• • • • 21:07 I. YAZILI YOKLAMA & 4. Din Anlayışındaki Farklılıklar Niçin Zenginliktir? 5. Dinde Zorlama Yoktur 1 KAZANIMLARIMIZ O 7. Din anlayışındaki yorumların vukufla olabileceğinin farkında olur. O 8. Dinde zorlama olmadığını ayet ve hadislerden örneklerle açıklar. 21:07 2 HATIRLAYALIM • • • • • 21:07 3.3.5.1.2. On iki Hizmet, 3.3.5.1.3. Semah 3.3.5.2.Musahiplik 3.3.5.3.Dua ve Gülbenkler 3.3.5.4. Hızır Orucu 3 3.3.5.1.2. On iki Hizmet 21:07 4 3.3.5.1.3. Semah 21:07 5 Semah, Alevilik-Bektaşilikte ceme katılanların, manevi coşku hâlinde kendilerinden geçerek ilahî bir aşkla ayakta dönmeleridir. Semah, cemin belli bir aşamasında bağlama ve söylenen ezgiler eşliğinde dönmek suretiyle yapılır. Cem sırasında törenin bazı bölümlerinde, özellikle de son bölümünde dedenin işareti ile semah yapacak kişiler ayağa kalkarlar ve semaha başlarlar. Semah on iki hizmetten biri olarak yapılır. Bu nedenle semah, Alevi-Bektaşilerin yaptıkları cemin bir parçasıdır. Semah, okunan ilahiler eşliğinde, kadın-erkek ayrımı yapmadan ellerini göğe doğru kaldırarak din, dil, ırk ayrımı yapmaksızın Allah’ın bir ve tek olduğunu tekrar tekrar zikretmektir. 3.3.5.2. Musahiplik (Yol Kardeşliği) Musahiplik (Alevi halkın deyimiyle müsahiplik), Alevilerde yol kardeşliği anlamında kullanılır. Bu kardeşlik «kan kardeşliği», «kan bağıyla akrabalık» dışında kurulan toplumsal bir akrabalıktır. Cem törenleri esas olarak iki türlü yapılır: Birincisi yediden yetmişe herkesin katıldığı cemlerdir. Bunların sınırı oldukça geniştir. Adına «Birlik cemi» de denir. Bu cemler daha çok genç kız ve erkeklere öğretmek amacıyla yapılır. İkinci tür cemler ise daha dar bir kesimin katıldığı cemlerdir. İşte bu cemlere sadece evli veya musahip olan çiftler katılır. Bu cemlere «Görgü cemleri» de denir. Burada her şey daha disiplinli ve kuralcıdır. Musahip olmayanlar bu cemlere alınmazlar. 21:07 6 3.3.5.3.Dua ve Gülbenkler (Guybeng) 21:07 7 3.3.5.4. Hızır Orucu 21:07 8 • 4. Din Anlayışındaki Farklılıklar Niçin Zenginliktir? • 5. Dinde Zorlama Yoktur 21:07 9 4. Din Anlayışındaki Farklılıklar Niçin Zenginliktir? Yüce Allah, bizleri farklı özelliklerde yaratmıştır. Bu sebeple zevklerimiz, alışkanlıklarımız, kişilik yapılarımız ve düşüncelerimizde bazı farklılıklar vardır. Bu farklılıklar fikir ve kültür zenginliği ve çeşitliliği sağlar. Fikir ve kültür birliği güçlü toplum için önemlidir, ancak çeşitlilik, birlik içinde çokluk olmazsa kültür ve medeniyetler donuklaşır, canlılığını yitirir. Aynı şey din anlayışları için de söz konusudur. Dolayısıyla ayetler ve hadisler çoklu bakış açıları ile yorumlanmış ve İslam kültürleri gelişmiş ve oluşmuştur. 21:07 10 4. Din Anlayışındaki Farklılıklar Niçin Zenginliktir? Dini konularda çeşitli içtihatlar ve görüşler olduğunda, insanlar bunlar içerisinden kendilerine daha uygun gelen mezhebi (görüşü) benimseyebilirler. Böylece, vicdanında hür olarak, daha içten ve huzurlu bir şekilde uygulama imkanı bulurlar. 21:07 Din anlayışındaki farklılıklar düşünce ve kültürün zenginleşmesine katkı sağlar. İslam’ın düşünce hürriyetine imkân sağlaması sonucu, bilginlerimiz özverili çalışmalarla «tefsîr», «hadîs» ilimleri doğmuş; «kelâm», «fıkıh», «siyer» gibi İslâmî ilimler gelişmiştir. Bu gibi ilimler İslam düşüncesinin gelişmesine katkı sağlamıştır. 11 4. Din Anlayışındaki Farklılıklar Niçin Zenginliktir? «De ki: İşte Rabb’iniz tarafından hak (Kur’ân) geldi. Öyleyse dileyen iman etsin, dileyen inkar etsin…» 21:07 12 4. Din Anlayışındaki Farklılıklar Niçin Zenginliktir? Dünyanın bütün renkleri bir araya toplanmışlar. Hangi rengin en özel ve en önemli olduğu tartışmaya başlamışlar: 21:07 13 4. Din Anlayışındaki Farklılıklar Niçin Zenginliktir? 21:07 14 4. Din Anlayışındaki Farklılıklar Niçin Zenginliktir? 21:07 15 4. Din Anlayışındaki Farklılıklar Niçin Zenginliktir? Bu yüzden ne zaman yağmur dünyamızı yıkasa ardından gökkuşağı belirir. Bizler de gökkuşağındaki renkler gibi birbirimizden farklı ve çok özeliz. Bunun farkında olmalı hepimiz beyaz ışığın farklı görünümleri olduğumuz bilinciyle uyum içinde dünyamızı renklendirmeliyiz. 21:07 16 4. Din Anlayışındaki Farklılıklar Niçin Zenginliktir? İslam düşüncesinde ortaya çıkan yorumlar, kendi içinde tutarlı ve özeldir. Ancak bunlar, Allah’ın insanlığa lütfettiği rahmeti olan Kur’an-ı Kerim’in ışığında birer zenginlik ve renklilik demektir. Bu yorumlar ve mezhepler Kur’an’a bağlı kaldığı ve içten olduğu sürece bir gök kuşağı oluşturabilirler. 21:07 17 5. Dinde Zorlama Yoktur Din insanları Allah’ın varlığına ve birliğine inanmaya; iyi, güzel ve faydalı işler yapmaya yönlendirir. Din, Allah ile insan arasında kurulan bir iletişimdir. Bu iletişimde / ilişkide hiçbir zaman zorlama olmamalıdır. 21:07 18 5. Dinde Zorlama Yoktur 21:07 19 5. Dinde Zorlama Yoktur İslam dini inanç konusunda baskı yapmayı veya insanları zorlamayı kabul etmemiştir. Hz. Muhammed peygamberlik hayatı boyunca insanları Allah’ın varlığına ve birliğine inanmaya çağırmıştır. Güzel davranışlarıyla insanlara örnek olmuştur. Ancak din konusunda hiç kimseyi zorlamamıştır. Peygamberimiz şu ayetleri her zaman dikkate almıştır: «Hak Rabb’inizdendir. Öyle ise dileyen inansın, dileyen inkâr etsin…» (Kehf suresi, 29. ayet) «Sizin dininiz size, benim dinim de banadır.» (Kâfirûn, 6) Anlatmak istediklerini, çevresindekilere en güzel şekilde söylemiştir. 21:07 20 5. Dinde Zorlama Yoktur 21:07 Din, vicdan, inanç ve düşünce hürriyeti insanların bireysel özgürlüklerindendir. O nedenle bu gibi konularda her insan kendi vicdanına danışarak bilinçli bir şekilde ve hiçbir baskı altında kalmadan karar vermelidir. Şayet zorlama olursa insanlar ikiyüzlü davranırlar. İnanmadıkları hâlde inanıyormuş gibi görünmeye çalışırlar (münafık). 21 5. Dinde Zorlama Yoktur Din ve vicdan özgürlüğünün en iyi şekilde ancak laik devlet düzeninde sağlanabileceğine inanılır. Laiklik, din ve devlet işlerinin birbirinden ayrı yürütülmesini gerektirir. Laik devlet dinî inançlar konusunda tarafsızdır. Bütün inanç ve düşüncelere aynı mesafede durur, onlara hoşgörüyle yaklaşır. 21:07 22 5. Dinde Zorlama Yoktur Atatürk, laikliği Türkiye Cumhuriyeti’nin temel niteliklerinden biri olarak benimsemiştir. Bunu temel hak ve özgürlüklerin korunması için bunu gerekli görmüştür. 21:07 Laikliğin egemen olduğu ülkelerde din, devlet işlerine karıştırılmaz. Devlet de dine karışmaz. Laik ülkelerde devlet yönetiminde, eğitimde, hukukta, toplumsal düzenlemelerde akıl ve bilimin verileri esas alınır. 23 5. Dinde Zorlama Yoktur Hiçbir kimseye dininden, inancından dolayı baskı yapılamaz. Herkes, inancının gereği olan ibadetleri serbestçe yerine getirebilir. Devlet, bunu sağlamak için her türlü yasal önlemi alır. Ayrıca dinî inanç ve duyguların istismar edilmesine, çıkar aracı olarak kullanılmasına engel olur. Bunun millî barış ve huzur ortamının sağlanmasında din ve vicdan özgürlüğünün büyük önemi vardır. Herkes din ve vicdan özgürlüğüne sahip olursa kimse bir başkasının dinine, inancına karışmaz. Herkes birbirinin inanç ve görüşlerine saygılı olur, hoşgörüyle yaklaşır. 21:07 24 5. Dinde Zorlama Yoktur 21:07 25 5. Dinde Zorlama Yoktur Dinî konularda bilgi sahibi olan Atatürk, konuşmalarında «Temeli çok sağlam bir dinimiz var. Malzemesi iyi fakat İslamiyetin mükemmel bir din Harçlar olduğunu söylüyor ancak bina yüzyıllardır ihmal edilmiş. döküldükçe yeni zaman içinde aslından uzaklaştırıldığını, insanların dini harç yapıp binayı güçlendirmek gereği hissedilmemiş. gereği gibibirçok anlayamadıklarını belirtiyordu. Aksine olarak yabancı unsur, yorumlar, boş Atatürk, Türk toplumunun dinini iyi anlaması inançlar binayı dahaİslam fazla hırpalamış.» gerektiğini söylemiş, bunun için birtakım girişimlerde «Bizim dinimiz akla en uygun ve en tabiî bir dindir. Ve bulunmuştur. ancak bundan dolayıdır ki en son din olmuştur. Bir dinin Mesela, Kur’an’ın Türkçeye çalışmalarına tabiî olması için akla, fenne,çevrilmesi ilme ve mantığa uygun etmiştir. olması lazımdır.öncülük Bizim dinimiz bunlara tamamen Atatürk İslam diniyle uygundur.» ilgili görüşlerini çeşitli sözlerinde dile getirmiştir. O şöyle demiştir: 21:07 26 21:07 27 21:07 28 21:07 29 21:07 30 21:07 31 21:07 32 • • • • • 21:07 3.3.5.1.2. On iki Hizmet, 3.3.5.1.3. Semah 3.3.5.2.Musahiplik 3.3.5.3.Dua ve Gülbenkler 3.3.5.4. Hızır Orucu 33 • ÜNİTE KAZANIM TESTLERİ VE BİLGİ YARIŞMASI • & • • • • 21:07 1. Din Güzel Ahlaklı Olmaya Nasıl Katkı Sağlar? 2. İslam’da Övülen Bazı Ahlaki Tutum ve Davranışlar 2.1. Doğruluk ve Dürüstlük, 2.2. Başkalarına Maddi Yardımda Bulunmak 34 21:07 35 EK 21:07 36 4. Din Anlayışındaki Farklılıklar Niçin Zenginliktir? 21:07 37 4. Din Anlayışındaki Farklılıklar Niçin Zenginliktir? 21:07 38 4. Din Anlayışındaki Farklılıklar Niçin Zenginliktir? 21:07 39 4. Din Anlayışındaki Farklılıklar Niçin Zenginliktir? 21:07 40 4. Din Anlayışındaki Farklılıklar Niçin Zenginliktir? 21:07 41 4. Din Anlayışındaki Farklılıklar Niçin Zenginliktir? 21:07 42 21:07 43