kimdir bu? - video.eba.gov.tr

advertisement
CUMHURİYET DÖNEMİ ANLATMAYA BAĞLI
EDEBİ METİNLER
1- MİLLİ EDEBİYAT
ETKİSİNDEKİ ESERLER
ROMAN ÖZETLERİ
FETHİYE MEHMET ERDOĞAN
ANADOLU LİSESİ
MÜCAHİD SERÇEK
TÜRK ED. ÖĞRT.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
HANDAN
Halide Edip Adıvar
• Mektup tarzında yazılan bu eser yazarın en
başarılı romanı sayılır. Eser otobiyografik
özellik taşır. Eserde kadın psikolojisi tüm
ayrıntılarıyla ve değişimleriyle yansıtılmıştır.
• Refik Cemal, Neriman’la evlidir. Handan
Neriman’dan üç yaş büyüktür ve kardeş
çocuklarıdır. II. Abdülhamit döneminde ihtilalci
gençlerden olan Nazım, Handan ile evlenmek
ister. Handan kabul etmez. Hüsnü Paşa adlı
biriyle evlenir. Bu arada Nazım tutuklanmış,
Handan’a iki mektup bırakarak intihar etmiştir.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
• Handan kocasıyla Londra’da
bulunmaktadır. Refik Cemal de
konsoloslukla Londra’ya gider, orada
Handan ile tanışır ve ona âşık olur.
Handan, beyin hummasına tutulur.
Refik Cemal onun başından ayrılmaz,
Handan iyileşince Refik Cemal’e
sevgisini dışa vurur fakat çektiği
vicdan azabından ölür.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
SİNEKLİ BAKKAL
Halide Edip Adıvar
• II. Abdülhamit devrinde İstanbul/Aksaray’
da Sinekli Bakkal Mahallesi’nde imamın
kızı Emine, aynı mahalleden orta oyuncu
Tevfik ile babasının karşı çıkmasına rağmen
evlenir. Tevfik zenne rolüne çıktığı için
“Kız Tevfik” diye anılmaktadır. Bir süre
sonra bu yüzden ayrılırlar. Ayrıldıktan sonra
Rabia isminde bir çocukları dünyaya gelir.
Tevfik ünlü bir sanatçı iken İstanbul’dan
sürgüne gönderilir. Bu sırada Rabia sesi ile
herkesi büyülemektedir. Kur’an ve mevlit
okumakta üstüne kimse yoktur.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
• Tevfik sürgünden döner, kızını yanına
alır. Ancak bu sefer de Genç Türkler
adlı bir gruba yardım ettiği için Şam’a
sürülür. Rabia ise Müslüman olan
piyano öğretmeni Peregrini ile
evlenir. 1908’de meşrutiyetin
ilanından sonra Tevfik sürgünden
döner, Sinekli Bakkal Mahallesi’nde
eski mutlu günlere dönülür.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
ATEŞTEN GÖMLEK
Halide Edip Adıvar
• Edebiyatımızda Kurtuluş Savaşı üzerine yazılan
romanların ilkidir.
• İzmir’ in işgali sırasında kocası ve çocuğu
düşman tarafından öldürülen Ayşe, İstanbul’a
akrabası Peyami’nin yanına gelir. İkisinin
yanına Binbaşı İhsan da katılır ve Anadolu’ya
geçerler, amaçları Kuvayı Milliye’ye hizmet
etmektir. Bu arada hem Peyami hem de Binbaşı
İhsan Ayşe’ye âşık olur. Bu aşk her ikisi için de
ateşten bir gömleğe dönüşür.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
DAĞA ÇIKAN KURT
Halide Edip Adıvar ( Hikâye )
• Halide Edip'in Birinci Dünya Savaşı'nın sonlarından
Kurtuluş Savaşı'nın sonlarına kadar yazdığı otuz iki
hikâyeden ve gezi notlarından oluşan hikâye
kitabıdır.
• Kitapta, İstanbul'da gazete satarak dört kişilik
ailesine bakan dokuz yaşındaki Rüstem ile Beyrut'ta
annesine bakmak zorunda olan küçük bir Arap
kızının konu alındığı “Tanıdığım Çocuklardan" ve
küçük kızını okutabilmek için İstanbul'da onurlu bir
hayat mücadelesi veren "Kabak Çekirdekçi”
hikâyeleri kitabın en etkili, en insancıl bölümleridir.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
VURUN KAHPEYE
Halide Edip Adıvar
• Genç ve idealist bir öğretmen
olan Aliye’nin Kurtuluş
Savaşı sırasındaki mücadelesi
ve aşkı, sahte bir din adamı
tarafından linç ettirilişi
anlatılmıştır.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
MOR SALKIMLI EV
Halide Edip Adıvar
( ANI )
• Halide Edip Adıvar’ın çocukluk
günlerinden başlayarak 36 yaşına
kadarki hayat hikâyesini anlattığı bir anı
kitabıdır.
• Yazar, kendi çocukluğunu, yetişme
yıllarını, ilk evlilik ve ayrılığını Mor
Salkımlı Ev’de anlatırken bir yandan da
Milli Mücadele döneminin ve
İmparatorluğun son dönemlerinin
panoramasını ortaya koyuyor.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
TÜRK’ÜN ATEŞLE İMTİHANI
Halide Edip Adıvar
( ANI )
• Halide Edip Adıvar’ın
I. Dünya Savaşının
sonrasından Cumhuriyetin
ilan edilinceye kadar
yaşadığı anılarını içeren
kitaptır.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
ÜÇ İSTANBUL
Mithat Cemal Kuntay
• Roman, Abdülhamit döneminde başlar ve
Ankara Hükümeti'nin kurulduğu yıllarda son
bulur. Romanın başkahramanı Adnan'dır.
• Romanın kapsamı, Adnan'ın yaşamından da
çıkarılabilecek olan 30 yıllık bir süreçtir.
Eserin başında 20'li yaşlarda olan Adnan,
romanın sonunda 50'li yaşlarında ölür.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
• Romanda İstanbul'un üç dönemi
(İstibdat dönemi İstanbul, İttihat ve
Terakki dönemi İstanbul ve
mütareke dönemi İstanbul) anlatılır.
Bu dönemler Adnan'ın yaşamındaki
üç dönemi de kapsar; fakir ve
idealist Adnan, zengin ve "önemli"
Adnan, hasta ve bedbaht Adnan
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
• Adnan, romanın başında veremli annesiyle fakir bir hayat
süren, para kazanmak için gazeteye yazılar yazan, özel
dersler veren ve yaşadığı dönemi romanlaştırmak (yazdığı
romanın adı "Yıkılan Vatan"dır. Zengin olduktan sonra
yazmayı bırakır) isteyen genç bir yazardır.
• İlerleyen bölümlerde İttihat ve Terakki'nin önemli birkaç
isminden biri ve ülkenin kaderinde söz sahibi, iktidar
bağlantıları sayesinde zengin bir avukat olur.
• En sonunda ise ülkenin kaderinin belirlendiği Ankara'ya
çağrılmayı ve eski itibarının iadesini bekleyen bedbaht bir
avukat olarak ölür.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
AYAŞLI VE KİRACILARI
Memduh Şevket Esendal
• Cumhuriyet’in ilk yıllarının Ankara’sını
anlatan romanda Türkiye’nin çeşitli
tabakalarından gelmiş insanların hayatları
anlatılır.
• Cumhuriyetin ilk yıllarında bir köy
ağasının oğlu olan İbrahim dokuz odalı
bir evi oda oda kiraya vermektedir. Eski
bir eşkıya olan Ayaşlı İbrahim değişik
işler yapmış, sonunda bu işte karar
kılmıştır.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
• Kiracılardan Şefik Bey emekli bir
konsolostur. Kendini fabrikatör olarak
tanıtan İskender Bey, aslında
kanunsuz işler yapan birisidir. Hasan
Bey, başından türlü felaketler geçmiş
bir adamdır. Haki Bey ile karısı Turan
Hanım, birbirlerinin işlerine pek
karışmayan bir ailedir.
• Buharalı Abdülkerim Bey, üvey kızı
Faika, damat şoför Fuat, Fuat’ın felçli
annesi, evin içinde olanları tatlı tatlı
anlatan banka memuru, romanı
sürükleyip götürürler.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
YAPRAK DÖKÜMÜ
Reşat Nuri Güntekin
• Suriye ve Anadolu’ da 25 yıl çalışan daha
sonra işine son verilen memur Ali Rıza Bey,
karısı, üç kızı ve oğluyla, İstanbul’da geçim
zorlukları içinde yaşamaktadır. Sırasıyla oğlu
Şevket, kızları Necla ve Leyla yaşadıkları
olumsuz olaylar sonucu aileden koparlar.
Leyla’ nın iffetsiz bir hayat yaşadığını
öğrenen Ali Rıza Bey felç geçirir. Babasını
hastaneden Leyla çıkarır ve yaşadığı eve
götürür. Ali Rıza Bey Leyla’nın yanında için
için bir utancı ve kendi kırık hayatını
yaşamaya başlar.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
ÇALIKUŞU
Reşat Nuri Güntekin
• Feride, küçük yaşta anasını babasını
kaybeder. Teyzesinin yardımıyla
yatılı okula gider. Çok haşarı olduğu
için ona Çalıkuşu adı takılır. Yazları
teyzesinin yanına gider. Zamanla
teyzesinin oğlu ile aralarında aşk
başlar. Evliliğe kısa bir süre kala
Kamuran’ın başka bir kızla ilişkisi
olduğunu öğrenir. Her şeyi bırakır
kaçar. Anadolu’nun değişik
yerlerinde öğretmenlik yapmaya
başlar.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
• Daha evvel tanıştığı ihtiyar Doktor
Hayrullah Bey’le Kuşadası’nda
yine karşılaşırlar. Aralarındaki
dostluk dedikodulara neden olunca
formalite bir evlilik yaparlar.
Hayrullah Bey Feride’nin
günlüğünü okur ve saklar. Kendisi
ölünce Kamuran’a verilmek üzere
bir zarfı Feride’ ye verir. Hayrullah
Bey ölünce Feride zarfı götürür.
Kamuran zarfı alır ve her şeyi
öğrenir. Bir daha ayrılmamak üzere
Feride’yle evlenir.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
ACIMAK
Reşat Nuri Güntekin
• İlkokul öğretmeni Zehra’nın babası
ölmüştür. Zehra yaşlı adamın
bıraktığı anı defterini sabaha kadar
okur. Annesinin olumsuz tavırları
yüzünden ailenin dağıldığını,
babasının bu yüzden onu öğretmen
okuluna gönderdiğini öğrenir. İç
yüzünü bilmeden düşman olduğu
babasının acılarını anlar. Zehra, artık
bağışlamayı ve acımayı öğrenmiştir.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
DUDAKTAN KALBE
Reşat Nuri Güntekin
• Çektiği aşk acısı nedeniyle tekrar
âşık olmayacağını, aşkın bir daha
dudaktan kalbe inmeyeceğini
felsefe edinmiş bir gencin öyküsü.
• Hüseyin Kenan gençliğini mutsuz
geçirmiş bir çocuktur. Babası
olmadığı için dayısı tarafından
büyütülmüş ve büyütülüşünde bir
disiplin hakim olmuştur.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
• Ancak daha sonra annesinin dükkânını satarak Avrupa'ya
müzik eğitimi almaya gitmiş ve çok başarılı bir kemancı
olmuştur. Lamia kimsesiz bir çocuktur. Kenan'ı daha
görmeden müziğine âşık olmuştur.
• Kenan dayısının ısrarlarına dayanamayıp Türkiye'ye gelir
ve bir şekilde Lamia'yla tanışırlar. Başlarda Lamia ya
çocuk gözüyle bakan ve hatta suratındaki çillerden dolayı
ona ‘Kınalı Yapıncak' adını koyan Kenan daha sonra
küçük Lamia ya aşık olur.
• Lamia onun aşkına inanmaz ve bu bir imkânsız aşk haline
gelir. Lamia Kenan'dan hamile kalır ve başka biriyle evlilik
kararı alır. Bunu duyan Kenan intihar eder.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
YEŞİL GECE
Reşat Nuri Güntekin
• Medrese eğitimi kötülenerek Tevhid-i
Tedrisat Kanunu ve eğitim reformu
övülür. Kahraman Ali Şahin Efendi
aydın bir öğretmendir. Cahil halkla
mücadele eder. Reşat Nuri bu eser için
“tek ideolojik polemik romanım” der.
Konuyu tek yönlü ele alması, tezini
savunmak için topyekûn karalamaya
gitmesi eserin başarısına gölge
düşürmüştür.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
DEĞİRMEN - Reşat Nuri Güntekin
 Değirmen, güldürü tarzındaki kısa bir
romandır. İlk basım tarihi 1944'tür.
 Romanda, uydurma bir deprem olayının
büyüyerek Osmanlı Devleti'nin ve hatta
dünyanın gündemine giren bir mesele
haline gelmesi hikâye edilir.
 Anadolu'daki yoksul bir kasaba olan
Sarıpınar'ın 1914 senesindeki ileri
gelenlerinin ruh dünyası anlatılmış,
çıkarcı ve entrikacı devlet yetkilisi tipleri
işlenmiştir.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
 Acı bir mizaha dayanan yapıt,
Turgut Özakman tarafından
Sarıpınar 1914 adıyla
oyunlaştırılmış ve ilk kez Ankara
Sanat Tiyatrosu'nda
sahnelenmiştir (1968). Barış
Pirhasan'ın senaryosuna
dayanılarak Atıf Yılmaz tarafından
bu adla filme alınmıştır (1987).
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
BİR KADIN DÜŞMANI
Reşat Nuri Güntekin
• Okul yıllarında genellikle sakin bir
yapıya sahip olan İskender askere gidip
geldikten sonra tanıştığı Zeynep adlı
kadın yüzünden sert, sinirli bir kişiliğe
bürünür. Bunun sebebi eşi Zeynep’le
yaşadıkları çeşitli olaylardır.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
• Zeynep ile İskender mutlu bir ilişkiye
sahiptiler fakat daha sonraları Zeynep,
İskender‘i Mesut adlı bir gençle
aldatır. Zeynep eve geç gelmeye,
İskender’e karşı ilgi göstermemeye
başlar. Zaman içinde İskender buna
katlanamaz ve boşanırlar. Böylece
İskender’in kadınlara karşı bir fobisi
oluşur. Her kadını Zeynep gibi görür
ve hiçbirine güvenemez. Kendine, bir
daha kimseyi sevmeyeceğine dair söz
verir.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
• İki sene sonra İskender başka bir yerde çalışmaya başlar.
Çalıştığı ofiste yan masada çok güzel, çalışkan ve çekici
bir kadın vardır. Gittikçe bu kadına karşı bir şeyler
hissetmeye başlar fakat önceki deneyimi yüzünden uzun
süre kendini engeller. Kadına karşı soğuk davranır, hatta
bazen tersler ama bunları tamamen isteksiz olarak
yapmaktadır. Kafasındaki düşünceler onu bir kadın
düşmanına çevirir. Kadınları dünya için gereksiz
görmeye başlar.
• Yan masada çalışan Belgin isimli güzel kız İskender’e
âşık olur ve onun garip tutumunu anlayamaz. İskender
de zamanla içindeki sevgiye karşı koyamaz ve Belgin’e
hissettiklerini anlatır.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
MİSKİNLER TEKKESİ
Reşat Nuri Güntekin
• Kahramanımız köklü bir ailenin üyesidir.
Yapısı gereği kafasının vücuduna oranla
büyük olmasından dolayı hicap duyar. Bu
duygu gençlik çağlarında daha da artar.
Rüştiye son sınıfa kadar sınıfları hat’tının
çok iyi olmasından dolayı geçer. Son
sınıfta da okul müdürü tarafından bir el
yazması divanı çoğaltması ile
görevlendirilince işi garantiye alır.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
• Oturdukları konak yanar, fakat yanan konakta oturmaya
devam ederler. Komşularının kızı Mesrure’ye âşık olur.
Sırf onun için ud çalmayı öğrenir, babası olan paşanın
gözüne girebilmek için meclis içinde söylenebilecek
sözler, şiirler ezberler. Meşrutiyet inkılâbı ile ailesinden
bazı fertler ile komşusu olan paşa sürgüne yollanır,
konak dağılır. 31 Mart ile İttihatçılara karşı gözüktüğü
için Sinop’a sürülür.
• Balkan Muharebesi ile İttihatçılar düşer ve üç yıl sonra
İstanbul’a geri döner. Selanik Hukuk mezunlarından
Şefkati Bey’in Galatasaray Sultanisi’ne rakip olarak
açtığı Nur-u İrfan okulunda öğretmenlik yapar.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
• I. Dünya Harbi’nde Halep’te yazıcı neferliği yapar. Bir
levazım katırı, sağ bileğiyle kolunu birkaç yerinden kırar.
Sağ kolundaki çarpıklık onun yadigârıdır.
• Bozgundan sonra zor bela vatana döner ve kazara
dilenciliğe başlar. İzmir Temaşalık’a gelir. Dilencilik
yapmasına rağmen zengin olduğu zannedilip evinin etrafı
gömü var diye kazılmaya başlanınca ve asıl sebep olan
tanımadığı bir kadın tarafından kendisine bırakılan
İsmail’den kurtulmak için İstanbul’a gelir. İsmail’i
Darüşşafaka’ya verir.
• Neredeyse bir ömrü sadaka almak ile geçmiştir. Yine o
sadakalarla büyüttüğü, okuttuğu, mimar olmuş olan
İsmail’den sadakaların en muhteşemini vefayı alır.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
YABAN
Yakup Kadri Karaosmanoğlu
• Birinci Dünya Savaşı’nda bir kolunu
kaybeden Yedek subay Ahmet Celal
işgal altındaki İstanbul’da
yaşayamayacağını anlayınca emir eri
Mehmet Ali’nin çağrısına uyar
Haymana Ovası’nda Porsuk Çayı
kenarındaki Mehmet Ali’nin evine
gider. Köylülerle dost olmak istediği
zaman köylülerin ona yabancı gözüyle
baktığını anlar. Köylüler ona “Yaban”
adını takmışlardır.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
• Mehmet Ali yeniden askere alınır. Köy Yunan işgaline uğrar,
Ahmet Celal köyde geçen günlerini yazdığı defterini Mehmet
Ali’ nin yengesi Emine’ye teslim ederek oradan ayrılır. Bu defter
daha sonra kenarları yanmış bir biçimde yıkıntılar arasında
bulunur. Defterdeki “Yaban” romanıdır.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
KİRALIK KONAK
Yakup Kadri Karaosmanoğlu
• Osmanlı Devleti'nin çöküş döneminde,
İstanbul'da batılılaşma ile geleneksel
değerlerin, kuşaklar arasında farklılaşan
değer yargılarının, yaşam biçimlerinin
çatışmasını irdeleyen bir romandır.
• Eski nazırlardan Naim Efendi, kızı
Sekine, damadı Servet, torunları Seniha
ve Cemil ile aynı konakta yaşamaktadır.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
• Damadı lükse düşkün bir adam, Seniha serbest yetişmiş bir
kızdır. Seniha’nın çevresinde Faik ve Hakkı Celis adlı iki
genç vardır. Seniha Faik’ ten hamile kalır. Naim Efendi
sarsılır. Hakkı Celis cepheye gider. Seniha ise Avrupa’ya
gider. Hakkı Celis şehit olur. Bunu öğrenen Naim Efendi
hızla çöken bir dünyada yapayalnız kalır.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
Hep O Şarkı - Yakup Kadri Karaosmanoğlu
• Yakup Kadri olayları sadece bu romanında bir kadın
karakterin birincil ağzından aktarır. Münire, kendi
hayatını anlattığı bir kitap yazmaktadır ve aslında bu
kitap “Hep O Şarkı” dır.
• Münire, romanı yazdığında artık yaşlı ve dul bir
kadındır. Romanda hayatını anlatır ama hayatı aslında
bütün hayatı boyunca aşık olduğu ve hayatı boyunca
da kavuşamadığı Cemil Bey ile aralarındaki aşktan
ibarettir. Münire, 50 yaşını geçmiş artık hayatın geride
kalan kısmına bakarak yaşayan, yaşanmamışlıkları
düşünerek kalan hayatını geçiren sade bir dul kadın;
Hep O Şarkı da pişmanlıkları anlatan acıklı bir aşk
romanı.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
ANKARA - Yakup Kadri Karaosmanoğlu
• Üç ayrı bölümden oluşan eserin ilk bölümünde Milli
Mücadele yıllarındaki Ankara’yı buluruz. İstanbul’dan
gelmiş Selma Hanım, kocası Nazif Bey’in etkisiyle bir
zamanlar yadırgadığı Milli Mücadeleye inanmaya
başlar, ancak bu sefer de kocası Sakarya
Muhaberesi’nden korkarak kaçmanın yollarını
aramaktadır. Selma, Binbaşı Hakkı Bey’le mücadeleye
devam eder ve yaralılara hemşirelik yapar.
• İkinci bölümde hürriyet yıllarının Ankara’sı anlatılır.
Binbaşı Hakkı Bey’le Selma evlenmiştir.
• Üçüncü bölümde hürriyet ruhu ile aydın gençler
yetişmiştir. Bunlardan biri de Neşet Sabit’tir. Selma
üçüncü evliliği bu gençle yapar ve mutluluğa kavuşur.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
• Not: Romanda ülkesini seven gerçek
kahramanların savaşlarda ölmesi üzerine
Anadolu’nun yetersiz ve taklitçi insanların
elinde kalması, savaş sonrasında Ankara’da
şekillenen gerçek Batılılaşma çabalarının
kozmopolitleşmeyle nasıl boğulmak
istendiği anlatılır. İstanbul’daki savaş
vurguncusu zengin kesimlerin kısa sürede
Ankara’yı mekân edinmesi, İstanbul’daki
yozlaşmayı Ankara’ya da taşımak istemeleri
anlatılır.
Yakup Kadri, bu bozulma karşısında yeni
hükümeti uyarır.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
SODOM VE GOMORE
Yakup Kadri Karaosmanoğlu
• Mütareke dönemindeki İstanbul’da sosyal
yaşam anlatılmıştır. Romanda Sami Bey ve
ailesi ile bu aileyle ilişkili yerli ve yabancı
kahramanlar anlatılır.
• Leyla kültür ikiliği yaşayan, değerlerinden
uzak bir tiptir. Onun yabancı subaylarla
yanlış ilişkileri Necdet’i zamanla milli bilince ulaştırır.
Tek olumlu kahraman Leyla’nın nişanlısı Necdet’tir.
• Mütareke dönemi İstanbul’u, helak edilen kavimlerin
yaşadığı Sodom ve Gomore’ye benzetilmiştir.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
PANOROMA I - II
Yakup Kadri Karaosmanoğlu
• Yazar, Panorama adlı iki ciltlik
eserinde Cumhuriyet döneminin
1952’ye kadarki durumunu bir bir
ele almıştır. Roman Atatürk’ün
devrimine ayak uyduramayanları, ayak
uyduranların yürüyüşe devam
edemediklerini ve devam edenlerin ise
ne hallere düştüklerini sergilemektedir.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
HÜKÜM GECESİ
Yakup Kadri Karaosmanoğlu
• Romanda 1908 yılında sonra İttihat ve Terakki ile
Hürriyet ve İtilaf fırkalarının çekişmeleri konu
edilmiştir. Eser belgesel romandır. Eserde
İttihatçıların Bab-ı Ali baskını ile iktidarı ele
geçirmeleri, Sadrazam Mahmut Paşa’nın
öldürülmesi, Ahmet Kerim’in genç ve güzel
Samiye’den etkilenmesi ve onun tarafından
yaşamının mahvedilmesi anlatılmıştır.
• Eserde Ahmet Kerim adındaki İttihat ve Terakki
muhalifi gazetecinin yaşadıkları anlatılır. Hüküm
gecesi idama mahkûm olduğu gecedir. Ziya Gökalp
tarafından kurtarılır. Realist bakış açısıyla yazılan
dokümanter bir romandır.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
BİR SÜRGÜN
Yakup Kadri Karaosmanoğlu
• Roman kahramanı Dr. Hikmet
kültür ikiliği yaşayan batı hayranı
bir tiptir. Sürgün onun için
vatanına gitmek gibi olmuştur,
çünkü Fransa’ya kaçmıştır. Fakat
işler yolunda gitmez. Fransa’da
sağlıksız ve yoksul bir yaşam
geçirir. Bu romanda Fransız
çıkarcılığının yergisi
yapılmaktadır.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
NUR BABA
Yakup kadri Karaosmanoğlu
• Bu romanda bir Bektaşi tekkesinin
yozlaşarak yarattığı toplumsal yıkımlar
anlatılır. Bektaşi tekkesinin şeyhi olan
Nur Baba güzel sesiyle etkilediği
varlıklı kadın müritlerden çıkar sağlar.
Önce, ölen şeyhin karısı Celile Bacı’yla
evlenen Nur Baba, sonra Ziba
Hanımefendiyi, ardından da Nigar’ı
elde eder. Onlar yıpranınca da genç bir
kız olan Süheyla ile evlenir.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
İSTANBUL’UN BİR (İÇ) YÜZÜ
Refik Halit Karay
• Yazar bu romanında bütün İstanbul’un iç
yüzünü değil, yalnızca İstanbul’da
yaşayan bir azınlığın içyüzünü gözler
önüne seriyor; savaş zenginleri,
karaborsacılar, vurguncular, türediler,
İttihat ve Terakki’nin adamları…
İstanbul’un “ öteki yüzü”, yani halk
romanda yoktur.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
• İki bölümden oluşan eserin I. Bölümü
Fikri Paşa Konağı etrafında eski İstanbul
yaşamını anlatırken; II. bölüm 1908’den
sonraki İstanbul’u bir savaş vurguncusu
olan Kânî Bey’in şahsında anlatır.
• Refik Halid “Eski ve yeni İstanbul” adlı
son bölümde eski İstanbul’a olan özlemini
anlatıyor ve şöyle diyor: ‘İstanbul daha
ziyade eski devirde (Abdülhamit zamanı)
şahsiyetli ve ehemmiyetli idi. Şimdi ise
renksiz ve sefil…’
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
BUGÜNÜN SARAYLISI
Refik Halit Karay
Orta gelirli İstanbul’da yasayan bir aileye, sonradan görme zengin bir
akrabanın kızı olarak gelen bir kız ve bu ailenin yargı değerlerini
nasıl alt üst edişi konu ediliyor. Kızın aileye gelir olarak sağladığı
katkılar, kaprisleri ve güzel olmasından dolayı kıza birçok talip
çıkmasının aile içinde yaptığı etkiler anlatılıyor.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
ÇETE
Refik Halit Karay
• Nina Daniloviç, bir Fransız subayla
evli Rus prensesidir. Adana’ya eski
Osmanlı İmparatorluğunun hazinesini
bulmak için gitmek ister. O bölgede
saklı olduğuna inanılan bir ton altını
bulup zor durumdaki ülkesini
kurtaracaktır. Fakat işler yolunda
gitmez ve on altı kişilik Kıran Bey
Çetesinin eline düşer. Bu çete bölgede
Ermenilere işgalci Fransızlara karşı
direnişi örgütlemektedir.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
• Zaman içerisinde Nina ile Kıran Bey arasında bir yakınlaşma
başlar, birbirlerine âşık olurlar. Ama Kıran Bey ile Nina
ayrılmak zorunda kalacaklardır. Bir çatışma esnasında Nina
Türk birliğinin safına geçerek Fransızlara karşı vuruşur. Fransız
kuvvetini yok ederler ve Kıran Bey ile Nina ömür boyu
hayatlarını birleştirirler.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
MEMLEKET HİKÂYELERİ
Refik Halit Karay
• Sürgün olarak gittiği Anadolu’nun çeşitli
kesimlerine mensup insanların yaşamları dile
getirilmiştir. Anadolu’nun nasıl değiştiği, çağın
manzarası, psikolojisi, mantığı, iç ve dış varlığı
aktarılmıştır. Kitap 18 hikâyeden
oluşmaktadır ve her hikâye birbirinden
bağımsızdır…
• Kitaptaki Hikâyeler: Şeftali Bahçeleri, Boz
Eşek, Garip Bir Hediye, Yatık Emine, Koca
Öküz, Vehbi Efendinin Kuşkusu, Sarı Bal,
Şaka, Küs Ömer, Yatır, Komşu Namusu, Yılda
Bir, Sus Payı, Kuvvete Karşı, Cer Hocası, Bir
Saldırı, Ayşe'nin Yazgısı, Garaz
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
GURBET HİKÂYELERİ
Refik Halit Karay
• Yazarın yurtdışında sürgünde olduğu
dönemde kaleme aldığı bu eserin konusunu
bir veya birden fazla kişinin başından
geçmiş, yaşanmış olaylar oluşturmaktadır.
«Memleket özlemi» kitapta çok olarak
işlenmiş konular arasındadır. Kitapta, insanın
memleketi kadar güzel bir yere sahip
olamayacağı, onun kıymetini, ondan uzak
kalanların daha iyi bildiğini ve uğruna her
şeyden vazgeçilebilecek bir şey olduğu
savunulmuştur.
• Kitaptaki Hikâyeler: Eskici, Köpek, Testi,
Antikacı, Fener, Zincir, Gözyaşı, Yara,
Keklik, Akrep, Çıban, Kaçak, Güneş, Hülle.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
AGO PAŞA’NIN HATIRATI Refik Halit Karay
HİKAYE
• Kitap kısa kısa hikâyelerden oluşmuştur. Kitabın birinci
hikâyesi ise kitabın ismi olan “Ago Paşa’nın Hatıratı”dır.
• Ago Paşa, herkesin isminden dolayı yanıldığı gibi bir insan
değil aksine bir papağandır. Zamanında bir kuşçu
dükkânında eğitilmiştir. Orada sahibi tarafından konuşmayı
öğrenmiştir.
• Ago Paşa’nın sahibi ona o zamanda neler yasak değilse onu
öğretirdi ve o da bunu söylerdi. İnsanlar da onu merakla
dinlerlerdi. Ama her şeyin bir sonu vardır. Ve kuş bunu
anlayamaz. Bu sefer yine aynı şeyi söylemesine rağmen bu
yasaklanmıştır. Bunun üzerine bu sefer sahibi polislerle
uğraşmak zorunda kalır. O zaman sahibi onu tavan arasına
saklar. Olaylar geçtiğinde de ona bu sefer ne söylemesi
gerekiyorsa onu öğretirdi.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
Ona ilk önce “Yaşasın Padişahımız!” öğretilmişti. Bu
yasaklanana kadar sahibi ve o mükemmel bir hayat sürmüşlerdi.
Ama bu cümle de yasaklandığında yine büyük bir tehlike
yaşamışlardı. Daha sonra “Yaşasın Hürriyet!” öğretilmişti. Yine
ilk önceleri herkes şaşırmış, kuşun söylediklerine şaşıyordu. Sonra
bu cümle yüzünden bu sefer “İttihat ve Terakki cemiyeti”ne
girmişlerdi. Orada “Yaşasın
İttihat ve Terakki!” diyerek yüzlerce kişiyi
başına topluyor ve onların verdiği şeyleri
yiyordu. Gün geçti bu da yasaklanmıştı.
Bu sefer “Yaşasın Şeriat” öğretilmişti.
Görenler bu kuşun kendi dillerine uygun
olduğunu düşünerek yine ona yiyecekler
veriyorlardı.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
• Sonra bu da yasaklanınca “Yaşasın Mahmut Şevket Paşa!”
öğretilmiş ve bunu haykırıyordu. Bu yüzden Hareket Ordusu
erkanından birine satılmıştı. İlk önceleri orada da rahat
içindeydi. Bir gramofondan:
•
“Kimdir onlar? Kimdir onlar?
•
Hareket Ordusu!” öğrenmişti. Daha sonra sokaktan geçen
bir lahana turşucusunun taklidini yaparak bunu;
•
“Kimdir onlar? Kimdir onlar?
•
Hareket Ordusu!
•
Lahana turşusu!”na çevirmişti. Sonra bunu dedi diye
onu oradan atmışlardı.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
• Bu böyle devam etmişti. Ago Paşa öğrendikleri yüzünden ne
acılar çekmiş ve neler neler ile ödüllendirilmişti. En sonunda
yeni bir cümle öğrenmişti. Bu “Yaşasın Kuvayı Milliye!” idi.
Daha sonra bu da yasaklandı. Artık bunlardan iyice sıkılmıştı.
Çünkü ne öğrettiyseler önce onu rahat ettiriyor sonra
cezalanmasına neden oluyordu.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
DİKMEN YILDIZI
AKA GÜNDÜZ
• Romanda, verilen görevi başarabilmesi için
yakınlarına şehit olduğu söylenen Yüzbaşı
Murat'ın nişanlısının ruhsal bunalım geçirişi,
hem Murat'ı, hem de Murat'tan olduğunu sandığı
ikizlerinden birini kendi babasının öldürttüğü
saplantısına kapılışı, sağlığına kavuşması için
gösterilen çabalar ve sonunda gerçeği öğrenip
Mustafa Kemal Paşa tarafından sevgilisiyle
evlendirilişi anlatılır.
• Romanda Yıldız'ın bireysel serüveni çevresinde
dönemin Ankara’sı ve Kurtuluş Savaşı yılları
yüzeysel bir biçimde yansıtılmıştır.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
BİR ŞOFÖRÜN GİZLİ DEFTERİ
AKA GÜNDÜZ
• Yazar şoför milleti ile diğer insanları
karşılaştırarak her zaman ve her yerde şoför
milletinin horlandığından ve küçük
görüldüğünden bahsederek romanına giriş
yapar. Anlaşılacağı gibi, bir şoförün hayat
hikâyesini türlü facialarla “süsleyen” ve bir
erken dönem arabeski olma unvanını hak
eden bir hikâyesi var romanın.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
• Asıl kahramanımız Aksaraylı Erol dürüst, çalışkan, namuslu ve
yardımsever bir şofördür. Karşı komşuları Ekrem Paşanın kızı
Çiler’i sever. Sosyal durumlarının farklılığını bilir, ama yine de
evlenmek ister Çiler’le. Elbette reddedilecek, üstelik böyle bir
densizlik yaptığı için karakola bile çekilecektir. Küçümsenen
şoförlüğüdür. O da ticarete atılır; ama Çiler’i evliliğe ikna
edemez. Bu sırada askerlik gelip çatmış, Erol Millî Mücadele’ye
katılmıştır. Savaşın en sıcak cephelerinde yine şoför olarak
memleket hizmetindedir.
• Erol cephede savaşa dursun, İstanbul’da yozlaşma almış
yürümüş, Çiler babasının ölümünden sonra semt değiştirip
sosyeteye karışmıştır. Sosyete demek yozlaşma demektir. Nitekim
Çiler, bu hayata ayak durmak için kısa zamanda “düşer”,
erkeklerle para için düşüp kalkmaya başlar. “Paşa Kızı Çilek”tir
artık adı. Erol da ilişki kurar onunla, kurtarmak ister, ama gururlu
kadın bir kez daha reddedecektir Erol’u.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
• Olayların zincirleme ama kopuk kopuk aktığı hikâyede Çiler’in
durumu iyide iyiye ağırlaşır. Bir müşterisinden frengi kapar,
parasız kalır. Borçlanır. Yine Erol çıkar sahneye. Çileri’in tedavi
masraflarını üstlenir, fişlenmekten kurtarıp Bursa’ya götürür
onu. Çiler’e hastalık bulaştıran adamı da öldürür. Sonunda Erol
ve Çiler evlenirler.
• Ne var ki güzel günler uzun sürmeyecektir. Çiler, Erol’u yine
terk eder, çocuğunu düşürür, Avrupa’da artistliğe başlar. Üstelik
kokain de girmiştir hayatına. İşleri bozulup Ankara’ya
döndüğünde kaçınılmaz son gelip çatar. Erol, Çiler’i öldürmeye
kararlıdır. Ne var ki yaşadığı hayattan pişman kadın kendisini
zehirler. Erol ise vurulup yaralanmıştır. Hastaneden kaçar, Aka
Gündüz’ün evinde saklanır. Roman, onun hatıralarını okuyan
Aka Gündüz tarafından yazılacaktır.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
Küller - Halide Nusret Zorlutuna
• Halide Nusret Zorlutuna’nın 19
yaşında kaleme aldığı ilk romanı
‘Küller ‘ naif bir aşk hikayesinin
ailenin genç kuşak fertlerinden birine
mektuplar aracılığıyla anlatılmasından
oluşuyor. Büyük bir aşkın film
tadındaki hikayesi olan ‘Küller’de
kıskançlık duygusunun aşkla iç içe
geçmesi romanı besleyen yegane
durumlardan, pişmanlık ise tüm
bunların sonucu...
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
AŞK ve ZAFER – Halide Nusret Zorlutuna
• Yirminci asrın ilk yıllarındaki Urfa’nın
eşraflarından Eyüp Bey’in tek oğlu,
Urfa’daki okulları birincilikle bitiren
İbrahim’in, İstanbul Lisesi (Sultanisi)’nde
okumaya başlaması, İstanbul Lisesi’nin son
sınıfında iken I. Cihan Harbi’nin başlaması
ve Çanakkale’de “eğitimli, yetişmiş bir
neslin” cepheye koşması, ekseriyetinin
şehit olması ve Urfalı İbrahim’in gazi
olarak tekrar İstanbul’a gönderilişi konusu
işlenmiştir.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
AYDINLIK KAPI
Halide Nusret Zorlutuna
• II. Meşrutiyet yıllarından başlayıp
1940’lara kadar uzanan uzun bir
dönemin romanı.
• Daha önce ‘Yaralılar’ adıyla tefrika
edilen roman, biri aşkın ve ihtirasın
peşinden giden, biri ise anneliği
tercih eden iki kadın kahraman
etrafında, Türk toplumunun yaşadığı
medeniyet değişimini çarpıcı bir
biçimde ortaya koyuyor.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
BİZİM DİYAR – Sevinç Çokum
• Yazarlık hayatının ikinci romanı olan bu
metinde Çokum, bir göç hikâyesi anlatıyor.
Bu göç, bizim aslında çok yakından
bildiğimiz bir mecburi göç: Sürgün…
Osmanlı'nın kaybettiği Balkanlar'dan ayrılmak
zorunda kalan bir ailenin çeşitli bireyleri
üzerinden bütün göçlerin o temel duygusuna,
o büyük hüzne varıyor. Bir yanda ölümler,
bitmeyen zorlu yolculuklar, kendi toprağından
ayrılmanın derin üzüntüsü; öte yanda dirayet,
kenetlenme, öfke ve birliktelik.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
HİLAL GÖRÜNÜNCE – Sevinç Çokum
• Sevinç Çokum bu romanında Türk dünyasının
Kırım'la ilgili bir dilimini ele almıştır. 18531856 Kırım Harbi yıllarında Osmanlı Kırım
yakınlaşması sırasında, Kırımlı Nizam Beyin
kendi toprağına tutunma çabasının işlendiği
romana Kırım Türklerine has renkli örf ve
adetlerinin hakim olduğunu görmekteyiz.
• Nizam Beyle birlikte romanın diğer kişileri
Arslan ve Giray Beyler, Şirin Gelin, romana
orjinallik katan -anlatıcı- Felekzâde Arif
Çelebi karakterlerinin güçlü çizgileri, iç
dünyalarının zenginlikleriyle yazarın olaydan
bireye giden roman anlayışını ortaya koyarlar.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
KARANLIĞA DİRENEN YILDIZ
Sevinç Çokum
• 27 Mayıs 1960 askeri darbesinin
çerçevesi içinde farklı kişilikler...
Ayrılan sofralar, ihanetler, iki
yüzlülükler, uydu vicdanlar...
Medyanın şartlandırıcılığına ve
sürüde yer almaya direnen, kendi
kararlarını verme, birey olma
sevdasındaki Feridun... Ve onun
benliğinin kargaşasında muhafaza
ettiği asıl sevdası...
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
GECE RÜZGÂRLARI - Sevinç Çokum
• Tepeşehir düğümünü ve Himmet olayını
çözmeğe çalışan Süsen Divitçi'nin
gözlemleri.... Süsen'in rüyasına göre biri
intihar çizgisine gelecektir; fakat kim? Özal
devrinde geçen iç içe fakat birbiriyle
bütünlenen iki ayrı hikâye... Toplumun
çarpıklaşan çehresi içinde ideoloji
kargaşasından çıktıktan sonra çıkarlarına
koşan kesimler... Yazarın, mizah, eleştiri, ironi
cephesinin su yüzüne çıktığı ve yeni
derinlikler kazandığı bir kitabıdır.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
ÇIRPINTILAR - Sevinç Çokum
• Yazarın üzerinde durduğu göç
dramından ve "parçalanmış aile"lerden
bir başka kesittir.
• Avustralya'ya göç etmiş üç kişilik bir
ailenin ayakta durma savaşını, bu
savaşın nelere mal olabileceğini, kendi
ülkelerine dönüşlerinde yaşayacakları
uyumsuzlukları anlatır.
• Türk romanı için yeni, sıcak ve
unutulmaz kişilikler çizmektedir.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
AZAP TOPRAKLARI - Emine Işınsu
• Eser, Batı Trakya'da yaşayan
Türklerin altmışlı yılların ikinci
yarısında gördükleri eziyeti, ora
ahalisinin yaşantısını, umutlarını,
beklentilerini anlatır.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
SANCI - Emine Işınsu
• 1970 öncesinin solcuları
tarafından katledilen ülkücü
Dursun Önkuzu'nun gerçek
hayat hikâyesini anlatır, o
tarihin Türkiye'sinden kesitler
verir.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
CANBAZ - Emine Işınsu
• Türkiye'de sendikacılık hareketinin
başlangıcını, bir kısım sendikacının
dejenerasyonunu, onlara direnen bir
kadın sendikacıyı ve bu arada sağ ve
sol gruplaşmalardaki fikir ayrılıklarını
ve bazı grupların sendikalara
hakimiyetini anlatır.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
ÇİÇEKLER BÜYÜR - Emine Işınsu
• Yetmişli yılların ilk yarısında,
Bulgaristan'da yaşayan Türk
azınlığın, Bulgar milliyetçiliğine ve
Marksizm'e tutsak olmuş yaşantısını,
çektiği maddî-manevî ıstırabı, orada
yaşayan Türklerin umutlarını,
beklentilerini, Bulgaristan'ın Türk
azınlıklar üzerinde oynadığı oyunları
ve Türkiye'ye uzanma gayretlerini
anlatır.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
KÜÇÜK DÜNYA - Emine Işınsu
• Bin dokuz yüz ellilerde, yüksek
tahsilli bir İstanbullu kızın,
evlenip Şanlıurfa'ya gitmesini;
orada Urfa'nın mistik havası ile
eşinin arkadaşlarından biriyle
asla kelimeye dökülmeyen, su
yüzüne çıkmayan büyük aşkını
anlatır.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
KAF DAĞININ ARDINDA
Emine Işınsu
• Memleketin karışık zamanlarında, solda
şöhret olmuş romancı olan Mevsim, maddî
bakımdan da, olağanüstü bir duruma sahipti...
Fakat bütün bunlar, devamlı bir arayış içinde
bulunan Mevsim'e yetecek miydi?... Mevsim'in
ruhu açtı ve hayatın kendisine sunduğu maddi
imkânlarla doyum bulamıyordu. Mehmet onun için;
bir roman kahramanı, bir sevda, aynı zamanda
maneviyat kapısını açan anahtar olacaktı, ama galiba
bu anahtar, Kaf Dağı'nın arkasındaydı. Ve Mevsim'in
kendi içine doğru çileli seyahatini bu eserde
okuyacaksınız.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
CUMHURİYET TÜRKÜSÜ
Emine Işınsu
1922'nin kolu kanadı kırık Osmanlı
İmparatorluğu.. Türkiye Büyük Millet
Meclisi kurulalı bir yıl geçmiş... İstanbul hâlâ
işgal altında. Mustafa Kemal ve muhalifleri..
Sakarya'nın bu muzaffer Kumandanı'na karşı
bunca itham neden? O, Türkçü fikirleri
fiiliyata döken bir Kumandan değil midir, o
halde?.. Eski Osmanlı Mutasarrıfı Hüseyin
Hüsnü Bey'de kristalleşen Osmanlılık fikri..
Jön Türkler, İttihat ve Terakki ve onun
muhalifi Hürriyet ve İtilâf Partisi..
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
• Bir yanda Türkçüler.. bir yanda, İngiliz himayesi ve
Amerikan mandası taraftarları.. Velhasıl zor günler, acı
günler yaşanmakta, çökmekte olan İmparatorluğun
mirasında Anadolu, dişi ile tırnağı ile, kadını ve erkeği ile
son ve kesin bağımsızlık ve özgürlük savaşına hazırlanıyor.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
• DOST DİYE DİYE-Emine Işınsu (deneme)
Yazar, bu denemeleriyle, Âyetler'in
ışığında bir "gönül yolu" sunuyor
okuyucularına.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
CİĞERDELEN – Safiye Erol
• Ciğerdelen adlı romanında
akıncıların hayatlarını konu alır.
Eserin ilk baskısı 1946'da
yapıldıCiğerdelen Osmanlı hayatının
önemli bir kesitini çarpıcı bir şekilde
yansıtırken, tarih romancılığı
sahasında da bir kilometre taşı
olmuştur. Ciğerdelen'in ‘post-modern
bir aşk romanı’dır.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
KADIKÖYÜ'NÜN ROMANI – Safiye Erol
• Kadıköyü'nde yaşayan ve altı
gençten oluşan bir grubun 1930-1940
yılları arasında yasadıkları modern
hayâtı anlatan bir roman. Aşk
duygusunun bütün dalgalanmaları ile
tahlil edildiği kitap, üslûbu ve ele
alındığı konular bakımından orijinal
bir yere sahiptir.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
ÇÖLDE BİTEN RAHMET AĞACI
Safiye Erol
• Safiye Erol'un 1962 yılında Yeni İstanbul
gazetesinde tefrika edilen eseri "Çölde Biten
Rahmet Ağacı" da kitap haline getirildi.
• Batı'yı tanıyan Türk ve İslâm kültürünü
ruhunda mezcetmiş bir münevver ve
mütefekkir olan yazarı, Çölde Biten Rahmet
Ağacı'nda Peygamber Efendimizin hayatından
bazı safhaları nefis üslubu ve akıcı diliyle
anlatıyor. Bir Ramazan ayı boyunca otuz gün
tefrika edildiğinde geniş ilgi gören eser,
Müslüman Türk insanının, Sevgili
Peygamberine olan büyük sevgisinin de bir
işareti.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
DİNEYRİ PAPAZI - Safiye Erol
Safiye Erol’un özel hayatından da izler taşıyan ve
bu yönüyle otobiyografik bir özellik arz eden
roman, yazarın en önemli eseri sayılmaktadır.
Safiye Erol’un, Dineyri Papazı adlı romanında bir
genç kızın bireyleşim/kemalat süreci
anlatılmaktadır. Analitik psikolojide kahramanın
kendisini bütün yönleriyle tanıması olarak ifade
edilen bireyleşim yolculuğunu, tasavvuf kâmil
insan olma yolunda geçirilen süreçle izah eder.
Her iki halde de sınav ve çile dolu bir yolculuk
yaşaması gerekmektedir. Sonunda ruhsal bütünlüğe
ulaşan birey, kendilik değerine kavuşacak ve mutlu
olacaktır.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
• Yazar, diğer romanlarında olduğu gibi, bu son
romanında da aşkı merkeze alır. Hayatının aşkını
bulduğuna inanan bir genç kızın, yaşadığı ruh sancıları,
anlatının içerik düzlemini oluşturur. Aşkı en saf haliyle
yaşayan baş kişinin, iç dünyası derin psikolojik
tahlillerle ve bütün çıplaklığıyla gözler önüne serilir.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
DOMANİÇ DAĞLARININ YOLCUSU
Şükûfe Nihal (gezi-hikaye)
• Şukufe Nihal çeşitli gazetelerde, çıktığı yurt
gezilerine dair izlenimlerini yayımlardı. Bu
yazılarda, ülkenin ilerlemesi bakımından
aydınlara çok görev düştüğünden, aydınların
memleketle barışarak gezmeleri gerektiğinden
bahsederdi.
• Geziler, onun sanatını zenginleştirici bir
malzeme teşkil etmenin ötesinde, ideallerini
örneklerle seslendirme imkanı da sağlıyordu.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
• Çıktığı bu yurt gezilerini, bir roman
kurgusuyla şekillendirerek “Domaniç
Dağlarının Yolcusu” (Bir Yurt Gezisi)
adıyla 1949 yılında kitaplaştırıldı. Eser
aynı yıl Şakir Sırmalı yönetmenliğinde
“Domaniç Yolcusu” adıyla filme de
aktarıldı.
• Şukufe Nihal, Domaniç Dağlarının
Yolcusu’nda büyük bir hayranlık
beslediği Milli Mücadele dönemini,
destanlaşan kişisel bir hikâye
üzerinden anlatıyor.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
• Hikâyeye göre, Kurtuluş Savaşı sırasında
İnegöl yakınlarında, Domaniç dağlarından
inen bir köylü kadını, düşmana yol
göstererek vatana ihanet ettiğini öğrendiği
biricik oğlunu silahını çekerek öldürüyor.
Yazar, bu etkileyici öyküden ve gözünde
devleşen Anadolu kadınından bir iz
bulmak üzere, olayın geçtiği yerlere
araştırma yapmaya gidiyor. Kitap, yazarın
bu gezi sırasındaki duygu ve
düşünceleriyle, yaşadığı hadiselerden
oluşuyor.
Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.
Download