Haftalık Ekonomi ve Finans Bülteni 27 Nisan 2015 / 17

Haftalık Ekonomi ve Finans Bülteni
27 Nisan 2015 / 17
Haftaya Bakış
Geçtiğimiz hafta küresel piyasaların gündeminde ABD’de
açıklanan makroekonomik veriler, Yunanistan’a ilişkin
gelişmeler ve Çin Merkez Bankası’nın ekonomiyi
desteklemek için attığı adımlar yer aldı.
gecikme yaşanmaksızın orta vadede
seviyelere ulaşacağı beklentisini yineledi.
%2’ye
yakın
Ekonomideki ivme kaybının son aylarda belirginleştiği
Çin’de merkez bankası zorunlu karşılık oranlarında son bir ay
içinde ikinci kez indirime gitme yönünde karar aldı. Karar
küresel piyasalarda olumlu karşılanırken, Çin Merkez
Bankası’ndan bir yetkili, tüketici fiyatlarının cari seviyesi ve
genel ekonomik durum dikkate alındığında merkez
bankasının zorunlu karşılık oranlarını indirmek için halen
yeterli hareket alanı olduğunu belirtti. Öte yandan, Çin'de
Baoding Tianwei adlı kamu şirketi, yerel yatırımcılara
borçlanma senetlerinin kupon ödemesini yapamayacağını
açıkladı. Böylece, Çin’de ilk defa bir kamu şirketi temerrüde
düşmek üzere olduğu uyarısında bulundu. Çin'de daha önce
sadece borsada işlem gören iki şirket, yerel yatırımcılara
ihraç edilen borçlanma senetlerinin kupon ödemelerinde
temerrüde düşmüştü.
Fed’in faiz artırımlarına 2015 yılında başlamasının
beklendiği ABD’de son dönemde açıklanan veriler
büyümenin ivme kaybettiğine işaret ediyor. PMI imalat
endeksi Nisan ayında iktisadi faaliyetin son 3 ayın en düşük
seviyesinde gerçekleştiğini gösterirken, işgücü piyasası
verilerinin seyri de ekonomik aktivitedeki ivme kaybını teyit
ediyor. Nitekim 18 Nisan ile sona eren haftada işsizlik maaşı
başvuruları 295 bin kişi ile beklentilerin üzerinde
gerçekleşti. Öte yandan, New York Fed Başkanı William
Dudley yaptığı açıklamalarda ABD’de ekonomik aktivitenin
yılın ikinci yarısında ivme kazanacağını ve bu gelişmenin de
faiz artışı sürecine geçilmesinde politika yapıcıların elini
güçlendireceğini belirtti. Dudley, Fed’in piyasalardaki
gelişmeleri yakından takip ettiğini, faiz artırım sürecine
geçilmesinin ardından da gevşek para politikası duruşunun
korunacağını ifade etti.
TCMB Çarşamba günü gerçekleştirdiği toplantısında politika
faizi olan 1 haftalık repo ihale faiz oranını değiştirmeyerek
%7,5 seviyesinde bıraktı. Piyasalarda artan volatilite
karşısında TCMB geçtiğimiz hafta belirtmiş olduğu üzere
döviz depo hesaplarında 50 baz puanlık indirime giderken,
bankaların TL cinsinden tesis etmiş oldukları zorunlu
karşılıklara ödenen faizi 50 baz puan artırdı. TCMB toplantı
sonrasında yayımladığı açıklamada, yurt içinde iktisadi
faaliyetin ılımlı bir performans sergilediğini ve kredi
hacmindeki artışın makul düzeylerde bulunduğunu ifade
ederken uygulanan temkinli para ve maliye politikalarının
çekirdek enflasyon göstergelerindeki iyileşmeyi
desteklediğini yineledi. Yurt içinde iktisadi faaliyetin
yavaşladığı ve beklentilerin önemli ölçüde bozulduğu
mevcut konjonktürde TCMB tarafından atılan adımların
piyasanın beklentilerini karşılayamaması haftanın
kalanında para piyasalarının olumsuz bir görünüm
çizmesine ve TL’nin değer kaybetmesine neden oldu.
Euro Alanı’nda Yunanistan kaynaklı endişeler ise devam
ediyor. Cuma günü Riga’da Euro Alanı maliye bakanlarıyla
yapılan görüşmelerde Yunanistan Hükümeti’ne reform
programını onaylamadan yeni mali yardım alamayacağı
uyarısında
bulunulurken,
toplantıda
anlaşma
sağlanamaması ülkenin nakit sıkıntısının bir süre daha
devam edeceğine işaret etti. Euro Alanı maliye bakanları
Yunanistan’a ilişkin bir sonraki değerlendirmesini 11
Mayıs’ta yapacak. Yunanistan hükümetinin kamu
kuruluşlarına sahip oldukları likiditeyi merkez bankasında
bulundurmaları yönünde talimat vermesi de piyasalarda
olumsuz karşılandı. Ayrıca, Yunanistan bankalarının Avrupa
Merkez Bankası (ECB) tarafından sağlanan acil likidite
yardımı karşılığında teminat olarak gösterdikleri menkul
kıymetlerden yapılan kesintinin artırılmasını öngören bir
tasarı hazırlandığı haberleri gündeme geldi. Bu gelişme,
ECB’nin söz konusu mekanizmayı kısıtlayarak Yunanistan’ın
reformlar konusunda atacağı adımları hızlandırmasını
sağlamayı amaçladığı yönünde yorumlandı.
Geçtiğimiz hafta Türkiye ekonomisinin yılın ikinci
çeyreğindeki performansına ilişkin öncü gösterge
niteliğindeki ilk veriler açıklandı. Salı günü açıklanan verilere
göre tüketici güven endeksi Nisan’da Mart ayındaki son 6
yılın en düşük seviyesinden yükselerek 65,35 seviyesinde
gerçekleşti. Reel kesim güven endeksi de Nisan ayında
toparlanmaya işaret etti. Endeks, bir önceki aya göre 4,4
ECB Başkanı Mario Draghi geçtiğimiz hafta yayımlanan
ECB’nin yıllık raporunun önsözünde Euro Alanı’nda
toparlanmanın devam edeceği ve enflasyonun herhangi bir
HAFTALIK VERİLER (24 Nisan)
17.Nis
24.Nis Değişim (%)
17.Nis
24.Nis Değişim (%)
BIST-100
82.418
85.551
3,80
EUR/USD
1,0805
1,0872
0,62
Gösterge Tahvil Faizi
%9,44
%10,27
0,83 (1)
USD/TL
2,6772
2,7134
1,35
(1)
EUR/TL
2,8938
2,9513
1,99
1.204
1.179
-2,10
54,1
63,1
16,69
ABD 10 Yıllık Tahvil Faizi
%1,85
%1,92
EMBI+ (baz puan)
395
374
-21 (1)
ALTIN (USD/ons)
EMBI+ Türkiye (baz puan)
268
255
-13 (1)
PETROL (USD/varil)
(1) Haftalık fark alınmıştır.
0,07
Haftalık Ekonomi ve Finans Bülteni
puan artışla 107,9 seviyesine yükseldi. TCMB verilerine
göre mevsimsellikten arındırılmış endeks de bir önceki aya
göre 1,5 puanlık artışa işaret etti. Kapasite kullanım oranı da
bir önceki aya göre 1,7 puan arttı ve %74,1 oldu ve Türkiye
ekonomisinin yılın ikinci çeyreğine nispeten olumlu bir
başlangıç yaptığına işaret etti.
Bu hafta küresel piyasaların odağında Fed’in faiz kararı ve
toplantı sonrası yapacağı açıklama yer alıyor. Yurt içinde ise
TCMB tarafından yılın ikinci Enflasyon Raporu
yayımlanacak.
Haftalık Veri Gündemi
28 Nisan ABD Tüketici Güven Endeksi
29 Nisan
Fed Açık Piyasa Komitesi Toplantısı ve Faiz Kararı
TÜİK Dış Ticaret İstatistikleri
TCMB Enflasyon Raporu
TCMB Para Politikası Kurulu Toplantı Özeti
1 Mayıs
Piyasa Beklentisi
Nisan
101,6
Hazine İç Borç Ödemesi (10,9 milyar TL)
ABD GSYH Büyüme Verisi (Öncü)
30 Nisan
Dönemi
2015 1. Çeyrek
Nisan
Mart
2015-II
Nisan
ABD Kişisel Gelir Verisi
Mart
aylık %0,2 artış
ABD Kişisel Tüketim Harcamaları Verisi
Mart
aylık %0,4 artış
ABD Markit İmalat Sanayi PMI Verisi
Nisan
54,6
ABD ISM İmalat Sanayi PMI Verisi
Nisan
52,0
ABD Michigan Üniversitesi Tüketici Güven Endeksi
Nisan
96,2
27 Nisan 2015
2
Haftalık Ekonomi ve Finans Bülteni
Hisse Senedi Piyasaları
Tahvil-Bono Piyasaları
BIST ENDEKSLERİ
BIST- Hizmetler
57.390
59.893
4,36
109.532
113.199
3,35
BIST- Mali
Geçtiğimiz hafta yurt içi hisse senedi piyasaları yukarı
yönlü bir seyir izledi. TCMB Para Politikası Kurulu kararı
öncesindeki temkinli bekleyişe rağmen yabancı
alımlarıyla hareketlenen BİST-100 endeksi Salı günü
%2,4 yükseldi. PPK kararının olduğu Çarşamba günü
kurdaki gelişmelerin yansımasıyla bir miktar değer
kaybeden endeks Cuma günü %2’nin üzerinde artış
kaydederek haftayı 85.551 düzeyinden kapattı. Böylece,
BİST-100 endeksi haftalık bazda %3,8 yükselmiş oldu.
Borsa İstanbul’un geçen haftaki seyrinde son dönemde
küresel piyasalarda gelişmekte olan ülkelere yönelik risk
iştahındaki artış etkili olurken, Borsa İstanbul’a yabancı
yatırımcı ilgisinin artmasının geçen haftalarda diğer
gelişmekte olan ülkelerden negatif yönde ayrışan Türk
hisselerinin nispeten ucuz kalmasından kaynaklandığı
düşünülüyor.
Borsa İstanbul - BIST
9,4
24 Nisan
8,4
85.000
4.000
84.000
3.000
83.000
4,0
2.000
82.000
0,0
1.000
81.000
-2,0
İşlem Hacmi (milyon TL)
21.Nis
22.Nis
24.Nis
BIST-100 Endeksi (sağ eksen)
Kaynak: Borsa İstanbul, Reuters, İktisadi Araştırmalar Bölümü
27 Nisan 2015
80.000
3 Yıl
5 Yıl
10 Yıl
Gösterge Tahvil Faizi ve Beklenen Reel Faiz
14,0
5.000
20.Nis
2 Yıl
Böylece, 16 Kasım 2016 itfa tarihli gösterge tahvilin
bileşik faizi haftalık bazda 83 baz puan yükselerek Cuma
gününü %10,27 düzeyinden kapattı.
86.000
17.Nis
1 Yıl
Geçtiğimiz hafta tahvil ve bono piyasasında faizlerin
önemli ölçüde yükseldiği izlendi. Seçim öncesi siyasi
belirsizlikler TL varlıklarda faizlerin yükselmesinde etkili
olurken, bu dönemde TCMB’nin TL’yi kalıcı olarak
destekleyecek adımlar atmayacağı beklentisi faizlerin
yukarı yönlü seyrini hızlandırdı. Dolar/TL kurunun yüksek
seyri de gelişmekte olan ülkelerde artan risk iştahına
rağmen tahvil ve bono piyasasında faizleri gerilemesini
engelliyor.
6.000
0
17 Nisan
8,9
(%)
12,0
10,27
10,0
8,0
6,0
3,14
2,0
Gösterge Tahvil Faizi
Nis.15
3,81
Mar.15
84.652
Şub.15
81.543
Oca.1 5
BIST- Sınai
9,9
Ara.14
3,81
Kas.14
104.369
Eki.14
100.541
BIST- 30
Ey l.14
3,80
Ağu.1 4
85.551
Tem.1 4
82.418
BIST- 100
TL Getiri Eğrisi (%)
10,4
Haz.14
Değişim (%)
May.14
24.Nis
Nis.14
17.Nis
Beklenen Reel Faiz *
* Gösterge tahvilin beklenen enflasyona göre hesaplanan reel faizidir.
3
Haftalık Ekonomi ve Finans Bülteni
Döviz Piyasaları
Eurotahvil Piyasaları
DÖVİZ KURLARI
17.Nis
24.Nis
Değişim (%)
Dolar
2,6772
2,7134
1,35
Euro
2,8938
2,9513
1,99
Sepet (¹)
2,7855
2,8324
1,68
EUR/USD Paritesi
1,0805
1,0872
0,62
USD/JPY Paritesi
118,90
118,97
0,06
(¹) 0,5 USD + 0,5 EUR
350
300
250
200
EUR/USD
USD/JPY (sağ eksen)
Nis.15
Mar.15
Şub.15
Oca.1 5
Ara.14
Kas.14
Eki.14
Ey l.14
Haz.14
Ağu.1 4
100
Tem.1 4
1,04
Mar.15
Şub.15
Oca.1 5
Ara.14
Kas.14
Eki.14
Ey l.14
Ağu.1 4
Tem.1 4
Haz.14
May.14
Nis.14
640
1,8
1,6
620
ABD 10 Yıllık Tahvil Fa izi (%)
Mar.15
104
1,08
660
2,0
Şub.15
108
1,12
680
2,2
Oca.1 5
1,16
2,4
Ara.14
112
1,20
700
2,6
Kas.14
116
1,24
Eki.14
1,28
720
2,8
Ey l.14
120
1,32
740
3,0
Ağu.1 4
1,36
EMBI+ Endeks ve ABD Tahvil Getirisi
3,2
Tem.1 4
124
Gelişmekte olan ülke eurotahvillerine ait risk primi haftayı
21 baz puan düşüşle 374’ten kapatırken, Türk
eurotahvillerine ait risk primi 13 baz puan gerileyerek
255’e indi. Son dönemde Türkiye’ye yönelik risk algısının
bozulması ve TL’deki değer kayıpları paralelinde Türk
eurotahvillerindeki görece olumsuz seyir devam ediyor.
Haz.14
Pariteler
1,40
Türkiye
Fed’in faiz artırımında temkinli davranacağı beklentisi
gelişmekte olan ülke varlıklarına yönelik para akımlarının
kuvvetlenmesini sağlarken, geçtiğimiz hafta gelişmekte
olan ülke eurotahvillerine yönelik talebin güçlü seyrettiği
izlendi. Öte yandan, Yunanistan’ın mali durumuna ilişkin
belirsizlikler risk iştahını baskılamaya devam etti.
May.14
Yurt içi piyasalarda ise seçim öncesi TCMB’nin TL’yi kalıcı
olarak destekleyecek adımlar atmayacağı endişesi ve
seçim sonucuna yönelik belirsizlikler TL’yi baskı altında
tutmaya devam etti. TL, dolar karşısında haftalık bazda
%1,4 değer kaybederken, euro karşısındaki kaybı ise %2
oldu.
EMBI+
Nis.14
Yunanistan’ın temerrüde düşebileceği ve Euro Alanı’ndan
çıkabileceği endişeleri euronun hafta boyunca baskı
altında kalmasına neden oldu. Buna karşılık Almanya
Başbakanı Angela Merkel’in; Yunanistan’ın mali yardım
almadan önce nakit kaynaklarının tükenmemesi için her
şeyin yapılması gerektiğini ifade etmesi euroya destek
sağladı. EUR/USD paritesi haftalık bazda %0,6 yükselerek
haftayı 1,0872 düzeyinden kapattı.
May.14
450
400
150
Son dönemde ABD’de açıklanan ve büyümenin ivme
kaybettiğine işaret eden veriler Fed’in faiz artırımında
daha temkinli davranacağı görüşünü destekleyerek
doların bir miktar zayıflamasına neden oldu. Nitekim
doların diğer gelişmiş ülke para birimleri karşısında
değerini gösteren DXY endeksi düşüşünü sürdürerek
haftalık bazda %0,6 geriledi.
Nis.14
EMBI+ ve Türkiye Spread (baz puan)
500
EMBI+ (sağ eksen)
Kaynak: Reuters
27 Nisan 2015
4
Haftalık Ekonomi ve Finans Bülteni
Emtia Piyasaları
Altın Fiyatı (USD/ons)
1.400
Brent Türü Petrol Fiyatı (USD/varil)
120
110
1.350
100
90
1.300
80
1.250
1.179
1.200
70
63,1
60
50
1.150
40
Nis.15
Mar.15
Şub.15
Oca.1 5
Ara.14
Kas.14
Eki.14
Ey l.14
Ağu.1 4
Tem.1 4
Haz.14
May.14
Nis.15
Mar.15
Şub.15
Oca.1 5
Ara.14
Kas.14
Eki.14
Ey l.14
Ağu.1 4
Tem.1 4
Haz.14
May.14
Nis.14
ABD’de açıklanan verilerin ekonomik aktivitede ivme
kaybına işaret etmesi Fed’in faiz kararına yönelik
beklentilerde belirsizliğe yol açarken, altın fiyatlarının bu
durumdan olumsuz etkilendiği izlendi. Doların zayıf
seyrine karşın, gelişmekte olan ülke hisse senetlerine
yönelik sermaye akımlarının yüksek olduğu haftada altına
olan talebin zayıf seyrettiği görüldü. Böylece, altın
fiyatları haftalık bazda %2,1 oranında değer kaybıyla
haftayı 1.179 dolar/ons seviyesinden kapattı.
Nis.14
30
1.100
Petrol fiyatları ABD’de kaya petrolü üretiminin
gerileyeceği yönündeki tahminlere ve Yemen’de devam
eden çatışmalara bağlı olarak artan arz yönlü endişeler
paralelinde yükselişini geçtiğimiz hafta da sürdürdü.
Haftalık bazda %4,1 artan brent türü petrolün spot fiyatı
haftayı 63,1 dolar/varil düzeyinden kapatırken, Mart
sonuna göre yükseliş %17,9 seviyesine ulaştı.
Kaynak: Reuters
27 Nisan 2015
5
Haftalık Ekonomi ve Finans Bülteni
Türkiye İş Bankası A.Ş - İktisadi Araştırmalar Bölümü
İzlem Erdem - Bölüm Müdürü
izlem.erdem@isbank.com.tr
Alper Gürler - Birim Müdürü
alper.gurler@isbank.com.tr
Özgür Demirtaş - Müdür Yrd.
ozgur.demirtas@isbank.com.tr
H. Erhan Gül - Uzman
erhan.gul@isbank.com.tr
Aslı Şat Sezgin - Uzman
asli.sat@isbank.com.tr
İlker Şahin - Uzman
ilker.sahin@isbank.com.tr
Ahmet Aşarkaya - Uzman Yrd.
ahmet.asarkaya@isbank.com.tr
Bütün yayınlarımıza http://ekonomi.isbank.com.tr adresinden erişebilirsiniz.
Bu rapor Bankamız uzmanları tarafından güvenilir olduğuna inanılan kamuya açık kaynaklardan elde edilen bilgiler
kullanılmak suretiyle, sadece bilgilendirme amacıyla hazırlanmıştır ve hiçbir şekilde finansal enstrümanların alım veya satımı
konusunda tavsiye veya finansal danışmanlık hizmeti sağlanması olarak yorumlanmamalıdır. Bu raporda yer verilen görüş ve
değerlendirmeler, hiçbir şekilde Türkiye İş Bankası A.Ş.’nin kurumsal yaklaşımını yansıtmamakta olup, raporu kaleme alan
uzmanların kişisel görüş ve değerlendirmeleridir. Türkiye İş Bankası A.Ş. bu raporda yer alan bilgi, görüş ve
değerlendirmelerin doğru, değişmez ve eksiksiz olması konusunda herhangi bir şekilde garanti vermemektedir. Türkiye İş
Bankası A.Ş. bu raporda yer alan bilgilerde herhangi bir bildirimde bulunmaksızın değişiklik yapma hakkına sahiptir. Bu rapor
ve içindeki bilgilerin kullanılması nedeniyle doğrudan veya dolaylı olarak oluşacak zararlardan Türkiye İş Bankası A.Ş. hiçbir
şekilde sorumluluk kabul etmemektedir.
İşbu rapor üzerinde Bankamızın telif hakkı olup, Bankamızın yazılı izni alınmaksızın herhangi bir kişi tarafından, herhangi bir
amaçla, kısmen veya tamamen çoğaltılamaz, dağıtılamaz veya yayımlanamaz. Tüm haklarımız saklıdır.
27 Nisan 2015
6