O. Senatosu B : 31 mi, tabiat şartlarına sıkı sıkıya bağlıdır. Ancak, tabiat şarlları dünyanın diğer ülkelerinde de vardır. Bizim ülkemizde, hattâ binden daha gayrimüsait koşullar altında bulunan ülkelerin dahi tarımda üretim seviyeleri binden kat kat üstün bulunmaktadır. Bizim ülkemizde diğerlerine na­ zaran sulama, tohum, kredi, makina. (rühre tek­ nik yardım mi eksik? Önceden söylemek lâzım M, evet diğer Garp memleketleri gibi bizde bu işler tamamlanmış değildir. Asıl tarımdaki üretimin yeterli olmamasının kökeninde yatan sebep bunlar değildir. Toprak düzeninin bozukluğu meselesidir. Tarımın birinci aracı topraktır. Kimse Tür­ kiye'de toprak düzeni olduğunu iddia edemez. Tarımda, altyapı dediğimiz birinci araç, toprak düzeni olmadığı için, bu bozuk zemin ve bu bo­ zuk taban, bozuk yapı üzerine yapılan bütün girdiler ve bütün verdiler bu bozukluğa tabi olmaktadır. Şimdi, bakalım bu bozuk toprak düzeni ne imiş? Bunu, daha etraflıca toprak reformu tasarı­ sı gelincr, konuşacağız. Esasen bu bakanlığın bütçesinde toprak reformunun detaylarına gir­ mek doğru değildir. Çünfkü, Başbakanlığa bağlı bir korodur. Ban, burada toprak reformu ko­ nusunu dile geUrmiyeceğim; ama ben Türkiye'delki ys'tersizlieln en belli ha : lı sebebinin tarım reformunun yapılamamış olmalından ileri gel­ diğini ifade için, toprak reformuna temas et­ miş bulunmaktayım. Tarım, toprağa bağlı, toprağa dayalı bir üretimdir. Toprak düzensiz olduğuna göre. üre­ timden bekleneni almak mümkün değildir. Üre­ tim dahi «îki k~re iki dört eder» gibi, bu dü­ zensizliğe eski tâbirle msbsûten mütenasibolarak tabi olmaktadır. Demek istiyorum. Bu bozuk toprak düzeni ne İmiş? Her vesile ile istatistik bilgiler burada söylenir, tekrar edi­ lir. Geçen yılda söyledik, bu yılda tekrar kısaca arz edeyim. 400 bin aile 8 ilâ 10 dönüm toprağa sahip iken, 491 ailenin her biri ortalama 8 000 dönüm araziye sahip, 303 veya 310 bin ailenin hiç toprcğı yok. Türkiye'de ilenen arazinin % 82 si t a r a d ı r~IT^n nüfusun % 20 sinin altımda, r.razmm % 32 si ise % 80 inin elinde, işte bo­ zuk toprak düzeni. 7 . 2 . 1972 O : 3 Yine 1985 sayımlarına göre 3 514 848 işlet­ meden 335 bin küsurunun 500 dekardan küçük işletmeler halinde olduğu, 14 881 adedi 500 ilâ 5 000 dekar arasındaki Kepmeler halinde bu­ lunduğu, 588 adet çiftçi aibsdnin de 500 dekar­ dan faslı arazi sahibi oldukları ve 309 bin aile­ nin de taaıamının topraksız, ortakçı şeklinde çalışîakü'armı istalisfciSri bilgilerde yazılı. Bundan ba~ka, yüz dekardan küçük tarım Kemeleri, tüm isletmelerin % 88,9 unu ve top­ lam arazinin % 47 sini teşkil etmekte. Oysa bu oranlar, Fransa'da % o, Eolandada % 31, îngiltere "de % 5 tir. Yapılan incelemeler 5 nüfus­ lu bir ailenin Oriia Anadolu'da 380 dekar top­ rak verilmesi gerektiğini tesibit etmiş durum­ dadır. Bu istatistik! bilgiler, hemen herkesin bildiği hususlar olduğu için sizleri daha fazla rahatsız etmek istemiyorum. Toprak dıüzenindeM bozukluk, tarımı nasıl etkiliyor? Bunu arz etmek istiyorum ve önce sulamadan başlıyacağım. Toprak düşeni böylesine bozuk olunca, bu toprakları sulamak güç ve imkânsız hale gelmafetedir. Gerek Devlet eli ile. irerek ferdin ken­ di imkânları ile - sahibinin malî imkânları ila bu bozuk toprak dağılımında yapacağı sulama, bezen imkânsız, bazen pahalı, bazen zararlı ol­ duğundan bir türlü yapılamamaktadır. Türki­ ye'de bir toplum kalkınması var. Devlet eli ile yapılacak sulamalara dahi halkın katılması lâ­ zım. Toprak düzeni bozuk olunca toplum kal­ kan :ı: ^ a : :aa halkın yardımını sağlamak da aaaaa'aia ılaıayar. Yüz dönüm toprağı olan ve bu toprağı ekleTİyat 5 - 10 parça halinde işliyen - Ayrı ayrı yerlerde bulunan - toprak sahiplerinin, bu top­ raklarının sulamaları mümkün olmuyor. Hattâ bir ailenin 8 veya 100 clcnüm toprağı varsa, bu 8 - 10 parça ise, bu bir köyde değil ayn ayrı köylerdedir. Toprak reformu yapılmadan - Ki, toprak reformu içerisinde toprağın toplulastırüma-3i vardır. - bu toprakların bir araya geti­ rilmesi mümkün değil. Mümkün olduğu kadar toplulaştırma yapılmazsa, sulama tesisleri ister Devlet tarafından, ister mal sahiplenince yapıl­ sın bu büyük müşküllerle karsıkarsîya bulun­ maktadır. Bir sulama için, - En azından bir bostan kuyusunun yapılması 20 - 30 bin lira para istemektedir. - hangi toprağa, hangi bir-