Portal Hipertansiyonda Doppler USG Dr.S.Süreyya Özbek Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğrenim Hedefleri Portal hipertansiyon Portal Doppler tekniği Gri-skala komponent İntrahepatik Doppler analiz Ekstrahepatik Doppler analiz Cerrahi şantlı olgular Sınırlamalar Portal Hipertansiyon Fizyopatoloji: Artmış kan hacmi Artmış hepatik direnç Nedenler: Prehepatik Hepatik Posthepatik Portal Hipertansiyon Pre-hepatik: Konj. PV atrezi/stz. PV/ SV trombozu Ekstrensek bası (tm…) Splanknik AVF Portal Hipertansiyon Hepatik: Ağırlıklı Presinuzoidal Prm. bilier siroz (erken) Şiztosomiazis (erken) İdiopatik portal HT (erken) Myeloproliferatif h.lar Polikistik h. Hepatik metastazlar Granulomatöz h.lar (tbc., sarkoidoz) Ağırlıklı Sinuzoidal ve/veya Postsinuzoidal Portal Hipertansiyon Hepatik: Ağırlıklı Presinuzoidal Ağırlıklı Sinuzoidal ve/veya Postsinuzoidal Hepoatik siroz Akut alkolik siroz Prm. bilier siroz (geç) Şiztosomiazis (geç) İdiopatik portal HT (geç) Akut ve fulminan hepatit Konj.hepatik fibroz Peliozis hepatis Venooklüziv h. Portal Hipertansiyon Post-hepatik: Budd-Chiari VKI s. obstr. Konstriktif perikardit Sağ kalp yetm. Trikuspid yetm. Artmış portal / splenik kan akımı Arterioportal venöz fistül Portal HT’da Doppler USG Gri skala USG Karaciğer ve dalak boyutları, loblar Karaciğer parankimi ve kontur yapısı Kitleler Portal HT’da Doppler USG Siroz Şekil Kc hacminin kaudat lob ve sol lateral sektöre redistribüsyonu Kaudat lob / Sağ lob transvers çap oranı > %65 Siroz tanısında %41-43 SN % 91-100 SP Colli A, Radiology 2003 Giorgio A, Radiology 1986 Portal HT’da Doppler USG Gri skala USG Hilusta LAP’lar Portal venöz damarların yapısı, çapı Assit Portal HT’da Doppler USG Doppler USG VKI BuddChiari s. ve HV’ler Açıklık Boyutlar Kollateraller Portal HT’da Doppler USG Doppler USG HV’ler: Akım desenleri Tip 0: Trifazik Tip 1: Monofazik pulsatil Sirozlularda %32 Tip 2: Monofazik düz Sirozlularda %50 Sirozlularda %18 Tip Kc yetm. şiddeti** Bolondi L, 1991 Portal HT’da Doppler USG Ana Portal ven ve dalları Çap Akım varlığı ve yönü Portal HT’da Doppler USG Ana Portal ven ve dalları Akım artışı: pulsatilitesi Kalp h. (TY gibi) Kalp yetmz. Konstriktif perikardit Akım pulsatilitesi azalması Kr. Kc h.? Portal HT’da Doppler USG Ana Portal ven ve dalları Trombüs? Kavernöz transformasyon? Portal HT’da Doppler USG Portal ven anevrizması Portal HT’da Doppler USG Hepatik arter Portal HT’da Doppler USG Splenik v. Açıklık, tromboz varlığı Akım varlığı ve yönü Ters splenik v. akımı Portal HT’da Doppler USG SMV Açıklık, tromboz varlığı Akım varlığı ve yönü Ters SMV akımı Portal HT’da Doppler USG Koronar (sol gastrik v.) Portal bileşke Çap (<5-6 mm) Akım yönü Portal HT’da Doppler USG Peripankreatik kollateraller Portal HT’da Doppler USG Dalak hilusu ve alt kenarı Splenoretroperitoneal kollateraller Portal HT’da Doppler USG Splenorenal kollateral Portal HT’da Doppler USG Paraumblikal ven Yüzeyel yüksek frekanslı prob Akım yönü Cerrahi Şantlar Mezokaval www.heart-intl.net Proksimal splenorenal Distal splenorenal Cerrahi Şantlar Mezoatrial şant Transhepatik İntrahepatik Portosistemik Şant- TIPS thelivercarefoundation.org TIPS Sınırlamalar Obesite Meteorizm Assit Küçük karaciğer Yavaş akım Aklımızda kalsın… Gri-skala komponent Optimum teknik ayarlar Kontrol listesi ile tüm damarların analizi İnterkostal görüntüleme Dekübit pozisyonun önemi SORU Pulsatil portal ven akımı aşağıdakilerden hangisini düşündürmeli? A. Sirotik karaciğer B. Dev splenorenal şant C. Sağ kalp yetmezliği D. Budd Chiari SORU Hangi olguda paraumblikal ven akımı olasılığı yüksektir? A. Splenorenal şant B. Artmış portal venöz debi C. Fonksiyone TİPS D. Şiddetli koronar v. şantı E. Budd Chiari SORU Sol portal ven dalında ters yönlü akım ne varlığında SAĞLIKLI bir bulgu kabul edilir? A. Assit B. TİPS C. Özefagus varisleri D. Splenoretroperitoneal şantlar