e-dergi - Kanser Daire Başkanlığı
advertisement
2015 Yılı Sayı: 2 E-DERGİ Kanser Daire Başkanlığı Yayınıdır Meme Kanseri İçin Farkındalığı Artıracağız Kanser Daire Başkanı Doç.Dr.Murat Gültekin Kanser beraberinde taşıdığı fiziksel rahatsızlıkların yanı sıra sosyal, maddi ve manevi yönleri ile mücadelesi zor bir hastalıktır. Dünya genelinde artışı öngörülen kanser yükü ile başa çıkabilmek için oluşturulan ulusal kanser kontrol programları oldukça büyük önem taşımaktadır. Ülkemizde uygulanmakta olan kanser kontrol programında da oldukça önemli gelişmeler elde edilmiş olup bunlardan bir kısmını şu şekilde özetlemek mümkündür; * Kanser kayıtçılığında, dünya nüfusunun % 8’i takip edilmektedir. Ülkemizde ise toplam nüfusun yaklaşık % 100’ü 81 ilimizde kurulan kanser kayıt merkezleri ile aktif olarak takip edilmektedir. * İzmir Kanser Kayıt Merkezimiz, Dünya Sağlık Örgütü Uluslararası Kanser Araştırma Kurumu (IARC) tarafından Bölgesel Eğitim Merkezi (Hub) olarak seçilmiştir. * Kanser önleme çalışmalarında tütün ve obezite ile mücadele devam edecektir. Ayrıca 2013 yılında, Türkiye Radon Haritalandırma ve Eylem Planı hayata geçirilmiş, Türkiye Asbest Kontrolü Stratejik Eylem Planının ise 1. Fazı tamamlanmıştır. Asbest için alınan toprak numuneleri ölçümü ve radon için belirlenen adreslerde ölçüm işlemi tamamlanmasının ardından ıslah ve önleme çalışmalarını başlatılacaktır. 2 T.C . S a ğ l ı k Ba ka n l ı ğ ı Tü r k iye H a lk S a ğ lığ ı Ku r u mu Ka n s e r Da ire Ba ş ka n lığ ı * KETEM’lerde yapılan kanser taramalarına Aile Hekimlerinin entegrasyonu sağlanmış olup 2014’te daha da aktif yer almalarına başlanılmıştır. * Gaitada gizli kan testi ile taramalara da devam edilmektedir. * Servikal kanser tarama programında kullanılacak olan HPV testlerinin alımı tamamlanmış olup, Ağustos 2014’de rahim ağzı kanseri taramalarında pap smeare ilaveten HPV DNA testlerine geçilmiştir. * Ülkemizde kanserle olan mücadelemiz bütün toplumsal unsurların desteği ile devam edecektir. Kanserle mücadele uzun soluklu bir maratondur ve ekonomik güç, siyasal istikrar ile birlikte halkımızın da aktif katılımını gerektirmektedir. Biz farkındayız, kanseri yeneceğiz… Doç. Dr. Murat GÜLTEKİN Daire Başkanı T.C . Sağl ı k Bakanl ı ğı Türki ye Hal k Sağl ı ğı Kurumu Kanser D ai re Başkanlığ ı 3 Meme Kanseri İçin Farkındalığı Artıracağız Ekim ayı Meme Kanseri Bilinçlendirme Ayı Etkinlikleri kapsamında Nevşehir’e gelen Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun eşi Sare Davutoğlu, Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin, Nevşehir Valisi Mehmet Ceylan, Hacettepe Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Murat Tuncer, KETEM’de tarama yaptıran hastalar, meme kanseri tedavisi gören hastalar Sivil Toplum Kuruluşları ve vatandaşlar katıldı. Saygı duruşunda bulunulması ve İstiklal Marşı’nın okunmasının ardından bir konuşma yapan meme kanseri tedavisi gören Yasemin Tamer, “Yaklaşık 5 yıldır meme kanseri ile mücadele ediyorum. Kanserde erken teşhisin önemli olduğunu düşünüyorum. Eğer riskiniz varsa erken kontrol yaptırıp korkunuzu alabilirsiniz. Artık meme kanserinin yaş ortalaması düştü. Farkındalığın artması anlamında çok güzel çalışmalar yapılıyor” dedi. Konferansın açılış konuşmasını yapan Sağlık Bakanlığı Kanser Daire Başkanı Doç. Dr. Murat Gültekin ise, “Ekim ayı meme kanseri farkındalık ayıdır. Dünya genelinde olduğu gibi bizde farklı etkinlikler yapalım dedik. Dünyanın yeni kanser istatistiklerinin en önünde kadınlarda görünen en fazla kanser riski meme kanseridir. Artık dünya genelinde en öndedir. Türkiye’de de son yıllarda kadınlarda görünen kanser türü. 60 bin kadınımıza kanser teşhisi koyuyoruz ve bunun 15 bini meme kanseridir. Meme kanseri tamamen tedavi edilebilen bir kanserdir. Kadın, üretkenliği ve çalışkanlığı dışında bizim için gelecek demektir. AB bir yılda 1.6 trilyon harcıyor. 2020’ye kadar tüm Avrupa genelinde yüzde 100 tarama ortaya koydular. biz sadece 40 yaşında mamografiye gelin diyoruz” ifadelerini kullandı. Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin de, "Yola çıkarken önce insan dedik. İnsanı yaşat ki devlet yaşasın dedik. Önce insanın yaşam, eğitim ve temel haklarını gördük. Kadın erkek hiçbir ayrımcılık yapmadan insanlara fırsat eşitliği verdik. Bu yüzden 12 yılımız dolu dolu geçti. Sağlıkta dönüşüm en temel dönüşümdür. Burada en önemli pozitif ayrımcılıkta kadınlarımıza ve çocuklarımıza verildi. Mutlaka farkındalığın artması gerekiyor. Bu bilincin yükselmesi gerektiğini düşünüyoruz. Bütün fırsatlar elimizdedir. Yeni araştırmaların bize önemli bir faktör olarak olduğunu görüyoruz. Bu işin maliyetinin de sonuçtan daha ucuz olduğunu düşünüyoruz. Koruyucu ve önleyici sisteme mutlaka inanmamız gerekiyor. 12 yıllık Ankara tecrübesinin ardından şehrimize döndüğümüzde ilk olarak verdiğimiz talimat meme kanseri oldu. Kadınlarımızın çekindiğini gördük ama bu işin başında inanan birilerinin olduğunu görünce sonuçlarının hızlı bir şekilde değiştiğini gördük. 76 milyonun sağlığı toplum sağlığından geçiyor. Gücümüzü birleştirip koordine olacağız ve erken teşhisin hayat kurtardığını görüyoruz" şeklinde konuştu. Nevşehir Valisi Mehmet Ceylan da, "İlimizde böyle hayırlı bir işi yaptığınız için teşekkür ediyorum. Erken teşhisin ve KETEM'in ne kadar önemli olduğunu bir kez daha hissediyorum. Büyük bir vebal altında olduğumuzun bilinci ile ve halkımızın imkânlardan en iyi şekilde yararlanabilmeleri için değerli halkımıza yönelik sürdürmeye devam edeceğiz. Bize destek olan herkese teşekkür ediyorum. bu tür toplantıların hem bilinçlenmemize ve hastalığı yenmenin erken teşhis olduğuna inanmamıza teşvik olmasını diliyorum" diye konuştu. 4 T.C . S a ğ l ı k Ba ka n l ı ğ ı Tü r k iye H a lk S a ğ lığ ı Ku r u mu Ka n s e r Da ire Ba ş ka n lığ ı T.C . Sağl ı k Bakanl ı ğı Türki ye Hal k Sağl ı ğı Kurumu Kanser D ai re Başkanlığ ı 5 Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun eşi Sare Davutoğlu, kitlelere doğru bilginin verilmesi gerektiğini söyledi. Davutoğlu, şunları söyledi: “İnsanlar arası iletişimin hız kazandığı günümüzde sahip olduğumuz araçlarımız bu mücadele etkin bir şekilde kullanılması çok önemlidir. Kitlelere doğru bilgi ve yönlendirmelerle aktarılması gerekmektedir. Meme kanseri mücadelede yer alan tüm aktörlerin hastanın kendisi ve yakınları bilinç ve duyarlılıklarının yanında birbirleri ile kuracağı iletişimde STK’ların yeri önemlidir. Tüm kanser türlerinin önlenmesinde hastaların çözüme katkı sürecine dahil edilmemeleri mücadelemizi olumsuz etkilemektedir. Hastanın ve ailesinin yalnız olmadıklarını hatırlatmak gerekir. Bir bayanın kanser tanısı alması bütün ailesini sarsacaktır. Pek çok ülkede meme kanserinin etkinliğini artırmak için mamografi kullanılmaktadır. Bu araçların ülkemizin her köşesindeki kadınlarımıza ulaştırarak daha faydalı olacaktır. Öncülükler son derecede önemlidir. KETEM’lerde çalışan personellerin meme kanserinde ne kadar önemli bir görev icra ettikleri bilinmektedir. Meme kanseri tüm kadınların kanserlerinin 4’te 1’ini oluşturuyor. Alkol ve tütün kullanımı, stres ve daha kısa süreli emzirme ve zaman zaman kontrolsüzce kullanılan hormon tedavilerindeki ilaçlar meme kanserinin arttığını açıklayan faktörlerdir. Çevresel kanserojenlerin arttığı günümüzde kanserojenlerden sakınmak için kullanılan gıdalar faydalı olacaktır. Her yıl ekim ayında yapılan etkinlikler kapsamında farkındalık düzeyini artıracak faaliyetler düzenliyorlar. Bu programların meme kanseri ile birlikte tüm kanser türlerinde farkındalık oluşturmasını temenni ediyorum. 6 T.C . S a ğ l ı k Ba ka n l ı ğ ı Tü r k iye H a lk S a ğ lığ ı Ku r u mu Ka n s e r Da ire Ba ş ka n lığ ı Konferans da, meme kanseri mücadelesinde emeği geçen; Başbakan Ahmet Davutoğlu'nun eşi Sare Davutoğlu, Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin, Hacettepe Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Murat Tuncer, Nevşehir Valisi Mehmet Ceylan’nın eşi Zühal Ceylan, Muş Valisi Vedat Büyükersoy'un eşi Zehra Kadriye Büyükersoy, Aydın Valisi Erol Ayyıldız'ın eşi Dilek Didem Ayyıldız’a plaket verildi. Daha sonra Sare Davutoğlu ve beraberindeki protokol 36 dijital mamografi cihazı, 19 adet CR cihazı 5 adet mobil mamografi tarama aracı açılış törenini gerçekleştirerek, KETEM'i ziyaret etti. T.C . Sağl ı k Bakanl ı ğı Türki ye Hal k Sağl ı ğı Kurumu Kanser D ai re Başkanlığ ı 7 Ulusal Kanser Taramalarında Değerlendirme Grafikler : Kanser Daire Başkanlığı Kanser Tarama Ekibi Ülkemizde kanser taramaları Sağlık Bakanlığı Türk Halk Sağlığı Kurumu Kanser Daire Başkanlığı tarafından, Ulusal Kanser Tarama Standartlara uygun olarak Halk Sağlığı Müdürlüğü altında Kanser Erken Teşhis ve Tarama Merkezi (KETEM), Aile Hekimleri, Toplum Sağlığı Merkez’lerinde yürütülmektedir. Ayrıca Devlet Hastaneleri, Üniversite ve Özel Hastanelerden toplanan kanser tarama verileri değerlendirilerek kanser tarama istatistikleri yapılmaktadır. 8 Ulusal Kanser Tarama Standartları Türkiye genelinde doğrultusunda yürütülen meme, serviks, kolorektal kanser taramaları 2013 yılında olduğu gibi 2014 yılında da artarak devam etmiştir. Aşağıdaki grafiklerde yurt genelinde ve Halk Sağlığı Müdürlüğü tarafından yürütülen kanser taramalarındaki artış görülmektedir. T.C . S a ğ l ı k Ba ka n l ı ğ ı Tü r k iye H a lk S a ğ lığ ı Ku r u mu Ka n s e r Da ire Ba ş ka n lığ ı T.C . Sağl ı k Bakanl ı ğı Türki ye Hal k Sağl ı ğı Kurumu Kanser D ai re Başkanlığ ı 9 SICAK HAVA BALONLARI KANSER İÇİN HAVALANDI Kanser Daire Başkanlığı “Ekim Ayı Meme Kanseri Bilinçlendirme ve Farkındalık Ayı” kapsamında kanser hastaları ve sağlık çalışanları ile birlikte Kapadokya'da balona bindi. Nevşehir'in Ürgüp ilçesinde sabahın erken saatlerinde düzenlenen balon turu öncesinde sıcak hava balonlarının sepetlerine meme kanserine dikkat çekmek için çeşitli pankartlar asıldı. Daha sonra pembe önlükleri ile balonlara binen ve Türkiye'nin çeşitli illerinden gelen kanser hastaları burada açtıkları pankartlar ile hastalığa meydan okudu. Ardından havalanan balonlar yaklaşık bir saat süre ile Kapadokya semalarında kaldı. Balonlardaki kanser hastaları Kapadokya'daki peribacalarını gökyüzünden görme imkânı bulurken bol bol fotoğraf çektiler. Etkinliği organize eden Kanser Daire Başkanı Doç. Dr. Murat Gültekin yaptığı açıklamada: "Her yıl Ekim ayı 'Meme Kanseri Farkındalık Ayı' olarak kutlanmaktadır. Bu yıl çok daha farklı bir etkinlik yapmak istedik. Meme Kanseri alanında çalışan sivil toplum örgütleri ve hastalarımızla birlikte Kapadokya'da balon turu düzenledik. Buradaki amacımız; hastalarımızla el ele verebilmek, güneşin doğuşunu beraber izleyebilmek, sohbet edebilmek, onların yaşadığı sorunları dinleyip empati yapabilmek, bu sorunlara çözüm bulabilmek. Sloganımız ise “Hastalarımızla el ele kanser sana güle güle'" dedi. Etkinliğe katılan kanser hastaları ise, bu gibi etkinliklerin kendileri açısından büyük bir moral kaynağı olduğunu belirterek aynı zamanda bu sayede meme kanserine dikkat çekildiğini kaydetti. 10 T.C . S a ğ l ı k Ba ka n l ı ğ ı Tü r k iye H a lk S a ğ lığ ı Ku r u mu Ka n s e r Da ire Ba ş ka n lığ ı 36.AVRASYA MARATONU Avrupa ve Asya kıtalarını birbirine bağlayan Boğaziçi Köprüsünde 36.sı yapılan Avrasya Maratonu 16 Kasım Pazar günü yapıldı. Sabah saat 08:00’da Altunizade Kavşağında İstanbul Halk Sağlığı Müdürlüğü standından, yürüyüş katılımcılarına göğüs numaraları verildi. Sporcuların ve halkın buluştuğu maratona İstanbul Belediye Başkanı tarafından start verildi. THSK Bulaşıcı olmayan Hastalıklar Programlar ve Kanser Kurum Başkan Yardımcısı Sayın Uzm.Dr.Bekir Keskinkılıç’ın beraberinde Kanser Dairesi Başkanı Doç. Dr. Murat Gültekin ve Daire çalışanları, Kadın ve Üreme Sağlığı Daire Başkanığı, Obezite Diabet ve Kronik Hastalıklar Daire Başkanlığının yanısıra; Kanserle Dans Derneği tarafından davet edilen Türk Radyasyon Onkolojisi Derneği, Türk Tıbbi Onkoloji Derneği, Türk Onkoloji Vakfı ve Türk Plastik-Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Derneği, Europa Donna Türkiye (Meme Hastalıkları Koalisyonu Derneği), Lenfoma Platformu, Trabzon Umut ve Savaşım Derneği, 60 meme kanser hikayesi olan kadından oluşan Farkındalık Korosu, Kanser Savaşçıları, Kanser Hastaları ve Yakınları Dayanışma Grubu ile beraber kanser için “Erken Tanı Hayat Kurtarır” sloganıyla yürüdüler. T.C . Sağl ı k Bakanl ı ğı Türki ye Hal k Sağl ı ğı Kurumu Kanser D ai re Başkanlığ ı 11 Bölgesel Kanser Değerlendirme Toplantısı Bayburt, Gümüşhane, Erzincan, Bingöl, Muş, Ağrı, Kars, Ardahan İlleri Bölgesel Kanser Değerlendirme Toplantısı 15 Kasım 2014 tarihinde Erzurum' da gerçekleştirildi. Toplantıya Sayın Kanser Daire Başkanımız Doç. Dr. Murat GÜLTEKİN' de katıldı. Halk Sağlığı Müdürlerimizle 2015 yılı için kanser konusunda yapılacak çalışmaların gözden geçirildiği toplantı olumlu geçti. Yapılan değerlendirme toplantısından sonra Erzurum Büyükşehir Belediyesinin hibesi ve Halk Sağlığı Müdürlüğünün emekleri ile hazırlanan "kanser tarama aracının" hizmete başlaması nedeniyle bir tören düzenlendi. Törende konuşma yapan Kanser Daire Başkanımız Doç. Dr. Murat GÜLTEKİN kanser tarama aracının tüm Erzurum halkına hayırlı uğurlu olmasını dileyerek, kanserden korkmayalım taramalara katılalım dedi. 12 T.C . S a ğ l ı k Ba ka n l ı ğ ı Tü r k iye H a lk S a ğ lığ ı Ku r u mu Ka n s e r Da ire Ba ş ka n lığ ı KETEM ve Ulusal HPV Labaratuvarı Kurum Başkanımız Prof. Dr. Seçil Özkan ile Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar, Programlar ve Kanser Başkan Yardımcımız Dr. Bekir Keskinkılıç Ankara Etimesgut ilçesinde yeni kurulan Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim (KETEM) Merkezi ile Ulusal HPV laboratuarımızı ziyaret etti. Kurum Başkanımıza ziyaret sırasında KETEM işleyişi ve yurt genelinde sürdürülen HPV taramalarındaki laboratuar işleyişi hakkında Daire Başkanımız Doç. Dr. Murat Gültekin ve çalışan personellerimiz tarafından detaylı bilgi verildi. Kurumumuz tarafınca yeni hayata geçirilen, toplum temelli taramalarda kullanılan ve mükerrer taramaların önüne geçerek anlık tarama hızları verebilen, Halk Sağlığı Bilgi Sistemleri ve Kanser Modülü hakkında bilgi verildi. Çalışan personellerimiz ile de bir araya gelen kurum Başkanımıza kanser taramaları ve KETEM işleyişleri hakkında yaşanılan sorunlar hakkında bilgi verildi ve olası çözüm önerileri üzerinde tartışıldı. T.C . Sağl ı k Bakanl ı ğı Türki ye Hal k Sağl ı ğı Kurumu Kanser D ai re Başkanlığ ı 13 Alanya KETEM Açılışı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Kanser Daire Başkanı Doç. Dr. Murat Gültekin’in katılımıyla gerçekleştirilen ve Antalya Halk Sağlığı Müdürlüğü tarafınca düzenlenen Alanya KETEM açılışı 8 Ekim’de yapıldı. Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Kanser Daire Başkanı Doç. Dr. Murat Gültekin, Antalya Halk Sağlığı Müdürü Dr. Murat Özdemir ve Alanya Kaymakamı Sayın Hasan Tanrıseven tarafından açılış konuşmaları yapılarak başlayan organizasyon, KETEM’in ziyareti ve müzik dinletisi ile son buldu. 14 T.C . S a ğ l ı k Ba ka n l ı ğ ı Tü r k iye H a lk S a ğ lığ ı Ku r u mu Ka n s e r Da ire Ba ş ka n lığ ı Denizin Derinliklerden Kansere Karşıyız Antalya İlimiz Alanya bölgesinde Sağlıkta Umut Vakfı ve Antalya Halk Sağlığı Müdürlüğü tarafınca organize edilen dalış etkinliği gerçekleştirildi. Meme kanserine karşı halkın farkındalık düzeyini arttırmak amacıyla Antalya Halk Sağlığı Müdürlüğü çalışanları, THSK Kanser Daire Başkanlığı, Sağlıkta Umut Vakfı ve meme kanseri hastalarının dalış yaptığı etkinlik, su altında açılan pankartlar ve su üstünde gösterilen dövizlerle son bulurken, bu etkinliğe halkımızla birlikte yurt dışından da çok sayıda turist ilgi ve katılım gösterdi. T.C . Sağl ı k Bakanl ı ğı Türki ye Hal k Sağl ı ğı Kurumu Kanser D ai re Başkanlığ ı 15 Sağlık Okuryazarlığın da Kanser Okuryazarlığı Ülkemizde ve birçok ülkede uygulanmakta olan Ulusal Kanser Tarama Standartlarını bilmemiz, yaşama geçirmemiz ve etrafımızdaki toplumu da bu konuda bilgilendirmemiz Kanser Okuryazarlık düzeyinde artışa yol açmaktadır. Ulusal Kanser Tarama Standartları; * 30 yaşında Rahim Ağzı Kanser için Pap Smear ve HPV testi * 40 yaşında Meme Kanseri için Mamografi Film çekimi * 50 yaşında Kolon Kanseri için Gaitada Gizli Kan (GGK) testi önerilmektedir., Sağlık Okuryazarlığı, karmaşık okumaları, Tülay Bayramoğlu Sağlığın korunması ve geliştirilmesi önemli bir devlet görevidir. Doğru eğitim ve sağlık politikalarıyla belirli bilinç düzeyine ulaşmış bireylerin, toplumun sağlığını koruma ve geliştirme açısından önemli işlev ve sorumluluğu vardır Sağlık sorunlarının önlenmesi erken tanı, uygun tedavi ve yitirilen yetilerin kazandırılması bakımından önemli etmenlerden biride bireyin sağlıkla ilgili doğru kaynaklara ulaşabilme, elde ettiği bilgiyi değerlendirebilme ve yaşama geçirebilme yeteneği, kısaca SAĞLIK OKURYAZARLIĞI düzeyidir. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Sağlık Okuryazarlığını; sağlıkla ilgili bilgilerin okunması ve anlaşılması için gerekli temel becerilerin ötesinde, bireylerin sağlığını geliştirmesi ve sağlıkla ilgili bilgiye ulaşması, anlaması ve kullanması için gerekli olan temel motivasyonu tanımlayan bilişsel ve sosyal beceriler kapasitesi olarak; Amerikan Tıp Fakültesi ise bireyin sağlığı ile ilgili uygun karar vermesi için gerekli sağlık bilgisi ve hizmetlerini elde etme, anlama ve idrak etme kapasitesinin düzeyi olarak tanımlamıştır. dinleyip anlamayı analitik ve karar verici beceriyi ve bu beceriyi sağlıkla ilgili durumlarda kullanabilmeyi içermektedir. Sağlık Okuryazarlığı reçete edilen ilaç talimatlarını, randevu kartlarını, tıbbi eğitim broşürlerini, doktorların açıklamalarını ve onam formlarını anlama ve karmaşık sağlık sistemleri ile baş edebilme yeteneğine sahip olmak Sağlık Okuryazarlığı düzeyi belirler. Kamu harcamasının tüm ülkelerde sağlık harcamalarından kaynaklandığı bilinmekte olup “toplumun Sağlık Okuryazarlığı düzeyi” arttıkça kamunun sağlık harcamalarında oluşan gereksiz maliyetten kurtulma ihtimali de doğal sonuç olarak beklenmektedir. Ayrıca “bireysel hak” olarak bireylerin kendi hak ve sınırları konusunda bilgilendirilmeleri kamu organların sorumluluğundadır. Yani bireyin sağlık konusunda kendisine sunulan hizmetleri doğru algılaması ve kendi sağlık düzeyi/ ortamı konusunda farkındalığın sağlanması ona sunulması gereken bir haktır. Sağlık Okuryazarlığı Nutbeam’a göre üç düzeyde ele alınmaktadır; 1-Temel/Fonksiyonel Sağlık Okuryazarlığını 2-İnteraktif Sağlık Okuryazarlığını 3-Eleştirel Sağlık Okuryazarlığını 16 T.C . S a ğ l ı k Ba ka n l ı ğ ı Tü r k iye H a lk S a ğ lığ ı Ku r u mu Ka n s e r Da ire Ba ş ka n lığ ı Ülkelerin gelişmişlik düzeylerine bakılmaksızın Sağlık Okuryazarlığı düzeyinin tüm dünyada düşük olduğu bilinmektedir. Olumsuz etkiler göz önüne alındığında Sağlık Okuryazarlığı düzeyinin doğrudan yada dolaylı olarak, morbitite ve mortalite oranları ile temel sağlık göstergelerini de etkilediği söylenebilir. Sağlık Okuryazarlık düzeyi düşük bireyler; hastalık yapıcı etkenlere, özellikle meslek hastalıklarına ve iş kazalarına daha fazla maruz kalabilirler. Hastalık belirtilerini daha geç fark edebilirler. Pek çok hastalığın erken teşhisi, örneğin meme kanserinin erken teşhisi iyileşme oranını artırıcı bir unsurdur. Sağlık Okuryazarlık düzeyi yüksek olanlar, erken teşhis tanı ve tedavide karar verme yetisi ve sağlıklı bireylerin çoğalmasına sebep olmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) kanserin önlenmesi amacıyla erken tanı ve tarama programlarının uygulanmasını önermektedir. Böylece kanser tarama oranları %70’lere ulaştığı zaman, yeni kanser vakaları, ileri evrede tanı alan kanser olguları ve meme, serviks, kolorektal kanserlere bağlı ölümlerin azalacağı öngörülmektedir. Ulusal Kanser Taramalarında başarıyı elde etmek için tüm bireylerin Kanser Okuryazarlık düzeyinin artırılması gerekmektedir. Hedeflenen sağlıklı bireyler için koruyucu ve önleyici sağlık politikalarını tüm kurum ve kuruluşların işbirliği ile istikrarlı bir şekilde uygulamak gerekmektedir. Özellik arz eden riskli durumlarda Aile Hekimi ve Kanser Tarama Eğitim Merkezi (KETEM) lerine ücretsiz başvurup bilgi alabilirsiniz. Kanser Okuryazarlığı düzeyimiz Kanser taramalarına katılım oranları ile doğru orantılıdır. Erken teşhisle yeni kanser vakaları, ileri evrede tanı alan kanser olguları ve meme, serviks, kolorektal kanserlere bağlı ölümlerin azalacağı öngörülmektedir. Gelin hep beraber sağlıklı bireyler ve toplum için önerilen taramalara katılarak Kanser okuryazarlık düzeyimizi artıralım. Çünkü Sağlık Okuryazarlığı; * Hasta olmamak için ne yapmam gerekirtiğini öğrenmeliyim, * Beni nelerin hasta edeceğini ve hastalığımın neleri körükleyeceğini öğrenmeliyim, * Sağlık hizmetlerine nasıl ulaşabilirim, * Sağlık Profesyonelleri ile nasıl iletişim kurabilirim, * Sağlıkla ilgili yazılı ve görsel medyayı nasıl kullanabilirim? için gereklidir. T.C . Sağl ı k Bakanl ı ğı Türki ye Hal k Sağl ı ğı Kurumu Kanser D ai re Başkanlığ ı 17 Toplantılar Akciğer Kanserinde Elektronik Burun Ulusal Kanser Danışma Kurulu Toplantısı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Kanser Daire Başkanlığı, Türkiye Bilimsel Araştırmalar Kurumu (TÜBİTAK), Marmara Araştırma Merkezi (MAM), Ortadoğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) ve Hacettepe Üniversiteleri ile ortaklaşa hazırlanan “Akciğer Kanserinde Elektronik Burun” 1003 Projesinin TÜBİTAK başvurusu 1. Aşamayı geçti. Proje Bilimsel Kurulu’nun ilk toplantısı 25 Kasım 2014 tarihinde Kanser Daire Başkanlığı’nda gerçekleştirilmiş, ileriye yönelik yapılması planlananlar görüşülerek projenin yol haritası oluşturulmuştur. Ulusal Radon Haritalama Projesi Kanserle ilgili ulusal politikaların görüşülmesi ve kanserle ilgili konularda eylem planlarının hazırlanması ile ilgili bilimsel görüşler almak amacıyla Ulusal Kanser Danışma Kurulu toplantısı düzenlendi. Türkiye’nin tüm üniversite ve Araştırma Hastaneleri ile birlikte dalında uzman 200’ e yakın bilim adamlarımızdan oluşan Ulusal Kanser Danışma Kurulu ve Alt Kurul Üyeleri Kanser Daire Başkanlığının ev sahipliğinde 8-9 Aralık 2014 tarihinde Ankara da bir araya geldi. Toplantıda açılış konuşması yapan Sağlık Bakanlığı Ulusal Radon Haritalaması Projesi” kapsamında 15 Ekim tarihinde Türkiye Atom Enerjisi Kurumu (TAEK) ile ortaklaşa düzenlenen toplantıda projedeki mevcut durum ve ileriye yönelik planlamalar görüşüldü. Projeye Kasım ayında Düzce, Kocaeli, Sakarya, Aralık ayında ise İzmir ve Bilecik’e detektör yerleştirilerek devam edilmesi kararlaştırılırken, detektörlerin yerleştirildiği ilk 5 ilimizdeki durum da görüşülmüştür. Detektörlerin zamanından önce yerleştirilmesini sağlayan ve bu konuda üstün özveri ve emek ile destek veren Kayseri ili Halk Sağlığı müdürlüğümüz ve personellerimize teşekkür eder; benzer başarıların diğer illerimizde de devam etmesini temenni ederiz 18 T.C . S a ğ l ı k Ba ka n l ı ğ ı Tü r k iye H a lk S a ğ lığ ı Ku r u mu Ka n s e r Da ire Ba ş ka n lığ ı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Başkanımız sayın Prof. Dr. Seçil Özkan Kurumumuzun çalışmalarından bahsederken, belirlenen politikalar ışığında kanserle mücadeleye devam edeceklerini bildirdi. Sağlık Bakanlığı Müsteşarı Yardımcısı Prof. Dr. İrfan Şencan sağlıkta dönüşüm projelerinin kapsamında kurulacak olan ve artık yasalaşan Türkiye ve Sağlık Enstitüleri Birliği’nin çalışma ve yapılanma prensiplerinden bahsetti. T.C . Sağl ı k Bakanl ı ğı Türki ye Hal k Sağl ı ğı Kurumu Kanser D ai re Başkanlığ ı 19 ULUSAL DANIŞMA ALT KURULLARI : Açılış konuşmalarının ardından 12 alt kurul gruplar halinde kanser konusunda kendilerine sorulan soruların cevaplandırılması çalışmalarına başladı. İkinci gün ise alınan kararların sunumları yapılarak UKDK toplantısı sonlandırıldı. 20 T.C . S a ğ l ı k Ba ka n l ı ğ ı Tü r k iye H a lk S a ğ lığ ı Ku r u mu Ka n s e r Da ire Ba ş ka n lığ ı 1-Epidemiyoloji ve Kayıt Alt Kurulu 2- Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Altkurulu 3-Tıbbi Jeoloji Alt Kurulu 4-Palyatif Bakım Altkurulu 5-Erken Tanı ve Tarama Alt Kurulu 5.a) Meme kanser 5.b) Serviks kanseri 5.c) Kolon Kanseri 5.d) -Diğer Kanser Taramaları Alt Kurulu 5.d.1) Ürolojik Kanserler 5.d.2) Akciğer Kanseri Taramaları 5.d.3) Mide Kanseri Taramaları 5.d.4) Cilt Kanseri Taramaları 6-Elektromanyetik Alanlar Sağlık Etkileri Değerlendirme Alt Kurulu 7-Radyasyon Güvenliği Alt Kurulu 8-Preventif Onkoloji Alt Kurulu 9-Kanser Tedavi Alt Kurulu 10-İnsan Kaynakları Alt Kurulu 11-Onkolojik Araştırmalar Alt Kurulu 12-Ukdk Hasta Okulları Alt Kurulu T.C . Sağl ı k Bakanl ı ğı Türki ye Hal k Sağl ı ğı Kurumu Kanser D ai re Başkanlığ ı 21 Ulusal Kanser Kongreleri 1.Geriatri Onkoloji Kongresi Karadeniz Ülkeleri MemeMeme ve Serviks Kanseri Önleme 4.Karadeniz Ülkeleri ve Serviks Kanseri Koalisyonu Başkanlığı TÜRKİYE’de Önleme Toplantısı Ülkemizde Yapıldı Karadeniz Ülkeleri Meme ve Serviks Kanseri Önleme Koalisyonu 2011 yılında Gürcistan first lady’si sayın Sandra Roelofs önderliğinde kurulmuştur. Ermenistan, Azerbeycan, Bulgaristan, Gürcistan, Moldova, Romanya Türkiye ve Ukrayna Ülkelerinin Sağlık Bakanlığı yetkilileri, Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu bölgesel liderleri ve Avrupa Serviks Kanseri Birliği(ECCA)’nın başkanının yer aldığı koalisyonun 4. toplantısı T.C Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Kurumu Kanser Daire Başkanlığı katkılarıyla Hacettepe Üniversitesi ev sahipliğinde 11 Eylül 2014 tarihinde gerçekleştirilmiştir. 22 Toplantıda Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Kanser Daire Başkanı Murat Gültekin ülkemizde 1 Ağustos tarihiyle HPVDNA’sı ile taramaya geçildiğini, bu yöntemle taramalar negatif prediktif değerin yani “ kanseri teşhis edebilme- yakalayabilme” olanağının son bilimsel verilere göre çok daha yüksek olduğu, ayrıca ulusal laboratuarlarımızda değerlendirmelerin yapılarak vatandaşlarımıza sonuçlarının en geç 15 iş günü içerisinde ulaştırılacağını vurgulamıştır. 1 Ağustos-1 Eylül tarihleri arasında 81 ilde 18 bin vatandaşın, Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezlerinde HPV-DNA taramasını yaptırdığını belirtmiştir. Dünya genelinde ülkeden ülkeye değişmekle birlikte %15-40 arasında görülen HPV pozitifliğinin ülkemizde çok daha düşük oranlarda bulunduğunu (%2.5) belirtilmiştir. Toplantıda meme ve serviks kanserinin önlenmesi ve erken tespit edilmesine yönelik uluslararası işbirliği imkânları ve ileriye yönelik olası projeler de görüşülmüştür. T.C . S a ğ l ı k Ba ka n l ı ğ ı Tü r k iye H a lk S a ğ lığ ı Ku r u mu Ka n s e r Da ire Ba ş ka n lığ ı Ülkemiz ve dünyadaki geriatrik onkoloji alanında bilimsel gelişme ve sorunları tartışmak ve değerlendirmek amacıyla; Geriatrik Onkoloji Derneği tarafından Antalya’da 16-19 Ekim 2014 tarihinde “1. Geriatrik Onkoloji Kongresi ve Geriatrik Onkolojide Moleküler Nütrisyon Sempozyumu” düzenlendi. Ülkemizde ve dünyada kanser önemi giderek artan bir halk sağlığı sorunudur. Genel yaşam süresinin artması ile ülkemizde de popülasyon yaşlanmaktadır. Dünya geneline bakıldığında ileri yaştaki kişilerde kanser görülme sıklığı giderek artmaktadır. Yine dünya geneline bakıldığında kanser tanısı alan olguların yaklaşık % 60’ı ve kanser mortalitelerinin % 70’i 65 yaş ve üstü olgularda meydana geldiği görülmektedir. Ülkemizde ise kanser tanısı alanların %27’si 65 yaş ve üstündedir. İleri yaşta kimyasal tedavi uygulamaları ve kanser prevansiyonu hakkındaki doğrudan bilgilerin kısıtlı olması; bu yaş grubundaki olguların yönetiminde onkolojik ve geriatrik prensiplerin birlikte dikkate alınacağı özel bir yaklaşımı gerektirmektedir. Geriatrik kanserli hasta popülâsyonundaki fizyolojik ve farmakolojik farklılıkların değerlendirilmesi başta olmak üzere, tanı ve tedavilerdeki yeniliklerin tartışıldığı kongrede THSK Kanser Daire Başkanı Doç Dr. Murat Gültekin Ülkemizin Geriatrik Onkolojideki Ulusal Perspektifi hakkında açılış konuşması yaptı. T.C . Sağl ı k Bakanl ı ğı Türki ye Hal k Sağl ı ğı Kurumu Kanser D ai re Başkanlığ ı 23 Uluslararası Kanser Kongresi AR-GE Dünya Jinekolojik Kanserler Kongresi Onkolojide Yerli İlaç Üretimi Dünya Jinekolojik Kanserler Kongresi bu yıl 7-11 Kasım tarihlerinde Avusturalya Melbourne’de gerçekleştirilmiş olup 2500 kişinin katıldığı kongrede Daire Başkanımız Avrupa Birliği’nde onkolojik cerrahi eğitimlerine yönelik bir sunum yapmıştır. Avrupa ve Dünya jinekolojik kanser derneklerinin yönetim kurulu toplantılarına da katılım gösterilen kongrede serviks- endometrium- over kanserleri ve HPV enfeksiyonları ile ilgili güncel bilimsel veriler uluslararası konuyla ilgili uzman bilim adamlarınca katılımcılara aktarılmıştır. Ulusal Kanser Kongreleri 24.Ulusal Patoloji Kongresi 19-23 Kasım 2014 tarihleri arasında Trabzon’da 24. Ulusal Patoloji Kongresi düzenlenmiştir. Karadeniz Teknik Üniversitesi Prof. Dr. Osman Turan Kongre ve Kültür Merkezi’nde gerçekleşen kongreye Daire Başkanımız Doç. Dr. Murat Gültekin de katılım göstermiş ve “Türkiye’de Kanser İnsidansı” konulu bir sunum gerçekleştirmiştir. 24 T.C . S a ğ l ı k Ba ka n l ı ğ ı Tü r k iye H a lk S a ğ lığ ı Ku r u mu Ka n s e r Da ire Ba ş ka n lığ ı Türk İlaç Sektörüne ve Türk Tıbbı’na büyük katkıları olan yerli yatırım yapan sayılı birkaç Türk firması vardır. Dünya Sağlık Örgütü İlaç üretiminde GMP (İyi Üretim Uygulamaları Sertifikası) standartlarında getirerek kurallara uygun olarak üretim yapan firmaları belgelendirmektedir. Avrupa Birliği ve PIC/S ülkelerine farmasötik ürün ihracatı yapma izni almış olan firmalar ülkemizin ihracatına ve Avrupa Birliği ile entegrasyon sürecine katkıda bulunan öncü Türk firmaları son dönemde ülkemizde yerli üretime başlamıştır. Yerli onkolojik ilaç üretiminde de oldukça önemli çalışmalar yürütmüş olan firmalarımız bu alanda 33 tane ilacın yerel üretimi ve bunların hem ihracatı hem Türk hastaların hizmetine sunulması aracılığıyla yurtiçi ve yurtdışında önemli bir AR-GE başarısı elde etmiştir. Böylelikle yerli üretim ile beraber nadir hasta gruplarında ihtiyaç duyulan öksüz ilaçların üretimleri de gerçekleştirilmiştir. Ülkemizde Morfin Üretimi Başladı Palyatif bakımın olmazsa olmazı olan oral hızlı salınımlı morfin tabletlerinin, ülkemizde Hacettepe Üniversitesi Eczacılık Fakültesi ile birlikte yerli üretimi tamamlanmıştır. Yakın bir zamanda ruhsatlandırma çalışmaları tamamlanarak, aşağıdaki moleküller ihtiyaç duyulan hastalarımıza sunulacaktır. İLAÇ ÖZELLİĞİ Morfin MIR 15 mg Oral, Hızlı Salınım Morfin MIR 30 mg Oral, Hızlı Salınım Morfin MCR 10 mg Oral, Yavaş Salınım Morfin MCR 30 mg Oral, Yavaş Salınım Morfin MCR 100 mg Oral, Yavaş Salınım T.C . Sağl ı k Bakanl ı ğı Türki ye Hal k Sağl ı ğı Kurumu Kanser D ai re Başkanlığ ı 25 Temel Kanser Kayıtçılık Eğitimi Kanserle Daire Başkanlığı, Kanser kayıtçılığında belirli bir yerde ve zamanda, kanser tanısı almış her hastanın verisinin kaydedilmesi gerekir. Toplumda kanserin görülüş sıklığı, özel grupların risk düzeyleri, kanser tiplerinin insidans ve mortalitesi gibi bilgilerin elde edilebilmesi için bilimsel ve sistematik bir kanser kayıtçılığı faaliyeti yürütülmesi gerekmektedir. Kanser Kayıtçılığı, ”Kanser Kontrolü” çalışmalarının başlangıç noktasıdır. Kanser kayıtçılığında; Epidemiyoloji, kanser paternlerinin belirlenmesi, kanser yükünün tanımlanması, hedef popülasyonların belirlenmesi, tedavi şekillerinin tanımlanması, hasta sağ kalımlarının ölçülmesi amaçlanmaktadır. Kanser kayıt elemanları tarafından tek tek hasta dosyaları araştırılarak bilgiler kanser kayıt formlarına aktarılır. Bu formların İl Sağlık Müdürlüğü Kanser Kayıt Merkezlerinde Canreg-4 bilgisayar programına girilmesinin ardından dublikasyon kontrolü ve diğer kalite kontrolü çalışmaları yapıldıktan sonra veriler Başkanlığımıza elektronik ortamda gönderilmektedir. 26 T.C . S a ğ l ı k Ba ka n l ı ğ ı Tü r k iye H a lk S a ğ lığ ı Ku r u mu Ka n s e r Da ire Ba ş ka n lığ ı Kanser kayıtçılığı profesyonel anlamda kayıtçılığı bilmeyi gerektirir. Bu profesyonel kayıtçılık içinde Kanser Kayıt Elemanlarının, rutin kurslara tabi tutulmasını gerektirir. Aktif Kanser Kayıtçılığı konusunda kurslara tabi tutulmayan elemanlar, bu formları dolduramazlar, bu sistem içinde herhangi bir iş yapamazlar. Ayrıca bu elemanlar, değişen kayıtçılık standartları, kodlama sistemleri konusunda hizmetiçi eğitimlere tabi tutulmak zorundadır. Bu amaçla; Kanser Daire Başkanlığımız tarafından 06-08 Mayıs 2014 tarihleri arasında kanser epidemiyolojisi ve kanser kayıtçılığı ile ilgili temel bilgilerin verileceği “Temel Kanser Kayıtçılığı Eğitimi” yapılmaktadır. Kanser Kayıtçılığın da Kalite Eğitimi Başladı... Kanser Kayıtlarında kalite Eğitimleri başladı.14-16 Ekim 2014 tarihleri arasında Kanser Kayıtçılığında Kalite Eğitimi Doç. Dr. Murat Gültekin’in açılış konuşması ile başlamış bulunmaktadır. 19 ilin Kanser Kayıt Merkezinden 60 personelin katılımı ile gerçekleşmekte olan eğitim 3 gün boyunca devam edecektir. Bu sürede kanser kayıtçılığında kalite kontrolü, veri değerlendirme, raporlama konusunda teorik ve pratik dersler yapılacaktır. T.C . Sağl ı k Bakanl ı ğı Türki ye Hal k Sağl ı ğı Kurumu Kanser D ai re Başkanlığ ı 27 Michael Silberman Uluslararası Kanser Savaş Örgütü Başkanlığı Türkiye’de 3-6 Aralık 2014 tarihlerinde Avusturalya’ nın Melbourne şehrinde Dünya Kanser Kongresi yapılmış olup, Kanser Daire Başkanımız Doç. Dr. Murat Gültekin kongreye katılmıştır. Kongre de Dünya Kanser Liderleri Zirvesi toplantısına katılım sağlanmış, sonrasında Ürdün Prensesi Dina Mired, Güney Afrika First Lady’si, Jameika Sağlık Bakanı ve Avustralya Sağlık Bakanlığı Üst Düzey Yetkilisi Chris Baggoley katıldığı bir oturumda Kanser Kontrol Programında “Türkiye Deneyimleri ve Gelecek Yıllardaki Kanser Planlamalarımız” konusunda başkanımız tarafından sunum yapılmıştır. Kongrede Hacettepe Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Tezer Kutluk, dünyada kendi alanında en eski ve büyük sivil toplum kuruluşlarından Uluslararası Kanser Savaş Örgütü’nün (UICC) başkanlığına getirilmiştir. UICC tarihinde ilk defa bir Türk bilim adamı, derneğin seçilmiş başkanı olarak belirlenmiştir. 28 T.C . S a ğ l ı k Ba ka n l ı ğ ı Tü r k iye H a lk S a ğ lığ ı Ku r u mu Ka n s e r Da ire Ba ş ka n lığ ı Ortadoğu Kanser Konsorsiyumu-MECC Toplantısı Ankara’da Yapıldı Eş başkanlığını yürütmekte olduğumuz Ortadoğu Kanser Konsorsiyumu (MECC) ile birlikte ortadoğu ülkelerinde meme kanseri insidansı, görülme yaşı gibi epidemiyolojik verilerin paylaşıldığı toplantı Ankara’da yapılmıştır. Uluslararası konuşmacıların ve ülkemizden Türk Tıbbi Onkoloji Derneği, Türk Radyoloji Derneği, Türkiye Meme Hastalıkları Dernekleri Federasyonu, SenaTürk, Meme Sağlığı Derneği, Cerrahi Onkoloji Dernek’lerinin ve ülkemizin bu alanda önde gelen bilim insanlarının katılımı ile gerçekleşti. Toplantıda, meme kanseri taramalarının bu kanserden ölümleri azalttığı, taramalara devam edilmesi gerektiği, bu konudaki farkındalığın önemli olduğu sonucuna varılmıştır. T.C . Sağl ı k Bakanl ı ğı Türki ye Hal k Sağl ı ğı Kurumu Kanser D ai re Başkanlığ ı 29 Radon Satın Alma Türkiye Ev İçerisinde Radon Seviyesi Haritalandırma Çalışması 2015 KETEM Yatırımları 2014 yılında 19 CR ve 43 Dijital Mamografi alımı ile, tüm KETEM’leri dijitalize ettik. Şimdi sıra 2015’de Merkezi Mamografi Okuma Birimini Kurmada.. 2015’de de 16’sı Mobil toplam 56 yeni KETEM daha açacağız... İnsanların doğal kaynaklardan maruz kaldıkları radyasyon dozuna önemli bir katkı oluşturan radon gazının insan sağlığı üzerindeki olası etkilerinin belirlenmesine temel 2014 yılında 2 milyon GGT aldık.. Bu yıl 3 milyon GGT alımı daha yapacağız.. teşkil etmek üzere, kapalı ortamlardaki radon gazı miktarının belirlenmesi ve değerlendirilmesine yönelik 81 ilde yapılacak ölçümlerle “Türkiye Ev İçerisinde Radon Seviyesi Haritası” oluşturulması ve sonrasında “Ulusal Radon Kontrol Programı” geliştirilmesi için Bakanlığımız ve Türkiye Atom Enerji Kurumu arasında bir protokol imzalanmıştır. Önümüzdeki beş yıl içerisinde tamamlanması planlanan Türkiye Ev İçerisinde Radon Seviyesi haritalandırılması çalışmasında; Türkiye İstatistik Kurumu tarafınca bilimsel yöntemlerle seçilmiş ve ülkenin genelini temsil eden, 81 il de 62 bin üzerinde hanede dedektörler ile ev içerinde radon gazı miktarı 2 ay boyunca ölçülecektir. Çalışanlarımız Kanserle mücadele umut, güleryüz ve inançla başlar …Bu anlamda emeklerini ve desteklerini bizden hiçbir zaman esirgemeyen, her daim güleryüz ve sabırla çalışarak her günü enerjimizden hiçbir şey kaybetmeden tamamlamamızı sağlayan Sabiha Ceyhan, Rıza Özmen ve İbrahim Erdoğan’a 81 İl, değerli hocalarımızla,firmalarla ve tüm iletişimimizi sabır ve güleryüzle sağlayan Seyhan Azman ve Hülya Korkmaz’a sonsuz teşekkür. 30 T.C . S a ğ l ı k Ba ka n l ı ğ ı Tü r k iye H a lk S a ğ lığ ı Ku r u mu Ka n s e r Da ire Ba ş ka n lığ ı T.C . Sağl ı k Bakanl ı ğı Türki ye Hal k Sağl ı ğı Kurumu Kanser D ai re Başkanlığ ı 31 13 Kasım Dünya Pankreas Kanser Günü Pankreas kanseri nadir görülen ancak daha fazla araştırmalara gerek duyulan bir kanser türüdür. Bu konuda farkındalığı artırmak için tüm dünya da 13 Kasım 2014 ilk kez “Dünya Pankreas Kanseri Günü” olarak belirlenmiştir. Pankreas kanseri; erkeklerde ve ileri yaşlarda daha sık görülmektedir. T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Kurumu Kanser Daire Başkanlığı 2010 verilerine göre ülkemizde erkeklerde tüm kanserler içinde 9 sırada olup, 50 yaş üzeri için 7. sıraya yükselmektedir. Hastalığın sebebi kesin olarak bilinmemekle birlikte sigara, şeker hastalığı, kronik pankreatit risk faktörleri içinde gösterilmiştir. Ulusal Akciğer Kanseri Kongresi Akciğer Kanserleri Derneği (AKAD) tarafınca düzenlenen "Ulusal Akciğer Kanserleri Kongresi" 13-16 Mart tarihleri arasında Antalya’da gerçekleşti. Programında AKAD Başkanı Prof. Dr. Turhan ECE ile birlikte açılış konuşması yapan Daire Başkanımız, ülkemizdeki kanser kontrol politikaları ile birlikte, akciğer kanserleri epidemiyolojisi ve akciğer kanserleri özelinde yürütülen projelerimizi katılımcılar ile paylaştı. Akciğer kanserleri tarama programı üzerinde İngiltere Liverpool Üniversite’nden gelen Prof Dr John Field ile karşılıklı bilgi alışverişinde bulunuldu. 32 T.C . S a ğ l ı k Ba ka n l ı ğ ı Tü r k iye H a lk S a ğ lığ ı Ku r u mu Ka n s e r Da ire Ba ş ka n lığ ı Pankreas kanseri bulguları; iştahsızlık, kilo kaybı, karın ağrısı, sarılık, bulantıkusma, halsizlik, yorgunluk, ishal, sindirim zorluğu, sırt ağrısı, camcı macunu şeklinde dışkılama, aniden ortaya çıkan ve aile öyküsü olmayan şeker hastalığı şeklinde sayılabilinir. Pankreas başı kanseri sırta vuran ağrı ve tıkanma tipi sarılık ile daha erken bulgu verirken, gövde ve kuyruk kısmında oluşan kanserler komşu organ yayılımı yaptıktan sonra geç bulgu verirler. Tanı klinik bulgular, tümör belirteçleri ve ultrason, Bilgisayarlı Tomografi, Manyetik Rezonans, PET gibi radyolojik tetkiklerle konulur. Esas tedavisi cerrahidir, kemoterapi ve radyoterapi hastalığın yaygınlığına göre kullanılabilir. Esas tedavisi cerrahi olan bu hastalıkta erken tanı bu nedenle önemlidir. Bu amaçla 13 Kasım 2014 “Dünya Pankreas Kanseri Günü” olarak belirlenmiş ve farkındalık etkinlikleri düzenlenmektedir. T.C . Sağl ı k Bakanl ı ğı Türki ye Hal k Sağl ı ğı Kurumu Kanser D ai re Başkanlığ ı 33 22 Eylül Kronik Miyolosit Lösemi DünyaFarkındalık Günü 22 Eylül Kronik Miyelositer Lösemi (KML) Dünya Farkındalık Günü nedeniyle Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Hematoloji Anabilim dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Mühit Özcan Kanser Daire Başkanlığına açıklamalarda bulundu. Bir çeşit kanser türü olan KML nin çocukluk çağı ve erişkin dönemde görülebilmesine rağmen, daha sık olarak ileri yaş hastalığı olduğunu belirten Özcan sorularımızı cevapladı; KML NEDİR: Kan hücrelerini üreten kemik 7’inci Uluslararası Onkoloji Günleri’ne Genç Birikim Derneği (GençBir-Der) ve Onkoloji Hastaları Derneği Yardımlaşma ve dan tarafın (ONKO-SEV) düzenlenen 7’inci Uluslararası Muş’da Günleri Onkoloji başladı.81 ilimizden gelen hasta 34 temsilcileri ve sağlık personelimizin bir araya geldiği farkındalık yürüyüşünü takiben düzenlenen sempozyumun açılışına katılan Sayın Muş Valisi Vedat Büyükersoy kanserin tedavi edilebilir bir hastalık olduğunu ifade ederken, kanser ile mücadelede farkındalık etkinliklerinin ve erken teşhisin önemine değindi. Daire başkanımız Doç. Dr. Murat Gültekin yapmış olduğu açılış konuşmasında bakanlık ve kurum olarak olarak bu tür programlarda halk ile el ele vererek başarılı olmayı ve kanseri kontrol altına almayı amaçladıklarını belirtirken, bu anlamda sivil toplum örgütlerine düşen görevin de çok büyük olduğunu vurguladı. ulusal kanser kontrol programımızı anlatırken, Avrupa Birliği tarafından yayınlanan “Kansere Karşı Mücadele için Uluslar arası Eylem Planı” ve bu planda belirlenmiş olan iki önemli hedefi- kanserin önlenmesi ve kanser taramalarında %100 kapsama oranına ulaşma- ve bu hedeflere ulaşmak için hem toplum hem de sağlık personeli olarak yapılması gerekenlere değinildi. T.C . S a ğ l ı k Ba ka n l ı ğ ı Tü r k iye H a lk S a ğ lığ ı Ku r u mu Ka n s e r Da ire Ba ş ka n lığ ı iliğinde başlayan, kemik iliğini ve kanı tutan bir çeşit kanserdir. Bu kansere bağlı olarak vücutta zamanla giderek kontrolsüz şekilde artan bu hücreler hastalara uzun aylar, hatta yıllar boyunca sıkıntı vermeyebilirler. Çoğunlukla ileri yaşta, nadiren çocukluk çağında karşımıza çıkan KML’nin ortalama görülme yaşı 64’tür. Erkeklerde biraz daha sık görülür. Prof.Dr. Muhittin Özcan sayımında bile hastanın bir yakınması bulunmayabilir. KML hastalığından kuşkulanıldığında bir dizi kan testleri ve kalça kemiğinden lokal anestezi altında kemik iliği biyopsisi yapılır. Olağan kan incelemelerini yanı sıra, alınan kan lam üstünde yayılarak mikroskopta incelenir. Bunlar tanıda oldukça yol gösterici olmakla birlikte tanıyı kesinleştiren en önemli bulgu genetik ve moleküler yöntemlerin kullanımıyla elde edilir. KML de TEDAVİ: 2001 yılında 21. Yüzyılın ilk önemli ilaç grubu üretilene kadar tek şifa sağlayıcı tedavi olarak kök hücre nakli (geleneksel adıyla kemik iliği transplantasyonu) kullanılmaktaydı. O tarihte kullanıma giren ve lösemik hücrenin bir anlamda enerji kaynağını durduran mucize ilaçlar hastalıktaki KML ye NEDEN OLAN FAKTÖRLER: Kesin kötü seyri bir anda tam tersine çevirdi. Tirozin kinaz sebebi bilinmemekle birlikte; yüksek doz radyasyona isimli enzimi durduran bu ilaçlar (ingilizce inhibitor= maruz kalmak bilinen tek çevresel etkendir. Ailesel olma baskılayan, durduran, dolayısıyla TKİ=tirozin kinaz özelliği yoktur. Enfeksiyonlarla veya beslenmeyle ilişkisi inhibitörleri) ağızdan kullanılmaktadır.TKİ’leri düzenli gösterilememiştir. kullanıldıklarında hastaların %80-90 kadarında başarılı olmakta; ilacın başarısız olduğu veya yan etkilerinin çok görüldüğü durumlarda ise ya farklı bir TKİ (2. Nesil) KML BELİRTİLERİ: Hastalığa özel bir yakınma yoktur. Genellikle başka pek çok hastalıkta da ilacına geçilmekte veya kök hücre nakli ile hastalık iyileştirilmektedir. görülebilen, güçsüzlük, yorgunluk, kilo kaybı, kemik ağrıları, dalak büyüklüğüne bağlı olarak kaburgaların Ağızdan alınan haplarla kanserin tedavi edilmesi, yani altında karnın sol üst tarafında dolgunluk hissi ve dağlardaki vahşi ve kontrolsüz aslanların evdeki uysal yemeklerde çabucak doyma hissi olabilir. kedilere dönüştürülmesi bir rüyanın gerçekleşmesidir. Tedavi başarısı için ilaçlar düzenli kullanılmalı, KML TANISI NASIL KOYULUR: hematoloji kontrolleri aksatılmamalı ve hastalık Erken tanısı için önerilen bir test yoktur. Genellikle konusunda güvenilir kaynaklardan bilgi alınmalıdır. başka bir nedenle yapılan kan testinde, lökositlerin (akyuvar=kanın beyaz hücreleri, ingilizce WBC=white HEDEFİMİZ lösemiyi önlemek, önleyemediğimiz yerde başarıyla tedavi etmek; ilk aşamada lösemiden blood cell) sayısının yüksek çıkmasıyla anlaşılır. Normalde bir mm3 kanda en çok 10.000 tane bulunması ölümleri durdurmak; ardından da lösemisiz bir dünyada gereken lökositler, bunun üzerinde, hatta bazen 100.000- yaşamaktır. 200.000 düzeylerinde görülebilir. Bu kadar yüksek kan T.C . Sağl ı k Bakanl ı ğı Türki ye Hal k Sağl ı ğı Kurumu Kanser D ai re Başkanlığ ı 35 Baş’ınıza gelene boyun eğmeyin! Üç haftadan uzun süren boyunda şişlik, ses kısıklığı, ağızda yara, yutma zorluğu belirtileri baş boyun kanserlerinin habercisi olabilir. Sigara, alkol ve HPV virüsünün risk faktörü olarak tetiklediği baş boyun kanserleri, Avrupa’da bu yıl ikincisi düzenlenen “22-26 Eylül Baş Boyun Kanserleri Bilinçlendirme Haftası” kapsamında, Türkiye’de de gündeme taşınıyor. “Başınıza Gelmeden” sloganıyla oluşturulan kampanya, Türk Tıbbi Onkoloji Derneği, Türk Tıbbi Onkoloji Derneği, Türk Kulak, Burun, Boğaz ve Baş Boyun Cerrahisi Derneği, Türk Radyasyon Onkolojisi Derneği, T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Kanser Daire Başkanlığı destekleriyle gerçekleştirildi. Sessiz Koro “Avrupa Baş Boyun Kanserleri Farkındalık Haftası” çerçevesinde EHNS’i (Avrupa Baş 36 ve Boyun Derneği) tüm Avrupa genelinde yaptığı bilinçlendirme projelerinde destekleme kararı almıştı. Diğer kanser türleri karşısında Türkiye’de bilinirliği daha düşük olan baş ve boyun kanserlerine dair farkındalık yaratmak amacıyla “Başınıza Gelmeden” sloganıyla oluşturulan kampanyada posterler, broşürler ve açıkhava reklamları hazırlandı, aynı zamanda konu hakkında tv ve özel röportajlar organize edildi. Bu yıl yapılacak çalışmalarda hastalığın belirtilerine dikkat çekmek için 26 Eylül Cuma günü saat 12.30’da Kuğulu Park’da Devlet Çoksesli Müzik Korosu’nun desteği ile “Sessiz Koro” etkinliği düzenlendi ve Devlet Çok Sesli Müzik Korosu’nun seslendirdiği şarkıların sonunda sesleri kademeli olarak kısılarak sessizlik oluşturularak hastalığın en önemli belirtilerinden olan ses kısıklığına dikkat çekilmesi hedeflendi. HPV, ağız ve boğaz kanserlerini tetikliyor! Kansere bağlı ölüm nedenleri arasında 6’ncı sırada yer alan baş boyun kanserleri, erkeklerde kadınlara göre yaklaşık 2 ila 4 kat daha fazla görülmektedir. Bu kanserler( dudak, ağız boşluğu, nasofarinx ve farinx) bir arada değerlendirildiğinde dünyada en sık görülen 7. kanser olma ve kansere bağlı ölümlerin de 9. yedeni olarak yer alma özelliği taşımakta olduklarından önem arz etmektedirler. Dünyada yılda ortalama 550 bin kişi T.C . S a ğ l ı k Ba ka n l ı ğ ı Tü r k iye H a lk S a ğ lığ ı Ku r u mu Ka n s e r Da ire Ba ş ka n lığ ı bu kanserlere yakalanmakta ve bunun yaklaşık 300 bini ölümle sonuçlanmaktadır. Uzmanlar, sigara ve alkole bağlı baş boyun kanserlerinin azalırken, HPV’ye bağlı ağız ve boğaz kanserlerinde artış olduğuna dikkat çekmektedir. Dünyada tüm kanserlerin %5’ini baş boyun kanserleri oluşturuyor! Türkiye’de son dönemlerde Sağlık Bakanlığı’nın sigaraya yönelik uygulamaları ile baş boyun kanserlerinde önümüzdeki yıllarda bir azalmanın söz konusu olabileceğini söyleyen Hacettepe Tıp Fakültesi Kulak Burun Boğaz Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şefik Hoşal etkinlik esnasında yaptığı konuşmada “Baş boyun kanserlerinde hedefe yönelik ilaçlar yaşam kalitesini artırıyor, yaşam süresini uzatıyor” diyerek tedavideki gelişmelerin altını çizdi. Bu hastaların ancak yüzde 12’sinin çok erken evrelerde yakalanabildiğinin altını çizen Prof. Dr. Hoşal, “Baş ve boyun kanserlerini sadece geliştiği organ olarak değil, kaynaklandığı bölgelere göre değerlendiriyoruz. Örneğin ağız kanseri denildiği zaman bu kanserler dudaktan başlayarak ağız içinde dil, damak, diş eti, yanak kanserlerini kapsıyor. Yüz cildi dâhil olmak üzere burun boşluğu, paranazal sinüsler, geniz, gırtlak, yutak ve tükrük bezleri bu kanserlerin geliştiği bölge ve organlardır. Ağız içinde düzelmeyen yara, boğaz ağrısı, ses kısıklığı, yutma güçlüğü, burunda kanlı akıntı tıkanıklık, boyunda şişlik başlıca belirtilerdir. Bu sorunlar üç haftadan fazla devam ediyorsa mutlaka ilgili hekim muayenesi gerekir” uyarısında bulundu. T.C . Sağl ı k Bakanl ı ğı Türki ye Hal k Sağl ı ğı Kurumu Kanser D ai re Başkanlığ ı 37 yani tedavi sonrası tekrarlamayacak kanserlerden biridir. Güncel ilaç ve ışın tedavileri ile bazı lenfoma türlerinde %95’e kadar başarı var. Ağır seyreden bazı lenfomalarda ise kök hücre nakli ile yüksek başarı oranları sağlanabilir. Lenfoma tedavisinde dünyadaki ve Türkiye’deki çalışmaların amacı lenfomanın tansiyon, şeker vb. kontrol edilebilen kronik bir hastalık haline gelmesidir. TEDAVİ UYGULAMALARI DEĞİŞİYOR Türk Aferez Derneği Başkanı ve Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Tıp Fakültesi Hematoloji Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Fevzi Altuntaş Dünya Lenfoma Günü nedeniyle açıklama yaptı. Lenfomanın lenf bezi kanseri olduğunu belirten Prof. Dr. Altuntaş, hastalığın genellikle lenf bezlerinden ve bazende herhangi bir organdan köken alan heterojen bir grup kanser türü olduğuna dikkat çekti. Prof. Dr. Fevzi Altuntaş lenf bezi kanserlerinin Hodgkin ve Hodgkin Dışı Lenfoma olmak üzere iki alt tipi bulunduğunu belirterek bunların da kendi içinde çok sayıda alt grupları olduğunu kaydetti. LENFOMAYA NEDEN OLAN FAKTÖRLER Genetik, immünsupresyon, çevresel faktörler, infeksiyöz ajanlar (viruslar, bakteriler) kimyasal ve fiziksel ajanlar, radyasyon, kemoterapi, kollajen doku hastalıkları, bağışıklık sistemi bozulması ve bağışıklık sistemi hastalıkları lenfoma gelişme riskini artırmaktadır. LENFOMA BELİRTİLERİ Lenf bezesinde büyüklük (boyun, koltuk altı, kasık vb), vücutta 38 derece ve üzerinde ateş, kilo kaybı, gece terlemesi, ciltte kaşıntı, halsizlik, yorgunluk, düşkünlük ve tutulan organa ait herhangi belirtiler görülebilir. LENFOMA TEDAVİ EDİLEBİLİR Mİ? Lenfoma tedavi edilebilir bir hastalıktır. Bir taraftan kanser tedavi edilirken diğer taraftan kanseri önleyici girişimler hayata geçirilmelidir. Lenfoma kür şansı olan 38 Lenfoma tedavisinde eskiden sıklıkla hastane ortamında damardan verdiğimiz ilaç dönemi artık yerini evde, işyerinde ağız yoluyla alınabilen ilaç dönemine bırakıyor. Yani artık bazı lenfoma tiplerinde yeni bir döneme giriyoruz. Bazı lenfoma hastalarını artık ağızdan alınan haplarla yüksek başarı oranları ile tedavi ediyoruz. ”Akıllı ilaçlar” dediğimiz moleküller sayesinde yan etkilerin çok azaldığı ancak etkinliğin bir o kadar arttığı yeni bir tedavi dönemindeyiz. KÖK HÜCRE VE GENETİK ÇALIŞMALARI LENFOMA İÇİN UMUT VAAD EDİYOR Pek çok hastalıkta olduğu gibi lenfomada da kök hücreler ve genetik çalışmalar umut verici düzeyde devam etmektedir. Genel hastalıktan ziyade hasta bazlı tedaviler gündemde olacaktır. Artık bireyselleştirilmiş tedavi çağındayız. Hastanın ve hastalığının fotoğrafını çekip ona göre tedavi planlama şansımız var. BİREYSELLEŞTİRİLMİŞ TEDAVİ PLANI LENFOMA İLE MÜCADELE ŞANSINI ARTIRIYOR Lenfoma; aynı tip ve evreye sahip hastalar arasında bile belirgin farklılıkların görüldüğü heterojen bir hastalık grubudur. Hastaya doğru tedaviyi, doğru dozda, doğru zaman ve sıklıkta vermek asıl hedef olmalıdır. Bu bağlamda "bireyselleştirilmiş tedavi" dediğimiz daha güvenli, daha etkin ilaç ve tedavilerin hastanın genotipi ve bireysel gereksinimine göre verilmesi hedeflenmelidir. DÜZENLİ ARALIKLARDA VE YETERLİ DOZDA İLAÇ TEDAVİSİ ALMAK YAŞAMI UZATIYOR Lenfoma tedavisinde yaşam süresi için en önemli göstergelerden biri ilk aylarda aldığı ilaçların toplam dozudur. Bu bağlamda uygun aralıklarda (iki, üç hafta) yeterli dozda (önerilen doz) ilaç almak gereklidir. Bu nedenle iki veya üç hafta aralıklarla verilen tedavi sürelerini tıbbi zorunluluk olmadıkça geciktirmemeye gayret edilmelidir. T.C . S a ğ l ı k Ba ka n l ı ğ ı Tü r k iye H a lk S a ğ lığ ı Ku r u mu Ka n s e r Da ire Ba ş ka n lığ ı LENFOMANIN ÜLKEMİZDE DÜNYA STANDARTLARINDA TEDAVİ ŞANSI VAR Tedavide amaç ya yaşam süresini uzatmak ya da yaşam kalitesini artırmaktır. Bu bağlamda Türk tıbbında çok ileri düzeydeyiz. Hastalığın tedavisi için gerekli her türlü ilaca ve destek tedavilerine ulaşmak mümkün. Bazı batı ülkelerinde geri ödemede olmayan ilaçlara dahi ülkemizde makul sürede ulaşabiliyoruz. Bunda emeği geçen başta Sağlık Bakanlığı ve SGK her kademede çalışanına teşekkür etmek lazım. LENFOMA TEDAVİSİNDE PSİKOLOJİK DESTEK ÖNEMLİ Lenfoma tedavisinde hastalara psikolojik destek her kanser tedavisinde olduğu gibi önemli ve gerekli. Psikolojik destek alan hastalar daha umutlu yaşadıkları ve hayata daha olumlu baktıkları için hastalığın tedavisinde başarı şansı da artıyor. Çünkü psikolojik olarak güçlü olan hastalar hem tedaviye daha uyumlu hem de kendilerine ve sağlıklarına daha özenli yaklaşıyor. Öte yandan psikolojik destek tedavileri immün (bağışıklık) sistemi güçlendirmekte, tedaviye uyumu artırmakta ve tedavinin başarısını artırmakta ve sonuçta kanseri yenmede önemli olmaktadır. ŞEKER HASTALARI LENF KANSERLERİ BAKIMINDAN DAHA DİKKATLİ KONTROL EDİLMELİ Diabetes mellitus yani halk arasında şeker hastalığı olarak bilinen tablo insan sağlığı üzerine çeşitli olumsuz etkilere neden olmaktadır. Dünyada lenf bezi kanserlerinde artış görülmektedir. Yakın zamanlarda yayınlanan çalışmalar, şeker hastalığının birçok kanser riskini artırdığını göstermektedir. Şeker hastalığı olan kişiler normal sağlıklı kişiler ile karşılaştırıldığında, lösemi, lenfoma ve myeloma gibi kan, kemik iliği ve lenf bezi kanserleri gibi birçok kanser için risk faktörü olduğunu göstermektedir.Dünyanın çok saygın dergilerinden biri olan "Blood" son sayılarında Prof. Dr. Jorge J. Castillo şeker hastalığının lenfoma, lösemi ve myeloma gibi lenf bezi ve kemik iliği kanserler gelişme riskini artırdığını bildirmektedir. LENFOMA HASTALARI YAŞAM TARZLARINI DEĞİŞTİRMELİ, HAYATIN İÇİNDE AKTİF OLARAK YER ALMALI Prof:Dr.Fevzi Altuntaş Bu nedenle kilo kontrolünün süreklilik arz etmesi çok önemlidir. Sağlık Bakanlığının obezite ve sigara ile mücadele programları da lenfoma ve diğer kanserlerden korunmak için son derece önemli. Obezite ile mücadele için hem spor hem de düzenli yeme alışkanlığı edinilmelidir. Lenfoma hastalarının hayata sıkı sıkıya bağlı kalmaya çalışmalarının, aile ve arkadaş çevreleri ile daha sıcak ilişkiler içinde bulunmalarının hastalık ile mücadelede çok önemli avantaj sağladığını biliyoruz. Lenfoma hastaları tıbbi gereklilik olmadıkça toplumdan kendilerini soyutlamamalıdır. Hastaların gelecek kaygısı nedeniyle kariyer planlamalarından vazgeçmemeleri, sevdikleri işleri yapmaları, sevdikleri yemekleri yemeleri yani hayatı olabildiğince normal akışında yaşamalarını öneriyoruz. EVE GÖTÜRÜLECEK MESAJLAR - LENFOMA DÜNYADA VE ÜLKEMİZDE SIK GÖRÜLEN BİR KAN HASTALIĞIDIR… - DİYABETİ OLANLAR KAN VE LENF BEZİ KANSERLERİ BAKIMINDAN DAHA DİKKATLİ KONTROL EDİLMELİ… -DÜZENLİ VE SAĞLIKLI YAŞAM KOŞULLARI VE KİLO KONTROLÜ LENFOMADAN KORUNMAK İÇİN ÖNEMLİ… Rochester üniversitesinden Dr. Marshall Lichtman - “KİŞİYE ÖZEL TEDAVİ PLANLAMASI” çalışmasında "Başarılı ve süregen kilo kaybı gelecekte lösemi, lenfoma ve myeloma gelişim riskini azaltmaktadır". TEDAVİNİN BAŞARISINI ARTIRIYOR… T.C . Sağl ı k Bakanl ı ğı Türki ye Hal k Sağl ı ğı Kurumu Kanser D ai re Başkanlığ ı 39 Meme Onarımı Farkındalık Günü 10 Ekim Türkiye’de ilk kez, “Meme Onarımı Farkındalık Günü” (Breast Reconstruction Awareness DayBRA Day), Türk Plastik Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Derneği'nin öncülüğünde, T.C Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Kanser Daire Başkanlığı, Ankara Meme Hastalıkları Derneği, Türkiye Meme Hastalıkları Dernekleri Federasyonu ve Kanserle Dans, Europa Donna ve Kansersiz Yaşam Dernekleri gibi meme kanseri ile ilgili sivil toplum kuruluşlarının işbirliği ile 10 Ekim Cuma günü Ankara’da düzenlenen etkinlikle kutlandı. Meme Onarımı Farkındalık Günün de temel amaç; Meme kanser ile yüz yüze gelen kadınların kanser nedeniyle memelerinin alınması sonrasında meme 40 onarımı hakkında bilgilendirilmesi, farkındalık oluşturulması ve bu imkana ulaşabilmesi için tasarlanmış olan bir sosyal sorumluluk projesidir. ATO Congresium Ankara'da düzenlenen, halka açık sempozyum ve etkinliklerde meme kanseri, sadece onarım cerrahisi değil, tüm yönleriyle masaya yatırıldı. Etkinliklerden önce düzenlenen basın bilgilendirme toplantısına, T.C Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Kanser Daire Başkanı Doç. Dr. Murat Gültekin, Türk Plastik Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Derneği Genel Sekreteri Prof. Dr. Sühan Ayhan, Türk Plastik Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Derneği Basın Sorumlusu Prof. Dr. Eksal Kargı ve Ankara Meme Hastalıkları Derneği Başkanı Prof. Dr. Bülent Alıç katıldı. Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Kanser Dairesi Başkanı Doç. Dr. Murat Gültekin, meme kanserinin tüm dünyada olduğu gibi Türkiye'de de kadınlarda en sık T.C . S a ğ l ı k Ba ka n l ı ğ ı Tü r k iye H a lk S a ğ lığ ı Ku r u mu Ka n s e r Da ire Ba ş ka n lığ ı görülen kanser türü olduğunun altını çizerek, "Meme kanseri, yılda yaklaşık 15 bin kadını etkilemekte. 2000'li yıllardan beri tüm kanser istatistiklerimizde kadın kanserlerinin yüzde 20-25'i meme kanseridir. Risk faktörleri arasında ailede meme öyküsü, erken ilk adet yaşı, geç menopoz, çocuk emzirmeme ve obezite sayılabilir. Erken teşhise yönelik yapılan meme kanseri taramaları, bu kanserlerden ölümleri ve hastalığın sıklığını azaltmada en etkili yöntemdir." Doç. Dr. Gültekin, meme kanserinde erken evrede tedavi başarısının yüzde yüz sağlanabildiğini vurgulayarak, ileri evrelerde hem yaşam süresinin kısıtlı olduğunu hem de hastanın yaşam kalitesinin önemli ölçüde düştüğünü dile getirdi. Bu nedenle taramaların çok önemli olduğuna işaret eden Gültekin, şöyle devam etti:"Türkiye'de teşhis edilen meme kanserlerinin yaklaşık yarısı ne yazık ki ileri evrede olup, meme koruyucu cerrahi oranlarımız hala istenilen düzeyde değildir. KETEM ve toplum tabanlı taramaların yapıldığı merkezlerde yüzde 85 oranında erken evrede teşhis edilmektedir. yüksek olan kadınların da, kanserle yüzleşmeden korunmanın bazı yolları olduğuna, ilaç tedavisinin yanı sıra koruyucu mastektomi ve eş zamanlı olarak memenin yeniden yapılmasının, meme kanserinden büyük oranda koruduğuna dikkat çektiler. Halka açık ve ücretsiz olan sempozyum da meme kanserinde erken tanının önemi ve tedavi sürecindeki güncel yaklaşımların yanı sıra, memenin yeniden yapılması ve tedaviden sonra hastaların karşılaştıkları fiziksel, psikolojik sorunlar ve bunlarla baş etme yolları, kanser hastasında beslenme gibi konularda halka aydınlatıcı bilgiler verildi. Sonrasında, memeleri alındıktan sonra meme onarımı yapılan kadınlar, bu ameliyatın hayatlarını nasıl etkilediği konusunda deneyimlerini paylaştı. Salonda ayrıca, maket üzerinde kendi kendine meme muayene ve onarım yöntemleri hakkında hasta eğitimi, meme kanseri sonrası resim resim ve sanatla Erken teşhis hayat kurtarır, meme koruyucu cerrahiler ve meme onarımı ise hayata bağlar" Meme Onarımı Farkındalık Günü etkinliklerinde konuşan uzmanlar, hastaların kanser tedavisinden sonra tam ve dolu bir yaşamın mümkün olduğuna ve meme onarımının kadınlık duygusunu yeniden kazandırdığına; ayrıca meme kanseri gelişme riski T.C . Sağl ı k Bakanl ı ğı Türki ye Hal k Sağl ı ğı Kurumu Kanser D ai re Başkanlığ ı 41 TÜBA-Ulusal Kanser Politikaları Çalıştayı Türkiye Bilimler Akademisi “Ulusal Kanser Politikaları Çalıştayı” 27-28 Haziran tarihlerinde İstanbul’da 200 bilim insanının katılımıyla gerçekleştirildi. Çalıştay, TÜBA Asli Üyesi ve TÜBA-Kanser Çalışma Grubu Yürütücüsü Prof. Dr. Taner Demirer, TÜBA Başkanı Prof. Dr. Ahmet Cevat Acar, Sağlık Bakanlığı Müsteşarı Prof. Dr. Eyüp Gümüş ve TBMM Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu Başkanı Necdet Ünüvar’ın konuşmalarıyla açıldı. Çalıştay’da; Temel Onkoloji’de Sorunlar, Kanserde Alternatif Tıp, Erişkin Onkolojide Sorunlar, Radyasyon Onkolojisinde Sorunları, Temel ve Klinik Onkoloji Alanında Yapılan Bilimsel Çalışmalarda Yaşanan Sorunlar, Kanser ve Etik Masası, Kanserde Eğitim (Rotasyon, Müfredat, Standardizasyon, Akademik Eğitim), Kanserde Palyatif Tıp, Kanserde Hemşirelik, Kanserde Erken Teşhis ve Epidemiyoloji, Pediatrik Hematoloji/ Onkolojide Sorunlar, Kanser Hastalarının Sorunları, Kanser Verilerinin Toplanması ve Değerlendirilmesinde Yaşananlar Sorunlar, Kanser İlaçlarının Üretimi ve Hastaların Erişimindeki Engeller, Kemoterapi Hazırlanmasında Merkezi Ünitelerin Önemi ve Hazırlama Sistemlerinin Standardizasyonu isimli toplam 15 masa oluşturuldu. Kanser Daire Başkanlığı çalıştay da farklı masalarda görev alarak bilimsel alanda çalışmakta olan hocalarımıza bakanlığımızın çalışmaları hakkında bilgi vererek katkıda bulunmuştur. Kanser Kayıtçılığında CANTURK Yazılım Günümüzde, ülkemizde ve Dünya’da sağlık politikaları giderek daha büyük bir oranda bulaşıcı olmayan hastalıkların kontrolüne odaklanmaktadır. Bunun nedeni; gerek hastalık yükü, gerekse yüksek ölüm oranı ile devlet ekonomilerine yük olan sağlık sorununun büyük ölçüde kontrol altına alınan bulaşıcı hastalıklardan çok, kronik hastalıklar ve kanserin olmasıdır. Son derece basit önlemlerle büyük ölçüde korunmak mümkünken kanser, hem Dünya’da hem de ülkemizde giderek artmaktadır. Türkiye’de 2002 yılında tüm ölümlerin %12’si kansere bağlıyken bu oran 2012’de %21’e çıkmıştır. Öngörülen bu kanser yükü ile başa çıkabilmek için ulusal kanser kontrol programı oluşturulmuş ve çalışmaya başlanmıştır. Ulusal kanser kontrol programımızın dört ana başlığından biride kanser kayıtçılığıdır. 2013 yılında 81 ilimizde aktif kanser kayıtçılığına başlanılmış ve ülkemiz de toplam nüfusun yaklaşık % 100’ ü kanser gelişimi açısından aktif takip altına alınmıştır. En son 2010 yılı Türkiye Kanser İstatistiğimiz yayınlamış olup 2010 yılı kanser istatistiklerine göre ülkemizde her yıl yaklaşık 97 bin erkek ve 62 bin kadın kansere yakalanmaktadır. İzmir, Antalya, Edirne ve Trabzon, Dünya Sağlık Örgütü Uluslararası Kanser Araştırma Kurumu (IARC) tarafından akredite edilmiş ve İzmir bölgesi, Kuzey Afrika ve Batı Asya'daki, kendi ülkelerinin kanser kaydını yapacak yabancı uzmanların eğitimi için Bölgesel Eğitim Merkezi olarak belirlenmiştir. Geçtiğimiz yıl, IARC uzmanlarının katıldığı açılışın ardından eğitime başlanmıştır. Aktif kanser kayıtçılığı çerçevesinde, hastanın kanser tanısı almasından itibaren, tümörün türüne, tatbik edilen tedaviye ilişkin tüm detayların toplanacağı ve hekimlerin de bu bildirimleri zorunlu uygulayacağı yerli yazılım programı üstünde çalışmalar devam etmektedir. Kanser istatistiklerinden edinilen verilerin geliştirileceği yerli bir yazılım olan CANTURK yazılım programı ile 81 ilde online kanser haritasını ortaya çıkaran bir sistem yapılacaktır. IARC 2008-2012 yılı verilerini kanser kayıt merkezlerinden isteyeceği için merkezlerimizin veri kalite kontrolleri 2015 yılında tamamlanacaktır. 42 T.C . S a ğ l ı k Ba ka n l ı ğ ı Tü r k iye H a lk S a ğ lığ ı Ku r u mu Ka n s e r Da ire Ba ş ka n lığ ı T.C . Sağl ı k Bakanl ı ğı Türki ye Hal k Sağl ı ğı Kurumu Kanser D ai re Başkanlığ ı 43 Ekip ilçede kurulan Eskişehir Mıhalıççık Gün Sazak İlçe Hastanesini ziyaret ederek yerinde değerlendirme gerçekleştirildi. Tıbbi Jeoloji Kurulu Eskişehir Mıhalıççık’ta Asbest Islah Çalışmaları Bölgede dağınık olarak tespit ediln Asbestli alanları yerinde teker teker inceleme yaptı. 16 Aralık 2014 tarihinde; Daire Başkanımız ve Dairenin ilgili çalışanları, Tıbbi Jeoloji Alt kurul üyelerimiz, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığıile Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın ilgili uzmanları ve Eskişehir Büyükşehir Belediye Başkanlığının ilgili kişilerinin katılımıyla Eskişehir Mıhalıççık ilçesine Türkiye’de gerçekleştirilecek ve gerçekleştirilen asbest ıslah çalışmaları ile ilgili yerinde inceleme gezisi düzenlenmiştir. İlgili çalışmada asbest unsurlarının yerinde görülmesi ve asbest ıslah çalışmalarında nasıl bir yol izleneceği ile ilgili konularda bilgi edinilmiştir. 44 T.C . S a ğ l ı k Ba ka n l ı ğ ı Tü r k iye H a lk S a ğ lığ ı Ku r u mu Ka n s e r Da ire Ba ş ka n lığ ı Tespit edilen Asbestli alanlardan inceleme yapılması için örnekler alındı. T.C . Sağl ı k Bakanl ı ğı Türki ye Hal k Sağl ı ğı Kurumu Kanser D ai re Başkanlığ ı 45 Kadavra Kursu Uluslararası Kanser Araştırmalar Kursu Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı , Amerika Kanser Enstitüsü ve Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi işbirliği ile Ankara’da 21.09.2014 tarihinde Uluslararası Kanser Araştırmaları Kursu düzendi. Kursa Türkiye’nin yanı sıra Afganistan, Cezayir, Azerbeycan, Kıbrıs, Mısır, Gürcistan, Ürdün, Lübnan, Fas, Sudan, Birleşik Arap Emirlikleri ve Özbekistan’ nında katıldığı toplantıda kanser kayıtları ve istatistikleri için personel eğitimleri görüşmeleri yapıldı. Kanser Daire Başkanımız Sayın Doç.Dr. Murat Gültekin’de Uluslararası Kanser Araştırmaları Kursunda Türkiye’de son yıllarda Kanser Kayıtçılığı konusunda yapılan yatırımlar neticesinde gelinen noktayı, kanser kayıtçılığında ülkemizin 2023 vizyonunu ve bölgesel olarak komşu ülkelerimiz ile planladığımız ortak çalışmalar hakkında sunumlar gerçekleştirdi. Avrupa Jinekoloji Onkoloji Derneği (ESGO), Dokuz Eylül Üniversitesi , Ege Üniversitesi , Türk Alman Jinekoloji Eğitim, Araştırma ve Hizmet Vakfı, Türk Jinekoloji ve Obstetrik Derneği ve Türk Jinekolojik Onkoloji Derneği ile ortaklaşa 18-19 Ekim 2014 tarihleri arasında İzmir'de "Kadavra Kursu" düzenlenmiştir. T.C.Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Kanser Daire Başkanımız Sayın Doç. Dr. Murat Gültekin Kadavra Kursunun açılış konuşmasını yaptıktan sonra kurs da, genç jinekolog onkologlara ve asistanlarına yurt içi ve yurtdışından konusunda uzman hocalar tarafından kadavra üzerinde cerrahi teknikler öğretildi. Palyatif Bakım Kursu Ortadoğu Kanser Konsorsiyumuna (MECC) 1996 yılında Ortadoğu ülkelerine kanser alanında ortak bir bilimsel platform oluşturmak amacıyla kurulmuş olup yüzlerce sağlık personeline kanser kayıtçılığı ve palyatif bakım eğitimleri verilmiştir. Ülkemiz Ortadoğu Kanser Konsorsiyumuna (MECC) 2006 yılında üye olmuştur. T.C Sağlık Bakanlığı Kanser Daire Başkanlığı, Ortadoğu Kanser Konsorsiyumuna (MECC), ABD Ulusal Kanser Enstitüsü ile ortaklaşa 14-17 Temmuz 2014 tarihleri arasında Palyatif Bakım Kursu düzenledi. İran’dan 30, Irak’dan 30, Türkiye’den 20 hemşire ve pediatrik onkoloğun katılımıyla Hacettepe Onkoloji Enstitüsünden ve ABD’den konu ile ilgili uzman akademisyenler tarafından 4 gün sürecek olan Palyatif Bakım Eğitimi uygulamalı olarak verilecektir. 46 T.C . S a ğ l ı k Ba ka n l ı ğ ı Tü r k iye H a lk S a ğ lığ ı Ku r u mu Ka n s e r Da ire Ba ş ka n lığ ı T.C . Sağl ı k Bakanl ı ğı Türki ye Hal k Sağl ı ğı Kurumu Kanser D ai re Başkanlığ ı 47 01- 03 Nisan 2015 Ulusal Kanser Haftası Kayıtçılık ve Tarama Eğitimleri programında “Palyatif Bakım Kursu” düzenlenecektir. Söz konusu kurs için ilgili linkler den bilgi alabilirsiniz. * http://kanser.gov.tr/haberler/1433palyatif-bak%C4%B1m%C4%B1ntan%C4%B1m%C4%B1t%C3%BCrkiye-ve-d%C3%BCnyauygulamalar%C4%B1-kursu.html Servikal Patolojiler ve Kolposkopi Kursu T.C Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Servikal Patolojiler ve Kolposkopi Kursu 26-27 Eylül Bursa ilinde yapıldı. Toplantıya Kamu Hastaneler Birliği bağlı hastanelerden Kadın Doğum Uzmanları katıldı. Servikal Patolojiler ve Kolposkopi Kurs Eğitimi ülkemizde Jinekoloji onkoloji konusunda uzman olan hocalarımız tarafından verildi.Eğitim sunumların ardından pratik uygulamalarla devam edildi. Ayrıca toplantının ikinci günü Doç.Dr. Murat Gültekin ve Dr. Hatice Turan’ın oturum Başkanlığında Balıkesir, Bursa, Bilecik, Çanakkale, Eskişehir, Kocaeli Kütahya, Sakarya ve Yalova illeri ile Bölgesel değerlendirme toplantısı yapılmıştır. 48 T.C . S a ğ l ı k Ba ka n l ı ğ ı Tü r k iye H a lk S a ğ lığ ı Ku r u mu Ka n s e r Da ire Ba ş ka n lığ ı “Ulusal Kanser Kongresi” (1-3 Nisan 2015) bünyesinde, Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Kanser Enstitüsü ile birlikte “Uygulamalı Kanser Epidemiyolojisine Giriş Kursu” düzenlenecektir. Kursta Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Kanser Enstitüsü (NCI) yanı sıra ülkemizden epidemiyoloji ve kanser alanında uzman hocalarımız dersler vereceklerdir. Kurs programı ektedir. Kursa kanser alanında çalışmakta olan pratisyen hekimler, halk sağlığı uzmanları, onkologlar ve kanser kayıt elemanları başvurabilirler. Kurs dili İngilizce olup, çeviri olmayacaktır. Kursa katılım ve konaklama ücretsiz olacaktır. Kursa Türkiye’den 40 katılımcı kabul edilecek olup, katılımcıların daha önceden yaptıkları, halihazırda planladıkları ya da verisini topladıkları bir çalışma hakkında 500 kelimeyi geçmeyecek şekilde bir özet hazırlamaları ve özgeçmişleri ile birlikte kdb. kayitmerkezi@yahoo.com adresine 20 Mart 2015 tarihine kadar başvurmaları beklenmektedir. T.C . Sağl ı k Bakanl ı ğı Türki ye Hal k Sağl ı ğı Kurumu Kanser D ai re Başkanlığ ı 49 Kansersiz Yaşam Dileklerimizle Kayseri Parkta yürüyüş yapanlara pembe kurdelelerin dağıtıldığı etkinlik ile eş zamanlı olarak, Erciyes Kar Kaplanları da Meme Kanseri Bilinçlendirme Etkinliği için Erciyes dağında Pembe Kurdeleli bereleri ile yürüyüş yaptılar. ABD'de Kanser Araştırmaları Sempozyumu ABD Kanser Enstitüsü, New York Albany Üniversitesi ile YÖK, Sağlık Bakanlığı ve ülkemizin önde gelen üniversiteleri ile birlikte ABD'de "Kanser Taramaları, Erken Teşhis ve Tedavi ile Yaşam Kalitesine Etki Eden Klinik ve Toplum Temelli İnnovatif Kanser Araştırmaları" konulu bir sempozyum düzenlenecektir. Sempozyumda ABD'li ve Türkiye'deki bilim insanları ve kanser alanında hizmet veren bürokratlar bir araya gelme ve ortak çalışmalar planlama şansını elde edeceklerdir. “Uluslararası Uyuşturucu Politikaları ve Halk Sağlığı Sempozyumu” Sağlık Bakanlığı, Türkiye Yeşilay Cemiyeti, Dünya Sağlık Örgütü, Avrupa Konseyi Pompidou Grubu, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı’yla birlikte 29 Eylül 1 Ekim 2014 Tarihleri arasında İstanbul’da “Uluslararası Uyuşturucu ve Halk Sağlığı Politikaları Sempozyumu” düzenleyecek. 50 T.C . S a ğ l ı k Ba ka n l ı ğ ı Tü r k iye H a lk S a ğ lığ ı Ku r u mu Ka n s e r Da ire Ba ş ka n lığ ı Kayseri Halk Sağlığı Müdürlüğü Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar Programlar ve Kanser Şubesi vatandaşlarla Kayseri Talas Mehmet Şafak Yaşam Parkında buluşarak kanser farkındalığı için yürüyüş yaptı ve dilekler tutularak, dilek balonları uçuruldu. Kayseri Kayseri de yıl boyunca yapılan etkinlikler bunlarla sınırlı değildi. Halk Sağlığı Müdürlüğü tarafından şehrin işlek yerlerine kanserle ilgili uyarıcı bez afişler asıldı. Alış veriş merkezlerinde stantlar açılarak halka meme kanseri ile ilgili broşürler dağıtıldı. KETEM’ler aracılığıyla yıl boyunca hizmet içi eğitimler ve halk eğitimleri yapıldı. Belediye ve sendika işbirliği ile kadın belediye çalışanlarına Meme Kanseri ile ilgili bilgilendirme ve eğitim toplantısı gerçekleştirildi. Kayseri de ki faaliyetlerin yerel ve ulusal medyada da geniş yer alması sevindiriciydi. Önemli bir halk sağlığı sorunu olan kanser konusunda toplumda farkındalık sağlanması ve toplum bilincinin geliştirilmesi amacıyla “Farkındayız, Kanseri Yeneceğiz” temalı fidan dikme töreni yapıldı. Kastamonu Halk Sağlığı Müdürlüğü tarafından organize edilen etkinliğe, İl Sağlık Müdürü, Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği, Tıbbi Hizmetler Başkanı, Orman Bölge Müdürünün yanı sıra Aile ve Sosyal Politikalar Müdürlüğü ve Gençlik Hizmetleri ve Spor Bölge Müdürlüğü ile Müdürlüğümüzden Şube Müdürleri ve çalışanları katıldı. Belediye bandosunun da hazır bulunduğu etkinlikte Orman bakanlığının katkılarıyla hazırlanan fidanlar dikilerek, kanser sloganları içeren pankartlar asıldı. Kanser farkındalığını artırmak için ilimiz Müftülüğünün düzenlemiş olduğu kermesde ve Pazaryerlerinde “Kanser ve KETEM” konulu broşür dağıtımı yapıldı. İlimiz Kamu Hastaneler Birliği Genel Sekreteri Dr. Münif İslamoğlu, Devlet Hastaneleri hasta bekleme salonlarında bulunan LCD ekranlarda Halk Sağlığı Müdürlüğünce hazırlanan “Kanser ve KETEM” ile ilgili spot filmler yayınlanmaktadır. Kastamonu T.C . Sağl ı k Bakanl ı ğı Türki ye Hal k Sağl ı ğı Kurumu Kanser D ai re Başkanlığ ı 51 Bolu Bolu Halk Sağlığı Müdürlüğü Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar Programlar ve Kanser Şubesi ve Dionysos Dans Okulunun işbirliği ile Bolu Kent Meydanında “KANSERE KARŞI DANS EDİYORUZ” sloganı ile bir dans gösterisi düzendi. Stant açılarak Bolu halkına kanser ve kanser taramaları ile ilgili bilgi verildi.Mavi renkli tişört ve rozet dağıtımı yapıldı. Şehir merkezinde halkın görebileceği uygun yerlere “ Farkındayız Kanseri Yeneceğiz” “Tarama Bir Saatinizi Kanser Hayatınızı Alır” “ Düzenli Tarama Kanseri Erken Teşhis Eder” sloganlarının yazılı olduğu pankartlar asıldı. Bilecik Bilecik Halk Sağlığı Müdürlüğü bayan personellerinden oluşan (Erken Tanı Spor) ile Gençlik Hizmetleri İl Müdürlüğü personelinden oluşan (Sağlıklı Yaşam Spor) takımları arasında arasında futbol maçı düzenlenmiş ve bilecikte bulunan bütün resmi kurumlar maça davet edildi. Meme kanserde farkındalık yaratmak için Bilecik Halk Sağlığı Müdürlüğü tarafından çanta aynası yaptırılmış bütün resmi kurumlara dağıtılıp, KETEM’e taramalarını yaptırmak için davet edilmişlerdir. Kırıkkale 52 Farkındalık çalışmaları çerçevesinde müdürlüğümüz personelleri tarafından masa tenisi turnuvası düzenledi. Turnuvaya katılan personellere pembe kurdele takılarak meme kanserine dikkat çekildi. Kırıkkale Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar, Programlar ve Kanser Şubesine tarafından Podium AVM’de stant açıldı. Stant da halkımıza meme kanseri, erken teşhis ve taramanın önemi, Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezinde (KETEM) yürütülen ÜCRETSİZ taramalar ve yaş grupları hakkında kısa bilgiler verilmiş olup, bilgilendirici el broşürleri ve çeşitli promosyonlar (not defteri, pembe kurdele vs.) dağıtılmıştır. T.C . S a ğ l ı k Ba ka n l ı ğ ı Tü r k iye H a lk S a ğ lığ ı Ku r u mu Ka n s e r Da ire Ba ş ka n lığ ı Kanser farkındalık kapsamında Balıkesir Devlet Hastanesinde bir panel düzenlendi. Düzenlenen panelde Kadın Kanserleri, Kanserden Korunma Yolları, Beslenme ve Hareketin Önemi , Erkeklerde Prostat Kanseri ve Sigara Kanser İlişkisi konularında eğitim verdi. Balıkesir Şehrin belirli caddelerine ve halkın görebileceği yerlere kanser ile ilgili bez pankartlar asıldı broşürler dağıtıldı. Tüm resmi kurum ve kuruluşlara kanser farkındalığı konusunda afişler asıldı. Ayvalık , Bandırma, Burhaniye, Dursunbey, Manyas Devlet hastanelerinde ve Bigadiç ,Havran, Savaştepe T.S.M ler de de Eğitimler düzenlenerek Halkın Kanser konusunda bilinçlendirmesi sağlandı. T.C . Sağl ı k Bakanl ı ğı Türki ye Hal k Sağl ı ğı Kurumu Kanser D ai re Başkanlığ ı 53 Denizli Denizli Halk Sağlığı Müdürlüğü Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar Programlar ve Kanser Şubesi tarafından düzenlenen “Meme Kanseri” paneline gazeteci- yazar Nevval SEVİNDİ, Yrd. Doç Dr. Aykut SOYDER, Cengiz UNUTMAZ ve Seda KANSU katıldı. Panelde meme kanserli hastalarda beslenme alışkanlıkları, meme kanserli hastalara yaklaşım, tedavi sonrasında yapılacak egzersizler hakkında ki konulara değinildi. TV Programı; Denizli Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar Programlar ve Kanser Şube Müdürü Uzm.Dr. Mine SOLAKOĞLU UÇAR ve KETEM Sorumlu hekimi Dr. Tülay ALAN tarafından farklı zamanlarda yerel televizyon programına katılarak Ulusal Kanser Tarama Programı, Kanser tarama faaliyetleri Denizli KETEM’ in taramalardaki başarısı ve Bakanlık kanser değerlendirmelerinde Denizli’nin İl taramalarda ilk 10 il içinde yer aldığı hakkında bilgi verildi. Denizli ve tüm ilçelerde Meme kanseri ve kanser taramaları ile ilgili öğrenci, öğretmen, Hizmetiçi Eğitim ve Halka yönelik eğitimler verilerek konu hakkında bilgilendirici afiş ve broşür dağıtıldı. Samsun Samsun Halk Sağlığı Müdürlüğü tarafından kanser konusunda farkındalık çalışmaları kapsamında “ANNE, BABA VE ÇOCUKLARLA YÜRÜYORUZ” temalı etkinlik gerçekleştirildi. Etkinlik sırasında Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar, Programlar ve Kanser Şube Müdürlüğü çalışanları tarafından açılan stantta KETEM’de ücretsiz yapılan kanser taramaları hakkında el broşürleri, şapka, çanta, kalem, defter dağıtılarak, elma ve su ikramı yapıldı. Diyarbakır Diyarbakır Halk Sağlığı Müdürlüğü tarafından kanser farkındalık çalışmaları yıl boyunca devam etti. Milli Eğitim Bakanlığına bağlı öğretim kurumlarında öğrenci ve halk eğitim kursiyerlerine kanser taramaları ve korunma yöntemleri anlatıldı. Şehir merkezinin en işlek zaddelerine "Erken Teşhis Hayat Kurtarır Ücretsiz Kanser Taramaları İçin Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezi (KETEM)'e Başvurunuz" yazılı pankartlar asılarak halkın görmesi sağlandı. Eğitimlere katılan vatandaşları ücretsiz Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezlerine davet edildi. İzmir İzmir Halk Sağlığı Müdürlüğünce İzmir kız kulesi pembe ışıklarla renklendirildi. Toplum Sağlığı Merkezi tarafından erken teşhis ve tedavinin önemini belirtmek için “Kendi Kendine Meme Muayenesi” eğitimleri yapıldı. Halka yönelik bilbodlarında taramalar ilgili görseller yayındı.. Kanserde erken teşhisin önemine dikkat çekmek amacıyla halk bilgilendirilerek, KETEM’e davet edildi. 54 T.C . S a ğ l ı k Ba ka n l ı ğ ı Tü r k iye H a lk S a ğ lığ ı Ku r u mu Ka n s e r Da ire Ba ş ka n lığ ı T.C . Sağl ı k Bakanl ı ğı Türki ye Hal k Sağl ı ğı Kurumu Kanser D ai re Başkanlığ ı 55 Kitaplar... Kitaplar... 2013-2018 Ulusal Kanser Kontrol Planı Ulusal Kanser Kontrol Planı 2013-2018 yayımlandı. * Ulusal Kanser Kontrol Planı 2013-2018 ulaşmak için http://kanser.gov.tr/bilgi-dokumanlar/kitaplar/1431-k%C3%BCresel-eylem-plan%C4%B1-2013-2020.html adresini ziyaret edebilirsiniz. Uluslararası Hastalıkların Sınıflandırılması-Onkoloji UHS-O Uluslararası Hastalıkların Sınıflandırılması-Onkoloj kodları yayımlandı. * UHS-O Uluslararası Hastalıkların SınıflandırılmasıOnkoloj kodlarına ulaşmak için http://kanser.gov.tr/ bilgi-dokumanlar/kitaplar/1263-uluslararas%C4%B1hastal%C4%B1klar%C4%B1n-s%C4%B1n%C4%B1fland%C 4%B1r%C4%B1lmas%C4%B1-onkoloji.html adresini ziyaret edebilirsiniz. 56 T.C . S a ğ l ı k Ba ka n l ı ğ ı Tü r k iye H a lk S a ğ lığ ı Ku r u mu Ka n s e r Da ire Ba ş ka n lığ ı Global Action Plan 2013-2020 Dünya Sağlık Örgütü’nün “Global Action Plan 2013-2020" adlı dökümanı Türkçe’ye tercüme edilmiştir. * Global Action Plan 2013-2020” ulaşmak için http://kanser.gov.tr/bilgi-dokumanlar/ kitaplar/1431-k%C3%BCresel-eylemplan%C4%B1-2013-2020.html adresini ziyaret edebilirsiniz. ATOME AB Projesi Türkiye'de ve Doğu Avrupa'da Opioidlere Ulaşım Raporu ATOME AB Projesi Türkiye'de ve Doğu Avrupa'da Opioidlere Ulaşım Raporu yayımlandı. *ATOME AB Projesi Türkiye’de ve Doğu Avrupa’da Opioidlere Ulaşım Raporuna ulaşmak için http://kanser. gov.tr/bilgi-dokumanlar/kitaplar/1387-atome-ab-projesit%C3%BCrkiye-de-ve-do%C4%9Fu-avrupa-da-opioidlereula%C5%9F%C4%B1m-raporu.html adresini ziyaret edebilirsiniz. T.C . Sağl ı k Bakanl ı ğı Türki ye Hal k Sağl ı ğı Kurumu Kanser D ai re Başkanlığ ı 57 Basında Biz 58 T.C . S a ğ l ı k Ba ka n l ı ğ ı Tü r k iye H a lk S a ğ lığ ı Ku r u mu Ka n s e r Da ire Ba ş ka n lığ ı Basında Biz T.C . Sağl ı k Bakanl ı ğı Türki ye Hal k Sağl ı ğı Kurumu Kanser D ai re Başkanlığ ı 59 Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Kanser Daire Başkanlığı Hazırlayan: Tülay BAYRAMOĞLU tulayb08@gmail.com 0312 565 60 35
