ÇEVRE EĞİTİMİ NEDİR? Doç. Dr. Sinan Erten Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi serten@hacettepe.edu.tr http://yunus.hacettepe.edu.tr/~serten/ 21.11.2011 Doç. Dr. Sinan Erten 1 21.11.2011 Doç. Dr. Sinan Erten 2 ÇEVRE NEDİR? • Çevre, canlı ve cansız varlıkların bir arada etkileşim içinde bulundukları ortamdır. •Bakteriler ve Mavi-Yeşil Algler (Prokaryot Canlılar) •(Ökaryotlar) Protistalar (Tek Hücreli Organizmalar) •Mantarlar •Bitkiler 21.11.2011 •Hayvanlar Yrd. Doç. Dr. Sinan Erten 3 ÇEVRE EĞİTİMİ NEDİR? Çevre Sorunları Çevre Eğitimi (Araç) Çevre Bilincine Sahip Bireyler 4 21.11.2011 Doç. Dr. Sinan Erten SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK NEDİR? SAHİP OLDUĞUMUZ DOĞA BİZE DEDELERİMİZDEN MİRAS KALMADI BİZ ONLARI TORUNLARIMIZDAN ÖDÜNÇ ALDIK 21.11.2011 Doç. Dr. Sinan Erten 5 ÇEVREYE YÖNELİK TUTUM ÇEVRE BİLİNCİ NEDİR? ÇEVRE BİLGİSİ ÇEVRE BİLİNCİ ÇEVRE DOSTU DAVRANIŞ LAR 6 21.11.2011 Doç. Dr. Sinan Erten ÇEVRE SORUNLARI NEDİR? Çevre sorunları: Canlı ve cansız varlıkların arasındaki dengeli olan etkileşimi bozan faktörlerdir. Çevre sorunları: Canlıların (insanların) yaşam ve davranış şekillerini olumsuz etkileyen faktörlerin tümüdür. 7 21.11.2011 Doç. Dr. Sinan Erten 8 21.11.2011 Doç. Dr. Sinan Erten ÇEVRE SORUNLARININ ÖZELLİKLERİ • Çevre sorunları cinsiyet, yaş, ırk, dil, din, makam- mevki farkı gözetmez. Çevre sorunları yerel değil Küresel bir sorundur. • Çevre sorunlarını ortadan kaldırmak herkesin görevidir. 21.11.2011 Doç. Dr. Sinan Erten 9 Dünyanın çeşitli yerlerinde sel baskınları, aşırı kuraklık, şiddetli rüzgârlar ve öldürücü yaz sıcakları gibi doğal afetler …. Bunlar sürpriz gelişmeler değildir. Yıllardan beri bilim adamlarınca dile getirilen fakat daha çok refah ve kazanma hırsıyla kulak ardı edilen acı gerçekle insanlığın yüzleşmesidir. Duyarsızlık böyle devam edecek olursa büyük bir olasılıkla insanlık daha birçok felaketle karşılaşacaktır. 21.11.2011 Doç. Dr. Sinan Erten 10 Çevre sorunlarından bazılarının sebepleri ve sonuçları: HAVA KİRLİLİĞİ Sebepleri: Tüketilen fosil yakıtlar, çöplerin yakılması, radyoaktif ışınlar Sonuçları: Asit yağmurları, küresel ısınma, ozon tabakasının zarar görmesi, sis oluşumu 21.11.2011 Doç. Dr. Sinan Erten 11 SU KİRLİLİĞİ Sebepleri: Aşırı gübreleme, temizlenmeyen evsel ve endüstriyel atık sular, tanker kazaları, kimyasallar, denizlere bırakılan tüm zararlılar Sonuçları: Akarsuların kirlenmesi, denizde yaşayan canlıların toplu ölümleri, içme sularının kirlenmesi, salgın hastalıkların artması 21.11.2011 Doç. Dr. Sinan Erten 12 TOPRAK KİRLİLİĞİ Sebepleri: Çöpler ve çöp yığınları, asit yağmurları, gübreleme çalışmaları, pestisitler Sonuçları: Topraktaki ağır metal yoğunluğunun artması, toprağın PH- hastalık yapıcıların değerinin kaynağını değişmesi, oluşturması, estetiğin bozulması 21.11.2011 Doç. Dr. Sinan Erten 13 HAYVAN VE BİTKİ TÜRLERİNİN ORTADAN KALKMASI Sebepleri: Asit yağmurları, yağmur ormanlarının talan edilmesi, monokültür ziraatçılık ve ormancılık, doğrudan bitki ve hayvanları ortadan kaldırma, pestisitler Sonuçları: Birçok bitki ve hayvan türünün ortadan kalkması, ormanların yok olması, iklimlerin değişmesine bağlı olarak doğal afetlerin sürekli olarak artması 21.11.2011 Doç. Dr. Sinan Erten 14 İKLİMLERİN DEĞİŞMESİ Sebepleri: Tropik yağmur ormanlarının yok olması, sınırsız bir şekilde fosil yakıtlarının tüketilmesi, FKC gazlarının kullanılması Sonuçları: Sera etkisinin oluşması (Küresel sınma), ozon tabakasından yeryüzüne yani canlılara zararlı ışınların ulaşması 21.11.2011 Doç. Dr. Sinan Erten 15 ÇÖP SORUNLARI Sebepleri: Tüketim toplumu olma, kullanıp atma, savurganlık,yeterli derecede atıkların değerlendirile memesi, eğitim eksikliği Sonuçları: • Savurganlığa bağlı olarak doğal kaynakların tükenme noktasına gelmesi, • yeraltı ve yerüstü sularının kullanılamaz olması, • çöplerden kaynaklanan toprak kirliliğinin canlılara zarar vermesi, • havanın kirlenmesine ve salgın hastalıklara neden olması. 21.11.2011 Doç. Dr. Sinan Erten 16 ÇEVRE EĞİTİMİ KONUSUNDAKİ ETKİNLİKLER 21.11.2011 Doç. Dr. Sinan Erten 17 ÇEVRE EĞİTİMİNDE HİKAYE VE ŞARKILAR NİÇİN YERLİ ÜRÜN ? GÖMÜ HAREKATI ATIK KAĞITLARDAN KAĞIT YAPIMI ATIKLARIN YENİDEN DEĞERLENDİRİLMESİ YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARINA ÖRNEKLER DAMLATAN MUSLUKLARIN TAMİRİ OKULLARDA PROJELER ÇEVRE DENEYLERİ 21.11.2011 Doç. Dr. Sinan Erten 18 ENERJİ TASARRUFU ETKİNLİKLERİ AĞAÇLANDIRMA ÇALIŞMALARI SU TASARRUFU ETKİNLİKLERİ 21.11.2011 Doç. Dr. Sinan Erten 19 Bilin bakalım ben kimim? Yumurtadan çıkar küçük bir balığa benzerim 8-10 hafta beslenir büyür 4 bacaklı bir canlı olurum Derelerde, nehirlerde ve çayırlık alanlarda yaşarım İnsanlara bir çok faydalar sağlarım Bahar ve yaz aylarında vrak vrak diye öterim Bu davranışım ile kendime uygun eşi seçerim Beni tanıyıp bilmeyenler sanır ki siğil yaparım Halbuki ben küçük bir çift yaşamlıyım Beni korumak sevmek sizin görevinizdir Bunun nasıl yapılacağını Sinan hoca iyi bilir • Çocuklarda canlılara karşı sevgi oluşturma 21.11.2011 Doç. Dr. Sinan Erten 21 • Çevre Bilincine sahip insanlar ne yaparlar 21.11.2011 Doç. Dr. Sinan Erten 22 • Çevrenin korunmasından haberi olmayanlar neler yapabiliyor? 21.11.2011 Doç. Dr. Sinan Erten 23 21.11.2011 Yrd. Doç. Dr. Sinan Erten 24 Üniversite Öğrencilerinde Çevre Bilinci – Dr Sinan Erten SABRINIZ VE DİKKATİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER 21.11.2011 Yrd. Doç. Dr. Sinan Erten 26