DEFİBRİLASYON KARDİOVERSİYON Sunum • Vaka • Tanımlar • Tarihçe • Önemi, temel kavramlar, başarı • Defibrilatör • Pediatrik defibrilasyon • Defibrilasyon aşamaları • Komplikasyonlar Vaka • 45 y,erkek, sigara(+), ek hastalık yok. • Göğüs ağrısı var • Ani fenalaşma (+) • Bilinç kaybı (+), solunum ve dolaşım Ø NE YAPARSINIZ ? Vaka • 200j defibrilasyon NSR, • TA: 110/70 • KGD < 2 sn • EKG: yaygın ön yüz MI • KYB’a yatış. ŞOKLANABİLİR RİTMLER; - VF - Nabızsız VT ŞOKLANAMAZ RİTMLER; - ASİSTOLİ, - NEA Kalp Durması - İleri Yaşam Desteği (Yetişkin) Bilinç kapalı Havayolunu aç, Solunumu kontrol et (bak dinle hisset) A T T A A B T •1 soluk/ 5-6 saniyede •2 dakika da bir nabız kontrolü yap Nabız var • Şahit olunmuş arrest ise; zaman kaybetmeden defibrilatörü bağla (AABT yoksa OED) H E R Solunum yok PBV başla 10 saniye süreyle nabzı kontrol et Nabız yok Monitörize et • Şahit olunmuş arrest değilse; 30 kalp basısı / 2 solunum (BVM ile ) 5 döngü uygula Ritmi değerlendir Şok Uygulanabilir (VF/Nabızsız VT) Şok Uygulanmaz (NEA/Asistoli) VF / Nabızsız VT Akış Şeması A Ş A M A D A ASİSTOLİ / NEA Akış Şeması İleri Hava Yolu Yöntemlerini kullanarak havayolunu sağla (Entübasyon Algoritması) •Sağlanamıyorsa BVM ile devam et Entübasyon yapıldıktan sonra KPR; 100 kalp basısı/dak ve 8-10 soluk/dak olarak kesintisiz sürdür IV veya IO yol aç Sağlık kuruluşuna yada doktora ulaşana kadar resüsitasyona devam et 6 N A K İ L Kalp Durması (Yetişkin) ASİSTOLİ / NEA KPR (30/2) Uygula PBV Oksijen ver En kısa zamanda Entübe et A T T Monitör/Defibrilatör Ritmi Değerlendir ? (en az 2 derivasyonda) ASİSTOLİ / NEA İlgili Ritim Akış Şeması A Ş A M A D A Derhal Kesintisiz KPR ( 2 dak) IV/IO yol varsa; • ADRENALIN 1 mg IV/IO (3-5 dak da tekrarla) • ATROPIN 3 mg IV/IO/ (Asistoli yada NEA ritm hızı<60) (veya 1 mg 3-5 dak tekrar, toplam 3 doz) IV/IO yol yoksa; ADRENALIN 2 mg, ATROPIN 6 mg Entübasyon tüpünden 10 cc ye distile su veya SF le tamamlayarak verilebilir. Asistoli Ritmi Değerlendir ? KKM20 dak.sonra SODYUM BIKARBONAT 1mEq/kg (en fazla 100 mEq) vermeyi düşün Elektriksel aktivite varsa Nabız yok A A B T H E R 10 sn. süreyle nabzı kontrol et Nabız var Sağlık kuruluşuna yada doktora ulaşana kadar resüsitasyona devam et Resüsitasyon sonrası bakım planla 7 N A K İ L Kalp Durması (Yetişkin) A T T VF / Nabızsız VT H E R KPR (30/2) Uygula PBV Oksijen ver Monitör/Defibrilatör bağla Ritmi Değerlendir VF / Nabızsız VT İlgili Ritim Akış Şemasına Git A Ş A M A D A 1.Defibrilasyon 1 Şok 150 - 200 J bifazik veya 360 J monofazik 30/2 KPR (5 döngü veya 2 dak) Ritmi Değerlendir VF / Nabızsız VT Nabız yok A A B T 2. Defibrilasyon 1 Şok 150 - 360 J bifazik veya 360 J monofazik 30/2 KPR devam et (5 döngü veya 2 dak) Damar yolu varsa KPR sırasında; ADRENALIN 1 mg IV/IO (3-5 dak da tekrarla) • IV/IO yol yoksa; ADRENALIN 2 mg ET’den 10 cc ye SF le tamamlayarak Ritim değişikliği varsa Ritmi Değerlendir VF / Nabızsız VT 3. Defibrilasyon 1 Şok 150 - 360 J bifazik veya 360 J monofazik 10 saniye süreyle nabzı kontrol et 30/2 KPR devam et (5 döngü veya 2 dak) Damar yolu varsa KPR sırasında; • AMIODORON 300 mg IV/IO (3-5 dak sonra yarı doz tekrar vermeyi düşün) yoksa %2 Lidokain • IV/IO yol yoksa; LIDOKAIN 2-3 mg/kg ET’den 10 cc ye SF le tamamlayarak ver. 20 dak.sonra SODYUM BIKARBONAT 1mEq/kg (en fazla 100 mEq) vermeyi düşün Nabız var KKM Resüsitasyon sonrası bakım planla 8 N A K İ L Ventriküler Fibrilasyonu • 300 milyon nüfusu olan ABD’de ortalama yılda 1 milyon ölüm, kardiyovasküler hastalık • Tüm ölüm nedenlerinin yaklaşık yarısı • Koroner arter hastalığına bağlı yıllık ölüm ortalama 350 bin • Koroner arter hastalığına bağlı ani ölümlerin yaklaşık 2/3’ü hastane dışında ve genellikle semptomların başlamasından sonraki ilk 2 saat içinde Ventriküler Fibrilasyonu VF Etioloji • İskemik kalp hastalığı (>%70), özellikle de akut koroner sendrom zemininde • Elektrolit bozuklukları • Elektriksel yaralanmalar • Belirgin hipotermi • Dijitaller, kinidin, trisiklik antidepresan gibi ilaç zehirlenmeleri Defibrilasyon Myokardiuma çok kısa bir süre içinde, yüksek miktarda elektrik akımı vererek, VF’nin sonlandırılması veya çevrilmesi işlemidir. Verilen elektrik akımı VF/VT’i sonlandırıyorsa defibrilasyon A. fib., A. Flutter veya diğer kardiak aritmileri sonlandırıyorsa kardiyoversiyon Tarihçe • 18.yy ilk deneysel çalışmalar • 1947 Kalbe direk elektrik şoku (Beck) • 1956Toraksa eks. elektrik şoku (Zoll) • ilk başarılı defibrilasyon • 1960 Portabl defibrilatörler Defibrilasyon Önemi: • Ani kardiak arrestte en sık ritim VF • Birkaç dakikada asistoliye döner • Tek etkin tedavisi defibrilasyon • Başarı oranı zaman içinde hızla azalır Elektrofizyolojik tetiklenen VF • Yirmi otuz saniye içinde uygulanan defibrilasyon %100’e yakınını sinüs ritmine çevirir. • Her bir dakikalık gecikme başarı şansını %10 kadar azaltır. • 10 dakikalık gecikme yaşam şansı %0 VF’da yaşama şansının temel belirleyicisi ERKEN DEFİBRİLASYONDUR ! TEMEL KAVRAMLAR Transtorasik İmpedans • Elektrot uzaklığı (göğüs çapı): Geniş? • Enerji : Yüksek enerji ? • Elektrot boyutu: Geniş elektrot ? • Elektrot cilt yapışması: İyi yapışmamış? Transtorasik İmpedans • Önceki şoklamalar ? • İnspirasyon/ekspirasyon: Inspirasyon ? • Elektrot-göğüs temas basıncı: Sıkı basınç? Enerji Gereksinimi • Enerji yetersizse ? • Enerji çok fazlaysa ? • Vücut kitlesi- enerji gereksinimi ilişkisi ? İlk şoklarda yüksek enerjinin yararı!.. Asistolide defibrilasyon ? • Asistolide yararlı olduğuna dair kanıt yok. - doğal pacemakerların dönüşünü engelleyebilir. - dönüş şansını tamamen ortadan kaldırabilir. Prekordial Thump • 30-38 cm, midsternuma, 5-10j enerji • VT NSR (%11-25) • Prehospital VF’de genellikle etkisiz. • VT hızlı VT, VF, asistoli, PEA dönebilir. • AHA defibrilatör yok, nabız yok klas IIb • Nabızlı VT ve pediatrik hastalarda kullanma! • Thump için defibrilatörü geciktirme! Pacemakerlı Hastalar • Mümkünse AP pozisyonda, • Jeneratör veya tellerden en az 10 cm uzaktan, • Transkutan pace hazırla, • Pil göğüs sol üst duvarda: – Sol lateral göğüs duvarı & sağ midsternal sınır • Pil göğüs sağ üst duvarda: – Sol üst duvar & sağ alt göğüs duvarı Pediatrik Defibrilasyon • VF çocuklarda nadir. • En sık nedeni ? • Paddle <10 kg veya <1y....4.5 cm • Paddle >10 kg veya >1y...yetişkin Pediatrik Enerji seçimi 4j/kg. Defibrilatörler Otomatik eksternal defibrilatörler (AED) • Kendiliğinden yapışan elektrodları olan AED’lerin içinde ritmi çözümleyecek bir sistem vardır. • Bu nedenle uygulayıcının ritmi bilmesi gerekmez. • Bu sistemin kaba VF’yi tanımadaki duyarlılığı %100, ince VF’de ise %90-92’dir. • Otomatik eksternal defibrilatörler insanların yoğun olarak bulundukları yerlerde….. Defibrilatör • Açma-kapama düğmesi “on-off”. • “Enerji select” düğmesi: 10-20-30-50-100-200-300-360j. • “Charge” düğmesi: paddle ve alet üzerinde bulunur. 2-5 sn de şarj eder. • Senkronizasyon “sync” düğmesi Defibrilatör • “Lead select” • Paddle’lar: STERNUM ve APEX paddle Yetişkin paddle çapı 8,5-12 cm Sternum üstüne koyma!!! • “Quick-look” • “Discharge” düğmeleri Defibrilatör Paddle yerleşimi; -Anterior-apex yerleşimi; • Anterior : sağ klavikula altı, 2-3 İCA • Apex: sol 4-5.İCA, mid axiller hat Paddle’lar göğüs duvarına sıkıca bastırılmalı ve 10-12.5 kg/cm2 kuvvet uygulanmalıdır. Defibrilatör Jel kullanımı; • Cilt yanıklarını önler. • Transtorasik impedansı azaltır. • Paddle’lar arası jel bağlantısı olmamalı. Defibrilatör Elektrot yerleşimi; • Cilt alkolle temizlenir • Deri yüzeyine elektrotlar yerleştirilir • QRS volümü ayarlanır Defibrilatör EKG sinyalleri zayıf veya trase kötü; • Yetersiz deri kontağı • Aşırı kıl • Elektrotlar gevşek veya bağlı değil • Jel kurumuş Defibrilatör EKG sinyalleri zayıf veya trase kötü; • Terleme • Hasta hareketi veya adale tremor • Lead teli kırık • Batarya az • Monitor arızalı Defibrilasyon Aşamaları Defibrilasyon Aşamaları • Defibrilatörü aç. • Enerji select düğmesini BF>200j’e, MF>360j’e getir. • Lead select düğmesini paddle durumuna getir. • Paddle’ları jelle. • Paddle’ları göğse yerleştir • Monitorden ritmi değerlendir. Defibrilasyon Aşamaları • “Defibrilatör şarj ediliyor, açılın!...” • Apex paddle’ındaki “charge” düğmesine bas. • Şarj sonrası şoklamadan önce seslen: - “3 deyince şoklayacağım”. 1. “ben çekildim.” 2. “sizlerde çekilin.” 3. “herkes çekilsin.” Defibrilasyon Aşamaları • Paddle’lara kuvvet uygula. • Her iki “discharge” düğmesine aynı anda bas. • Monitor ekranını kontrol et. • VF/VT devam ediyorsa tekrar şarj et. • 200/360j ile şokla. • Her şok öncesi yukarıdakileri tekrarla. Komplikasyonlar • Yumuşak doku yaralanmaları: – birinci derece yanıklar, • Myokardial yaralanmalar: – elektriksel termal yaralanma – kardiyoversiyonda CK-MB 475j – multipl şoklar ST elevasyonu Komplikasyonlar • Kardiyak disritmiler: • Sağlık çalışanlarında yaralanmalar Kardiyoversiyon • Taşiaritmiye bağlı olduğu düşünülen anstabil (kararsız) bulgu ve belirtileri olan, nabızlı VT ve AF ve atrial flatter gibi supraventriküler taşiaritmilerde acil kardiyoversiyon yapılmalıdır. AF Atrial flatter Anstabil bulgu ve belirtiler • • • • • • • • Göğüs ağrısı Nefes darlığı Bilinç bulanıklığı Hipotansiyon Akciğer ödemi Şok bulguları Konjestif kalp yetmezliği Akut miyokard infarktüsü Kardiyoversiyon işlem basamakları • • • • Hastanın durumu elveriyorsa sedasyon yapın Defibrilatörü açın Monitör kablolarını hastaya bağlayın ‘Sync’ düğmesine basarak senkronizasyonu sağlayın • R dalgaları ile senkronizasyonu gösteren işaretlere bakın • İşaretleri iyi seçemiyorsanız, monitörün kazanç düğmesiyle görünür hale getirin • Uygun enerji düzeyini seçin • İletici jeli sürün • Kaşıkları yerleştirin • Defibrilatörü yüklemeye başladığınızı çevrenizdekilere duyurun • Kalp tepesindeki kaşıktaki düğmeye basarak yüklemeye başlatın • Defibrilatör yüklendiği zaman üçe kadar sayıp şok vereceğinizi çevredekilere duyurup açılmalarını sağlayın • Her iki kaşığa yaklaşık 10 kg. baskı uygulayın • Eş zamanlı olarak iki kaşıktaki düğmeye birden basın • Monitörü izleyin. • Ritim dönmediyse akış çizelgesine uygun enerji düzeyini artırın • Her iki kardiyoversiyondan sonra ‘sync’ düğmesine yeniden basın. • Birçok defibrilatör otomatik olarak senkronize olmayan ‘mode’a döner. Kaynaklar • • • • • • • • • • • • • • Defibrillation. Advanced Cardiac Life Support. 1999;4:1-20. Pediatric Advanced Cardiac Life Support Drugs and Electrical Therapy. Emergency Cardiovascular Care. 2000;83-97. Ornato JP:Resuscitative Problems and Techniques. In Tintinalli JE, Kelen GD, Stapczynski SJ. Emergency Medicine A Comprehensive Study Guide 5th ed. New York, NY: McGraw&Hill.1999 pp:39-44. Sanders AB. Cardiac Arrest and Resuscitation. In Ann Harwood-Nuss. The Clinical Practic of Emergency Medicine Boks@Ovid. 2001 Lippincott Williams & Wilkins. The automated External Defibrillator. Circulation, 2000;102(suppl I): I.60-76. A Guide to the International ACLS Algorithms. Circulation, 2000;102(suppl I): I.142-157. Pediatric Advanced Life Support. Circulation, 2000;102(suppl I): I.291-342. Öngör Z. Ölümcül disritmiler ve bunların elektriksel tedavileri. Acil Tıp Uzmanlar Derneği ‘İleri Kardiyak Yaşam Desteği Kurs Notları’ 2001 Kaye W, Rallis SF, Mancini ME et all. The problem of poor retention of cardiopulmonary resuscitation skills may lie with the instructor, not the learner or the curriculum. Resuscitation 1991;21:67-87. American Heart Association. 1990 Heart and stroke facts. Dallas: American Heart Association, 1989. Gillum RF, Folsom A, Luepker RW, et al. Sudden deaths and acute myocardial infarction in a metropolitan area, 1979-1980. N Engl J Med 1983;316:1353-1357. Amey BD, Harrison EE, Straub EJ. Sudden cadiac death: a retrospective and prospective study. Journal of the American Collage of Emergency Physicians 1976;5:429-33. Kannel WB, Thomas HE. Sudden coronary death: the Framingham study. Ann N Y Acad Sci 1982;382:3-20. Ventricular Fibrilation. http//emedine.com/emerg/topiv633htm. Last Updated: August 28, 2001.