Dış Ticaret Verileri Bülteni
advertisement
Dış Ticaret Verileri Bülteni MART - 2016 TÜİK dış ticaret verilerine göre ihracat 2016 yılı Mart ayında, 2015 yılının aynı ayına göre %2,3 artarak 12 milyar 811 milyon Dolar, ithalat %5,2 azalarak 17 milyar 758 milyon Dolar olarak gerçekleşti. Aylara Göre Dış Ticaret - MTEA 20 (Milyar $) 15 10 5 0 - 5 - 10 Nis May Haz İhracat Tem Ağu İthalat Eyl Eki Kas Ara Oca Denge Şub Mar Kaynak: TÜİK 2015 Mart ayında 6 milyar 205 milyon Dolar olarak gerçekleşmiş olan dış ticaret açığı, 2016 Mart ayında %20,3 azalarak 4 milyar 946 milyon Dolar olarak gerçekleşti. İhracatın ithalatı karşılama oranı ise %66,9’dan( 2015 Mart) %72,1’e yükseldi. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış verilere göre ise aylık bazda ihracat %3,5, ithalat %0,6 azaldı. Parite Türkiye ağırlıklı olarak hammadde ithal edip tüketim malı ihraç etmektedir. Hammaddelerin ticareti ise başta petrol olmak üzere Dolar üzerinden olup; ihracatın yapıldığı mamul ürünlerin ticareti de en büyük ihracat pazarımızın AB bölgesi olması sebebiyle Euro üzerinden gerçekleşmektedir. Dolayısıyla Dolar/Euro paritesindeki değişimlerin ülkenin dış ticaretini reel anlamda etkilemesi gündemdedir. Doların Euro karşısında değer kaybetmesi maliyetleri azaltarak ihracatı teşvik etmektedir. Bu doğrultuda yapılan çalışmalar da Dolar/Euro paritesinin reel ihracatı aynı yönde etkilediğini göstermiştir. Aşağıdaki grafikler de göstermektedir ki dış ticaretimizde TL’nin rolü sınırlı olup, ihracatta Euro’nun, ithalatta ise Dolar’ın etkisi ön plana çıkmaktadır. Sayfa 1 tedam.ticaret.edu.tr 29 NİSAN 2016 Dış Ticaret Verileri Bülteni Döviz Türlerine Göre İthalat 12 8 7 6 5 4 3 2 1 0 10 Milyon Milyon Döviz Türlerine Göre İhracat 8 6 4 2 0 Euro Dolar TL Euro Dolar TL Bu doğrultuda son zamanda Dolar/Euro paritesinde gerçekleşen yükseliş trendi dış ticaretimizi destekliyor. Dolar/Euro Paritesi 3,2 3 2,8 2,6 2,4 Nis May Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara Oca Şub Mar Oysa reel anlamda ihracatımıza bakıldığında son yılda artışın sınırlı olduğu görülüyor. Milyar Kg Cinsinden Aylık İhracat 10 8 6 4 2 0 Nis May Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara Oca Şub Mar Kaynak: TİM Ülkeler Bazında Dış Ticaret Avrupa Birliği’nin (AB-28) ihracattaki payı 2016 Mart ayında %49,1 oldu. Önceki yıl aynı dönemde bu oran %42,6 olarak gerçekleşmişti. AB’ye yapılan ihracat yıllık bazda %18,1 artarak 6 milyar 295 milyon Dolar olarak gerçekleşti. Sayfa 2 tedam.ticaret.edu.tr 29 NİSAN 2016 Dış Ticaret Verileri Bülteni En fazla ihracat 1 milyar 386 milyon Dolarla İngiltere ile yapılırken ihracat bu ülkeyi sırasıyla 1 milyar 219 milyon Dolar ile Almanya, 652 milyon Dolar ile Irak ve 609 milyon Dolar ile İtalya takip etti. Mart Ayı En Fazla İhracat Yapılan İlk 10 Ülke 1 500 Milyon $ 1 000 500 0 İngiltere Almanya Irak İtalya ABD Fransa İspanya İsviçre Hollanda Suudi Arabistan Kaynak: TÜİK İthalatta ilk sırayı alan Çin’den 2016 yılı Mart ayında yapılan ithalat 2 milyar 273 milyon Dolar oldu. Çin’i 2 milyar 22 milyon Dolar ile Almanya, 1 milyar 395 milyon Dolar ile Rusya ve 1 milyar 8 milyon Dolar ile ABD izledi. Mart Ayı En Fazla İthalat Yapılan İlk 10 Ülke 2 500 Milyon $ 2 000 1 500 1 000 500 0 Çin Almanya Rusya ABD İtalya Fransa Hindistan İngiltere Güney İspanya Kore Kaynak: TÜİK İhracatta (en çok ihracat yapılan ilk 20 ülke arasında) en fazla artış gerçekleşen ülkeler %55,7 ile İran, %52,6 ile Hollanda ve %37,4 ile Polonya olurken, en fazla azalış gerçekleşenler -%46,3 ile BAE, -%24,2 ile İsviçre ve -%12,3 ile Irak oldu. İthalatta ise (en çok ihracat yapılan ilk 20 ülke arasında) en fazla artış gerçekleşen ülkeler %40,1 ile İngiltere, %32 ile Fransa ve %28,5 ile Japonya olurken, en fazla azalış gerçekleşenler ise -%41 ile İran, -%39,6 ile Ukrayna ve -%36,3 ile Rusya oldu. Sayfa 3 tedam.ticaret.edu.tr 29 NİSAN 2016 Dış Ticaret Verileri Bülteni Teknoloji yoğunluğuna göre dış ticaret verileri sınıflaması olan ISIC Rev.3 içinde yer alan imalat sanayi ürünlerinin toplam ihracattaki payı %94,6, yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ihracatı içindeki payı %3,9, orta yüksek teknolojili ürünlerin payı ise %32 olarak gerçekleşti. İmalat sanayi ürünlerinin toplam ithalattaki payı %84,5, yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ithalatı içindeki payı %17,3, orta yüksek teknolojili ürünlerin payı ise %46,7 oldu. Emtia Ham Petrol: Fiyat ($) - İthalat (Ton) 80 3 000 2 500 60 40 1 500 Bin 2 000 1 000 20 500 0 0 Nis May Haz Tem Ağu Eyl Ham Petrol Fiyatı($) Eki Kas Ara Oca Ham Petrol İthalatı Şub Mar Kaynak: TÜİK-Bloomberg Suudi Arabistan ve Rusya'nın üretim miktarını askıya alacağı beklentisi ve ABD'de ham petrol üretiminin geçen yıla göre yüzde 6 düşmesinin ardından fiyatlar toparlanarak varil başına 45 Dolar seviyesine kadar yükseldi. Ham petrol fiyatları 2016 yılının zirve seviyelerine yaklaştı, analistler düşen ABD üretimi ve yüksek tüketici iştahının fiyatları yeniden yükseltebileceğini belirtti. Brent petrolü Nisan’da 47,42 Dolar ile 5,5 ayın zirvesini gördü. Böylelikle Brent petrolü 27,08 Dolar ile 12 yılın dibini gördüğü 20 Ocak'tan bu yana %75 yükseldi. Piyasada hem yatırım harcamaları yönünden uzun vadede hem de arz yönünden orta vadede yetersizlikler yaşanması yönünde bir beklenti oluşmuş durumda. Kaya petrolü ve dünya genelindeki büyük sahalarda düşen yatırımlar nedeniyle, küresel arzın bu sene yatay seviyeye gelmesini bekleniyor. Ayrıca ABD'de petrol üretiminin düşmesi de piyasada arztalep dengesinin bu senenin sonuna doğru oluşacağı beklentisini yarattı. Yaklaşık olarak 2. Sayfa 4 tedam.ticaret.edu.tr 29 NİSAN 2016 29 NİSAN 2016 Dış Ticaret Verileri Bülteni yılına giren düşük fiyatlarla endüstrideki toplam harcamanın 2014'te 700 milyar Dolardan, 2015'te 500 milyar Dolara gerilediğini ve bu sene de 400 milyar Dolara düşmesinin beklendiği öngörüsü piyasaya hâkim. 2016’nın Mart ayında petrol ve petrolden elde edilen ürün kaleminde net ihracat -436 bin Dolar seviyesinde gerçekleşti. Geçen sene aynı ay için rakam -610 bin Dolar olmuştu. Bu fark petrol fiyatlarındaki düşüşe göre değerlendirildiğinden beklenenin altında görülmekte. Altın: Fiyat (Ons/$) - Net İhracat ($) 1.300 1.500 1.250 1.150 500 1.100 0 1.050 -500 1.000 950 -1.000 Nis May Haz Tem Ağu Eyl Altın Fiyatı(Ons/$) Eki Kas Ara Altın Net İhracatı Oca Şub Mar Kaynak: TÜİK-Ntvpara FOMC tutanakları ardından Altın fiyatındaki geri çekilmelerin 1239 Dolar ile sınırlı kalması sonrasında Japonya Merkez bankası kararı ile birlikte önemli yükselişler kaydeden Altın, 1260 Dolar seviyesine yaklaştı. Özellikle 1254 Dolar seviyesi üzerinde kalma çabası, kıymetli Bin 1.000 1.200 madenlerden altın için daha üst bölgelere ilerleme ihtimalini kuvvetlendirmektedir. Bunun yanı sıra yukarı yönlü çıkışlarda 1262 seviyesi, ilgili yükselişlerin 1270 – 1277 bölgesine ilerleyip ilerlememesi konusunda önemli bir sinyal niteliği olabilir. 1239-46 bölgesi üzerinde kaldığı müddetçe Altın fiyatında yukarı yönlü çıkışların devamına ilişkin düşünce ön plandadır. Ocak’ta net ihracat 774 bin Dolar seviyesinde gerçekleşti. Geçen yılın aynı ayında bu rakam 820 bin Dolar olarak gerçekleşmişti. Sayfa 5 tedam.ticaret.edu.tr Dış Ticaret Verileri Bülteni Jeopolitik Gelişmeler Net İhracat: Rusya - İran Nis May Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara Oca 0 Şub Mar 200 100 -100 -1000 Bin 0 Bin -500 -200 -300 -1500 -400 Rusya İran Kaynak: TÜİK Rusya ile ticarette kan kaybının sürdüğü görülüyor. Ancak toplam hacim bazında bakıldığında rakam küçülürken, Türkiye’nin Rusya’ya dış ticaret açığı bazında bakıldığında rakam Türkiye lehine gelişmektedir. Net ihracat Mart ayında -1 271 bin Dolar’a geriledi. Geçen yılın aynı döneminde ise bu rakam -1 714 bin Dolar olmuştu. Böylece Türkiye’nin Rusya’ya olan açığında 442 bin Dolarlık bir azalış gözlemlenmekte. Türkiye'ye gelen turist sayısı Mart ayında yıllık bazda yüzde 12,8 azaldı. Böylece yılın ilk çeyreğinde turist sayısında yaşanan azalma geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 10,3 oldu. Mart ayında Rusya'dan gelen turist sayısı yıllık bazda yüzde 59 azalarak 24 bin seviyesinin altına geriledi. İran ile olan net ihracatta ise yine benzer şekilde açıkta Türkiye lehine bir azalış görülmekte. Geçen ay -104 bin olan açık bu ay -54 bin Dolar gerçekleşti, geçen yıl Mart’ta açık -435 bin olmuştu. Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın açıkladığı verilere göre, Mart ayında Türkiye'yi ziyaret eden turist sayısı 1,65 milyon olurken, en çok turistin geldiği ülke İran oldu. Mart ayında İran'dan gelen turist sayısı yıllık bazda yüzde 0,6 artarak 250 bin kişiyi geçti. Rusya ve İran özelinde görülmekte olan Türkiye’nin dış ticaret açığındaki daralma, aynı şekilde toplam rakamlarda da görülmektedir. Bu durumun sadece jeopolitik gelişmelerle Sayfa 6 tedam.ticaret.edu.tr 29 NİSAN 2016 Dış Ticaret Verileri Bülteni değil, olumsuz giden genel ekonomi, düşen tüketici güveni ve 2015’te düşen kişi başına milli gelir ile doğrudan ilişkili olduğunu da söylemek mümkünüdür. KÜRESEL GÖRÜNÜM Çin 2016 Mart’ında Çin de ihracat yıllık bazda %2,5 artış şeklinde olan beklentilerin oldukça üzerinde, %11,5 oranında artarak 161 milyar Dolar düzeyinde gerçekleşti. Geçen ay yaşanan keskin düşüşün ardından ihracatta, Haziran 2015’ten sonraki ilk artış kaydedildi. İhracat 2016 I. çeyrekte, %9,6 azalmış oldu. Hong Kong’a satışlar %6,5, Japonya’ya %5,5, Güney Kore’ye %11,2, Tayvan’a %3,7, Güneydoğu Asya Ülkeler Birliği’ne (ASEAN) %13,7, AB ülkelerine %6,9, Güney Afrika’ya %29,6, ABD’ye %8,8, Brezilya’ya %47,2, Avusturalya’ya %1,9 ve Yeni Zellanda’ya %12,4 oranlarında azaldı. Hindistan ve Rusya ile ihracatta ise %0,2 artış sağlandı. Bir önceki ayda %18,8 düşen ithalat, 2016 Mart’ta bir önceki yılın aynı dönemine göre %7,6 oranında azalarak 131 milyar Dolar olarak gerçekleşti. İthalat 2016 I. Çeyrek ortalaması ise yıllık bazda %10,2 azalmış oldu. Çin İhracat (USD HML) 2500 İhracat 2000 1500 1000 Nis May Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara Oca Şub Mar Kaynak: Trading Economics Amerika Birleşik Devletleri Amerika’da ihracat bir önceki aya göre %1 artış göstererek 178 milyar Dolar seviyesinde gerçekleşti.. Mal satışı kalemi 1.8 milyar Dolar azalarak 118 milyar 600 milyon Dolar olarak Sayfa 7 tedam.ticaret.edu.tr 29 NİSAN 2016 Dış Ticaret Verileri Bülteni gerçekleşti. Avrupa Birliği’ne ihracat %10,2, Kanada’ya ihracat %6 artarken, Çin’e ihracat ise %2 azaldı. ABD İhracat (Milyar USD) 190 İhracat 185 180 175 170 Nis May Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara Oca Şub Kaynak: Trading Economics Birleşik Krallık İhracatı GSYH’sinin %28’ini oluşturan Birleşik Krallık’ta, Şubat 2016’da ihracat bir önceki aya göre %0,9 artışla 61 milyar 223 milyon Dolar olarak gerçekleşti. Geçtiğimiz Eylül ayından itibaren kaydedilen ilk artış oldu. Mal ihracatı 300 milyon Dolar artışla 33,8 milyar Dolara özellikle kimyevi mallar sektöründeki artışın etkisiyle yükseldi. Hizmetler kaleminde ise 100 milyon Dolarlık bir artış kaydedildi. 1998’den beri, İngiltere, çoğunlukla tüketim mallarına talepteki artış ve imalattaki azalış, Pound’un değer kazanması ve düşen petrol ve gaz üretimi sebebiyle dış ticaret açığı veriyor. 2013’ten beri en büyük açık, Almanya, Çin ve Hollanda ile verilirken, en büyük ticari fazla Amerika, İrlanda ve Birleşik Arap Emirlikleri ile verildi. Birleşik Krallık İhracat (Milyar GBP) 45 44 İhracat 43 42 41 40 Nis May Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara Oca Şub Kaynak: Trading Economics Sayfa 8 tedam.ticaret.edu.tr 29 NİSAN 2016 Dış Ticaret Verileri Bülteni Güney Kore Güney Kore’de ihracat Mart ayında %8,2 azalarak 43 milyar Dolar olarak gerçekleşti. En fazla ihracat hacmine sahip olan Çin’e satışlar %12,2 azalış ile 9 aylık düşüşünü sürdürdü. ABD’ye ihracat önceki yıl aynı döneme göre %3,8 azalırken, AB’ye ihracat %12,2 oranında arttı. İthalat ise %13,8 azalarak 33 milyar Dolar seviyesinde gerçekleşti. Ticari denge, ithalatın ihracattan daha hızlı azalması sonucu 10 milyar Dolar fazla verdi. Ticari İşlemler Dengesi (Milyar USD) 12 8 4 Nis May Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara Oca Şub Mar Kaynak: Trading Economics Almanya Almanya’da 2016 Şubat ihracatı bir önceki yıl aynı döneme göre %4,1 artarak 99,5 milyar Euro olarak gerçekleşti ve Kasım 2015 döneminden itibaren en büyük artış kaydedildi. İthalatta ise yıllık bazda artış Şubat ayında %4 oranında gerçekleşerek 79,7 milyar Euro oldu. Şubat ayı dış ticaret fazlası da 20.3 milyar Euro olarak belirlendi. Almanya Dış Ticaret Dengesi (Milyon EUR) 30 25 20 15 10 Mar Nis May Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara Oca Şub Kaynak: Trading Economics Sayfa 9 tedam.ticaret.edu.tr 29 NİSAN 2016 Dış Ticaret Verileri Bülteni Önceki yıl Şubat ayına göre AB ülkelerine ihracat %5,5, bu ülkelerden ithalat %5,9 arttı. Almanya, bu dönemde Avrupa Birliği (AB) ülkelerine 59,6 milyar Euro değerinde mal gönderirken bu ülkelerden 53,3 milyar Euro mal satın aldı. Euro Bölgesi ülkelerine yapılan ihracat ise Şubatta 36,8 milyar Euro, ithalat 36,1 milyar Euro olarak gerçekleşti. Oransal olarak bakıldığında ise ihracatta %3,3, ithalatta %3,7 artış kaydedildi. Almanya’nın, AB dışındaki ülkelere Şubat ayı ihracatı %2 yükselerek 39,9 milyar Euro ve ithalatı %0,4 artışla 26 milyar Euro oldu. Sayfa 10 tedam.ticaret.edu.tr 29 NİSAN 2016
