ygs türkçe özet çözümleri test – 1

advertisement
YGS TÜRKÇE ÖZET ÇÖZÜMLERİ TEST – 1
1. “Gönderici” iletiyi ileten, “Alıcı” iletiye muhatap
olandır.
“Dönüt” alıcının geri iletisi, “Bağlam” ise iletişimin gerçekleştiği ortamdır.
“Fikir” ise zihinde oluşur, söze dökülmedikçe iletişimin bir unsuru olamaz.
5. I. cümle “Alıcıyı harekete geçirme”, II. cümle “Kanalı kontrol”, III. cümle “Dil ötesi” ve IV.
cümle “Göndergesel” işlevlerde kullanılmıştır.
Yanıt: B
2. Türkçe, Ural-Altay dil ailesinin Altay koluna
mensup bir dildir.
Yanıt: E
Yanıt: A
6. Parçada verilen “ha, hı, he, ho, hu, eh” gibi
örnekler nedeniyle yanıtı A (Ünlemler kuramı)
sandıysanız yanıldınız. Çünkü bu verilen örnekler, parçada da vurgulandığı gibi çalışırken ve
güdüleme, teşvik etme gibi amaçlarla çıkarılan
seslerdir. Oysa “Ünlemler kuramı”, dilin, ilkel insanların coşku anlarında bilinçsizce çıkardıkları
ünlemlerden oluştuğunu iddia eder. Bu nedenle
doğru yanıt “İş kuramı” olmalıydı.
Yanıt: C
3. Bu parçada “Gönderici”, babadır; “Alıcı” ise tüm
ailedir. “İleti”, babanın sorduğu sorudur. “Kanal”
ise babanın sesini alıcılara ulaştıran havadır.
Bu parçada aileden biri babaya herhangi bir yanıt veya tepki vermediği için, iletişimde “Dönüt”
gerçekleşmemiştir.
Seçeneklerde yer alan “Şiirsel işlev”, şiir metinleriyle ilgilidir. Verilen cümlelerin hiçbiri şiirden
alınmamıştır veya şiirsel bir nitelik taşımamaktadır.
7. Türkçede büyük ve küçük ünlü uyumları vardır
(A).
Türkçe “sondan eklemeli diller”dendir (C).
Türkçe kökler, yapım veya çekim eki aldığında
değişmez (D).
Türkçede ünlü sesler temeldir çünkü her hecede
mutlaka bir ünlü olmak zorundadır (E).
4. İtalyanca, Arapça, Rusça ve İngilizce, “bükümlü”
dillerdendir. Macarca ise Türkçenin de dahil olduğu “bağlantılı” (bitişken) dillerdendir.
Ancak Türkçe, B seçeneğinde verildiği gibi
Arapça ve Farsça ile aynı dil ailesi içinde değildir. Türkçe, Ural-Altay dil ailesine mensuptur.
Arapça Hami-Sami, Farsça ise Hint-Avrupa dil
ailelerine mensup dillerdir.
Yanıt: C
Yanıt: B
Yanıt: D
www.deltakitap.com
1
YGS TÜRKÇE ÖZET ÇÖZÜMLERİ TEST – 1
8. A, B, C ve D seçeneklerindeki eşleştirmeler doğrudur. Ancak E seçeneğindeki Çince, Ural-Altay
değil Çin-Tibet dil ailesine mensuptur.
Yanıt: E
9. “Geri bildirim”, dönüt demektir. Yani alıcının,
iletiye bir şekilde yanıt vermesi…
Verilen seçeneklerin hepsi birer soru cümlesidir.
Ancak bunlardan A, B, C ve D seçeneklerinde yer alan cümleler, yanıt isteyen gerçek soru
cümleleriyken E seçeneğinde yer alan cümle, bir
“sözde soru cümlesi”dir. Yani yanıt istememekte, sadece bir ricayı dile getirmektedir. Bu nedenle de “geri bildirim” istememektedir.
Doğru yanıtı C sandıysanız yanlış yaptınız çünkü o cümle, rica amaçlı da öğrenme amaçlı da
olabilir. Ama E’deki sorunun öğrenme amaçlı olmadığı açıktır.
Yanıt: E
10. Türklerin tarih içine kullandıkları alfabeler sırasıyla şunlardır: Göktürk, Uygur, Arap ve Latin
alfabeleri.
Yanıt: D
2
www.deltakitap.com
YGS TÜRKÇE ÖZET ÇÖZÜMLERİ TEST – 2
1. “Hafıza”, geçmişte olanların depolanıp hatırlandığı yerdir. “Milli hafıza” ise ulusal geçmişe dair
olayların deposu. Parçada geçen “Beyazıt Devlet
Kütüphanesi”, böyle bir yermiş. O halde altı çizili
sözün anlamını en iyi B seçeneği vermektedir.
4. “Gerekçe”, neden demektir. A seçeneği sizi yanıltmış olabilir, ancak bu cümlede “bilgilenmek,
bilinçlenmek”, “yetkin insan olma”nın nedeni
değil koşuludur. Bu cümle koşul cümlesidir, gerekçe değil.
D seçeneğinde ise “sanatçının inandırıcı
olması”nın nedeni, “gözlemlerine yaslanması”dır
ve bu bir gerekçedir.
Diğer seçeneklerde herhangi bir neden-sonuç
ilişkisi yoktur.
Diğer seçeneklerden birini yaptıysanız, onlarda
“milli hafıza” sözünü karşılayan bir ifade olmadığını görmediniz demektir.
Yanıt: B
Yanıt: D
2. Parçanın genelinde, edebiyatçı olmaya özenen
gençler ve ülke gerçekleri işlenmektedir.
II. cümlede “gençlerin hemen üne kavuşmak istemeleri” sözü, onlara yöneltilmiş bir eleştiridir,
doğru yanıtı B sandıysanız bu eleştiriyi kaçırdınız demektir.
III. cümlede “çalışarak beklemek” sözü, olması
gereken bir davranış biçimi olarak verilmiş.
IV. cümlede “eleştirmen sayısının sınırlı oluşu”
bir yetersizliktir.
V. cümlede de bu olumsuz durumun yol açtığı bir
sonuç olarak “bunca şairle, öykücüyle, romancıyla ilgilenememeleri” verilmiştir.
I. cümlede “edebiyatçı olmaya heveslenen gençlerin sayısının artması” bir gelişmedir ama bunun “sevindirici bulunduğu”, cümlede yoktur.
Yanıt: A
Yanıt A olamaz çünkü konu “anlatmak” değil
“değerlendirmek”.
C olamaz çünkü konu “bilgi tazelemek” de değil.
E olamaz çünkü konu kitabın kendisi değil okurdur.
A seçeneğindeki “gözü dönmek” deyimi “öfkeden kendini kaybetmek”, B’deki “gözü kararmak” deyimi “açlıktan vs. halsiz düşmek”, C’deki
“göz kırpmamak” deyimi “uyumamak” anlamlarındadır.
D seçeneği yakın görünüyor ama bu seçenekte
de “deneyim” vurgusu yapılarak asıl cümleden
uzaklaşılmış. Çünkü konu “okumada genç ve deneyimsiz olmanın anlamayı zorlaştırması” değil.
Konu, yaşla birlikte “değişme” ve bunun sonucunda da “farklı değerlendirme”dir. O halde
doğru yanıt B’dir.
Yanıt: D
Yanıt: B
3. Yanıtı E yaptıysanız yanıldınız çünkü “göz açtırmamak” deyimi, “birinin başka bir iş yapmasına zaman veya olanak vermemek” demektir.
Oysa parçada konuşan kişinin kendisi çok yoğun
çalışmakta ve başka bir iş yapmaya, kendisiyle ilgilenmeye fırsat bulamamaktadır. Bunu da
karşılayan deyim D’deki “göz açamamak”tır.
5. Demek ki yazar artık “genç” değil. Gençken
okuduğu kitapları bir kez daha okumak istiyor
çünkü o kitapları bu yaşta daha farklı “değerlendireceğine” inanıyor. O halde yazar olgunlaştığını, yaşla birlikte değer yargılarının da değiştiğini düşünüyor. www.deltakitap.com
3
YGS TÜRKÇE ÖZET ÇÖZÜMLERİ TEST – 2
6. “Genelleme”, özelden yola çıkarak tümevarımda bulunmadır. Parçanın II. cümlesinde “öykü
yazabilen biri her türde yazablir” denilerek bir
genelleme yapılmıştır. Diğer seçeneklerde genelleme yoktur.
Yanıt: B
10. Bu parçanın ana düşüncesi, “Sözcüklerin tümü
değerlidir, yeter ki şairlerin sözcükleri kullanma
becerisi olsun.” düşüncesidir.
B seçeneği şairlerdeki bu eksikliği verir ama
sözcüklerin ayrımsız derecede değerli olduğunu
vermez, bu nedenle çeldiricidir. Doğru yanıt A seçeneğinde tam olarak verilmiştir. Diğer seçenekler parçada yer alan yan düşüncelerdir.
7. Altı çizili sözdeki “görülen”, gerçek dünyadır;
“görülmeyen” ise bizim düş dünyamız, fikirlerimiz, hayallerimizdir. Yazar, gerçeği alır, kendi
iç dünyasındakilerle yoğurur, yeniden “kurar”,
yani “kurmaca”ya dönüştürür.
B seçeneğindeki “sözcüklere yeni anlamlar yükleme”, altı çizili sözün açıklaması değildir; yazarın kurmacayı yapma yöntemlerinden biridir.
A’daki cümle ise sanatla değil bilimle ilgilidir,
kurmacanın “aydınlatma” gibi bir işlevi yoktur.
Yanıt: C
8. Bu sorunun yanıtını B yapmış olabilirsiniz. Bu
çok güçlü çeldirici, parça için doğru olsa da eksik.
Çünkü parçada “asıl” yakınılan, sadece “çağın
hızına ayak uyduramamak” değil, bu nedenle
“ilişkilere, ailelere, sevgiye vakit ayıramamak”tır.
Bu da C seçeneğinde tam olarak verilmiştir.
A seçeneği de bu yönüyle eksiktir. Diğer seçenekler zaten parçada olmayan konulardan söz
etmektedir.
Yanıt: A
11.Bu parçada “bazı okurların romanı seçtiği, ama
kendi okumadan önce eleştirmenlerin bu romanlar hakkındaki yargılarını okuduğu” söylenerek bu tip okurlar eleştirilmektedir. Böylece
bu okurlar etkilenmekte, “romanı kendi gözüyle
değerlendirememekte”dir.
III. cümlede ise “romanı seçme konusunda eleştirmenlere başvurma” konu edilmiştir ki bu,
parçanın konusu değildir. Bu cümle düşüncenin
akışını bozmuştur.
Yanıt: C
Yanıt: C
9. Doğru yanıtı E sandıysanız yanıldınız, seçenekteki “derme çatma” ikilemesi, “değersiz eşyalarla özensizce yapılmış” anlamındadır.
D’deki “ıvır zıvır” ikilemesi “küçük, önemsiz”
demektir ve doğru yanıttır.
A’daki “abuk sabuk” ikilemesi “saçma, mantıksız
söz”, B’deki “mırın kırın” ikilemesi “nazlanma,
bahane bulma”, C’deki “abur cubur” ikilemesi
“rasgele yenen şey” anlamındadır.
12.Bu parça, tipik bir “tümevarım” parçasıdır.
Parçada “küçükleri eğitmede sözün pek önemli
olmadığı, asıl önemli olanın davranışlar olduğu”
ana düşüncesi işlenmiştir. Bu düşünce de son
cümlede yer almaktadır.
Yanıt: D
Yanıt: E
4
www.deltakitap.com
YGS TÜRKÇE ÖZET ÇÖZÜMLERİ TEST – 2
13. Parçada ileri sürülen düşünceye örnek olarak
“Balzac ve Flaubert” verilmiş (C) ve bu sanatçıların sözleri de alıntılanmış (D). 16.Parçanın bütününde “dahiler”le “sıradan insanlar” karşılaştırılmıştır. Bu nedenle parçada “ağır
basan”, karşılaştırmadır. Parçada “yaşamak-ölmek, küçük-büyük sanatçı” gibi karşıtlıklara da yer verilmiş (B). Ayrıca “küçük-büyük sanatçılar” ve “Batı-biz”
karşılaştırmaları yapılmış (E).
Parçanın bir yerinde “lazer ışığı” benzetmesi
vardır ama bu benzetme tüm parçada “ağır basan” bir durumda değildir. O nedenle yanıtı B
yaptıysanız yanlış yanıt verdiniz.
Ancak parçada tanımlama yoktur. Tanımlama,
“Bu nedir?” sorusunun yanıtıdır, “Bu kimdir?”
sorusunun yanıtı tanım vermez. Parçada “Madame Bovary benim.” sözü, olsa olsa tanıtma olur.
Diğer seçenekler zaten parçada yoktur.
Yanıt: A
14.Bu bir “olay paragrafı”dır, bu tür paragraflarda
zaten “bir düşünce” açıklanmaz ve buna dayalı
olarak da “örnekler” verilmez. Bu nedenle doğru
yanıt E seçeneğidir.
Yanıt: D
17. “Görüş”, bir konu hakkındaki kişisel yargı, fikirdir. “Öneri” ise bir çözüm yolu teklifidir. Bu sözcükler anlamca çok yakın değildir, bu nedenle
yanıtı B sandıysanız yanlış yaptınız. Eser “değerlendirmesi” ile “eleştirisi” ise aynı
anlamda sayılacak kadar birbirine yakındır. Bu
nedenle doğru yanıt E’dir.
Parçada olaylar oluş sırasıyla anlatılmıştır (A).
“Düğün, delicesine, gündüz gibi” benzetmeleri
yapılmıştır (B).
A’daki “dil” lisan, “sözcükler” ise dili oluşturan
yapı taşlarıdır.
Görsel ve “çığlıklar” gibi işitsel ögelerden yararlanılmıştır (C).
C seçeneğindeki “eğitim” davranış ve beceri biçimlendirme, “öğretim” ise bilgilendirme sürecidir.
“Toy, doludizgin, delicesine, bir top, gündüz
gibi” nitelemelerinde bulunulmuştur (D).
D’deki “seçmek” ile “yayımlamak” zaten çok
uzaktır.
Yanıt: E
Yanıt: E
15.Parçada “Hangi konuda ve tarzda yazarsanız yazın, yazdıklarınızın toplumda isteyenleri
vardır.” ana düşüncesi işlenmiştir. Buna uygun
tümdengelim cümlesi ise C seçeneğinde verilmiştir.
Eğer yanıtı B sandıysanız, parçada işlenen konunun “sanatçıların amaçlarının farklılığı” olmadığını kaçırdınız demektir. Çünkü konu sanatçıların farklılığı değil, hepsinin özünde topluma
hizmet ettiğidir.
Diğer seçenekler zaten parçayla çok ilgili değildir.
Yanıt: C
www.deltakitap.com
18. Parçanın başında, “güzel sanatlar eğitiminin
diğer okullardan farklı olduğu” vurgulanmış.
Boş bırakılan yerden sonra da “sanat eğitiminin sadece sanat üreten değil sanat eseri alıcısı
da yetiştirmesi gerektiği” anlatılmış. O halde bu
boşluğa, “sanat eğitiminin üreticinin yanı sıra
tüketici de yetiştirmesi gerektiği”ni vurgulayan
bir cümle getirilmeli. Buna uygun cümle de A
seçeneğinde var.
Diğer seçeneklerin hiçbiri bu konuyu içermemekte. Yanıt: A
5
YGS TÜRKÇE ÖZET ÇÖZÜMLERİ TEST – 3
1. Parçada “okuyucu şiiri anlamak için biraz çaba
göstermeli, şiiri düz yazı kolaycılığıyla anlamamalı, biraz kâşif olmalı” denilmiş. O halde “böylesi bir okur” sözüyle kast edilen şudur: Şiiri
kolayca anlamak isteyen, kapalı ya da imgeli şiirden hoşlanmayan okur tipi. Bu anlam A seçeneğinde açıkça verilmiştir.
D ve E seçeneklerini yanıttan uzaklaştıran, anlam değil “biçim” ve “ahenk” unsurlarına yönelik olmalarıdır.
C seçeneği de anlam yerine “düz yazı söyleyişi”ne
yöneliktir.
B seçeneği çeldiricidir ama şiirin açıklığını değil
okurun zevkine, beğenisine yönelik olmasını istediğinden doğru değildir.
4. Abartma, bir şeyi olduğundan çok büyük ya da
küçük gösterme sanatıdır.
Doğru yanıtı E sanmış olabilirsiniz. Bu seçenekte
“Yazmakla bitmez ki duyduklarımız” dizesi, çeldiricidir. Çünkü insanın duyduklarının tümünü
yazamaması, çok olağan dışı bir şey değildir, olması mümkündür.
Doğru yanıt B’dir. Çünkü bu seçenekte yer alan
dizelerde insanın içine “iki dünyanın sığması, iki
güneşin doğması”ndan söz edilmiştir. Bu durum,
olanaksızdır. Şair, duyduğu sevincin, mutluluğun
ölçüsünü, abartma yoluyla güçlendirmiştir.
A’daki “gam yağmuru” sözü abartma değil benzetmedir.
C’deki “ezel” ve “sonsuzluk” sözcükleri de gerçek anlamlarında kullanılmıştır, abartma amacı
yoktur.
Yanıt: A
Yanıt: B
2. Karşılaştırma; iki varlığı, kavramı bir açıdan
mukayese etmektir. Parçanın IV. cümlesinde, ilk
cümlelerde söz edilen “eski bazı yazarlar”la “bugünün yazarları” kıyaslanmış. Diğer cümlelerde
böyle bir karşılaştırma söz konusu değildir.
Yanıt: D
3. “Yere göğe koyamamak” sözü çok değer vermeyi, “el üstünde tutmak” sözü de çok sevgi ve
saygı duymayı anlatır. Bu anlamlar C seçeneğinde verilmiştir.
Diğer seçeneklerde yer alan sözlerden biri doğru
anlama yaklaşsa bile diğeri uzak olduğundan bu
seçenekler elenmelidir.
Yanıt: C
6
5. Bu parça, bir düşünce paragrafıdır. Bu tür paragraflarda “gözlemlere yer verme” yolu kullanılmaz. Gözlemlere, “olay paragrafı” dediğimiz;
roman, öykü vb. bir eserden alınmış parçalarda
yer verilir.
Parçada toplumla ilgili bir düşünce özgürce dile
getirilmiş (A) ve bu yapılırken de sorgulama ve
düşündürme amaçlanmıştır (D).
Parçada “toplum, halimiz, ayrı, bizi” gibi sözcükler yinelenmiş (B) ve “yüceltmek-alçaltmak,
büyüklük-küçüklük” gibi karşıtlıklara yer verilmiştir (C).
Yanıt: E
www.deltakitap.com
YGS TÜRKÇE ÖZET ÇÖZÜMLERİ TEST – 3
6. Parçanın hemen başındaki “Ne var ki” karşıtlık
bağlacı, çok önemli bir ipucudur. “… gereklidir
ne var ki doğa da gereklidir insana.” denildiği
bellidir. Parçada doğanın gerekliliği vurgulanırken “makine, motor, fabrika” gibi sanayi unsurlarıyla doğanın yok oluşu arasında bir ilişki kurulduğuna göre, hemen öncesinde yer alan sözün
“sanayi” ile ilgili olması gerekir. Bu da A seçeneğinde verilmiştir. Zaten diğer seçeneklerde yer
alan cümleler, “Ne var ki” bağlacıyla anlamca
uyumsuzdur.
8. Parçada “acıklı, ölümsüz” gibi birçok nitelendirme vardır (A).
Dergiler; kitaplarla karşılaştırılmıştır (B).
Dergiler, “acıklı yazgıları vardır, kısa ömürlüdür, onlara yol görünür” gibi sözlerle kişileştirilmiştir (D).
Son olarak da “siyasi mülteciler”e benzetilmiştir
(E).
Ancak parçanın hiçbir yerinde tanım yapılmamıştır.
Yanıt: A
Yanıt: C
9. Parçada “kuşların kendilerine bir lider bulmak
için çok zor bir yolculuk yaptıkları, bu yolda yarısının öldüğü, sonunda aradıkları liderin kendi
oluşturdukları güç birliği olduğunu anladıkları”
anlatılmış. O halde “Aranan güç, lider, ideal her
neyse, insanın kendi içindedir.” düşüncesi vurgulanmış. B dışındaki seçenekler, parçadaki yan
düşüncelerdir.
Yanıt: B
7. Parçada “şairlerin duyarlı oldukları, göremediklerimizi gördükleri, duyamadıklarımızı duydukları” anlatılmış. Ama sonra da “bu özelliklerinin
abartılmaması gerektiği, onların da elbet yanılabilecekleri” eklenmiş. Demek ki soru, şairlerin
bu konudaki yeteneklerinin her zaman doğruyu
verip vermediğiyle ilgilidir. Bu soru da C seçeneğinde sorulmuştur.
Parçada şairlerin diğer sanatçılarla kıyaslanması
olmadığına göre yanıt B olamaz.
Bu yeteneğin şairleri mutsuz kıldığı da parçada
konu edilmediğine göre D de olamaz.
E seçeneğinde ise bu yeteneğin toplum değil kendileri tarafından abartılması söylendiğine göre
bu seçenek de doğru olamaz.
A seçeneği zaten parçaya en uzak seçenektir.
Yanıt: C
www.deltakitap.com
10. Sanatçılar, eserlerini bitirdikleri anda topluma
sunmazlar. Uzun bir süre inceler, olgunlaştırır,
düzeltmeler yapar, ancak eserin en mükemmel
hale geldiğine inandıklarında bittiğini düşünürler. Verilen cümle, şairlerin de bu aşamaları yaşadıklarını ama daha kitap basılır basılmaz pişman olduklarını anlatmak istiyor. Çünkü şairler,
ürettikleri eserleri hep yetersiz, eksik, hatalı
hatta çirkin bulur; hep, daha iyiyi yapabileceklerine inanırlar. Bu da onları daha iyiyi aramaya,
o güne kadar yaptıklarını aşmaya götürür.
Bu düşünce, D seçeneğinde verilmiştir. Diğer seçenekler bu düşünceyi tam olarak vermemektedir.
Yanıt: D
7
YGS TÜRKÇE ÖZET ÇÖZÜMLERİ TEST – 3
11.Verilen cümleye göre “insanların ilerlemesi”nin
nedeni, “ihtiyaçlar” ve “sorunlar”dır. İnsanlar,
ihtiyaçları gidermek ve sorunları çözmek için
uğraştıkça insanlık da ilerler. Her buluş, bir gereksinimin sonucu ortaya çıkmıştır. O halde, gün
gelir de insanların tüm ihtiyaçları karşılanırsa,
tüm sorunları çözülürse, itici güç de ortadan
kalkar demektir. Bu da ilerlemenin sonu olur.
Bu düşünce E seçeneğinde verilmiştir.
Cümlede “risk almak”tan söz edilmediğine göre
yanıt A olamaz.
B’de “ilerleme” yoktur.
C, “ilerleme”nin yanlış bulunan bir yönünü eleştirmektedir.
D’de ise “eşitsizlik” eleştirilmiştir.
Yanıt: E
13. “Kişisel düşünceye başvurma”; bir yoruma, duyguya, sanatlı söyleyişe yer verilmesidir. Bu düşünceler kanıtlanamaz, tartışmaya açıktır. II.
cümle dışındaki tüm cümlelerde yazarın kişisel
yargıları, eleştirileri, tahminleri yer almaktadır.
Bunlar kanıtlanamaz yargılardır. Ancak II. cümlede herhangi bir kişisel düşünceye yer verilmemiştir. Nesnel olan bu cümlenin yargısı kanıtlanabilir.
Yanıt: B
14.Parçanın girişindeki soru, konuyu vermektedir:
“İnsan neden zaman zaman eskiye dönmekte,
çağlar öncesinin yapıtlarının dünyasına gömülme ihtiyacı duymaktadır?” Sonra da bu sorunun
yanıtı verilmeye çalışılmaktadır, yani insanların
neden eski kitapları okuduğu irdelenmektedir.
Bu konu B seçeneğinde verilmiştir.
Diğer seçeneklerde “kitap okuma” söz konusu
edilmediğinden bu seçenekler doğru yanıt olamaz.
Yanıt: B
12.Parçadaki “Kendinizi bir kez boş oturmaya alıştırırsanız kötü düşüncelerden kurtulamazsınız.”
cümlesi koşul anlamı taşımaktadır (A).
“Aman boş kalmamaya, daima bir işle meşgul
olmaya çalışın.” gibi cümleler öneri niteliklidir
(B).
Parçada okurla sohbet edilir gibi bir üslup kullanılmıştır (C).
“Boş oturmak-çalışmak, iyi-kötü düşünceler”
gibi karşıtlıklara yer verilmiştir (D).
Ama parçada herhangi bir abartma yapılmamıştır.
Yanıt: E
8
15.“Öznel değerlendirme”, yazarın kişisel fikrini,
kanıtlanamaz yargısını işe karıştırarak değerlendirmede bulunmasıdır. Parçanın V. cümlesindeki “derinliği olmayan romanlar, hiçbir çaba
harcamadan oluşturma” sözleri kişisel görüş taşıyan, kanıtlanması olanaksız yargılar taşımaktadır, bu nedenle de bu cümle özneldir.
Diğer cümlelerde nesnel, kanıtlanabilir yargılar
yer almıştır.
Yanıt: E
www.deltakitap.com
YGS TÜRKÇE ÖZET ÇÖZÜMLERİ TEST – 3
16.E seçeneği çeldiricidir. Bu seçenekteki dizelerde
Süleymaniye’de sabah olduğu ve bu manzaranın
şairin gönlünü aydınlattığı dile getirilmiştir. Bir
durumun iyiye gitmesi ya da iyimserlik yoktur
bu dizelerde.
Durum “iyiye gidecekse”, durumun “kötü olması” gerekir. D seçeneğinde “bu hal uzun sürmez”
deniliyor, demek ki kötü bir hal var. Bu ifade,
iyimserlik taşımaktadır. Sonra da kötü olan hal
açıklanıyor: “Sen yoksun ama aslında yakındasın, sadece seni görmeme engel bir sis var, ama o
da yakında dağılacak.” Bu dizelerde iyimserliğin
yanında “ durumun iyiye gideceğine inanç” da
vardır. Diğer seçenekler, istenen anlama uzaktır.
18. Parçada bir olay anlatılmakta (öyküleme) ve
olayı oluşturan kişiler, çevre, nesneler tasvir
edilmektedir (betimleme). O halde parça için B
ve C seçenekleri söylenebilir.
“Sık sık, uzun uzun, acı acı” ikilemeleri kullanıldığından D seçeneği de söylenebilir.
“Dilsiz taş” sözü kişileştirme sanatıdır, E seçeneği de söylenebilir.
Ancak yazar, olayı bir kamera tarafsızlığıyla anlatmış, kahramanların iç dünyalarına girmemiştir. Bu nedenle parça, “ilahi” değil “gözlemci”
bakış açısıyla yazılmıştır.
Yanıt: A
Yanıt: D
17. Doğru yanıtı E sandıysanız, yanıldınız. Çünkü
parçada “en gözde sözcükler” denilerek sözcükler karşılaştırılmıştır.
Ayrıca “kültür emperyalizmi” tanımlanmış (A),
“takdim, tavsiye, şahsi” sözcükleri örnek olarak
verilmiştir (B).
Parçada yazar bir fikir ileri sürmekte, eleştirilerde bulunmaktadır, o halde parçanın anlatım
biçimi de “tartışma”dır (D).
“Tanık gösterme”, bir kişinin sözünü parçada
destek amaçlı olarak doğrudan ya da dolaylı olarak alıntılamak biçiminde yapılır. Parçada
herhangi bir tanık gösterilmemiştir.
Yanıt: C
www.deltakitap.com
9
YGS TÜRKÇE ÖZET ÇÖZÜMLERİ TEST – 4
1. Kaynaştırma harfleri, iki ünlü arasına giren “y,
ş, s, n” sesleridir.
A ya da B’yi doğru yanıt sandıysanız yanıldınız.
Çünkü A seçeneğindeki “hazırlanıyor” ve B seçeneğindeki “parçalanıyor” sözcüklerinde yer alan
“n” sesi, kaynaştırma değil, eylemden eylem yapım ekidir: “hazırla-n(mak), parçala-n(mak)”.
Zaten eylemlere “y” dışında kaynaştırma gelmez.
Doğru yanıt D’dir, bu cümlede kaynaştırma
“koku” sözcüğüyle iyelik eki arasına giren “s”
sesidir: “koku-s-u”. Yanıt: D
4. Verilen dizelerdeki “aklıma” sözcüğünde ünlü
düşmesi (akıl-ı-m-a) ve “Kanıyor” sözcüğünde
ünlü daralması (Kana-yor → Kanı-yor) var.
Cevabı A veya E sandıysanız yanlış yaptınız. A’da
ünlü düşmesi (devir-im-e → devr-im-e) var ancak daralma yok. “Şaşır-ı-yorum” eylemindeki
“ı” yardımcı ünlüdür. E’de de düşme var (bükül-üm → bükl-üm) ama daralma yoktur. “Dökül-ü-yor” sözcüğündeki “ü” sesi de yardımcı
ünlüdür.
Doğru yanıt B’dir, bu seçenekte hem ünlü düşmesi (yalınayak → yalnayak) hem de daralması
(ağla-yordu → ağlı-yordu) vardır.
C’de daralma var (dinle-yorum → dinli-yorum)
ama düşme yoktur.
D’de düşme var (gönül-ümce → gönl-ümce) ama
daralma yoktur.
2. A’daki “mühendis” sözcüğü birinin adı yerine
değil, meslek adı olarak kullanılmıştır; bu nedenle tür adıdır ve küçük yazılması doğrudur.
B’deki “Bey” sözcüğü “Metin” özel adıyla kullanılan saygı sözüdür ve büyük yazılması doğrudur.
C’deki “Vali” ve E’deki “Başkan” sözcükleri, özel
adın yerine kullanılan sanlar olduğundan büyük
yazılmaları doğrudur.
D seçeneğinde yer alan “ağa” sözcüğü de “Apti”
özel adıyla kullanılan bir san olduğundan büyük
yazılmalıydı.
Yanıt: B
Yanıt: D
3. Doğru yanıtı D sandıysanız yanıldınız. Çünkü bu
sorudaki tüm virgüller, E hariç, özneyi belirtmek
için kullanılmıştır: A’da “Göksu Deltası”, B’deki
“Çin Seddi”, C’deki “İnsanlığın en eski yerleşim
birimlerinden olan Hasankeyf” ve D’deki “Avusturya”.
Oysa E’de özne, gizlidir (ben). Bu cümledeki virgül, dolaylı tümlecin içinde yer alan “eş görevli sözcükler”i ayırmıştır: “Nereye bayıldım? →
Amasra, Akçakoca ve Safranbolu’ya”
Yanıt: E
10
5. B seçeneğindeki altı çizili sözcük “afaroz” değil
“aforoz” olmalıydı.
C’deki “allerji” değil “alerji” olmalıydı.
D’deki “adelelerim” değil “adalelerim” olmalıydı.
E’deki “acenta” değil “acente” olmalıydı.
A seçeneğindeki “alüminyum” sözcüğü doğru
yazılmıştır. Bu sözcüğü de “aliminyum” ya da
“alimünyum” biçiminde yazılır sanıyorsanız yanıldınız.
Yanıt: A
www.deltakitap.com
YGS TÜRKÇE ÖZET ÇÖZÜMLERİ TEST – 4
6. Yanıtı E sandıysanız, noktalı virgülle (;) iki noktanın (:) farkını tekrar gözden geçirmelisiniz.
Noktalı virgül, virgüllerin çok kullanıldığı, uzun
cümlelerde kullanılır ancak açıklama yapılmak
için kullanılmaz. İki nokta ise açıklama yapmak
amacıyla kullanılır.
V no.lu yerde açıklama yapmak için iki nokta
işareti kullanılması doğrudur.
II no.lu yerde, cümle bitiminde nokta (.) kullanılması doğrudur.
III no.lu yerde soru cümlesi sonunda soru işareti
(?) kullanılması da doğrudur.
Yine birtakım örnekler sıralandıktan sonra “vb”
anlamında IV no.lu yerde üç nokta (…) kullanılması da doğrudur.
Zarf fiil eklerinden (-ıp, ınca, -ken, -dıkça…)
sonra virgül kullanılmaz. Bu nedenle parçada
“gelip” sözcüğünden sonra virgül kullanılması,
yanlış olmuştur. Bu nedenle yanıt A’dır.
7. Yanıtı C sandıysanız “ünlü düşmeleri” konusunu
bir daha çalışmalısınız. “Çevre” sözcüğünün kökü
“çevir(mek)” eylemidir. Bu sözcük türetilirken
“i” ünlüsü düşmüştür: “çevir-e → çevr-e”. Bu
nedenle C seçeneğinde verilen bilgi doğrudur.
Türkçede “nb” ünsüzleri yan yana gelemez, bu
durumdaki sözcüklerde “n” ünsüzü “m”ye dönüşür. I no.lu yerdeki “dolambaçlı” sözcüğü,
“dolan(mak)” sözcüğünden türetilirken (dolan-baç) “nb” yan yana gelmiş, “n” sesi “m”ye
dönmüştür. Bu ses olayının adı “dudak ünsüzleri
benzeşmesi”dir (A).
IV no.lu yerdeki “diyen” sözcüğünde ünlü daralması vardır çünkü bu sözcüğün kökü “de(mek)”
eylemidir. Bu eylem “y” kaynaştırmasını alınca
daralmıştır: “de-y-en → di-y-en” (D).
V no.lu yerdeki “çoğalıyor” sözcüğünün kökü
“çok” sözcüğüdür, bu sözcüğün, ünlüyle başlayan
ek aldığında sonundaki “k” ünsüzü yumuşamıştır: “çok → çoğ-alıyor” (E).
II no.lu yerde “gezerken” sözcüğünde “ünsüz
benzeşmesi” yoktur çünkü ek zaten zarf fiil eki
olan “-ken” ekidir. Ayrıca fiilin sonunda “r”
ünsüzü olduğundan bu sözcüğe gelen ekte zaten
benzeşme (sertleşme) olmaz. Bu nedenle yanıt
B’dir.
Yanıt: A
Yanıt: B
8. Eğer doğru yanıtı C sandıysanız kurum kuruluş
adlarına getirilen eklerin artık ayrılmadığını kaçırdınız.
B sandıysanız da yanıldınız çünkü “yer adları”na
(Ankara Kalesi) I. kişi iyelik eki getirilirse (Kalemiz) bundan sonra gelen çekim ekleri de ayrılmaz (Ankara Kalemizde).
A’da “çerçevesindeki” sözcüğüne gelen “-ki”,
sıfat yapım ekidir, bağlaç değildir ve bitişik yazılması doğrudur.
E’deki “de” sözcüğü ise bağlaçtır ve ayrı yazılması doğrudur.
D’deki söz yanlış yazılmıştır çünkü “Ahilik” özel
addır ancak “kültür” tür adıdır, bu nedenle küçük harfle yazılmalı ve eki de ayrılmamalıydı:
“Ahilik kültürünün” Yanıt: D
www.deltakitap.com
11
YGS TÜRKÇE ÖZET ÇÖZÜMLERİ TEST – 4
9. Bu parçanın noktalama açısından kilit noktası
üçüncü ayraçtır. Çünkü bu ayraç, kendi içinde
virgülleri olan iki ayrı cümlenin bağlanma yeridir ve buraya noktalı virgül (;) getirilmelidir. E
elenir.
Dördüncü ayraca soru işareti ya da ünlem getirilemez çünkü ayraçtan sonraki “ben” sözcüğü
küçük başlamıştır; o halde A ve D seçenekleri de
elenir.
11.Yardımcı eylemler ad soylu sözcüklerle ses düşmesi ya da türemesi olursa birleşir. A seçeneğindeki “dertetme” birleşik eyleminde ulama vardır
ama ses düşmesi ya da türemesi yoktur. Bu nedenle de “dert etme” biçiminde ayrı yazılmalıydı.
Eğer doğru yanıtı E sandıysanız bu bilgiyi kaçırdınız. Bu seçenekte aynı nedenle “fark etmesem”
eylemi doğru bir biçimde ayrı yazılmıştır.
Yanıtı B sandıysanız yanıldınız çünkü ilk ayraca
virgül (,) yeterlidir, noktalı virgüle gerek yoktur.
En sona ünlem konması da abartı olur.
B’de “hapşıracağım tuttu”, C’de “diyebileceğim”
ve D’de “hallettik” eylemleri de doğru yazılmıştır.
C’deki tüm noktalamalar doğrudur.
Ayrıca, C’de yer alan “bir şey” sözünün ayrı yazılması sizi yanılttıysa unutmayınız ki “şey” sözcüğü her zaman ayrı yazılır.
Yanıt: C
Yanıt: A
10. “Doğ-duk-um → doğduğum” sözcüğünde ünsüz
yumuşaması vardır (A).
“Kuşlar uçun” sözcükleri arasında ulama vardır
(B).
“Koyun-unda → koyn-unda” sözcüğünde ünlü
düşmesi vardır (D).
“Sünbül → sümbül” sözcüğünde dudak ünsüzleri
benzeşmesi vardır (E).
Parçada “ünlü türemesi” olmamıştır.
Yanıt: C
12
12.İki nokta (:) işareti, açıklama yapma amacıyla kullanılır. Ancak bu işaret (bir sözün tırnakla
alıntılanması dışında) cümlenin ortasında kullanılmaz. Önce cümle bitirilir, iki nokta konur ve
açıklama yapılır. Bu nedenle A ve B seçeneklerindeki yerlere iki nokta konamaz. A’ya virgül
konup “Atmaca Kamil” sözü tırnak içine alınmalıdır. B’ye hiçbir şey konmamalıdır çünkü bu
bir tamlamanın ortasıdır.
C’deki ayraca noktalı virgül, D’deki ayraca da
virgül getirilmelidir. Çünkü bu alıntı tırnak içinde değildir.
E’de cümle bitirilmiş, sonra da açıklama yapılmıştır. Bu ayraca iki nokta konmalıdır.
Yanıt: E
www.deltakitap.com
YGS TÜRKÇE ÖZET ÇÖZÜMLERİ TEST – 4
13. A’daki bilgi doğrudur, “de(mek)” eylemi kaynaştırma harfi “y”yi alınca daralmıştır (de-y-e →
di-y-e).
C’deki bilgi doğrudur, “Hak” sözcüğü çekim eki
alınca sonundaki ünsüzden bir tane daha türemiştir (Hak → Hak-k-ımda).
D’deki bilgi doğrudur, “Omuz” sözcüğü çekim
eki alınca “u” ünlüsünü düşürmüştür (Omuz →
Omz-umda).
E’deki bilgi doğrudur, “yük” sözcüğüne getirilen
“-dür” ekinin ünsüzü sertleşmiştir (yük-dür →
yük-tür).
B’deki bilgi yanlıştır çünkü “öl(mek)” eylemine
“-en” sıfat fiil ve “-e” yönelme hali ekleri getirilmiştir ama kaynaştırma sesi yoktur. 16.Yanıtı C sandıysanız, ünsüz yumuşaması konusuna bir kez daha çalışınız. Çünkü “giderken” sözcüğünün kökü “git(mek) eylemidir ve bu eylemin
ek alınca son ünsüzü yumuşamıştır: “git-erken
→ gid-erken”.
“Takmayacak-dın → takmayacak-tın” ve “bakmayacak-dın → bakmayacak-tın” sözcüklerinde
ünsüz benzeşmesi vardır (A).
“Tavır-ını → tavr-ını” ve “alın-ına → aln-ına”
sözcüklerinde ünlü düşmesi vardır. (B).
İki sözcükte kaynaştırma harfi “y” vardır: “takma-y-acaktın, bakma-y-acaktın” (D).
Parçanın hiçbir yerinde ulama yoktur.
Yanıt: E
Yanıt: B
14.A’daki “Kirpik”, B’deki Yalnız”, C’deki “ekşi” ve
E’deki “kibrit” sözcükleri doğru yazılmıştır. Ancak D’deki “Yalnış” sözcüğü “Yanlış” olmalıdır.
Yanıt: D
15.I no.lu yere virgül (,) getirilmelidir çünkü ayraçtan sonra cümle küçük harfle (kendinizi) devam
etmiştir. Devam eden cümle de soru cümlesi olduğundan II no.lu yere soru işareti (?) getirilmelidir.
III ve IV no.lu yerlere soru işareti getirilemez, virgül getirilmelidir çünkü cümleler yine küçük (ne,
hiç) devam etmiştir. Sonra da cümle “eminim”
denilerek soru cümlesi olmaktan çıkarılmıştır, o
halde V no.lu yere de nokta (.) konmalıdır.
Demek ki yalnız II no.lu ayraca soru işareti getirilebilir.
Yanıt: B
www.deltakitap.com
13
YGS TÜRKÇE ÖZET ÇÖZÜMLERİ TEST – 5
1. “Affettim” sözcüğünde iki ses olayı vardır: Ünlü
türemesi (af-f-ettim) ve ünsüz benzeşmesi (affet-di-m → affet-tim).
5. Bütün “baş” sözcükleri birleşik isim oluşturduğunda bitişik yazılır: “başrol”. Diğer seçenekler
doğru yazılmıştır.
Bu sözcükte ünsüz düşmesi de yumuşaması da
yoktur.
Yanıt: B
Yanıt: B
2. A seçeneğinde “ay da” sözünde bağlaç değil hal
eki vardır, bu nedenle “ayda” yazılmalıydı.
B seçeneğinde “Meşrutiyet caddesi” sözü özel
addır, bu nedenle iki sözcüğün de ilk harfleri büyük yazılmalıydı: “Meşrutiyet Caddesi”
C seçeneğinde “gördümmü” sözcüğünde soru
ekinin bitişik yazılması yanlıştır. Bu ek, soru anlamı katsın katmasın ayrı yazılır: “gördüm mü”
D seçeneğinde “yediyüz” sayısının bitişik yazılması yanlıştır. Sayılar ayrı yazılır: “yedi yüz”
E seçeneğinde yazım yanlışı yoktur. Eğer “bir
şey” sözünün ayrı yazılması sizi çeldirdiyse unutmayınız, bütün “şey” sözcükleri ayrı yazılır.
Yanıt: E
3. “Aradan geçen koskoca beş yıl” cümlesi eksiltilidir, yüklemi yoktur, bu nedenle de IV numaralı
yere üç nokta (…) getirilmelidir. Diğer yerlere
nokta (.) getirilmelidir.
Yanıt: D
4. “Bana” sözcüğünde ünlü değişimi vardır: “ben →
bana” (B).
“Bildiği” sözcüğünde ünsüz yumuşaması vardır:
“bil-dik-i → bil-diğ-i” (C).
“Bir isim” sözcükleri arasında ulama vardır (D).
“Söyle-y-in” sözcüğünde kaynaştırma vardır (E).
Parçada ünsüz düşmesi yoktur.
Yanıt: A
14
6. İlk ayraca özneyi belirttiğinden virgül (,) ve cümle sonuna nokta (.) getirilmelidir. Üçüncü ayraca
cümle bitmediğinden virgül (,) getirilir. Buraya
soru getirilemez çünkü “diye baktı” biçiminde
cümlenin devamı vardır. Bunun sonuna dördüncü ayraca da nokta getirilir (.) Son cümle de
eksiltili (yüklemsiz) olduğundan sonuna üç nokta
(…) getirilmelidir.
Yanıt: C
7. “Bağır sözcüğü ünlüyle başlayan ek alınca “ı”
ünlüsünü düşürmüştür: “bağır-ıma → bağrıma” (I).
“Yürek” sözcüğü “-cik” küçültme eki alınca sonundaki “k” ünsüzünü düşürmüştür: “yürek-ciğime → yüre-ciğime” (II) ve “-cik” ekinin sondaki “k” ünsüzü yumuşamıştır: “yürecik-ime →
yüreciğ-ime” (III).
Bu sözcüklerde ünsüz benzeşmesi (sertleşme) ve
kaynaştırma yoktur.
Yanıt: A
8. D seçeneğindeki “bilimum” sözcüğü yanlış yazılmıştır. Doğru yazımı “bilumum”dur. Diğer seçeneklerdeki sözcükler doğru yazılmıştır.
Yanıt: D
www.deltakitap.com
YGS TÜRKÇE ÖZET ÇÖZÜMLERİ TEST – 5
9. Bir açıklama yapılacağı zaman iki nokta işareti
(:) kullanılır. Oysa I numaralı yerde noktalı virgül
(;) kullanılmıştır. Yanlışlık buradadır. Diğer noktalamalar doğru kullanılmıştır.
Yanıt: A
13. “Kanıyor” sözcüğünde ünlü daralması vardır:
“kana-yor → kanı-yor” (I)
“Yapayalnız” sözcüğünde ünlü türemesi vardır:
“yap-a-yalnız” (III)
Dörtlükte ünsüz benzeşmesi veya yumuşaması
yoktur.
Yanıt: B
10. “İlminde” sözcüğünde ünlü düşmesi olmuştur:
“ilim-inde → ilminde” (B)
“Çaresi” sözcüğünde kaynaştırma vardır: “çares-i” (C)
“Derdimin” sözcüğünde ünsüz yumuşaması vardır: “dert-imin → derd-imin” (A)
“Tarafta” sözcüğünde ünsüz benzeşmesi olmuştur: “taraf-da → taraf-ta” (D)
“Yurdumun” sözcüğünde ünsüz yumuşaması olmuştur: “yurt-umun → yurd-umun” (A)
Dörtlükte altı çizili sözcüklerde ünlü türemesi
yoktur.
Yanıt: C
11.V. cümlede “baş kent” sözcüğü yanlış yazılmıştır. “Baş” sözcüğü birleşik isim oluşturduğunda
bitişik yazılır: Başkent. Diğer seçeneklerde yazım
yanlışı yoktur.
14.“Kavuniçi, ayaküstü, karadut, başparmak” sözcükleri bitişik yazılır. “Yel değirmeni” ise ayrı
yazılır.
Yanıt: D
15.A seçeneğinde “de” bağlacı ayrı olmalı (Biz de),
B ve E seçeneklerinde soru işareti tırnağın içinde
olmalı (“… gidelim mi?”), D seçeneğinde noktalı
virgül (;) yerine iki nokta (:) olmalı ve “mi” soru
eki ayrı yazılmalıdır (… “gidelim mi?”). C seçeneğinde cümle doğru yazılmıştır.
Yanıt: C
Yanıt: E
12.A’nın yüklemi “gördüm”, C’nin “çıkacak”, D’nin
“dul kalır, vurulur”, E’nin “yaşasaydım”dır. B
seçeneği yüklemsiz (eksiltili) olduğundan sonuna
üç nokta (…) konulmalıdır.
Yanıt: B
www.deltakitap.com
16.“Ne… ne…” gibi tekrarlı bağlaçların arasında
virgül (,) kullanılmaz. Bu nedenle III numaralı
virgülün kullanılması yanlıştır: “Oturacak ne bir
sandalye ne de bomboş duvarlarda bir çivi…”
Yanıt: C
15
YGS TÜRKÇE ÖZET ÇÖZÜMLERİ TEST – 6
1. A’da “kimi”, B’de “üç beş”, D’de “bazı” ve E’de
“birtakım” sözcükleri belgisiz sıfattır. C seçeneğindeki “birkaçını” sözcüğü ise belgisiz zamirdir.
Yanıt: C
5. Cümledeki “ya da, ki” sözcükleri bağlaç (A),
“eski” sözcüğü niteleme sıfatı (B), “diye” sözcüğü
edat (D) ve “eskiden diye, çağdışı” sözleri durum
zarfıdır (E). Cümlede kişi zamiri yoktur, “kişi”
sözcüğü isimdir.
Yanıt: C
2. “Girerken” sözcüğü zarf-fiil (II) ve “olduğu” sözcüğü sıfat-fiildir (IV). “Ölümüm” sözcüğü isim,
“uzan, kalsın” sözcükleri fiildir.
Yanıt: D
3. “Gövde”, sözcüğün yapım eki almış kısmına denir. O halde “gövdeden türemek” demek, en az
iki yapım eki almış sözcük demektir. A seçeneğinde “sev-gi”, D seçeneğinde “yak-tığ-ı” ve E
seçeneğinde “ılı-k” sözcükleri birer yapım eki
alarak gövde durumuna gelmiş ama yeni bir yapım eki almamış, yani gövdeden türememiştir,
kökten türemiş ve sonra çekim ekleri almıştır. C
seçeneğindeki “yüreğimin” sözcüğü zaten basit
yapılıdır, hiç yapım eki almamış, çekim ekleri
almıştır.
B seçeneğindeki “ayrılık” sözcüğünün kökü
“ayır-mak” fiilidir. Önce fiilden isim yapım eki
“ı” alarak isim olmuş ve bu arada kendi “ı”
ünlüsünü düşürmüştür: “ayır- → ay(ı)r-ı”. Bu,
bir gövdedir. Sonra da isimden isim yapım eki
“-lık” alarak gövdeden türeme gerçekleşmiştir:
“ayrı-lık” 6. I. cümlede “Ege’nin dağları” ad tamlamasının
ögeleri yer değiştirmiştir ve yüklem “geldi” olduğuna göre bu bir eylem cümlesidir (A). II. cümlenin yüklemleri “kucaklaştı, öpüştü” eylemleri
işteş çatılıdır (B). III. cümlenin yüklemi “papatya
denizi” bir ad tamlamasıdır ve “Datça” öznesi
“güzelim memleketim” ara sözüyle açıklanmıştır
(C). IV. cümlenin öznesi “her yer” tamlamasıdır
ve “her” belgisiz sıfattır; ayrıca cümle tek yargılı olduğundan basittir (D). V. cümle sıralıdır
ve içinde fiilimsi vb. olmadığından yan cümlesi
yoktur.
Yanıt: E
7. A seçeneğindeki cümlede, “etkiledi” yüklemiyle
“beni” nesnesi ayrılmamıştır. Diğer seçenekler
doğru ayrılmıştır.
Yanıt: A
Yanıt: B
4. “Şimdi” sözcüğü zaman zarfı (B), “mor, serin,
sarı” sözcükleri niteleme sıfatı (C), “ormanlar
koynu, dikenler içi” belirtisiz ad tamlamaları (D)
ve “vardır” sözcüğü ek-fiil almış bir sözcüktür
(E). Parçada belgisiz zamir yoktur.
8. A’da “yazıldı”, B’de süpürüldü, alındı”, C’de
“çevrildi”, D’de kazıldı” yüklemleri edilgen çatılı
fiillerdir, tümünün öznesi “sözde özne”dir. E seçeneğinde “Gelin” öznesi gerçek, “kuruldu” fiili
dönüşlü çatılıdır.
Yanıt: E
Yanıt: A
16
www.deltakitap.com
YGS TÜRKÇE ÖZET ÇÖZÜMLERİ TEST – 6
9. “Bil-mek, düş-mek, ez-mek, buna-mak” kökleri fiildir. “Besle-mek” fiilinin kökü ise “besi”
ismidir, “-le” ekiyle fiil olurken sonundaki “i”
ünlüsü düşmüştür: “besi → bes(i)-le-mek”
Yanıt: C
10. I. cümlenin yüklemi “eskiden en çok oynanan
oyunlardandı” öbeğidir ve cümle devriktir (A).
II. cümlenin nesnesi “bu oyunu” öbeğidir ve sıfat
tamlamasıdır (B). III. cümlenin yüklemi “sokak
aralarıydı” ad tamlamasıdır ve cümle isim cümlesidir (C). V. cümle, virgülle birbirine bağlanmış iki ayrı cümleden oluşan sıralı bir cümledir,
yüklemleri de “kızar, ödetirlerdi” fiilleridir (E).
IV. cümlede “cam kırma vakaları yaşanırdı” denerek olayın gerçekleştiği söylendiğinden, cümle
biçimce de anlamca da olumludur.
Yanıt: D
12.“Berbat et-mek” birleşik fiili, “berbat eden”
sıfat-fiili olmuştur (A). “Ressam” adı, “-lar”
ekiyle çoğullanmıştır (B). “Yara-mak” fiilinden
fiil yapım ekiyle “yara-t-mak” olmuş, sonra da
“-an” sıfat-fiil ekiyle türemiş yapılı bir sıfat-fiil
olmuştur (D). “Var” ismi basittir ve “-dır” ek fiilini almıştır (E). “Sıradan” sözcüğündeki “-dan”
eki, ayrılma durumu eki görevinde değil, yapım
eki görevindedir. “Sıra” isminden isim türemiştir, basit denmesi yanlıştır.
Yanıt: C
13. B’nin öznesi “Yazı yazmak” fiilimsi grubu, C’nin
öznesi “Aradığınız okul” sıfat tamlaması, D’nin
öznesi “kuşku” ad ve E’nin öznesi “Kolay okunan
yazılar” sıfat tamlamasıdır ve bunların hiçbiri ad
tamlaması değildir. A seçeneğinin öznesi “Bilim
adamlarının şüphecilikleri” zincirleme ad tamlamasıdır.
Yanıt: A
11.Verilen cümlenin ögeleri: “Resim ve heykel sanatçıları (Özne) / insan elleri üzerinde (Dol.
Tüm.) / çok (Zarf Tüm.) / durmuşlardır. (Yüklem)”
Doğru yanıt olan C seçeneğinin ögeleri: “Mutluluğun parıltısı, kaygıların kaynaşması (Özne) /
bu ellerde (Dol. Tüm.) / hep (Zarf Tüm.) / görülmüş. (Yüklem)”
A: “Ressamlar / Orta Çağ’dan bu yana / en çok /
elleri / öne çıkarmışlar.” → Ö/Z.T./Z.T./N./Y
B: “Gergef üzerinde dolaşan, çenesini avuçları
içine alan eller / çizilmiş.” → Ö./Y.
D: “On binlerce yıl önce / insan / daha kafasıyla düşünemezken / elleriyle / düşünmüş.” →
Z.T./Ö./Z.T./E.T./Y.
E: “Geometri bilmeyen insan / elleriyle / mükemmel su bentleri / yapmış.” → Ö./E.T./N./Y.
14.Doğru yanıt olan B seçeneğinin ögeleri şöyledir:
“Bu dağların etekleri (Özne) / kuş cenneti gibidir
(Yüklem).”
A: “Bu dağların etekleri / rengârenk çiçeklerle /
kaplıdır.” (Ö./ E.T. / Y.)
C: “Bu dağarlın etekleri / diğer dağlarınkine /
benzemez.” (Ö./ D.T. / Y.)
D: “Bu dağların etekleri / cennet kadar / güzeldir.” (Ö./ Z.T./ Y.)
E: “Bu dağların etekleri / nehirlerle / beslenir.”
(Ö./ E.T./ Y.)
Yanıt: B
Yanıt: C
www.deltakitap.com
17
YGS TÜRKÇE ÖZET ÇÖZÜMLERİ TEST – 6
15.II.cümlede “duyduğumda” sıfat-fiili olduğundan
cümle girişik birleşiktir ve yüklemi “yurtdışındaydım” ismi olduğundan ad cümlesidir (B). III.
cümlenin yüklemleri “moral verdi, güdüledi” fiilleridir ve cümlenin sonunda olmadıklarından
cümleler devriktir. Ayrıca cümle, virgülle bağlanmış sıralı bir cümledir (C). IV. cümle “ama”
bağlacıyla bağlanmış, hiçbir ögesi ortak olmadığından bağımsız bağlı cümledir (D). V. cümlenin
içinde “Ben artık zirvedeyim” iç cümlesi olduğundan cümle iç içe birleşiktir. Ayrıca yüklemi
“ilerleyemezsin” fiili olduğundan da eylem cümlesidir (E). I. cümlenin yüklemi “söyleyemem” fiili, “söyleyebilirim” yeterlik birleşiğinin olumsuzudur, tezlik değildir.
Yanıt: A
16.Verilen cümlenin ögeleri şöyledir: “Anlatımı güzelleştiren ya da çirkinleştiren etkenler (Özne) /
her an (Zarf Tüm.) / hazırdır (Yüklem).” Doğru
yanıt olan V. cümlenin ögeleri de bununla aynıdır: “Oyuncular (Özne) / bıraktıkları bu parmak
izinin belirginliği ölçüsünde (Zarf Tüm.) / kalıcı
olur (Yüklem).”
I: “Hiçbir oyuncu / tıpatıp / birbirine / benzemez.” (Ö./ Z.T./ D.T./ Y.)
II: “Her oyuncunun sinemaya kattığı başka bir
şey / vardır.” (Ö./ Y.)
III: “Konuşması, bakışı, hareketleri / ayrı özellikler / taşır.” (Ö./ N./ Y.)
IV: “Bu özellikler / oyuncuları / birbirinden /
parmak izi gibi / ayırır.” (Ö./ N./ Z.T./ Y.)
Yanıt: E
18
www.deltakitap.com
YGS TÜRKÇE ÖZET ÇÖZÜMLERİ TEST – 7
1. “Terk etmedi sevdan beni” dizesi hem olumsuz
(B) hem de devrik bir cümledir (D). “Aç kaldım, susuz kaldım” dizesi virgülle bağlanmış sıralı cümle (E), “Hayın, karanlıktı gece” dizesi ad
cümlesidir (C). Parçada bağlaçla bağlanmış bağlı
cümle yoktur.
Yanıt: A
2. “Bizde” kişi zamiri (A), “şu” işaret sıfatı (B),
“çoğundan” belgisiz zamir (D) ve “açılınca”
zarf-fiildir (E). Cümlede durum zarfı yoktur,
“açılınca” zarf-fiili, zaman zarfıdır.
5. Doğru yanıt olan II. cümle (B) öznesi ortak değil
farklı olan bir bağlı cümledir. İlk cümlenin öznesi
“Suat’la Süreyya”, ikinci cümlenin öznesi “çalışmak” fiilimsisidir.
I. cümle özne ve yüklemden oluşmaktadır: “Yazarın Eylül’de farkına varamadığı asıl gariplik /
kahramanların aylaklığıdır.” (A)
III. cümlenin yüklemi “katılır” fiili geniş zamanlıdır ve cümlenin sonunda olmadığı için de devrik
bir cümledir. (C)
IV. cümlenin öznesi “hepsi” belgisiz zamiridir ve
cümlede “sıkılıp” zarf-fiili olduğundan birleşik
cümledir. (D)
V. cümle iki cümleli sıralı yapıdadır, birinci yüklem “budur” olumlu, ikinci yüklem “olamaz”
olumsuzdur.
Yanıt: C
Yanıt: B
3. “Kaynağı” sözcüğünün tamlanan eki aldığı doğrudur ama sözcük basit değil, “kayna-mak” fiilinden türemiş bir isimdir: “kayna-k” Diğer seçeneklerde verilenler doğrudur.
Yanıt: E
4. Verilen cümlenin ögeleri şöyledir: “Veba (Özne) /
bir zamanlar (Zarf Tüm.) / dünyanın en büyük
tehlikelerinden biriydi (Yüklem).”
6. Verilen cümlenin ögeleri şöyledir: “Toplumuyla
ters düşmek istemeyen insan (Özne) / yaşamı
kolaylaştıran yeniliklere (Dol. Tüm.) / sessizce ve
direnmeden (Zarf Tüm.) / ayak uydurmalıdır
(Yüklem).” Doğru yanıt olan D seçeneğindeki
cümlenin ögeleri de aynıdır: “Cirit oyunu (Özne)
/ çayırlık bir alanda (Dol. Tüm.) / iki takım halinde (Zarf Tüm.) / oynanır (Yüklem).”
Doğru yanıt olan B seçeneğinin ögeleri de aynıdır: “Üstündeki iş önlüğü (Özne) / çok (Zarf
Tüm.) / kirlenmiş (Yüklem).”
A: “Ben / annemi / tam beş yıldır / görmedim.”
(Ö./ N./ Z.T./ Y.)
A: “Okuma / insanı / her türlü tutkudan kurtararak / özgürleştirir.” (Ö./ N./ Z.T./ Y.)
C: “Düşüncelerimde / hiçbir değişiklik / olmadı.”
(D.T./ Ö./ Y.)
B: “Cümleler / iyi bir yazıda / matematiksel bir
disiplin altındadır.” (Ö./ D.T./ Y.)
D: “Küçücük sebepler / bize / güzel bir günü /
haram edebilir.” (Ö./ D.T./ N./ Y.)
C: “Kilisenin camları / göz alıcı bir şekilde / güneş altında / yanıyordu.” (Ö./ Z.T./ D.T./ Y.)
E: “Şiir / düşünceye / verimli ortamlar / yaratır.” (Ö./ D.T./ N./ Y.) E: “Tiyatro / oyuncuyla seyircinin bire bir karşılaştığı bir sanattır.” (Ö./ Y.)
Yanıt: B
www.deltakitap.com
Yanıt: D
19
YGS TÜRKÇE ÖZET ÇÖZÜMLERİ TEST – 7
7. Doğru yanıt olan C seçeneğinin her iki cümlesinin öznesi ortaktır: “Yaşlı yazarlar”
A’nın ilk öznesi “Tüm dünyada kitap okuma alanında bir gerileme olduğu” öbeği, ikinci öznesi
“görsellik çağında bulunmamız” öbeğidir.
B’nin ilk öznesi “Yazar milletinin özel yaşamları”
öbeği, ikinci öznesi “fırtınalar” sözcüğüdür.
D’nin ilk öznesi gizlidir (onlar), ikinci öznesi de
gizlidir (ben).
E’nin ilk öznesi “Bodrum” sözcüğü, ikinci öznesi
gizlidir (ben).
10. C seçeneğindeki cümle yanlış ayrılmıştır. Doğru
ayrımında “sözcükleri” sözcüğü zarf tümlecinin
içinde yer almalıdır: “Sanatçı / sözcükleri yan
yana getirirken / onlara / kendi damgasını vurur.” Diğer cümleler doğru ayrılmıştır. Çeldirici
B seçeneğindeki cümle, isim cümlesidir ve yüklem uzun bir sıfat tamlamasıdır.
Yanıt: C
Yanıt: C
8. “Kendisini” sözcüğü dönüşlülük zamiri (B), “silinip, bütünüyle” sözcükleri durum zarfı (C), “bütünüyle” sözcüğündeki “ile” ekleşmiş edat (D) ve
“Birçok” sözcüğü belgisiz sıfattır (E). Cümlede
niteleme sıfatı yoktur.
Yanıt: A
9. A’nın kökü “yaş” ismidir. B’nin “uyu-mak” (uyku olurken sondaki “u” ünlüsü düşmüştür), C’nin
“kok-mak”, D’nin “ez-mek” ve E’nin “boğ-mak”
fiilleridir.
Yanıt: A
20
11.Doğru yanıt olan IV. cümlenin devrik olduğu
doğrudur ama biçimi de anlamı da olumludur.
I. cümlenin yüklemi sonda olduğundan kurallı ve
yüklem dışında bir yargı (fiilimsi vb.) taşımadığından basit bir cümledir. (A)
II. cümlenin nesnesi “her sayfasını” öbeğidir ve
sıfat tamlamasıdır. Ayrıca yüklem “okuyorum”
fiili olduğundan eylem cümlesidir.
III. cümlede yüklem dışında iç cümlenin yüklemleri “bitsin, devam edeyim” fiilleri, “dönüp”
zarf-fiili olduğundan birden çok yan cümleli birleşik bir cümledir.
V. cümlenin yüklemi “ödüm kopuyor” deyim
öbeğidir ve cümlede yüklem dışında “bitecek”
fiili olduğundan birleşik bir cümledir.
Yanıt: D
www.deltakitap.com
YGS TÜRKÇE ÖZET ÇÖZÜMLERİ TEST – 7
12.Doğru yanıt olan V. cümlenin yüklemi “giyinirdi” fiili, edilgen değil dönüşlü çatılı bir fiildir. Öznesi gerçektir.
14.Doğru yanıt olan III. cümlenin (C) öznesi gizlidir:
“siz”. Cümledeki belirtili isim tamlaması “ümidin
ışıltısını” özne değil belirtili nesnedir.
I. cümlenin yüklemi “gümrük memuruydu” belirtisiz ad tamlamasıdır.
I. cümlede iç cümle bir alıntıdır ve cümle iç içe
birleşiktir. (A)
II. cümlenin öznesi “Vaktinden çok önce yaşlanmış bir suratı” sıfat tamlamasıdır.
II. cümlede “ana ata mirası sözlerle, deyimlerle”
edat tümleçleri vardır. (B)
III. cümle “iri, korkutucu derecede” niteleme sıfatları vardır.
IV. cümlenin yüklemi “örterdi (örter idi)” geniş zamanın hikâyesi ile çekimlenmiş birleşik zamanlı bir fiildir.
IV. cümlenin yüklemi “insanın hasıydı” ad tamlamasıdır, cümle ad cümlesidir ve yüklem cümlenin sonunda olmadığından devrik bir cümledir.
(D)
V. cümlede “varsa” koşulu, “umut olmaya, merhem olmaya” isim-fiilleri bulunduğundan birden
çok yan cümleli birleşik girişik bir cümledir.
Yanıt: E
Yanıt: C
13. Doğru yanıt olan II. cümlenin (B) yüklemi türemiştir: “zor” isminden “zor-la-mak”. Ama isimden fiil olmuştur. Yani cümle bir isim cümlesi
değil fiil cümlesidir.
I. cümlenin öznesi “Şairi şair yapan tek öge” bir
sıfat tamlamasıdır ve “şiirdir” yüklemi sonda olduğundan kurallı bir cümledir. (A)
III. cümlenin öznesi “Bunlar” işaret zamiridir ve
yüklemi de “büyük şairlerdir” sıfat tamlamasıdır. (C)
IV. cümlenin nesnesi “halk şairlerinin tümünü”
zincirleme ad tamlamasıdır. (D)
V. cümlenin yüklemi “kaynaklık eder” yardımcı
fiille kurulmuş birleşik bir fiildir. (E)
Yanıt: B
www.deltakitap.com
21
YGS TÜRKÇE ÖZET ÇÖZÜMLERİ TEST – 8
1. Cümlede “Yöneticilerinden… yaptığım” uyumsuzluğu vardır, nedeni de fiilimsi eksikliğidir:
“Yöneticilerinden olduğum ve eskiden başkanlığını yaptığım…”
Yanıt: B
5. A seçeneğinde ikinci virgül anlamı bulandırmaktadır. “Her yaz doğup” sözünden sonra virgül
konulunca, sanki birkaç kez doğmuş gibi algılanmaktadır. Virgül, “her yaz” sözünden sonra
getirilmelidir: “Ahmet, her yaz, doğup büyüdüğü
köye tatile gitmezse rahat etmezdi.” Ya da “her
yaz” zarfı “köye” sözcüğünden sonra getirilebilir: “Ahmet, doğup büyüdüğü köye her yaz tatile
gitmezse rahat etmezdi.”
Yanıt: E
2. “Beklenti ummak” doğru bir kullanım değildir,
beklenti zaten olması umulan şeye denir. “Yardım ummak” doğru olur.
Yanıt: B
6. A seçeneğindeki cümleden çift anlam çıkmaktadır. Baba mı kral gibidir, yoksa çocuk mu, belli
değildir. “Babam son günlerde bana kralmışım
gibi davranıyor.” değişikliği sorunu giderebilir.
Yanıt: A
3. Duruluk, anlatımın gereksiz sözlerden arındırılması demektir. Bu cümlenin yüklemi “bitti” olduğuna göre, “sonunda” sözcüğüne gerek yoktur.
Diğer sözcükler atılırsa cümle daralır: “Komşu”
atılırsa ülkenin nerede olduğu anlaşılmaz (A),
“devam eden” atılırsa hala sürdüğü anlaşılmaz
(B), “ulusal” atılırsa eğitimin milli olup olmadığı
belirsizleşir (D), “görevden” atılırsa ülkeden mi,
meclisten mi, makamdan mı, nereden ayrıldığı
anlaşılmaz (E).
7. Bir ot “tedaviye” iyi gelmez, hastalığa iyi gelir.
Tedavi zaten iyileştirme sürecidir. Cümle “Karabaş otunun sinüzit hastalığına iyi geldiği iddia
ediliyor.” biçiminde düzeltilebilir.
Yanıt: C
Yanıt: B
4. “Tanışmak” zaten bir kez gerçekleşen bir eylemdir, “ilk kez tanışma” olmaz. O nedenle “ilk kez”
sözü gereksizdir, cümleden atılmalıdır.
Yanıt: A
22
8. D seçeneğindeki “nabız düşmek bilmiyor” deyimi
yanlıştır, “tansiyon düşmek bilmiyor” denmeliydi. Bu deyim, toplumda sürekli bir gerilim olduğunu anlatır.
Yanıt: D
www.deltakitap.com
YGS TÜRKÇE ÖZET ÇÖZÜMLERİ TEST – 8
9. “Düşmek” sözcüğü mecazen olumsuz durumlar için kullanılır, “yalancı durumuna düşmek,
gözden düşmek” gibi. “Haklı duruma düşmek”
olmaz, “haklı duruma gelmek, geçmek vb.” olabilir.
13. “Yeltenme”, kalkışma anlamında olumsuz davranışlar için kullanılır. “Öğrencilere eşit davranmak” olumlu bir davranıştır. Bu yüzden “yeltenmem” yerine “çalışmam, çabalamam” gibi
bir sözcük kullanılmalıydı.
Yanıt: C
Yanıt: A
10. E seçeneğindeki altı çizili sözcüğün “sorun” mu
“soru” mu olduğu belirsizdir. Eğer sözcükten
sonra kesme işareti kullanılsaydı anlam bulanmazdı. Sözgelimi “soru’nu” denebilirdi.
Yanıt: E
11.Karşılaşmayı “yenmek” bozuk bir ifadedir, “kazanmak” olabilir. Bu nedenle “yenmek” sözcüğü
anlam bakımından yanlış kullanılmıştır.
Yanıt: B
14.“Ne ne” bağlacı, biçimce olumlu anlamca olumsuz cümleler yapar, bu yüzden de bu bağlacın
kullanıldığı cümlelerde yüklem biçimce olumlu
olmalıdır: “Bir resmin değeri, ne konusuyla ne
de yansıttığı gerçeklerle ölçülebilir.”
Yanıt: C
15.“Çıkış” sözcüğü, zaten fiil olan “çık-mak” fiilinden “-ış” ekiyle isim-fiil yapılmış, sonra da
gereksiz yere “yapmak” yardımcı fiili kullanılmıştır. “Çıkmak” fiili çekimlenirse gereksiz sözcük kullanılmamış olur: “… bu kapıdan çıkmaları
gerekiyor.”
Yanıt: D
12.E seçeneğinde “katkı” sözcüğü anlatımı bozmuştur. Bu sözcük, olumlu bir anlam içerir. Oysa
“doğanın kirlenmesi” olumsuz bir durumdur.
“Doğanın kirlenmesinde en büyük etken (neden,
sebep vb.)…” denmeliydi.
16.Özne çoğul insan ise, eğer belgisiz sıfat almışsa yüklem tekil olmalıdır; aksi durumda “özneyüklem uyumsuzluğu” doğar. B seçeneğindeki
cümle bu anlamda uyumsuzdur. Özne “Bazı ressamlar” olduğuna göre yüklem tekil olmalıdır:
“Bazı ressamlar köylü resmi yapmayı toplumculuk sanıyor.”
Yanıt: E
Yanıt: B
www.deltakitap.com
23
YGS TÜRKÇE ÖZET ÇÖZÜMLERİ TEST – 9
1. C seçeneğinde özne belirsizliği vardır, “dışarı çıkarılan” kimdir, belli değildir. Cümle “Sürekli
gülen adama hâkim kızınca adam dışarı çıkarıldı.” biçiminde düzeltilebilir.
Yanıt: C
5. B seçeneğindeki cümlede tamlama hatası vardır.
“Biyolojik” sözcüğü sıfat, “görüntü” ise addır ve
bu ikisinin aynı tamlanana, “açısından” tamlananına bağlanması yanlıştır; “biyolojik açısından” olmaz. Düzeltmek için ayrı tamlananlar
kullanılmalıdır: “hem biyolojik açıdan hem de
görüntü açısından”
Yanıt: B
2. Cümlenin ilk kısmında fiilimsi eksikliği olduğundan “yetersiz anlaşıldı” ortaklığı doğmuş ve anlatım bozulmuştur. Cümle, “yetersiz oldukları”
denirse düzelir.
6. “Okulun bahçesindeki” tamlamasına eklenen
“-ki” ilgi eki, anlatımı bozmuştur. Çıkarılırsa
cümle düzelir: “Okulun bahçesinde yan yana duran basketbol potaları…”
Yanıt: D
Yanıt: E
3. IV. cümlede “istemediğimin” sıfat-fiili yerine
isim-fiil kullanılmalıdır: “Gitmek istemememin
sebebi…”
Yanıt: D
7. C seçeneğindeki cümlenin ilk kısmında nesne
varsa, tekrar “onu” denmesine gerek yoktur.
A’da “battaniyesini”, B’de “bu kitabı” iki yükleme de ortak nesne olarak sorun yaratmamıştır.
D ve E’de zaten ayrı ayrı nesneler kullanılmıştır.
C seçeneğinde ise, cümlenin ilk kısmındaki “mizaha” dolaylı tümleci, ikinci kısımla uyumsuzdur: “mizaha kullanarak”. İkinci kısımda nesne
eksikliği vardır, buraya “onu” getirirsek cümle
düzelir: “Mizaha bolca yer veriyor, onu ustaca
kullanarak…”
Yanıt: C
4. A seçeneğindeki cümlenin ilk yükleminde kişi
eki kullanılmadığından, ikinci yüklemindeki kişi eki ortak olmuş ve anlatımı bozmuştur.
Yani cümle şöyle anlaşılmaktadır: “Seni görünce
heyecanlanır(dı), elim ayağıma dolaşırdı.” Cümleyi düzeltmek için ilk yükleme kişi ekini koyalım:
“Seni görünce heyecanlanırdım, elim ayağıma
dolaşırdı.”
Yanıt: A
24
8. E seçeneğindeki cümlede “Seni bu konuda rahatsız etmek istemezdim” olur ama “seni yardım istemek zorundaydım” olmaz. İkinci kısma
“senden” dolaylı tümleci konulmalıdır: “Seni bu
konuda rahatsız etmek istemezdim ama senden
yardım istemek zorundaydım.”
Yanıt: E
www.deltakitap.com
YGS TÜRKÇE ÖZET ÇÖZÜMLERİ TEST – 9
9. Cümledeki “çekeceğini” tamlananının tamlayanı “filmler”dir ama bu sözcüğe tamlayan eki
konulmadığından anlatım bozulmuştur: “Çevrilen tüm bu üç boyutlu filmlerin, yeni sezonda
salonlara daha çok seyirci çekeceğini biliyoruz
ama…” O halde bozukluğun nedeni “tamlayan
eki eksikliği”dir.
Yanıt: A
10. Cümlede ne “eleştirilere hedef olmazdı”, belli değil; yani özne eksiktir. Cümle, özne konularak
düzeltilebilir: “Türk tiyatrosunun yaşı düşünülse
ve olanaksızlıkları iyi incelenseydi, tiyatromuz bu
kadar acımasız eleştirilere hedef olmazdı.”
Yanıt: B
13. C seçeneğindeki “her” sıfatı olumlu yüklemlerle
uyumludur ama burada yüklemler olumsuz olduğundan “her günü boşa geçirmedim, araya
vermedim” uyumsuz olmuştur. Olumsuz yükleme “hiçbir” sıfatı uyar: “Yaşadığım hiçbir günü
boşa geçirmedim, araya vermedim.”
Yanıt: C
14.A seçeneğinde hem “iken” zarf-fiil eki hem de
“yaratanlarsa” sözcüğünde “-sa” koşulu kullanılması gereksizdir. Biri atılırsa cümle duru hale
gelir: “Dostluğu oluşturan duygular, düşmanlığı
yaratanlarsa fikirlerdir.”
Yanıt: A
11.D seçeneğinde ilk cümlenin yüklemine ek-fiil ve
kişi eki konulmadığından her iki cümle de olumsuz anlaşılmaktadır: “başvurmuş değildim, alabilmiş değildim”. Gereken ekleri koyarsak cümle
düzelir: “Sınav sonucuma itiraz amacıyla başvurmuştum fakat bir sonuç alabilmiş değildim.”
Yanıt: D
15.E seçeneğinde “salata” da içilmiş gibi bir anlam
var. Uygun fiilimsi konulursa anlatım düzelir:
“salatamı yiyip, çorbamı içip”
Yanıt: E
12.Cümledeki “edilirken” fiilimsisi edilgen, “yerleştirdiler” fiili etken çatılı olduğundan çatı uyuşmazlığı nedeniyle anlatım bozulmuştur. Çatılar
aynı yapılırsa, sözgelimi ikisi de edilgen olursa
anlatım düzelir: “Depremden zarar görenlere
yardım edilirken öğrenciler de yurdun değişik
bölgelerinde okullara yerleştirildi.”
Yanıt: E
www.deltakitap.com
16.B seçeneğinde “her içinden geçeni” sözünde
“her” sözcüğü yanlış yerde kullanılmıştır. Doğrusu “Herkes içinden her geçeni söyleseydi…”
Yanıt: B
25
YGS TÜRKÇE ÖZET ÇÖZÜMLERİ TEST – 9
17. Cümledeki “migren konusunda iyi gelmek” sözü
yanlıştır. “Migren hastalığına iyi gelmek” biçiminde cümle düzeltilebilir.
Yanıt: B
21.Cümledeki “yaklaşık” sıfatı, “üç milyon” sayısına
yaklaşıklık anlamı katmışken bir de “dolayında”
sözcüğü kullanılması gereksizdir. Cümleden “dolayında” sözcüğü atılmalıdır.
Yanıt: D
18. A seçeneğinde bir mantıksızlık vardır, “hava almamak” ile “karanlık olmak” ilgisizdir. Son kısımda “havasız ve karanlıktı” denirse cümle düzelir.
22.Olmayan bir şey “keşfedilmez”, “icat edilir”. Bu
nedenle E seçeneğinde “satrancın keşfedilmesi”
yanlış olmuştur.
Yanıt: A
Yanıt: E
19. Cümlenin öznesi “Hangimiz” olduğuna göre,
yüklemi “hissetmez ki” değil “hissetmeyiz ki” olmalıdır. Yani yüklem 1. çoğul kişiyle çekimlenmelidir.
Yanıt: C
23. Cümledeki “hemen hemen” yaklaşıklık zarfıyla
“tıpatıp” kesinlik zarfı çelişmiştir. Biri atılmalıdır.
Yanıt: D
20. D seçeneğinde özne insan değil “Resimle doğa”dır.
Bu nedenle de yüklemin tekil olması gerekir.
Oysa yüklem “benzemezler” biçiminde çoğul çekimlenmiş, cümlede özne-yüklem uyumsuzluğu
doğmuştur. Yüklem “benzemez” biçiminde tekil
hale getirilirse cümle düzelir.
24.B seçeneğinde hem “sanki” hem de “gibi” edatlarının kullanılması gereksizdir. Biri atılırsa
cümle duru hale gelir: “Odaya girdiğinde kireç
gibi bembeyazdı yüzü.”
Yanıt: D
Yanıt: B
26
www.deltakitap.com
Download