SMM-YMM kanununda yapılan değişiklikler-4

SMM-YMM kanununda yapılan değişiklikler-4
25.08.2008 / Bumin Doğrusöz
Bu yazımda da 3568 sayılı kanunda 5786 sayılı kanunla yapıla değişiklikleri irdelemeye
devam edeceğim. Ancak bu yazımın konusu, ağırlıklı olarak, değerli okurlardan gelen ve
yanıtı pek çok kişiyi ilgilendirebilecek soru ve yorum maillerine göre oluştu.
23.8.1997 Resmi Gazete tarihli staj yönetmeliğinin 9. maddesinin son fıkrası ile lisansüstü ve
doktora çalışmalarında geçen sürelerin belli bir kısmının stajda geçen süre olarak kabul
edileceği yazılı idi. Bir okurumuz 5786 sayılı kanundan sonra da bu hususun geçerli olup
olmadığını sormaktadır. Lisansüstü ve doktora çalışmalarının stajda geçen süreden sayılması,
5786 sayılı kanundan önce de, yasal dayanağı olmaksızın yönetmelik hükmü olarak
uygulanmaktaydı. Kanaatimizce 5786 sayılı kanunla değişik yeni madde "staj süresinden
sayılan hizmetler"i tahdidi olarak saymıştır. Bu nedenle maddede sayılanlar, yorum yoluyla
ve yönetmelik yoluyla genişletilemez. Gerçi deyeceksiniz ki, öncede dayanağı yoktu, şimdi de
olmadan uygulanmaya devam olunabilir. Olabilir. Birisi yönetmelik aleyhine iptal davası
açana kadar uygulanabilir. Bu konuda uygulamayı TÜRMOB'un tavrı netleştirecektir. Burada
asıl yanlış olan, akademik çalışmaya değer vermeyen yasa düzenlemesidir.
Bir diğer okurumuz staj dosyasını açtırdığını, ancak ilk sınavda başarılı olamayıp, yeni sınava
hazırlandığını söyleyerek, staj dosyasını bu kanundan önce açtırdığından bahisle, iki yıllık staj
süresinin kendisi için geçerli olup olmadığını sormaktadır. Bu durumda olanlar bence,
maalesef yeni üç yıllık staj süresine tabi olacaklardır. Çünkü kanun geçici 14. maddesinde,
eski 2 yıllık staj süresini, sadece 26.7.2008 tarihinden önce bir SMMM Odası nezdinde staj
dosyası açtırmış ve staja başlama sınavını kazanmış olanlar için kazanılmış hak olarak
korumuştur. Anılan maddede dosya açtırma sınavı kazanmış olma koşulları birbirine "ve"
bağlacı ile bağlandığından, iki koşul birlikte aranacak ve aktardığımız durumda olanlar,
sınavlarını başardıktan sonra üç yıl staj yapmak durumundadırlar.
Gelen soruların bir bölümü de SMMM'lerden ve bağımsız olarak çalışmayıp, çeşitli
şirketlerde çalışanların veya YMM yahut SMMM şirketlerinde, bağımsız denetim
şirketlerinde çalışanların, buradaki çalışmalarının YMM olabilmek için gerekli 10 yıl
koşuluna sayılıp sayılmayacağı konusunda. Bu konu bilindiği gibi 5786 sayılı kanundan önce
tartışmalı idi. 5786 sayılı kanunla 3568 sayılı kanuna eklenen 12. maddeye göre 26.7.2008
tarihinden önce;
- Kanunları uyarınca vergi inceleme yetkisi almış olanlardan bilanço esasında defter tutan
özel kuruluşların muhasebe birimlerinde birinci derece imza yetkisini haiz, muhasebenin
fiilen sevk ve idare edilmesinden veya mali denetiminden sorumlu bulunanların bu
hizmetlerinde geçen süreleri ya da yeminli mali müşavirlik ve serbest muhasebeci mali
müşavirlik şirketlerinde geçen hizmet süreleri (5786 sayılı kanundan önce, vergi inceleme
yetkisi almış olanların kamu da geçen süreleri nazara alınmakta, özel sektörde geçen süreleri
nazara alınmamaktaydı.)
- Diğer SMMM'lerin ise bir işyerine bağlı olarak çalışanların bu süreleri,
YMM olma koşullarından 10 yıllık sürenin hesabında nazara alınacaktır.
Diğer SMMM'ler diye söz ettiğimiz grupta yer alanlar için birinci derece imza yetkisini haiz
olma, muhasebenin fiilen sevk ve idare edilmesinden veya mali denetiminden sorumlu
bulunma gibi koşullar yahut SMMM sıfatı ile çalışmış olma veya SMMM YMM şirketlerinde
çalışma koşulu aranmamıştır (Böylece bir grup okurumuzun sorusunu daha yanıtlamış
oldum). Ancak bu gruptakiler için, bir işyerine bağlı olarak çalışma yeterli olmakla birlikte,
çalıştıkları işyerlerinde yaptıkları işlerin SMMM mesleğinin konusu ile bağdaşırlığını
kanıtlama, bu konuda işyerinden bir yazı ve taahhütname ibrazı yükümlülüğü getirilebilir.
Bu yazı dizisine başladığımdan beri bana onlarca soru ve/veya yorum maili geldi. Bana mail
göndererek soru yöneltenlerin ortak noktası, bana sormadan önce sorularına Odalarından veya
TÜRMOB'dan yanıt almaya çalıştıkları, ancak alamadıkları şeklindedir. Bu konuda bir
komisyon kurularak ilkeler, sorunlar ve çözümleri hızla belirlenerek web sayfasında
yayınlanması ve web sayfasında soru kabul eden ve yanıtları içeren bir köşe açılması,
telefonun başına da konularına vakıf bir yetkilinin konulması zor bir şey değildir. Bu kanunun
kesin çıkacağı, mayıs başında belli idi. Kanun 10 Temmuz'da yayınlanmıştır. Şu anda ağustos
ayının ortasındayız. Yine de geç kalınmış sayılmaz. Vergi mevzuatının belirsizlikleri ile zaten
boğuşan meslek mensuplarını, hiç olmazsa kendi alanlarında belirsizlik ortamında
bırakmamak gerekir.
Kaynak: http://www.referansgazetesi.com/haber.aspx?YZR_KOD=156&HBR_KOD=104685