AKILLI KENTLER ve AFET YÖNETİMİ Akıllı kentlerin oluşturulması günümüz kentsel sorunların çözümü ve daha etkili kentsel hizmetlerin sunumu için ana eğilim haline gelmiş durumda. Bilişim teknolojilerinin gelişimiyle güçlü dijital altyapıya sahip kentler çevresel, sosyal ve ekonomik sürdürülebilirliğin sağlanması noktasında yenilikçi akıllı kent tasarımlarını hayat geçirmeye başladılar. Bu tür akıllı kent tasarımları kentlilerin hayat kalitesini arttırmayı hedeflerken diğer taraftan da acil durumlarda hızlı tepki verecek ve daha dayanıklı olacak şekilde yapılandırılıyor. Özellikle gerek insan kaynaklı gerekse doğal afetlerin kentlerde yaratabilecekleri hasarın bertaraf edilmesi ve bu tür istenmeyen durumlardan en çabuk ve en az maliyetle kentin önceki durumuna dönebilmesi akıllı kentlerin en önemli hedeflerinden biri. Bu sebeple Afet Yönetimi, afet öncesi risklerin tespit edilmesi, afet sırasında koordinasyonun sağlanması ve hızlı tepki verme, afet sonrasında ise meydana gelen hasarın en çabuk şekilde giderilmesini kapsayan önemli bir akıllı kent bileşeni. Afet yönetimi için kurulması gereken kent bütünü afet bilgi sisteminin temelinde kent ve çevresinden toplanacak her türlü verinin iletişimini sağlayacak sağlam bir dijital altyapı yatmaktadır. Bu altyapının bileşenlerini ise nesnelerin interneti, büyük veri, bulut internet çözümleri, fiber optik gibi hızlı internet hatları ve kentin her noktasından veri toplanmasını otomatikleştirecek algılayıcı (sensör) ağları gibi teknolojiler oluşturmaktadır. Bu teknolojilerin birbiriyle uyumlu ve koordineli bir şekilde çalışmasını sağlayacak kontrol merkezleri ise akıllı şehir tasarımlarının merkezinde yer almaktadır. Kurulacak dijital altyapının bütün bileşenlerinin koordinasyonu ve yönetimi, kent yönetimi anlamında da daha etkin, esnek, hızlı ve kolektif kararlar alabilen yapıları gerekli kılacaktır. Bu anlamda akıllı kentler kentlerin fiziksel ve fonksiyonel dönüşümlerinin yanı sıra kent yönetimlerinin de daha şeffaf ve katılıma açık bir şekilde dönüşümlerini tetikleyecektir. Özellikle afet yönetimi özelinde fiziksel, fonksiyonel veya yönetim anlamında kentsel dönüşüm faaliyetleri kentlerin daha sağlıklı ve dayanıklı yaşam çevreleri oluşturması anlamında önemli bir fırsatı da beraberinde getirmektedir. Kent yaşamının kalitesini arttıracak ve afet riskini minimize edecek önleyici ve iyileştirici tedbirlerin, bütüncül planlanmış sistemler sayesinde insan müdahalesinden olabildiğince uzak şekilde kurgulanması, olası afetler sonrası geri döndürülemez can ve mal kayıplarını en aza indirecek ve ülke ekonomisinin en az şekilde etkilenmesini sağlayacaktır. Bu bağlamda afet yönetimi odaklı akıllı kent tasarımlarının kent ölçeğinden sıyrılarak ülke siyasa ve politikaları boyutunda önemli kazanımlar sağlayacağı yadsınamaz bir gerçektir. Bu yönde atılacak her türlü adım vatandaş odaklı hizmet anlayışının bir gereği olarak daha sağlıklı ve güvenli bir yaşam çevresinde sürdürülen daha kaliteli ve mutlu bir yaşam anlamına gelecektir.