DIŞ TİCARET AÇIĞI TEMMUZ AYINDA 6,46 MİLYAR DOLAR OLDU Dış ticaret açığı Temmuz ayında 6,46 milyar dolar ile 7,4 milyar dolar olan ortalama beklenti ve aynı düzeydeki beklentimizin çok altında gerçekleşti. Geçen yılın aynı ayında verilen açık ise 9,9 milyar dolar düzeyindeydi. İhracat, Temmuz ayında yıllık bazda %2.6 artışla 13,4 milyar dolar olurken, artış oranındaki gerçekleşmenin TİM öncü verilerine göre yüksek olmasında bu yıl altın ihracatının 325 milyon dolara yükselmesi (geçen yıl 180 milyon dolar) etkili oldu. İthalat ise %13.5 azalışla 19,9 milyar dolar düzeyinde oluştu. Böylece, yıllık dış ticaret açığında 2014 yılı Ocak ayında başlayan düşüş eğilimi gücünü koruyarak devam etmiş oldu. Dış ticaret dengesini altın çok olumlu, enerji ise olumsuz etkiledi. İthalat azalışının devam etmesinde Temmuz ayında altın ithalatının 182 milyon dolarla sınırlı kalması da önemli bir etkendi. Böylece, geçen yılın aynı ayında altın ithalatının çok daha yüksek olması (1,61 milyar dolar) nedeni ile yıllık ithalata olumlu etkisi de gözlendi. Buna karşılık, altın ihracatının bu ay sıçrama göstermesi altın dış ticaret dengesinin dış dengeyi azaltıcı yöndeki etkisini artırdı. 2012 yılında altın dış ticareti dengesi 5,7 milyar dolara fazla verirken, 2013 yılında 11,8 milyar dolar açık verilmişti. Bu yıl ilk yedi ay sonunda ise net ithalatçı (0,2 milyar dolar) konumundayız. Enerji ithalatı ise ilk yarıda geçen yılın hafif üzerinde gerçekleşmişti. Temmuz ayında da önceki yılın aynı ayına göre %3 daha yüksek gerçekleşirken, böylece son 12 aylık enerji ithalatı da 56,3 milyar dolara yükselmiş oldu. İthalat alt gruplarından gelen sinyaller iç talep, üretim ve yatırımlar açısından çok olumsuzdu. Tüketim malı ve ara malı ithalatı sırasıyla %11.8 ve %13.9 yıllık azalış kaydederken, sermaye malı ithalatı da %12.4 daraldı. Daha da önemlisi, sanayi üretimi açısından öncü olduğunu düşündüğümüz enerji ve altın hariç ara malı ithalatının Haziran ayına ve geçen Temmuz’a göre azalış kaydettiğini görüyoruz. Bu durum, Temmuz ayı için yıllık %4.0-4.5 aralığında azalış şeklinde olan sanayi üretimi ön tahminimizde risklerin hafif aşağı yönlü olduğunu düşündürdü. Dış açıkta altın ithalatının oluşturduğu baz etkisinden kaynaklanan azalış eğilimi artık sona erdi. Geçen yılın ilk yedi ayında toplam 11 milyar dolar altın ithalatı gerçekleşmiş, bunun büyük kısmı da Nisan-Temmuz döneminde kaydedilmişti. Yine de, yılın kalan döneminde geçen yılın söz konusu döneminde gerçekleşen ortalama aylık 800 milyon dolar altın ithalatının gerisinde kalınırsa, dış ticaret dengesi olumlu etkilenmeye devam edebilir. Ayrıca, izlediğimiz kadarıyla, Ağustos ayı TİM öncü ihracat (altın hariç) verileri yıllık bazda güçlü bir artış (%8 civarında) kaydedilebileceğini düşündürmektedir, ancak bu durum bu yıl işgünü sayısının üç gün daha fazla olması kaynaklıdır. Temmuz-Ağustos birlikte bakıldığında ihracatın artış hızının %1’ler civarına yavaşlayacağı anlaşılmaktadır. Nitekim, TCMB’nin son PPK toplantısı metninde önceki toplantılarda kullanılan “net ihracatın büyümeye olumlu katkı yaptığı ve cari işlemler açığında belirgin bir iyileşme gözleneceği” cümlesinin çıkarılmış olması, TCMB’nin dış talep açısından daha endişeli bir pozisyona geçmekte olduğunu düşündürdü. Dış ticaret verisinden sonra, Temmuz ayı cari açık beklentimizi 2,5 milyar dolar olarak şekillendirdik. Geçen yılın aynı ayında cari açık 6,3 milyar dolardı. Bu şekilde gelirse, son 12 aylık cari açık 48,3 milyar dolar düzeyine inecek. Bu durum ise, 2014 yılı için %3.0 düzeyindeki GSYH büyüme tahminimize paralel GSYH’nin %6,2’sine tekabül edecek şekilde 50 milyar dolar düzeyinde olan cari açık beklentimizin üzerindeki aşağı yönlü riski artırmış bulunuyor. Orta Vadeli Program’da ise %4 büyüme beklentisi ile 55.0 milyar dolar cari açık öngörülmüştü. Dış ticaret açığını ise bu yıl 90,0 milyar dolar düzeyinde öngörüyoruz, OVP’de ki tahmin ise 95,5 milyar dolar düzeyinde bulunmakta. Cari açığın birincil belirleyicisi olan dış ticaret dengesindeki düzelmenin nereye kadar devam edeceği ve ne boyuta ulaşacağı dış finansman ihtiyacının ve karşılanma durumunun seyri açısından kritik önem taşımaya devam edecektir. Son yıllarda altın ithalat ve ihracatı faktörleri nedeniyle manşet dış açık verilerinin tek doğru ölçü olmayacağını düşündüğümüzü sıklıkla vurguluyoruz. Bu nedenle, son 12 aylık birikimli enerji ve altın hariç dış ticaret açığının seyrini takip etmekteyiz ki, 2013 yılındaki oldukça yatay seyrini bu yıl iyileşme yönüne doğru çevirmiş olmasını olumlu karşılamaktayız. Bu yıl, gelişmiş ülkelerin (özellikle AB) büyüme hızlarında görülen toparlanmanın ihracatımıza olumlu yansıdığını gördük, ancak AB’den gelen yeni yavaşlama sinyalleri ve Irak ihracatımızın daralmaya devam etmesi buradaki riskleri artırmaktadır. Diğer taraftan, son dönemde petrol fiyatlarının geçen yılın altında seyretmeye başlaması aşağı yönlü bir risk olarak izlenmektedir. Bu rapor Burgan Yatırım Menkul Değerler A.Ş. tarafından hazırlanmıştır. Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Raporda yer alan içerik, müşterilerin verilen stratejilerden kârlı çıkacağının ya da zararlarının limitli olacağının, Burgan Yatırım Menkul Değerler A.Ş. tarafından verilmiş sözü veya garantisi olarak kabul edilemez. Burada yapılan analizlere dayanarak ve özellikle kaldıraç sistemi kullanan piyasalara yapılan yatırımlar zararla da sonuçlanabilir. Bu raporun ticari amaçlı kullanımı sonucu oluşabilecek zararlardan dolayı kurumumuz ve kurumumuz çalışanları hiçbir sorumluluk üstlenmemektedir. Bu raporda yer alan bilgiler, güvenilir olduğuna inanılan kaynaklardan derlenmiş olup doğrulukları ayrıca araştırılmamıştır. Bu nedenle, bu bilgilerin tam veya doğru olmamasından, kullanılan kaynaklardaki hata ve eksik bilgilerden dolayı doğabilecek zararlar konusunda kurumumuz ve kurumumuz çalışanları herhangi bir sorumluluk kabul etmez. Raporda yer alan bilgiler Burgan Yatırım Menkul Değerler A.Ş.’nin yazılı izni olmadan çoğaltılamaz, yayınlanamaz veya üçüncü kişilere gösterilemez.