Slayt 1

Gülsün ÇORUM
Enfeksiyon Kontrol Hemşiresi
Adnan Menderes Üniversitesi Uygulama ve Araştırma Hastanesi

El hijyeni

Standart önlemler ve koruyucu ekipman
kullanımı
Hemodiyaliz ünitesinde
enf. kontrolü
Sürveyans
İzolasyon önlemleri
HIV önlenmesi
Kateter enf önlenmesi
Yoğun bakımda enf
kontrolü
Uygun antibiyotik
kullanımı
Dezenfeksiyon sterilizasyon
Hastane temizliği
Kişisel hijyen
Tıbbi atıklar
EL HİJYENİ

19. yy da puerperal sepsis nedeni ile mortalite
%25

1843, Dr. Oliver Wendell Holmes, önlem
amacı ile el hijyenini önerdi.
Doktorların elleri bulaşta rol oynuyor!
 İnanılmadı, küçük görüldü !

“Puerperal sepsisli kadınların ölümüne yol açan,
hasta kadından öldürücü mikrobu alarak,
sağlıklı olanlara taşıyan doktorların elleridir”
(Louis Pasteur)
Kontamine bir gerece temas, el
kontaminasyonuna
 Diğer gereç veya hastaya kontamine ellerle
temas
onların da
kontaminasyonuna
“Ben
potansiyel
mikroorganizma
taşıyıcısıyım !”
 Mikroorganizmaların onlara nakline
 Elde var olan herhangi bir kesiden
mikroorganizmaların kan dolaşımına
girmesine ve enfeksiyon gelişimine


Organizmanın tipi

Hasta bakım aktivitesinin süresi

Kaynak ve ulaştığı yüzey

Nemlilik düzeyi

İnokulumun büyüklüğü
Yeniden yatış
Diğer servisler
Transferler
Çevresel kontaminasyon
Bakım evi hastaları
Gıda
Antibiyotik
baskısı
DİRENÇ “İCEBERG”
GEÇİCİ FLORA
KALICI FLORA
GEÇİCİ FLORA;
elemanları cildin yüzeyel
kısmına kolonize olur ve
uzaklaştırılabilir. Hastane
enfeksiyonlarından
sorumludur!
KALICI FLORA; cildin
derin tabakalarında
bulunan bakteriler..
Uzaklaştırılamaz..
Hastane
enfeksiyonlarından
sorumlu değil..
Ellerin kurulanması
13
Elleri, gözle görülür kirlenme olduğunda
ellerinizi su ve sabunla yıkayınız.
Yoksa alkol bazlı dezenfektanları kullanınız.
◦ İçerikteki alkolün tipi
◦ Konsantrasyonu
◦ Temas süresi
◦ Kullanılan miktar
◦ Alkol uygulandığında elin kuru olmasına
avuç
içlerinin
teması
1
avuç içi
ile diğer
elin
yüzeyi
2
parmak
aralarına
3
çapraz
parmaklar
4
baş
parmak
5
avuç
içinde
parmaklar
6
Rosental VD, IFIC 2005
Erkeklerde ve doktorlarda uyum
 Personel eksikliği
 İşlerin çok olması
 El hijyeni uygulama endikasyonunun sıklığı
arttıkça uyum azalmakta
 Dermatit
 Zaman yetersizliği
 Hastanın aciliyet gerektiren işi


Gözlendiğini fark eden grup /
fark etmeyen grupta uyum
%61 vs %44
HEMODİYALİZ
ÜNİTELERİNDE
STANDART ÖNLEMLER
Hastanın tanısına ve enfeksiyonu olup
olmadığına bakılmaksızın bütün hastalara
uygulanan önlemlerdir.
El hijyeni
 Eldiven kullanımı
 Koruyucu önlük
 Galoş ?????
 Maske, gözlük, yüz siperliği
 Hastada kullanılan aletler
 Çevre kontrolü

Önlük
Maske
Gözlük-yüz koruyucu
Eldiven
 Uygun
tip ve boyut seçilmeli
 Arkadan
bağlanmalı

Kan veya sekresyon sıçradığında hemen
değiştirilmeli, altındaki giysi ve deri yıkanmalı

Tek kullanımlık olanlar tekrar kullanılmamalı

Cerrahi önlükler ortak kullanılmamalı

Omuz kısımlarından tutulur

Kontamine dış yüz içe doğru çevrilir

Yuvarlayarak katlanır

Çıkarıldığında sadece temiz taraf
görünmelidir
Cerrahi maske
Kan ve vücut
sekresyonlarına karşı
N-95,99,100 maskeleri
Küçük partiküllere
korunmak
Hastayı korumak
(cerrahi, üst sol. yolu enf.
(<5) maruziyet
Cerrahi maske
N95,99,100 maskeleri
Yüze uygunluk tam olmalı!!!!

Tükrük veya sekresyonlarla ıslandığı zaman
değiştirilmeli

Tekrar ve ortak kullanılmamalı
Mikroorganizmalara karşı tam korumadığı
unutulmamalı !!!!
Eldivensiz ellerle çıkarılır
Maskenin ön yüzü kontamine olduğu için elle
temas etmemelidir.
Önlük kolları üzerine
çekilmeli

Temizden kirliye doğru çalışılmalı

Eldiven ile çalışırken kendine ve çevreye
kontamine temas sınırlanmalı (“touch
contamination”)

Eldiven değişimi

Eldivenleri tekrar kullanılmamalı !!!
Koruyucu Ekipman Kullanımı
Giyme sırası
Çıkarma sırası
 Önlük
 Eldiven
 Maske
 Gözlük-yüz koruyucu
 Gözlük-yüz koruyucu
 Önlük
 Eldiven
 Maske
◦ İlaçlar hasta bakım alanların fiziksel olarak
ayrılmış, temiz bir alanda hazırlanmalı
◦ Multidoz flakonlar kullanılmamalı,
◦ MDF zorunlu ise hasta dozları temiz alanda
hazırlanmalı, her girişte diyafram antiseptik
solüsyonla(%70 alkol, baticon) silinmeli,
◦ İlaçlar bir hasta başından diğer hasta başına
taşınmamalı.

Hemodiyaliz sırasında kullanılmak üzere hasta başına
getirilen malzemeler hastaya özel olmalı
◦ Bu mümkün değilse malzemeler başka bir
hastada kullanılmadan veya temiz bir alana
transfer edilmeden önce temizlenmeli ve
dezenfekte edilmeli,
◦ Temizlenmesi ve dezenfekte edilmesi
mümkün olmayan malzemeler (flaster, bez
manşonlu tansiyon aletleri gibi) mutlaka
hastaya özel olmalı
İlaç dağıtımı sırasında ortak ilaç taşıma
arabaları kullanılmamalı,
 İlaç şişeleri, enjektör, pamuk, vb. malzemeler
ceplerde taşınmamalı
 İlaç dağıtımı için tepsi kullanılıyorsa vaka
aralarında temizlenmeli


Temiz alan-kirli alan ayrımı net bir şekilde
yapılmalı:
◦ Temiz alan: ilaçların hazırlandığı, saklandığı,
diğer temiz malzemelerin bulunduğu alan
◦ Kirli alan: Kullanılmış
malzemelerin/cihazların, kan-idrar
örneklerinin bulunduğu alan
◦ Temiz alana kirli malzeme veya kan
örneklerinin girişine izin verilmemeli.

Basınç monitörlerinin kanla kontamine
olmasını önlenmeli:
◦ Eksternal venöz ve arteriyel basınç
transdüser filtre veya koruyucuları
kullanılmalı, her hasta için değiştirilmeli ve
tekrar kullanılmamalı

Her kullanım sonrasında hemodiyaliz
makinasının iç dolaşımı, hasta için kullanılan
makas, stetoskop, tansiyon aleti vb. dezenfekte
edilmeli. (rutinde 500 ppm klor tablet, kan ve
vücut sıvıları varlığında 5000 ppm) edilmeli

Personel için hastaların tedavi gördüğü alanda
yemek-içmek yasak!
◦ Hastaların yemek yemesinde sakınca yok.
Atıklar, atık yönetmeliğine uygun olarak
toplanmalı ve uzaklaştırılmalıdır.
 İğneler vs, kesici-delici atık kutularına
atılmalı, ¾’ü dolunca yenisi ile değiştirilmeli,
 Kullanılan setler, tıbbi atık torbalarına atılmalı

Galoş kullanımı ile hastane infeksiyonlarının
azaldığını-önlendiğini gösteren bilimsel veri
yoktur. Hasta çıkartılarından cerrahi ekibi
korumaya yöneliktir.





WEB1.http://hizmetstandartlari.saglik.gov.tr/TR,5462/enfeksiy
on-kontrol-hemsireligi-egitim-sunumlari.html
2.Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği 2011
3. Sağlık hizmetleri Genel Müdürlüğü 2016/20 nolu genelgesi
“Diyaliz Ünite ve Merkezlerinde enfeksiyon Kontrol Klavuzu”
4. WHO Guidelines on Hand Hygiene in Health Care 2009
5.İzolasyon Önlemleri Klavuzu Hastane infeksiyonları Dergisi
2006; 10: Ek 2