w w w. ka n s e r. g o v.t r 2013 Raporunun Analizi Arzu SEVİNÇ arzu.sevinc@saglik.gov.tr Türkiye’de Kanser Kayıtçılığın Tarihçesi •1982 yılında kanser ihbarı zorunlu hastalık olmuştur •1983 yılında KANSERLE SAVAŞ DAİRESİ BAŞKANLIĞI kurulmuştur. •1992 yılında İzmir ve Diyarbakır illerinde aktif kanser kayıt merkezi kurulmuştur. •1994 yılında aktif kanser kayıt merkezi il sayısı arttırılmıştır (Antalya, Samsun, Trabzon, Eskişehir,Adana……) •2007 yılında Kocaeli •2009 İzmir ve Antalya verileri “Beş Kıtada Kanser” kitabının 9. baskısında yer almıştır. •2010 yılında Gaziantep ve Malatya •2012 yılında Mersin ve İstanbul ili eklenmiştir. Türkiye’de Kanser Kayıtçılığın Tarihçesi •2013 yılında ise ülkenin tamamında aktif kayıtçılığa geçilmiştir. •2013 İzmir Kanser Kayıt Merkezi 20 yıllık deneyimi ve sürekliliği nedeniyle 2013 yılında Uluslararası Kanser Ajansı (IARC) tarafından Kuzey Afrika ve Doğu Akdeniz bölgesinde yer alan Kanser Kayıt Merkezleri için eğitim merkezi olmuştur. •2014 İzmir, Antalya, Trabzon ve Edirne verileri “Beş Kıtada Kanser” kitabının 10. baskısında yer almıştır. •2015 IARC’a 9 Kanser Kayıt Merkezinden 2008-2012 serisi yollanmıştır. Kanser Raporları • Ülkemizde kanser kayıtçılığının 1992 yılında başlamış olmasına rağmen, aktif merkezlerin verilerinden oluşturulmuş olan insidans raporu ilk kez 2002 serisi ile yayınlanmıştır. • En son 2013 yılı kanser raporunu 4 Şubat 2016 yılında yayınlanmıştır. Rapor 13 il verilerinden çıkarılmıştır. İlk kez 81 il verisi üzerinden raporun en erken 2016 ya da 2017 serisinde çıkması beklenmektedir. Nüfus Piramidi 81 İl Nüfus Karşılaştırmaları 0-14 Yaş Nüfus % 65 Yaş ve üzeri nüfus % 13 İl %23 %7 81 İl %25 %8 13 il-81 il Kanser Raporu Karşılaştırması 81 il ham veri 200.000 üzeri 81 il kalite kontrol ve dublikasyon sonrası : 162.000 13 il verisi rapor hazırlanmıştır. 13 il kapsama oranı %47 81 il kapsama oranı %100 92.000 veri üzerinden Yıllara Göre Kaba Hız Karşılaştırmaları 300 250 236,4 235,1 254,3 239,1 200 236,9 199,7 192,6 150 154,7 161,2 13 il 167,6 81 il 100 50 0 2009 2010 2011 2012 2013 Erkekler ilk 10 Kanser (YSH) 81 İl 13 İl Trakea,Bronş,Akciğer Trakea,Bronş,Akciğer 48,9 Prostat 28,5 Prostat Kolorektal 28,5 Kolorektal Mesane 18,3 Mide 59,3 36,4 24,4 Mesane 14,5 21,1 Mide 15,9 Larinks 6,2 Böbrek 7,0 Non-Hodgkin lenfoma 5,7 Larinks 7,0 Böbrek 5,4 Non-Hodgkin lenfoma 6,9 Pankreas 5,1 Pankreas 6,3 Beyin, sinir sistemi 4,9 Beyin, sinir sistemi 6,1 0 10 20 30 40 50 60 0,0 20,0 40,0 60,0 Kadınlarda ilk 10 Kanser (YSH) 81 il 13 il Meme 35,8 Tiroid 17,4 Kolorektal 17,4 Meme 45,9 Tiroid 21,3 Kolorektar 15,3 Uterus Korpusu 8,3 Trakea,Bronş,Akciğer Trakea,Bronş,Akciğer 7,3 Uterus Korpusu Mide 6,5 Mide 7,1 Over 5,4 Over 7,0 10,0 9,9 Non-Hodgkin lenfoma 4,1 Non-Hodgkin lenfoma 5,3 Beyin, sinir sistemi 3,8 Beyin, sinir sistemi 4,7 Uterus Serviksi 3,7 Uterus Serviksi 4,6 0 10 20 30 40 0,0 20,0 40,0 60,0 Çocukluk Çağı Kanserleri (yüzde) 81 il 13 il Lösemi 33,2 MSS Tümörleri Lösemi MSS Tümörleri 18,8 Lenfoma 17,7 Lenfoma 14,0 Yumuşak Doku Sarkomları 33,6 13,5 Yumuşak Doku Sarkomları 6,2 7,1 Nöroblastom 5,0 Malign Epitelyal/Melanom 5,7 Malign Kemik Tümörleri 4,3 Nöroblastoma 4,8 Renal Tümörler 3,4 Kemik Tümörleri 4,4 Germ Hücreli Tümörler 3,3 Germ Hücreli Tümörler 3,2 Renal Tümörler 3,0 Hepatik Tümörler 1,5 Retinoblastom 1,0 0,0 Hepatik Tümörler 20,0 40,0 1,6 0 10 20 30 40 Meme Kanseri Yaş Grup Dağılımı (YSH) 180,0 160,0 140,0 120,0 100,0 80,0 13 il 60,0 81 il 40,0 20,0 0-4 5-9 10-14 15-19 20-24 25-29 30-34 35-39 40-44 45-49 50-54 55-59 60-64 65-69 70-74 75-79 80-84 85+ 0,0 Serviks Kanseri Yaş Grup Dağılımı (YSH) 18,00 16,00 14,00 12,00 10,00 8,00 6,00 4,00 13 il 2,00 81 il 85+ 80-84 75-79 70-74 65-69 60-64 55-59 50-54 45-49 40-44 35-39 30-34 25-29 20-24 15-19 10-14 5-9 0-4 0,00 0-4 5-9 10-14 15-19 20-24 25-29 30-34 35-39 40-44 45-49 50-54 55-59 60-64 65-69 70-74 75-79 80-84 85+ Kolorektal Kanser Yaş Grup Dağılımı (YSH) 200 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0 13 il 81 il Tütün ilişkili Kanserler (Erkek) YSH 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0 0,0 13 il 81 il Tütün ilişkili Kanserler (Kadın) YSH 9,0 8,0 7,0 6,0 5,0 4,0 3,0 2,0 1,0 0,0 13 il 81 il Beyin Kanserler (YSH) 7,0 6,1 6,0 4,7 5,0 4,9 3,8 4,0 Erkek 3,0 Kadın 2,0 1,0 0,0 13 il 81 il Obeziteye Bağlı Kanserler (Kadın) YSH 5,0 4,5 4,0 3,5 3,0 2,5 2,0 1,5 1,0 0,5 0,0 13 il 81 il Akciğer Kanseri Evre Dağılımı 81 il 13 il 18% 52% %19 %51 30% %30 lokalize Bölgesel uzak metastaz Meme Kanseri Evre Dağılımı 13 il 81 il 10% %11 46% 44% %45 %44 lokalize Bölgesel uzak metastaz Kolorektal Kanseri Evre Dağılımı 13 il 23% 81 il %21 33% %37 %42 44% lokalize Bölgesel Serviks Kanseri Evre Dağılımı 81 il 13 il %13 11% 34% 55% %33 %54 lokalize Bölgesel uzak metastaz Uterus Korpusu Kanseri Evre Dağılımı 13 il 81 il %7 8% %20 19% 73% %73 lokalize Bölgesel uzak metastaz w w w. ka n s e r. g o v.t r Teşekkürler