20.Arzu Ert�rk/Üleri evre akci

advertisement
Solunum 3, Özel Sayı 2:87, 200
‹LER‹ EVRE AKC‹⁄ER
KANSERLER‹NDE PALYAT‹F TEDAV‹
YAKLAfiIMLARI;
SEMPTOMLARIN KONTROLÜ
kabul edilmeli, gerekli kültürler alındıktan sonra ampirik
tedavi baülanmalı ve daha sonra laboratuar
araütırmalarına devam edilmelidir.
Öksürük ileri evre akciùer kanserli hastaların ana
üikayetlerinden birisidir. Endobronüial tümör, perikardial
invazyon, vokal kord paralizisi, infeksiyon, aspirasyon,
bazen de radyasyon pnömonisi veya kemoterapiye
baùlı interstisyel hastalıùın bir bulgusu olabilir. Genel
popülasyonda olduùu gibi postnazal akıntı, astım, kronik
bronüit, gastroözofagiel reflü öksürük nedeni olabilir.
Tedavi etyolojiye yönelik olmalıdır. Herhangi bir neden
bulunamayan tümörün hava yolu obstrüksiyonuna
neden olduùu olgularda 2 adrenerjik agonist ajanlar,
narkotik olmayan antitussifler kullanılabilir. Bu grupta
en etkili ilaç kodeindir.
Palyatif bakım hastanın aùrı ve diùer rahatsız edici
semptomlardan kurtulması, psikolojik ve manevi destek
saùlanması, karüı karüıya kaldıùı ölüm tehlikesine
raùmen mümkün olduùunca aktif bir yaüam
sürdürebilmesinin saùlanması, yakınlarının eùitimi ve
desteklenmesi ile amacına ulaüır.
Arzu ERTÜRK*
Akciùer kanserli hastaların %90’ından fazlasında tanı
aüamasında hastayı rahatsız eden birçok semptom
vardır. Küçük hücreli dıüı akciùer kanserli olguların
%75’i ileri evrede tanı almakta ve küratif bir tedavi
yaklaüımı yapılamamaktadır. Akciùer kanserli olguların
birçoùunda kısa süreli remisyonlarla seyreden iniüli
çıkıülı bir tablo ortaya çıkmaktadır. Bu kronik süreçte
hastanın medikal ve psikososyal desteùe gereksinimi
kaçınılmazdır.
úleri evre akciùer kanserinde palyatif tedavinin amacı,
hastaların yakınmalarının nitelik yönünden ele alınması
ve hastanın insan onuruna yakıüır bir üekilde
yaüayabilmesinin saùlanmasıdır.
Akciùer kanserli hastalarda rahatsız edici semptomlar aùrı,
kolay yorulma, halsizlik, iütahsızlık, zayıflama, öksürük,
hemoptizi, nefes darlıùı, infeksiyonlara baùlı semptomlar,
aùız kuruluùu, bulantı, kusma ve kabızlıktır.
Bu konuüma baülıùı altında özellikle sık görülen
semptomlardan aùrı ve öksürük üzerinde durulacak; infeksiyon
ve hiperkalseminin palyatif tedavisine yer verilecektir.
Aùrı üikayeti ileri evre akciùer kanserli hastaların
%90’ında mevcuttur. Bu üikayet kapsamlı bir üekilde
deùerlendirilmeli, tedavi stratejisi belirlenmeli ve her
aüamada deùerlendirme tekrar edilmelidir. Etkili bir aùrı
tedavisinde Dünya Saùlık Örgütü’nün önerdiùi ilkeler
doùrultusunda ve 3 basamaklı merdiven sistemine göre
giderek daha güçlü aùrı kesiciler ve adjuvan ilaçların
kullanılmaktadır.
Metabolik bozukluklar ileri evre aciùer kanserli olgularda
karüımıza çıkmakta ve hastanın yaüam kalitesini
bozmaktadır. Bunlardan hiperkalsemi %2.5 oranında
izlenmekte olup en ciddi metabolik bozukluklardan
birisidir. Günümüzde hiperkalsemi tedavisinde hidrasyon,
kortikosteroidler, kalsitonin ve bifosfonatlar
kullanılmaktadır.
úleri evre aciùer kanserli hastalarda hem tümörün hem
de kemoterapinin komplikasyonu nedeniyle infeksiyon
riski artmıütır. Ateü ve nötropeninin birlikte olduùu
olgularda aksi ispat edilene kadar infeksiyonun varlıùı
*
Atatürk Göùüs Hastalıkları ve Cerrahisi Merkezi
Eùitim ve Araütırma Hastanesi, Keçiören, ANKARA
87
Download