBAŞ) en iyi 40 endüstri bölgesi arasında yer aldı 24
Koç Holding gözünü
şimdi de Çin'deki LPG
pazarına dikti
Çin'de çamaşır makinesi üretim kapasiteli bir tesise sahip olan Changzhou
Casa-Shinco hisselerinin tamamını geçtiğimiz Temmuz ayında 8 milyon
dolara satın alan Koç Grubu, gözünü şimdi de Çin'deki LPG pazarına dikti.
Koç Grubu şirketlerinden Aygaz'ın Genel Müdürü Mehmet Ali Neyzi,
Çin'de LPG pazarında çok büyük bir boşluk olduğunu belirterek, “Bu
anlamda Çin bizim için yepyeni bir hedef” dedi. Neyzi, “Aygaz'ın
Türkiye'de 20 yıldır üretip sattığı LPG ile çalışan katalitik sobaları,
Türkiye'de maliyetler yükseldiği için Çin'de üretmeye başladık. Geçen yıl
Çin'den 55 bin tane sobayı dünyanın her tarafına sattık. 5 yıllık planımızı
yaptık.” şeklinde konuştu.25
Sayfa 7 /9
Sayı: 2007-5
06 Haziran 2007
TÜSİAD Dış İlişkiler Bölümü&TÜSİAD International
Türkiye, Çin fuarında
60 proje tanıtacak
Türkiye, toplam değeri 15 milyar doları aşan 60'a yakın büyük projesini
dünyanın en önemli yatırım fuarı olarak kabul edilen "11. Çin Uluslararası
Yatırım ve Ticaret Fuarı”nda (CIFIT) görücüye çıkaracak. Türkiye bu yıl
"odak ülke" sıfatıyla katılacağı CIFIT'e Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen ve
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Oğuz Satıcı ile birlikte 150
kişilik heyetle katılıyor. 6 Eylül’de başlayan Çin ziyareti öncesinde
İstanbul'da basın toplantısı yapan Bakan Tüzmen ziyarette Çin Ticaret
Bakanı Bo Xilai'nin yanı sıra, üst düzey yetkililerle temasta bulunacağını
söyledi. Türkiye Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı, dünyanın en önemli
yatırım fuarlarından biri olarak kabul edilen CIFIT fuarında, aralarında
Afşin Elbistan'da kurulacak iki yeni termik santral projesi, halen yapımı
devam eden 25 adet hidroelektrik santralının özelleştirilmesi, jeotermal,
kömür ve hidroelektrik yeni santral projelerinin yapımı, Samsun ve
Bandırma limanlarının özelleştirilmesi gibi kamu projelerini Çin ve
uluslararası yatırımcılara tanıtacak. Fuarda ayrıca, Ankara Ticaret Odası,
Ankara Sanayi Odası, OSTİM, İzmir Ticaret Odası başta olmak üzere özel
sektör temsilcileri tarafından, elektrik, elektronik, makine, turizm, otomotiv,
yazılım, inşaat ve yatırım, internet pazarlama, maden ve taşımacılık
alanlarında çok sayıda proje tanıtımı yapılacak.26
Çin Heyeti TÜSİAD’ı
ziyaret etti.
Çin Halk Cumhuriyeti, Zheijang Eyaleti Changxing Bölgesi Belediye
Başkan Yardımcısı Ding Quanguan ve beraberindeki heyet ile 5 Eylül’de
TÜSİAD binasında bir toplantı gerçekleştirildi. Toplantıda Çin’in en
gelişmiş bölgelerinden biri olan ve Şangay’dan 160 km uzaklıkta bulunan ve
tekstil sektöründe yoğunlaşan Cahngxing’deki yatırım imkanları anlatıldı.
TÜSİAD üyelerinin bölge ve sektörlerle ilgili sorularını cevaplayan Sayın
Quanguan yaptığı konuşmada TÜSİAD Pekin ofisinin açılışı sırasında Çin’e
gelecek TÜSİAD heyetini bölgelerini görmek için davet ettiğini belirtti.
TÜSİAD’ı temsilen söz alan Hasan Bengü ise bu davetin
değerlendirileceğini ve TÜSİAD üyesi işadamlarının Çin’deki yatırım
imkanlarıyla yakından ilgilendiğini belirtti.
Sayfa 8 /9
Sayı: 2007-5
06 Haziran 2007
TÜSİAD Dış İlişkiler Bölümü&TÜSİAD International
Kaynaklar
1
http://turkish.cri.cn/281/2007/08/13/1@77520.htm
http://turkish.cri.cn/281/2007/08/20/1@77933.htm
3
http://turkish.cri.cn/281/2007/08/10/1@77352.htm
4
http://www.referansgazetesi.com/haber.aspx?HBR_KOD=76020&KTG_KOD=269&ForArsiv=1
5
http://www.referansgazetesi.com/haber.aspx?HBR_KOD=76487&KTG_KOD=269&ForArsiv=1
6
http://turkish.cri.cn/281/2007/08/16/1@77767.htm
7
http://turkish.cri.cn/281/2007/08/16/1@77731.htm
8
http://turkish.cri.cn/281/2007/08/11/1@77363.htm
9
http://www.referansgazetesi.com/haber.aspx?HBR_KOD=76488&KTG_KOD=269&ForArsiv=1
10
http://turkish.cri.cn/281/2007/08/15/1@77676.htm
11
http://turkish.cri.cn/281/2007/08/17/1@77795.htm
12
http://turkish.cri.cn/281/2007/08/24/1@78252.htm
13
http://turkish.cri.cn/281/2007/08/10/1@77358.htm
14
http://turkish.cri.cn/281/2007/08/23/1@78172.htm
15
http://www.referansgazetesi.com/haber.aspx?HBR_KOD=77712&ForArsiv=1
16
http://ec.europa.eu/trade/issues/bilateral/countries/china/pr200807_en.htm
17
http://www.euractiv.com/en/trade/commission-extends-duties-china-light-bulbs/article-166291
18
http://turkish.cri.cn/281/2007/08/22/1@78128.htm
19
http://turkish.cri.cn/281/2007/08/20/1@77935.htm
20
http://turkish.cri.cn/281/2007/08/17/1@77841.htm
21
http://www.referansgazetesi.com/haber.aspx?HBR_KOD=76266&ForArsiv=1
22
http://www.referansgazetesi.com/haber.aspx?HBR_KOD=76199&ForArsiv=1
23
http://www.referansgazetesi.com/haber.aspx?HBR_KOD=75984&ForArsiv=1
24
http://www.referansgazetesi.com/haber.aspx?HBR_KOD=75439&ForArsiv=1
25
http://www.referansgazetesi.com/haber.aspx?HBR_KOD=75238&ForArsiv=1
26 http://www.referansgazetesi.com/haber.aspx?HBR_KOD=77696&ForArsiv=1
2
Sayfa 9 /9
Sayı: 2007-5
06 Haziran 2007