Önsöz M akro ekonomi, uzunca bir süredir mesleki ilgi alanlarımın başında gelmektedir. Zaman içinde, makro ekonomik teori ve politika konularında çok sayıda teorik ve uygulamalı araştırma yapma imkânı buldum. Elinizdeki kitap söz konusu araştırmalarımın ve bu alanda verdiğim derslerin sonucunda doğmuştur. Bu kitap, orta düzeyde kaleme alınmıştır. Dolayısıyla temelde lisans düzeyinde, seçici bir yaklaşımla ön lisansta ve yardımcı ders kitabı olarak yüksek lisansta rahatlıkla kullanılabilir. Kitap, çeşitli dönemlere ait olabildiğince çok kaynağa dayalı bir literatür taramasının ürünüdür. Çağdaş makro ekonomik sorunların ve bunlara yönelik tartışmaların tüm yönleriyle açıklanabilmesinin geçmişin iyi irdelenmesine bağlı olduğunun bilinciyle, ekonomik yapı ve ilişkilerdeki gelişmelere paralel olarak konular tarihsel süreç temelinde aktarılmaya çalışılmıştır. Bu bağlamda, iktisadi düşünce okullarının söz konusu süreç içinde teorik ve politik görüşleri karşılaştırmalı olarak değerlendirilmiştir. Böyle bir yaklaşımı benimsemem, batıda şuana dek hem genel kabul gören bir makro ekonomik teorinin geliştirilememiş hem de makro ile mikro ekonomi alanlarını bütünleştirecek güçlü bir köprünün inşa edilememiş olmasından ileri gelmektedir. Kitabın adı, sistematiğini de önemli ölçüde yansıtmaktadır. Üç ayrımdan ve yirmi ana üç de ek bölümden meydana gelen bu kitap, önce temel kavramları tanıtmak ardından iktisadi düşünce okullarının geliştirdikleri teorileri aktarmak ve bunların politika önerilerini tartışmak üzere kurgulanmıştır. Anlatım bütünlüğünün korunması ve önemlerinden ötürü atlanmaması gereken konular ek bölümlerde işlenmiştir. Konuların daha iyi açıklanmasına hizmet edeceği düşünülen toplam 176 şekil, tablo ve grafik kullanılmıştır. Açıklamaların ve şekillerin bazıları, kitabın kurgusundan ötürü kasten tekrarlanmıştır. Böylece konuların tüm yönleriyle irdelenmesine çalışılmıştır. Hemen her ürün gibi, bu kitap da uzun ve yorucu bir çalışma döneminin, sevdiklerinizden çalınan çok değerli vakitlerin ve size inananların yardım ve desteklerinin bir ürünüdür. Tüm hata ve olumsuzlukların tek sorumlusunun şahsım olduğunu belirterek, emeği geçenleri anmak ve teşekkür etmek istiyorum. Sevgili dostlarım ve çalışma arkadaşlarım A. Murat Silpagar, Dr. Serkan Kurt ve Dr. Tekin Özübek birçok bilimsel konuda yardımlarını eksik etmediler. Fikirsel anlamda değerli dostum ve meslektaşım Dr. Mustafa T. Uzuner ile yaptığımız ortak çalışmaların ve beyin fırtınalarının katkısı çok V büyüktür. Dostum Mehmet V. Durgunsu her zaman olduğu gibi bu defa da teknik yardımlarıyla beni yalnız bırakmadı. Eşim Necla’ya ve oğlum Berk’e ise özel bir teşekkür borçluyum. Ne yazık ki bu tür kapsamlı akademik çalışmalar, sevdiklerinizin gölgede kalan ama son derece büyük fedakârlıklarıyla ortaya çıkar. Sevgili eşim büyük bir sabırla ve özveriyle, biricik oğlum da gülücükleriyle bu kitabın gizli kahramanlarıdır. Ağustos 2006 / Çengelköy K. Batu Tunay İkinci Baskıya Dair… U zunca bir süredir finansal iktisat, uygulamalı iktisat ve spesifik olarak da bankacılık alanında çalışan bir akademisyen olmama karşın makro ekonomiye olan ilgimi hiç kaybetmedim. Aslında yukarıda ifade ettiğim çalışma alanları iyi bir makro ekonomi temelini gerektirdiklerinden bu ilgimin mesleki nedenleri rahatlıkla anlaşılabilir. 2007’de kitabımın ilk baskısı yapıldığından bu yana başta 2008 küresel krizi olmak üzere dünyada önemli ekonomik gelişmeler yaşanmış olmasına karşın, öğretide makro ekonominin mikro temelleri konusundaki arayışların hala sürdüğü söylenebilir. Hatta bu arayışların tutarlı ve genel kabul gören bir sonuca ulaşmasına daha çok zaman varmış gibi görünmektedir. Daha açık bir deyişle, temel makro ekonomi öğretisinde köklü değişmeler olmamış ve kitap önemli oranda güncelliğini korumuştur. Zaman içinde baskısı ağır ağır tükenirken, okurlardan aldığım olumlu eleştiriler kitabın ikinci kez basımı için bana cesaret verdi. Ama bugüne dek çeşitli nedenlerle ikinci baskıyı geciktirdim veya ihmal ettim. Değerli yayıncı Nevzat Argun’un kitabımın ikinci baskısıyla yeniden okurlarla buluşmasında büyük etkisi ve desteği olmuştur. Kendisine ve nezdinde tüm Nobel Yayınevi çalışanlarına şükranlarımı sunarım. Her zaman olduğu gibi anlayışı ve koşulsuz desteklerinden ötürü, sevgili eşim Necla’ya ve artık delikanlı olan biricik oğlum Berk’e bir kez daha teşekkür etmek istiyorum. Daima yanımda olan, destek ve yardımlarını benden eksik etmeyen kıymetli hocalarım Prof.Dr. Nazım Ekren’e, Prof.Dr. Hasan Selçuk’a, Prof.Dr. Erişah Arıcan’a ve Prof.Dr. Münevver Çetin’e; değerli çalışma arkadaşlarım Yrd.Doç.Dr. Server VI Demirci, Dr. Hamdullah Yuca ve Mehmet A. Özkök’e içtenlikle teşekkür borçluyum. Aslında bana destek olan hocalarım, meslektaşlarım ve dostlarıma dair daha uzun bir teşekkür listem var, ama hiçbirini birbirlerinden ayıramadığımdan beni mazur görmeleri dileğiyle hepsine topluca teşekkür etmekle yetineceğim. Kitabımı ikinci baskıya taşıyan okurlarıma ise; elbette özel olarak teşekkür ediyor, kıymetli görüş, eleştiri ve desteklerini benden eksik etmemelerini diliyorum. Eylül 2014 / Çengelköy K. Batu Tunay VII