ARSENİĞE MARUZ KALAN BİREYLERDE LENFOSİT DNA

TÜRKİYE CUMHURİYETİ
ANKARA ÜNİVERSİTESİ
SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ
ARSENİĞE MARUZ KALAN BİREYLERDE LENFOSİT
DNA HASARININ XRCC1 VE XRCC3 GEN
POLİMORFİZMLERi İLE İLİŞKİSİ
Esma SÖYLEMEZ
DİSİPLİNLERARASI ADLİ BİLİMLER ANABİLİM DALI
DOKTORA TEZİ
DANIŞMAN
Doç. Dr. Zeliha KAYAALTI
2014-ANKARA
134
ÖZET
Arseniğe Maruz Kalan Bireylerde Lenfosit DNA Hasarının XRCC1 ve XRCC3
Gen Polimorfizmleri ile İlişkisi
Bu çalışmanın amacı, arseniğe maruz kalan bireylerde lenfosit DNA hasarının
XRCC1 ve XRCC3 gen polimorfizmleri ile ilişkisini araştırmaktır.
Çalışmada, arseniğe maruz kalan 175 bireyin periferal lenfosit DNA hasarı,
alkali comet yöntemi CL, TI, TL parametrelerine göre değerlendirerek tespit
edilmiştir. Kan As düzeyi Grafit Fırınlı Atomik Absorbsiyon Spektroskopisiyle
(GFAAS) belirlenmiş ve bireysel duyarlılıkla ilgili olarak X‐ray repair cross
complementing group 1 (XRCC1) Arg399Gln ve X-ray cross-complementing group
3 (XRCC3) Thr241Met gen polimorfizmleri PCR-RFLP tekniği ile analiz edilmiştir.
Kan As düzeyleri ile DNA hasar derecesini gösteren comet parametreleri arasında
istatistiksel olarak oldukça anlamlı bir ilişki olduğu belirlenmiştir CL, TI (p<0.001),
TL (p<0.05).
Arseniğe maruz kalan işçilerde, XRCC1 Arg399Gln homozigot atipik
(Gln/Gln) ile heterozigot (Arg/Gln) genotipe sahip bireylerde, homozigot tipik
(Arg/Arg) bireylere göre lenfosit DNA hasarının yüksek olduğu belirlenmiştir
(p<0.01). XRCC3 Thr241Met polimorfizmi ile comet parametresi arasında
istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir (p<0.05). XRCC3 Thr241Met
homozigot atipik (Met/Met) birey ile heterozigot (Thr/Met) genotipe sahip
bireylerde, homozigot tipik (Thr/Thr) bireylere göre, lenfosit DNA hasarının yüksek
olduğu belirlenmiştir.
Çalışmamızda artan kan As düzeyinin lenfosit DNA hasarına sebep olduğu
gösterilmiştir. Bunun yanı sıra XRCC1 Arg399Gln polimorfizm ve XRCC3
Thr241Met polimorfizm varyant genotiplerinin, baz hasarı ve zincir kırıklarını
indükleyen arsenik maruziyetine karşı DNA onarım kapasitesindeki azalma ile
ilişkili olabileceği sonucuna varılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Arsenik, XRCC1, XRCC3, polimorfizm, metal, lenfosit DNA
hasarı.
135
SUMMARY
The Association of Lymphocytes Dna Damage with XRCC1 and XRCC3 Gene
Polymorphisms in İndividuals Exposed to Arsenic
The aim of this study was to investigated the association of lymphocytes
DNA damage with XRCC1 and XRCC3 gene polymorphisms in individuals exposed
to arsenic.
This study, alkaline comet assay was used to detect the peripheral blood
lymphocytes DNA damage in 175 individuals exposed to arsenic, evaluated
according to comet parameters CL, TI, TL. Blood As level was detected via graphite
furnace atomic absorption spectroscopy (GFAAS) and genetic polymorphisms of
X‐ray repaircross complementing group 1 (XRCC1) Arg399Gln and X-ray crosscomplementing group 3 (XRCC3) Thr241Met genes were analyzed byusing PCRRFLP technique for individual susceptibility parameters. Blood As level was
associated with a statistically significant comet parameters CL, TI (p<0.001), TL
(p<0.05).
Lymphocytes DNA damages were significantly higher in individuals
exposed to arsenic with XRCC1 Arg399Gln homozygousatypical (Gln/Gln)
genotype with heterozygote (Arg/Gln) genotype than homozygoustypical (Arg/Arg)
genotype workers (p<0.01). The XRCC3 Thr241Met polymorphism was associated
with a statistically significant increase with comet parameters
(p<0.05).
Lymphocytes DNA damages parameters were significantly higher XRCC3
Thr241Met homozygous atypical (Met/Met) and heterozygote (Thr/Met) genotypes
than homozygous typical (Thr/Thr) genotype.
Our study has been showed that increased blood As level caused DNA
damages. Furthermore, it is suggested that variant genotypes of XRCC1 Arg399Gln
polymorphism and XRCC3 Thr241Met polymorphism may be associated with
decreased DNA repair capacity toward As exposure induced base damage and strand
breaks.
KeyWords: Arsenic, XRCC1, XRCC3, polymorphism, metal, lymphocyte DNA