09.08.2017 8. HAFTA ISL 203 ENVANTER VE BİLANÇO Yabancı Kaynakların Envanteri Doç.Dr. Murat YILDIRIM muratyildirim@karabuk.edu.tr KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi BİLANÇO Bilançonun Pasif Yapısı Bilançonun sol tarafı işletmeni varlıklarını yani aktif tarafı gösterirken; bilançonu sağ tarafı bu varlıkların hangi kaynaklardan finanse edildiğini yani pasif tarafı göstermektedir. Bilanço LİKİDİTE I. Dönen Varlıklar CARİ AKTİF I. Kısa Süreli Yabancı Kaynaklar SÜRE CARİ PASİF (İşletme Sermayesi) Ekonomik Yapı • Bilançonun sağ tarafını oluşturan kaynaklar (Pasifler) yabancı kaynaklar ve öz kaynaklar diye iki temel gruba ayrıldıktan sonra, yabancı kaynaklarda; kısa vadeli yabancı kaynaklar ve uzun vadeli yabancı kaynaklar diye kendi aralarında ikiye ayrılır. • Bu durumda bilançonun pasif tarafı aşağıdaki hesap sınıflarına ayrılır. PASİF (KAYNAKLAR) 31/12/…. AKTİF (VARLIKLAR) Hazır Değerler II. Uzun Süreli Alacaklar Stoklar II. Duran Varlıklar Yabancı Kaynaklar III. Özkaynaklar Mali Yapı Devamlı Sermaye KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi AKTİF TOPLAMI PASİF TOPLAMI 3 Pasif Hesapların Çalışma Kuralları Borç Pasif Hesaplar Kaynaklardaki Azalışlar(-) – III. Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar: – IV. Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar: – V. Öz Kaynaklar: KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi 4 Pasifi Düzenleyici Hesaplar Alacak İlk Kayıt(+) Kaynaklardaki Artışlar (+) ! Kaynak (Pasif) Hesapların Çalışma Kuralları! İlk kayıt hesabın alacak tarafına kaydedilir. Kaynaklardaki artışlar, hesabın alacak tarafına kaydedilir. Kaynaklardaki azalışlar, hesabın borç tarafına kaydedilir. Hesap alacak kalanı verir. (Borç kalanı vermez) KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi 2 5 • Tekdüzen Hesap Planında pasif hesap kodu olmakla birlikte yanında (-) işareti varsa, bu hesap aktif nitelikli bir hesaptır. • Bu tür hesaplar pasifi düzenleyici, ayarlayıcı, yada düzeltici hesaplar olarak da adlandırılır. • Pasifi düzenleyici hesaplar pasif kalemlerin gerçek değerleri ile gösterilmesini sağlamak amacıyla kullanılır. KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi 6 1 09.08.2017 Pasifi Düzenleyici Hesaplar Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar • Pasifi Düzenleyici Hesaplar aşağıdaki gibidir: – 308 Menkul Kıymetler İhraç Farkı (-) – 322 Borç Senetleri Reeskontu (-) – 337 Diğer Borç Senetleri Reeskontu (-) – 371 Dönem karının Peşin Ödenen Vergi ve Diğer Yük (-) – 501 Ödenmemiş Sermaye (-) – 580 Geçmiş Yıllar Zararları Hs. (-) – 591 Dönem Net Zararı Hs. (-) KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi • Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar en fazla bir yıl içinde veya normal faaliyet döneminde ödenecek ve daha çok dönem varlıkların finansmanında kullanılanyabancı kaynaklardır. • Borç, işletme faaliyetleri nedeniyle ortaya çıkan belli vade sonunda belli bir paranın ödenmesi yükümlüğünüifade eder. • Borç ticari, finansal ve diğer nedenlerle doğar ve aşağıdaki hallerde sona erer. – – – – – – 7 Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar • Kısa vadeli yabancı gruplandırılmıştır: – – – – – – – – kaynaklar aşağıdaki Nakit ve benzeri şekilde borcunödenmesi Borç karşılığında bir varlık verme Karşılığında hizmettebulunma Alacaklının işletmeye ortak olması Alacaklının alacakhakkının ortadankalkması Vb. KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi 8 30 Mali Borçlar Grubu şekilde 30 Mali Borçlar 32 Ticari Borçlar 33 Diğer Borçlar 34 Alınan Avanslar 35 Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım Hakkedişleri 36 Ödenecek Vergi ve Diğer Yükümlülükler 37 Borç ve Gider Karşılıkları 38 Gelecek Aylara Ait Gelir ve Gider Tahakkukları • İşletme tüm faaliyetlerini kendi öz kaynakları ile yürütemeyeceği içinborçlanmalara ihtiyaç duyabilir. • Mali borçlar, işletmelerin kısa vadeli fon ihtiyaçlarının sağlanması amacıyla kredi kurumlarından sağladığı borç parala ile para ve sermaye piyasalarında işlem gören finansal araçların izlendiği gruptur. • Bu grupta ayrıca uzun vadeli mali borçların vadesi bir yılın altına düşenanapara, taksitve faizleri de yer almaktadır. – 39 Diğer Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi 9 KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi 10 30 Mali Borçlar Grubu 300 Banka Kredileri Hesabı • 30- Mali Borçlar grubu aşağıdaki hesaplardan oluşur. • Kısa vadeli fon ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla banka ve diğer finans kuruluşlarından sağlanan kısa vadeli kredilerin izlendiği hesaptır. • Alınan kısa vadeli kredi bu hesabın alacağına kaydedilir. Kredi geri ödendiğinde bu hesabın borcuna kaydedilir. • Kredi için ödenecek faiz 780 Finansman Giderleri Hs.’nın borcuna kaydedilir. Hesabımızın üzerine faiz işlenirde henüz ödenmemiş olursa 780 Finansman Gid. Hs. borcuna kaydedilirken 300 Banka Kredileri Hs.’nın alacağına kaydedilir. – 300 Banka Kredileri Hesabı – 303 Uzun Vadeli Kredilerin Anapara Taksitleri ve Faizleri Hesabı – 304 Tahvil Anapara, Borç, Taksit ve Faizleri Hesabı – 305 Çıkarılmış Bonolar ve Senetler Hesabı – 306 Çıkarılmış Diğer Menkul Kıymetler Hesabı – 308 Menkul Kıymetler İhraç Farkı Hesabı (-) – 309 Diğer Mali Borçlar Hesabı KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi 11 KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi 12 2 09.08.2017 300 Banka Kredileri Hesabının Envanteri 300 Banka Kredileri Hesabı • Banka kredileri V.U.K.'a göre mukayyet değer ile değerlenir. • Dönem sonunda kredi veren kuruluş ile hesap kalanı üzerinde mutabakat sağlanır. • Kayıtlı durum ile gerçek durum arasında farklılık varsa farklılıkların nedenleri bulunarak gerekli düzeltme kayıtları yapılır. Faiz ve komisyonların kontrolü ve kaydı yapılır. • Mutabakat sağlanmasının dışında en önemli envanter işlemi bu kredilerin dönem sonuna kadar işlemiş olan faizlerinin muhasebeleştirilmesidir. KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi Örnek: İşletme, 01.09.201. tarihinde, İş Bankasından 6 ay vadeli, yıllık %30 faiz oranlı 20.000 TL değerinde kredi almıştır. Vade sonunda kredi kapatılmış, kredi bedeli ve faizi ödenmiştir. 01.09.201. 102 Bankalar Hs. 20.000 Bankadan nakit kredi çekilmesi KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi 13 300 Banka Kredileri Hesabı 20.000 300 Banka Kredileri Hs. -İş Bank Kredi Hs. 14 300 Banka Kredileri Hesabı • 31.12.201. dönem sonunda içinde bulunulan yıla isabet eden dönem faizinin hesaplanarak kayda alınmıştır. (Dönem sonu itibariyle hesaba tahakkuk eden faiz.) • Vade bitiminde faiz ve anapara ödeme kaydını yapın. 28.02.201. 31.12.201. 780 Finansman Giderleri Hs. 381 Gider Tahakkukları Hs. 2.000 2.000 (20.000 x 30 x 4 ay) /1.200 = 2.000 TL. faiz 201.yılına ait faiz tutarının hesaplanması KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi 300 Banka Kredileri Hs. 381 Gider Tahakkukları Hs. 780 Finansman Giderleri Hs. 20.000 2.000 1.000 102 Bankalar Hs. 23.000 (20.000 x 30 x 2ay) /1.200 = 1.000 TL. faiz 201.yılına ait faiz tutarının hesaplanması KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi 15 16 303 Uzun Vadeli Kredilerin Anapara Taksitleri ve Faizleri Hesabı 303 Uzun Vadeli Kredilerin Anapara Taksitleri ve Faizleri Hesabı • Uzun vadeli kredilerin bir yıllık süre içinde ödenecek ana para ve faizlerinin izlendiği hesaptır. • Uzun vadeli kredilerden bir yıllık süre içinde ödenecek olan anapara taksitleri ve faizleri bu hesabın alacağına, ödendiklerinde de bu hesabın borcuna kaydedilir. Örnek: İşletme, bankadan 01.09.2013’te uzun vadeli %15 faiz oranlı, 200.000TL’lik krediyi bankadan çekmiştir. Kredinin 50.000 TL’lik taksitini 01.03.2014 ödemek üzere ilgili kısa vadeli hesaba aktarmıştır. Kredinin faizleri 6 aylık dönemler itibariyle nakit olarak anaparayla birlikte ödenmektedir. a) Kredinin çekilmesikaydı: 01.09.2013 102 Bankalar Hs. 200.000 400 Banka Kredileri Hs. 200.000 Bankadan kredi çekilmesi KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi 17 KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi 18 3 09.08.2017 303 Uzun Vadeli Kredilerin Anapara Taksitleri ve Faizleri Hesabı 303 Uzun Vadeli Kredilerin Anapara Taksitleri ve Faizleri Hesabı Örnek: İşletme, bankadan 01.09.2013’te çektiği uzun vadeli %15 faiz oranlı, 200.000TL’lik kredinin 50.000 TL’lik taksitini 01.03.2014 ödemek üzere ilgili kısa vadeli hesaba aktarmıştır. Kredinin faizleri 6 aylık dönemler itibariyle nakit olarak anaparayla birlikte ödenmektedir. b) Ödenecektaksitinilgilikısa vadeli hesaba aktarılmakaydı: Örnek: İşletme, bankadan 01.09.2013’te çektiği uzun vadeli %15 faiz oranlı, 200.000TL’lik kredinin 50.000 TL’lik taksitini 01.03.2014 ödemek üzere ilgili kısa vadeli hesaba aktarmıştır. Kredinin faizleri 6 aylık dönemler itibariyle nakit olarak anaparayla birlikte ödenmektedir. 31.12.2013 400 Banka Kredileri Hs 50.000 303 Uzun vadeli Kredilerin Anapara Taksitleri ve Faizleri Hs. 50.000 Anapara x Faiz Oranı x Süre 1.200 01.09.2013 31.12.2014 4 aylık faiz Faiz Tutarı = Faiz Tutarı = Uzun vadeli kredinin ödeme zamanın bir yılın altına düşmesi(Aktarma İşlemi) KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi 19 200.000 x 15 x 4 1.200 = 10.000 TL KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi 20 303 Uzun Vadeli Kredilerin Anapara Taksitleri ve Faizleri Hesabı 303 Uzun Vadeli Kredilerin Anapara Taksitleri ve Faizleri Hesabı Örnek: İşletme, bankadan 01.09.2013’te çektiği uzun vadeli %15 faiz oranlı, 200.000TL’lik kredinin 50.000 TL’lik taksitini 01.03.2014 ödemek üzere ilgili kısa vadeli hesaba aktarmıştır. Kredinin faizleri 6 aylık dönemler itibariyle nakit olarak anaparayla birlikte ödenmektedir. c) Dönem sonunda tahakkuk eden faizin kaydı Örnek: İşletme, bankadan 01.09.2013’te çektiği uzun vadeli %15 faiz oranlı, 200.000TL’lik kredinin 50.000 TL’lik taksitini 01.03.2014 ödemek üzere ilgili kısa vadeli hesaba aktarmıştır. Kredinin faizleri 6 aylık dönemler itibariyle nakit olarak anaparayla birlikte ödenmektedir. d) Vade gününde yapılan ödemenin kaydı: 31.12.2013 01.03.2014 2 aylık faiz 31.12.2013 780 Finansman Giderleri Hs. 10.000 381 Gider Tahakkukları Hs. Faiz Tutarı = 10.000 KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi 21 200.000 x 15 x 2 1.200 = 5.000 TL KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi 22 303 Uzun Vadeli Kredilerin Anapara Taksitleri ve Faizleri Hesabı 304 Tahvil Anapara Borç Taksit ve Faizleri Hesabı Örnek: İşletme, bankadan 01.09.2013’te çektiği uzun vadeli %15 faiz oranlı, 200.000TL’lik kredinin 50.000 TL’lik taksitini 01.03.2014 ödemek üzere ilgili kısa vadeli hesaba aktarmıştır. Kredinin faizleri 6 aylık dönemler itibariyle nakit olarak anaparayla birlikte ödenmektedir. c) Vade gününde yapılan ödemenin kaydı: • Bir tarihinden itibaren bir yıl içinde ödenecek tahvillerin anapara, borç ve taksitlerinin bir yıl içinde ödenecek anapara ve faizlerinin izlendiği hesaptır. • Tahvillerin, bir yıllık süre içinde ödenecek olan anapara taksitleri ve faizleri bu hesabın alacağına, ödendiklerinde de bu hesabın borcuna kaydedilir. 01.03.201. 303 UzunVadeli Kredilerin Anapara Taksit ve Faizleri Hs. 381 Gider Tahakkukları Hs. 780 FinansmanGiderleri Hs. 100 Kasa Hs. 50.000 10.000 5.000 65.000 KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi 23 KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi 24 4 09.08.2017 305 Çıkarılmış Bonolar ve Senetler Hs. 304 Tahvil Anapara Borç Taksit ve Faizleri Hesabı • 2 yıl vadeli olarak çıkarılan 150.000 TL’lik tahvilin vadesi izleyen yılda dolacaktır. (Aktarma İşlemi) 31.12.2011 405 Çıkarılmış Tahviller Hs. 150.000 304 Tahvil Ana Para Borç Taksit ve Faizleri Hs. • İşletmenin kısa vadeli fon ihtiyaçlarını karşılamak üzere ihraç ettikleri para ve sermaye piyasalarında işlem gören iktisadi kıymetlerinizlendiği hesaptır. • 305 Çıkarılmış Bonolar ve Senetler Hs. İzlenen menkul kıymetler itibari değeriüzerinde kaydedilir. 150.000 Uzun vadeli borcun vadesinin kısa vadeye düşmesi KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi 25 • İşletme 100.000 TL nominal bedelli finansman bonolarını 90.000 TL’den banka aracılığı ile satmıştır. 31.12.2011 305 Çıkarılmış Bonolar ve Senetler Hs. KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi 26 306 Çıkarılmış Diğer Menkul Kıymetler Hs. 305 Çıkarılmış Bonolar ve Senetler Hs. 102 Bankalar Hs. 308 Menkul Kıymetler İhraç Farkları Hs.(-) KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi 90.000 10.000 • 305 Çıkarılmış Bonolar ve Senetler Hesabına dahil edilemeyen diğer kısavadeli menkulkıymetlerinizlendiğihesaptır. • İtibari değer ile değerlemeye tabi tutulan çıkarılmış diğer menkul kıymetler ihraç edilmeleri halinde alacaklı, ödenmeleri durumundaise borçluçalışır. 100.000 27 KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi 28 308 Menkul Kıymetler İhraç Farkı Hs. 309 Diğer Mali Borçlar Hs. • İhraç edilen kısa vadeli menkul kıymetlerin nominal bedelinin altında satılması durumunda ihraç fiyatı ile nominal değeri arasındakifarkın izlendiğihesaptır. • Hesap bilançonun pasifini düzenleyici nitelikte olup Mali Borçlar bölümünden indirim şeklinde yer alır. Mali bilançoda net değerleriylegörülmesinisağlar. • Mali borçlar grubunda sayılan diğer hesapların hiçbirinin kapsamındayer almayan kısavadeli borçlarınizlendiğihesaptır. • Borcun doğması durumunda alacaklandırılan hesap, ödenmesi durumundaborçlandırılır. KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi 29 30 5 09.08.2017 32 Ticari Borçlar 32 Ticari Borçlar • İşletmenin yabancı kaynakları içinde yer alan ve ticari borçlar olarak nitelendirilen borçlar, işletmelerin ticari işlemleri çerçevesinde doğan borçlardır. • Ticari faaliyetle ilgili olmakla birlikte bir ticari işlem sonucu oluşmayan borçlar işletme bilançosunun bu kalemi içinde gösterilmez. • Bu tür borçlar diğer borçlar içinde gösterilir. • İşletmenin ortaya çıkabilecek borçları Tekdüzen Hesap Planında dört ana grupta toplanmıştır. B O 32 Ticari Borçlar KISA VADELİ BORÇLAR R Ç L A R 33 Diğer Borçlar (Ticari Olmayan Kısa Vadeli Borçlar) 42 Ticari Borçlar UZUN VADELİ BORÇLAR 43 Diğer Borçlar (Ticari Olmayan Uzun Vadeli Borçlar) • Ticari borçlar vadelerine göre kısa ve uzun vadeli olmak üzere ikiye ayrılır. KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi 31 32 320 Ticari Borçlar 320 Satıcılar Hesabı • Tekdüzen hesap planında Ticari Borçları izlemek için aşağıdaki hesaplar açılmıştır. • • Poliçe ve senede bağlanmayan borçlar 320 Satıcılar Hs.’da izlenir. • 320 Satıcılar Hesabı mukayyet değer ölçüsü ile değerlenir. • 320 Satıcılar Hesabının envanteri daha çok mutabakat sağlama işlemlerini kapsar. • Dönem sonunda satıcılar tarafından yapılması gereken indirimler satıcılara bildirilir. Yapılan indirim satın alınan malın maliyetini düşürecektir. • Anlaşma gereği ödenmesi gereken faizi varsa tahakkuk ettirilir. 320 Satıcılar Hs. (Senetsiz Satıcılar Borçları), 32 Ticari Borçlar Kısa Vadeli 321 Borç Senetleri Hs. (Senetli Satıcılara Borçları) 322 Borç Senetleri Reeskontu Hs. (-), 326 Alınan Depozito ve Teminatlar Hs. , 329 Diğer Ticari Borçlar Hs. . KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi 320 Satıcılar Hesabı 34 320 Satıcılar Hesabı • Yabancı para cinsinden olan borçlar kur değişimine göre düzeltilir. Dönem sonu Maliye Bakanlığının belirlediği kur dikkate alınarak “320/420 Satıcılar Hesabı düzeltime tabi tutulur. Olumsuz farklar “656 Kambiyo Zararları”, olumlu farklar 646 Kambiyo Karları Hesabına aktarılır. • Herhangi bir şekilde satıcılara fazla ödeme yapıldığı anlaşılırsa bu tutar 127 Diğer Ticari Alacaklar Hesabına aktarılır. • Bir yıldan uzun vadeli borçların kaydedildiği 420 Satıcılar Hesabında yer alan borçların vadesi 1 yılın altına düşmesi durumunda 420 Satıcılar Hesabı borçlandırılarak 320 Satıcılar Hesabı alacaklandırılır. KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi 33 35 • Örnek: Envanter işlemleri sırasında A işletmesinden kredili olarak alınan%18 KDV hariç 1.000 TL’lik malın 900 TL olarak kaydedildiği anlaşılmıştır. 31/12/201. 153 Ticari Mallar Hs. 191 İndirilecek KDV Hs 320 Satıcılar Hs. 100 18 118 Tamamlama kaydı KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi 36 6 09.08.2017 320 Satıcılar Hesabı 320 Satıcılar Hesabı • Örnek: A işletmesinden kredili olarak alınan 2.000 TL'lik mal, yanlışlıkla B işletmesi hesabına kaydedilmiştir Örnek: Serdemir işletmesinin ticari mal satın aldığı Cesur Ticaret işletmesi, işletmeye gönderdiği mektup ile borcuna karşılık 850 TL faiz işlettiğini bildirmiştir. 31/12/201. 320 Satıcılar Hs. 31/12/201. 2.000 320.08 B işletmesi 320 Satıcılar Hs. 780 Finansman Giderleri Hs. 850 320 Satıcılar Hs. 320.08 Cesur Ticaret 2.000 320.07 A İşletmesi 850 Satıcının işletme aleyhine hesapladığı faiz Düzeltme kaydı KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi 37 38 320 Satıcılar Hesabı 320 Satıcılar Hesabı Örnek: 31.12.201. tarihi itibariyle Akdağ işletmesi Serdemir işletmesine sattığı ticari mallardan dolayı işletme lehine % 18 KDV dahil 354 TL iskonto yaptığını bildirmiştir. • Örnek: Serdemir işletmesi Yunanistan’dan Ticari mal satın almış ve karşılığında 1.500€ borçlanmıştır. Borçlanma tarihinde 1€ = 4,25 TL’dir. 31.12.201. tarihinde ise 1€ = 3,91 TL’dir. 31.12.201. 320 Satıcılar Hs. 31.12.201. 354 320.08 Akdağ İşletmesi 153 Ticari Mallar Hs. 191 İndirilecek KDV Hs. 656 Kambiyo Zararları Hs. 510 320 Satıcılar Hs. 300 54 510 Olumsuz Kur Farkı İşletme lehine yapılan iskonto KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi 39 • Örnek: Serdemir işletmesi Yunanistan’dan Ticari mal satın almış ve karşılığında 1.500€ borçlanmıştır. Borçlanma tarihinde 1€ = 4,25 TL’dir. 31.12.201. tarihinde ise 1€ = 4,37 TL’dir 31.12.201. 180 646 Kambiyo Karları Hs. 180 Olumlu Kur Farkı KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi 40 321 Borç Senetleri Hs. 320 Satıcılar Hesabı 320 Satıcılar Hs. KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi 41 • İşletmenin ticari faaliyeti ile ilgili olarak ortaya çıkan senede bağlı borçları bilançonun uzun veya kısa vadeli yabancı kaynakları içinde bu kalemde gösterilir. • Borç senetlerinden kasıt TTK uyarınca düzenlenmiş olan ve borçlusuişletmeolan Bono ve Poliçelerdir. • Vadeli olarak düzenlenmiş olan çeklerin de 321 Borç Senetleri Hesabının alt hesaplarında takip edilebilir ancak reeskont işlemi yapılmaz. • Borç senetleri hesabında, ana hesap ile yardımcı hesaplar arasında mutabakat kontrolleri yapılır. Gerekli ise düzeltme kayıtları yapılır. KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi 42 7 09.08.2017 321 Borç Senetleri Hs. 321 Borç Senetleri Hs. • Borç senetleri Alacak senetleri gibi reeskont işlemine tabi tutulabilir. • Senetlerin reeskonta tabi olması durumunda senedin nominal değeri ile peşin değeri arasındaki fark 647 Reeskont Faiz Gelirleri hesabının alacağına karşılığında 322 Borç Senetleri Reeskontu hesabının borcuna kaydedilir. • Yabancı para cinsinden olan borç senetleri kur değişimine göre düzeltilir. Dönem sonu Maliye Bakanlığının belirlediği kur dikkate alınarak olumsuz farklar “656 Kambiyo Zararları”, olumlufarklar 646 Kambiyo Karları Hesabına aktarılır. • 1 yılınaltına inen uzu n vadeli borçlar 321’e aktarılır. Örnek: Yapılan kontroller sırasında tarafımızdan dönem içinde düzenlenerek Satıcı B’ye verilen ve nominal değeri 5.000 TL olan senedin yanlışlıkla satıcı C’nin yardımcı hesabına kaydedildiği tespit edilmiştir. KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi 43 321 Borç Senetleri Hs. 31/12/201. 321 Borç Senetleri Hs. 321.05 Greek Business ltd. 5.000 321 Borç Senetleri Hs. 321.07 B İşletmesi Düzeltme kaydı 44 Örnek: Serdemir işletmesi Yunanistan’dan mal satın almış ve karşılığında 1.000€ tutarında bir senet düzenlemiştir. Borçlanma tarihinde 1€ = 4.10 TL’dir. 31.12.201. tarihinde ise 1€ = 3,85 TL’dir. 321 Borç Senetleri Hs. 321 05 Greek Business ltd. 310 250 646 Kambiyo Karları Hs. 250 Olumlu Kur Farkı 45 321 Borç Senetleri Hs. KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi 46 321 Borç Senetleri Hs. • Örnek: Serdemir işletmesi 31.12.2016 tarihinde 321 Borç Senetleri Hesabına kayıtlı 80.000 TL’lik borcun vadesi 15.03.2017 ve faiz oranı %20’dir. İşletme bilanço gününde senedini tasarruf değeri ile değerlemeye karar vermiştir. ğ ü = 36.500 + ( ü ) KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi 5.000 31.12.201. 310 Olumsuz Kur Farkı KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi 321.09 C İşletmesi 321 Borç Senetleri Hs. Örnek: işletmemiz Yunanistan’dan mal satın almış ve karşılığında 1.000€ tutarında bir senet düzenlemiştir. Borçlanma tarihinde 1€ = 3,90 TL’dir. 31.12.201. tarihinde ise 1€ = 4.21 TL’dir. 656 Kambiyo Zararları Hs. 31/12/201 321 Borç Senetleri Hs. 47 31.12.2016 322 Borç Senetleri Reeskontu Hs.(-) 647 Reeskont Faiz Gelirleri Hs. 3.117 3.117 Borç Senetleri Reeskont Tutarının Kaydı KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi 48 8 09.08.2017 321 Borç Senetleri Hs. Aktif 321 Borç Senetleri Hs. 01.01.201. Pasif 31.12.2016 Bilanço III. Kısa Vadeli Yabancı Kaynakları 32. Ticari Borçlar 321. Senetli Borçlar 322. Borç Senetleri Reeskontu Hs.- 657 Reeskont Faiz Giderleri Hs. 3.117 Borç Senetleri Reeskont Tutarının iptali Borç 321 Borç Senetleri Reeskontu Hs.(-) 3.117 KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi 3.117 322 Borç Senetleri Reeskontu Hs.(-) 76.883 80.000 (3.117) Alacak 3.117 iptal KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi 49 50 Aktarma İşlemi 405 Çıkarılmış Tahviller Hesabı • Uzun vadeli yabancı kaynaklar arasında yer alan borçlardan bilanço günü itibariyle vadesi bir yılın altına inen kısa vadeli kaynak sınıfındakihesaplara aktarılır. • Örneğin bankadan alınan bir uzun vadeli kredinin, izleyen dönemde vadesi dolacak olan taksitleri 400 Banka Kredileri Hesabından 300 Banka KredileriHesabına aktarılır. • Sermayesi paylara bölünmüş şirketlerle, Kamu iktisadi teşebbüslerinin uzun vadeli kaynak sağlamak amacıyla tahvil çıkartmaları durumunda, çıkarılan tahvillerin izlendiği hesaptır. • Çıkarılmış tahviller nominal değerleri üzerinden bu hesaba alacak kaydedilir. • Bilanço tarihinde bir yılın altına inen anapara geri ödeme taksiti ve faizleri 304 Tahvil Anapara Borç Taksit ve Faizleri Hesabına aktarılırken bu hesaba borç kaydedilir. Böylece borç kısa vadeye dönüşmüş olur. Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar 303 Uzun Vadeli Kredileri Anapara ve Faiz Taksitleri Hs. Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar 400 Banka Kredileri KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi 51 52 405 Çıkarılmış Tahviller Hesabı 405 Çıkarılmış Tahviller Hesabı Örnek: Serdemir A.Ş % 22 yıllık faiz oranlı 5 yılda yıllık taksitlerle geri ödenmek üzere 700.000 TL ‘lik tahvil ihraç ediyor. Satışa aracılık yapan aracı kurum 1 Mart günü itibariyle tahvillerin tümünün satıldığını ve paranın bankadaki hesaba yatırıldığını bildiriyor. Faiz ve taksit ödemesi banka eliyle gerçekleştiriliyor. (izlenmeyi kolaylaştırmak için işletmenin yıllık mali tablo düzenlediğivarsayılmıştır). Yıl sonunda (faiz tahakkuk ettirilmesi) 01.03.201. 102 Bankalar Hs. 31.12.201. 780 Finansman Giderleri Hs. 381 Gider Tahakkukları Hs. 700.000 405 Çıkarılmış Tahviller Hs. 700.000 ∗ 10 ∗ 22 = 128.334 1200 700.000 128.334 128.334 Faiz tahakkuku Tahvil ihracı KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi 53 KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi 54 9 09.08.2017 405 Çıkarılmış Tahviller Hesabı 405 Çıkarılmış Tahviller Hesabı Yıl sonunda (TaksitinKısa vadeliborçlara aktarılması) Yıl sonunda (faiz tahakkuk ettirilmesi) 700.000 ∗ 2 ∗ 22 = 25.667 1200 31.12.201. 405 Çıkarılmış Tahviller Hs. 304 Tahvil Anapara Borç Taksit ve Faizleri Hs. 31.12.201. 140.000 140.000 Taksitin kısa vadeli borçlara aktarılması 780 Finansman Giderleri Hs. 381 Gider Tahakkukları Hs. 304 Tahvil Anapara Borç Taksit ve Faizleri Hs. 102 Bankalar Hs. 25.667 128.334 140.000 294.001 Taksitin ve faizin itfası KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi 55 Kaynakça • • • • • • • • • • • 56 Teşekkür Ederim Nalan AKDOĞAN, Orhan SEVİLENGÜL, Tek Düzen Muhasebe Sistemi Uygulaması, Gazi Kitapevi, Ankara. Orhan Sevilengül, Genel Muhasebe, Gazi Kitapevi, Ankara, 2011. Orhan Sevilengül, Çözümlü Muhasebe Problemleri, Gazi Kitapevi, Ankara, 2011. Yusuf Sürmen, "Muhasebe I", Celepler Matbacılık, Trabzon, 2010 Abdullah Karakaya, Genel Muhasebe Ders Notları, Safranbolu, 2002. Ahmet Vecdi CAN/ Sakarya Üniversitesi İİBF İşletme Bölümü Ders Notları Aydın Karapınar vd." Gayri Menkul Değerleme Uzmanlığı Hazırlık Kitabı, Gazi kitapevi, 2007. Nalan AKDOĞAN, Nejat TENKER, Finansal Tablolar ve Mali Analiz Teknikleri, Gazi Kitapevi. CEMALCILAR, Ö., "Muhasebenin amaçlarına Ulaşmada Muhasebenin Kuramsal Yapısına Bağlılığın Gereği ve Önemi", Muhasebe ve Denetime Bakış, Ocak 2003. 8 No’lu TMS- Maddi, Maddi Olmayan Duran Varlıklar ile Özel Tükenmeye Tabi Varlıklar IASC, International Accounting Standards Committee, International Accounting Standards 1999, London, 1999. KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi 57 Sağlıklı ve mutlu bir hafta geçirmeniz temennisiyle, iyi çalışmalar dilerim… KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi 58 10