OLGU BiLDİRİLERi Tiirk Kardiyol Dem Arş 2000; 28: 757-759 Scimitar Sendromu ile Birlikte Aort Koarktasyonu: Olgu Bildirisi Yrd. Doç. Dr. Osman KÜÇÜKOSMANOGLU, Prof. Nazan ÖZBARLAS, Uz. Dr. Sevcan ERDEM, Uz. Dr. G.~l b in KARAKOÇ Çukurova Universilesi Tıp Fakiiliesi Pediaırik Kardiyoloji Bilim Dalı, Adana ÖZET OLGU BiLDİRİSİ Scimiıar Yirmidokuz günlük erkek hasta üç gün önce ba ş l aya n solunum s ıkıntı s ı ve ernerken morarına yak ınm :ıl:ı rı yla hastanemize sevk edildi. Fizik muayenede; ateş 36.5 C 0 , nabız 164/dakika, solunum 48/dakika, sağ koldan ö lçülen kan bas ıncı 125/65 mm Hg, sol koldan ölçülen kan bas ı nc ı 113/7 1 mmHg, sağ bacaktan ölçülen kan bas ın cı 87/52 mmHg, olarak bulundu. Femo ral nabız l ar bilateral zayı f alınıyo rdu. Akciğer sesleri sağ altta azalmıştı. Kalp ritmik ve taşi kardik , pulmoner odakta 2/6 sistolik üfürüm duyul uyordu . Karac iğe r orta klaviküle r hatta 3 cm ele geliyordu. Diğer sistem bul gula rı doğa ld ı. sendromu nadir göriilen bir do,~umsal kardiyopulmoner malformasyondur. Bu sendromun aorr koark ıasyonu ile birlikıeliği çok daha nadirdir. Biz bu yazıda kalp yeıersizliği senıp/omları ile hastanemize gelirilen ve aort koarktasyonu ile birlikte scimiıar sendromlu bir siir çocuğunu bildiriyoruz. HaslGIIlli göğiis filminde sağ akciğer hipoplazisi ile birlikre kalbin deksirapozisyonu göriiliiyordu. 2-D ve renkli Doppler ekokardiyografi ile hastada sekundum ASO ve aort koarkrasyonu saptandi. Kalp kareterizasyommda pulmoner hiperransiyon ve soldan-sağ a şanr olduğu belirlendi. Anjiografide hastada aort koarktasyonu bulımdu,~u ve sağ pulmoner venlerin anormal olarak inferior vena kavaya drene olduğu gösrerildi. Hasraya cerrahi olarak koarktasyon giderilmesi uygulandi. Hasram ız aort koarkrasyomm /amir edilmesine rağmen solunum yetersizliğine bağlı olarak ameliyallan on giin sonra kaybedildi. Sonuç olarak; scimirar sendromlu hasralarda akciğer hipoplazisinin derecesi ve ek kardiyovaskiiler anomalilerin ağırlı,~ı prognozun belirlenmesinde oldukça önemlidir. A nahtar kelim e/er: nu, siir çocuğu Scinıiıar sendromu, aorr koarktasyo- Scimitar sendromu sağ akciğerin hipoplazisi ve sağ pulmoner venlerin vena kava infe riara drenaj ı ile karakterize nadir görülen bir doğumsal kardiyopu lmoner m al fo rmasyondur ( 1-3). Sendroma ad ı nı veren scimitar (Türk palas ı) b ulg us u akciğer grafis inde geniş lemiş sağ alt pu lmone r vene bağlı o larak o rtaya ç ı ka r , ancak bu t ipik rad yolojik bulgu olg u l a rın ço- ğu nda görülm ez (4). A triyal septal defe k t, ventrik üle r septal de fe k t, pate nt duktus arte riyozus, Fallo t tetralojis i ve aort koarktasyonu sc imitar sendromuna eş­ lik ettiği bild i ri lm i ş kareliyak a namaliler arasında yer al ır (S). Bu yazıda sc imitar send rom u ile birlikte aort koarktasyo n u tespit ettiğim i z bir o lg uyu sunuyo ruz. Alındığı 2000, rev i zyoıı 17 Ekim 2000 adresi: Dr. Osman Küç li kos nıanoğ lu , Çukurova Universilesi Tıp Fakültesi Pediatrik Kardiyoloji Bilim Dalı , 0 1330 Adana Tlf & Faks: (0322) 338 6832 E-posta: oku c uk osınanoglu@yahoo. com tarih: 29 Ağustos Yazışma a~resi: Y az ı ş ma Laboratuar tetkiklerinde; tam kan ve idrar incelemeleri karaciğer ve böbrek fonksiyon testleri, kan şekeri nornıaİ bulundu. Akciğer radyografisinde sağ akc i ğerd e volüm kaybı olduğu ve kalp gölgesini n sağa doğru kaydığı görülüyordu (Şekil 1). EKG'de normal si nüs ritmi, kuzeybatı QRS aks ı . normal P a ks ı nı evcuttu. 2-D ekokard iyografik incelemede; sağ atriyum ve sağ ventrikül ve pulmoner arterin normalden gen i ş olduğu, 8 mm sekundum atriyal septal defekt ve jukstaduktal bölgede segmenter aort koarktasyonu bulundu ğ u görüldü. Doppler ile koarktasyon bölgesinde 35-40 mmHg sistolik gradient saptan dı. Bilgisayarlı toraks tomografisinde sağ akc i ğe rde vol ünı ka yb ı o lduğ u rapor edildi. Tc-99 ile yap ı lan akciğer perfüzyon si ntigrafisinde; sağ akc iğer aerasyon ve perfüzyonunda to tal o larak azalma, sağ akc iğer bronşia l arter perfüzyonunda sola göre rölatif artma sapta ndı. Kalp kate terizasyonunda NlH kateteri ile femoral venden inferior vena kava yoluyla sağ atriuma buradan sağ ventrikül ve pulmoner artere, ayrıca sağ atriumdan sekundum ASD yoluyla sol atriuma buradan sol ventriküle ay rı ca inferior vena k a vanın supradiyafragmatik k ı sm ın dan buraya açılan anormal pulmoner vene gi rildi. Basınçlar pul mone r arterde 70/30-41 mmHg, sağ ventrikülde 72/4 mmHg, her iki atri umda ortalama 4 mm Hg, sol ventrikülde 100/5 mmHg o larak bulundu. Yapılan oksimetrik çalış­ ma sonucu ak ıml ar omnı (Qp/Qs) 2.88/1 olarak hesaplandı. Anj iyografide vena kava inferiorun supra diyafragmatik kısmından g irilen anormal pulmo ner vene ya pıl an enjeksiyonda, gen i ş anormal sağ alt pulmoner venin inferior vena kavan ı n supradiyafragmatik k ı smına d rene old uğ u (Şek il 2), ana pulmoner artere yap ıl a n enjeksiyon un venöz d önüş evresinde sağ orta ve alt pu lmoner venlerin bi rleşerek geni ş bir ya pı halinde inferor vena kavaya drene o ldu ğ u (Şek i l 3) ve sol ventrikül enjeksiyonunda klasi k yerinde segmenter aort koarktasyonu b u l u ndu ğu görüldü (Şek i l 4). Aort koarktasyonunun segmenter ol mas ı neden iyle balo n anjioplastiye uygun bulunmad ı. Hastada medikal tedavi ile kontrol a ltına al ın anıaya n kalp yetersiz- 757 Tiirk Kardiyol Dem Arş 2000: 28: 757-759 Şekil sağ 3. Pulmoner arter enj eksi yomınd a, vcnöz dön ü ş evresinde pulmone r venlerin vena kava infericra boşald ığı izlenmekte- dir Şe kil kalbin Hastanın akc i ğer grafisinde sağ ak c i ğer sağa doğru yer değ i şt i rd i ği görülmekted ir 1. hipoplazisi ve Şekil 4. Sol ventrikül e njeksiyonunda, klas ik yerinde görülme ktedir segıııen tcr aorı koark ıasyo nu Şek il 2. Anomıal pulmoner veııe yapı lan opak madde enjeksiyonunda, ano mıal venin veııa kava inferi cra boşa ldığı izlenmektedir için koarktasyonun cerrahi olarak tedavi ediikarar verildi. li ğ i o lduğ u ın es in e Aort koaktasyonu cerrahi olarak uc-uca anastomoz ile giderilmesi ne ve kardiyak aç ıdan pos toperaıua r dönemin stabil seyretmesine rağm e n , hasta solunum yeters izl iği nedeni ile ventilatörden ayrı l amad ı ve 10 gün sonra vefat etti. TARTIŞMA Scimitar sendromu eş l ik eden anomali lere bağlı olarak oldukça geniş bir semptomatoloji yelpazesine sa758 grafisi ile tanı konu lan asemptomati k hastalar ve erken medikal ve/veya cerrahi müdahale gerektiren küçük süt çocuk l arı bu yelpazenin iki yanında yeralır (2,4,6-8). Erken dönemde kalp yeters i z l iği ge li şe n ol gul a rı n çoğund a eş lik eden kardiyak ın a l formasy on mevcuttur. Ayrıca akciğer hipoplazisinin derecesi de has tala rın kli niğini etkileyebilir. Baz ı olgularda sağ alt lobda hafif bir hipoplazi bulunurken bazılarında ise hastamızda olduğu gibi sağ orta ve alt lobun ağı r hipoplazisi görü lebilir. Sağ akci ğe r hipoplazisinin ağ ırlı ğ ın a bağ l ı o larak b azı vakalarda hasta m ızda gö rüldü ğ ü gibi kalp sağa do ğ­ ru yer d eğ i ş tirebi lir. Küçük çocukl arda akc iğer grafihiptir. Akciğer eriş kin O. Küçükosmanoğlu ve ark.: Scimitar Sendromu ile BirlikteAort Koarktasyonu: Olgu Bildirisi sinde tipik scimitar bulg usu her hastada görülmeyebilir. Hudd leston ve arkadaşları scimitar bulgusunu bir yaşından önce tanı konulan on iki ha stan ın ancak birinde gördüklerin i bi ldirmişlerdir (4) . Renkli Doppler ekokardiyog rafi ile sağ pulmoner venlerin anormal drenajının gösterilmesi scimitar sendromu tanı­ s ında yardımcı olur (8). Kalp yetersizliği ve pulmoner hipertansiyon bir yaönce t an ı konu lan hasta grubunda belirgin olarak daha fazladır. Najm ve arkadaşları 19 hastanın 1 1'inde kalp yetersizliği ve pulmoner hipertansiyon sa ptadıkl arı nı, buna karşılık daha sonra tanı komılan 13 hasta nın hiçbi risinde kalp yetersizliği bulunmadı ğını ve ancak bir hastada pulmoner hipertansiyon saptadıklarını bildirmişl erdir (9) . Hasta ları n prognozunu etkileyen önemli bir faktör de eşl i k eden kardiyak anomalilerdir. Nitekim has tamı zda da parsiyel pulmoner venöz dönüş anemalisi yanında geniş sekundum ASD ve aort koarktasyonu bulunması hastam ı zın kalp yetersizli ğ ini olumsuz olarak etkile miş ve erken ameliyat kararı alınmasına neden olmu ştur. Ha s ta mızın am eliyat sonrası ventil atörden ayrı l amamasında en öne mli faktörün sağ akciğerdeki ağ ı r hipoplaz i o l duğunu düşünüyoruz. ş ından Sonuç olarak, nadir görüle n bir doğumsal kardiyopulmoner malformasyon olan scimitar sendromunda ha s ta l arın prognozunu akc i ğer hipoplazisi nin derece- si ve eş lik eden ka rdiyak anomalilerin lemektedir. ağ ı rlığ ı belir- KAYNAKLAR 1. Neill CA, Ferencz C, Sab iston DC, S heldon H: The fam ilial occurrence of hypoplastic right lung w ith systemic arterial supply and venous drainage: "scimitar syndrome." John Hopkins Med J 1960; 107: 1-21 2. Foreman MG, Rosa U: The scimi tar syndrome. South Med J ı99ı ; 84(4): 489-93 3. Özme Ş, Tuncalı T, Saraçlar M: Scimitar Syndrome. Turkish J Pediatr 1970; 12: ı 6-2 ı 4. Huddıeston C B, Exil V, Canter CE, Mendeloff EN : Sc imitar syndrome presenting in infancy. Ann Thorac Surg ı 999; 67: ı 54-9 S. Krabill KA, Lucas RV: Abnormal p ulmonary venous connections. GC Eınmano u i l ides et al. (eds). Hean d isease in infants, children, and adolescents. Williams&Wilkins Baltimore. 1995, p.838-74 6. Dupuis C, C haraf LA, Breviere GM, Abou P, Remy Jardin M , Helm ius G: The "adult" form of the scim itar syndrome . Am J Cardiol 1992; 70: 502-7 7. Schramel FM, Westermann CJ, Knaepen PJ, van den Bosch JM: The scimitar syndrome: elinical spectrum and surgical treatment. Eur Respir J 1995; 8: ı 96-201 8. Shibuya K, Sınallhorn J E, McCrindle BW: Echocardiographic clues and accuracy in the diagnosis of scimitar syndrome. J Am Soc Echocardiogr 1996; 9: ı 74- ı 8 1 9. Najm HK , Williams WG, Coles JG, R ebeyka IM, Freedoın RM: Scimitar syndrome: twenty years' experience and results of re pa ir. J Thorac Cardiovasc Surg ı 996; ı ı 2; ı .ı 6 t-8 759