CUMHURİYET DÖNEMİ ANLATMAYA BAĞLI EDEBİ METİNLER 1- MİLLİ EDEBİYAT ETKİSİNDEKİ ESERLER ROMAN ÖZETLERİ FETHİYE MEHMET ERDOĞAN ANADOLU LİSESİ MÜCAHİD SERÇEK TÜRK ED. ÖĞRT. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. HANDAN Halide Edip Adıvar • Mektup tarzında yazılan bu eser yazarın en başarılı romanı sayılır. Eser otobiyografik özellik taşır. Eserde kadın psikolojisi tüm ayrıntılarıyla ve değişimleriyle yansıtılmıştır. • Refik Cemal, Neriman’la evlidir. Handan Neriman’dan üç yaş büyüktür ve kardeş çocuklarıdır. II. Abdülhamit döneminde ihtilalci gençlerden olan Nazım, Handan ile evlenmek ister. Handan kabul etmez. Hüsnü Paşa adlı biriyle evlenir. Bu arada Nazım tutuklanmış, Handan’a iki mektup bırakarak intihar etmiştir. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. • Handan kocasıyla Londra’da bulunmaktadır. Refik Cemal de konsoloslukla Londra’ya gider, orada Handan ile tanışır ve ona âşık olur. Handan, beyin hummasına tutulur. Refik Cemal onun başından ayrılmaz, Handan iyileşince Refik Cemal’e sevgisini dışa vurur fakat çektiği vicdan azabından ölür. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. SİNEKLİ BAKKAL Halide Edip Adıvar • II. Abdülhamit devrinde İstanbul/Aksaray’ da Sinekli Bakkal Mahallesi’nde imamın kızı Emine, aynı mahalleden orta oyuncu Tevfik ile babasının karşı çıkmasına rağmen evlenir. Tevfik zenne rolüne çıktığı için “Kız Tevfik” diye anılmaktadır. Bir süre sonra bu yüzden ayrılırlar. Ayrıldıktan sonra Rabia isminde bir çocukları dünyaya gelir. Tevfik ünlü bir sanatçı iken İstanbul’dan sürgüne gönderilir. Bu sırada Rabia sesi ile herkesi büyülemektedir. Kur’an ve mevlit okumakta üstüne kimse yoktur. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. • Tevfik sürgünden döner, kızını yanına alır. Ancak bu sefer de Genç Türkler adlı bir gruba yardım ettiği için Şam’a sürülür. Rabia ise Müslüman olan piyano öğretmeni Peregrini ile evlenir. 1908’de meşrutiyetin ilanından sonra Tevfik sürgünden döner, Sinekli Bakkal Mahallesi’nde eski mutlu günlere dönülür. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. ATEŞTEN GÖMLEK Halide Edip Adıvar • Edebiyatımızda Kurtuluş Savaşı üzerine yazılan romanların ilkidir. • İzmir’ in işgali sırasında kocası ve çocuğu düşman tarafından öldürülen Ayşe, İstanbul’a akrabası Peyami’nin yanına gelir. İkisinin yanına Binbaşı İhsan da katılır ve Anadolu’ya geçerler, amaçları Kuvayı Milliye’ye hizmet etmektir. Bu arada hem Peyami hem de Binbaşı İhsan Ayşe’ye âşık olur. Bu aşk her ikisi için de ateşten bir gömleğe dönüşür. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. DAĞA ÇIKAN KURT Halide Edip Adıvar ( Hikâye ) • Halide Edip'in Birinci Dünya Savaşı'nın sonlarından Kurtuluş Savaşı'nın sonlarına kadar yazdığı otuz iki hikâyeden ve gezi notlarından oluşan hikâye kitabıdır. • Kitapta, İstanbul'da gazete satarak dört kişilik ailesine bakan dokuz yaşındaki Rüstem ile Beyrut'ta annesine bakmak zorunda olan küçük bir Arap kızının konu alındığı “Tanıdığım Çocuklardan" ve küçük kızını okutabilmek için İstanbul'da onurlu bir hayat mücadelesi veren "Kabak Çekirdekçi” hikâyeleri kitabın en etkili, en insancıl bölümleridir. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. VURUN KAHPEYE Halide Edip Adıvar • Genç ve idealist bir öğretmen olan Aliye’nin Kurtuluş Savaşı sırasındaki mücadelesi ve aşkı, sahte bir din adamı tarafından linç ettirilişi anlatılmıştır. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. MOR SALKIMLI EV Halide Edip Adıvar ( ANI ) • Halide Edip Adıvar’ın çocukluk günlerinden başlayarak 36 yaşına kadarki hayat hikâyesini anlattığı bir anı kitabıdır. • Yazar, kendi çocukluğunu, yetişme yıllarını, ilk evlilik ve ayrılığını Mor Salkımlı Ev’de anlatırken bir yandan da Milli Mücadele döneminin ve İmparatorluğun son dönemlerinin panoramasını ortaya koyuyor. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. TÜRK’ÜN ATEŞLE İMTİHANI Halide Edip Adıvar ( ANI ) • Halide Edip Adıvar’ın I. Dünya Savaşının sonrasından Cumhuriyetin ilan edilinceye kadar yaşadığı anılarını içeren kitaptır. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. ÜÇ İSTANBUL Mithat Cemal Kuntay • Roman, Abdülhamit döneminde başlar ve Ankara Hükümeti'nin kurulduğu yıllarda son bulur. Romanın başkahramanı Adnan'dır. • Romanın kapsamı, Adnan'ın yaşamından da çıkarılabilecek olan 30 yıllık bir süreçtir. Eserin başında 20'li yaşlarda olan Adnan, romanın sonunda 50'li yaşlarında ölür. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. • Romanda İstanbul'un üç dönemi (İstibdat dönemi İstanbul, İttihat ve Terakki dönemi İstanbul ve mütareke dönemi İstanbul) anlatılır. Bu dönemler Adnan'ın yaşamındaki üç dönemi de kapsar; fakir ve idealist Adnan, zengin ve "önemli" Adnan, hasta ve bedbaht Adnan Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. • Adnan, romanın başında veremli annesiyle fakir bir hayat süren, para kazanmak için gazeteye yazılar yazan, özel dersler veren ve yaşadığı dönemi romanlaştırmak (yazdığı romanın adı "Yıkılan Vatan"dır. Zengin olduktan sonra yazmayı bırakır) isteyen genç bir yazardır. • İlerleyen bölümlerde İttihat ve Terakki'nin önemli birkaç isminden biri ve ülkenin kaderinde söz sahibi, iktidar bağlantıları sayesinde zengin bir avukat olur. • En sonunda ise ülkenin kaderinin belirlendiği Ankara'ya çağrılmayı ve eski itibarının iadesini bekleyen bedbaht bir avukat olarak ölür. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. AYAŞLI VE KİRACILARI Memduh Şevket Esendal • Cumhuriyet’in ilk yıllarının Ankara’sını anlatan romanda Türkiye’nin çeşitli tabakalarından gelmiş insanların hayatları anlatılır. • Cumhuriyetin ilk yıllarında bir köy ağasının oğlu olan İbrahim dokuz odalı bir evi oda oda kiraya vermektedir. Eski bir eşkıya olan Ayaşlı İbrahim değişik işler yapmış, sonunda bu işte karar kılmıştır. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. • Kiracılardan Şefik Bey emekli bir konsolostur. Kendini fabrikatör olarak tanıtan İskender Bey, aslında kanunsuz işler yapan birisidir. Hasan Bey, başından türlü felaketler geçmiş bir adamdır. Haki Bey ile karısı Turan Hanım, birbirlerinin işlerine pek karışmayan bir ailedir. • Buharalı Abdülkerim Bey, üvey kızı Faika, damat şoför Fuat, Fuat’ın felçli annesi, evin içinde olanları tatlı tatlı anlatan banka memuru, romanı sürükleyip götürürler. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. YAPRAK DÖKÜMÜ Reşat Nuri Güntekin • Suriye ve Anadolu’ da 25 yıl çalışan daha sonra işine son verilen memur Ali Rıza Bey, karısı, üç kızı ve oğluyla, İstanbul’da geçim zorlukları içinde yaşamaktadır. Sırasıyla oğlu Şevket, kızları Necla ve Leyla yaşadıkları olumsuz olaylar sonucu aileden koparlar. Leyla’ nın iffetsiz bir hayat yaşadığını öğrenen Ali Rıza Bey felç geçirir. Babasını hastaneden Leyla çıkarır ve yaşadığı eve götürür. Ali Rıza Bey Leyla’nın yanında için için bir utancı ve kendi kırık hayatını yaşamaya başlar. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. ÇALIKUŞU Reşat Nuri Güntekin • Feride, küçük yaşta anasını babasını kaybeder. Teyzesinin yardımıyla yatılı okula gider. Çok haşarı olduğu için ona Çalıkuşu adı takılır. Yazları teyzesinin yanına gider. Zamanla teyzesinin oğlu ile aralarında aşk başlar. Evliliğe kısa bir süre kala Kamuran’ın başka bir kızla ilişkisi olduğunu öğrenir. Her şeyi bırakır kaçar. Anadolu’nun değişik yerlerinde öğretmenlik yapmaya başlar. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. • Daha evvel tanıştığı ihtiyar Doktor Hayrullah Bey’le Kuşadası’nda yine karşılaşırlar. Aralarındaki dostluk dedikodulara neden olunca formalite bir evlilik yaparlar. Hayrullah Bey Feride’nin günlüğünü okur ve saklar. Kendisi ölünce Kamuran’a verilmek üzere bir zarfı Feride’ ye verir. Hayrullah Bey ölünce Feride zarfı götürür. Kamuran zarfı alır ve her şeyi öğrenir. Bir daha ayrılmamak üzere Feride’yle evlenir. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. ACIMAK Reşat Nuri Güntekin • İlkokul öğretmeni Zehra’nın babası ölmüştür. Zehra yaşlı adamın bıraktığı anı defterini sabaha kadar okur. Annesinin olumsuz tavırları yüzünden ailenin dağıldığını, babasının bu yüzden onu öğretmen okuluna gönderdiğini öğrenir. İç yüzünü bilmeden düşman olduğu babasının acılarını anlar. Zehra, artık bağışlamayı ve acımayı öğrenmiştir. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. DUDAKTAN KALBE Reşat Nuri Güntekin • Çektiği aşk acısı nedeniyle tekrar âşık olmayacağını, aşkın bir daha dudaktan kalbe inmeyeceğini felsefe edinmiş bir gencin öyküsü. • Hüseyin Kenan gençliğini mutsuz geçirmiş bir çocuktur. Babası olmadığı için dayısı tarafından büyütülmüş ve büyütülüşünde bir disiplin hakim olmuştur. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. • Ancak daha sonra annesinin dükkânını satarak Avrupa'ya müzik eğitimi almaya gitmiş ve çok başarılı bir kemancı olmuştur. Lamia kimsesiz bir çocuktur. Kenan'ı daha görmeden müziğine âşık olmuştur. • Kenan dayısının ısrarlarına dayanamayıp Türkiye'ye gelir ve bir şekilde Lamia'yla tanışırlar. Başlarda Lamia ya çocuk gözüyle bakan ve hatta suratındaki çillerden dolayı ona ‘Kınalı Yapıncak' adını koyan Kenan daha sonra küçük Lamia ya aşık olur. • Lamia onun aşkına inanmaz ve bu bir imkânsız aşk haline gelir. Lamia Kenan'dan hamile kalır ve başka biriyle evlilik kararı alır. Bunu duyan Kenan intihar eder. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. YEŞİL GECE Reşat Nuri Güntekin • Medrese eğitimi kötülenerek Tevhid-i Tedrisat Kanunu ve eğitim reformu övülür. Kahraman Ali Şahin Efendi aydın bir öğretmendir. Cahil halkla mücadele eder. Reşat Nuri bu eser için “tek ideolojik polemik romanım” der. Konuyu tek yönlü ele alması, tezini savunmak için topyekûn karalamaya gitmesi eserin başarısına gölge düşürmüştür. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. DEĞİRMEN - Reşat Nuri Güntekin Değirmen, güldürü tarzındaki kısa bir romandır. İlk basım tarihi 1944'tür. Romanda, uydurma bir deprem olayının büyüyerek Osmanlı Devleti'nin ve hatta dünyanın gündemine giren bir mesele haline gelmesi hikâye edilir. Anadolu'daki yoksul bir kasaba olan Sarıpınar'ın 1914 senesindeki ileri gelenlerinin ruh dünyası anlatılmış, çıkarcı ve entrikacı devlet yetkilisi tipleri işlenmiştir. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. Acı bir mizaha dayanan yapıt, Turgut Özakman tarafından Sarıpınar 1914 adıyla oyunlaştırılmış ve ilk kez Ankara Sanat Tiyatrosu'nda sahnelenmiştir (1968). Barış Pirhasan'ın senaryosuna dayanılarak Atıf Yılmaz tarafından bu adla filme alınmıştır (1987). Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. BİR KADIN DÜŞMANI Reşat Nuri Güntekin • Okul yıllarında genellikle sakin bir yapıya sahip olan İskender askere gidip geldikten sonra tanıştığı Zeynep adlı kadın yüzünden sert, sinirli bir kişiliğe bürünür. Bunun sebebi eşi Zeynep’le yaşadıkları çeşitli olaylardır. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. • Zeynep ile İskender mutlu bir ilişkiye sahiptiler fakat daha sonraları Zeynep, İskender‘i Mesut adlı bir gençle aldatır. Zeynep eve geç gelmeye, İskender’e karşı ilgi göstermemeye başlar. Zaman içinde İskender buna katlanamaz ve boşanırlar. Böylece İskender’in kadınlara karşı bir fobisi oluşur. Her kadını Zeynep gibi görür ve hiçbirine güvenemez. Kendine, bir daha kimseyi sevmeyeceğine dair söz verir. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. • İki sene sonra İskender başka bir yerde çalışmaya başlar. Çalıştığı ofiste yan masada çok güzel, çalışkan ve çekici bir kadın vardır. Gittikçe bu kadına karşı bir şeyler hissetmeye başlar fakat önceki deneyimi yüzünden uzun süre kendini engeller. Kadına karşı soğuk davranır, hatta bazen tersler ama bunları tamamen isteksiz olarak yapmaktadır. Kafasındaki düşünceler onu bir kadın düşmanına çevirir. Kadınları dünya için gereksiz görmeye başlar. • Yan masada çalışan Belgin isimli güzel kız İskender’e âşık olur ve onun garip tutumunu anlayamaz. İskender de zamanla içindeki sevgiye karşı koyamaz ve Belgin’e hissettiklerini anlatır. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. MİSKİNLER TEKKESİ Reşat Nuri Güntekin • Kahramanımız köklü bir ailenin üyesidir. Yapısı gereği kafasının vücuduna oranla büyük olmasından dolayı hicap duyar. Bu duygu gençlik çağlarında daha da artar. Rüştiye son sınıfa kadar sınıfları hat’tının çok iyi olmasından dolayı geçer. Son sınıfta da okul müdürü tarafından bir el yazması divanı çoğaltması ile görevlendirilince işi garantiye alır. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. • Oturdukları konak yanar, fakat yanan konakta oturmaya devam ederler. Komşularının kızı Mesrure’ye âşık olur. Sırf onun için ud çalmayı öğrenir, babası olan paşanın gözüne girebilmek için meclis içinde söylenebilecek sözler, şiirler ezberler. Meşrutiyet inkılâbı ile ailesinden bazı fertler ile komşusu olan paşa sürgüne yollanır, konak dağılır. 31 Mart ile İttihatçılara karşı gözüktüğü için Sinop’a sürülür. • Balkan Muharebesi ile İttihatçılar düşer ve üç yıl sonra İstanbul’a geri döner. Selanik Hukuk mezunlarından Şefkati Bey’in Galatasaray Sultanisi’ne rakip olarak açtığı Nur-u İrfan okulunda öğretmenlik yapar. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. • I. Dünya Harbi’nde Halep’te yazıcı neferliği yapar. Bir levazım katırı, sağ bileğiyle kolunu birkaç yerinden kırar. Sağ kolundaki çarpıklık onun yadigârıdır. • Bozgundan sonra zor bela vatana döner ve kazara dilenciliğe başlar. İzmir Temaşalık’a gelir. Dilencilik yapmasına rağmen zengin olduğu zannedilip evinin etrafı gömü var diye kazılmaya başlanınca ve asıl sebep olan tanımadığı bir kadın tarafından kendisine bırakılan İsmail’den kurtulmak için İstanbul’a gelir. İsmail’i Darüşşafaka’ya verir. • Neredeyse bir ömrü sadaka almak ile geçmiştir. Yine o sadakalarla büyüttüğü, okuttuğu, mimar olmuş olan İsmail’den sadakaların en muhteşemini vefayı alır. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. YABAN Yakup Kadri Karaosmanoğlu • Birinci Dünya Savaşı’nda bir kolunu kaybeden Yedek subay Ahmet Celal işgal altındaki İstanbul’da yaşayamayacağını anlayınca emir eri Mehmet Ali’nin çağrısına uyar Haymana Ovası’nda Porsuk Çayı kenarındaki Mehmet Ali’nin evine gider. Köylülerle dost olmak istediği zaman köylülerin ona yabancı gözüyle baktığını anlar. Köylüler ona “Yaban” adını takmışlardır. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. • Mehmet Ali yeniden askere alınır. Köy Yunan işgaline uğrar, Ahmet Celal köyde geçen günlerini yazdığı defterini Mehmet Ali’ nin yengesi Emine’ye teslim ederek oradan ayrılır. Bu defter daha sonra kenarları yanmış bir biçimde yıkıntılar arasında bulunur. Defterdeki “Yaban” romanıdır. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. KİRALIK KONAK Yakup Kadri Karaosmanoğlu • Osmanlı Devleti'nin çöküş döneminde, İstanbul'da batılılaşma ile geleneksel değerlerin, kuşaklar arasında farklılaşan değer yargılarının, yaşam biçimlerinin çatışmasını irdeleyen bir romandır. • Eski nazırlardan Naim Efendi, kızı Sekine, damadı Servet, torunları Seniha ve Cemil ile aynı konakta yaşamaktadır. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. • Damadı lükse düşkün bir adam, Seniha serbest yetişmiş bir kızdır. Seniha’nın çevresinde Faik ve Hakkı Celis adlı iki genç vardır. Seniha Faik’ ten hamile kalır. Naim Efendi sarsılır. Hakkı Celis cepheye gider. Seniha ise Avrupa’ya gider. Hakkı Celis şehit olur. Bunu öğrenen Naim Efendi hızla çöken bir dünyada yapayalnız kalır. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. Hep O Şarkı - Yakup Kadri Karaosmanoğlu • Yakup Kadri olayları sadece bu romanında bir kadın karakterin birincil ağzından aktarır. Münire, kendi hayatını anlattığı bir kitap yazmaktadır ve aslında bu kitap “Hep O Şarkı” dır. • Münire, romanı yazdığında artık yaşlı ve dul bir kadındır. Romanda hayatını anlatır ama hayatı aslında bütün hayatı boyunca aşık olduğu ve hayatı boyunca da kavuşamadığı Cemil Bey ile aralarındaki aşktan ibarettir. Münire, 50 yaşını geçmiş artık hayatın geride kalan kısmına bakarak yaşayan, yaşanmamışlıkları düşünerek kalan hayatını geçiren sade bir dul kadın; Hep O Şarkı da pişmanlıkları anlatan acıklı bir aşk romanı. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. ANKARA - Yakup Kadri Karaosmanoğlu • Üç ayrı bölümden oluşan eserin ilk bölümünde Milli Mücadele yıllarındaki Ankara’yı buluruz. İstanbul’dan gelmiş Selma Hanım, kocası Nazif Bey’in etkisiyle bir zamanlar yadırgadığı Milli Mücadeleye inanmaya başlar, ancak bu sefer de kocası Sakarya Muhaberesi’nden korkarak kaçmanın yollarını aramaktadır. Selma, Binbaşı Hakkı Bey’le mücadeleye devam eder ve yaralılara hemşirelik yapar. • İkinci bölümde hürriyet yıllarının Ankara’sı anlatılır. Binbaşı Hakkı Bey’le Selma evlenmiştir. • Üçüncü bölümde hürriyet ruhu ile aydın gençler yetişmiştir. Bunlardan biri de Neşet Sabit’tir. Selma üçüncü evliliği bu gençle yapar ve mutluluğa kavuşur. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. • Not: Romanda ülkesini seven gerçek kahramanların savaşlarda ölmesi üzerine Anadolu’nun yetersiz ve taklitçi insanların elinde kalması, savaş sonrasında Ankara’da şekillenen gerçek Batılılaşma çabalarının kozmopolitleşmeyle nasıl boğulmak istendiği anlatılır. İstanbul’daki savaş vurguncusu zengin kesimlerin kısa sürede Ankara’yı mekân edinmesi, İstanbul’daki yozlaşmayı Ankara’ya da taşımak istemeleri anlatılır. Yakup Kadri, bu bozulma karşısında yeni hükümeti uyarır. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. SODOM VE GOMORE Yakup Kadri Karaosmanoğlu • Mütareke dönemindeki İstanbul’da sosyal yaşam anlatılmıştır. Romanda Sami Bey ve ailesi ile bu aileyle ilişkili yerli ve yabancı kahramanlar anlatılır. • Leyla kültür ikiliği yaşayan, değerlerinden uzak bir tiptir. Onun yabancı subaylarla yanlış ilişkileri Necdet’i zamanla milli bilince ulaştırır. Tek olumlu kahraman Leyla’nın nişanlısı Necdet’tir. • Mütareke dönemi İstanbul’u, helak edilen kavimlerin yaşadığı Sodom ve Gomore’ye benzetilmiştir. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. PANOROMA I - II Yakup Kadri Karaosmanoğlu • Yazar, Panorama adlı iki ciltlik eserinde Cumhuriyet döneminin 1952’ye kadarki durumunu bir bir ele almıştır. Roman Atatürk’ün devrimine ayak uyduramayanları, ayak uyduranların yürüyüşe devam edemediklerini ve devam edenlerin ise ne hallere düştüklerini sergilemektedir. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. HÜKÜM GECESİ Yakup Kadri Karaosmanoğlu • Romanda 1908 yılında sonra İttihat ve Terakki ile Hürriyet ve İtilaf fırkalarının çekişmeleri konu edilmiştir. Eser belgesel romandır. Eserde İttihatçıların Bab-ı Ali baskını ile iktidarı ele geçirmeleri, Sadrazam Mahmut Paşa’nın öldürülmesi, Ahmet Kerim’in genç ve güzel Samiye’den etkilenmesi ve onun tarafından yaşamının mahvedilmesi anlatılmıştır. • Eserde Ahmet Kerim adındaki İttihat ve Terakki muhalifi gazetecinin yaşadıkları anlatılır. Hüküm gecesi idama mahkûm olduğu gecedir. Ziya Gökalp tarafından kurtarılır. Realist bakış açısıyla yazılan dokümanter bir romandır. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. BİR SÜRGÜN Yakup Kadri Karaosmanoğlu • Roman kahramanı Dr. Hikmet kültür ikiliği yaşayan batı hayranı bir tiptir. Sürgün onun için vatanına gitmek gibi olmuştur, çünkü Fransa’ya kaçmıştır. Fakat işler yolunda gitmez. Fransa’da sağlıksız ve yoksul bir yaşam geçirir. Bu romanda Fransız çıkarcılığının yergisi yapılmaktadır. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. NUR BABA Yakup kadri Karaosmanoğlu • Bu romanda bir Bektaşi tekkesinin yozlaşarak yarattığı toplumsal yıkımlar anlatılır. Bektaşi tekkesinin şeyhi olan Nur Baba güzel sesiyle etkilediği varlıklı kadın müritlerden çıkar sağlar. Önce, ölen şeyhin karısı Celile Bacı’yla evlenen Nur Baba, sonra Ziba Hanımefendiyi, ardından da Nigar’ı elde eder. Onlar yıpranınca da genç bir kız olan Süheyla ile evlenir. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. İSTANBUL’UN BİR (İÇ) YÜZÜ Refik Halit Karay • Yazar bu romanında bütün İstanbul’un iç yüzünü değil, yalnızca İstanbul’da yaşayan bir azınlığın içyüzünü gözler önüne seriyor; savaş zenginleri, karaborsacılar, vurguncular, türediler, İttihat ve Terakki’nin adamları… İstanbul’un “ öteki yüzü”, yani halk romanda yoktur. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. • İki bölümden oluşan eserin I. Bölümü Fikri Paşa Konağı etrafında eski İstanbul yaşamını anlatırken; II. bölüm 1908’den sonraki İstanbul’u bir savaş vurguncusu olan Kânî Bey’in şahsında anlatır. • Refik Halid “Eski ve yeni İstanbul” adlı son bölümde eski İstanbul’a olan özlemini anlatıyor ve şöyle diyor: ‘İstanbul daha ziyade eski devirde (Abdülhamit zamanı) şahsiyetli ve ehemmiyetli idi. Şimdi ise renksiz ve sefil…’ Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. BUGÜNÜN SARAYLISI Refik Halit Karay Orta gelirli İstanbul’da yasayan bir aileye, sonradan görme zengin bir akrabanın kızı olarak gelen bir kız ve bu ailenin yargı değerlerini nasıl alt üst edişi konu ediliyor. Kızın aileye gelir olarak sağladığı katkılar, kaprisleri ve güzel olmasından dolayı kıza birçok talip çıkmasının aile içinde yaptığı etkiler anlatılıyor. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. ÇETE Refik Halit Karay • Nina Daniloviç, bir Fransız subayla evli Rus prensesidir. Adana’ya eski Osmanlı İmparatorluğunun hazinesini bulmak için gitmek ister. O bölgede saklı olduğuna inanılan bir ton altını bulup zor durumdaki ülkesini kurtaracaktır. Fakat işler yolunda gitmez ve on altı kişilik Kıran Bey Çetesinin eline düşer. Bu çete bölgede Ermenilere işgalci Fransızlara karşı direnişi örgütlemektedir. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. • Zaman içerisinde Nina ile Kıran Bey arasında bir yakınlaşma başlar, birbirlerine âşık olurlar. Ama Kıran Bey ile Nina ayrılmak zorunda kalacaklardır. Bir çatışma esnasında Nina Türk birliğinin safına geçerek Fransızlara karşı vuruşur. Fransız kuvvetini yok ederler ve Kıran Bey ile Nina ömür boyu hayatlarını birleştirirler. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. MEMLEKET HİKÂYELERİ Refik Halit Karay • Sürgün olarak gittiği Anadolu’nun çeşitli kesimlerine mensup insanların yaşamları dile getirilmiştir. Anadolu’nun nasıl değiştiği, çağın manzarası, psikolojisi, mantığı, iç ve dış varlığı aktarılmıştır. Kitap 18 hikâyeden oluşmaktadır ve her hikâye birbirinden bağımsızdır… • Kitaptaki Hikâyeler: Şeftali Bahçeleri, Boz Eşek, Garip Bir Hediye, Yatık Emine, Koca Öküz, Vehbi Efendinin Kuşkusu, Sarı Bal, Şaka, Küs Ömer, Yatır, Komşu Namusu, Yılda Bir, Sus Payı, Kuvvete Karşı, Cer Hocası, Bir Saldırı, Ayşe'nin Yazgısı, Garaz Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. GURBET HİKÂYELERİ Refik Halit Karay • Yazarın yurtdışında sürgünde olduğu dönemde kaleme aldığı bu eserin konusunu bir veya birden fazla kişinin başından geçmiş, yaşanmış olaylar oluşturmaktadır. «Memleket özlemi» kitapta çok olarak işlenmiş konular arasındadır. Kitapta, insanın memleketi kadar güzel bir yere sahip olamayacağı, onun kıymetini, ondan uzak kalanların daha iyi bildiğini ve uğruna her şeyden vazgeçilebilecek bir şey olduğu savunulmuştur. • Kitaptaki Hikâyeler: Eskici, Köpek, Testi, Antikacı, Fener, Zincir, Gözyaşı, Yara, Keklik, Akrep, Çıban, Kaçak, Güneş, Hülle. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. AGO PAŞA’NIN HATIRATI Refik Halit Karay HİKAYE • Kitap kısa kısa hikâyelerden oluşmuştur. Kitabın birinci hikâyesi ise kitabın ismi olan “Ago Paşa’nın Hatıratı”dır. • Ago Paşa, herkesin isminden dolayı yanıldığı gibi bir insan değil aksine bir papağandır. Zamanında bir kuşçu dükkânında eğitilmiştir. Orada sahibi tarafından konuşmayı öğrenmiştir. • Ago Paşa’nın sahibi ona o zamanda neler yasak değilse onu öğretirdi ve o da bunu söylerdi. İnsanlar da onu merakla dinlerlerdi. Ama her şeyin bir sonu vardır. Ve kuş bunu anlayamaz. Bu sefer yine aynı şeyi söylemesine rağmen bu yasaklanmıştır. Bunun üzerine bu sefer sahibi polislerle uğraşmak zorunda kalır. O zaman sahibi onu tavan arasına saklar. Olaylar geçtiğinde de ona bu sefer ne söylemesi gerekiyorsa onu öğretirdi. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. Ona ilk önce “Yaşasın Padişahımız!” öğretilmişti. Bu yasaklanana kadar sahibi ve o mükemmel bir hayat sürmüşlerdi. Ama bu cümle de yasaklandığında yine büyük bir tehlike yaşamışlardı. Daha sonra “Yaşasın Hürriyet!” öğretilmişti. Yine ilk önceleri herkes şaşırmış, kuşun söylediklerine şaşıyordu. Sonra bu cümle yüzünden bu sefer “İttihat ve Terakki cemiyeti”ne girmişlerdi. Orada “Yaşasın İttihat ve Terakki!” diyerek yüzlerce kişiyi başına topluyor ve onların verdiği şeyleri yiyordu. Gün geçti bu da yasaklanmıştı. Bu sefer “Yaşasın Şeriat” öğretilmişti. Görenler bu kuşun kendi dillerine uygun olduğunu düşünerek yine ona yiyecekler veriyorlardı. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. • Sonra bu da yasaklanınca “Yaşasın Mahmut Şevket Paşa!” öğretilmiş ve bunu haykırıyordu. Bu yüzden Hareket Ordusu erkanından birine satılmıştı. İlk önceleri orada da rahat içindeydi. Bir gramofondan: • “Kimdir onlar? Kimdir onlar? • Hareket Ordusu!” öğrenmişti. Daha sonra sokaktan geçen bir lahana turşucusunun taklidini yaparak bunu; • “Kimdir onlar? Kimdir onlar? • Hareket Ordusu! • Lahana turşusu!”na çevirmişti. Sonra bunu dedi diye onu oradan atmışlardı. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. • Bu böyle devam etmişti. Ago Paşa öğrendikleri yüzünden ne acılar çekmiş ve neler neler ile ödüllendirilmişti. En sonunda yeni bir cümle öğrenmişti. Bu “Yaşasın Kuvayı Milliye!” idi. Daha sonra bu da yasaklandı. Artık bunlardan iyice sıkılmıştı. Çünkü ne öğrettiyseler önce onu rahat ettiriyor sonra cezalanmasına neden oluyordu. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. DİKMEN YILDIZI AKA GÜNDÜZ • Romanda, verilen görevi başarabilmesi için yakınlarına şehit olduğu söylenen Yüzbaşı Murat'ın nişanlısının ruhsal bunalım geçirişi, hem Murat'ı, hem de Murat'tan olduğunu sandığı ikizlerinden birini kendi babasının öldürttüğü saplantısına kapılışı, sağlığına kavuşması için gösterilen çabalar ve sonunda gerçeği öğrenip Mustafa Kemal Paşa tarafından sevgilisiyle evlendirilişi anlatılır. • Romanda Yıldız'ın bireysel serüveni çevresinde dönemin Ankara’sı ve Kurtuluş Savaşı yılları yüzeysel bir biçimde yansıtılmıştır. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. BİR ŞOFÖRÜN GİZLİ DEFTERİ AKA GÜNDÜZ • Yazar şoför milleti ile diğer insanları karşılaştırarak her zaman ve her yerde şoför milletinin horlandığından ve küçük görüldüğünden bahsederek romanına giriş yapar. Anlaşılacağı gibi, bir şoförün hayat hikâyesini türlü facialarla “süsleyen” ve bir erken dönem arabeski olma unvanını hak eden bir hikâyesi var romanın. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. • Asıl kahramanımız Aksaraylı Erol dürüst, çalışkan, namuslu ve yardımsever bir şofördür. Karşı komşuları Ekrem Paşanın kızı Çiler’i sever. Sosyal durumlarının farklılığını bilir, ama yine de evlenmek ister Çiler’le. Elbette reddedilecek, üstelik böyle bir densizlik yaptığı için karakola bile çekilecektir. Küçümsenen şoförlüğüdür. O da ticarete atılır; ama Çiler’i evliliğe ikna edemez. Bu sırada askerlik gelip çatmış, Erol Millî Mücadele’ye katılmıştır. Savaşın en sıcak cephelerinde yine şoför olarak memleket hizmetindedir. • Erol cephede savaşa dursun, İstanbul’da yozlaşma almış yürümüş, Çiler babasının ölümünden sonra semt değiştirip sosyeteye karışmıştır. Sosyete demek yozlaşma demektir. Nitekim Çiler, bu hayata ayak durmak için kısa zamanda “düşer”, erkeklerle para için düşüp kalkmaya başlar. “Paşa Kızı Çilek”tir artık adı. Erol da ilişki kurar onunla, kurtarmak ister, ama gururlu kadın bir kez daha reddedecektir Erol’u. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. • Olayların zincirleme ama kopuk kopuk aktığı hikâyede Çiler’in durumu iyide iyiye ağırlaşır. Bir müşterisinden frengi kapar, parasız kalır. Borçlanır. Yine Erol çıkar sahneye. Çileri’in tedavi masraflarını üstlenir, fişlenmekten kurtarıp Bursa’ya götürür onu. Çiler’e hastalık bulaştıran adamı da öldürür. Sonunda Erol ve Çiler evlenirler. • Ne var ki güzel günler uzun sürmeyecektir. Çiler, Erol’u yine terk eder, çocuğunu düşürür, Avrupa’da artistliğe başlar. Üstelik kokain de girmiştir hayatına. İşleri bozulup Ankara’ya döndüğünde kaçınılmaz son gelip çatar. Erol, Çiler’i öldürmeye kararlıdır. Ne var ki yaşadığı hayattan pişman kadın kendisini zehirler. Erol ise vurulup yaralanmıştır. Hastaneden kaçar, Aka Gündüz’ün evinde saklanır. Roman, onun hatıralarını okuyan Aka Gündüz tarafından yazılacaktır. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. Küller - Halide Nusret Zorlutuna • Halide Nusret Zorlutuna’nın 19 yaşında kaleme aldığı ilk romanı ‘Küller ‘ naif bir aşk hikayesinin ailenin genç kuşak fertlerinden birine mektuplar aracılığıyla anlatılmasından oluşuyor. Büyük bir aşkın film tadındaki hikayesi olan ‘Küller’de kıskançlık duygusunun aşkla iç içe geçmesi romanı besleyen yegane durumlardan, pişmanlık ise tüm bunların sonucu... Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. AŞK ve ZAFER – Halide Nusret Zorlutuna • Yirminci asrın ilk yıllarındaki Urfa’nın eşraflarından Eyüp Bey’in tek oğlu, Urfa’daki okulları birincilikle bitiren İbrahim’in, İstanbul Lisesi (Sultanisi)’nde okumaya başlaması, İstanbul Lisesi’nin son sınıfında iken I. Cihan Harbi’nin başlaması ve Çanakkale’de “eğitimli, yetişmiş bir neslin” cepheye koşması, ekseriyetinin şehit olması ve Urfalı İbrahim’in gazi olarak tekrar İstanbul’a gönderilişi konusu işlenmiştir. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. AYDINLIK KAPI Halide Nusret Zorlutuna • II. Meşrutiyet yıllarından başlayıp 1940’lara kadar uzanan uzun bir dönemin romanı. • Daha önce ‘Yaralılar’ adıyla tefrika edilen roman, biri aşkın ve ihtirasın peşinden giden, biri ise anneliği tercih eden iki kadın kahraman etrafında, Türk toplumunun yaşadığı medeniyet değişimini çarpıcı bir biçimde ortaya koyuyor. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. BİZİM DİYAR – Sevinç Çokum • Yazarlık hayatının ikinci romanı olan bu metinde Çokum, bir göç hikâyesi anlatıyor. Bu göç, bizim aslında çok yakından bildiğimiz bir mecburi göç: Sürgün… Osmanlı'nın kaybettiği Balkanlar'dan ayrılmak zorunda kalan bir ailenin çeşitli bireyleri üzerinden bütün göçlerin o temel duygusuna, o büyük hüzne varıyor. Bir yanda ölümler, bitmeyen zorlu yolculuklar, kendi toprağından ayrılmanın derin üzüntüsü; öte yanda dirayet, kenetlenme, öfke ve birliktelik. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. HİLAL GÖRÜNÜNCE – Sevinç Çokum • Sevinç Çokum bu romanında Türk dünyasının Kırım'la ilgili bir dilimini ele almıştır. 18531856 Kırım Harbi yıllarında Osmanlı Kırım yakınlaşması sırasında, Kırımlı Nizam Beyin kendi toprağına tutunma çabasının işlendiği romana Kırım Türklerine has renkli örf ve adetlerinin hakim olduğunu görmekteyiz. • Nizam Beyle birlikte romanın diğer kişileri Arslan ve Giray Beyler, Şirin Gelin, romana orjinallik katan -anlatıcı- Felekzâde Arif Çelebi karakterlerinin güçlü çizgileri, iç dünyalarının zenginlikleriyle yazarın olaydan bireye giden roman anlayışını ortaya koyarlar. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. KARANLIĞA DİRENEN YILDIZ Sevinç Çokum • 27 Mayıs 1960 askeri darbesinin çerçevesi içinde farklı kişilikler... Ayrılan sofralar, ihanetler, iki yüzlülükler, uydu vicdanlar... Medyanın şartlandırıcılığına ve sürüde yer almaya direnen, kendi kararlarını verme, birey olma sevdasındaki Feridun... Ve onun benliğinin kargaşasında muhafaza ettiği asıl sevdası... Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. GECE RÜZGÂRLARI - Sevinç Çokum • Tepeşehir düğümünü ve Himmet olayını çözmeğe çalışan Süsen Divitçi'nin gözlemleri.... Süsen'in rüyasına göre biri intihar çizgisine gelecektir; fakat kim? Özal devrinde geçen iç içe fakat birbiriyle bütünlenen iki ayrı hikâye... Toplumun çarpıklaşan çehresi içinde ideoloji kargaşasından çıktıktan sonra çıkarlarına koşan kesimler... Yazarın, mizah, eleştiri, ironi cephesinin su yüzüne çıktığı ve yeni derinlikler kazandığı bir kitabıdır. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. ÇIRPINTILAR - Sevinç Çokum • Yazarın üzerinde durduğu göç dramından ve "parçalanmış aile"lerden bir başka kesittir. • Avustralya'ya göç etmiş üç kişilik bir ailenin ayakta durma savaşını, bu savaşın nelere mal olabileceğini, kendi ülkelerine dönüşlerinde yaşayacakları uyumsuzlukları anlatır. • Türk romanı için yeni, sıcak ve unutulmaz kişilikler çizmektedir. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. AZAP TOPRAKLARI - Emine Işınsu • Eser, Batı Trakya'da yaşayan Türklerin altmışlı yılların ikinci yarısında gördükleri eziyeti, ora ahalisinin yaşantısını, umutlarını, beklentilerini anlatır. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. SANCI - Emine Işınsu • 1970 öncesinin solcuları tarafından katledilen ülkücü Dursun Önkuzu'nun gerçek hayat hikâyesini anlatır, o tarihin Türkiye'sinden kesitler verir. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. CANBAZ - Emine Işınsu • Türkiye'de sendikacılık hareketinin başlangıcını, bir kısım sendikacının dejenerasyonunu, onlara direnen bir kadın sendikacıyı ve bu arada sağ ve sol gruplaşmalardaki fikir ayrılıklarını ve bazı grupların sendikalara hakimiyetini anlatır. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. ÇİÇEKLER BÜYÜR - Emine Işınsu • Yetmişli yılların ilk yarısında, Bulgaristan'da yaşayan Türk azınlığın, Bulgar milliyetçiliğine ve Marksizm'e tutsak olmuş yaşantısını, çektiği maddî-manevî ıstırabı, orada yaşayan Türklerin umutlarını, beklentilerini, Bulgaristan'ın Türk azınlıklar üzerinde oynadığı oyunları ve Türkiye'ye uzanma gayretlerini anlatır. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. KÜÇÜK DÜNYA - Emine Işınsu • Bin dokuz yüz ellilerde, yüksek tahsilli bir İstanbullu kızın, evlenip Şanlıurfa'ya gitmesini; orada Urfa'nın mistik havası ile eşinin arkadaşlarından biriyle asla kelimeye dökülmeyen, su yüzüne çıkmayan büyük aşkını anlatır. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. KAF DAĞININ ARDINDA Emine Işınsu • Memleketin karışık zamanlarında, solda şöhret olmuş romancı olan Mevsim, maddî bakımdan da, olağanüstü bir duruma sahipti... Fakat bütün bunlar, devamlı bir arayış içinde bulunan Mevsim'e yetecek miydi?... Mevsim'in ruhu açtı ve hayatın kendisine sunduğu maddi imkânlarla doyum bulamıyordu. Mehmet onun için; bir roman kahramanı, bir sevda, aynı zamanda maneviyat kapısını açan anahtar olacaktı, ama galiba bu anahtar, Kaf Dağı'nın arkasındaydı. Ve Mevsim'in kendi içine doğru çileli seyahatini bu eserde okuyacaksınız. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. CUMHURİYET TÜRKÜSÜ Emine Işınsu 1922'nin kolu kanadı kırık Osmanlı İmparatorluğu.. Türkiye Büyük Millet Meclisi kurulalı bir yıl geçmiş... İstanbul hâlâ işgal altında. Mustafa Kemal ve muhalifleri.. Sakarya'nın bu muzaffer Kumandanı'na karşı bunca itham neden? O, Türkçü fikirleri fiiliyata döken bir Kumandan değil midir, o halde?.. Eski Osmanlı Mutasarrıfı Hüseyin Hüsnü Bey'de kristalleşen Osmanlılık fikri.. Jön Türkler, İttihat ve Terakki ve onun muhalifi Hürriyet ve İtilâf Partisi.. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. • Bir yanda Türkçüler.. bir yanda, İngiliz himayesi ve Amerikan mandası taraftarları.. Velhasıl zor günler, acı günler yaşanmakta, çökmekte olan İmparatorluğun mirasında Anadolu, dişi ile tırnağı ile, kadını ve erkeği ile son ve kesin bağımsızlık ve özgürlük savaşına hazırlanıyor. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. • DOST DİYE DİYE-Emine Işınsu (deneme) Yazar, bu denemeleriyle, Âyetler'in ışığında bir "gönül yolu" sunuyor okuyucularına. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. CİĞERDELEN – Safiye Erol • Ciğerdelen adlı romanında akıncıların hayatlarını konu alır. Eserin ilk baskısı 1946'da yapıldıCiğerdelen Osmanlı hayatının önemli bir kesitini çarpıcı bir şekilde yansıtırken, tarih romancılığı sahasında da bir kilometre taşı olmuştur. Ciğerdelen'in ‘post-modern bir aşk romanı’dır. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. KADIKÖYÜ'NÜN ROMANI – Safiye Erol • Kadıköyü'nde yaşayan ve altı gençten oluşan bir grubun 1930-1940 yılları arasında yasadıkları modern hayâtı anlatan bir roman. Aşk duygusunun bütün dalgalanmaları ile tahlil edildiği kitap, üslûbu ve ele alındığı konular bakımından orijinal bir yere sahiptir. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. ÇÖLDE BİTEN RAHMET AĞACI Safiye Erol • Safiye Erol'un 1962 yılında Yeni İstanbul gazetesinde tefrika edilen eseri "Çölde Biten Rahmet Ağacı" da kitap haline getirildi. • Batı'yı tanıyan Türk ve İslâm kültürünü ruhunda mezcetmiş bir münevver ve mütefekkir olan yazarı, Çölde Biten Rahmet Ağacı'nda Peygamber Efendimizin hayatından bazı safhaları nefis üslubu ve akıcı diliyle anlatıyor. Bir Ramazan ayı boyunca otuz gün tefrika edildiğinde geniş ilgi gören eser, Müslüman Türk insanının, Sevgili Peygamberine olan büyük sevgisinin de bir işareti. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. DİNEYRİ PAPAZI - Safiye Erol Safiye Erol’un özel hayatından da izler taşıyan ve bu yönüyle otobiyografik bir özellik arz eden roman, yazarın en önemli eseri sayılmaktadır. Safiye Erol’un, Dineyri Papazı adlı romanında bir genç kızın bireyleşim/kemalat süreci anlatılmaktadır. Analitik psikolojide kahramanın kendisini bütün yönleriyle tanıması olarak ifade edilen bireyleşim yolculuğunu, tasavvuf kâmil insan olma yolunda geçirilen süreçle izah eder. Her iki halde de sınav ve çile dolu bir yolculuk yaşaması gerekmektedir. Sonunda ruhsal bütünlüğe ulaşan birey, kendilik değerine kavuşacak ve mutlu olacaktır. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. • Yazar, diğer romanlarında olduğu gibi, bu son romanında da aşkı merkeze alır. Hayatının aşkını bulduğuna inanan bir genç kızın, yaşadığı ruh sancıları, anlatının içerik düzlemini oluşturur. Aşkı en saf haliyle yaşayan baş kişinin, iç dünyası derin psikolojik tahlillerle ve bütün çıplaklığıyla gözler önüne serilir. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. DOMANİÇ DAĞLARININ YOLCUSU Şükûfe Nihal (gezi-hikaye) • Şukufe Nihal çeşitli gazetelerde, çıktığı yurt gezilerine dair izlenimlerini yayımlardı. Bu yazılarda, ülkenin ilerlemesi bakımından aydınlara çok görev düştüğünden, aydınların memleketle barışarak gezmeleri gerektiğinden bahsederdi. • Geziler, onun sanatını zenginleştirici bir malzeme teşkil etmenin ötesinde, ideallerini örneklerle seslendirme imkanı da sağlıyordu. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. • Çıktığı bu yurt gezilerini, bir roman kurgusuyla şekillendirerek “Domaniç Dağlarının Yolcusu” (Bir Yurt Gezisi) adıyla 1949 yılında kitaplaştırıldı. Eser aynı yıl Şakir Sırmalı yönetmenliğinde “Domaniç Yolcusu” adıyla filme de aktarıldı. • Şukufe Nihal, Domaniç Dağlarının Yolcusu’nda büyük bir hayranlık beslediği Milli Mücadele dönemini, destanlaşan kişisel bir hikâye üzerinden anlatıyor. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt. • Hikâyeye göre, Kurtuluş Savaşı sırasında İnegöl yakınlarında, Domaniç dağlarından inen bir köylü kadını, düşmana yol göstererek vatana ihanet ettiğini öğrendiği biricik oğlunu silahını çekerek öldürüyor. Yazar, bu etkileyici öyküden ve gözünde devleşen Anadolu kadınından bir iz bulmak üzere, olayın geçtiği yerlere araştırma yapmaya gidiyor. Kitap, yazarın bu gezi sırasındaki duygu ve düşünceleriyle, yaşadığı hadiselerden oluşuyor. Mehmet Erdoğan And. Lis. Mücahid Serçek Ed. Öğrt.