MEME HASTALIKLARI Yrd. Doç. Dr. Ömer USLUKAYA TANIM Klinik

MEME HASTALIKLARI
Yrd. Doç. Dr. Ömer USLUKAYA
TANIM
Klinik ve radyolojik olarak tesbit edilen memenin normal dışı çeşitli hastlalıklarıdır.
Meme Hastalıkları
Benign Meme Hastalıkları
•Konjenital Meme Hastalıkları (Amastie, Polymastie, Polythelia)
•Akkiz Meme Hastalıkları
 Enfeksiyöz Meme Hastalıkları
 Travmatik Meme Hastalıkları
 Benign Meme Tümörleri
Malign Meme Hastalıkları (Meme-Ca)
Konjenital Meme Hastalıkları
Athelia: Meme başının olmaması
Polythelia: Bir memede birden fazla meme başı
Amastia: Memenin tek veya çift taraflı yokluğu
Polymastia : Memenin 2 den fazla olması. En sık koltuk altından başlayıp, göbeğin yanından
geçerek ingüinal kanala kadar uzanan süt çizgisi boyunca herhangi bir yerde meme dokusu=
Aberran= Aksesuar meme
MEMENİN İNFLAMATUAR VE İNFEKSİYÖZ HASTALIKLARI
Bakteriyel Enfeksiyon.
•Staf. Aureus ve Streptokokal organizmalar izole edilmektedir.
Apse
•laktasyonla ilgilidir
Geniş spektrumlu antibiotik başlangıç tedavisi olarak başlanmalı,
Derin bir apse oluşumu mevcut ise küçük bir insizyonla cerrahi drenaj
Mastit
 Meme dokusunun büyük çoğunu tutan jeneralize bir selülit durumdur.

Deride eritem, ağrı ve palpasyonda duyarlılık
En sık görülen ise laktasyonel mastittir
•sağılmamış süt, obstrüksiyon ve sekonder bakteriyel infeksiyon

Tedavi
•sütün boşaltılaması,
•lokal sıcak ya da soğuk tatbiki
•antibiotikler ile desteklenebilir.

Granülomatöz Mastit: Genellikle sebebi bilinmez, idiyopatikdir.
Gebelikte veya yüksek prolaktin düzeyi olan kadınlarda veya
Sistemik granülomatöz bir hastalığın memede ki göstergesi
Bazen kitle ile beraber abse ve akıntı yapan sinüsler görülür.
MEME AĞRISI (MASTALJİ)
2 Tipi vardır:
1-Siklik ağrı
2-Nonsiklik ağrı
Siklik ağrı: Ensık karşılaşılanıdır.
Meme polikliniklerinin önemli bir hasta grubunu oluşturur.
Adet öncesi başlar adetle birlikte kaybolur.
1-15 gün sürebilir.
Genellikle 5 gün orta veya şiddetli seviyede hissedilir.
Nonsiklik ağrı:
Çoğu idiopatiktir.
Mensturel siklusla ilgisi olmamasıyla siklik ağrıdan ayrılır.
Sıklıkla tek taraflı ve iyi lokalize edilir.
Ani başlayan yanıcı ve batıcı ağrı olarak tarif edilir.
Çoğunlukla 40 yaş üzerinde görülür.
MEME BAŞI AKINTISI
2 TİPİ VARDIR:
1-Fizyolojik
2-Patolojik
Fizyolojik: Sıklıkla bilateraldir.Birçok kanaldan sıkmakla gelir.Seröz vasıftadır. Hehangi bir
tetkike gerek yoktur.Genellikle altta bir meme patolojisi bulunmaz.
Patolojik: Sıklıkla tek taraflıdır.Spontan aralıklı tek tarafa lokalize akıntıdır.Kanlı, seröz,
seroanginöz olabilir.
Spontan tek kanal akıntısı olan hastalarda aşağıdaki bulgulardan biri varsa cerrahi
girişim gerekir:
1-Kanlı akıntı varsa
2-Akıntı devamlı ise(Haftada 2 fazla)
3-Kitle ile birlikte ise
4-40 yaşın üstündeki bir kadında yeni oluşmuş koyu yapışkan akıntı değilse.
GALAKTORE: Süt kıvamında her iki memeden ve multıple duktuslardan olan akıntıdır.
JİNEKOMASTİ: Erkek memesinin hem glandüler hem de stromal elemanlarının hiperplazisi ve
hipertrofisi sonunda büyümesinden kaynaklanır.
Yüzeyel
ve Derin Mikozlar.
•Nadir
•en sık blastomikoz ve sporotrikozis
•Bulaşma çoğunlukla emme sırasında
Hidradenitis
suppurativa.
•çok nadir
•geniş sebase bezlerden köken almaktadır
•Kronik aknesi olanlar meğillidir.
Mondor Hastalığı.
•Göğüs ön duvarı ve memenin yüzeyel venlerinin tromboflebitidir.
•İpe benzer yapısı olan tromboze bir ven saptanır.
•Nedeni bilinmemektedir.
•Eksizyonel biyopsi endikasyonu vardır
•Tedavide salisilat ve sıcak tatbiki
BENİGN LEZYONLAR
Nonproliferatif Lezyonlar
Fibrokistik Değişiklik.
Klinik muayenede memede palpe edilen belirgin nodülaritenin bulunması, mensturasyon
ile bu kitlelerde küçülme, büyüme ve yer değiştirme gibi değişiklikler oluşması ve beraberinde
memede ağrı ve hassasiyetin bulunması FKD olarak değerlendirilir.
FKD bir
hastalıktan çok memenin hormonal değişikliklere verdiği artmış fizyolojik yanıt
şeklinde kendini gösteren çeşitli benign histopatolojik değişikliklerdir.
Kistler:
•Memede en sık karşılaşılan histolojik değişikliklerdir.
KİSTLERDE CERRAHİ TEDAVİ ENDİKASYONLARI
3 cm den büyük kist varsa
Rekürren kist varlığında
Duvar düzensizliği olan kist,
Aspirasyonda kanlı sıvı gelmesi
Ailede Meme Ca öyküsü olması
LOKALİZE SKLEROZAN LEZYONLAR
Sklerozan Adenozis.
•İnvazif meme karsinomunu taklit eder.
•Lezyon herzaman küme yapan mikrokalsifikasyon odakları içerir.
•Kanser riski hafifce artmıştır.
Radial
Skar ve Kompleks Skar.
•klinik ve histolojik olarak kansere benzer.
•Kanser riski artmıştır.
Duktal
Ektazi.
•Meme başı akıntısı sıktır.
•Perimenapozal
Yağ
Nekrozu.
•Travmaya sekonder
•klinik ve radyolojik olarak skiro ve inflamatuar karsinoma ile karıştırılabilir
•Mamografik görüntüsü benign olup karakteristiktir.
•Kanser riski yoktur.
MEMENİN BENİGN VE MALİGN TÜMÖRLERİ
BENİGN TÜMÖRLER
Fibroadenom (en sık )
Fibroadenolipom (Hamartom )
Lipom
Papillom ve Papillomatozis
Sistosarkoma Filloides
Diğer nadir tümörler:Leiomyom, kondrom, nörofibrom, anjiom, myoblastom(Granüler hücreli
tümör)
FİBROADENOM
Memenin en sık benign tümörüdür
Hem stromal hemde epitelyal komponentin gelişimi ile karakterli miks tümörlerdir.
Her zaman olabilir, fakat reprodüktif çağda ve 30 yaş öncesinde sıktır
•Genç kadında palpabl kitle, yaşlı da mammografide yoğunluk artışı
Karsinom riski çok az, ancak proliferatif lezyonlar eşlik ediyor veya aile öyküsü var ise risk
artar
Makroskopi;
keskin sınırlı, kolay çıkartılabilen, elastik kıvamlı küresel nodül şeklindedir
Kesitleri gri-beyaz ve yarık şeklinde boşluklar içerir
Epiteli hormona duyarlıdır, laktasyonel değişikliklere bağlı artış ve inflamasyon maligniteyi
taklit etmesine neden olur
Mammografide makrokalsifikasyonlar oç
FİBROADENOLİPOM (HAMARTOM)
Nadir (%1,6 oranında gözlenir.)
Psodokapsül (bağ dokuya ait kapsül yok )
Normal meme parankimine ait elementler içerir.
Premalign lezyon değildir.
LİPOM
Orta yaş grubundaki kadınlarda,
Semptom vermeyen mobil lezyonlar
BENİGN EPİTELYAL TÜMÖRLER
BÜYÜK DUKTUS PAPİLLOMU
Laktiferöz duktus ve sinüslerden köken alır ve çoğu soliterdir
%80 hastada kanlı, seröz meme başı akıntısı vardır
Palpabl kitle veya dansite artışı şeklindedir
Soliter intraduktal papillomlar benigndir, papiller Ca prekürsörü değildir
Küçük duktus papillomları ise CA gelişiminde büyük riske sahiptir
MEME BAŞI ADENOMU VE FLORİD PAPİLLOMATOZİS
Meme başının tümörünü ve duktus epitelinin adenozisisini tanımlar
%16 vakada Ca eşlik eder veya sonrasında gelişir
İntraduktal papillomdan
ayırt edilmelidir.
PAPİLLOM VE PAPİLLOMATOZİS
Benign fibroepitelyal tümör,
Duktal epitelin papiller proliferasyonu,
Meme tümörlerinin % 1-1.5
Kanlı meme akıntısı ve ele gelen kitle,
Memebaşı akıntısının %80’inde papillom,
Kanlı memebaşı akıntısında %25’den daha az papiller karsinom,
Galaktografi’de; dolma defekti veya duktus obstrüksiyonu
Galaktografik olarak benign-malign ayırımı yapılamaz.Şüpheli segmentin eksizyonu
gerekir.
FİLLOİDES TÜMÖR
İntralobüler stromadan köken alan bifazik tümördür
Her yaşta olabilir ise de 5-6. Dekadda sıktır
Çoğu düşük gradeli tümörlerdir, rekürrens ve metastazları olabilir
Yüksek gradeli olanlar agresiv seyredebilir, 1/3 vakada hematojen metastaz olabilir
Sistosarkoma filloides olarakta anılır, fakat bunların çoğu benigndir
Meme-ca tipleri
Non-infiltratif Meme-Ca (in-situ meme kanserleri): DCIS ve LCIS
İnfiltratif (İnvaziv) Meme-Ca
Diğer tip meme kanserleri (Lenfoma, sarkoma, metastatik kanserler vb.)
DUCTAL CARCİNOMA IN-SİTU (DCIS)
DCIS tüm meme kanserlerinin % 0.8-5’ ini oluşturur.
Mammografik taramalarda tesbit edilen kanserlerin % 15-25’ i DCIS’ dir.
Tümör hücresi bazal membranı aşmamıştır, duktus boyunca ve intraduktal olarak yayılır,.
Mammografide karakteristik olarak pleomorfik küme yapan mikrokalsifikasyonlar saptanabilir
V, X, Y ve Z harfleri şeklinde dallanmış mikrokalsifikasyonlar olabilir.
DCIS – LCIS
Ductal carcinoma in-situ (DCIS)
•Solid tip
•Comedo tip
•Cribriform tip
•Papiller veya micropapiller tip
•Clinging tip veya yapışkan tip
Lobuler carcinoma in-situ (LCIS)
Lobular Carcinoma In-Situ (LCIS)
Tüm meme kanserlerinin % 1-6 sı, noninvaziv meme kanserlerinin % 30 unu oluşturur.
Sıklıkla multifokal veya bilateraldir
LCIS hastaların infilratif lobuler kansere dönüşme riski 10 kat yüksektir
İnfiltratif lobuler karsinoma açısından yakın izlem veya profilaktik cerrahi açısından
değerlendirilir
İnfiltratif Lobüler-Ca
İnfiltratif duktal karsinomlara göre 2 kat daha fazla bilateraldir (% 20 oranında bilateral)
Mammografide sınırları net olmayan asimetrik dansiteler şeklinde görülür
Parankimal distorsiyon veya düzensiz sınırlı tümöral kitle şeklinde olabilir.
Bazen mammografik olarak hiçbir bulgu saptanamayabilir.
İnfiltratif (invaziv) lobuler-Ca
Histolojik alt tiplendirme
Solid tip lobuler-Ca
Klasik tip lobuler-Ca
Alveoler tip lobuler-Ca
Mixt tip lobuler-Ca
Pleomorfik tip lobuler-Ca
(İndigo file nukleuslu lobuler-Ca)
İnfiltratif duktal-Ca
İnfiltratif duktal karsinom makroskopik görünümüne göre genel olarak stellat ve sınırlı tip
olarak ikiye ayrılır;
Stellat (yıldız şeklinde) karsinomlarda aksiller metastazlar daha sıktır.
Aşırı fibröz komponent içerdiği için skirroz tip olarak adlandırılır
Aşırı elastin ve fibrozis içeren skirroz tipler mammografide spiküler uzantılar şeklinde görülür.
İnfiltratif duktal karsinomlar klasik olarak US de düzensiz ve belirsiz konturlu, heterojen kitle
şeklinde izlenir.
İnfiltratif duktal meme-ca
İnvaziv (infiltratif) duktal-Ca
Histolojik alt tiplendirme
Meduller Karsinoma
Kolloid Karsinom (Müsinöz – Mukoid tip)
Tubüler Karsinoma
Adenoid kistik tip
İnfiltratif Papiller tip
Paget Hastalığı (Meme başı karsinoması)
İnflamatuar
tip
tip
Skuamöz kanser
Signet-cell kanser
Sekretuvar tip karsinoma
Karsinoid tümör
Kribriform
Meduller tip meme-ca
Düşük grade’li ve iyi prognozlu tümörlerdir.
Hastalar genellikle daha gençtir. 35 yaşından genç kadınlarda görülen meme tümörlerinin % 11’
i meduller kanserdir
Mammografik olarak meduller karsinomlar genellikle yuvarlak ve oval, lobüle konturlu,
kalsifikasyon içermeyen homojen dansitede kitlelerdir.
Aksiller lenf nodları meduller karsinomlarda reaktif olarak büyüyebilirler ve bu durum klinik
evrelendirmede yanıltıcı olabilir
Kolloid (müsinöz-mukoid) tip meme-ca
Tümör yavaş büyür ve gelişir, prognozu iyidir ve lenf nodu metastazı nadirdir.
Bol miktarda müsinöz materyal ile çevrili kanser hücreleri görülür
Mammografilerde oldukça iyi sınırlı kitleler şeklinde görülür.
Kalsifikasyon veya desmoplastik reaksiyon görülmez
Tübüler tip meme-ca
Meme kanserlerinin % 2 sini oluşturur.
Prognoz oldukça iyidir.
Tümör dokusunun % 75’i tubüler yapılardan oluşmuştur .
% 60 olguda mammografik olarak mikrokalsifikasyonlar saptanır.
Adenoid kistik tip meme-ca
Tükrük bezi adeno-ca’nın bir varyantıdır.
Aksiller lenf nodu tutulumu ve uzak metastazlar nadirdir.
İnfiltratif papiller tip meme-ca
Mammografide geniş ve iyi sınırlı kitleler halinde mikrokalsifikasyonlar izlenir
60 yaş üstü hastalarda görülür
Ultrasonografide kompleks kistik kitle şeklinde görülür .
Paget Hastalığı (Meme başı karsinoması)
Meme başı kronik egzematoid reaksiyonu+ santral duktal karsinoma
Genellikle unilateraldir. Meme başında yanma, kaşınma ve ağrı ile başlar. Hiperemi ve
ülserasyon vardır.
Cilt lezyonu genelde derinde bulunan infiltratif veya intraduktal meme kanseri ile ilişkilidir.
İleri yaşlarda sıklıkla menapozal veya perimenapozal kadınlarda görülür .
Mammografilerde meme başı ve areolada kalınlaşma, subareoler kitle, meme başında
kalsifikasyonlar izlenir.
Meme başının altındaki duktuslar dilatedir.
İnflamatuar tip meme-ca
Meme kanserleri içerisinde en kötü prognozu olan tip
Mastiti taklit eder
Dermal lenfatiklerde invazyon vardır. İnflamatuar meme – ca diyebilmek için patolojik
incelemede cilt lenf damarlarında tümör hücresi görülmelidir.
Tipik mammografik görünümü memede diffüz olarak artmış doku dansitesidir, cilt ve ciltaltı
dokularının kalınlığında artış izlenir.
Meme başı retraksiyonu veya aksiller lenfadenopati sıktır .
DİĞER MALİGN MEME LEZYONLARI
Sarkoma
Lenfoma
Metastatik meme kanserleri
(Diğer meme kanserinin metastazı, Malign melanoma, Akciğer-Ca, Over-Ca, Serviks-Ca
metastazı)
Meme-Ca (Tedavi)
Cerrahi tedavi
•Meme koruyucu cerrahi tedavi yöntemleri
 Lumpektomi
 Quadranektomi
Subkütan mastektomi + Protez rekonstruksiyon
•Mastektomi
 Basit total mastektomi
 Modifiye radikal mastektomi
 Radikal mastektomi
 Superradikal mastektomi
Kemoterapi
•Hormonoterapi
•Anti-neoplastik tedavi
Radyoterapi

MKC
Lumpectomy (Geniş lokal eksizyon): Kitlenin bulunduğu bölge en az 5 mm tümörsüz sağlam
cerrahi sınırla eksize edilir. Aksiller lenf diseksiyon kararı SLNB ile verilir.
Quadranectomy: Tümörün bulunduğu kadran tumor-free margin ile çıkarılır. Aksiller lenf
diseksiyon kararı SLNB ile verilir.
Subcutaneous mastectomy and prosthetic reconstruction: Meme parankimatöz dokusu subkütan
olarak tamamen çıkarılıp pectoral fascia altına silicon protez yerleştirilerek rekonstruksiyon
yapılır.
Mastektomi
Basit total mastektomi: Meme dokusu meme başı ve derisi dahil tam olarak çıkarılır. Pektoral
fascia, M.pectoralis major, M.pectoralis minor, Axiller lenfatik yapılar korunur.
Modifiye radikal mastektomi: Mastektomi ile birlikte M.pectoralis minor eksize edilir, Aksiller
lenf diseksiyonu yapılır.
Radikal mastektomi: Mastektomi ile birlikte pektoral fascia, pectoral adaleler çıkarılır, aksiller
diseksiyon yapılır.
Süperradikal mastektomi: Radikal mastektomiye internal mammarian lenf diseksiyonu eklenir.