Solunum 3, Özel Sayı 2:87, 200 ‹LER‹ EVRE AKC‹⁄ER KANSERLER‹NDE PALYAT‹F TEDAV‹ YAKLAfiIMLARI; SEMPTOMLARIN KONTROLÜ kabul edilmeli, gerekli kültürler alındıktan sonra ampirik tedavi baülanmalı ve daha sonra laboratuar araütırmalarına devam edilmelidir. Öksürük ileri evre akciùer kanserli hastaların ana üikayetlerinden birisidir. Endobronüial tümör, perikardial invazyon, vokal kord paralizisi, infeksiyon, aspirasyon, bazen de radyasyon pnömonisi veya kemoterapiye baùlı interstisyel hastalıùın bir bulgusu olabilir. Genel popülasyonda olduùu gibi postnazal akıntı, astım, kronik bronüit, gastroözofagiel reflü öksürük nedeni olabilir. Tedavi etyolojiye yönelik olmalıdır. Herhangi bir neden bulunamayan tümörün hava yolu obstrüksiyonuna neden olduùu olgularda 2 adrenerjik agonist ajanlar, narkotik olmayan antitussifler kullanılabilir. Bu grupta en etkili ilaç kodeindir. Palyatif bakım hastanın aùrı ve diùer rahatsız edici semptomlardan kurtulması, psikolojik ve manevi destek saùlanması, karüı karüıya kaldıùı ölüm tehlikesine raùmen mümkün olduùunca aktif bir yaüam sürdürebilmesinin saùlanması, yakınlarının eùitimi ve desteklenmesi ile amacına ulaüır. Arzu ERTÜRK* Akciùer kanserli hastaların %90’ından fazlasında tanı aüamasında hastayı rahatsız eden birçok semptom vardır. Küçük hücreli dıüı akciùer kanserli olguların %75’i ileri evrede tanı almakta ve küratif bir tedavi yaklaüımı yapılamamaktadır. Akciùer kanserli olguların birçoùunda kısa süreli remisyonlarla seyreden iniüli çıkıülı bir tablo ortaya çıkmaktadır. Bu kronik süreçte hastanın medikal ve psikososyal desteùe gereksinimi kaçınılmazdır. úleri evre akciùer kanserinde palyatif tedavinin amacı, hastaların yakınmalarının nitelik yönünden ele alınması ve hastanın insan onuruna yakıüır bir üekilde yaüayabilmesinin saùlanmasıdır. Akciùer kanserli hastalarda rahatsız edici semptomlar aùrı, kolay yorulma, halsizlik, iütahsızlık, zayıflama, öksürük, hemoptizi, nefes darlıùı, infeksiyonlara baùlı semptomlar, aùız kuruluùu, bulantı, kusma ve kabızlıktır. Bu konuüma baülıùı altında özellikle sık görülen semptomlardan aùrı ve öksürük üzerinde durulacak; infeksiyon ve hiperkalseminin palyatif tedavisine yer verilecektir. Aùrı üikayeti ileri evre akciùer kanserli hastaların %90’ında mevcuttur. Bu üikayet kapsamlı bir üekilde deùerlendirilmeli, tedavi stratejisi belirlenmeli ve her aüamada deùerlendirme tekrar edilmelidir. Etkili bir aùrı tedavisinde Dünya Saùlık Örgütü’nün önerdiùi ilkeler doùrultusunda ve 3 basamaklı merdiven sistemine göre giderek daha güçlü aùrı kesiciler ve adjuvan ilaçların kullanılmaktadır. Metabolik bozukluklar ileri evre aciùer kanserli olgularda karüımıza çıkmakta ve hastanın yaüam kalitesini bozmaktadır. Bunlardan hiperkalsemi %2.5 oranında izlenmekte olup en ciddi metabolik bozukluklardan birisidir. Günümüzde hiperkalsemi tedavisinde hidrasyon, kortikosteroidler, kalsitonin ve bifosfonatlar kullanılmaktadır. úleri evre aciùer kanserli hastalarda hem tümörün hem de kemoterapinin komplikasyonu nedeniyle infeksiyon riski artmıütır. Ateü ve nötropeninin birlikte olduùu olgularda aksi ispat edilene kadar infeksiyonun varlıùı * Atatürk Göùüs Hastalıkları ve Cerrahisi Merkezi Eùitim ve Araütırma Hastanesi, Keçiören, ANKARA 87