Hz. Muhammed - video.eba.gov.tr

5. Hz. Muhammed Merhametli, Hoşgörülü ve Affediciydi
6. Çalışmayı Sever ve Zamanı İyi Değerlendirirdi,
7. Sabırlı ve Cesaretliydi
8. Hakkı Gözetirdi
9. Doğayı ve Hayvanları Severdi
22:25
• 1. Hz. Muhammed’in olaylar karşısındaki tutumlarından hareketle
örnek davranışlarına yönelik çıkarımlarda bulunur.
• 2. Hz. Muhammed’in hikmetli sözleriyle insanları iyiye ve güzele
yönlendirdiğine örnekler verir.
• 3. Hz. Muhammed’in doğa ve hayvan sevgisiyle ilgili
davranışlarına örnekler vererek doğayı ve hayvanları koruma
konusunda duyarlı olur.
22:25
1. Hz. Muhammed İnsanlara Değer Verirdi
2. Hz. Muhammed Güvenilir Bir İnsandı
3. Hz. Muhammed Bilgiye Önem Verirdi
4. Hz. Muhammed Danışarak İş Yapardı
22:25
22:25
1. Hz. Muhammed İnsanlara Değer Verirdi
• Hz. Muhammed (s), insan ilişkilerine önem verirdi.
• Büyük, küçük, yaşlı, genç ayırt etmeksizin herkese sevgiyle
yaklaşır, değer verirdi.
• Hz. Muhammed (s), insanlara karşı saygılı, anlayışlı ve
nazik davranırdı.
• O, zengin-fakir ayırt etmez, kimseyi hor görmezdi.
• Hz. Muhammed karşılaştığı insanlarla güler yüzle davranır,
selamlaşır ve onların hâl ve hatırını sorardı.
• Konuşurken muhatabının yüzüne bakardı.
22:25
1. Hz. Muhammed İnsanlara Değer Verirdi
• Hz. Muhammed (s), insanlar arasında
hiçbir zaman ayrım yapmazdı.
• Hz. Muhammed (s), hangi inanç ya da
düşüncede olursa olsun herkese saygı
gösterir ve değer verirdi.
• Hz. Muhammed (s), insanlara sevgi ve
merhametle yaklaşır, hiç kimsenin
üzülmesini ve incinmesini istemezdi.
• Komşularına karşı daima kibar ve
saygılıydı.
• Hz. Muhammed (s), çocuklarla ilgilenir,
onlarla şakalaşır, oynar ve çeşitli
hediyeler verirdi.
1 Müslim, Hac, 19. hadis.
22:25
2. Hz. Muhammed Güvenilir Bir İnsandı
• Hz. Muhammed (s), Peygamberimiz
gençliğinde ticaretle uğraşmış ve onun
ticaret hayatındaki güvenilirliği ve
dürüstlüğü herkesçe takdir edilmiştir.
1. Afzalur-Rahman, Siret Ansiklopedisi,
C 1, s. 69.
22:25
3. Hz. Muhammed Bilgiye Önem Verirdi
• İslam dini, ilim öğrenmeye büyük önem
verir. Kur’an-ı Kerim’de bilginin önemine
vurgu yapılır
• Hz. Muhammed (s), de her zaman bilgiye
ve ilim öğrenmeye önem vermiş, bilgiye
teşvik etmiştir.
• Hz. Muhammed (s), yaşadığı toplumdaki
cehaleti ve yanlış inanışları ortadan
kaldırıp insanların doğru bilgiye
ulaşmaları için büyük çaba göstermiştir.
• Hz. Muhammed (s), ilim öğrenmede
kadın erkek ayrımı yapmazdı.
22:25
4. Hz. Muhammed Danışarak İş Yapardı
• Hz. Muhammed
(s)’in önemli
özelliklerinden biri
de işlerini
danışarak
yapmasıdır.
• O, toplumu
ilgilendiren önemli
bir karar vermeden
önce etrafındaki
kişilerin
düşüncelerini
alırdı.
• Onların görüş ve
fikirlerini dikkate
alarak kendi kararını
verirdi.
• O (s), sorunların
çözümünde her
zaman işin
uzmanına
danışılmasını ve
birlikte karar verme
anlayışının
benimsenmesini
isterdi.
22:25
5. Hz. Muhammed Merhametli, Hoşgörülü ve Affediciydi
6. Çalışmayı Sever ve Zamanı İyi Değerlendirirdi,
7. Sabırlı ve Cesaretliydi
8. Hakkı Gözetirdi
9. Doğayı ve Hayvanları Severdi
22:25
5. Hz. Muhammed Merhametli, Hoşgörülü ve Affediciydi
22:25
5. Hz. Muhammed Merhametli, Hoşgörülü ve Affediciydi
• Peygamberimiz insanlara karşı her zaman
merhametli, hoşgörülü ve affedici
davranırdı. O, insanlığa rahmet olarak
gönderildiğini vurgulamıştır :
• «Ben ancak insanlığa rahmet olarak
gönderildim.» (Müslim, Birr, 87. hadis)
• Kur’an Peygamberimizin engin
merhamet ve hoşgörüsüne dikkat çeker:
• «Bakın size kendinizden öyle bir
peygamber gelmiştir ki sıkıntıya
uğramanız ona çok ağır gelir. O, size çok
düşkün, müminlere karşı çok şefkatlidir,
merhametlidir.» (Tevbe suresi, 128. ayet)
22:25
5. Hz. Muhammed Merhametli, Hoşgörülü ve Affediciydi
• Hz. Muhammed (s) bütün
insanlara sevgi ve merhametle
yaklaşmıştır.
• Çevresindekileri hiçbir zaman
incitmemiştir.
• İhtiyaç sahiplerine yardımcı
olmuş, güçsüzlere şefkat ve
merhametle davranmıştır.
• Hz. Muhammed, yardıma muhtaç
olan kimsesiz ve yetimlerle
özellikle ilgilenmiş, Müslümanlara
da öksüz ve yetimlere merhamet
göstermelerini tavsiye etmiştir.
22:25
5. Hz. Muhammed Merhametli, Hoşgörülü ve Affediciydi
• Peygamberimiz (s)
çocuklara şefkat ve
merhamet gösterirdi.
• Hz. Zeyd oğlu Usame,
onun çocuklara olan
sevgisi ve merhametiyle
ilgili olarak şöyle der:
• «Resulüllah bir dizine
beni, bir dizine de torunu
Hasan’ı oturtur; ikimizi
birden bağrına basar ve
‘Rabb’im, bunlara rahmet
et. Çünkü ben bunlara
karşı merhametliyim.’
diye dua ederdi.» (Ahmet b.
Hanbel, C 5, s. 205)
• Hz. Peygamber bir gün
torunu Hasan’ı yanına
almış, sevmiş ve
yanağından öpmüştü.
• Onu gören bir sahabi,
«Benim on çocuğum
var, hiçbirini öpmüş
değilim.» dedi. Hz.
Muhammed şöyle
karşılık verdi:
• «Merhamet etmeyene
merhamet edilmez.
Allah sizin kalbinizden
merhameti çıkardı ise
ben ne yapabilirim.»
22:25
(Buhârî, Edeb, 18. hadis)
5. Hz. Muhammed Merhametli, Hoşgörülü ve Affediciydi
• Peygamberimiz (s),
insanlara ve diğer
canlılara merhamet
gösterenlere Yüce
Allah’ın merhametle
karşılık vereceğini
belirtmiştir:
• «Merhamet
edenlere Allah da
merhamet eder, siz
yeryüzündekilere
merhamet ediniz ki
göktekiler de size
merhamet etsin.»
•
• O, hem çok merhametli
hem de son derece
hoşgörülü ve affediciydi.
• O, kötülüğe kötülükle
karşılık vermezdi;
insanları affeder,
bağışlar ve hoş görürdü.
• Kimseye beddua etmez,
herkesin iyiliğini isterdi:
• «Ben beddua etmek
için gönderilmedim.
Ben yalnız rahmet için
gönderildim.»
•
(Tirmizî, Birr, 16. hadis)
22:25
(Afzalur Rahman, Siret
Ansiklopedisi, C 1, s. 51)
5. Hz. Muhammed Merhametli, Hoşgörülü ve Affediciydi
• Kendisine ve Müslümanlara Mekke’de yaşama
hakkı tanımayan, onları doğdukları şehirden hicret
etmek zorunda bırakan müşrikleri, Mekke’nin
fethinden sonra affetmesi, Peygamberimizin (s)
engin hoşgörüsünün ve affediciliğinin güzel bir
örneğidir.
• O’nun merhametli ve hoşgörülü oluşu İslam’ın daha
hızlı ve kolay yayılmasına büyük katkı sağlamıştır.
Bu durum Kur’an’da şöyle ifade edilir:
• «O vakit Allah’tan bir rahmet ile onlara yumuşak
davrandın! Şayet sen, kaba, katı yürekli
olsaydın, hiç şüphesiz etrafından dağılıp
giderlerdi...» (Âl-i İmrân suresi, 159. ayet)
• O’nun (s) şu hadisini ilke edinelim:
• «Hoşgörülü ol ki hoş görülesin.» (Ahmet b. Hanbel,
Müsned, C I, s. 248)
22:25
5. Hz. Muhammed Merhametli, Hoşgörülü ve Affediciydi
22:25
5. Hz. Muhammed Merhametli, Hoşgörülü ve Affediciydi
22:25
6. Hz. Muhammed Çalışmayı Sever ve Zamanı İyi Değerlendirirdi
22:25
• Hz. Muhammed (s), bütün peygamberler gibi kazancını çalışarak elde
etmiş ve zamanını iyi değerlendirmiştir.
• Çocukken çobanlık yapmış, gençliğinde ise geçimini ticaret yaparak
sağlamıştır.
• Hz. Muhammed gençlik yıllarında amcası Ebu Talip’in yanında ticaretle
uğraşmış ve bir süre Hz. Hatice’nin kervanlarını yönetmiştir.
• O, hayatının her aşamasında çalışmaya önem vermiştir.
• Efendimiz, şöyle buyurarak emeğin ve çalışmanın önemini belirtmiştir:
• «Hiç kimse el emeğiyle kazandığından daha hayırlı bir
lokma yememiştir.» (Buhârî, Büyu, 15. hadis)
6. Hz. Muhammed Çalışmayı Sever ve Zamanı İyi Değerlendirirdi
• Hz. Muhammed (s), peygamber olarak
Allah’tan aldığı emir ve öğütleri
insanlara ulaştırmak için büyük çaba
göstermiştir.
• İslam dinini insanlara öğretmek için
yoğun faaliyetlerde bulunmuştur.
• Hz. Muhammed bir eğitici olarak;
• Mekke Döneminde «Darü’l-Erkam»da,
• Medine Döneminde ise «Suffe»de dinî
konularda bizzat kendisi dersler
vermiştir.
22:25
6. Hz. Muhammed Çalışmayı Sever ve Zamanı İyi Değerlendirirdi
• Hz. Muhammed (s), zamanını
en iyi şekilde değerlendirmeye
önem vermiştir.
• O, boş geçen zamanı israf olarak
görmüş, çevresindekilere vakitlerini
iyi değerlendirmelerini
öğütlemiştir.
• Bu öğütlerinden birinde şöyle
buyurmuştur: (Buhârî, Rikâk, 3. hadis)
• «Yaşlılıktan önce gençliğin, hastalıktan önce sağlığın,
fakirlikten önce zenginliğin, meşguliyetten önce boş
zamanın, ölümden önce hayatın değerini bil.»
22:25
6. Hz. Muhammed Çalışmayı Sever ve Zamanı İyi Değerlendirirdi
• Resulullah (s), çalışması ve zamanı en iyi şekilde değerlendirmesi
ile de bizlere örnek olmuştur.
• Biz de onu örnek alarak zamanın önemini bilmeli ve vaktimizi iyi
değerlendirmeliyiz. Planlı, verimli ve çok çalışmalıyız.
22:25
7. Hz. Muhammed Sabırlı ve Cesaretliydi
• Dirençli insanlar (sabreden),
hayatın zorluklarının
üstesinden gelebilirler.
• Başarının iki ayağından biri
«sabır», ikincisi «sebat»tır!
22:25
7. Hz. Muhammed Sabırlı ve Cesaretliydi
• Hz. Muhammed (s), hayatı
boyunca pek çok zorluk, sıkıntı
ve tehlikeyle karşılaşmış,
savaşlara katılmıştır.
• Ancak Peygamberimiz, bütün
bunları sabırla karşılamıştır.
• Mesela, doğmadan önce
babasını, altı yaşında iken
annesini, sekiz yaşında da
dedesini kaybetmiştir.
• Kızı Fâtima dışında da bütün
çocukları kendinden önce vefat
etmiştir.
22:25
7. Hz. Muhammed Sabırlı ve Cesaretliydi
• Hz. Muhammed, İslam
dinini yayma sırasında
zorluklarla karşılaşmış,
kendisiyle alay edilmiş,
hakarete ve iftiralara
uğramış, baskı ve
zulümlere maruz kalmıştır.
• O, Allah’ın çağrısına
uyarak bütün zorluklara
göğüs germiş, asla
ümidini kaybetmemiş,
sabır ve cesaretle bunların
üstesinden gelmiştir:
• «Sabret! Senin sabrın da
ancak Allah’ın yardımı
iledir. Onlardan dolayı
kederlenme; kurmakta
oldukları tuzaktan kaygı
duyma!»
• (Nahl suresi, 127. ayet)
22:25
7. Hz. Muhammed Sabırlı ve Cesaretliydi
• Hz. Muhammed (s),
kendisi sabırlı
olduğu gibi
Müslümanlara da
sabrı tavsiye
etmiştir. O, şöyle
buyurur:
• «Hiç kimseye
sabırdan daha
hayırlı ve daha
geniş bir ihsanda
bulunulmamıştır.»
(Buhârî, Zekât 50. hadis)
22:25
7. Hz. Muhammed Sabırlı ve Cesaretliydi
• Hz. Muhammed, sabırlı olduğu kadar
son derece cesur ve kararlı bir insandı.
• Mekkeliler kendisinden, İslam
davasından vazgeçmesini
istediklerinde şöyle karşılık vererek
onların taleplerini kesin bir dille
reddetmiştir:
• «Güneş’i sağ elime, Ay’ı sol
elime koysalar yine korkmam
ve yolumdan dönmem.
Gerekirse bu uğurda can
veririm.» (Afzalur Rahman, Siret Ans., C 1, s. 82)
22:25
7. Hz. Muhammed Sabırlı ve Cesaretliydi
• Hz. Muhammed, katıldığı
tüm savaşlarda
düşmanlara karşı cesaretli
davranmıştır.
• Uhud Savaşı’nda dişi
kırılmış ve ordusu dağılma
noktasına gelmiştir.
• O, bu durumda cesaretini
kaybetmemiş, dağılan
orduyu toplayıp Uhud
Dağı’na doğru geri çekerek
büyük bir bozgunu
önlemiştir.
22:25
7. Hz. Muhammed Sabırlı ve Cesaretliydi
• Hz. Peygamber, Mekke’den
Medine’ye hicret ederken
Hz. Ebubekir ile Sevr
Mağarası’nda gizlendikleri
sırada, müşrikler mağaranın
girişine kadar gelmişlerdi.
• O, bu durumdan endişe
duyan arkadaşı Hz.
Ebubekir’e şöyle diyordu:
• «... Üzülme çünkü
Allah bizimle
beraberdir…»
• (Tevbe suresi, 40. ayet)
22:25
Hz. Peygamber, sabrıyla
ve cesaretiyle herkese
örnek olmuştur.
Bizler de onu örnek
almalı, hayatın
zorluklar karşısında
sabırlı olmalıyız.
Karşılaştığımız sıkıntıları
sabır ve cesaretle aşmak
için çaba
harcamalıyız.
7. Hz. Muhammed Sabırlı ve Cesaretliydi
22:25
22:25
8. Hz. Muhammed Hakkı Gözetirdi
22:25
8. Hz. Muhammed Hakkı Gözetirdi
• Hz. Muhammed (s), adaletle
davranan ve herkesin hakkını
gözeten bir insandı.
• Hiç kimseye ayrıcalık göstermez,
insanlar arasında inanç, dil, renk
ve soy farkı gözetmeden
herkese eşit davranırdı.
• Hak sahibinin hakkını alması
konusunda titizlik gösterirdi.
• Her zaman zayıf ve güçsüzlerin,
kadınların, çocukların, yetimlerin
ve yoksulların haklarını gözetirdi.
22:25
8. Hz. Muhammed Hakkı Gözetirdi
22:25
• Hz. Muhammed (s), hayatının
hiçbir döneminde hak ve
adaletten ayrılmamıştır.
• O, çevresinde adalet ve
dürüstlük ile tanınmıştır.
• Gençliğinde Mekke’ye
dışarıdan gelenlerin mal ve
canlarını korumak amacıyla
kurulan Erdemliler Birliği’ne
(Hılfulfudul) katılmış ve
haksızlıklara karşı
durmuştur.
8. Hz. Muhammed Hakkı Gözetirdi
• Hz. Peygamber, bir konuda
hüküm verirken insanlar arasında
kesinlikle zengin fakir, kuvvetli
zayıf ayrımı yapmazdı.
• Bir defasında Kureyş boyundan
bir kadın hırsızlıktan suçlu
bulunmuştu.
• Kureyşliler bu kadının ceza
görmesini istememişler ve Hz.
Peygamber’in çok sevdiği Usame
bin Zeyd’i, ona göndermişlerdi.
• Bunun üzerine Allah Resulü
öfkelendi ve şunları söyledi:
22:25
«Sizden öncekilerin yok
olmasının sebebi şudur:
İçlerinden soylu ve güçlü
bir kimse suç işleyince
onu serbest bırakır,
güçsüz biri suç işleyince
de onu cezalandırırlardı.
Kızım Fâtima dahi aynı
suçu işleseydi onu
cezalandırırdım.»
(Buhârî, Hudud, 12. hadis)
8. Hz. Muhammed Hakkı Gözetirdi
• Hz. Muhammed (s),
Müslümanın en başta
gelen özelliğinin
başkalarına
zulmetmemek ve
haksızlık yapmamak
olduğunu bildirmiştir.
• Haksızlığa her zaman
karşı çıkılması
gerektiğini belirtmiştir.
• O, bir hadisinde şöyle
buyurur:
•
(İbn Mace, Sünen, Sadakat, 17. hadis)
22:25
«Hak sahiplerinden yana çıkıp
hakkın yerini bulmasına yardımcı
olanlar insanların en hayırlılarıdır.
İçinde, zayıf kimsenin
incitilmeden hakkını alamadığı bir
toplum yükselemez.»
Bizler de Peygamberimizi örnek
almalı her zaman adaletli
olmalıyız. Hiçbir zaman
dürüstlükten ayrılmamalıyız.
8. Hz. Muhammed Hakkı Gözetirdi
22:25
8. Hz. Muhammed Hakkı Gözetirdi
22:25
9. Hz. Muhammed Doğayı ve Hayvanları Severdi
22:25
9. Hz. Muhammed Doğayı ve Hayvanları Severdi
• Hz. Muhammed (s), doğayı
ve hayvanları korumaya
önem verirdi.
• O, çevrenin temiz tutulmasını
öğütlemiş, ağaçların
kesilmesi, yolların ve suların
kirletilmesini yasaklamıştır.
• Bir hadisinde bu konuyla ilgili
olarak şöyle buyurmuştur:
• «Yolları ve gölgelikleri
kirletmekten sakının.»
• (Müslim, Taharet, 68. hadis)
22:25
9. Hz. Muhammed Doğayı ve Hayvanları Severdi
• Peygamberimiz (s),
çevreyi güzelleştirmek ve
korumak için yapılacak
çalışmaları teşvik etmiş;
çevrenin
yeşillendirilmesine önem
verilmesini istemiştir:
• «Elinizde bir fidan varken
kıyamet kopmaya
başlasa dahi, onu
dikecek kadar vaktiniz
varsa mutlaka dikin!»
• (Ahmet b. Hanbel, Müsned, 3/191)
• Diğer bir
hadis:
• «Bir kimse
bir ağaç
dikse, o
ağaç meyve
verdikçe,
sevabı
ağacı
dikene
yazılır.»
• (Ahmet b. Hanbel,
Müsned, 5/415)
22:25
9. Hz. Muhammed Doğayı ve Hayvanları Severdi
• Hz. Peygamber (s),
hayvanları korur ve
severdi.
• O, hayvanlara aşırı yük
yüklenmesini, eziyet
edilmesini istemezdi:
«Allah, hayvanlara iyi
davranmanızı
emretmiştir. Yük
hayvanlarınıza güçlerinin
yetmeyeceği ağırlık
yüklemeyin.”
• (İ. Canan, Hadis Ansiklopedisi, 6/305)
22:25
9. Hz. Muhammed Doğayı ve Hayvanları Severdi
22:25
9. Hz. Muhammed Doğayı ve Hayvanları Severdi
• Hz. Muhammed (s), hayvanların yeminin, suyunun
zamanında ve yeterli olarak verilmesini öğütlerdi.
Sağlıklı
bir
hayat
sürdürebilmek
için
yaşadığımız
• Kuş yuvalarının bozulmamasını, hayvanların aç ve
yeribırakılmamasını
temiz tutmalı,isterdi:
Peygamberimizin öğütlerini
susuz
• «Bir gün
arkadaşlarıyla
birliktealanları
bir yolculuk
dikkate
alarak yeşil
çoğaltmalıyız.
sırasında dinlenmek için durmuşlardı.
Doğal güzellikleri korumalı ve yaşatmalıyız.
• Durdukları yerde kuş yumurtaları buldular.
Hayvanları sevmeli,
• Birisi yumurtaları alınca kuş korku içinde
onlara
karşı
merhametli olmalı ve iyi
kanatlarını
çırpmaya
başladı.
davranmalıyız.
• Peygamberimiz, yumurtaları
alan adama hemen
onları aldığı yere bırakmasını söyledi.»
• (Afzalur Rahman, Siret Ansiklopedisi, C 1, s. 46)
22:25
Sabır
Güven
Bilgi
Danışma
Merhamet
Danışma
Çalışkanlık
Cesaret
İnsancıllık
Çevrecilik
Sistem
bilinci
Bağışlama
Hoşgörü
22:25
12. Resûlullah, bir hadisinde «bütün insanların aynı
anadan ve atadan türediğini, Arab olanın olmayana,
Arab olmayanın da Arab’a herhangi bir üstünlüğü
olmadığını» ilan etmiş, bir gayrimüslimin cenazesine
bile saygı göstermiş, «en hayırlınız insanlara hayırlı
olanınızdır» buyurmuş, bir keresinde de kendisini
yardım için çağıran bir kadına «nerede ve nasıl yardım
isterse hemen yardıma hazır» olduğunu söylemiştir.
13. Hz. Peygamber (s), sabırlı olduğu kadar son
derece cesur ve kararlı bir insandı. Mekkeliler
kendisinden, İslam davasından vazgeçmesini
istediklerinden amcası Ebu Talip’e; «Güneş’i sağ
elime, Ay’ı sol elime koysalar yine korkmam ve
yolumdan dönmem. Gerekirse bu uğurda can
veririm.» şeklinde karşılık vererek onların taleplerini
kesin bir dille reddetmiştir.
1. Hz. Muhammed İnsanlara Değer Verirdi
2. Hz. Muhammed Güvenilir Bir İnsandı
3. Hz. Muhammed Bilgiye Önem Verirdi
4. Hz. Muhammed Danışarak İş Yapardı
22:25
5. Hz. Muhammed Merhametli, Hoşgörülü ve Affediciydi
6. Çalışmayı Sever ve Zamanı İyi Değerlendirirdi,
7. Sabırlı ve Cesaretliydi
8. Hakkı Gözetirdi
9. Doğayı ve Hayvanları Severdi
22:25
22:25
1. Aklın Dinî Sorumluluktaki Yeri ve Önemi
2. Kur’an Aklımızı Kullanmamızı İster