RİP_Toplumsal Cinsiyet_Tutanak_30012013

RESMİ İSTATİSTİK PROGRAMI – TOPLANTI TUTANAĞI
RİP Konu Başlığı:
TOPLUMSAL CİNSİYET İSTATİSTİKLERİ
Toplantı Tarihi/Saati:
30.01.2013 Saat:14.00
Toplantı No:
2
Toplantı Yeri:
TÜİK, 1. Kat 125 Nolu Toplantı Salonu
1. Toplantının Amacı
Türkiye’de kadının toplum içindeki yerinin belirlenmesi ve sosyo ekonomik kalkınma içinde
kadının katkısının güçlendirilmesi amacıyla ulusal ve uluslararası politikaların üretilmesi,
geliştirilmesi ve değerlendirilmesi için gerekli olan güvenilir ve güncel istatistikleri üretmek
amacıyla kurum, kuruluş ve üniversiteler arası işbirliğinin geliştirilmesi, mevcut çalışmaların
değerlendirilmesi ve yapılacak çalışmaların planlanması.
2. Katılımcılar
Adı Soyadı
Çalıştığı Birim/Ünvanı
e-posta
Telefon
Dilek GÜDER
TÜİK- Demografi İstatistikleri
Daire Başkanlığı/Hayati ve
Toplumsal Cinsiyet İstatistikleri
Grup Sorumlusu
dilek.guder@tuik.gov.tr
410 06 24
Gürbüz SOYLU
TÜİK- Demografi İstatistikleri
Daire Başkanlığı-Hayati ve
Toplumsal Cinsiyet İstatistikleri
Grubu/Uzman
gurbuz.soylu@tuik.gov.tr
410 06 04
Doç. Dr. İlknur YÜKSEL
KAPTANOĞLU
Hacettepe Üniversitesi-Nüfus
Etütleri Enstitüsü/Öğretim Üyesi
ilknury@hacettepe.edu.tr
305 1115/128
Doç. Dr. Alanur ÇAVLİN
BOZBEYOĞLU
Hacettepe Üniversitesi-Nüfus
Etütleri Enstitüsü/Öğretim Üyesi
alanurcv@hacettepe.edu.tr
305 1115/144
Dr. Nuran BELET
Gazi Üniversitesi-İktisadi ve İdari
Bilimler Fakültesi-İktisat
Bölümü/Öğretim Üyesi
nbelet@gmail.com
0533 2452820
Akın YUMUŞ
Aile ve Sosyal Politikalar
Bakanlığı-Kadının Statüsü Genel
Müdürlüğü/Uzman
akin.yumus@aile.gov.tr
705 90 59
Funda ERİŞ
Aile ve Sosyal Politikalar
Bakanlığı-Kadının Statüsü Genel
Müdürlüğü/ASP Uzmanı
funda.sahin@aile.gov.tr
705 90 80
705 91 97
1
Hasan Gürcan ÖZGEN
Aile ve Sosyal Politikalar
Bakanlığı-Kadının Statüsü Genel
Müdürlüğü-Ekonomik Statü
Daire Başkanlığı/İstatistikçi
hasan.ozgen@aile.gov.tr
705 90 66
Olcay TAŞDEMİR
Aile ve Sosyal Politikalar
Bakanlığı-Kadının Statüsü Genel
Müdürlüğü/Sosyal Çalışmacı
olcay.tasdemir@aile.gov.tr
705 90 16
3. Toplantı Gündemi
1. 8 Mart Dünya Kadınlar Günü’nde yayımı tekrarlanacak olan “İstatistiklerle Kadın” yayını
(2012 yılı) konusunda görüş alınması,
2. Kadın ile ilgili istatistikler konusunda kurum, kuruluş ve üniversiteler arası işbirliğinin
geliştirilmesi, mevcut çalışmaların değerlendirilmesi ve yürütülen/planlanan çalışmalar ya da
araştırmaların paylaşılması,
3. Görüş ve önerilerin değerlendirilmesi.
4. Sorunlar
2012-2016 Resmi İstatistik Programı (RİP) kapsamında, “Sosyal ve Demografik İstatistikler”
ana konu başlığı altında yer alan alt konu başlıklarından biri olan “Toplumsal Cinsiyet İstatistikleri”
konusundaki 2. Toplantı, Hayati ve Toplumsal Cinsiyet İstatistikleri Grup Sorumlusu Sn. Dilek
GÜDER’in, ilk toplantıda görüşülen konuları özetledikten sonra toplantının gündem maddelerini
belirtmesi ile başlamıştır. Sn. GÜDER, Türkiye İstatistik Kurumu’nun özel günlere atfen özel yayın
çıkarma çalışmaları kapsamında bu yıl da 8 Mart Dünya Kadınlar Günü’nde yayımı tekrarlanacak olan
“İstatistiklerle Kadın” yayınının geliştirilmesi çerçevesinde, katılımcıların görüşlerinin çalışmalara
önemli katkılar sağlayacağını belirtmiştir. Geçen yıl çıkarılan yayının içerdiği istatistiklerin
güncellenmesi, uluslararası karşılaştırmalara yer verilmesi ve mevcut veri kaynaklarından yeni
istatistiklerin elde edilerek bu yılki yayına dahil edilmesi şeklinde yayını geliştirmeyi planladıklarını
belirtmiştir.
Hacettepe Üniversitesi, Nüfus Etütleri Enstitüsü’nden Doç Dr. İlknur YÜKSEL
KAPTANOĞLU, yayının içereceği uluslararası karşılaştırmalarda hangi ülkelerin göz önüne
alınmasının planlandığını sormuştur. Ayrıca, yayında kadın ile ilgili istatistiklerde farklı yaş
gruplarındaki kadınlara yönelik istatistiklere de yer verilebileceğini belirtmiştir. Yayında geçen bazı
istatistiklerin tek bir veri kaynağı olduğunu, bu istatistikleri güncellemenin mümkün olamayacağını da
belirtmiştir. Örnek olarak kadına yönelik şiddet konusunda 2008 yılında gerçekleştirilen Türkiye’de
Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Araştırmasını vermiştir.
Sn. GÜDER, yayındaki uluslararası karşılaştırmalarda Avrupa Birliği üye ülkelerini ya da
OECD ve UNECE üye ülkelerini göz önüne alabileceklerini belirtmiştir. Yayında belirli istatistikler
için uluslararası karşılaştırmaların yapılacağı ayrı bir bölümün olabileceğini belirtmiştir.
2
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü’nden Sn. Akın
YUMUŞ, bu yıl Genel Müdürlük olarak Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Araştırması’nı yenilemeyi
planladıklarını, bütçelerinde bu araştırma için pay ayrıldığını ve araştırma konusunda işbirliği için
en kısa zamanda Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü ile iletişime geçeceklerini ifade
etmiştir.
Gazi Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İktisat Bölümü’nden Sn. Dr. Nuran
BELET, son dönemde gündemde olan “kadınların ev eksenli çalışması” konusuna değinerek, bu
konuda ve yarı zamanlı işlerde çalışan kadınlar ile ilgili istatistiklerin Hanehalkı İşgücü Araştırması
bulgularından elde edilerek yayına eklenebileceğini belirtmiştir. “İşgücü ve Kazanç” bölüm
başlığının “İstihdamda Kadın” olarak değiştirilmesini önermiştir. Ayrıca, kadının evde meşgul
olduğu işler ve ev içi sorumlulukları ile ilgili olarak çocuk ve yaşlı bakımı vb. istatistikler ile
kadının çalışma hayatı, sosyal yaşamı konularına da yer verilmesinin yararlı olacağını belirtmiştir.
Sn. YÜKSEL KAPTANOĞLU, yayının taslak içeriği konusunda aşağıdaki önerilerde
bulunmuştur;
•
•
•
•
•
•
“Siyasal Yaşam” bölüm başlığının “Karar Alma Mekanizmalarına Katılım” olarak
değiştirilmesi ve “Seçilmiş Meslekler” bölümünün de bu bölüme dahil edilebileceğini,
“Şiddet” bölüm başlığının “Kadına Yönelik Şiddet” olarak değiştirilmesini,
Yayının bölümlerinin, “Toplumsal Cinsiyet Göstergeleri” Veri Setinde yer alan 16 başlık
şeklinde düşünülmesini,
Göç ile ilgili istatistiklere yer verilmesini,
Kız çocukları ile ilgili erken evlilikler, okullaşma oranları vb. istatistiklere yer
verilebileceğini,
Çocuk bakımı ile ilgili (kreş, anaokulu sayısı vb.) ayrı bir bölüm olması gerektiğini,
•
Geçen yılki yayında yer alan “Ekler” bölümündeki tabloların ilgili bölüm başlıkları altına
alınmasının daha yararlı olacağını,
•
10. Kalkınma Planının 6.1 ve 7. bölümlerinde yer alan kadına yönelik şiddet ve diğer
konulardaki değişkenlerin dikkate alınabileceğini,
•
Yasa yürürlüğe girdikten sonra ŞÖNİM (Şiddet Önleme ve İzleme Merkezi) ile ilgili
bilgilerin de yayına dahil edilebileceğini,
•
İntihar girişimi ile ilgili istatistiklere yer verilebileceğini ve 2011 Aile Yapısı Araştırması
sonuçlarının kullanılabileceğini,
•
Geçen yılki yayında özellikle grafiklerdeki renklerin ayırt edici olmadığını belirterek, bu
yıl renk seçimi konusuna dikkat edilmesini,
3
•
Yayın başlığının “İstatistiklerle Kadın” şeklinde değil “Toplumsal Cinsiyet İstatistikleri”
olarak düzenlemenin toplumsal cinsiyet bakış açısı anlamında daha doğru olacağını.
Ayrıca, İsveç’in “Women and Men Statistics” yayınını ve “Türkiye’de Kadın” yayınını örnek
olması açısından toplantıda incelenmek üzere sunmuştur.
Hacettepe Üniversitesi, Nüfus Etütleri Enstitüsü’nden Doç Dr. Alanur ÇAVLİN
BOZBEYOĞLU, yayında tabloların ve grafiklerin bir araya getirilerek veri kaynaklarının da
altlarına yazılmasının önemli olduğunu belirtmiştir. Yayında, kadın ile ilgili belirli istatistiklerde
farklı yaş grupları şeklinde bilginin verilmesinin yararlı olacağını (örneğin; 6-15, 15-49 ve 50+
şeklinde) belirtmiştir. Kadının belirli yaşam dönemlerinin (bebek, çocuk, kadın, yaşlı) bir sıralama
yapılarak ele alınması ve istatistiklerin de bu sıralama ile düzenlenmesinin yararlı olacağını
belirtmiştir. Geçen yılki yayında belli grafiklerin sadece kadın verileri ile çizildiğini, karşılaştırmalı
verilere yer verilmesinin daha uygun olacağını ifade etmiştir. Coğrafi bölge bazında
karşılaştırmaların yararlı olacağını, ancak yayını oldukça genişleteceğini de belirtmiştir.
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü’nden Sn. Funda
ERİŞ, yayının formatı ve içereceği konu başlıkları anlamında hocalarımızın görüşlerine
katıldıklarını belirterek yayında, rektör sayıları ile birlikte dekan, enstitü müdürleri ve muhtar
sayılarına, son seçimlerde cinsiyet bazında aday oranlarına, belediye, il genel meclisi üye sayılarına,
avukat ve mühendis sayılarına da yer verilmesinin yararlı olacağını belirtmiştir. Ayrıca, anne ölüm
oranı ve bebek ölümlülüğü ile sağlık hizmetlerinden memnuniyetin “sağlık” bölümüne
eklenebileceğini belirtmiştir. Eğitim konusunda, yaygın eğitime de yer verilmesi gerektiğini, il
bazında okullaşma oranlarının da verilebileceğini ifade etmiştir.
Sn. YUMUŞ, istihdamda olan kadınlardan kamu ve özel sektörde çalışanların oranlarının da
yayında yer almasının yararlı olacağını belirtmiştir. Ayrıca, World Economic Forum tarafından
açıklanan Global Gender Pay Gap Endeksi’nde istihdamla ilgili gösterge değerlerinde ILO’nun
rakamlarıyla mevcut ülke istatistikleri arasındaki farktan bahsederek bu konuda TÜİK ile birlikte
çalışmalar yapıldığını da belirtmiştir.
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığına bağlı kadın sığınma evi sayısı, sığınma evlerine
sağlanan maddi destek miktarı, ŞÖNİM sayısı, ŞÖNİM’lere sağlanan maddi destek miktarı, kadın
sığınma evlerinde çalışan personel sayısı (psikolog, sosyal hizmet uzmanı vb.), kadına yönelik
şiddet konusunda çalışmalarda bulunan sivil toplum örgütlerinin sayısı vb. konularda bilgilerin de
yayında yer alması gerektiğini vurgulamıştır.
4
5. Alınan Kararlar
1. Toplantıda görüşülen konular ve öneriler doğrultusunda, taslak yayın planının revize
edilmesine,
2. Taslak yayın planı konusunda katılımcı görüşlerinin tekrar (e-posta yoluyla) alınmasına,
karar verilmiştir.
6. Bir sonraki Toplantı Tarihi
Tarih:
Saat:
Yer:
Gündem:
5