RİZE ÜNİVERSİTESİ MYO Bilgisayar Teknolojileri Bölümü

RİZE ÜNİVERSİTESİ MYO
Bilgisayar Teknolojileri Bölümü
Bilgisayar Programcılığı
BİLP 107 – TEMEL ELEKTRONİK VİZE SINAVI
Not: Kalem, silgi vs. alışverişi kesinlikle yasaktır. Kurala uymayanların sınav kağıdı, ilgili sınav gözetmeni tarafından
alınır. Sınav tutanağını imzalamadan sınav salonunu terketmeyiniz. İsim-Soyisim-Numara tükenmez kalemle yazınız.
Soru-1: Aşağıdaki çift yönlü kırpıcı devrenin geçiş eğrisini ölçekli olarak çiziniz. Diyotların
konumlarını belirleyiniz. (Diyotlar ideal alınacaktır.) (25 puan)
R1
D1
D2
20kohm
1N4009
P
R2
1N4009
10kohm
R3
3.0kohm
Vi
Vo
V1
3V
V2
8V
Vi, P noktasına göre küçük ise D1 diodu tıkamadadır. D1 ‘in OFF olması durumunda ise
I1 =0 ‘ dır. D2 diodu iletimde olmalıdır. Bu durumda I2 akımı:
83
=0,385 mA ‘dir.
10  3
D2 diodu iletimde olduğundan P noktasının potansiyeli çıkış gerilimine eşit olacaktır. Bu
durumda çıkış gerilimi;
V0=VP=8-3*0,385=6,845 volt
I1=0 ; I2=
Vi 6,845 volt’dan küçük değerleri için D1 diodu tıkamada olur. Böylece ilk kırılma noktası:
Vi=V0=6,845 Volt noktasıdır.
Şimdi D2 diodunun tıkamada olduğu durumu OFF inceleyelim. D2 diodu tıkamada
olduğundan I2=0’dır. Çıkış gerilimi:
I2=0 ise V0=8 Volt olacaktır. Bu durumda D1 ON’dur. Böylece akan I1 akımını bulalım.
V 3
I1= i
=0,0333Vi – 0,1 mA’dir.
20  10
P noktasının potansiyeli ise; VP=3+10I1=2,5+10(0,0333Vi-0,1)=1,5+0,333Vi
D2 diodu tıkamada olduğundan VP en az 6,845 Volt olmalıdır. Bu durumda : VP  8
1,5+0,333Vi  8 ise Vi  19,52
Böylece 2. Kırılma noktası 19,52 V olmalıdır. V0= 8 Volt’dur.
1
İki kırılma noktası arasında her iki diod iletimdedir. Her iki diodda iletimde iken akımları
bulalım. { 6,845 Volt  Vi  19,52 Volt}
Çevre denklemleri;
-Vi+30I1+10I2+3=0
-8+13I2+3+10I1=0
30I1+10I2= Vi -3
10I1+13I2=5
(1.Denklem)
(2.Denklem)
30 10  I 1  Vi  3
(1.Denklem)
10 13 *  I    5 

  2 

(2.Denklem)
Çözümünde Vi=18-29I2 olduğundan I2=
18  Vi
29
V0 , Volt
8
6,845
Vi , Volt
6,845
19,52
Soru-2: Aşağıdaki devre için ; V1=18 Volt, R1=10 ohm, R2=18 ohm, R3=24 ohm olarak
verilmektedir.
a)Devrenin eşdeğer direncini bulunuz.(5 puan)
b) I1, I2,I3 akımlarını bulunuz.(10 puan)
c) R2=24 ohm ‘luk direncin gücünü hesaplayınız. DC kaynağın devreye verdiği gücü
bulunuz.(10 puan)
R1
10ohm
a) Reş=R1 +(R2//R3)
Reş=10+ 18 * 24
18  24
Reş= 142 = 20,286 
7
b)I1=
V1
Reş
R2
V1
18V
18ohm
R3
24ohm
2
I1 
18
=0,887 Amper
20,286
I2 
R3
* I1 = 24 * 0,887 =0,507 Amper
R2  R3
42
I3 
R2
* I1  18 * 0,887 =0,380 Amper
R2  R3
42
b) PR 2  V * I  I * R * I  ( I 2 ) * R2 =(0,507)2*18=4,627 Watt
2
P1kaynak  V1 * I1  18*0,887=15,966 Watt
Soru-3: 300 Kelvin sıcaklığında çalışan bir diyotun akım değişimi 1/8 olduğuna göre diyotun
gerilim değişimini bulunuz.( =1 için hesaplayınız) ( e
V
I  I O .(e
 .VT
 1)
formülünde ( e
kullanacağız.(ihmalden dolayı)
V
VT
V
VT
 1 ) (10 puan)
 1 ) olduğunda dolayı formülü şu şekilde
V
I  I O .e
 .VT
I  I 1 için
I 1  I O .e
I  I 2 için
I 2  I O .e
V1
 .VT
V2
 .VT
her iki ifadeyi oranlarsak
V2 V1
V2 V1
I2
 e  .VT
I1
dönüşür ifadenin logaritmasını alırsak
I
log 2  log e  .VT
I1
T=300 kelvin de VT =26 mV
log
I2
V

. log e
I1 .VT
V 
0.903
.26mV . =53,122. mV
0.442

log
8
V

.0.442 ise
1 .26mV
  1 verildiği için V  53,122 mV
3
1) Aşağıdakilerden hangisi, pasif devre elemanlarının biri değildir?
a)Diyotlar
b)Kondansatörler
c)Bobinler
d)Dirençler
2) Aşağıdakilerden hangisi aktif devre elemanlarına örnek olarak gösterilebilir?
a) Entegre b) Bobin c) Direnç d) Kondansatör
3) Aşağıdakilerden hangisi pasif devre elemanlarına örnek olarak gösterilebilir?
a) Entegre b) Transistör c) Diyot d) Direnç
4) Aşağıdakilerden hangisi endüktansın birimidir?
a) Ohm
b)Henry
c)Farad
d)Amper
5) Aşağıdakilerden hangisi demir nüveli bobin çeşitlerinden değildir?
a) Dökme demir nüveli b) Ferit nüveli c) Saç nüveli d) Hava nüveli
6) En basit olarak izoleli bir iletkenin yanyana ve halka halka sarılması ile oluşan elemana
ne ad verilir?
a) Transformatör b) Bobin c) Henri d) Motor
7) Kahve-siyah-kırmızı-gümüş rengine sahip olan 4 renkli direncin tolerans aralığı kaç ohm
civarındadır?
a) 1000  b) 1 K c) 990-1010  d) 900-1100 
8) 1 K direncin renkleri aşağıdakilerden hangisidir?
a) Kırmızı, siyah, altın
b) Kahve, Siyah, Kırmızı
c) Kırmızı, siyah, turuncu
d) Kırmızı, Turuncu, Kırmızı
9) 1 ’luk direncin renkleri aşağıdakilerden hangisidir?
a) Kahve, Siyah, Altın
b) Kahve, Siyah, Gümüş
c) Kahve, Siyah, Kırmızı
d) Siyah, Kahve, Siyah
10) Renkleri sırasıyla
sarı-mor- yeşil- altın-altın olan 5 renkli direncin
aşağıdakilerden hangisidir?
a) 475  b) 475 K c) 47,5 K  d) 47,5 
değeri
11) Renkleri sırasıyla yeşil-mavi-mavi-gümüş-gümüş olan 5 renkli direncin
aşağıdakilerden hangisidir?
a) 566  b) 5,66  c) 56,6  d) 5,66 K
değeri
12) Renkleri sırasıyla mavi, gri, kahve, gümüş olan 4 renkli direncin değeri aşağıdakilerden
hangisidir?
a) 68  b) 680  c) 690  d) 69 
13) Renkleri sırasıyla kahve, yeşil, siyah, altın olan 4 renkli direncin değeri aşağıdakilerden
hangisidir?
a) 15  b) 150  c) 15 K  d) 150 
4
14) Aşağıdakilerden hangisi 570 K’luk direncin renkleridir ?
a) Yeşil-mor-turuncub) Mavi-yeşil-turuncu
c) Yeşil-mor-sarı
d) Mavi-yeşil-turuncu
15) Endüktif reaktansın birimi nedir?
a) Henry
c) Ohm
b) Farat
d) Hz
16) PTC dirençler aşağıdakilerden hangisinde kullanılmaz?
a) Zaman geciktirmede
b) Termometrelerde sıcaklık ölçümünde
c) Sıcaklık dengelemede d) Ölçü ve kontrol elemanı olarak
17) ..................dirençler ısındığı zaman direnç değeri küçülür. Germanyum, silikon
metal oksitlerden yapılırlar. Yandaki boşluğa aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?
a) PTC b) NTC
c) Telli d) Vidalı
ve
18) Aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
a) NTC`de ısı arttıkça direnç artar
b) PTC`de ısı arttıkça direnç artar
c) PTC`de ısı azalınca direnç artar
d) NTC`de ısı azalınca direnç azalır
19) Diyotun ileri yönde akım geçirmeye başladığı gerilim değerine...........denir.
a) Eşik gerilimi b) Kırılma gerilimi c) Dayanma gerilimi d) VBR
20) Aşağıdakilerden hangisi potansiyometrenin sembolüdür?
a)
b)
c)
d)
V
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
A
B
C
D
Adı-Soyadı
Numarası
I.Öğretim
II.Öğretim
Not_Rakamla
Not_Yazıyla
09/11/2010
11:30
Öğr.Gör. Aykut Fatih GÜVEN
Süre:60 dk
BAŞARILAR DİLERİM ...
5